19 juni 2014

Vismigratierivier

Projectteam: Arno Nolte (pl)

Theo van der Kaaij

Carine Wesselius

Opdrachtgever: Dienst Landelijk Gebied

19 juni 2014

Inhoud

• Wat is de vismigratierivier?

• Varianten

• Aanpak modellering

• Resultaten modellering

• Ontwerpcriteria voor de vismigratierivier

19 juni 2014

Vismigratierivier

• Initiatief van Waddenvereniging, Sportvisserij Nederland,

Vereniging Vaste Vistuigen en Vereniging Beheer IJsselmeer

• Verbeteren vismigratie Waddenzee IJsselmeer

• Nabij sluiscomplex Kornwerderzand

• Zowel natuurlijke als recreatieve doelen

Artist Impression van de Vismigratierivier

Door de Afsluitdijk (Bron: DLG)

Varianten

19 juni 2014

Variant 1A Lijn 6km Variant 1B Lijn 2-4km

Variant 2A West Compact Variant 2B West Natuurlijk Variant 3 Oost Natuurlijk

19 juni 2014

Hydraulische randvoorwaarden

• Geen netto transport zout Waddenzee IJsselmeer

• Zo groot mogelijke lokstroom (>10 m3/s)

• Voldoende lange periode gunstige stroomsnelheid voor diverse

vissoorten

• Zo lang mogelijke openingsduur kunstwerken

Daarnaast: onderhoud, brakwaterzone en intergetijdengebied

19 juni 2014

Aanpak modellering

• 2DV model in Delft3D

• Versimpeld 3D model

• Dichtheidsstroming meegenomen

• 1D model in Sobek 3

• Korte rekentijden (ca. 3 min tegen 12 uur in Delft3D)

• Zout in de user interface

• Mooi model om Sobek 3 verder te testen

• Moeilijkheid: dispersiecoëfficient!

• Expert judgement morfologie

19 juni 2014

Aanpak modellering

1D basisvarianten

3D basisvarianten

1D varianten

morfologie &

sedimentatie

Conceptuele

ontwerpcriteria

1 2

3

4

1. Zouttransport in 3D en validatie 1D modellering

2. Modellering varianten met 1D model

3. Expert judgement morfologie en sedimentatie met

input modellering

4. Opstellen conceptuele ontwerpcriteria

19 juni 2014

Zoutbeweging

• Bij het 2DV model een scherpe gradiënt waarmee indringingslengte duidelijk is

• In 1D model indringingslengte bepaald wanneer het zoutgehalte 1 psu is

19 juni 2014

Opzet basisvariant

• Profiel rechthoekig (talud 1:0); 25 m breed; bodem op -4 m NAP

• Lengte Waddenzeezijde 1 km

• Lengte IJsselmeerzijde 6 km

• Koker Afsluitdijk 100 m; 10 m breed en 2 m hoog; bodem op -4 m

NAP

• Koker bevat een afsluiter om zoutlekkage te beperken

• Gemeten randvoorwaarden

Waterstand Kornwerderzand

-1.4-1.2-1.0-0.8-0.6-0.4-0.20.00.20.40.60.81.01.21.4

21-03 23-03 25-03 27-03 29-03 31-03 02-04 04-04 06-04 08-04 10-04 12-04 14-04 16-04

wate

rsta

nd

(m

NA

P)

binnen buiten

Berekening 1D

19 juni 2014

05

101520253035

0

10

00

20

00

30

00

40

00

50

00

60

00

70

00Sa

linit

eit

(p

su)

Afstand (m)

12:50

05

101520253035

0

10

00

20

00

30

00

40

00

50

00

60

00

70

00

Salin

ite

it (

psu

)

Afstand (m)

18:30

05

101520253035

0

10

00

20

00

30

00

40

00

50

00

60

00

70

00Sa

linit

eit

(p

su)

Afstand (m)

21:10

05

101520253035

0

10

00

20

00

30

00

40

00

50

00

60

00

70

00Sa

linit

eit

(p

su)

Afstand (m)

15:40

-60

-40

-20

0

20

40

9:3

6

12

:00

14

:24

16

:48

19

:12

21

:36

0:0

0

2:2

4

de

bie

t m

3 /s)

tijd

14-4-2010

Berekenind 2DV

19 juni 2014

19 juni 2014

Vergelijking 1D en 3D (1)

• Vanwege de verschillen in profiel wordt niet de saliniteit, maar de

zoutindringinglengte als maat voor de vergelijking genomen

0

5

10

15

20

25

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000

Sali

nit

eit

(pp

t)

afstand vanaf Afsluitdijk (m)

