Economische Vooruitzichten Wereldeconomie juli 2014

14
1 Economische Vooruitzichten Onze publicaties zijn online beschikbaar, via www.kbceconomics.be. U kunt ze ook gratis ontvangen per e-mail. Surf naar www.kbceconomics.be en registreer uw gegevens. Verantwoordelijke uitgever: Dieter Guffens, Havenlaan 2, B-1080 Brussel, (32) (0)2 429.62.87 ([email protected]) Correspondentieadres & abonnementenbeheer: KBC Groep NV, GCE, Havenlaan 2, 1080 Brussel, E-mail: [email protected] Deze publicatie komt tot stand op de afdeling Economic Research van KBC Groep. Noch de mate waarin de voorge- stelde scenario’s, risi co’s en prognoses de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De prognoses zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies conform de Wet van 6 april 1995 inzake secundaire markten, het statuut van en het toezicht op beleggingsondernemingen , de bemidde- laars en beleggingsadviseurs. KBC kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de juistheid of de volledigheid ervan. Alle historische koersen, statistieken en grafieken zijn actueel tot en met 12 juni 2014, tenzij anders vermeld. De beschreven meningen en vooruitzichten zijn die zoals ze gelden op 12 juni 2014. Algemeen perspectief Economische omgeving . .................... 2 • Wereldconju nctuur ontwaakt uit wint erslaap Amerika Verenigde Staten .......................... 4 Amerikaanse economie trekt aan, maar vertoo nt nog zwakheden Europa Eurozone ................................ 6 Trage groei en t e lage inflatie zetten ECB aan tot actie Verenigd Koninkrijk ........................ 8 Eurosceptisch VK jaagt ‘groei-beker’ na Centraal-Europa ........................... 9 Matig EU-enthousiasme ondanks opklare nde conjunctuur- hemel Azië - Latijns-Amerika Japan .................................. 10 • Het ‘drie pijlen’-beleid werpt vruchten af Chi na .................................. 11 • Op zoek naar een zachte landin g Ontluikende markten ...................... 12 Gevaar voor instabiliteit komt van binnenlandse ontwikkelin- gen Tabellen Groei - Infla ti e - R ente s en Wisselk oe rsen....... 13 Wereldeconomie Juli 2014 De wereldeconomie ontwaakt uit zijn winterslaap. De Amerikaanse arbeidsmarkt creëerde voor de vierde maand op rij meer dan 200.000 nieuwe banen, het Britse producentenvertrouwen blijft hoge toppen scheren, terwijl de werkloosheid in de eurozone langzaam maar zeker afneemt. In Japan lijkt de dip na de btw- verhoging in april van tijdelijke aard te zijn. Om de oncomfortabel lage inflatie in de eurozone op te krikken, nam de ECB in juni nieuwe stimuleringsmaatregelen. Als gevolg hiervan zullen we allicht nog een tijdlang in een omgeving van lage rentes leven. • Amerikaanse arbeidsmarkt gaat voort op haar elan • Te lage inflatie vooral een fenomeen van de eurozone • ECB lanceert nieuw grootschalig stimuleringspakket • Bank of England verhoogt allicht als eerste grote centrale bank haar beleidsrente • Japanse economie verteert btw-verhoging • Onzekerheid in opkomende economieën voorlopig opnieuw naar de achtergrond

description

De wereldeconomie ontwaakt uit zijn winterslaap. De Amerikaanse arbeidsmarkt creëerde voor de vierde maand op rij meer dan 200.000 nieuwe banen, het Britse producentenvertrouwen blijft hoge toppen scheren, terwijl de werkloosheid in de eurozone langzaam maar zeker afneemt. In Japan lijkt de dip na de btwverhoging in april van tijdelijke aard te zijn. Om de oncomfortabel lage inflatie in de eurozone op te krikken, nam de ECB in juni nieuwe stimuleringsmaatregelen. Als gevolg hiervan zullen we allicht nog een tijdlang in een omgeving van lage rentes leven.• Amerikaanse arbeidsmarkt gaat voort op haar elan• Te lage inflatie vooral een fenomeen van de eurozone• ECB lanceert nieuw grootschalig stimuleringspakket• Bank of England verhoogt allicht als eerste grote centrale bank haar beleidsrente• Japanse economie verteert btw-verhoging• Onzekerheid in opkomende economieën voorlopig opnieuw naar de achtergrond

Transcript of Economische Vooruitzichten Wereldeconomie juli 2014

  • 5/24/2018 Economische Vooruitzichten Wereldeconomie juli 2014

    1/13

    1

    EconomischeVooruitzichten

    Onze publicaties zijn online beschikbaar, via

    www.kbceconomics.be.

    U kunt ze ook gratis ontvangen per e-mail. Surf

    naar www.kbceconomics.be en registreer uw

    gegevens.

    Verantwoordelijke uitgever: Dieter Guffens, Havenlaan 2, B-1080 Brussel, (32) (0)2 429.62.87

    ([email protected])Correspondentieadres & abonnementenbeheer: KBC Groep NV, GCE, Havenlaan 2, 1080 Brussel,E-mail: [email protected] publicatie komt tot stand op de afdeling Economic Research van KBC Groep. Noch de mate waarin de voorge-stelde scenarios, risicos en prognoses de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteitzullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De prognoses zijn indicatief. De gegevens in deze publicatiezijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies conform de Wet van 6april 1995 inzake secundaire markten, het statuut van en het toezicht op beleggingsondernemingen, de bemidde-laars en beleggingsadviseurs. KBC kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de juistheid of de volledigheid ervan.Alle historische koersen, statistieken en grafieken zijn actueel tot en met 12 juni 2014, tenzij anders vermeld. Debeschreven meningen en vooruitzichten zijn die zoals ze gelden op 12 juni 2014.

    Algemeen perspectief

    Economische omgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Wereldconjunctuur ontwaakt uit winterslaap

    Amerika

    Verenigde Staten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Amerikaanse economie trekt aan, maar vertoont nog

    zwakheden

    Europa

    Eurozone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Trage groei en te lage inflatie zetten ECB aan tot actie

    Verenigd Koninkrijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Eurosceptisch VK jaagt groei-beker na

    Centraal-Europa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Matig EU-enthousiasme ondanks opklarende conjunctuur-

    hemel

    Azi - Latijns-Amerika

    Japan. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Het drie pijlen-beleid werpt vruchten af

    China. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Op zoek naar een zachte landing

    Ontluikende markten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Gevaar voor instabiliteit komt van binnenlandse ontwikkelin-

    gen

    Tabellen

    Groei - Inflatie - Rentes en Wisselkoersen. . . . . . . 13

    WereldeconomieJuli 2014

    De wereldeconomie ontwaakt uit zijn winterslaap. De Amerikaanse

    arbeidsmarkt creerde voor de vierde maand op rij meer dan

    200.000 nieuwe banen, het Britse producentenvertrouwen blijft

    hoge toppen scheren, terwijl de werkloosheid in de eurozonelangzaam maar zeker afneemt. In Japan lijkt de dip na de btw-

    verhoging in april van tijdelijke aard te zijn. Om de oncomfortabel

    lage inflatie in de eurozone op te krikken, nam de ECB in juni

    nieuwe stimuleringsmaatregelen. Als gevolg hiervan zullen we

    allicht nog een tijdlang in een omgeving van lage rentes leven.

    Amerikaanse arbeidsmarkt gaat voort op haar elan

    Te lage inflatie vooral een fenomeen van de eurozone

    ECB lanceert nieuw grootschalig stimuleringspakket

    Bank of England verhoogt allicht als eerste grote centralebank haar beleidsrente

    Japanse economie verteert btw-verhoging

    Onzekerheid in opkomende economien voorlopig opnieuw

    naar de achtergrond

  • 5/24/2018 Economische Vooruitzichten Wereldeconomie juli 2014

    2/13

    2

    De meest recente conjunctuurindica-

    toren wijzen erop dat de wereldcon-

    junctuur het zwakke eerste kwartaal

    achter zich heeft gelaten. De krimp van

    het rele Amerikaanse bbp (met 1%

    kwartaal-op-kwartaal en op jaarbasis)

    hoort allicht definitief tot het verle-

    den. Het Amerikaanse producentenver-

    trouwen steeg in mei verder, terwijl

    ook in China het sentiment opnieuw

    verbeterde. In Japan zagen we na de

    vertrouwensinzinking in april als gevolgvan de btw-verhoging in mei opnieuw

    een lichte herleving. In Europa daalde

    het producentenvertrouwen licht. In het

    VK ligt dat echter nog altijd op een zeer

    hoog peil, terwijl ook in de eurozone de

    opwaartse trend ongebroken is.

