DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

47
www.hkv.nl Simona Gebruikersmiddag Simona in de praktijk Andries Paarlberg 19 juni 2014

Transcript of DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

Page 1: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Simona Gebruikersmiddag

Simona in de praktijk

Andries Paarlberg

19 juni 2014

Page 2: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Projecten

• Bypass Varik-Heesselt

• Insteekhaven Lus van Linne

• Modellering instroming nevengeul

• Dijkdoorbraken Niederrhein

Tijd over?

• Herinrichting Hemelrijkse Waarden

• Bepaling overlaatcoëfficiënten hoogwatergeul Veessen-Wapenveld

Page 3: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Bypass Varik-Heesselt

• Studie Waalweelde voor RWS-WD

• Analyse met WAQUA of met een set maatregelen een afvoer over de Waal, equivalent aan de instroom bij Lobith van 18.000 m3/s, mogelijk is zonder overschrijding van de in 1996 vastgelegde maatgevende waterstanden.

• Eén van de maatregelen: Bypass Varik-Heesselt (70006)

Page 4: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Bypass Varik-Heesselt

• Bypass valt buiten rekenrooster

• Horizontale domeindecompositie (ddhor)

Page 5: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Bypass Varik-Heesselt

Page 6: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Bypass Varik-Heesselt

• Stroombeeld bij een Boven-Rijnafvoer van 18.000 m3/s

Page 7: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Bypass Varik-Heesselt

• Huidige oplossing Deltamodel: opgenomen in rooster

Page 8: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Lus van Linne

• Nieuw leven in de Lus van Linne

• Initiatief voor combinatie grondstoffenwinning en natuur, zie www.lusvanlinne.nl

• HKV heeft bijdrage geleverd aan het optimaliseren van ontwerpen en toetsen aan Rivierkundig Beoordelingskader van RWS (RBK 2.01)

• Periode 2009-2012, opdrachtgever Ballast Nedam Grondstoffen BV

• Dit heeft geresulteerd in de Defintief Ontwerp

Page 9: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Lus van Linne

Page 10: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Lus van Linne

• Linnerplas-Zuid: (tijdelijke) insteekhaven voor uitvoering werkzaamheden

Page 11: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Lus van Linne

• Linnerplas-Zuid in Baseline

Page 12: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Lus van Linne

• In overleg met RWS besloten rooster te verfijnen om Rivierkundige effectbeoordeling uit te voeren

Page 13: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Lus van Linne

• Belangrijkste aspect: dwarsstroming

• Criterium Maas (RBK 2.01) Udwars < 0,3 m/s

• Analyse bij drie afvoeren:

Omschrijving Afvoer [m3/s]

Zomerbed vullende afvoer 1250

Stremming scheepvaart 1700

Oeverzone rond insteekhaven loopt ruim over bij km 71

2000

Page 14: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Lus van Linne

Verschil in grootte stroomsnelheid

Page 15: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Lus van Linne

• Meer stroming via plas, door “uitgang”

• Dwarsstroming 0,8 m/s >> 0,3 m/s

Page 16: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Lus van Linne

• Mitigatie: kade om de insteekhaven (20,7 m+NAP)

• MHW-effect nog acceptabel

• Dwarsstroming 0,18 m/s < 0,3 m/s

Page 17: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Modellering instroming nevengeul

• Duikers t.p.v. instroming nevengeul

Dam met fietspad Op 12 m+NAP

Drempel 7,5m+NAP

6,5m+NAP

6,5m+NAP

Page 18: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Modellering instroming nevengeul

• 8 “muilprofiel”-duikers, doorstroomoppervlak 8,45 m2, hoogte 2,78 m

• Rooster “gedraaid” t.o.v. duikers. Bij niet-overstroomde kade modelleren met overlaten niet goed mogelijk

• Barriers met gate/sill en aanpassingen van de “barrierwidth coefficient” om juiste doorstroomprofiel te verkrijgen

• Bij relatief lage afvoer gaat dit goed

• Bij een afvoer waarbij de duikers vrijwel geheel zijn gevuld, ontstaan problemen bij de modelleren met barriers.

