Economische waardering Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

20
26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissi e Stadsontwikkeling, Sport en Diaman t 1 Economische waardering Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging Johan Vandewalle Beleidscoördinator Natuurpunt Antwerpen Noord

description

Economische waardering Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging. Johan Vandewalle Beleidscoördinator Natuurpunt Antwerpen Noord. Inhoud. Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA) Nood aan waardering ecosysteemdiensten Studie VITO in opdracht van Departement LNE - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Economische waardering Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

Page 1: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

1

Economische waardering Sint-Annabos en Noordkasteel

en maatschappelijke kost vernietiging

Johan VandewalleBeleidscoördinator

Natuurpunt Antwerpen Noord

Page 2: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

2

Inhoud

• Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA)• Nood aan waardering ecosysteemdiensten• Studie VITO in opdracht van Departement LNE• Toepassing voor Sint-Annabos, Noordkasteel en

overige gebieden op LO• Resultaten• Conclusies

Page 3: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

3

Maatschappelijk Kosten BatenAnalyse (MKBA)

• Hoeveel natuur is wenselijk t.a.v. andere ruimtelijke functie of overheidsuitgaven

• Belangrijk in dagdagelijkse en concrete beleidsvragen:– Uitbreiding bedrijventerreinen, nieuwe infrastructuur, nieuwe

woongebieden, …hebben een impact op natuur en biodiversiteit

– Hoe kunnen die functies t.o.v. elkaar afgewogen worden?

• Een MKBA laat toe om de kosten (verlies aan natuur, gezondheidseffecten, investeringskosten, …) af te wegen t.o.v. de baten (minder files, meer werkgelegenheid, …)

Page 4: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

4

Nood aan waarderingecosysteemdiensten

• MKBA: vertaalt welvaartseffecten in EURO– Slechts beter geïnformeerde beslissingen INDIEN ook de impact op

ecosystemen in EURO worden uitgedrukt

• Tot 2 jaar geleden:– Geen kengetallen en functies voor ecosysteemdiensten beschikbaar– Enkel grondprijs van natuurgebieden werd in MKBA meegeteld

• Departement LNE bestelt studie bij een team van economen en ecologen: VITO, Universiteit Antwerpen, Universiteit Amsterdam

– Concept van ecosysteemdiensten (ESD) als kapstok:“waarden van diensten van ecosystemen voor mens en maatschappij”

– Toolkit voor waardering van ecosysteemdiensten:handleiding en rekentool “natuurwaardeverkenner”

Page 5: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

5

Studie VITO:Welke ecosysteemdiensten

• Culturele ecosysteemdiensten:– Waarde van recreatie (gebruik)– Bestaanswaarde en waarde voor behoud van de natuur voor toekomstige

generaties (niet-gebruik)

• Regulerende ecosysteemdiensten– Denitrificatie en opslag van N en P– Klimaatregulatie door opslag van C in bodem en biomassa– Verhoging luchtkwaliteit door afvang polluenten (PM10, NOX, NH3)– Geluidsbuffer door bossen

• Lacunes– Aantal regulerende diensten (bv. wateropvang)– Productiediensten (houtoogst, bestuiving landbouwgewassen door bijen,

…)

Page 6: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

6

Studie VITO: Waarderingsfunctieculturele ESD

• Op basis van een bevraging (keuze-experiment) bij 3.000 Vlamingen, maar toepasbaar voor elk type natuur op elke locatie– Functie = betalingsbereidheid van een gemiddeld Vlaams huishouden in

functie van de kenmerken van het gebied, de afstand en de polulatiekenmerken, …

BTB = a * pioniersvegetatie + b * slikken en schorren + c * graslanden + d * bossen + e * open water, riet en moeras + f * heide en landduinen + g * omvang in hectare + h * soortenrijkdom – i * hoge soortenrijkdom * leeftijd + j * aanwezigheid wandel- en fietspaden – k * afstand in kilometer + l * natuurlijke omgeving + m * bebouwde omgeving – n * industriële omgeving + o * inkomen – p * % vrouwen + q * % lidmaatschap natuur- en milieuverenigingen

– BTB wordt berekend per gemeente binnen de 50 km van het gebied en daarna vermenigvuldigd met het aantal huishoudens van die gemeente. De som van de BTB’s per gemeente is de totale waardering.

