Dr. Guy Touquet Neuropsychiater Psychiatrisch Ziekenhuis H.Hart Ieper.
-
Upload
floris-hendrickx -
Category
Documents
-
view
227 -
download
1
Transcript of Dr. Guy Touquet Neuropsychiater Psychiatrisch Ziekenhuis H.Hart Ieper.
Dr. Guy TouquetNeuropsychiater
Psychiatrisch Ziekenhuis H.Hart Ieper
Prodromale fase
Kritische periodePremorbied niveau
Begrippen psychose, remissie en herstel Detectie van de prodromale fase:
• Belang verkorting duur onbehandelde psychose• Het klinisch beeld• Het proneness-persistence-psychosis model• Definitie van een ‘high risk’ groep• Gestructureerd interview CAARMS• Validatie van de ‘high risk’ definitie• Behandelingsmogelijkheden
Behandeling en opvolging gedurende de kritische periode (eerste 5 jaar)• Assertive Community Treatment• Resultaten van intensieve follow-up:
Kopenhagen Maastricht Londen
•
SCHIZOFRENIEANDERE PSYCHOTISCHE
STOORNISSEN
A. Kenmerkende symptomen: 2 >1 maand1. Wanen2. Hallucinaties3. Onsamenhangende spraak4. Chaotisch/Katatoon gedrag5. Negatieve symptomen:
afgevlakt affect, spraakarmoede of apathie
B. Sociaal/beroepsfunctioneren gedaald
C. > 6 maandD. Exclusie psychotische
stemmingsstoornisE. Exclusie oorzaak
middelen/somatische ziekteF. Samenhang met autisme is
mogelijk
Kortdurende psychotische stoornis:
• Symptomen A1 tot A4• Duur 1dag tot 1 maand• Functioneel herstel• Exclusie D en E
Schizofreniforme stoornis:• Criteria A,D en E• 1 tot 6 maand
Schizoaffectieve stoornis:• A symptomen tijdens
depressieve, manische of gemengde episode
• 2 weken wanen of hallucinaties bij normale stemming
• Periodes van stemmingsstoornis nemen belangrijk deel in van de ziekteperiode
Remissie: afwezigheid van positieve en negatieve symptomen gedurende 6 maanden:• Wanen• Hallucinaties• Onsamenhangende spraak• Chaotisch/katatoon gedrag• Negatieve symptomen: afgevlakt affect,
spraakarmoede of apathie Herstel: afwezigheid van symptomen en
terugkeer naar vroeger sociaal/beroepsmatig functioneren
Genezing: herstel zoals hierboven zonder behandeling o.a. medicatie
Positieve symptomen : andere realiteitsbeleving
Negatieve symptomen:• Psychomotore armoede• Anhedonie
Desorganisatie:• Inadequaat affect• Denkstoornis• Gestoorde spraak• Bizar gedrag
Depressie
Begrippen psychose, remissie en herstel Detectie van de prodromale fase:
• Belang verkorting duur onbehandelde psychose• Het klinisch beeld• Het proneness-persistence-psychosis model• Definitie van een ‘high risk’ groep• Gestructureerd interview CAARMS• Validatie van de ‘high risk’ definitie• Behandelingsmogelijkheden
Behandeling en opvolging gedurende de kritische periode (eerste 5 jaar)• Assertive Community Treatment• Resultaten van intensieve follow-up:
Kopenhagen Maastricht Londen
•
Lieberman, J.A. Neuropsychopharmacology,1996(14), 3S-21S
•10 weken•24 weken•1 jaar•2 jaar
Eerste episodeN= 705 jaar follow-up
Crumlish N e.a., Br J Psychiatry (2009)194,18-24 doi: 10.1192/bjp.bp.107.048942
•DUI < 2 jaar•DUI > 2 jaarDUI < 2 jaar•I > 2 jaar
•118 niet-affectieve psychose•Vanaf 12 jaar•Metingenbij aanvang, na 4 en 8 jaar:
•DUP en DUI•Premorbied Niveau•PANNS•SCID•GAF
49 ARMS patiënten Early Recogntion
Inventory Follow-up van 1 jaar 18-36 jaar Periode 2000-2006 Metingen:
• BPRS• GAF• HoNOS
Behandeling met psychotherapie en farmacotherapie
Fusar-Poli P, e.a. Br J Psychiatry (2009), 194, 181-182