    Naar een normale inflatie?

    Tegen deze achtergrond blijft de wereld-

    wijde inflatie nog altijd laag. Dat is ech-

    ter in toenemende mate een fenomeenvan de eurozone. In de VS bedraagt

    de inflatie nu 2%, wat overeenstemt

    met de inflatiedoelstelling van de Fed.

    De ontwikkeling op de Amerikaanse

    arbeidsmarkt is daar wellicht niet vreemd

    aan. In mei kwamen er in de VS voor de

    vierde maand op rij per saldo meer dan

    200.000 nieuwe banen bij en bedroeg

    de werkloosheidsgraad 6,3%. Langzaam

    maar zeker wordt dit ook in de opwaart-

    se loonontwikkeling zichtbaar. De jaar-

    stijging van de gemiddelde uurlonen

    bedroeg in mei 2,1%.

    Zelfs in het deflatieland bij uitstek,

    Japan, bedroeg de inflatie in april 3,4%.

    Dat had weliswaar voor een stuk met

    de btw-verhoging van april te maken,

    maar ook in maart bedroeg de inflatie al

    1,6%. In het VK, ten slotte, is de inflatie

    weliswaar licht aan het dalen, maar ligtzij met 1,8% dicht bij de beleidsdoelstel-

    ling van de Bank of England van 2%.

    Inflatie eurozone blijftzorgenkind

    Met een inflatie van slechts 0,5% in

    mei wordt de eurozone meer en meer

    een uitzondering. Volgens de ECB was

    die lage inflatie de voorbije twee jaar in

    een eerste fase vooral het gevolg van de

    daling van de energie- en grondstofprij-zen. Nu vooral de energieprijzen uitge-

    drukt in Amerikaanse dollar zich hebben

    gestabiliseerd, wordt vooral het effect

    van de versteviging van de wisselkoers

    van de euro ten opzichte van de mun-

    ten van de belangrijkste handelspartners

    merkbaar. Dat was onder meer het geval

    ten opzichte van de Amerikaanse dollar,

    maar ook de depreciatie van een aantal

    munten van opkomende economien

    sinds het begin van dit jaar spelen mee,

    samen met het recent hernomen depre-

    ciatiebeleid van de Chinese overheid.

    Uitgedrukt in euro daalden daardoor de

    invoerprijzen en bijgevolg de inflatie.

    ECB grijpt opnieuw in

    De ECB kon niet voorbij gaan aan het

    feit dat volgens haar eigen verwach-

    tingen de inflatie in de eurozone noggeruime tijd onder haar doelstelling zal

    blijven. Bovendien baren de uiterst trage

    groei van de geldhoeveelheid in de rele

    economie en de negatieve groei van de

    kredietverlening haar zorgen.

    Daarom besliste de ECB op 5 juni over

    een bijkomend pakket van monetaire

    stimuleringen. Om de te lage inflatie te

    bestrijden verlaagde ze haar beleidsrente

    tot 0,15%. Naar eigen zeggen is dat

    het einde van de klassieke renteverla-gingscyclus. Om de transmissie van het

    monetair beleid naar de kredietverlening

    te stimuleren, nam de ECB de historische

    stap om haar depositorente voor banken

    negatief te maken. Dat moet banken

    ertoe aanzetten hun liquiditeiten uit

    te lenen in plaats van ze bij de ECB te

    parkeren. Of die maatregel in de praktijk

    echter zal werken zoals gepland, valt

    Economische omgeving

    Wereldconjunctuur ontwaakt uit winterslaap

    Lage inflatie eurozone vreemde eend in de bijt(jaarwijziging consumptieprijzen, in %)

    Wereldconjunctuur laat groeipauze achter zich(wereldwijd producentenvertrouwen verwerkende nijverheid, standaardafwijking

    van LT-gemiddelde)

    -2

    -1

    0

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    2010 11 12 13 14

    Eurozone Japan VK VS

    EconomischeVooruitzichten Algemeen perspectief

    -4

    -3

    -2

    -1

    0

    1

    2

    2005 06 07 08 09 10 11 12 13 14

  • 5/24/2018 Economische Vooruitzichten Wereldeconomie juli 2014

    3/13

    3

    nog af te wachten. Een tweede belang-

    rijke maatregel om de kredietverlening

    in de eurozone aan te zwengelen, is

    een reeks van zogenoemde TLTROs. Diekomen neer op liquiditeitsinjecties aan

    Europese banken met een zeer lange

    looptijd (vier jaar), op voorwaarde dat

    ze gebruikt worden voor kredietverle-

    ningen aan de Europese niet-financile

    private sector. Dat programma herinnert

    ons aan het Funding for Lending Scheme

    van de Bank of England, dat in de

    praktijk niet zoveel succes had. Veel zal

    afhangen van de appe-

    tijt van eurozone-banken

    voor bijkomende liquidi-

    teiten waaraan boven-

    dien nog voorwaarden

    verbonden zijn, en van de

    vraag naar kredieten door

    Europese bedrijven.

    Aankoopoverheidsobligaties

    (nog) brug te ver

    Samen met enkele techni-

    sche maatregelen kan dit

    nieuwe beleidspakket de

    liquiditeit in de eurozone

    met meer dan 500 miljard

    euro verhogen. Met dit

    pakket heeft de ECB nu

    zowat alles uit haar kast gehaald wat

    erin zat. De grootschalige aankoop van

    overheidsobligaties, zoals de Fed, de

    Bank of England en de Bank of Japandoen of hebben gedaan, is politiek

    in de eurozone niet haalbaar. En de

    Europese markt voor op kredieten geba-

    seerde obligaties, die de ECB wel als een

    geschikt alternatief beschouwt, is op dit

    moment nog veel te beperkt in omvang.

    Gebrekkige internationalebeleidscordinatie

    In anticipatie op de ECB-beslissing daal-

    den de Duitse obligatierentes en de ren-

    teverschillen tussen obligaties van EMU-

    overheden. Ook de euro verloor wat aan

    waarde ten opzichte van de Amerikaanse

    dollar. Vermits de nieuwe maatregelen in

    grote lijnen overeenkwamen met de

    marktverwachtingen, daalde de euro

    niet verder. Voor een merkbare verzwak-king van de euro blijft het allicht wach-

    ten op concrete tekenen van een eerste

    renteverhoging door de Fed.

    Die verwachting kan al in het najaar

    ontstaan. We zien inderdaad een toe-

    nemende divergentie in het monetaire

    beleid van de belangrijke centrale ban-

    ken. Terwijl de Bank of England als

    eerste en daarna allicht de Fed haar ren-

    tebeleid zullen verstrakken, zet de Bank

    of Japan haar expansief beleid voorten versoepelde de ECB begin juni haar

    beleid nog extra. De grote uitdaging

    voor de ECB bestaat er dus in om de

    Europese obligatierentes zoveel mogelijk

    uit het zog van de Amerikaanse te hou-

    den wanneer het Fed-beleid definitief de

    stap naar normalisatie zet.

