Jaargang 9, november/december 2009, nr. 5

Duurzaamheid

Calduran combineert

idealisme en commercie

Hibin Pensioenfonds

Sterk vermogens- en

beleggingsbeleid basis

voor gezonde toekomst

Hibin Opleidingen

Deeltijd-WW als oplossing

- Duurzaamheid -

Rijksgebouwendienst wil in gesprek met markt

Uitdagingen 2010Omdat dit de laatste Hibinfo in 2009 is, alvast een vooruitblik

op 2010. We gaan een jaar in dat zonder twijfel het predikaat

‘moeilijk’ zal krijgen. Maar dat neemt niet weg dat er altijd

kansen zijn. Ondernemers die de tijdgeest goed weten te

lezen, creëren meer kansen. Ik wil hier een paar ontwikkelingen

noemen die kansen bieden.

“Grofweg de helft van de hoofdaannemers B&U verwacht in

de toekomst vaker prefab te zullen bouwen”, blijkt uit een

publicatie van BouwKennis. De voordelen van prefab zullen

alleen volledig tot hun recht kunnen komen door prefab-

elementen goed in de totale bouwstroom te verankeren.

Zowel qua kennis als qua logistiek. Handelaren moeten daarin

meegroeien. Specialisatie is nodig om goed te kunnen

acquireren en adviseren. Bouwmaterialenhandelaren die deze

rol goed vervullen, zullen zich ontwikkelen tot preferred

suppliers op dit gebied. Iets soortgelijks speelt op het gebied

van duurzaamheid. Als gevolg van de duurzame inkoop door

de overheid, zal 2010 een cruciaal jaar zijn. Handelaren die

zich weten te specialiseren en profileren als deskundige op

het gebied van toepassing van duurzame bouwmaterialen,

hebben een streepje voor.

Een brancheorganisatie moet uiteraard verder gaan dan

bovenstaande constateringen. De workshop ‘Hout, kansen in

een krimpende markt’ is daar een voorbeeld van. Met behulp

van externe deskundigen konden we leden veel praktische

informatie bieden over de ins en outs van duurzame inkoop

op dit specifieke terrein. Het is een activiteit die past in ons

Herculesprogramma. In 2010 mag u meer activiteiten

verwachten, bijvoorbeeld op het terrein van de prefab, en

veelal in nauwe samenwerking met de toeleveranciers, onze

buitengewone leden. Minstens zo belangrijk in een economisch

moeilijk jaar, is rust aan het cao-front. We hebben een cao

die loopt tot 1 juli 2010. In tegenstelling tot andere jaren

hebben we de tijd om te kijken naar de invoering van meer

maatwerk. De gedachte dat elke werknemer anders is en je

nauwkeuriger wilt kunnen sturen om iedereen maximaal tot

zijn recht te laten komen, staat voorop. Ik heb goede hoop

dat we in 2010 tot implementatie daarvan kunnen komen. Al

met al genoeg uitdagingen voor het nieuwe jaar. Ik wens u

een voorspoedige start.

Gert Smit

Voorzitter Koninklijke Hibin

Jubilarissen

Imabo Budé in Beek vierde op 6 november

de heropening van het vernieuwde bedrijf

Dhr. A.J. Vink vierde op 2 juni zijn 40-jarig

dienstverband bij Raab Karcher Tilburg

33

Kort nieuws

Advertentie

Bedankt JanIn een informele bijeenkomst heeft het bestuur van

Koninklijke Hibin Jan Bom bedankt voor zijn inzet

voor de bouwmaterialenbranche en Koninklijke Hibin

gedurende afgelopen vier jaar. Zijn vertrek bij Raab

Karcher/Saint Gobain Distribution maakte het statu-

tair onmogelijk dat Jan Bom zijn bestuursperiode, die

begin 2010 zou aflopen, vol zou maken. Niettemin

heeft de branche bijna vier jaar lang van zijn kennis

en inzichten gebruik mogen maken. Binnen het Hibin-

bestuur heeft Jan Bom steeds een markante rol ge-

speeld en een belangrijke bijdrage geleverd aan de

uitrol van het meerjarenbeleidsplan dat aan het begin

van zijn zittingstermijn werd vastgesteld. Ter perse

gaan van dit nummer was nog geen opvolger bekend.

Het bestuur heeft een profielschets opgesteld en deze

voorgelegd aan de Adviesraad, die zich hierover in

november zal uitlaten. Het bestuur legt tevens voor

dat men op korte termijn een vervanger wil benoemen

en daarmee niet wil wachten tot de eerstvolgende

leden vergadering, omdat die pas in juni 2010 plaatsvindt.

Per 1 november 2009 is communicatiemedewerker

Egon Wolf vertrokken bij Hibin. Zijn jaarcontract

kon niet worden verlengd. Directe aanleiding is

de druk op de begroting als gevolg van de con-

tributieverlaging in 2010. Egon trad ook op als

secretaris van enkele afdelingen. Die werkzaam-

heden worden verdeeld onder de andere mede-

werkers van Koninklijke Hibin.

Bedankt Egon

4

Advertentie

Kort nieuws

Koninklijke Hibin op LinkedInBinnen het wereldwijde zakelijke netwerk LinkedIn

bestaat sinds kort een apart stuk voor leden en relaties

van Koninklijke Hibin. Het is in de praktijk een gemak-

kelijk toegankelijke nieuwsvoorziening én kan uit groeien

tot een overlegplatform. Daarmee is de LinkedIn-groep

Koninklijke Hibin een platform voor de bouwmateria-

lenhandel en de bouwtoelevering. U kunt het gebruiken

om te netwerken met branche genoten en u vindt er

het meest recente nieuws van de websites van o.a.