Resultaat:Er is een correlatie tussen de duur van niet behandeling van ‘at risk’ symptomen en de verandering in GAF score over 1 jaar
Populatie:• 125 onbehandelde
eerste episode patiënten
• 18-45 jaar• 10/2001-12/2002• Regio 3.106
Metingen :• PANSS&WHO-QL 6-
15-24m• GSDS 15-24m
Symptomatische remissie 2j
Functionele remissie 2j
Neen Ja Totaal
Neen 41 33 74
Ja 7 19 26
48 52 100
•Enkel DUP en premorbied niveau van sociaal functioneren zijn onafhankelijke predictoren van recovery na 2 jaar•Er is geen recovery bij DUP > 6 maandWunderink L e.a. Schizophrenia Bulletin (2009), 35(2)
362-369
Marshall M e.a (2005)• Systematische review van 26 eerste episode studies• Langere DUP :
Niet meer symptomen of minder functioneren bij begin, maar wel na 6 en 12 maanden behandeling
Kleiner percentage remissie op 6,12 en 24 maanden Perkins D.O. e.a. (2005)
• Review en meta-analyse van 43 studies• Langere DUP:
Meer negatieve maar niet positieve symptomen bij het begin
Minder remissie en herstel na eerste episode
Marshall M e.a. Arch Gen Psychiatry (2005),62,975-983.Perkins DO e.a. Am J Psychiatry(2005),1785-1804.
Functioneel herstel neemt af na een kort uitstel van behandeling (> 7 dagen), om verder geleidelijk af te nemen over uitstel tot > 1 jaar
Is DUP eerder gevolg dan oorzaak van slechte prognose?• Moller P.(2000) kortere DUP bij later prodromaal begin,
prodroom < 2 jaar, acuut begin, presentatie met grootheidswaan en /of desorganisatie, geringe sociale isolatie
• DUP blijft ook na correctie voor confounders een significante predictor van zowel snelheid als niveau van herstel, ook na controle voor premorbied functioneren en al of niet acuut beginSingh S.P. (2007) Br J Psychiatry, 191, (S50),s58-
s63
Begrippen psychose, remissie en herstel Detectie van de prodromale fase:
• Belang verkorting duur onbehandelde psychose• Het klinisch beeld• Het proneness-persistence-psychose model• Definitie van een ‘high risk’ groep• Gestructureerd interview CAARMS• Validatie van de ‘high risk’ definitie• Behandelingsmogelijkheden
Behandeling en opvolging gedurende de kritische periode (eerste 5 jaar)• Assertive Community Treatment• Resultaten van intensieve follow-up:
Kopenhagen Maastricht Londen
•
Symptoom Schizofrenie Depressie SZ v D
Piekeren 19.2% 4 14.1 5 n.s.
Hoofd en andere pijn 10.3 - 13.2 8 n.s.
Nervositas en rusteloosheid 21.9 2 6.2 - <0.001
Angst 23.2 1 15.4 4 <0.10
Denk- en concentratielast 17.1 5 16.5 3 n.s.
Depressieve stemming 20.6 3 34.9 1 <0.05
Verlies van zelfvertrouwen 11.9 8 14.0 6 n.s.
Teruggetrokken, achterdochtig 11.6 9 13.3 7 n.s.
Gestoorde eetlust/slaap 15.0 6 21.9. 2 n.s.
Energieverlies/traagheid 13.5 7 8.5 5 n.s.
Verlies van libido 4.1 - 8.5 5 n.s.
Overgevoeligheid 3.3 - 9.3 9 <0.10
Affectverandering(afgestompt) 11.1 10 0.8 - <0.001
Häfner H., Schizophrenia Research 77 (2005) 11-24.
Symptoom Schizofrenie Depressie Normaal Sz v D
Piekeren 75% 9 95 4 30 6 <0.001
Hoofd en andere pijn 50 - 67 - 31 4 <0.01
Nervositas en rusteloosheid 88 3 82 10 28 5 n.s.
Angst 88 4 82 10 27 6 n.s.
Denk- en concentratielast 94 1 97 3 21 n.s;
Depressieve stemming 85 5 100 1 47 1 <0.001
Verlies van zelfvertrouwen 69 10 89 7 36 3 <0.001
Teruggetrokken, achterdochtig 80 8 91 6 14 - <0.05
Gestoorde eetlust/slaap 94 2 99 2 43 2 n.s.
Energieverlies/traagheid 83 6 94 5 15 <0.01
Prikkelbaarheid 65 - 69 - 26 8 n.s.
