DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam...

32
16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische optimalisatie van de systemen: illustratie aan de hand van 3 voorbeelden Piotr W. Kowalski MK Engineering

Transcript of DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam...

Page 1: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

16 december 2016

Seminariecyclus Duurzaam bouwen

DUURZAAM

ÉN BINNEN BUDGET

De visie van een studiebureauIntegratie en technisch-economische optimalisatie van de systemen:

illustratie aan de hand van 3 voorbeelden

Piotr W. Kowalski

MK Engineering

Page 2: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

DOELSTELLING(EN) VAN DE

PRESENTATIE

• De oorsprong van de (meer)kost van

systemen identificeren

• De impact op de uitvoering en op de

exploitatie verminderen

• Illustratie aan de hand van 2 uitgewerkte

voorbeelden

Page 3: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

PLAN VAN DE UITEENZETTING

I. Systemen en duurzaamheid?

II. Inplanting van systemen

III. Regenwaterbeheer

IV. Verwarming: gecentraliseerd of

individueel?

Page 4: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

Systemen verbruiken:

middelen

kosten of meerkosten

in de verschillende fasen van de levenscyclus:

Productie

Installatie

Exploitatie

Onderhoud

Ontmanteling

I. SYSTEMEN EN DUURZAAMHEID?

Bron: www.apartmenttherapy.com

Page 5: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

I. SYSTEMEN EN DUURZAAMHEID?

• 3 thema’s als voorbeeld:

Oorsprong en optimalisering van de kosten van

systemen volgens:

de architecturale omgeving:

– Voorbeeld van de organisatie van de sanitaire kern

voor een wooncomplex

de keuze van het type oplossing:

– Alternatieve methodes voor het beheer van

regenwater op het perceel

– Gecentraliseerde of individuele

verwarmingsinstallaties?

Page 6: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

Bron: MK Engineering

II. INPLANTING VAN SYSTEMEN

Page 7: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

1. Installatiekosten

Oppervlakteverlies:

– 0,3 m x 0,4 m x 2 niveaus = 0,24 m²

– 0,24 m² x € 1.200/m² = € 288

Toename van de netlengten voor systemen (AW,

KW, SWW,)…

– AW: 3 m x 2 niveaus x € 35 /m² = € 210

– KW: 3 m x 2 niveaus x € 45 /m² = € 270

– SWW: 3 m x 2 (V/R) x 2 niveaus x € 60/m² = € 720

meerkost installatie = € 1.488! (+ metselwerk)

verbruik van materialen en investeringsbudget!

II. INPLANTING VAN SYSTEMEN

Impact van architecturale keuzes

Page 8: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

2. Energiekosten

Energieverbruik:

Verhoging van verliezen in SWW-lussen

– 3 m x 2 (V/R) x 2 niveaus met thermische isolatie

= 750 kWhth/jaar

Te compenseren EPB-prestatieverlies

– hernieuwbare energie: +/- 2,5 m² PV-pannelen

+/- € 600 bijkomende investeringen

TOTAAL meerkost (inst. + energie) =

+/- € 2.100 !!! (+/- € 10/m²)

II. INPLANTING VAN SYSTEMEN

Impact van architecturale keuzes

Page 9: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

• Conclusies en aanbevelingen:

De inplanting van systemen heeft een

rechtstreekse impact op de prestaties en

besparingen van het project

Energieprestatieverliezen kunnen worden

gecompenseerd door investeringen

Door op voorhand de inplanting van systemen te

coördineren worden technische en financiële

besparingen gerealiseerd voor een gelijkwaardig

duurzaamheidsniveau

Nuanceren met architecturaal belang

compromis!

II. INPLANTING VAN SYSTEMEN

Impact van architecturale keuzes

Page 10: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

III. REGENWATERBEHEER

• Definitie van het project:

Ofwel een klein gebouw met 4 appartementen

met

– 80 m² dak

– 36 m² ondoorlatende

opp. in onmiddellijke

omgeving

– berijdbare

achteruitbouwstrook

(18 m²)

– terras op parking

(18 m²)

Bron: MK Engineering

Page 11: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

III. REGENWATERBEHEER

• Wetgeving:

GSV (SV): regenwatertank van 33 l/m² dak

MV: stormbekken van 25 l/m² ondoorlatende

oppervlakte

Page 12: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

III. REGENWATERBEHEER

• Traditionele oplossing:

GSV (SV): regenwatertank van 33 l/m² dak

– 80 m² x 33 l/m² = tank van 2.640 liter

+ hydrofoorgroep

MV: stormbekken van 25 l/m² ondoorlatende

oppervlakte

– (80 m² + 36 m²) x 25 l/m² = stormbekken van 2.900

liter

Page 13: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

• Duurzame alternatieve oplossingen:

Optimalisering van de regenwatertank

– Voor 4 wooneenheden met dak van 80 m² volstaat regenwater niet om alle behoeften aan niet-

drinkbaar water te dekken (wc, enz.) !