Koninklijke Hibin, Cobouw en Bouwformatie. U kunt

er zelf vragen stellen of discussies openen over zaken

die de branche aangaan. LinkedIn is een professioneel

netwerk dat gericht is op het met elkaar in contact

brengen van mensen met eenzelfde professionele inte-

resse of vanuit eenzelfde vakgebied. In Nederland heeft

LinkedIn een grote vlucht genomen. Er zijn honderden

groepen als de Hibin-groep, die door gebruikers als

welkome aanvulling worden gezien op hun netwerk en

informatievoorziening.

Het belangrijkste doel van LinkedIn is geregistreerden

te laten profiteren van elkaars (zakelijke) netwerk. Dat

gebeurt door contacten te leggen met mensen die u

kent en vertrouwt. U kunt vacatures plaatsen, het profiel

van zakelijke contacten bekijken, discussies aangaan,

oproepen tot samenwerking plaatsen, berichten plaat-

sen over (bedrijfs)activiteiten, vragen stellen over er-

varingen van anderen en nog veel meer.

Koninklijke Hibin zal de LinkedIn-groep ook gaan

gebruiken om brancheactiviteiten onder de aandacht

te brengen en om praktijkverhalen te verzamelen over

bijvoorbeeld duurzaamheid of nieuwe logistieke con-

cepten.

Nog niet actief?

Maak dan eerst uw eigen profiel aan op www.linkedin.com

en meld u vervolgens bij de groep.

ESF-subsidie maakt bijscholen aantrekkelijkVoordelig bijscholen juist in deze tijd van recessie?

De ESF-subsidieregeling maakt het mogelijk. Deze

maatregel van het Europees Sociaal Fonds maakt jaar-

lijks zo’n 100 miljoen euro vrij voor Nederland. Een

deel daarvan is bestemd voor de verbetering van de

arbeidsmarktpositie van laaggeschoolde medewerkers,

of medewerkers zonder startkwalificatie.

Het betekent dat dankzij deze subsidiepot twintig oplei-

dingen uit het aanbod van Hibin Opleidingen met een

nettokorting die kan oplopen tot 25%, kunnen worden

aangeboden. Het gaat hier om opleidingen variërend

van Balie medewerker Bouwmaterialenhandel tot de

opleiding Management voor de Bouw toe le vering. Juist

met het oog op de toekomst een slimme investering.

Wanneer straks de economie weer aantrekt is het mo-

gelijk om meteen door te pakken met medewerkers

die extra gekwalificeerd en gemotiveerd zijn.

Meer informatie?

www.hibinopleidingen.nl , of 026 363 35 55

(Ghislaine Hoenderboom, manager Hibin Opleidingen)

Kort nieuws

Kort nieuws

Bezig met duurzaam ondernemen en concrete

vragen, suggesties of problemen met bijvoorbeeld

belemmerende regelgeving? Een speciaal digitaal loket

van het ministerie van VROM biedt uitkomst. Bij ‘Idee

VROM’ kan men vragen, ideeën en belemmeringen op

het gebied van duurzaam ondernemen melden. Binnen

drie weken volgt dan een reactie of een voorstel voor

een oplossing. VROM wil op deze manier het duur-

zaam produceren van goederen en diensten zo goed

mogelijk ondersteunen. Het initiatief is een onderdeel

van het rapport ‘Duurzaam inkopen versie 2.0’. Het

rapport is van de hand van het Kennisnetwerk Duur-

zame Productketens, een initiatief van SenterNovem.

In het rapport staan suggesties over hoe om te gaan

met de positionering en aansturing van duurzaam in-

kopen in de organisatie. De publicatie is bestemd voor

bedrijven en overheidsorganisaties die hun duurzaam

inkoopbeleid willen verbeteren. In het Kennisnetwerk

Duurzame Productketens is een aantal koplopers

onder de duurzaam producerende bedrijven verenigd.

www.vrom.nl

Digitaal loket voor duurzaamheid

1 december Bouwformatiedag: samenwerken in de bouwkolomSamen sta je sterker. Dat is het thema van de

Bouwformatiedag 2009 die op 1 december plaatsvindt

in Zeist. Bouwformatie organiseert de dag in samen-

werking met Buildsight. Bedoeling is om de bouwkolom

een platform te bieden en de samenwerking tussen

alle partijen te versterken.

Charles Groenhuijsen interviewt op deze dag kopstuk-

ken uit de bouwkolom over de stand van zaken in de

bouw tijdens het plenaire ochtendprogramma.

Konin klijke Hibin-voorzitter Gert Smit maakt deel uit

van het forum waarmee de dag van start gaat. In de

middag krijgen de deelnemers handvatten aangereikt

met de bedoeling samenwerkingsverbanden te zoeken

en de eigen positie grondig door te nemen. Aan het eind

van de dag trekken Gert Smit, Rinus Platschorre (NVTB)

en Charles Groenhuijsen de conclusies van de dag.

Meer informatie?

www.bouwformatie.nl/congres

6

Kort nieuws

Pluim voor Raab KarcherDe commissie Consumentenzaken (CCZ) heeft een pluim uitgedeeld aan Raab Karcher. In de afwikkeling van

het faillissement van de firma Kwakkel in Apeldoorn heeft Raab Karcher zich coulant opgesteld in de afhande-

ling van enkele zaken die niet geheel binnen de garantieregeling vielen. Daarmee heeft Raab Karcher het keur-

merk Hibin Borg, en daarmee de branche, een dienst bewezen.

Voorts heeft de commissie ingestemd met een campagne om de vindbaarheid van de Borg-website op internet

te vergroten. In tegenstelling tot andere jaren ontvangen begin januari álle bij Hibin aangesloten vestigingen een

instorepakket promotiematerialen voor Hibin Borg. Dit betekent ook dat de commissie alle vestigingen een

factuur van 195 euro zal sturen voor een eigen bijdrage in de promotionele kosten.