Waanstemming 68 10 5 - 0 - <0.001
Wanen 80 7 6 - 0 - <0.001
Overgevoeligheid 22 - 52 - 25 9 <0.001
Dissociaal gedrag 15 - 14 - 22 10 n.s.
Verminderde hobby’s 63 - 89 8 16 - <0.001
Minder interesses 34 - 88 9 4 - <0.001
Häfner H., Schizophrenia Research 77 (2005) 11-24.
Neurotische symptomen Angst, rusteloosheid,kwaadheid en prikkelbaarheid
Stemming gerelateerde symptomen Depressie, anhedonie, schuld,zelfmoordgedachten, stemmingsschommelingen
Veranderingen in de wil Apathie,energieverlies,verveling,verlies van interesse,vermoeidheid
Cognitieve veranderingen Aandacht- en concentratiestoornis, piekeren, dagdromen, blokkeren van gedachten, verminderde abstractie
Fysieke symptomen Lichamelijke klachten, gewichtsverlies, anorexie, slaapstoornis, achterdocht, verandering in perceptie van zelf,anderen of de wereld
Andere symptomen Obsessief-compulsieve fenomenen, dissociatieve symptomen, verhoogde interpersoonlijke sensitiviteit
Gedragsveranderingen Verminderd rolfunctioneren, sociale terugtrekking, impulsiviteit, bizar gedrag, agressief gedrag
Yung A.R. e.a. Treating Schizophrenia in the Prodromal Phase ,London 2004
Verminderde concentratie en aandacht
Verminderde energie en motivatie
Depressie
Slaapstoornis
Angst
Sociale terugtrekking
Achterdocht
Verminderd rolfunctioneren
Prikkelbaarheid
Yung &McGorry 1996 Schizophrenia Bulletin,22,353-370
Begrippen psychose, remissie en herstel Detectie van de prodromale fase:
• Belang verkorting duur onbehandelde psychose• Het klinisch beeld• Het proneness-persistence-psychose model• Definitie van een ‘high risk’ groep• Gestructureerd interview CAARMS• Validatie van de ‘high risk’ definitie• Behandelingsmogelijkheden
Behandeling en opvolging gedurende de kritische periode (eerste 5 jaar)• Assertive Community Treatment• Resultaten van intensieve follow-up:
Kopenhagen Maastricht Londen
•
Van Os J e.a. Psychological Medecine,39,179-195 (2009)
Prevalentie Incidentie
OR 95% CI OR 95% CI
Alcohol 1.93 1.49-2.50 2.16 1.42-3.29
Cannabis 2.59 2.04-3.27 1.75 1.35-2.26
Andere drugs 3.59 2.44-3.27 1.95 1.30-2.94
Stress of trauma
2.15 1.82-2.54 4.48 2.02-11.63
Verstedelijking 1.25 1.17-1.33 0.68 0.46-1.02
Van Os J e.a. Psychological Medecine,39,179-195 (2009)
Familieleden van patiënten met psychose:• Klinisch en subklinisch psychose co-clusteren
in dezelfde families ( Kendler e.a. 1993)• Positieve dimensie van schizotypie vragenlijst
correleert met hun genetisch risico op psychose (Vollema e.a 2002)
• Positieve en negatieve symptomen van schizofrenie voorspellen hun subklinisch equivalent in niet psychotische familieleden (Fanous e.a. 2001)
Van Os J e.a. Psychological Medecine,39,179-195 (2009)
Tweelingstudies:• Kendler & Hewitt (1992):Variantie in zelf
gerapporteerde schizotypie-schalen pleiten voor een genetisch risico
• MacDonald e.a. (2001): 1 schizotypiefactor met vooral perceptuele afwijkingen, magische gedachten, schizotypische cognities en in mlindere mate sociale anhedonie
Van Os J e.a. Psychological Medecine,39,179-195 (2009)
Niet psychotische eerste graadsverwanten:• Verminderd verbaal geheugen, executief
functioneren en in mindere mate aandacht Schizotypie in algemene populatie:
• Deficit in verbaal geheugen, executief functioneren en aandacht
In deze beide groepen• Deficit in mentalizeren• Probabilistisch redeneren en jumping to
conclusionsVan Os J e.a. Psychological Medecine,39,179-195 (2009)
Densiteit adressen/op-pervlakte
Aantalgeïnterviewd
DSM psychotische stoornis