    Rele bbp-groei 2013 2014 2015

    Amerika 2,2 2,2 3,0

    Noord-Amerika 1,9 2,0 3,0

    Latijns-Amerika 2,8 2,6 3,1

    Europa 0,6 1,7 2,1

    Eurozone -0,4 1,2 1,7

    Centraal-Europa 1,3 2,6 3,0

    Azi 5,3 5,5 5,5

    Japan 1,5 1,4 1,3

    Azi excl. Japan 6,0 6,2 6,2China 7,7 7,5 7,0

    India 4,4 5,4 6,4

    Wereld 3,0 3,4 3,8

    Olieprijs (Brent per vat in USD, einde jaar) 110 100 95

    in USD in EUR

    -20

    -15

    -10

    -5

    0

    5

    10

    15

    Jan-2013 Apr-13 Jul-13 Okt-13 Jan-14 Apr-14

    Desinflatoir effect olieprijzen achter de rug(prijs per vat Brentolie, jaarwijziging in %)

    Apprecirende trend van de euro weldra gekeerd?(Amerikaanse dollar per euro)

    Dieter [email protected]

    [email protected]

    1,15

    1,2

    1,25

    1,3

    1,35

    1,4

    1,45

    1,5

    2010 11 12 13 14

  • 5/24/2018 Economische Vooruitzichten Wereldeconomie juli 2014

    4/13

    4

    EconomischeVooruitzichten Amerika

    De Amerikaanse economische groei

    stelde teleur in het eerste kwartaal van

    2014. De contractie van het rele bbp

    kwam echter niet geheel onverwacht.

    Alle vingers wijzen in de richting van het

    barre winterweer gedurende de eerste

    maanden van 2014. De economie zet

    ondanks dit tijdelijke dipje haar herstel

    gestaag voort. De vraag is of dit herstel

    wel zo robuust is als algemeen wordt

    verondersteld. De huizenmarkt blijft bij-

    voorbeeld achterop hinken.

    Winter deelt slagen uit

    Volgens verwachting heeft het strenge

    winterweer via zijn impact op de inves-

    teringen zijn sporen nagelaten op het

    Amerikaanse economische herstel. Ook

    de zwakke internationale conjunctuur

    in het eerste kwartaal had via de netto-

    uitvoer een negatieve impact op de eco-

    nomische groei. De Amerikaanse consu-

    ment is zoals gewoonlijk de sterkhoudervan de binnenlandse vraag. In hun eentje

    droegen de gezinsuitgaven 2,1% bij aan

    de geannualiseerde kwartaalgroei van

    het bbp. De terugval in de investerin-

    gen, de export en de voorraden, deed

    dat economische groeicijfer uiteindelijk

    dalen tot -1,0%.

    De dip in de economische groei was

    slechts tijdelijk. De voorraadcyclus heeft,

    mede door het winterweer, sterk gewo-

    gen op de groei. Door de sterke afbouw

    van de voorraden in het eerste kwar-

    taal, zal de productie in het tweede

    kwartaal versnellen omdat bedrijven hun

    voorraden opnieuw zullen opbouwen.

    Bovendien herleeft het vertrouwen in

    de verwerkende nijverheid en de dien-

    stensector. Andere indicatoren voor bij-

    voorbeeld de industrile productie, de

    kleinhandelsverkopen en het consumen-tenvertrouwen wijzen er ook op dat het

    met de Amerikaanse economie opnieuw

    de goede richting uitgaat.

    Inflatiecijfer dicht bijstreefcijfer prijsstabiliteit

    Een zwakke inflatoire omgeving is niet

    langer een probleem van de Amerikaanse

    economie. De CPI-index (consumptie-

    prijsindex) steeg in april 2014 jaar-op-

    jaar met 2%. In februari 2014 bedroegdie stijging nog maar 1,1%. Ook de kern-

    inflatie loopt geleidelijk op. Daarmee valt

    de inflatie in de Verenigde Staten vrijwel

    samen met de beleidsdefinitie van de

    Fed van prijsstabiliteit.

    De Fed ziet voorlopig echter nog geen

    redenen om haar monetaire beleid ver-

    vroegd te normaliseren. De Amerikaanse

    centrale bank concentreert zich in haar

    definitie van prijsstabiliteit op de PCE-

    prijsindex (personal consumption expen-

    ditures). De jaar-op-jaarwijziging van de

    PCE-index ligt nog een eindje onder de

    inflatie op basis van de CPI-index, maar

    vertoont eveneens een stijgende trend.

    De PCE-inflatie kan echter de kaap van

    2% wel eens sneller halen dan de Fed

    verwacht.

    Amerikaanse arbeidsmarktkrapper dan gedacht?

    De Amerikaanse arbeidsmarkt legde

    gedurende de voorbije maanden immers

    bijzonder sterke rapporten voor. De werk-

    loosheidsgraad viel terug tot 6,3%, maar

    liefst 0,2 procentpunt onder de oorspron-

    kelijk gedefinieerde drempel van de Fed

    om over een renteverhoging beginnen

    na te denken. Toch is dat voor de Fed

    vooralsnog onvoldoende reden om de

    normalisering van haar monetaire beleidte vervroegen. Volgens Fed-voorzitster

    Yellen liggen de niveaus van langdurige

    werkloosheid en het aandeel van werk-

    nemers die deeltijds werken om economi-

    sche redenen nog steeds hoger dan voor

    de recessie. Bovendien is er nog steeds

    geen merkbare opwaartse loondruk.

    De verdere afname van de reeds histo-

    Verenigde Staten

    Amerikaanse economie trekt aan, maar vertoont

    nog zwakheden

    -4

    -3

    -2

    -1

    0

    1

    2

    3

    4

    5

    2012 2013 2014

    Vertrouwen in Amerikaanse verwerkende nijverheid endienstensector herleeft

    (50 = neutraal)

    Winter duwt Amerikaanse groei onder nul(geannualiseerde groeibijdragen, in %)

    30

    35

    40

    45

    50

    55

    60

    65

    2007 08 09 10 11 12 13 14

    Private consumptie Netto-uitvoer Overheidsconsumptie Voorraden Investeringen Rele bbp-groei

    Verwerkende nijverheid Dienstensector

  • 5/24/2018 Economische Vooruitzichten Wereldeconomie juli 2014

    5/13

    5

    risch lage participatiegraad pleit ech-ter tegen Yellens argumentatie. Lange

    tijd veronderstelde de Fed dat, met de

    verbetering van de economie, de par-

    ticipatie op de arbeidsmarkt weer zou

    toenemen door de terugkeer van ont-

    moedigde werknemers. Die terugkeer

    blijft voorlopig uit. Een studie van de

    Federal Reserve Bank van Philadelphia

    stelt dat de daling in de participatiegraad

    wel eens meer structureel van aard zou

    kunnen zijn dan gedacht. De afname van

    de participatiegraad als gevolg van ont-moedigde werkzoekenden vond voorna-

    melijk tijdens de Grote Recessie plaats.

    De daling in de activiteitsgraad na 2009

    is dan weer vooral te wijten aan mensen

    die met pensioen gingen. Die daling

    van de participatiegraad van de afgelo-

    pen jaren is dus eerder structureel dan

    cyclisch. Dat betekent dat de arbeids-

    markt wel eens krapper zou kunnen zijn

    dan de Fed denkt, waar-

    door ze haar monetaire

    beleid misschien vroeger

    zou moeten normaliseren

    dan gepland.

    Huizenmarkt blijftachterop hinken

    Niettemin pleiten een

    aantal conjunctuurin-

    dicatoren nog altijd voor de slechtszeer geleidelijke afbouw van het mone-

    taire stimuleringsprogramma. De hui-

    zenmarkt blijft ondermaats presteren.

    Hoewel recente indicatoren - zoals de

    huizenverkoop en het aantal toegekende

    bouwvergunningen - in april stegen,

    blijft het vertrouwen in de bouwsector

    in het slop zitten. Het optimisme in de

    sector blijft laag door de gestegen rente,

    strengere kredietvoorwaarden, hogere

    huizenprijzen en een beperkte beschik-

    baarheid van bouwgrond.

    Een sterke huizenmarkt is een goede

    indicator voor de robuustheid van de

    nationale economie. Een verbetering

    van het klimaat in de huizenmarkt cre-

    eert in de eerste plaats banen. Naast

    de bouwsector zelf, pikken ook trans-

    portbedrijven, architecten, ingenieurs en

    producenten van cement, verwarmings-

    toestellen en meubels een graantje mee.

    Een sterke huizenmarkt vertaalt zich dus

    in meer jobs, hogere inkomens, meer

    consumptie en investeringen en een ver-

    dere ondersteuning van de economische

    groei. In het licht van het belang van een

    sterke vastgoedsector, is de beslissing

    om het Amerikaanse monetaire beleid

    niet sneller dan gepland te verstrakken

    wel een begrijpbare keuze.