Page 19: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Modellering instroming nevengeul

• Er ontstaat een neer en aanstroming is niet loodrecht

Page 20: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Modellering instroming nevengeul

• Afvoer door geul in WAQUA < afvoer geschat met een analytische beschouwing waarbij het waterstandsverval evenwicht maakt met de barrierverliesterm

• WAQUA: barrier is ‘subkritisch’: het barrier-effect wordt verdisconteerd in een wrijvings-achtige term die toegevoegd wordt aan de impulsvergelijking

• Er is in WAQUA bovenstrooms een neer aanwezig: twijfelachtig of dat in werkelijkheid ook zo is (3D-stroming, beperkte resolutie)

• Voor een goede weergave van de stroming door barriers is min of meer loodrechte aanstroming nodig, met een duidelijke impuls in de richting van de stroming door de barrier.

Page 21: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Modellering instroming nevengeul

• De keuze voor de wijze waarop barriers weergegeven moeten worden is afhankelijk van het lokale stroombeeld

• Bekijk dus altijd goed het in WAQUA resulterende stroompatroon

• Voor deze situatie zou (lokale) roosterverfijning helpen, liefst in combinatie met ongestructureerde roosters

• Hier keuze voor “onttrekking/lozing” op basis van uitkomsten van een analytische beschouwing (conservatieve benadering geredeneerd vanuit morfologische effecten).

Page 22: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Dijkdoorbraken Niederrhein

• Grensoverschrijdend project

• Baselinedatabase + WAQUA-schematisatie Niederrhein

• Effecten van – NL + DUI maatregelen

– Dijkverbeteringen vs. dijkdoorbraken

• “Innen” + “Aussen” model

• Hier: modellering dijkdoorbraak

Düsseldorf

Page 23: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Dijkdoorbraken Niederrhein

• Verschillende golven

• Mdor = met doorbraak Oberrhein

• Zdor = zonder doorbraak Oberrhein

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

16000

18000

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28

tijd [dagen]

afv

oe

r [m

3/s

]

AndernachHW158zdor

AndernachHW158mdor

AndernachHW036mdor

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

16000

18000

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28

tijd [dagen]

afv

oe

r [m

3/s

]

L1

L2

L3

L4

L5

Page 24: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Dijkdoorbraken Niederrhein

• Simulatie HW158zdor, nabij Düsseldorf

Page 25: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

WAQUA Niederrhein

• Simulatie HW158zdor, nabij Düsseldorf

Page 26: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Dijkdoorbraken Niederrhein

• Situatie met dijkverhogingen, maar overstroombaar (overlaten), km728 linkeroever

Page 27: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Dijkdoorbraken Niederrhein

• Hier zal een bres ontstaan

• Dit heeft gevolgen voor hoeveelheid water dat binnendijks komt, daarom bresvorming opnemen in WAQUA

• Voorwaarde: overeenkomst met Delft-FLS

• In Delft-FLS bres als volgt gemodelleerd: initieel 35 m breed en in 2 uur tijd erosie van dijkhoogte tot maaiveld. Daarna groeit bres in 28 uur in de breedte tot 200 m

• Mogelijk in WAQUA: beweegbare drempel, beweegbare schuif of combinatie daarvan.

Page 28: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Dijkdoorbraken Niederrhein

• Initiële hoogte van de beweegbare drempel en schuif op 0,42 * (dijkhoogte t.o.v. maaiveld)

• Voldoende goede overeenkomst over periode 30 uur

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

5000

0 5 10 15 20 25 30

tijd [h]

Afv

oer

[m3/s

]

afvoer Delft-FLS afvoer drempel afvoer schuif afvoer schuif en drempel

Delft-FLS

WAQUA-schuif

WAQUA-drempel

WAQUA-combi

Page 29: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Dijkdoorbraken Niederrhein

• Schematisatie van de bres in WAQUA

Page 30: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Dijkdoorbraken Niederrhein

• Stroming door bres bij rkm 718.

Page 31: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Dijkdoorbraken Niederrhein

Page 32: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Dijkdoorbraken Niederrhein

• Effect bresgroei: afname waterstand door meer volume door bres

• Bij doorbraken met bresgroei kan in het geval van doorbraken het ingestroomde water na de top van het hoogwater via de bres weer terugstromen: toename afvoer en daarmee waterstand

dijkdoorbraken 2015 HW158zdor

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

65

70

600 650 700 750 800 850

rkm Rijn

max w

ate

rsta

nd [

m+

NN

]

-0.16

-0.12

-0.08

-0.04

0.00

0.04

wate

rsta

ndsvers

chil

D12-D

11 (

m)

J05dh15 HW158zdor

J05dh15_db HW158zdor

verschil D12-D11

Geen effect

Page 33: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Hemelrijkse Waarden

• MER 2008: VKA

• Hele plangebied verlagen, aanleg nevengeul met zandige eilanden & vergroten ontwikkelingsmogelijkheden voor hardhoutooibos