– Opgesteld voor omvorming van bestaand akker/weiland nieuwe natuur• Ook bruikbaar indien bij omvorming van één natuurtype ander natuurtype Dan:

huidige situatie doorrekenen als nul-scenario en aftrekken van nieuw scenario• Ook bruikbaar voor waardering bestaande natuur (onderschatting)

Page 7: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

7

Studie VITO: Waarderingregulerende ESD

• Verandering in ESD

Δ ton koolstof in bodem (d.m.v. functies uit de literatuur)

Δ kg fijn stof in lucht (o.b.v. kengetallen uit de literatuur)

Δ kg stikstof in water (d.m.v. vereenvoudigde functies o.b.v. onderzoek uit de literatuur)

183 €/ton C (internationale literatuur)

30 €/kg fijn stof (o.b.v. gezondheidskosten)

74 €/kg stikstof (marginale reductiekost) …

hoeveelheid

prijs

x

Page 8: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

8

Studie VITO: Resultaten

• Handboek– Stappenplan met kengetallen en functies om de

belangrijkste Δ in ESD te kwantificeren en te monetariseren

=> fysieke effecten vertaald naar welvaartseffecten

– Geïllustreerd met fictieve rekenvoorbeelden

– Voor uitvoerders MKBA en algemene toepassingen

• Te downloaden via http://milieueconomie.lne.be

• Te bestellen via [email protected](tijdelijk uit voorraad; Eng. brochure beschikbaar)

Page 9: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

9

Studie VITO: Resultaten

• Ondersteunende onlinerekentool“Natuurwaardeverkenner”– Ontwikkeld door LNE & VITO– Prototype klaar, publicatie

rond juni 2011 viahttp://milieueconomie.lne.be

– Aantal functiesvereenvoudigd t.o.v.handleiding

– Specifieke gevalstudies raadpleegbaar

Page 10: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

10

Toepassing voor Sint-Annabos, Noord-kasteel en overige gebieden LO• Belevings- en overdrachtwaarde (betalingsbereidheid gebruikers

en recreanten)• Ecosysteemdiensten:

– Denitrificatie– C-, N- en P-opslag in de bodem– C-, N- en P-opslag in het strooisel en de biomassa– Afvang van fijn stof– Afvang van NOX

– Afvang van NH3

• Waarvermindering vastgoed door bijkomende geluidsoverlast niet meegerekend (te weinig gegevens)

• Gezondsheidskosten t.o.v. bijkomende geluidsoverlast niet meegerekend (te weinig gegevens)

Page 11: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

11

Toepassing voor Sint-Annabos, Noord-kasteel en overige gebieden LO

Welke gebieden?• Blauw: Sint-Annabos• Rood: Overige gebieden

van de linkeroever waar de infrastructuur direct verbonden met het tolplein en de toltunnel komt

• Geel: Noordkasteel en de infrastructuur verbonden met het knooppunt Oosterweel

Page 12: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

12

Toepassing voor Sint-Annabos, Noord-kasteel en overige gebieden LO

• Onze berekening is geverifiëerd door het Departement LNE en VITO• Er zijn marginale verschillen t.o.v. de waarde berekend met de

“Natuurwaardeverkenner”, te wijten aan:– Afrondingen (de Natuurwaardeverkenner rekent met afrondingen tot op 1 ha, wij

tot op 1 m²)– Bepalen middelpunt gebieden op basis van GIS i.p.v. Google Maps (dus

nauwkeuriger)– Vereenvoudiging natuurtypes in “Natuurwaardeverkenner”

• Onze cijfers zijn realistisch maar afronden op 10.000 euro is wenselijk• De handleiding heeft 2 reeksen parameters om de BTB te berekenen.

– Reeks 1 geldt als er sinds 2009 geen 200 ha natuur binnen de 50 km van elke gemeente is bijgekomen.

– Reeks 2 in het andere geval.– We gebruiken de Reeks 2 (waarden zijn significant kleiner dan Reeks 1) omdat

we de details niet kennen. Mogelijk dus een onderschatting.