    De Fed staat voor een moeilijke even-wichtsoefening. De verschillende con-

    junctuurindicatoren zenden immers uit-

    eenlopende signalen uit. Indien enerzijds

    de Amerikaanse arbeidsmarkt effectief

    krapper is dan de Fed denkt, kan er

    via oplopende loonstijgingen sneller

    dan verwacht inflatiedruk ontstaan.

    Anderzijds heeft vooral de Amerikaanse

    vastgoedmarkt de rentestijging na de

    aankondiging van de tapering in mei

    2013 door toenmalig Fed-voorzitter

    Bernanke moeilijk verteerd. Het vindenvan het juiste tijdspad om haar mone-

    tair beleid te normaliseren, dat zowel

    een oplopende inflatie als een nieuwe

    recessie vermijdt, belooft bijgevolg geen

    sinecure te worden.

    Vooruitzichten VS 2013 2014 2015

    Rele bbp-groei 1,9 2,0 3,0

    Inflatie 1,5 1,7 2,0

    12-06 -2014 +3m +6m +12m

    Beleidsrente 0,25 0,25 0,25 0,25

    Tienjaarsrente 2,65 2,80 3,20 3,60

    USD per EUR 1,35 1,35 1,30 1,25

    Stephanie [email protected]

    -3

    -2

    -1

    0

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    Jun-2008 Jun-09 Jun-10 Jun-11 Jun-12 Jun-13

    Vertrouwen in Amerikaanse vastgoedsectorblijft in het slop zitten

    Inflatie nadert beleidsdoelstelling van 2%(jaarwijziging, in %)

    0

    10

    20

    30

    40

    50

    60

    70

    80

    90

    0

    200

    400

    600

    800

    1000

    1200

    1400

    1600

    1800

    2007 08 09 10 11 12 13 14

    CPI inflatie CPI kerninflatie

    PCE inflatie PCE kerninflatie Bouwvergunningen (x 1000) Verkoop bestaande huizen (x 10 000) Verkoop nieuwe huizen (x 1000) Vertrouwensindex (rechtse schaal)

  • 5/24/2018 Economische Vooruitzichten Wereldeconomie juli 2014

    6/13

    6

    EconomischeVooruitzichten Europa

    De recessie ligt al enkele kwartalen ach-

    ter de rug, maar de groei in de eurozone

    komt niet op kruissnelheid. De institu-

    tionele en financile crisis van de euro

    zijn weliswaar achter de rug, maar de

    hervormingen en het herstel verlopen

    te traag. Daarom schoot de ECB begin

    juni in actie.

    Zwakker dan verwacht herstel

    De groeicijfers van het eerste kwartaalstelden teleur. Het bbp van de eurozone

    nam met amper 0,2% toe, bijna een

    kopie van de cijfers van de vorige drie

    kwartalen. De ontgoocheling was des te

    groter omdat zowel het producenten- als

    consumentenvertrouwen sinds het begin

    van het jaar een hoge vlucht hadden

    genomen. Bovendien heeft de warme

    winter anders dan in de VS de

    bouwsector een duwtje in de rug gege-

    ven. Dat was duidelijk zichtbaar in de

    groeicijfers van Duitsland (0,8%), dat zichopnieuw tot groei-Weltmeister kroonde.

    Als groei een goede indicator voor spor-

    tief succes is, ziet het er in Brazili goed

    uit voor Spanje en Belgi, die beide met

    0,4% het sterkste kwartaal in jaren opte-

    kenden. De teleurstelling kwam van onze

    noorderburen (-1,4%), Itali (-0,1%) en

    Frankrijk, dat er maar niet in slaagt uit de

    stagnatie te komen.

    Verschuiving naarbinnenlandse vraag

    Het teleurstellende groeicijfer is deels te

    wijten aan de zwakkere exportgroei. De

    sterke euro zit hier zeker voor iets tus-

    sen. Hoewel de versterking van de euro

    ten opzichte van de dollar nog binnen

    de perken bleef, versterkte de eenheids-

    munt fors ten opzichte van de Japanse

    yen (+50% sinds de start van Abenomics)

    en zowat alle opkomende markten. Deeerste fase van het herstel, waarbij de

    export de ondersteunende factor van

    de groei was, ligt achter de rug. De

    consumptievraag levert momenteel een

    toenemende positieve bijdrage tot de

    groei. De stabilisering van de werkloos-

    heid, het milderen van het besparings-

    beleid en de lage inflatie stemmen de

    consumenten gunstiger. In een volgende

    fase zullen bedrijfsinvesteringen wellicht

    een grotere bijdrage tot de groei leveren.

    Bedrijven krijgen steun van de lagererente, afnemende politieke onzekerheid

    en besparingen, en de structurele her-

    vormingen. Toch is het ondernemers-

    klimaat nog niet optimaal. Zo verloopt

    de kredietverstrekking stroef, zeker naar

    kmos toe. De bankenstresstests die de

    ECB uitvoert moeten het kredietkanaal

    herstellen. Het begrotingsklimaat blijft

    de komende jaren weinig stimulerend.

    Voor bedrijven hoeft dat niet problema-

    tisch te zijn, omdat de belastingsfocus

    geleidelijk is verschoven van lasten op

    bedrijven en arbeid, naar consumptie,

    wat minder groeiverstorend is. In Spanje

    bijvoorbeeld kondigde premier Rajoy

    begin juni een stimuleringspakket met

    lagere bedrijfslasten aan. Dat kan de

    herstellende Spaanse investeringsgroei,

    die sinds vorig kwartaal opnieuw positief

    is, verder doen aantrekken.

    Lenterapport

    De Europese verkiezingen zetten de

    onvrede van de Europese bevolking met

    het economische beleid van de EU in

    de verf. Vooral in Frankrijk, Griekenland

    en het VK scoorden de eurosceptische

    oppositiepartijen sterk, maar elders kre-

    gen de regeringspartijen een beter rap-

    port van de kiezer. Zo won de Italiaanse

    premier Renzi zon 40% van de kiezers

    voor zijn hervormingsbeleid, en ook inSpanje, Ierland en Portugal werden de

    pro-Europese hervormers beloond. Het

    gevolg hiervan is dat de pro-Europese

    partijen een ruime meerderheid behou-

    den in het Europese parlement, en de

    nieuwe Commissie het huidige beleid

    met mogelijk enkele nuanceverschil-

    len zal kunnen voortzetten.

    Eurozone

    Trage groei en te lage inflatie zetten ECB aan tot

    actie

    Zuid-Europees werklozenleger neemt geleidelijk af(driemaands voortschrijdend gemiddelde, verandering aantal werklozen

    in duizendtallen)

    Europees herstel breder gedragen(geannualiseerde groeibijdragen, in %)

    Private consumptie Netto-uitvoer Overheidsconsumptie Voorraden Investeringen Rele bbp-groei

    Duitsland Periferie (*) Frankrijk Eurozone Belgi(*) Periferie: Griekenland, Ierland, Itali, Portugal en Spanje

    -4

    -3

    -2

    -1

    0

    1

    2

    3

    2012 2013 2014 -150

    -100

    -50

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    Jul-2011 Jan-12 Jul-12 Jan-13 Jul-13 Jan-14

  • 5/24/2018 Economische Vooruitzichten Wereldeconomie juli 2014

    7/13

    7

    Siegfried [email protected]

    Financieel vertrouwen in periferie neemt onverminderd toe(tienjaars renteverschil t.o.v. Duitsland, in %)

    ECB wil Zuid-Europese deflatie(vrees) doorbreken(jaarwijziging gemiddelde inflatie, in %)

    Eurozone Semi-kern (**) Duitsland Periferie (*)