Website biedt veiligheidsinfo verffabrikanten

Adverteren in HibinfoIn één keer effectief de hele bouwmaterialenhandel bereiken? Adverteer dan in Hibinfo. Het blad

verschijnt in 2010 vier keer. Voor 275 euro (niet-leden 400 euro) plaatst u al een halve pagina.

Meer weten? info@hibin.nl, of (026) 363 35 55.

Wie op zoek is naar concrete informatie over veilig-

heid, gezondheid en milieu in relatie tot verf en verf-

producten kan terecht op www.veiligmetverf.nl. Op

deze website kunnen professionele gebruikers van verf

op een eenvoudige en snelle manier alle veiligheidsin-

formatiebladen van verffabrikanten vinden. De website

is een gezamenlijk initiatief van de VVVF (Vereniging

van Verf- en drukinktfabrikanten) en de VVVH

(Vereniging van Verfgroothandelaren). Volgens de wet

moet de verkoper van verf aan een professionele klant

een veiligheidsinformatieblad (VIB) verstrekken. Als

reactie hierop ontwikkelden de VVVF en de VVVH de

website voor het snel en doelmatig verstrekken van

deze informatie. Op deze website is ook alle informatie

te vinden over de geldende wetgeving.

Koninklijke Hibin is onlangs gestart met het project

REACH. Doelstelling van het project is het collectief

registreren, vastleggen en inzichtelijk maken van data

van gevaarlijke stoffen, waardoor deelnemende bedrij-

ven zich bezig kunnen houden met hun core-business

en gebruik kunnen maken van een door Hibin opge-

7

zette applicatie gevaarlijke stoffen. In het project

wordt tevens de mogelijkheid onderzocht om een

website voor bouwmaterialen in te richten, zoals

www.veiligmetverf.nl. Voor verdere informatie over

het project kunt u contact opnemen met Peter van

Heijgen (p.van.heijgen@ijsselhof.nl).

8

Duurzaamheid zorgt voor grotere adviesrol handel

De toelevering in de bouwketen krijgt steeds vaker te maken met de vraag naar duurzaamheid en energiezuinigheid.

Van de handelaren in bouwmaterialen heeft een zeer groot deel de adviesrol zien groeien. Hiervan geeft meer dan de

helft aan dat de behoefte aan advies over de milieuvriendelijkheid van producten en materialen is toegenomen. Ook de

industrie richt zich in sterke mate op de vraag naar duurzaamheid en energie zuinigheid. Aan de fabrikanten van bouw-

materialen is gevraagd op welke trends de R&D-afdelingen inspelen. De belangrijkste trend is volgens 68% van de

fabrikanten het streven naar meer duurzaamheid. Dit blijkt uit onderzoek voor het BouwKennis Jaar rapport 2009/2010.

Als het gaat om duurzaamheid in de bouwketen zijn

fabrikanten en de handel twee belangrijke spelers. Dit

zijn immers de partijen die aan de toeleveringsvraag van

de bouwende en ontwikkelende partijen en de eindge-

bruiker moeten voldoen. Wat de bouwmaterialenhandel

betreft is er in eerste instantie veel aandacht voor het

logistieke aspect van duurzaamheid. De bouw materialen-

handel is immers verantwoordelijk voor een groot deel

van de beleveringen van bouwplaatsen in Nederland.

De rol die de bouwmaterialenhandel speelt in de

groeiende aandacht voor duurzaam heid gaat echter

verder dan dat. Hierbij zou onder andere de toene-

mende adviesfunctie van belang kunnen zijn. Een focus

op duurzaamheid zorgt er namelijk voor dat andere

facetten van producten en materialen mee gaan spelen

bij een aankoop. Naast de traditionele aspecten als

kwaliteit en esthetische aspecten zullen afnemers ook

advies willen hebben over bijvoorbeeld de energiezui-

nigheid van materialen.

R&D speelt in op duurzaamheid

De bouwmaterialenindustrie kan door zijn antenne-

functie belangrijke ontwikkelingen in de sector snel

signaleren. Aan de fabrikanten is daarom gevraagd op

welke trends de R&D-afdelingen momenteel inspelen.

De belangrijkste trend is volgens 68% van de fabrikan-

ten het streven naar meer duurzaamheid. Het kan

hier gaan om milieuvriendelijke bouwmaterialen, maar

bijvoorbeeld ook om producten die langer mee gaan.

Hiermee is het percentage R&D-afdelingen dat op de

vraag naar meer duurzaamheid inspringt met maar

liefst 20 procentpunten gestegen ten opzichte van de

meting van vorig jaar.

Marktinformatie

9

Adviesrol over duurzaamheid neemt sterk toe

Het mag duidelijk zijn dat de industrie zich de komen-

de jaren sterk richt op het ontwikkelen van duurzame

en energiebesparende materialen. Hiermee wordt

eens te meer duidelijk dat duurzaamheid geen kort-

stondige trend is, maar een blijvend element in de

bedrijfsvoering van de bouwketen.

Maar op welke wijze merkt de handel de vraag naar

meer duurzaamheid? Wordt de rol van de bouwmate-

rialenhandel op het gebied van duurzaamheid inder-

daad vergroot aan de hand van de adviesfunctie? Om

deze aanname te peilen, is aan de handel gevraagd of

de adviesrol voor professionele klanten de afgelopen

vijf jaar is toegenomen. Hierna is gevraagd op welke

gebieden er meer behoefte is aan advies.

In de afgelopen vijf jaar is het belang dat marktpartijen

hechten aan de adviserende rol van de handel duidelijk

toegenomen. Van de handelaren vindt namelijk 44%

dat de adviesrol met betrekking tot professionele

klanten is gegroeid.

