Duurzame verkeershandhaving

27
DUURZAME VERKEERSHANDHAVING Droom of werkelijkheid…? Dieter Desmet Promotor: De heer Eddy Klynen

Transcript of Duurzame verkeershandhaving

Page 1: Duurzame verkeershandhaving

DUURZAME VERKEERSHANDHAVING

Droom of werkelijkheid…?

Dieter DesmetPromotor: De heer Eddy Klynen

Page 2: Duurzame verkeershandhaving

WAT MAG U VERWACHTEN?

Centrale vragen Gedragsbeïnvloeding in het verkeer Verkeershandhaving

Gedrag Beleid Snelheid Alcohol Agressie Gordel

Straffen Subjectieve verkeers(on)veiligheid Besluit Het recept

Page 3: Duurzame verkeershandhaving

CENTRALE VRAGEN

Kan de kwaliteit van de verkeershandhaving verbeteren?

Heeft handhaving effect? Zoja, creëert dit ook duurzaamheid?

Wat met het straffen? Regulier of Klassiek of is een combinatie van straffen en educatie de oplossing?

Page 4: Duurzame verkeershandhaving

GEDRAGSBEÏNVLOEDING IN HET VERKEER

Twee soorten motivaties Extrinsieke motivatie Intrinsieke motivatie

Rothengatter, 1991‘Automobilisten zijn bereid zich aan de snelheidslimieten te houden als ze merken dat de meerderheid van de andere weggebruikers dit ook doet.’

Veel = Goed (Rooijers, 1987) Momenteel: veelal wordt het omgekeerde gecommuniceerd

Factoren weg, voertuig en medeweggebruiker Continu aanwezig -> continu van invloed op verkeersgedrag

Page 5: Duurzame verkeershandhaving

VERKEERSHANDHAVING - GEDRAG

Subjectieve pakkans (SP) Voldoende groot = preventie SP Snelheid stijgt (2006: 45%, 2002: 12%) SP Alcohol daalt (2006: 12%, 2002: +/- 20%)

Verkeershandhaving is niet-lineair Afhankelijk van basis Vanaf verviervoudiging: vermindering aantal letselong. Miniem

Duidelijke samenhang tussen overtredingen en ongevallen

Page 6: Duurzame verkeershandhaving

VERKEERSHANDHAVING -BELEID

Basis Ongevallenanalyse Intensiteitsgegevens Anonieme snelheidstellingen

Speerpunten Toezichtsniveau

Onderhoudsniveau Intensieve toezichtsniveau

Page 7: Duurzame verkeershandhaving

VERKEERSHANDHAVING - SNELHEID

Vragen Is het wel nodig repressief op te treden? Waar controleren?

Gevaar: regressie naar het gemiddelde Soorten controles

Bemand/Onbemand/Traject- en Lintcontrole Zichtbaar/Halfzichtbaar/Onzichtbaar

Grotere acceptatie Verhogen subjectieve pakkans

Effectiviteit Onzichtbaar: effectiever dan zichtbaar

Maar! Subjectieve pakkans Combinatie zichtbaar/onzichtbaar effectiefst:

-> 71% reductie in het aantal letselongevallen

Page 8: Duurzame verkeershandhaving

VERKEERSHANDHAVING - SNELHEID

Duurzaam? Met onderschepping: 900m voorbij controlepunt: effect

gehalveerd

-> Geen duurzaam effect

Oplossing: Intelligente snelheidsaanpassing Gemiddelde snelheidsvermindering: circa 2 tot 7 km/uur Dwingende variant

Letselongevallen: reductie 36% (UK) Dodelijke ongevallen: reductie 59% (UK) België: waarschijnlijk nog groter effect

Page 9: Duurzame verkeershandhaving

VERKEERSHANDHAVING - ALCOHOL

Enkele cijfers Gemiddeld werkdag: 2% onder invloed, weekend: 10% 15% onder invloed bij terugweg van een horeca-etabl.