    Frankrijk Spanje Itali Ierland

    -2

    -1

    0

    1

    2

    3

    4

    5

    2007 08 09 10 11 12 13 14

    0

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    2012 2013 2014

    Uittredend begrotingscommissaris

    Olli Rehn kwam begin juni met hetLenterapport de doorlichting van

    begrotings- en economische plannen,

    maar hier viel weinig nieuws te note-

    ren. Zes landen, waaronder Belgi en

    Nederland, slaagden erin hun begro-

    tingstekorten structureel onder de 3%

    van het bbp te dringen, en verlieten zo

    hun Excessive Deficit-programma. Itali

    kreeg het advies sneller werk te maken

    van de afbouw van zijn torenhoge schuld

    (135% van het bbp). De regering Renzi

    krijgt echter wat krediet, omdat heel watstructurele hervormingen, onder meer

    op het gebied van de arbeidsmarkt, op

    tafel liggen. Spanje kreeg eveneens een

    aanmaning werk te maken van verdere

    begrotingssanering. Daarnaast steunt de

    Commissie volop de Spaanse strategie

    om lasten te verschuiven van bedrijven

    en arbeid naar consumptie. Duitsland

    kreeg het advies zijn binnenlandse vraag

    aan te wakkeren, door zijn

    belastingregime wat te

    versoepelen, de laagste

    inkomens te ondersteu-

    nen en werk te maken van

    het energievraagstuk. De

    grote afhankelijkheid van

    de Duitse economie van

    Russisch gas en (dure) her-

    nieuwbare energie heb-

    ben zelfs de mogelijkheid van schaliegas-

    ontginning terug op de agenda geplaatst.

    Zieke man van Europa

    Het slechtste rapport kwam op naam

    van Frankrijk. Voor de Commissie mogen

    de Fransen geen uitstel krijgen om hun

    begrotingstekort tegen 2015 onder 3%

    van het bbp te brengen. Premier Valls

    kondigde wel een besparingspakket van

    zon 50 miljard euro (2,5% van het bbp)

    aan, maar dat dient vooral om het Pacte

    de Responsabilit, met zon 30 miljardlagere bedrijfs- en inkomstenlasten, te

    financieren. Het zijn kleine, maar nood-

    zakelijke stappen om de Franse con-

    currentiekracht te bevorderen. Franse

    bedrijven blijven immers marktaandeel

    verliezen, de belastingdruk op bedrijfs-

    en arbeidsinkomen blijft er torenhoog

    en de arbeidsmarkt weinig flexibel. Een

    grote omwenteling, zoals de Duitse

    Hartz-hervormingen, zit er echter niet in,

    zodat les bleus wellicht nog even onder-

    aan de Europese groeitabellen blijven.

    ECB grijpt naar grote wapens

    Steun voor de Europese economie komt

    er in elk geval wel van de ECB. De

    centrale bank stelde in juni een pakket

    maatregelen voor die de economische

    activiteit en kredietverlening nieuw leven

    moeten inblazen en het deflatiespookmoeten verdrijven. Ze verlaagde haar

    beleidsrente tot een historisch minimum

    en met doelgerichte leningen wil ze de

    bedrijfssector ondersteunen. Door haar

    depositorente negatief te maken en aan

    te kondigen haar beleid voor lange tijd

    zeer soepel te houden hoopt ze ook de

    euro te verzwakken, wat de Europese

    export kan ondersteunen en inflatie kan

    opwekken. Het zwaarste geschut, het

    aankopen van overheidsobligaties en

    andere activa, houdt de ECB voorlopigachter de hand, maar voorzitter Draghi

    gaf te kennen niet te zullen aarzelen,

    indien nodig, toch de zware middelen

    boven te halen om de Europese econo-

    mie uit een nefaste deflatie te houden.

    Vooruitzichten eurozone 2013 2014 2015

    Rele bbp-groei -0,4 1,2 1,7

    Inflatie 1,3 0,6 1,3

    12-06 -2014 +3m +6m +12m

    Beleidsrente 0,15 0,15 0,15 0,15

    Tienjaarsrente Duitsland 1,40 1,50 1,70 2,10

    (*) Periferie: Griekenland, Ierland, Itali, Portugal en Spanje(**) Semi-kern: Frankrijk, Nederland, Belgi en Oostenrijk

  • 5/24/2018 Economische Vooruitzichten Wereldeconomie juli 2014

    8/13

    8

    VK Eurozone VS Duitsland

    EconomischeVooruitzichten Europa

    Verenigd Koninkrijk

    Eurosceptisch VK jaagt groei-beker na

    Brits herstel komt eindelijk van de grond(reel bbp, Q1 2008=100)

    Private consumptie Netto-uitvoer Overheidsconsumptie Voorraden Investeringen Rele bbp-groei

    -8

    -6

    -4

    -2

    0

    2

    4

    6

    8

    10

    2012 2013 2014

    Herstel wordt ook breder gedragen(geannualiseerde groeibijdragen, in %)

    Het breed gedragen herstel zet zich ook

    in de eerste jaarhelft verder. De Bank of

    England ziet zich in zijn opzet geslaagd

    en denkt na over een eerste renteverho-

    ging. De winst van de eurosceptici in de

    Europese parlementsverkiezingen en het

    Schotse referendum bezorgen de Britse

    regering ondertussen hoofdbrekens.

    Euroscepsis troef

    Een van de grote winnaars van deEuropese parlementsverkiezingen was

    de UK Independence Party (UKIP), die

    27,5% van de stemmen binnenhaalde.

    Het resultaat en de lage opkomst (34%)

    zijn tekenend voor de Britse desinteresse

    voor de EU. Door het goede resultaat

    van de eurosceptici zal premier Cameron

    zijn EU-kritische houding verscherpen.

    Een referendum over een EU-exit komt

    daardoor wat dichter. We achten de kans

    op een Brexit voorlopig klein, maar het

    referendum wordt door Londen wel alsdrukkingsmiddel gebruikt tegen de toe-

    nemende Europese integratieambities.

    Schots referendum

    Op 18 september houdt Schotland zijn

    eigen referendum over onafhankelijk-

    heid. We verwachten dat de Schotten

    zich voor een blijvende unie met Engeland

    uitspreken, maar dat ze

    wel meer autonomie zul-

    len krijgen. Economisch is

    een volledige onafhanke-

    lijkheid weinig aantrekke-

    lijk. Het land is niet meer

    de voortrekker die het was

    ten tijde van de industrile

    revolutie. Tegenwoordig is

    het een kleine economie

    (met een bbp van 160

    miljard euro) en weiniggediversifieerd (o.a. landbouw, olie en

    gas). De afhankelijkheid van de Bank of

    England, het pond en de grote financile

    sector (1200% van het bbp) maken een

    scheiding minder waarschijnlijk.

    VK voor growth cup winst

    Voor de Bank of England (BoE) loopt

    alles momenteel van een leien dakje. Het

    krachtige economische herstel zet zich

    volop voort. Ook in het eerste kwartaalgroeide het VK aan een tempo van boven

    de 3%. Het is echter mogelijk dat de groei

    in de tweede jaarhelft wat vertraagt. De

    bouwactiviteit lijkt over haar hoogtepunt

    heen, de kredietgroei naar bedrijven blijft

    aanmodderen en het sterke pond remt de

    exportgroei. De groei wordt echter breed

    gedragen, nu ook de gezinsconsumptie

    en bedrijfsinvesteringen een hoge vlucht

    nemen. De werkloosheidsgraad daalde

    verder tot 6,6% en het aantal nieuwe jobs

    zit in de lift. Heel wat redenen dus om

    aan een eerste renteverhoging te denken.

    Het blijft een moeilijke evenwichtsoefe-

    ning, want de Britse bedrijven produceren

    nog niet aan volle capaciteit en heel wat

    arbeidspotentieel blijft onderbenut. Dat

    verklaart de geringe loongroei en lage

    inflatie. De bank mag dan ook niet te snel

    de rente optrekken omdat dit het herstel

    in de kiem kan smoren. BoE-gouverneurCarney vergeleek de huidige economi-

    sche toestand met de voorrondes van een

    Wereldbeker. Voor hem begint het echte

    tornooi nu, met als inzet een sterke, duur-

    zame en gebalanceerde groei. We schatten

    de kans dat hij hierin slaagt hoger in dan

    een Engelse eindoverwinning in Brazili.

