Economische kringlopen en nationale rekeningen

22
Economische kringloop en de nationale rekeningen

description

 

Transcript of Economische kringlopen en nationale rekeningen

Page 1: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Economische kringloop en

de nationale rekeningen

Page 2: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Definities Productieve diensten• ARBEID

• KAPITAAL

• NATUUR

= elke prestatie die een mens verricht om er rechtstreeks of onrechtstreeks een behoefte mee te voldoen

voorbeeld: les geven voor een maandwedde waarmee men die maand kan leven

= de ingezette kapitaalgoederen

voorbeeld: machines, gebouwen, rollend materieel, computers, enz.

= de natuurlijke hulpbronnen die men economisch kan aanwenden

voorbeeld: energie, grondstoffen, verkeersaders zoals zeestromen

Page 3: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Goederen en dienstenstroomGeldstroom

LOONARBEID

GOEDEREN & DIENSTEN

GELD VOOR GOEDEREN & DIENSTEN

GEZINNEN BEDRIJVENMARKT VD CONSUMPTIEGOEDEREN

MARKT VD PRODUCTIEVE DIENSTEN

Vereenvoudigd Model

Page 4: Economische kringlopen en nationale rekeningen

GEZINNEN

BEDRIJVEN

Markt van de consumptiegoederen

Markt van de productieve diensten

of factordiensten= ARBEIDSMARKT

Goederen en dienstenstroomGeldstroom

Ygb = Yield, verdienste= inkomen van de gezinnen ontvangen bij de bedrijven

LOON

ARBEID

GOEDEREN & DIENSTEN

GELD VOOR GOEDEREN & DIENSTEN

Cg = Consumptieve bestedingen van de gezinnen

Cgb = Consumptie van de goederen en diensten voor de gezinnen van de bedrijven

Vereenvoudigd Model

Page 5: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Vereenvoudigd Model

Goederen en dienstenstroomGeldstroom

GEZINNEN

BEDRIJVEN

Markt van de consumptiegoederen

Markt van de productieve diensten

of factordiensten= ARBEIDSMARKT

Ygb

ARBEID

Cg

Cgb Nationaal Product= waarde van de geproduceerde

goederen

NP = Cgb

Waarom?Geen voorraden

Nationaal Inkomen= koopkracht of inkomen van de

gezinnen

Y = Ygb = Cg

Waarom?Niet sparen

Nationale bestedingen= consumptieve

bestedingen van de gezinnen

NB = Cgb

Waarom?Niet sparen

Evenwichtssituatie

Nationaal Product (NP)=

Nationaal Inkomen (Y)=

Nationale bestedingen (NB)

Page 6: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Economische kringloop met sparen en investeren

INVESTEREN

Kapitaalgoederen zoals vrachtwagens, containerterminal, … voor producentenvia markt van de investeringsgoederen

=Ib: investeringen door de bedrijven

Investeringen door bedrijven kunnen over twee soorten gaan:

• VERVANGINGSINVESTERINGEN (Iv):investeringen die nodig zijn om een productiegoed te vervangen omdat het• versleten is door gebruik (technische slijtage)• verouderd is (economische slijtage)

• UITBREIDINGSINVESTERINGEN (Iu):investeringen nodig om bijkomende productiegoederen aan te kopen, om nog

meer te kunnen produceren (= de productiecapaciteit te vergroten)+ voorraden (bij meer productie dan dat de gezinnen nodig hebben)

Ib = Iv + Iu

Page 7: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Economische kringloop met sparen en investeren

SPAREN

Sg: sparen van de gezinnenGezinnen gaan sparen voor grotere uitgave,

voorbeeld aankoop van een dure zetel

Sb: Sparen van de bedrijvenInterne financieringsbronnen

Sparen van de bedrijven wordt opgesplitst in twee categorieën:

• AFSCHRIJVINGSGELDEN(Ab):bron van geldmiddelen binnen het bedrijf voor vervangingsinvesteringen

• RESERVES (R):bron van geldmiddelen doordat de bedrijfswinst geheel of gedeeltelijk binnen het bedrijf wordt behouden, dit voor uitbreidingsinvesteringen

Sb = Ab + R

Page 8: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Economische kringloop met sparen en investerenExterne financieringsbronnen

Gezinnen sparen

Sg

Banken verzamelen

geld

Banken bieden

diensten aan

Bedrijven lenen bij banken

MAW gezinnen geven hun geldmiddelen aan de bedrijven om te kunnen investeren

Page 9: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Gesloten economie zonder overheid

GEZINNEN

BEDRIJVEN

Markt van de consumptiegoederen

Markt van de productieve diensten of

factordiensten

Ygb

ArbeidCg

Cgb

Markt vd investerings-

goederen

Sg

S b = A

b + R

I b =

Iu +

Iv

Goederen en dienstenstroomGeldstroom

Page 10: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Gesloten economie zonder overheid

GEZINNEN

BEDRIJVEN

Markt van de consumptiegoederen

Markt van de productieve diensten of

factordiensten

Ygb

ArbeidCg

Cgb

Markt vd investerings-

goederen

Sg

S b = A

b + R

I b =

Iu +

Iv

Nationaal Product= waarde van de geproduceerde

goederen

NP = Cgb + Ib

Waarom?Alle goederen Nationaal Inkomen

= inkomen van de gezinnen

Y = Cg + Sg + Sb

Waarom?Sparen

Goederen en dienstenstroomGeldstroom

Evenwicht van de geldmarkt

NP = Y

Cgb + Ib = Cg + Sg + Sb

(Cgb = Cg)Ib = Sg + Sb

I = Ib

S = Sg + Sb

I = S

Page 11: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Economische kringloop met overheidsactiviteit