Maximale dieptegemiddelde saliniteit

1D

3D

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

4.5

5

2000 2500 3000 3500 4000

Sali

nit

eit

(pp

t)

afstand vanaf Afsluitdijk (m)

Maximale dieptegemiddelde saliniteit

1D

3D

19 juni 2014

Vergelijking 1D en 3D (2)

00.000

00.002

00.004

00.006

00.008

00.010

00.012

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000

Axi

s Ti

tle

Axis Title

15:40

D3D

Sbk3_50

sbk3_100

Sbk3_10

salin

itei

t (p

pt)

Afstand (m) - Afsluitdijk ligt op 1000 m

Scenario’s

• Meeste scenario’s doorgereken met 1D model; effecten die niet

met een 1D model te berekenen zijn met het 2DV model

doorgerekend

Effect dwarsprofiel IJsselmeerzijde (2DV)

19 juni 2014

Overig

Op

pe

rvla

k d

wa

rsp

rofi

el

IJss

elm

ee

rka

nt

on

de

r 0

m N

AP

Ge

tijs

lag

(m

)

Ge

mid

de

lde

wa

ters

tan

d (

m

NA

P)

Ge

tijs

lag

(m

)

Ge

mid

de

lde

wa

ters

tan

d (

m

NA

P)

Ma

xim

ale

die

pte

ge

mid

de

lde

stro

om

sne

lhe

id (

m/s

)

ind

ica

tie

ve

ma

xim

ale

Zo

uti

nd

rin

gin

gs-

len

gte

(1

,0

pp

t; a

fsta

nd

to

t A

fslu

itd

ijk

)

Ma

xim

aa

l de

bie

t n

aa

r

IJss

elm

ee

r (m

3/s

)

Ma

xim

aa

l de

bie

t n

aa

r

Wa

dd

en

zee

(m

3/s

)

Ge

mid

de

ld d

eb

iet

na

ar

IJss

elm

ee

r (m

3/s

)

Ge

mid

de

ld d

eb

iet

na

ar

Wa

dd

en

zee

(m

3/s

)

Lok

stro

om

(m

3/s

)

% v

an

de

tij

d d

at

stro

om

sne

lhe

id <

1 m

/s is

(%

)

% v

an

de

tij

d d

at

stro

om

sne

lhe

id <

2 m

/s is

(%

)

Ge

tijs

lag

(m

)

Ge

mid

de

lde

wa

ters

tan

d (

m

NA

P)

Variant 0 Basisvariant 100 0.37 -0.29 0.25 -0.30 0.6 2500 31 -58 2.5 -16.1 13.6 24% 59% 1.80 -0.12

Variant 0_9 IJsselmeerzijde ondieper 75 0.64 -0.34 0.34 -0.33 0.7 2300 29 -44 2.0 -12.5 10.5 38% 84% 1.86 -0.13

Variant0_15 IJsselmeerzijde smaller 50 0.79 -0.32 0.41 -0.34 0.9 3400 24 -40 1.9 -11.1 9.2 46% 100% 1.87 -0.13

Bij AfsluitdijkOp 3 km van AfsluitdijkBij Afsluitdijk

Koker

In de koker

IJsselmeerzijde Waddenzeezijde

Ontwerpcriteria

NB: Ontwerp Waddenzeezijde van ondergeschikt belang

19 juni 2014

Functionele wens

IJsselmeerzijde Koker Overig

Lengte Dwarsprofiel

Oppervlak Opening Breedte Diepte

Zo groot mogelijke lokstroom naar de

Waddenzee > >

Zo lang mogelijke openingsduur van

de kunstwerken > >

Voldoende lange periode van

gunstige stroomsnelheid (in de koker)

voor diverse vissoorten

< >

Geen transport van zout

(zoutlekkage) naar het IJsselmeer > < < (vloed) geen drempels

Zo minimaal mogelijk

baggeronderhoud of herstel van het

bodemprofiel

< >

Realisatie van een brakwaterzone

aan de IJsselmeerzijde < (eb)

dagelijks grote

variatie zout

Voor zover mogelijk, realisatie van

intergetijdengebied

> (rond

middenpeil)

Ervaringen Sobek 3

• Volledige project met Sobek 3.2 afgerond

• Zout in de user interface

• Makkelijk vergelijkingen te maken mbv scripting

Nog optimaliseren:

• Nu gebruik gemaakt van een officiële release; voor sommige

aspecten een workaround die in een volgende release zijn

opgelost

19 juni 2014