Bedankt voor het downloaden van dit artikel. De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd.

Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912. Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro). No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher. info@boomamsterdam.nl www.boomuitgeversamsterdam.nl

directieve therapie jaargang 35 nummer 3 201 5

236

Boeken

Een veelheid aan onderwerpen in kort bestek

SaSkia van ES

Luuc Smit (2014). Trauma en veerkracht: Hulpverlenen bij schokkende gebeurtenissen. Amsterdam: Uitgeverij Swp. 144 pp., € 24,90. iSbn 9789088505096

Het boek Trauma en veerkracht wil blijkens de tekst op de achterflap een praktijkboek zijn dat praktische handvatten biedt voor diverse hulpverleners in onder meer de ggz. De auteur, Luuc Smit, geeft aan in het boek eerstelijnshulpverleners te willen informeren over wat zij kunnen doen en op welke wijze ze kunnen aansluiten op de veer-kracht van mensen. Hij heeft ruim 35 jaar ervaring in de trauma-hulpverlening. Daarnaast blijkt uit de opdracht die hij schreef voor het boek dat hij een nabestaande is van Holocaustslachtoffers.

Trauma en veerkracht is een beknopt boek van slechts 144 pagina’s. Het bevat een bijlage over stress en geheugen, geschreven door dr. Anda van Stegeren, en een voorwoord door de onlangs overleden emeritus hoogleraar Wim Wolters.

In het boek komen tal van onderwerpen rond trauma aan de orde, waaronder de illusie van onkwetsbaarheid, de beroepshou-ding van de hulpverlening, trauma-infectie en posttraumatische groei. Ook is er aandacht voor verschillende soorten ingrijpende gebeurtenissen en hoe begeleidingsgesprekken kunnen worden vormgegeven. De combinatie van een veelheid aan onderwerpen en het beknopte aantal pagina’s komt het boek naar mijn mening niet ten goede.

Er staan in het boek tal van zinnige opmerkingen. Ik noem er een paar. De auteur schrijft mooi over onder meer het begrip ‘trauma’ en de inflatie ervan, en de behoefte aan binding na een ingrijpende gebeurtenis. Ook is er een prachtige reflectie van de auteur op de dood en hoe we lijken af te glijden naar een niet-realistische wereld, waarin een explosie van sociale media plaatsvindt. We hebben geen tijd en aandacht meer om bij nabestaanden langs te gaan, maar voe-

directieve therapie jaargang 35 nummer 3 201 5

Boeken 237

len ons wel geraakt door de dood van mensen die ver van ons per-soonlijke leven staan. De auteur beschrijft ook heel mooi het feno-meen blaming the victim, wanneer we geconfronteerd worden met de illusie van onkwetsbaarheid. Verder schenkt hij aandacht aan de zorgelijke ontwikkeling dat steeds vaker, ook bij wat minder heftige gebeurtenissen, mensen bijna gedwongen bijeenkomen in aanwe-zigheid van gespecialiseerde hulpverlening. Dit impliceert dat men-sen niet in staat zouden zijn dergelijke ervaringen te verwerken, wat over het algemeen niet waar is. Dit lijkt niet vaak genoeg her-haald te kunnen worden.

Ik vind het spijtig dat deze stukken wat ondergesneeuwd raken door onderwerpen als de vorm van een kennismakingsgesprek, waarin basale gespreksvaardigheden aan de orde komen. In het hoofdstuk over begeleidingsgesprekken ervaar ik de auteur sowieso als wat stellig, terwijl ik diverse malen de wetenschappe-lijke onderbouwing mis. Daarnaast komen sommige onderwerpen uitgebreid aan de orde, terwijl andere slechts zijdelings besproken worden, wat in mijn ogen de leesbaarheid van het boek niet ten goede komt. Zo wordt in het hoofdstuk over ingrijpende gebeurte-nissen een mix aan gebeurtenissen beschreven, sommige gedetail-leerd, andere meer globaal. Ook is daar een subhoofdstuk over rou-wen en verschillende rouwtaken in opgenomen. De gedachte hierachter is mij niet duidelijk, aangezien het hoofdstuk over ingrij-pende gebeurtenissen gaat. Dat rouw daar het gevolg van kan zijn, wordt onvoldoende belicht. In het hoofdstuk beroepshouding voor de hulpverlening komt naast empathie het onderwerp overdracht en tegenoverdracht kort aan bod. Terwijl bij overdracht een situatie-schets wordt beschreven, ontbreekt die bij tegenoverdracht. Het hoofdstuk roept wat mij betreft meer vragen op dan het beant-woordt. Uiteindelijk is het voor mij dan ook onduidelijk voor welke doelgroep dit boek nu echt geschikt is. En dat is zeer spijtig.