Professionele klanten hebben de afgelopen jaren voor-

al meer adviesbehoefte gekregen over het gebruik van

systemen of materialen. Deze adviesbehoefte is volgens

handelaren met 80% gestegen, gevolgd door advies

over de inhoud van producten en materialen (63%).

Ook de behoefte aan advies over de milieuvriendelijk-

heid van producten en materialen is sterk gestegen.

Van de handelaren die aangeven dat hun adviesrol de

afgelopen jaren is toegenomen, noemt iets meer dan

10

Marktinformatie

Trends waar R&D-afdelingen op inspelen (in %)

Meer duurzaamheid 68

Totaalconcepten 66

Energiebesparing 61

Meer gemak eindgebruiker 56

Systeemoplossingen 46

Bouwtijdverkorting 39

Onderscheidende vormgeving 37

Klant vraagt meer maatwerk 25

Anders 5

Bron: BouwKennis, juni 2009

Adviesrol handel voor professionele klanten

in afgelopen 5 jaar (in %)

Toegenomen 44

Onveranderd 30

Afgenomen 6

Weet niet/geen mening 20

Bron: BouwKennis, juni 2009

de helft een toename aan advies over de milieuvrien-

delijkheid van producten en materialen. Bouwende

partijen die zich hierop richten, kijken dus in grote

mate naar de handel voor advies over de duurzaam-

heid van bouwmaterialen.

Handel krijgt kansen om adviesrol te claimen

Het huidige kabinet focust sterk op duurzaamheid en

energiezuinigheid. Zo heeft de Rijksoverheid de ambi-

tie om in 2010 bij 100% van haar inkopen duurzaam-

heid mee te nemen. Voor provincies en waterschap-

pen is dit de helft en de gemeenten streven naar 75%

in 2010. Tevens heeft minister Van der Laan van WWI

gezworen om het energielabel tot een goed eind te

brengen. De onlangs gepresenteerde nieuwe variant

stuitte wederom op de nodige kritiek. Maar ook van

het energielabel mag verwacht worden dat het op den

duur de beoogde functie zal gaan vervullen; meewegen

in het verkoopproces.

Het is inmiddels duidelijk dat de vraag naar duurzaam-

heid geen hype is die straks weer overwaait. Van een

manier om de organisatie te onderscheiden van de

concurrentie, verschuift duurzaamheid straks naar een

fundamentele plaats binnen elke organisatie. Niet voor

Ledennieuws

11

Aspecten waarover professionele klanten meer

adviesbehoefte hebben gekregen (in %)

Gebruik van systemen of materialen 80

Inhoud van producten en materialen 63

Milieuvriendelijkheid van producten en materialen 53

Anders 13

Weet niet/geen mening 3

Bron: BouwKennis, juni 2009

niets is duurzaamheid het meest genoemde thema

waar de R&D-afdelingen van fabrikanten zich nu op

richten. Het aandeel duurzame bouwmaterialen zal

hierdoor de komende jaren toenemen. Het is aan de

bouwmaterialenhandel om de bouwende partijen hier-

in wegwijs te maken.

Uit het onderzoek blijkt dat een groot aandeel hande-

laren de adviesrol al heeft zien toenemen. Ook advies

over duurzaamheid wordt hierbij vaak genoemd.

Wanneer steeds meer afnemers zich zullen richten op

duurzaamheid zal dit ook steeds meer vragen opleve-

ren op dit gebied. Denk hierbij aan hergebruik van ma-

terialen, energiezuinigheid, maar ook aan de afkomst

van materialen. De diversiteit op het gebied van de

duurzaamheid van materialen biedt de bouwmateria-

lenhandel veel kansen om de adviesrol in de toekomst

nog verder te claimen.

Meer informatie?

Voor meer informatie over het BouwKennis Jaar-

rapport 2009/2010 kunt u contact opnemen met Jacco

Ridderhof van BouwKennis (ridderhof@bouwkennis.nl,

010 2066996).

1212

Duurzaamheid

Opdrachtgever, de woningcorporatie Comwonen, wilde

in Capelle aan den IJssel een complex van 92 woningen

bouwen. Door een samenspel van betrokken partijen

werd besloten om zoveel mogelijk producten te ge-

bruiken met een duurzaam karakter. Idealisme gecom-

bineerd met commercie. Calduran krijgt de kans in het

project te stappen. Directeur Henk Schaap hoeft niet

erg lang na te denken en besluit de stap te wagen.

“Calduran probeert bewust de berg afval te verkleinen.

We putten uit natuurlijke grondstoffen en ik vind het

belangrijk dat we nadenken over hoe we daar een bij-

drage aan kunnen leveren. Daarbij gaan we zo ver mo-

gelijk. We kunnen recyclen, dan geef je producten een

nieuw leven. Maar wij kiezen waar mogelijk voor crad-

le to cradle, dan maak je de cirkel echt rond en breng

je je product zo schoon mogelijk terug in de oorspron-

kelijke toestand.”

Commitment

Bijkomende factor is dat de rijksoverheid met ingang

van 2010 voor 100 procent duurzaam wil inkopen.

Voor gemeenten, provincies en waterschappen geldt

respectievelijk 75 en 50 procent. Er zit dus ook finan-

cieel toekomst in duurzaamheid. Calduran besloot

zo’n twee jaar geleden zich dan ook waar mogelijk te

richten op duurzaamheid. “Een kwestie van je maat-

schappelijke verantwoordelijkheid nemen”, licht Schaap

toe. “En natuurlijk moet het per saldo ook wat opleve-

ren. Duurzaam ondernemen betekent vaak ook meer

betalen. Voor veel ondernemers is dat de reden om af

te haken. Maar het gaat dan ook om een mindset: je

moet als ondernemer verantwoordelijkheid willen

dragen. Wij hebben er onze bedrijfsfilosofie van ge-

maakt. En dat is niet altijd makkelijk, dat geef ik toe.