OVERHEID

Collectieve behoeftenÞ Ongeprijsd of bijna gratis

Þ Cgo : consumptiegoederen en diensten voor de gezinnen van de overheid

Nood aan productiefactoren=> Ygo : inkomen van de gezinnen ontvangen

bij de overheidCgo = Ygo

We betalen niet voor de consumptie van goederen en diensten voor de gezinnen van de overheid, dus

nemen we aan dat de kost voor deze consumptie gelijk is aan de kost van het personeel voor het vervaardigen

van de goederen en dienstenDUS

Waarde van het onderwijs =

Wedden van de leerkrachtenMAW

Het bedrag dat de gemeenschap wil besteden voor het onderwijs

Page 12: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Cob: consumptiegoederen en –diensten voor de overheid van de bedrijven

Co: consumptieve bestedingen van de overheid

Economische kringloop met overheidsactiviteit

Onderwijs zijn niet enkel leerkrachtenOOK computers, gebouwen, boeken, …

Nood aan CONSUMPTIEGOEDEREN

Page 13: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Economische kringloop met overheidsactiviteitFinanciering

BELASTINGONTVANGSTEN OVERHEIDSLENINGEN

Directe belastingen (Td):• Personenbelasting

• Vennootschapsbelasting

Indirecte belasting (Ti):• Accijnzen• BTW

• Registratierechten• Successierechten

Staatsobligaties:Spaargeld van de gezinnen investeren in de overheid

Page 14: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Economische kringloop met overheidsactiviteitTransferinkomens

= Negatieve inkomstenbelasting

Transferinkomens voor de gezinnen (Fg)

Transferinkomens voor de bedrijven (Fb)

• Bestaansminimom OCMW• Bouwpremies• Studiebeurs

• Bijdrage aan het sociaal zekerheidssysteem

• Subsidies aan de nationale sectoren

• Subsidies aan bedrijven in moeilijkheden

• Subsidies aan de socio-culturele sector

• Ondersteunen van de prijzen van landbouwproducten (via

de EU)

Page 15: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Economische kringloop met overheidsactiviteitBegroting

Raming van de uitgaven en inkomsten van de overheid (begrotingsstaat of budget) wordt jaarlijks opgemaakt

en kan drie resultaten opleveren

SLUITENDInkomsten = Uitgaven (So = O)

POSITIEFInkomsten > Uitgaven (So > O)

NEGATIEFInkomsten < Uitgaven (So < O)

Page 16: Economische kringlopen en nationale rekeningen

GEZINNEN

BEDRIJVEN

Markt van de consumptiegoederen

Markt van de productieve diensten of

factordiensten

Ygb

Arbeid

Cg

Cgb

Markt vd investerings-

goederen

Sg

Sb = Ab + R

Ib = Iu + Iv

Goederen en dienstenstroomGeldstroom gezinnen en bedrijven

Ygo

OVERHEID

FgTd

Ti Fb

Cob

Cgo

Co

Geldstroom overheid

Economische kringloop met overheidsactiviteit

Page 17: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Economische kringloop met overheidsactiviteitEvenwicht van de begroting

Nationaal product is gelijk aan de waarde van de verkochte consumptiegoederen plus de waarde van alle bedrijfsinvesteringen

NP = ?NP = Cgb + Cgo + Cob + Ib

Nationaal inkomen wordt deels besteed aan consumptiegoederen, deels gespaard en deels uitgegeven aan belastingen

Y=?Y = Cg + Sg + Sb + Td + Ti

Aangezien we weten dat NP = Y

=>

Cgo + Cob = Td + Ti

O = T

Page 18: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Volledig model van de economische kringloop

GEZINNEN BEDRIJVENOVERHEID

?BUITENLAND

Internationale handel bestaat uitEXPORT (X), voorvloeiende inkomens (Xy)

IMPORT (M), voortvloeiende inkomens (My)

Page 19: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Volledig model van de economische kringloopBetalingbalans met andere landen

Sluitende betalingsbalansX = M

X < M

X > M

Deficitaire betalingsbalans

Positieve betalingsbalans

Page 20: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Volledig model van de economische kringloopYgb

Goederen en dienstenstroomGeldstroom gezinnen, bedrijven en buitenland

GEZINNEN

BEDRIJVEN

Markt van de consumptiegoederen

Markt van de productieve diensten of

factordienstenArbeid

Cg

Cgb

Markt vd investerings-

goederen

Sg

Sb = Ab + R

Ib = Iu + Iv

Ygo

OVERHEID

FgTd

Ti Fb

Cob

Cgo

Co

Geldstroom overheid

BUITENLAND

M +

My

X +

X y

X +

X y

M +

My

Page 21: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Volledig model van de economische kringloopEvenwicht van de handelsbalans

Nationaal product is gelijk aan de waarde van de verkochte consumptiegoederen plus de waarde van alle bedrijfsinvesteringen plus het overschot van de export tegenover de

import

NP = ?NP = Cgb + Cgo + Cob + Ib + (X + Xy - M – My)

Nationaal inkomen wordt deels besteed aan consumptiegoederen, deels gespaard en deels uitgegeven aan belastingen

Y=?Y = Cg + Sg + Sb + Td + Ti

Aangezien we weten dat NP = Y

Cgb + Cgo + Cob + Ib + X + Xy - M – My = Cg + Sg + Sb + Td + Ti

(Cgb = Cg ; I = S)Cgo + Cob + X + Xy - M – My = Td + Ti

(O = T)X + Xy - M – My = 0

X + Xy = M + My

Page 22: Economische kringlopen en nationale rekeningen

Volledig model van de economische kringloopEvenwicht van de handelsbalans

X = M

Logisch?

Waarom?