Page 13: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

13

Huidige economische waardeSint-Annabos

Per jaar Aandeel

Beleving- en overdrachtswaarde 8.470.000 € 19,80%

Denitrificatie 440.000 € 1,03%

C-opslag bodem 1.100.000 € 2,57%

N-opslag bodem * 32.020.000 € 74,85%

P-opslag bodem * 23.080.000 €

C-opslag biomassa 10.000 € 0,02%

N-opslag biomassa * 290.000 € 0,68%

P-opslag biomassa * 210.000 €

Afvang fijn stof 110.000 € 0,26%

Afvang NOX 110.000 € 0,26%

Afvang NH3 20.000 € 0,05%

Totaal 42.780.000 €

* Enkel de hoogste kost van N- en P-opslag wordt gerekend omdat de maatregelen om N en P te zuiveren op beiden nutriënten inwerken

Page 14: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

14

Maatschappelijk kost Oosterweel-verbinding voor Sint-AnnabosFASE DUUR KOSTPRIJS

Fase 1 20 maanden -47.890.000 €

Fase 2 15 maanden -48.090.000 €

Fase 3 10 maanden -23.290.000 €

Fase 4 5 jaar -119.510.000 €

Eindfase 16 jaar en 3 maanden

-280.610.000 €

Totaal 25 jaar -519.390.000 €

Page 15: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

15

Huidige economische waarde overigegebieden Linkeroever

Per jaar Aandeel

Beleving- en overdrachtswaarde 6.800.000 € 24,29%

Denitrificatie 160.000 € 0,57%

C-opslag bodem 680.000 € 2,43%

N-opslag bodem* 20.160.000 € 72,03%

P-opslag bodem* 14.530.000 €

C-opslag biomassa 10.000 € 0,04%

N-opslag bodem* 140.000 € 0,50%

P-opslag bodem* 100.000 €

Afvang fijn stof 20.000 € 0,07%

Afvang NOX 20.000 € 0,07%

Afvang NH3 < 5.000 €

Totaal 27.990.000 €

* Enkel de hoogste kost van N- en P-opslag wordt gerekend omdat de maatregelen om N en P te zuiveren op beiden nutriënten inwerken

Page 16: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

16

Maatschappelijke kost overigegebieden LinkeroeverFASE DUUR KOSTPRIJS

Fase 1 20 maanden -25.220.000 €

Fase 2 15 maanden -22.640.000 €

Fase 3 10 maanden -19.670.000 €

Fase 4 5 jaar -112.620.000 €

Eindfase 16 jaar en 3 maanden

-311.550.000 €

Totaal 25 jaar -491.700.000 €

Page 17: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

17

Huidige economische waardeNoordkasteel

Per jaar Aandeel

Beleving- en overdrachtswaarde 830.000 € 11,64%

Denitrificatie 110.000 € 1,54%

C-opslag bodem 200.000 € 2,81%

N-opslag bodem* 5.910.000 € 82,89%

P-opslag bodem* 4.670.000 €

C-opslag biomassa < 5.000 €

N-opslag bodem* 60.000 € 0,84%

P-opslag bodem* 40.000 €

Afvang fijn stof 10.000 € 0,14%

Afvang NOX 10.000 € 0,14%

Afvang NH3 < 5.000 €

Totaal 7.130.000 €

* Enkel de hoogste kost van N- en P-opslag wordt gerekend omdat de maatregelen om N en P te zuiveren op beiden nutriënten inwerken

Page 18: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

18

Maatschappelijke kostNoordkasteelFASE DUUR KOSTPRIJS

Fase 1 20 maanden -12.130.000 €

Fase 2 15 maanden -9.100.000 €

Fase 3 10 maanden -6.060.000 €

Fase 4 5 jaar -34.090.000 €

Eindfase 16 jaar en 3 maanden

-106.210.000 €

Totaal 25 jaar -167.590.000 €

Page 19: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

19

Totaal maatschappelijk verliesover 25 jaar

Sint-Annabos -519.390.000 €

Overige gebieden Linkeroever

-491.700.000 €

Noordkasteel -167.590.000 €

Totaal -1.178.680.000 €

Page 20: Economische waardering  Sint-Annabos en Noordkasteel en maatschappelijke kost vernietiging

26 april 2011 Gemeenteraard Antwerpen Raadscomissie Stadsontwikkeling, Sport en Diamant

20

Conclusie

• De maatschappelijke kost voor de aanleg van de Oosterweelverbinding is gigantisch groot (1,18 miljard euro) en moet, nu de methode beschikbaar is, in de MKBA worden meegenomen

• Er zijn alternatieven beschikbaar (andere tracés zoals Mecano+)

• Zelfs als gekozen wordt voor dit tracé (waar wij ons tegen blijven verzetten) zijn er alternatieven voor de boskap als de ruimingsspecie voor de afzonken tunnel op een andere manier verwerkt wordt:– Mechanische slibontwatering: AMORAS is operationeel en heeft een

beschikbare restcapaciteit van 100.000 tds/jaar– Geotubes: snellere ontwatering en minder ruimte-inname dan

lagunering