Het gaat om commitment en als manager moet je dat

uitdragen.”

Het klinkt als het ideale duurzame proces. En misschien is het dat ook wel. Calduran Kalkzandsteen in Harderwijk

stapte in het Fascinatio 4-project: een duurzaam woonproject waarbij elke deelnemende partij een duurzaam

component inbrengt. In het geval van Calduran betekende dit het leveren van gerecycled kalkzandsteen.

Duurzaam bouwen in optima forma?

Ideale combi van idealisme en commercie

In het geval van het Fascinatio 4-project ontstond een

samenwerkingsverband tussen Oranje BV (leverancier

van granulaat), Holcim (betonmortel en gerecycled

beton), Icopal (gerecycled dakbedekkingsmateriaal),

Comwonen, Calduran en aannemer Stebru.

13

Samen werken is een absolute voorwaarde wil een

dergelijk duurzaam project slagen, weet Schaap. “Je

hebt meerdere partijen nodig. Het is geen kwestie van

gewoon even een gebouw platgooien. Er moet goed

nagedacht worden over welke materialen hergebruikt

kunnen worden. Elke schakel is belangrijk en dus moe-

ten alle neuzen dezelfde kant op staan.”

Investeren in contacten

Eind december wordt het duurzaam gebouwde woon-

complex in Capelle aan den IJssel officieel geopend.

Calduran is inmiddels al volop bezig met een tweede,

soortgelijk duurzaam project in Den Haag, en voor

twee andere potentiële projecten lopen nu gesprek-

ken. Voor Schaap is de vraag of deze vorm van duur-

zaam ondernemen de toekomst heeft een simpele:

ja dus. “Duurzaamheid leeft. De ‘Dura Vermeers’ en

‘Heijmanssen’ zijn er volop mee bezig. De overheid

heeft een duidelijk streven. Wat dat betreft denk ik

dat andere bouwmaterialenhandelaren er slim aan

doen door de mogelijkheden te bekijken. Sta ervoor

open. Wanneer je zorgt dat je duurzame materialen

kunt bieden pak je een voorsprong. Duurzaamheid is

geen hype, het is realiteit. Sluit je daarom aan bij wat

onvermijdelijk komen gaat en pak je kansen. Zorg dat

opdrachtgevers weten dat jij duurzame producten

kunt leveren. Dat is een kwestie van investeren in con-

tacten. Maar wanneer je eenmaal bij de juiste partijen

aan tafel zit en men je weet te vinden, gaat de bal van-

zelf rollen. Opdrachtgevers hebben betrouwbare partij-

en nodig die invulling kunnen geven aan een duurzaam

inkoopbeleid. Kun je dat, dan levert het je veel op.”

Het Fascinatio 4-project in aanbouw

Duurzaamheid

Hibin Opleidingen

De keus was zwart of wit: een aantal medewerkers

ontslaan en zo proberen de economische crisis te

doorstaan, of via een alternatief traject proberen ie-

dereen toch binnenboord te houden. Voor BouwCenter

Nelemans was de keus snel gemaakt. De mogelijkheid

van deeltijd-WW, eerder dit jaar door het kabinet in-

gesteld, was dé oplossing. “Enkel jaren geleden hebben

we een soort minicrisis gehad”, vertelt Rob Braaksma

namens Nelemans. “Toen hebben we afscheid moeten

nemen van een aantal medewerkers. Vervolgens trok

de business weer aan en bleken we verzwakt doordat

niet alle specialiteiten even sterk meer vertegenwoor-

digd waren. Dat is de les die we toen geleerd hebben:

zorgen dat je interne organisatie perfect staat, kwali-

Het kostte wat uitzoek- en regelwerk, maar het resultaat is er dan ook naar voor BouwCenter Nelemans. Het bedrijf

koos ervoor om met deeltijd-WW voor een aantal van zijn medewerkers het bedrijf door de recessie te loodsen.

“We willen hoe dan ook de kwaliteit binnen het bedrijf behouden.”

Bij Nelemans wordt iedereen beter van deeltijd-WW

teit behouden. Dus nu het minder gaat wilden we

absoluut geen mensen ontslaan. Dat zou een verlies

van kwaliteit betekenen wat ons in de toekomst veel

geld gaat kosten.”

Geen extra kosten

In totaal 27 medewerkers van Nelemans kwamen in

aanmerking voor het deeltijd-WW-traject, ruim de

helft daarvan zijn showroommedewerkers. Het bedrijf

dook eerst zelf in de materie van beschikbare moge-

lijkheden. Braaksma: “We hebben contact opgenomen

met UWV, FNV, ROC. En daarna is met Ghislaine

Hoenderboom van Hibin Opleidingen het scholings-

traject besproken. Een drietal opleidingen bleek

14

15

geschikt voor onze medewerkers. De mbo-opleiding

‘Commercieel Medewerker Binnendienst’ is prima

voor onze showroommedewerkers. Daarnaast is er nog

de CTB-2 opleiding ‘Projectverkoop en -belevering’ en

de opleiding ‘Timmerman machinaal’. Het mooie is dat

deze opleidingen subsidiabel zijn, zodat je nauwelijks

extra kosten maakt. En dat is natuurlijk ook een be-

langrijke factor.” Nelemans besloot de opleidingen-

mogelijkheden zelfs zo ver mogelijk ‘op te rekken’.