• Periode 2008 – 2013 hebben nieuwe inzichten geleid tot enkele aanpassingen, bijv. behoud veerstoep en ondiepere nevengeul: Globaal Hoofd Ontwerp (GHO/irp4)

• 2014: uitgewerkt tot een Definitief Ontwerp, rivierkundige toetsing aan het Rivierkundig Beoordelingskader (v2.01) – Taakstelling

– MHW-verhoging

– Dwarsstroming: blijft binnen normen

– Morfologie, m.b.v. WAQmorf vuistregel (RWS)

Page 34: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Hemelrijkse Waarden

• Van de Wetering Cultuurtechniek

• Rademakers Ecologie en Ontwikkeling

Page 35: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Hemelrijkse Waarden

• Ontwerpbodem met gladder vegetatiebeeld

-0.12

-0.1

-0.08

-0.06

-0.04

-0.02

0

0.02

0.04

0.06

180185190195200205

Ve

rsch

il in

wat

ers

tan

d [

m]

Rivierkilometer

IRP4 minus ref

Do1 = basisontwerp

Do3 = do1 ruwheden irp4

Do4 = do1 ruwheden referentie

Page 36: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Hemelrijkse Waarden

• Verdere reductie ruwheid

-0.05

-0.04

-0.03

-0.02

-0.01

0

0.01

0.02

0.03

0.04

0.05

0.06

180185190195200205

Ver

sch

il in

wat

erst

and

[m

]

Rivierkilometer

IRP4 minus REF

Do1 = basisontwerp

Do7 = aanpassing ruwheid oeverzone

Do10 = do7+ reductie bos in uiterwaard

Page 37: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Hemelrijkse Waarden

• MHW-verhoging t.o.v. GHO/irp4

-0.05

-0.04

-0.03

-0.02

-0.01

0

0.01

0.02

0.03

0.04

194195196197198199200201202203

Ver

sch

il in

wat

erst

and

[m

]

Rivierkilometer

IRP4, taakstelling

Do10 = do7+ reductie bos in uiterwaard

Page 38: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Hemelrijkse Waarden

• MHW-verhoging

Do10 Irp4

Verschil in waterstand [m]

Page 39: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Hemelrijkse Waarden

• Verschil dieptegemiddelde stroomsnelheid met referentie

N=878

Verschil in stroomsnelheid [m/s]

Page 40: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Hemelrijkse Waarden

• Verschil dieptegemiddelde stroomsnelheid met referentie

Page 41: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Hemelrijkse Waarden

• WAQMORF toepassing: vaardiepte bij stuwpeil

Page 42: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Hemelrijkse Waarden

• Natuurontwikkeling en nevengeul

Page 43: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Hemelrijkse Waarden

• Q1250,q1500,q2000 Resultaat WAQMORF

Page 44: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Overlaatcoëfficiënten barriers

• Inlaatwerk hoogwatergeul Veessen-Wapenveld

inlaat

Page 45: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Overlaatcoëfficiënten

• Geopende inlaat heeft vorm van een overlaat

• In verkennende berekeningen geschematiseerd als overlaat

• Afvoercoëfficiënten voor de overlaten zijn gebaseerd op vele gootproeven met even zovele overlaatvormen (RWS, 1968)

• Wens: precieze drempelhoogte alsmede de sturing van de kleppen op te nemen in WAQUA barriers

• Opgeven: percentage (v.d. breedte) van de barrier dat ‘dicht’ staat, gate/sill, afvoercoëfficiënt

• Afregeling middels som met overlaten en som met barriers

• Afvoercoefficient barriers: 1,23

Page 46: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

Overlaatcoëfficiënten

• Testen met een rechte bak drempel

• Schaalproeven om dit te testen (bij Deltares)

Vergelijking barrier - overlaat

0

0.2

0.4

0.6

0.8

1

1.2

1.4

1.6

0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 1.2

H1/h

Afv

oerc

oeffic

ient

barr

ier

y = -9.988x2 + 10.806x - 1.4561

y = -39.714x4 + 126.45x3 - 146.51x2 + 72.034x - 11.264

h = waterstand bovenstrooms van

drempel

H1= energieniveau aan

bovenstroomse zijde t.o.v.

kruinhoogte van de drempel

Page 47: DSD-NL 2014 - Simona Gebruikersdag - Simona gebruikersdag Andries Paarlberg, HKV

www.hkv.nl

• Bedankt

[email protected]