DUURZAAM BOUWENSTANDPUNT VAN DE AANNEMER

www.wyckaert.eu

Standpunt van de aannemer

• waarom duurzaam bouwen• duurzaam bouwen en de rol van de aannemer • 2 case – studies

– nieuwe afdeling kleuterschool te Oostduinkerke– nieuw politiecommissariaat te Brugge

www.wyckaert.eu

Waarom duurzaam bouwen :

• maatschappelijk relevant om duurzaam te bouwen• anticiperen om toekomstige eisen van de overheid inzake

maximaal E-peil of verplicht gebruik van hernieuwbare energie• investeren in nieuwbouw zodat de economische minwaarde

beperkt blijft• voorwaarde van intercommunales bij ontwikkeling van

bedrijventerreinen (cfr WVI Oostrozebeke)

www.wyckaert.eu

Duurzaam bouwen = optimaal gebruik maken van:

• ruimte → rationeel ruimtegebruik• energie → rationeel energiegebruik• water → rationeel watergebruik• materialen → milieuvriendelijke materialen

www.wyckaert.eu

Belang van de rol van de aannemer is afhankelijk van het moment waarop hij betrokken wordt bij het project

• bouwteam • ontwerp optimaliseren • uitvoerder

www.wyckaert.eu

Rationeel energieverbruik

• Duurzaam bouwen = energiebehoefte zo laag mogelijk houden– K-peil / E-peil / luchtdichtheid– lage-energie / passief / nulenergie– hernieuwbare energie

www.wyckaert.eu

Maatregelen: • compact bouwen• isoleren

→ koudebruggen vermijden

→ voorkomen dat isolatie nat wordt• warmteverliezen langs leidingen beperken

→ isoleren

→ inplanting toestellen

www.wyckaert.eu

• oriëntatie en bezonning gebouw

→ natuurlijk licht noorderkant

→ efficiënte zonnewering• energiezuinige toestellen (ketel, verlichting, …)

Rationeel watergebruik

Duurzaam bouwen = nood aan water zo laag mogelijk houden

Maatregelen:• recuperatie van regenwater / gezuiverd afvalwater• spaardouche / waterbesparend toilet / kranen met debietregeling

of elektronische sturing

Milieuvriendelijke materialen

Duurzaam bouwen = gebruik maken van duurzame materialen

• hernieuwbare grondstoffen (hout/wol) ↔ kunststoffen• productieproces• energieverbruik tgv transport• milieuschade bij toepassing (vluchtige organische stoffen)• lange levensduur + recyclagemogelijkheden

Milieuvriendelijke materialen

Hoe milieuvriendelijke materialen herkennen

• NIBE-classificatie :– classificatie van materialen op basis van een aantal

milieucriteria– classificatie in 7 klassen : beste keuze -> onaanvaardbare

keuze• milieulabels : vb. Ecolabel / FSC-label

Nieuwe afdeling kleuterschool

Oostduinkerke

Ontwerper Buro II ism E-ster

Kleuterschool Oostduinkerke

• PPS-dossier : B & F• Algemene aanneming : ruwbouw, afwerking en technieken• Bouwen van een passieve school van 1.100 m² : centrale patio

met daarrond 7 kleuterklassen– passief = energievraag < 15 kWh/m² vloer per jaar– luchtdichtheid blowerdoortest n50-waarde < 0,6/h

Kleuterschool Oostduinkerke

• Maatregelen :– zeer goede isolatie :

• 240 mm polyurethaan op het dak• 200 mm gespoten polyurethaan op de vloer• 195 mm resol in de gevels• 110 mm resol wanden in contact met volle grond

Kleuterschool Oostduinkerke• Maatregelen :

– ventilatiesysteem D :• mechanische ventilatie (zowel pulsie als extractie)• recuperatie warmte : warmte uit extractielucht verwarmt pulsielucht

– verwarming :• geen radiatoren maar per klas een verwarmingsbatterijtje die de

pulsielucht verwarmen• verwarmingsbatterijtjes worden gevoed met CV-water

– lichttoetreding :• Lichthappers die noodwaarts gericht zijn

Kleuterschool Oostduinkerke• Maatregelen :

– luchtdichtheid :• pleisterwerk draagt bij tot luchtdichtheid• overgangen tussen wanden en vloeren/plafonds zijn

luchtdichtheidsslabben ingepleisterd• ook slabben rond al het buitenschrijnwerk aan de binnenzijde zijn

ingepleisterd• EPDM-slabben rond ramen aan buitenzijde (vochtkering maar

ook luchtdichtheid)

Kleuterschool Oostduinkerke

• Maatregelen :• belangrijk voor aannemer :

– andere manier van bouwen– zeer zorgvuldig werken– mentaliteitswijziging – opleiding leidinggevenden/arbeiders– kostprijsmatig

Kleuterschool Oostduinkerke

• Resultaat :– blowerdoortest n50-waarde van 0,5– E-peil ligt tussen 30 en 35– energieverbruik gebouw wordt opgevolgd via een gebouwen

beheersysteem – meerkost voor passief gebouw : ongeveer 15% – terugverdienperiode : ± 8 jaar (parameters)

Politie- commissariaat

Brugge

Ontwerpteam

Beel - Achtergael en Technum

Politiecommissariaat Brugge• Wedstrijdaanbesteding in bouwteam : D & B• Algemene aanneming : ruwbouw, afwerking en technieken• Energieprestatie en duurzaamheid waren zeer belangrijke

gunningscriteria (E-peil)• Bouwen van een nieuw politiecommissariaat :

– administratief deel : gelijkvloers + 2 verdiepingen (6.394 m²)– arrestantencomplex/techn. ruimtes : niveau -1 (2.326 m²)– logistiek complex : niveau -1 (2.930 m²)

Politiecommissariaat Brugge

• Troeven van het ontwerp op vlak van energieprestatie en duurzaamheid :– compact gebouw, lichte staalstructuur met Slimline-vloeren– performante gebouwschil : globaal isolatiepeil K22– vaste zonwering voor de verdiepingen dmv gevels in

strekmetaal : functioneel maar ook esthetisch

Politiecommissariaat Brugge• Troeven van het ontwerp op vlak van energieprestatie en duurzaamheid:

– conditioneren van de ruimtes door betonkernactivering– PV-installatie van 790 m², 116 kWp (via derde partij financiering)– recuperatie van water en duurzaam waterverbruik– emissie-arme materialen

• Resultaat :– E-peil = 30, eerste kantoorgebouwen in Vlaanderen

Politiecommissariaat Brugge• Troeven van het ontwerp op vlak van energieprestatie en duurzaamheid:

– conditioneren van de ruimtes door betonkernactivering– PV-installatie van 790 m², 116 kWp (via derde partij financiering)– recuperatie van water en duurzaam waterverbruik– emissie-arme materialen

• Resultaat :– E-peil = 30, eerste kantoorgebouwen in Vlaanderen

Duurzaam bouwen

• Enkele slotbemerkingen :– ieder gebouw vraagt een specifieke aanpak– bouwteam kennis en ervaring met duurzaam bouwen– gebruiker dient het gebouw ook in die zin te gebruiken– kwalitatieve benadering van de projecten