Tegelijk met de medewerkers in het deeltijd-WW-

traject volgt namelijk ook een aantal medewerkers die

daar niet onder vallen één van de opleidingen. “Waarom

zouden we dat niet doen?” legt Braaksma uit. “Hier

wordt iedereen beter van. Op deze manier verhogen

we het kennisniveau van iedereen. En de collega’s die

in het deeltijdtraject zitten doen iets uitermate nuttigs

in de tijd dat ze niet werken. We behouden onze

medewerkers en komen er alleen maar sterker uit. En

wanneer de economie straks weer aantrekt kunnen

we meteen anticiperen op veranderende marktom-

standigheden.”

Perfecte keuze

Nelemans heeft het “heel breed” aangepakt, licht

Ghislaine Hoenderboom, (manager Hibin Opleidingen)

toe. “Het bedrijf heeft zelf de basis gelegd en zich

zelf georiënteerd. Daarna zijn ze met Kenniscentrum

Handel, Kenniscentrum Bouwmaterialen, ROC en

Hibin Opleidingen om de tafel gaan zitten om een op-

leidingstraject op maat te ontwerpen. Voor Nelemans

was het uitgangspunt het vertrouwen dat ze hebben

in de toekomst. De economie gaat op een bepaald

moment weer aantrekken, dan heb je meteen goed

gekwalificeerde en gemotiveerde medewerkers nodig.

Dit traject is een perfecte keuze om dat te bereiken.

Ik ben hier voor de branche heel blij mee. Ik hoor ook

geluiden van bedrijven die er voor kiezen om toch

afscheid te nemen van medewerkers; maar na de

recessie krijgen we zeker weer te maken met krapte

op de arbeidsmarkt. Niet op de laatste plaats door

de verdergaande vergrijzing. Nelemans kiest wat dat

betreft voor de lange termijn. Ze laten zien dat er

meer opties zijn dan het ontslaan van mensen, zonder

dat het in de financiën loopt.”

Deeltijd WW

Deeltijd-WW is een tijdelijke maatregel van het kabi-

net waardoor werkgevers medewerkers toch in dienst

kunnen houden tijdens een periode van recessie. Me-

dewerkers werken dan tijdelijk maximaal de helft min-

der, zonder dat ze ontslagen hoeven te worden. Met

een WW-uitkering voor de niet gewerkte uren wordt

het salaris aangevuld. Wanneer de economische situa-

tie verbetert kunnen ze weer volledig worden ingezet.

Aan deeltijd-WW is een scholingverplichting verbon-

den: in de tijd dat niet wordt gewerkt, volgt de mede-

werker een opleiding.

Meer informatie:

www.hibinopleidingen.nl, Ghislaine Hoenderboom,

manager Hibin Opleidingen: (026) 363 35 55

Hibin Opleidingen

Duurzaamheid

16

De bedoelingen zijn duidelijk. Op de website van het

Ministerie van VROM staat: “Met duurzaam bouwen

belasten we – nu en in de toekomst – het milieu zo

min mogelijk bij het bouwen, gebruiken, renoveren of

slopen van gebouwen. Duurzaam bouwen draagt daar-

mee bij aan de oplossing van wereldwijde milieupro-

blemen als de klimaataantasting door broeikasgassen

en het opraken van grondstoffen.” En ook: “De focus

van duurzaam inkopen ligt op die productgroepen

waar meetbare duurzaamheidswinst kan worden ge-

boekt. Aan de producten uit deze productgroepen

worden minimumeisen op milieugebied gesteld waar-

aan de inkoop van producten en diensten van de over-

heid moet voldoen. Daarbij is onder meer – waar mo-

gelijk – aangesloten bij beschikbare en gangbare keur-

merken.”

Er zijn al mensen die waarschuwen voor een

administratieve tijger en wijzen op het risico

dat duurzaamheid een kwestie van ‘afvinken’

wordt. Het meten van het totaaleffect zou lei-

den tot meer vrijheid voor marktpartijen en

meer ruimte voor innovatie. Hoe staat de

Rijksgebouwendienst in deze discussie?

Zeker in de bouw zijn nog grote slagen te maken op

het gebied van duurzaamheid. De Rijksgebouwendienst

Rijksgebouwendienst eist duurzaamheidsverklaring bij nieuwbouw en grootschalige renovatie

We zijn nog maar enkele weken verwijderd van een structureel duurzaam

inkopende overheid. Maar wat betekent dat in de praktijk van de bouw-

materialenhandel? Welke criteria worden gehanteerd? Hoe werkt het

besluit van de Tweede Kamer van afgelopen zomer in de praktijk uit? De

verwachting is dat bouwbedrijven de eisen van de overheid op het gebied

van materiaalgebruik een-op-een aan de handel zullen ‘doorsturen’. Dus is

het voor de branche van belang rechtstreeks met opdrachtgevers te praten.

Directeur-Generaal van de Rijksgebouwendienst Peter Jägers licht toe

hoe een en ander in de praktijk zal gaan werken en zich zal ontwikkelen.

heeft een lange geschiedenis op het gebied van duur-

zaam bouwen. De uitdaging ligt nu vooral in het verder

verduurzamen van de gebouwenvoorraad. Als een van

de grootste beheerders van vastgoed kunnen wij daad-

werkelijk het verschil maken door voortaan duurzaam

in te kopen. Het toepassen van de criteria voor duur-

zaam inkopen is daarbij één van de instrumenten.

Daarnaast zetten wij specifiek in op het verminderen

van het energieverbruik in onze panden.