    Siegfried [email protected]

    Vooruitzichten VK 2013 2014 2015

    Rele bbp-groei 1,7 2,8 2,5

    Inflatie 2,6 1,9 2,0

    12-06-2014 +3m +6m +12m

    Beleidsrente 0,50 0,50 0,50 0,75

    Tienjaarsrente 2,73 2,80 3,00 3,50

    GBP per EUR 0,80 0,78 0,77 0,77

    USD per GBP 1,68 1,73 1,69 1,62

    92

    94

    96

    98

    100

    102

    104

    106

    108

    2008 09 10 11 12 13 14

  • 5/24/2018 Economische Vooruitzichten Wereldeconomie juli 2014

    9/13

    9

    EconomischeVooruitzichten Europa

    Centraal-Europa

    Matig EU-enthousiasme ondanks opklarende

    conjunctuurhemel

    0

    0,2

    0,4

    0,6

    0,8

    1

    1,2

    1,4

    1,6

    1,8

    2

    Eurozone Bulgarije Hongarije Polen Slowakije Tsjechi

    Desinflatoire trend nog frappanter dan in de eurozone(jaarwijziging consumptieprijzen in %)

    Centraal-Europese groeidynamiek sterker dan in eurozone(rele bbp-groei, kwartaal-op-kwartaal in %)

    -3

    -2

    -1

    0

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    2010 11 12 13 14

    K4 2013 K1 2014

    Eurozone Polen Bulgarije Slowakije Hongarije Tsjechi

    Dieter Guffens en Dieter [email protected], [email protected]

    Op 1 mei was het exact tien jaar gele-

    den dat de grootste uitbreiding in de

    geschiedenis van de Europese Unie

    plaatsvond. De EU werd toen aange-

    vuld met acht Centraal-Europese landen

    (Tsjechi, Slowakije, Hongarije, Sloveni,

    Polen, Estland, Letland en Litouwen).

    Bulgarije en Roemeni volgden in 2007,

    terwijl Kroati pas vorig jaar lid werd.

    Het eerste decennium van EU-lidmaat-

    schap markeerde een bewogen periodevoor de Centraal-Europese economien.

    Grofweg kunnen we die periode in twee

    segmenten opdelen, afgebakend door

    de val van de Amerikaanse bank Lehman

    Brothers in september 2008. Gedurende

    de eerste periode floreerde de eco-

    nomische activiteit. Centraal-Europa

    integreerde zich in West-Europese pro-

    ductieketens met een belangrijke rol

    voor de auto-industrie. Met behulp van

    EU-fondsen vond er een inhaalbeweging

    plaats op het vlak van infrastructuur. Deinstitutionele kwaliteit nam met rasse

    schreden toe. Ook de financile ban-

    den met West-Europa werden steeds

    nauwer.

    Die toegenomen Europese integra-

    tie had een keerzijde vanaf september

    2008. Samen met West-Europa zonken

    de Centraal-Europese landen weg in een

    diepe recessie. Sindsdien is het verhaal

    er vooral een van aanmodderen in de

    regio met, net zoals in West-Europa, een

    combinatie van slabakkende economi-

    sche activiteit en een bijzonder zwakke

    inflatiedynamiek. Tegen die achtergrond

    wekt het geen verbazing dat in vele van

    die nieuwe lidstaten het enthousiasme

    voor de Europese Unie wat geluwd is.

    Dat kwam ook tot uiting bij de recen-

    te Europese verkiezingen. Hoewel de

    opkomst in de hele Europese Unie aan demagere kant was, was dat nog veel meer

    uitgesproken in Centraal-Europa. Maar

    een vierde van de Centraal-Europese

    kiezers vond het de moeite om naar de

    stembus te trekken.

    Misschien kan de huidige economische

    herleving leiden tot een positievere

    houding ten opzichte van de Europese

    Unie. In het zog van het geleidelijk con-

    junctuurherstel in de eurozone klaart

    immers ook de conjunctuurhemel inCentraal-Europa op. Doordat vele lan-

    den in die regio kleine en open econo-

    mien zijn, profiteren zij proportioneel

    meer van dat herstel. Terwijl het rele

    bbp van de eurozone in het eerste kwar-

    taal van 2014 slechts met een magere

    0,2% groeide (kwartaal-op-kwartaal),

    lag die groei in Centraal-Europa een

    stuk hoger. Positieve uitschieters hierbij

    waren Hongarije en Polen, met beide

    een kwartaalgroei van 1,1%. De nulgroei

    in Tsjechi in dat kwartaal moeten we

    zien in de context van de uiterst sterke

    groei in het vierde kwartaal van 2013

    (+1,8% kwartaal-op-kwartaal). Dat een

    terugval in het eerste kwartaal uitbleef

    is een bemoedigend conjunctuursignaal.

    Opvallend is dat het conjunctuurherstel

    ook in Centraal-Europa gepaard gaat

    met een sterke desinflatoire druk, diezelfs nog sterker is dan in de euro-

    zone. In april was de inflatie in Hongarije

    (-0,2%), Slowakije (-0,2%) en vooral in

    Bulgarije (-1,3%) zelfs negatief, terwijl

    ze in Polen (+0,3%) en Tsjechi (+0,2%)

    niet meer ver van 0% verwijderd is. Dat

    illustreert enerzijds dat zelfs een defla-

    toire omgeving niet per definitie in de

    weg moet staan van economische groei.

    Anderzijds geeft dat aan de regionale

    centrale banken ook extra ruimte om

    hun beleid nog verder te versoepelen.Het wisselkoersbeleid van de Tsjechische

    Nationale Bank is daar een voorbeeld

    van, alsook de verdere verwachte rente-

    verlagingen door de Nationale Bank van

    Hongarije.

  • 5/24/2018 Economische Vooruitzichten Wereldeconomie juli 2014

    10/13

    10

    Sinds de verkiezing van eerste minister

    Abe in november 2012 en de benoeming

    van de nieuwe gouverneur van de cen-

    trale bank Kuroda begin 2013, gooit de

    Japanse overheid het over een andere

    boeg. De twee eerste pijlen van dat beleid

    moeten de Japanse economie stabilise-

    ren. De deflatiespiraal diende doorbroken

    te worden en er moest eindelijk werk

    gemaakt worden van de sanering van de

    gigantische overheidsschuld. Die bedraagt

    op dit ogenblik 244% van het bbp.

    Zolang de Japanse economie in een deflatie

    verkeerde en het nominale bbp stagneerde

    of zelfs daalde, was geen begrotingscon-

    solidatie voldoende om de overheidsschuld

    in verhouding tot het bbp te stabiliseren.

    Ondanks de lage nominale rente, was tot

    2012 de rele rente die de overheid moest

    betalen bovendien vrij hoog.

    Als eerste pijl zou de Japanse centrale

    bank binnen twee jaar de (basis)geldhoe-veelheid verdubbelen door onder meer

    de bijkomende aankoop van Japanse

    overheidsobligaties en zo de inflatie naar

    2% brengen. De inflatieverwachtingen

    doorbraken snel de deflatiespiraal en

    de werkelijke inflatie bedroeg in april

    2014 (na de btw-verhoging) 3,4%. Een

    belangrijke rol speelde hierbij de ver-

    zwakking van de Japanse yen. Als gevolg

    van de stijgende geldhoe-

    veelheid deprecieerde de

    yen tussen september

    2012 en december 2013

    met 26% ten opzichte

    van de Amerikaanse dol-

    lar. De achillespees van

    dit reflatiebeleid is dat de

    nominale loonstijgingen

    niet voldoende zijn om de

    inflatie te overstijgen. De

    diepgewortelde deflatie-cultuur is nog niet doorbroken.

    Het nieuwe monetaire beleid heeft er ook

    voor gezorgd dat de rele overheidsrente

    negatief is geworden, wat de tweede pijl,

    de sanering van de overheidsfinancin,

    een stuk vergemakkelijkt. Om die consoli-

    datie nog te versterken, werd in april 2014

    het btw-tarief van 5% naar 8% verhoogd.