Alternatief voorstel:

8 l/m² (vs 33) ofwel 640 liter

= voldoende voor besproeiing, enz.

Handpomp

Minder onderhoud en lagere exploitatiekosten

8 l aangevuld met een stormbekken van 25 l/m² =

33 liter!

Verdedigbaar!

III. REGENWATERBEHEER

Page 14: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

• Duurzame alternatieve oplossingen:

Optimalisering van het stormbekken

Verminderen van de ondoorlatende oppervlakte!

– Grastegels over helft van

achteruitbouwstrook ↓ 9 m²

– Bedekking van type intensief groendak op parkingplaat

Reductie met factor 50 %!

= 18 m² x 0,5 = 9 m²

Volume van bekken = (80+9+9)*25 = 2.500 liter (vs

2.900 liter)

III. REGENWATERBEHEER

Bron: GUIDE_VEGETALISATION_EXTENSIVE.pdf (ecovegetal.fr)

Page 15: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

• Duurzame alternatieve oplossingen:

Optimalisering van het stormbekken

Vervanging van betonnen bekken door beplante

greppel of sloot

III. REGENWATERBEHEER

+ esthetische meerwaarde

+ biodiversiteit

Andere mogelijke oplossingen (bufferdak, enz.)

Bron: Le Raquet - “Qu'est-ce qu'un écoquartier ?” (Wat is een ecowijk?)

Bron: http://lesnoes.centerblog.net/295-la-fosse-septique-plante-

Page 16: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

• Duurzame alternatieve oplossingen:

III. REGENWATERBEHEER

http://www.environnement.brussels/sites/default/files/user_files/pres_20160428_ep_2_1conc_fr.pdf

VOORBEELDGEBOUW OCMW Bruyn West

Page 17: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

• Economische relevantie

Besparing van € 5.500!

Traditioneel Alternatief

Tank van 2640 liter:€ 4.000

Tank van 640 liter:€ 2.000

Hydrofoorgroep: € 2.500

Handpomp:€ 500

Stormbekken (2,9 m³):€ 4.000

Greppel/sloot (2,5 m³) :€ 2.500

TOTAAL = € 10.500 TOTAAL = € 5.000

III. REGENWATERBEHEER

Page 18: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

• De gerealiseerde besparingen valoriseren

D.w.z. een besparing van € 5.500!

Goed voor de financiering van:

– grastegels

– bedekking van type groendak

– inrichting van greppel/sloot met biodiversiteit

– onderhoudskosten: tuinman, enz.

(duurzame tewerkstelling)

III. REGENWATERBEHEER

Page 19: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

• Conclusies en aanbevelingen:

De reglementaire voorschriften zijn voor

interpretatie vatbaar

Er zijn goedkopere alternatieve oplossingen

mogelijk

De gerealiseerde voordelen worden

gehervaloriseerd in duurzame oplossingen die

het project versterken

III. REGENWATERBEHEER

Page 20: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

IV. VERWARMING: GECENTRALISEERD OF

INDIVIDUEEL?

Bron: http://www.agecic.fr/

Page 21: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

• Hypothesen:

Gebouw met 8 woningen met:

• Vergelijking:

Op basis van:

• investeringskosten

• energiekosten

• onderhoudskosten

Impact over 15 jaar

IV. VERWARMING: GECENTRALISEERD OF

INDIVIDUEEL?

Page 22: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

IV. VERWARMING: GECENTRALISEERD OF INDIVIDUEEL?

Investeringskosten

Oplossing Gecentraliseerd systeem: Individueel systeem:

Gasvoorziening1 leiding --> stookruimte 8 leidingen --> appartementen

€ 1.000 € 8.000

Productie CV1 verwarmingsketel van 65 kW 8 verwarmingsketels van 25 kW

€ 10.500 € 25.600

Productie SWW1 SWW-boiler van 500 liter Ogenblikkelijke SWW-productie

€ 8.500 -Afvoer van rookgassen

1 leiding vanuit stookruimte 1 leiding type CLV€ 3.500 € 8.000

Distributie2 lussen (SWW + CV) Niet van toepassing

€ 7.100 -

Meting16 meters van het

integratortype7 extra gasmeters

€ 12.000 € 1.057

RegelingVB stookruimte + regelaar 8 thermostaten + sensoren

€ 6.800 € 2.800

Totaal € 49.400 € 45.457

Page 23: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

IV. VERWARMING: GECENTRALISEERD OF INDIVIDUEEL?

Kosten energieverliezen / EPB

Gecentraliseerd systeem: Individueel systeem:

Page 24: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

IV. VERWARMING: GECENTRALISEERD OF INDIVIDUEEL?

Kosten energieverliezen / EPB

Verliezen Gecentraliseerd systeem: Individueel systeem:

η emissie + distributie CV

81 %!!! 87 %!!!

240,21 kWh 154,53 kWh

η productie CV87 %!!! 93 %!!!

187,61 kWh 85,81 kWh

η opslag + ditributie SWW

52 %!!! 82 %!!!

935,21 kWh 228,24 kWh

η productie SWW91 %!!! 95 %!!!

185,12 kWh 59,59 kWh

Totaal 1548,15 kWh/jaar 528,16 kWh/jaar

Kosten € 93/jaar € 32/jaar

1.000 kWh/jaar per appartement (€ 60)

Page 25: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

IV. VERWARMING: GECENTRALISEERD OF INDIVIDUEEL?

Onderhoudskosten

Oplossing Gecentraliseerd systeem: Individueel systeem:

Onderhoud

1 algemeen onderhoud van de stookruimte + eventuele

interventies

8 onderhoudsbeurten volgens indiv. contracten

van 150 €/jaar€ 450/jaar € 1.200/jaar

Page 26: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

IV. VERWARMING: GECENTRALISEERD OF INDIVIDUEEL?

Impact over 15 jaar

Oplossing Gecentraliseerd systeem: Individueel systeem:

InstallatieInitiële investering Initiële investering

€ 49.400 € 45.457

Exploitatieverliezen 8 appartementen verliezen 8 appartementen

€ 743/jaar € 244/jaar

OnderhoudOnderhoudscontract Indiv. jaarlijks onderhoud

€ 450/jaar € 1.200/jaar

Totaal over 15 jaar

€ 67.297 € 67.260

Page 27: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

IV. VERWARMING: GECENTRALISEERD OF INDIVIDUEEL?

Impact over 15 jaar

30000

35000

40000

45000

50000

55000

60000

65000

70000

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

Impact over 15 jaar

Système Centralisé Système Individuel

Page 28: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

IV. VERWARMING: GECENTRALISEERD OF

INDIVIDUEEL?

Oplossing Gecentraliseerd systeem: Individueel systeem:

Voordelen

- Onderhoudscomfort- Kosten grote projecten- Vermindering van

geïnstalleerd vermogen- Geen nood aan

gasdistributie- Combinatie met HEB

- Gebruikscomfort- Energie-efficiëntie- Kosten kleine projecten- Geen verlies van

parkeerplaatsen (1 of 2)- Gasaansluiting om te

koken

Nadelen

- Distributie-/opslagverliezen

- Ruimte (in kelderverdieping)

- Normen voor technische lokalen

- Complexe hydraulica- Meting

- Overgedimensioneerde verwarmingsketels

- Binnenruimte- Meervoudig onderhoud- Gasreglementering

Page 29: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

• Conclusie:

De keuze van het systeem is complex en in

eerste instantie afhankelijk van de behoeften

van de BH.

Geen echt voordeel om te centraliseren onder

de 10 tot 12 woningen…

De reglementering EPB-werkzaamheden leidt

niet tot vereenvoudiging van collectieve

installaties

IV. VERWARMING: GECENTRALISEERD OF

INDIVIDUEEL?

Page 30: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

WAT MOET U ONTHOUDEN VAN DEZE

UITEENZETTING?

• De systemen zijn niet autonoom maar

afhankelijk van of zelfs in interactie met de

architectuur.

• De implementatie van alternatieve

oplossingen maakt goedkopere duurzame

oplossingen mogelijk.

• Bepaalde keuzes zijn onafhankelijk van de

energieparameters en zijn eerder gerelateerd

aan strategische keuzes.

Page 32: DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET - leefmilieu.brussels · 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET De visie van een studiebureau Integratie en technisch-economische

CONTACT

Piotr W. Kowalski

Vennoot-projectingenieur

Farid Rafie

Projectingenieur

: 02 340 65 00

E-mail: [email protected]