Voor kantoorgebouwen zijn er vooral prestatiegerichte

criteria vastgesteld. Door het stellen van eisen aan het

eindproduct en niet het eindproduct in detail voor te

schrijven, is er ruimte om samen met de markt naar

individuele oplossingen te zoeken. Zo worden bijvoor-

beeld eisen aan nieuwbouw en renovatie gesteld in

GreenCalc, een bepalingsmethode voor de milieupres-

tatie van een gebouw met behulp van levensduurkosten-

analyse. Bij huur en aankoop wordt het kader gesteld

met behulp van het energielabel. Met de vastgestelde

gunningscriteria kunnen verdergaande duurzaamheids-

ambities ingevuld worden.

Waar ligt in de praktijk de bewijslast?

Het is zeker niet de bedoeling dat het toepassen van de

criteria voor duurzaam inkopen leidt tot een toename

van de administratieve lasten. Daar staat tegenover

Peter Jägers, Directeur-Generaal Rijksgebouwendienst

Duurzaamheid

17

dat als er bijvoorbeeld een nieuw kantoorpand

gebouwd gaat worden, of als er een dak vervangen

wordt, de Rijksgebouwendienst wel wil weten of

de criteria voor duurzaam inkopen zijn toegepast. Er

zal dan gevraagd worden om een verklaring van de

opdrachtnemer dat hij aan de eis voldoet, en een

beschrijving van de manier waarop dit gebeurt.

Hoe wil de Rijksgebouwendienst de duurzaam-

heidseisen concreet in aanbestedingen en

bestekken verwerken?

De criteria voor duurzaam inkopen zijn al zo geformu-

leerd dat ze vaak een-op-een in een contract of

bestek opgenomen kunnen worden. In onze vraag aan

de marktpartijen zal voortaan altijd het voldoen aan

de criteria voor duurzaam inkopen als eis meege-

nomen worden. Hiertoe zullen onze standaarden,

bijvoorbeeld voor het programma van eisen, bestek en

huurovereenkomst, per 1 januari 2010 aangepast zijn.

Is er in de eerste fase contact met marktpartijen

om gezamenlijk tot werkbare oplossingen te

komen?

De Rijksgebouwendienst stelt sinds jaar en dag duur-

zaamheidseisen. In het verleden met behulp van het

nationaal pakket duurzaam bouwen en nu met de

criteria voor duurzaam inkopen. De criteria voor

duurzaam inkopen zijn door SenterNovem ontwikkeld

met behulp van stakeholders. Bij de productgroep

gebouwen waren 104 stakeholders betrokken. Het in

voldoende mate beschikbaar zijn op de markt en het

niet leiden tot substantiële meerkosten over de levens-

duur zijn hierbij als randvoorwaarde gesteld. Het toe-

passen van de minimumeisen voor duurzaam inkopen

leidt hierdoor niet tot topduurzaamheidsniveaus, maar

zorgt ervoor dat voortaan elke aankoop minimaal een

voldoende op duurzaamheid scoort. Voor verdergaande

duurzaamheidsniveaus gaan wij graag het gesprek aan

met de markt.

Richtlijn Ministerie VROM voor nieuwbouw

Het gebouw heeft minimaal een GreenCalc+-score 200 én voldoet aan

de eis ten aanzien van binnenmilieu uit de ‘Maatlat Groenverklaring zeer

duurzame utiliteitsbouw 2006’ óf het gebouw heeft minimaal een GPR-

Gebouw-score 7 voor elke module (energie, materialen, afval, water en

gezondheid) (GreenCalc+ en de Gemeentelijke Praktijk Richtlijn – GPR

– zijn instrumenten om de milieukwaliteit van gebouwen te vergelijken).

Als contractvoorwaarde geldt dat er sprake is van een instandhoudings-

plan (dit plan bevat de te nemen onderhoudsmaatregelen gedurende de

levensduur van het gebouw).

Het Vopak-gebouw in Rotterdam. Met een GreenCalc+- score van 216 behoort

het tot de top 10 van gerealiseerde gebouwen met een GreenCalc+- score in

Nederland

Pensioenen

18

Gerard Mantel (voorzitter Hibin Pensioenfonds) en

John Spruijt (bestuurder Hibin Pensioenfonds namens

vakbond De Unie) zijn het er over eens: de toekomst

ziet er voor de pensioenfondsen – het Hibin

Pensioenfonds incluis – veel beter uit dan eind 2008.

Maar zekerheid is er nooit, benadrukken ze. “We zijn

voorzichtig optimistisch”, beklemtonen ze. “Het gaat

absoluut bergopwaarts”, vertelt Mantel. “Mede dankzij

het sterke herstel van de beurzen herstelt het dek-

kingspercentage sneller dan verwacht. Maar: je weet

nooit wat er morgen gebeurt. Dit snelle herstel biedt

daarom nog geen zekerheid voor de lange termijn.

Toch gaat het momenteel absoluut de goede kant op.”

Sterk vermogens- en beleggingsbeleid basis voor gezonde toekomst Hibin Pensioenfonds

De recente berichten zijn positief: de pensioenfondsen klimmen snel uit het dal. Bedroeg de dekkingsgraad van veel

fondsen nog geen half jaar geleden minder dan 90 (De Nederlandsche Bank schrijft minimaal 105 voor),

inmiddels lopen de dekkingspercentages van de fondsen weer op. Geldt dat ook voor het Hibin Pensioenfonds?

En wat zijn de verwachtingen voor de toekomst?

Spruijt: “Natuurlijk ben ik uitermate blij met het feit

dat het herstel zo snel gaat. Maar wat snel kan stijgen,

kan even snel weer dalen. Het is een broos proces. De

dekkingsgraad stijgt weliswaar, maar het recente ver-

leden heeft ons laten zien hoe snel het mis kan gaan.”