    Als gevolg van vervroegde consumptie

    kende de Japanse economie daardoor een

    zeer sterke eerste kwartaalgroei (6,7%kwartaal-op-kwartaal en op jaarbasis) en

    zal die groei in het tweede kwartaal een

    stuk lager liggen. Indien de groei naar ver-

    wachting in het derde kwartaal opnieuw

    normaliseert, is de Japanse overheid van

    plan om in de loop van 2015 het btw-

    tarief geleidelijk verder te verhogen.

    De derde pijl is gericht op de verhoging

    van het groeipotentieel van de Japanse

    economie, die, met een werkloosheids-

    graad van 3,6%, nagenoeg volledige

    werkgelegenheid kent. Samen met een

    verouderende bevolking weegt dat op

    het potentile groeitempo van de econo-

    mie. Vermits Japan weigerachtig staat ten

    opzichte van immigratie, zoekt de overheid

    haar heil in structurele maatregelen zoals

    de verhoging van de participatiegraad van

    vrouwen en het optrekken van de pensi-

    oenleeftijd. Ten slotte wil de regering Abeeen einde maken aan het moratorium op

    het gebruik van kerncentrales na de ramp

    in Fukushima in 2011. De heringebruik-

    name van extra beveiligde kerncentrales

    moet de energievoorziening op lange ter-

    mijn veilig stellen en een einde maken aan

    de torenhoge invoerfactuur voor energie.

    EconomischeVooruitzichten Azi - Latijns-Amerika

    Japan

    Het drie pijlen-beleid werpt vruchten af

    Vooruitzichten Japan 2013 2014 2015

    Rele bbp-groei 1,5 1,4 1,3

    Inflatie 0,4 2,3 1,8

    12-06-2014 +3m +6m +12m

    Beleidsrente 0,10 0,10 0,10 0,10

    Tienjaarsrente 0,60 0,60 0,70 0,90

    JPY per USD 102,05 106,00 108,00 110,00

    JPY per EUR 138,16 143,10 140,40 137,50

    Dieter [email protected]

    -2

    -1

    0

    1

    2

    3

    4

    2010 11 12 13 14

    Japanse economie dicht bij volledige werkgelegenheidDeflatiespiraal doorbroken(jaarwijziging in %)

    0,4

    0,5

    0,6

    0,7

    0,8

    0,9

    1

    1,1

    1,2

    2

    2,5

    3

    3,5

    4

    4,5

    5

    5,5

    6

    2007 08 09 10 11 12 13 14

    Inflatie Inflatiedoelstelling Kerninflatie

    Werkloosheidsgraad (in %, linkse schaal) Verhouding vacatures/werkzoekenden (rechtse schaal)

  • 5/24/2018 Economische Vooruitzichten Wereldeconomie juli 2014

    11/13

    11

    EconomischeVooruitzichten Azi - Latijns-Amerika

    De Chinese economie zet, zoals ver-

    wacht, haar tragere groeitempo voort.

    In het eerste kwartaal van 2014 bedroeg

    de rele Chinese bbp-groei jaar-op-jaar

    7,4%. Het land blijft daarmee onder

    haar streefcijfer van 7,5%. Recente con-

    junctuurindicatoren blijven onduidelijk

    over wat de volgende kwartalen zullen

    brengen. De groei van de investerin-

    gen, kleinhandelsverkopen en industrile

    productie vertraagt verder. Het produ-

    centenvertrouwen wijst echter op eenlichte verbetering van de economische

    vooruitzichten.

    Huizenmarkt koelt af

    De Chinese huizenmarkt vertoont onder-

    tussen tekenen van afkoeling. De ver-

    koop in de markt neemt af, er worden

    minder nieuwe projecten gerealiseerd

    en de vastgoedprijzen stijgen minder

    snel dan voorheen. In sommige steden

    dalen de prijzen zelfs. Die afkoeling isvooreerst het resultaat van de vertraging

    van de economische groei. Bovendien

    probeert de overheid met strengere

    voorwaarden de kredietexpansie onder

    controle te krijgen, waarmee ze ook de

    vraag naar vastgoed afremt.

    De zeepbel in de Chinese vastgoedsector

    nam de voorbije jaren grote proporties

    aan. Die zeepbel ontstond

    na de implementatie

    van een stimuleringspro-

    gramma eind 2008. Het

    programma moest de

    financile crisis afwenden

    en wakkerde onder meer

    investeringen in de hui-

    zenmarkt aan. Een milde

    correctie in de markt zou

    vandaag welkom zijn,

    maar het risico op een ontaarding ineen crash is groot. Een daling van de

    bedrijvigheid in de huizenmarkt door een

    aanbodoverschot kan een zware impact

    hebben op de economische groei en de

    financile stabiliteit. Om de tekortschie-

    tende vraag tegemoet te komen hieven

    al een aantal steden de restricties op het

    kopen van meerdere huizen op. Deze

    restricties moesten tot voor kort net de

    vraag naar vastgoed en de groei van de

    zeepbel afremmen.

    Steunmaatregelen

    Het halen van de doelstelling van 7,5%

    rele bbp-groei in 2014 wordt geen

    sinecure. China wordt geconfronteerd

    met belangrijke uitdagingen, zoals de

    stabiliteit in de schaduwbanksector, de

    sputterende vastgoedmarkt en de capa-

    citeitsoverschotten in een aantal indus-

    trile sectoren.

    De overheid kondigde maatregelen aan

    om een verdere vertraging van de groei

    te vermijden. Het gaat om investeringen

    in spoorwegen, goedkope huisvesting

    en gunstigere belastingsregimes voor

    de privsector. De onverwacht aanhou-

    dende verzwakking van de renminbi zou

    de groei moeten ondersteunen via de

    stimulering van de export. Bovendien

    pompte de Chinese centrale bank recen-

    telijk enorme hoeveelheden liquiditeitin de geldmarkt. Gegeven de huidige

    groeivertraging van investeringen en

    productie, is het afwachten of die maat-

    regelen het tij kunnen doen keren.

    China

    Op zoek naar een zachte landing

    0

    2

    4

    6

    8

    10

    12

    14

    16

    2004 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14

    Chinese huizenprijzen stijgen trager of dalen zelfs(maandwijziging huizenprijsindex bestaande woningen, in %)

    Chinese economische groei vertraagt verder(jaarwijziging in %)

    -1,5

    -0,5

    0,5

    1,5

    2,5

    3,5

    2012 13 14

    Beijing Shanghai Guangzhou Hangzhou

    Vooruitzichten China 2013 2014 2015

    Rele bbp-groei 7,7 7,5 7,0

    Inflatie 2,6 2,9 3,0

    12-06-2014 +3m +6m +12m

    Beleidsrente 6,00 6,00 6,00 6,00

    Tienjaarsrente 4,09 4,50 4,50 4,50

    RMB per USD 6,22 6,25 6,20 6,15

    Stephanie [email protected]

  • 5/24/2018 Economische Vooruitzichten Wereldeconomie juli 2014

    12/13

    12

    Ontluikende markten

    Gevaar voor instabiliteit komt van binnenlandse

    ontwikkelingen

    EconomischeVooruitzichten Azi - Latijns-Amerika

    Stephanie [email protected]

    De turbulentie op de Aziatische finan-

    cile markten, die volgde op de aan-

    kondiging van de afbouw van het

    Amerikaanse monetaire aankoopbeleid

    in mei 2013, lijkt voorbij. Het totale

    volume van buitenlandse kapitaalstro-

    men naar Aziatische aandelenmarkten

    steeg sinds mei 2013 met 22 miljard

    Amerikaanse dollar. De lokale obliga-

    tiemarkten hebben de verliezen die zij

    leden tijdens de zomer van 2013 vrij-

    wel volledig gerecupereerd. Het blijftechter afwachten wat er zal gebeu-

    ren in de groeimarkten wanneer de

    Amerikaanse centrale bank haar eerste

    renteverhoging effectief doorvoert. Het

    IMF verwacht geen zware gevolgen,

    op voorwaarde dat de normalisering

    van het Amerikaanse monetaire beleid

    gestaag verloopt. Het gevaar voor insta-

    biliteit in de groeilanden komt volgens

    het IMF niet zozeer uit Amerikaanse

    hoek. Nefaste politieke en economische

    ontwikkelingen in de landen zelf kun-nen alsnog het investeerdersvertrouwen

    schaden en kapitaal doen wegstromen.