Kwaliteit A-select controleren

Studie Gundy & Verschuur Visie bijsturen politiepersoneel zelf

Op basis van analyse + in centrum

Page 10: Duurzame verkeershandhaving

Effectiviteit Dodelijke ongevallen: reductie ruim 35% Combinatie intensivering/voorlichting/publiciteit: duurzaam Recidivisten worden moeilijk bereikt

Oplossing: alcoholslot(programma) 65 tot 90% minder recidive in vergelijking met stuurverbod Bij beëindiging programma: verdwijnt effect

VERKEERSHANDHAVING - ALCOHOL

Page 11: Duurzame verkeershandhaving

VERKEERSHANDHAVING - AGRESSIE

Enkele cijfers 74% van de Belgen ergert zich mateloos aan andere bestuurders 1 op de 3 werd in 1 jaar geconfronteerd met agressief rijgedrag 11% heeft zelf al eens agressief gereageerd

Kwaliteit Basis: analyse Zichtbaar/Anoniem Videovoertuig

Roodlichtnegaties Oplossing: roodlichtcamera’s

Page 12: Duurzame verkeershandhaving

VERKEERSHANDHAVING - AGRESSIE

Roodlichtcamera’s Effectiviteit

Verschillende uitkomsten Ongevallenreductie: 20 à 21% (B) Reductie letselongevallen: 7 à 9% (B) en 25 tot 30% (Internationaal)

Negatief gevolg: meer kop-staartongevallen Oplossing: voorwaarschuwingsborden

Page 13: Duurzame verkeershandhaving

VERKEERSHANDHAVING - GORDEL

Enkele cijfers/feiten Draagpercentage 99%: Reductie van 2400 verkeersdoden in Europa Effectiever bij lage snelheden Draagpercentage stijgt (2002: 56,6%, 2006: 75,3%) Draagpercentage hoger bij hoge snelheden… Subjectieve pakkans stijgt lichtjes

Kwaliteit Toezicht: overal met in het bijzonder bibeko en zone 30 Effectiever bij lage snelheden communiceren

Page 14: Duurzame verkeershandhaving

VERKEERSHANDHAVING - GORDEL

EffectiviteitGeïntensiveerde handhaving + publiciteit: stijging draagpercentage met 20% Reductie aantal verkeersdoden: 3 tot 5% Duurzaam -> verhoogd draagpercentage tot zes maand na

afloop campagne

Gordelverklikker Gemiddeld +/- 5% hoger draagpercentage Indringende variant: 99% draagpercentage! Zonder gordelverklikker draagpercentage: 83%

Page 15: Duurzame verkeershandhaving

STRAFFEN

Doel: Vergelding ‘iemand moet boeten’ Beveiliging van de samenleving Voorkomen van recidive Gedragsbeïnvloeding van alle burgers (preventie)

Conclusies Momenteel: straffen reeds redelijk streng Het verzwaren van de straf: nauwelijks van invloed Mogelijks wel van invloed bij gemakkelijk veranderbare

handelingen (vb. gordelgebruik = 1 klik)

Page 16: Duurzame verkeershandhaving

STRAFFEN

Effectiviteit Reguliere straffen

Effectief Geverbaliseerd? Na 1 maand: gem. 35% minder kans op dodelijk ong.

Niet duurzaam Na twee maand beduidend minder effect Na drie maand: verdwenen

Recidivisten moeilijk te bereiken Finse studie: waarschuwingsbrief minstens zo effectief

De onmiddellijke inning, nuttig of…? Niet echt een gedragscorrigerend effect Rechtvaardig – onrechtvaardig, vaak vergissing en niet bewust…

Page 17: Duurzame verkeershandhaving

STRAFFEN

Straffen op maat

Het puntenrijbewijs Na invoering: schrikeffect (Nl,Fr, It, Ier) Na een periode: geen effect op verkeersongevallen (Nl,Fr, It, Ier)-> Reden: te lage pakkans Wel effect op gedrag

Oplossing Voldoende hoge objectieve en subjectieve pakkans Ook punten kunnen oplopen bij: Oi’s, verkeersinbreuken enz., dus

niet enkel bij controles met onderschepping

Page 18: Duurzame verkeershandhaving

STRAFFEN Driver-improvement

Doel: bewust worden van eigen verkeersgedrag en verantwoordelijkheid ervan

Effectiviteit Deelnemers ervaren de cursus als zinvolle straf Meer inzicht in eigen rijgedrag, in risico’s en in wetgeving Houden meer rekening met andere weggebruikers

Recidive? Minder recidive! Vermindering van kans op recidive met 8 of 9% Duurzaam! Want effect op recidive wordt groter jaar na jaar (tabel)

Page 19: Duurzame verkeershandhaving

DRIVER IMPROVEMENT: DE OPLOSSING VOOR RECIDIVE…

Page 20: Duurzame verkeershandhaving

DE RELATIE TUSSEN HET VERGEET-MIJ-NIETJE EN KWALITEITSVOLLE

VERKEERSHANDHAVING?