Veilig dekkingspercentage

Inderdaad, want bedroeg het dekkingspercentage van

het Hibin Pensioenfonds in augustus 2008 nog 131, in

oktober was dat al gedaald tot 115. En eind 2008

kwam het dekkingspercentage uit op 93. Dalende

beurskoersen en een dalende rente waren hier de

oorzaak van. De Nederlandsche Bank (DNB) bepaalde

Pensioenen

19

vorig jaar daarom dat pensioenfondsen die te maken

hadden met onderdekking een herstelplan moesten

opstellen. Zo’n herstelplan bevat maatregelen die er

toe leiden dat het dekkingspercentage verbetert en in

2013 weer minimaal 105% is. Het Hibin Pensioenfonds

heeft afgelopen september het definitieve herstelplan

ingediend, nadat cao-partijen zich hadden uitgespro-

ken over de te nemen maatregelen. “Wat dat betreft

heb je elkaar als werkgevers en werknemers nodig”,

verduidelijkt Spruijt. “Het gaat om een goede samen-

werking, dat is uiteindelijk het beste voor de pensioen-

uitkeringen. En in dit geval is die prima.”

We moeten ons niet alleen maar laten leiden door

heftig schommelende dekkingspercentages en aande-

lenkoersen, waarschuwen beide bestuurders. “Dit zijn

eigenlijk dagkoersen. Het zekerstellen van toekomsti-

ge pensioenuitkeringen is lange termijnbeleid”, legt

Spruijt uit. Mantel: “Pensioenfondsen zijn als olietan-

kers. Trap je op de rem, dan duurt het drie kilometer

voor deze stilliggen. Dus voordat een genomen maat-

regel effect sorteert, kunnen externe factoren korte

termijn effecten veroorzaken, die niet voorzien en

misschien niet gewenst zijn. De kracht van een pensi-

oenfonds is juist zijn lange termijn horizon waardoor

het bij uitstek in staat is dergelijke hobbels onderweg

te nemen. Hiervoor is een sterk vermogens- en beleg-

gingsbeleid nodig, zodat je gemiddeld over tien tot vijf-

tien jaar je rendementsdoelstelling haalt.” Spruijt:

“Fluctuerende beurskoersen, of ze nu negatief zijn of

positief, zijn wat dat betreft dus vooral van invloed op

de korte termijn. Dat laten de recente ontwikkelingen

des te meer zien. Er ligt een herstelplan met het oog

op een dekkingspercentage van 105 in 2013, maar

dankzij de stijgende beurskoersen is dat nu al bijna ge-

haald.” Mantel: “Wat betreft beleggingen is het Hibin

Pensioenfonds altijd zeer behoudend.” Spruijt: “De

manier waarop de diverse pensioenfondsen hun ver-

mogensbeheer aansturen verschilt niet veel en wordt

vooral bepaald door bijvoorbeeld de grootte van het

fonds, de leeftijdsopbouw, de populatie en het deelne-

mersbestand.”

Herstelplan als leidraad

Mantel: “We hebben het herstelplan, dat is in principe

de leidraad voor de korte en middellange termijn.

Door de aantrekkende beurskoersen en de rente lo-

pen we daar nu al twee jaar op vooruit. Maar dat kan

morgen zomaar weer anders zijn. Kijken we naar de

toekomst dan is het geen kwestie van de economische

ontwikkelingen volgen en afhankelijk van de prestaties

van het fonds opnieuw indexeren. We willen een fi-

nancieel gezond fonds waarbij de regeling en de pre-

mie met elkaar in balans zijn. Daarom hebben we als

cao-partijen afgesproken dat de premie kostendek-

kend moet zijn. De verhoging van de premie en de

verlaging van het opbouwpercentage gaan daar voor

zorgen. Naast deze twee maatregelen bouwt het be-

stuur van het Hibin Pensioenfonds ook een aantal

maatregelen in de beleggingen in, zodat een eventuele

toekomstige economische dip zo weinig mogelijk in-

vloed heeft op de financiële positie van het fonds.”

Spruijt: “2008 heeft ons geleerd dat absolute zeker-

heid niet bestaat. Ook pensioenfondsen kunnen in

zwaar weer geraken. Met de genomen maatregelen is

echter een solide basis gecreëerd voor de toekomstige

pensioenen van de medewerkers in de bouwmateria-

lenhandel.”

Meer informatie?

www.bpfhibin.nl

Colofon

Dynamische kalender

Agenda

1 december Bouwformatiedag

2 december Bestuursvergadering Koninklijke Hibin

7 december Bijeenkomst Netwerk Jong Hibin

10 december Hibin Commissie Hout

18 januari Hibin Fabrikantendag

9 februari Afdelingsvoorzittersoverleg

9 juni Hibin Branchedag/Algemene Ledenvergadering

Cursuskalender

30 november Klantgerichte magazijn-/ baliemedewerker

3 december Bouwdeelcursus Ramen en Deuren

3 december Leiding geven in de bouwmaterialenhandel

9 december Bouwdeelcursus Buitenwanden

17 december Bouwdeelcursus Installaties in Badkamer en Keuken

Kijk voor meer informatie over de cursussen op www.hibinopleidingen.nl.

Hibinfo is een uitgave van de Koninklijke Vereniging van Handelaren in Bouwmaterialen in Nederland (Hibin). Hibinfo verschijnt tweemaandelijks en wordt verspreid onder leden en relaties van de Hibin.

Overname van artikelen uit deze uitgave is, mits integraal, toegestaan onder voorwaarde van bronvermelding.

Oplage: 1.300

Redactieadres: Hibin, t.a.v. Peter van Heijgen, postbus 2161, 6802 CD Arnhem, 026 - 363 35 55, hibinfo@hibin.nl.

Redactiecommissie: Jaap Breunesse, Peter van Heijgen, Ghislaine Hoenderboom en Gert Smit.

Concept, tekst, ontwerp en lay-out: Bijl, partners in public relations, Rotterdam.

AgendaAgenda