    Crisis Oekrane laat sporen na

    Rusland is een recent voorbeeld van hoe

    politieke ontwikkelingen een economie

    kunnen laten ontsporen. De Russische

    economie lijdt zwaar onder de span-

    ningen met Oekrane. Het rele bbp

    steeg in het eerste kwartaal van 2014

    met slechts 0,9% jaar-op-jaar. Het land

    staat aan de rand van een recessie.

    Investeerders trokken massaal hun geld

    weg. De kapitaalvlucht verzwakte de

    Russische roebel en dreef de inflatie de

    hoogte in. De Russische centrale bank

    reageerde daarop met de verhoging van

    haar beleidsrente in maart en april. Het

    producentenvertrouwen kelderde.

    De Russische economie kan de Westerse

    sancties missen als kiespijn. Meer dan

    ooit hangt Rusland af van de rest van de

    wereld, wat het land bijzonder kwets-

    baar maakt voor externe schokken. De

    Russische economie is grotendeels geba-

    seerd op de uitvoer van de gas- en olie-

    voorraden. Russische bedrijven moeten

    daarvoor steeds meer een beroep doen

    op buitenlandse technologie. Bovendien

    worstelt de Russische economie met cor-

    ruptie en een verstikkende bureaucratie.Rusland moet dringend haar eenzijdig

    economisch groeimodel diversifiren en

    streven naar een grotere integratie in

    de wereldeconomie. De huidige geopo-

    litieke spanningen zijn daarvoor alvast

    niet bevorderlijk.

    Modi geeft hoop

    Uit India komt positiever nieuws. India

    heeft een aantal kwartalen van teleur-

    stellende groei achter de rug. In 2011

    groeide de Indiase economie vlot met

    meer dan 9%. Sinds 2012 haalt de rele

    bbp-groei nog amper 5%. Dat tij kan

    keren, dankzij de spectaculaire over-

    winning van Narendra Modis Bharatiya

    Janata Party (BJP) bij de parlementsver-

    kiezingen in mei 2014. Van Modi wordtverwacht dat hij de politieke stabiliteit in

    India zal doen weerkeren en liberale her-

    vormingen zal doorvoeren die de Indiase

    groei weer naar een hoger niveau zullen

    tillen.

    Het vertrouwen van de Indiase verwer-

    kende nijverheid kende een opkikker

    naarmate Modis overwinning duidelij-

    ker werd. De verwachting dat Modi de

    nieuwe Indiase minister-president zou

    worden, heeft bovendien een positiefeffect gehad op de investeringsstro-

    men naar India. Schattingen wijzen erop

    dat tussen januari en mei 2014 India

    en Indonesi samen verantwoordelijk

    waren voor maar liefst 60% van de tota-

    le kapitaalstromen naar de Aziatische

    groeimarkten.

    -15

    -10

    -5

    0

    5

    10

    15

    Jun-2006 Jun-07 Jun-08 Jun-09 Jun-10 Jun-11 Jun-12 Jun-13

    Producentenvertrouwen in Russische verwerkendenijverheid gekelderd

    (50 = neutraal)

    Russische economie richting recessie?(jaarwijziging reel bbp, in %)

    47

    48

    49

    50

    51

    52

    53

    54

    Jul-2011 Jan-12 Jul-12 Jan-13 Jul-13 Jan-14

    Rusland India

  • 5/24/2018 Economische Vooruitzichten Wereldeconomie juli 2014

    13/13

    13

    EconomischeVooruitzichten Tabellen

    Wisselkoersen

    12-06-2014 +3m +6m +12m

    USD per EUR 1,35 1,35 1,30 1,25

    GBP per EUR 0,80 0,78 0,77 0,77

    SEK per EUR 9,06 9,00 8,90 8,80

    NOK per EUR 8,12 8,10 8,00 7,80

    CHF per EUR 1,22 1,23 1,23 1,25

    PLN per EUR 4,11 4,12 4,10 4,05

    CZK per EUR 27,44 27,20 27,20 27,00

    HUF per EUR 304,97 305,00 300,00 300,00

    RON per EUR 4,39 4,40 4,40 4,40

    BGN per EUR 1,96 1,96 1,96 1,96

    RUB per EUR 46,51 45,90 43,55 41,25

    TRY per EUR 2,86 2,85 2,80 2,80

    JPY per EUR 138,16 143,10 140,40 137,50

    RMB per USD 6,22 6,25 6,20 6,15

    USD per AUD 0,94 0,91 0,89 0,87

    USD per NZD 0,87 0,86 0,84 0,82

    CAD per USD 1,09 1,12 1,12 1,14

    Rele bbp-groei Inflatie

    2014 2015 2014 2015

    VS 2,0 3,0 1,7 2,0

    Eurozone 1,2 1,7 0,6 1,3

    Belgi 1,2 1,5 0,9 1,3

    Duitsland 2,1 2,1 1,1 1,4

    Ierland 1,9 3,0 0,5 1,0

    VK 2,8 2,5 1,9 2,0

    Zweden 2,6 2,9 0,5 1,5

    Noorwegen 2,4 2,4 1,9 1,9

    Zwitserland 2,1 1,9 0,5 1,1

    Slowakije 2,0 3,0 0,3 1,5

    Polen 3,4 3,7 0,7 1,7

    Tsjechi 2,2 2,5 0,8 2,0

    Hongarije 2,2 2,3 0,8 2,8

    Bulgarije 1,7 2,5 -0,8 1,2

    Rusland 0,5 1,0 6,9 6,2

    Turkije 2,0 3,5 8,3 7,0

    Japan 1,4 1,3 2,3 1,8

    China 7,5 7,0 2,9 3,0

    Australi 2,8 2,9 2,8 2,7

    NIeuw-Zeeland 2,9 2,9 2,0 2,4

    Canada 2,2 2,6 1,6 1,9

    Tienjaarsrentes

    12-06-2014 +3m +6m +12m

    VS 2,65 2,80 3,20 3,60

    Duitsland 1,40 1,50 1,70 2,10

    Belgi 1,86 2,00 2,20 2,50

    Ierland 2,41 2,50 2,60 2,90

    VK 2,73 2,80 3,00 3,50

    Zweden 1,82 2,00 2,20 2,60

    Noorwegen 2,66 2,80 3,00 3,50

    Zwitserland 0,77 1,00 1,20 1,40

    Slowakije 2,12 2,30 2,50 2,80

    Polen 3,56 3,40 3,50 3,80

    Tsjechi 1,56 1,70 2,00 2,30

    Hongarije 4,42 4,70 4,90 5,20

    Bulgarije 3,20 3,20 3,35 3,70

    Rusland 8,52 8,50 8,50 8,25

    Turkije 8,89 8,90 9,00 9,00

    Japan 0,60 0,60 0,70 0,90

    China 4,09 4,50 4,50 4,50

    Australi 3,82 4,00 4,40 4,80

    Nieuw-Zeeland 4,45 4,55 4,90 5,30

    Canada 2,34 2,50 2,90 3,30

    Beleidsrentes

    12-06-2014 +3m +6m +12m

    VS 0,25 0,25 0,25 0,25

    Eurozone 0,15 0,15 0,15 0,15

    VK 0,50 0,50 0,50 0,75

    Zweden 0,75 0,50 0,50 0,50

    Noorwegen 1,50 1,50 1,50 1,75

    Zwitserland 0,13 0,13 0,13 0,13

    Polen 2,50 2,50 2,50 2,50

    Tsjechi 0,05 0,05 0,05 0,05

    Hongarije 2,40 2,20 2,20 2,20

    Roemeni 3,50 3,50 3,50 3,50

    Rusland 7,50 7,50 7,25 7,00

    Turkije 9,50 9,50 9,50 9,50

    Japan 0,10 0,10 0,10 0,10

    China 6,00 6,00 6,00 6,00

    Australi 2,50 2,50 2,50 2,75

    Nieuw-Zeeland 2,50 3,00 3,25 3,75

    Canada 1,00 1,00 1,00 1,00