Page 21: Duurzame verkeershandhaving

HET VERGEET-MIJ-NIETJE:

DE SUBJECTIEVE VERKEERS(ON)VEILIGHEID

Subjectieve verkeersveiligheid = de beleving van mensen met betrekking tot verkeersveiligheid

Invloed op gedrag Gedrag heeft een invloed op ongevallen

Beleid: vooral op basis van objectieve cijfers Subjectieve wordt vergeten

Page 22: Duurzame verkeershandhaving

SUBJECTIEVE VERKEERSVEILIGHEID

Doel: Leefbaarheid verhogen Ongevallen preventief opsporenGevolg: Kloof tussen politie en burger verkleint Appreciatie vergroot ‘er wordt naar de burger/mij geluisterd’

Kwaliteit? Aandacht besteden aan zowel objectieve als subjectieve cijfers Monitoring van meldingen/klachten, eigen onderzoek 1 centraal aanspreekpunt voor de meldingen (Verkeerskundige?) Linken objectieve en subjectieve cijfers -> ander onveiligheidsbeeld

Page 23: Duurzame verkeershandhaving

BESLUIT

Kan de kwaliteit van de verkeershandhaving verbeteren?

Analyse/Handhavingsplan/Projectmatig Beginvraag: Noodzaak aan repressie? Zichtbaar en A-select controleren Over een langere afstand controleren Politiementaliteit wijzigen (Slimme) communicatie Monitoring/Analyse objectieve en subjectieve cijfers

JA

Page 24: Duurzame verkeershandhaving

BESLUIT Heeft verkeershandhaving effect?

Verschillende speerpunten: allemaal effectief Snelheidshandhaving effectiefst Intensivering: sneller dalend overtredingspercentage Combinatie handhaving-voorlichting-publiciteit: effectiever

JA!

Het loont de moeite te investeren in verkeershandhaving!

Page 25: Duurzame verkeershandhaving

BESLUIT Wat met de onmiddellijke inning en met het reguliere

straffen? Of is een combinatie van straffen en educatie (straffen op maat) de oplossing?

Reguliere straffen: Weinig effect Recidivisten worden niet bereikt

Straffen op maat Puntenrijbewijs

Kan zeker effectief zijn Afhankelijk van de vorm

Driver-improvement Cursus wordt als zinvol ervaren Meer inzicht in eigen rijgedrag, in risico’s en wetgeving De oplossing voor recidivisme (?)

Page 26: Duurzame verkeershandhaving

BESLUIT Creëert verkeershandhaving ook duurzaamheid?

Snelheid Niet duurzaam Oplossing: Traject- en lintcontroles, Intelligente snelheidsaanpassing

Alcohol Combinatie intensivering/voorlichting/publiciteit: duurzaam Recidivisten moeilijk te bereiken -> Oplossing: alcoslot

Gordel Combinatie intensivering/voorlichting/publiciteit: duurzaam Verplichte invoering van de indringende gordelverklikker

Straffen Reguliere straf: niet duurzaam Straffen op maat, vooral driver-improvement: duurzame maatregel

Page 27: Duurzame verkeershandhaving

HET RECEPT TOT DUURZAME VERKEERSHANDHAVING

Duurzame verkeershandhavingLet wel: verkeershandhaving is nooit af…

Objectieve en Subjectieve Pakkans

> Voldoende hoog > Intrinsieke motivatie

Verkeershandhaving> Communicatie

> Straffen > Automatisatie

> Kwaliteit/Efficiëntie

Verkeerswetgeving>Educatie = kennis

> Vergroten maatschappelijk draagvlak