Psychotische symptomen met lijdensdruk en hulpvraag
Psychotische symptomen ongeacht lijdensdruk of hulpvraag
<500 1185 7(0.59) 28(2.36) 163(13.76)
500-999 1610 15 (0.93) 45(2.80) 223(13.85)
1000-1499 1641 23 (1.49) 69(4.48) 262(17.00)
1500-2499 1497 28 (1.87) 82(5.48) 303(20.24)
>500 1242 34 (2.74) 71(5.72) 286(23.03)
Van Os J e.a. Psychological Medecine,39,179-195 (2009)
Chapman e.a. (1994): meer psychose bij personen die hoog scoren in magisch denken en perceptuele stoornissen 10 jaar vroeger
Dunedin Multidisciplinary Health and Development Study (Poulton e.a. 2000):• Psychotische ervaringen op 11 jaar geven op 26 jaar 16 maal
meer schizofreniforme stoornis• 25% van kinderen met psychotische ervaringen op leeftijd 11
hebben schizofreniforme stoornis op 26 jaar
Hanssen e.a (2005):• Prospectieve studie van 7076 personen over 2 jaar geeft 8%
transitie naar psychose, 60 maal meer dan bij personen zonder psychotische ervaringen
• 21% risico met multipele psychotische ervaringen en 15% als de psychotische ervaring samenging met depressieve stemming
Van Os J e.a. Psychological Medecine,39,179-195 (2009)
Van Os J e.a. Psychological Medecine,39,179-195 (2009)
NEMESIS: Netherlands Mental
Health Survey an Incidence Study
3 jaar prospectieve studie met CIDI• T0 1996• T1 1997• T2 1999
18-64j N=7076 90 gemeenten uit
Nederland
EDSP: Early Developmental
Stages of Psychopathology Study
42 maanden prospectieve studie met M-CIDI
14-24 j op T0 N= 3021• T0 1995
Streek van München
Cougnard e.a. Psychological Medecine (2007), 37,513-527.
Omgevings-belasting
Psychotische
ervaringen bij
aanvang
Met Psychotisc
he ervaringen bij follow-
up
Zonder Psychotisc
he ervaringen bij follow-
up
Risico op psychotisc
he ervaringen bij follow-
up
Risico-verschil
Geen Neen 43 2161 1.9 18.2
Ja 56 222 20.1
Een Neen 52 1432 3.5 23.1
Ja 83 228 26.7
Twee Neen 14 285 4.7 26.4
Ja 47 104 31.1
Drie Neen 5 26 16.1 33.9
Ja 14 14 50.0
Synergisme tussen bij aanvang cannabisgebruik,trauma in de kindertijd en verstedelijking enerzijds, en psychotische ervaringen bij aanvang op het voorspellen van psychotische ervaringen 3 jaar later. Cougnard e.a. Psychological Medecine (2007),
37,513-527.
Omgevings-belasting
Psychotische
ervaringen bij
aanvang
Met Psychotisc
he ervaringen bij follow-
up
Zonder Psychotisc
he ervaringen bij follow-
up
Risico op psychotisc
he ervaringen bij follow-
up
Risico-verschil
Geen Neen 66 427 13.4 8.3
Ja 10 36 21.7
Een Neen 52 1088 15.3 10.4
Ja 83 75 25.7
Twee Neen 14 300 20.2 17.3
Ja 47 40 37.5
Drie Neen 5 53 23.2 37.9
Ja 14 7 61.1
Synergisme tussen bij aanvang cannabisgebruik,trauma in de kindertijd en verstedelijking enerzijds, en psychotische ervaringen bij aanvang op het voorspellen van psychotische ervaringen 3 jaar later. Cougnard e.a. Psychological Medecine (2007),
37,513-527.
Begrippen psychose, remissie en herstel Detectie van de prodromale fase:
• Belang verkorting duur onbehandelde psychose• Het klinisch beeld• Het proneness-persistence-impairment model van psychose• Definitie van een ‘high risk’ groep• Gestructureerd interview CAARMS• Validatie van de ‘high risk’ definitie• Behandelingsmogelijkheden
Behandeling en opvolging gedurende de kritische periode (eerste 5 jaar)• Assertive Community Treatment• Resultaten van intensieve follow-up:
Kopenhagen Maastricht Londen
•
Vals positieven : risico op stigmatisatie en
overmedicalisering
Het recht op ‘niet weten’ van de echt
positieven
Kost-effectiviteit?
Welke behandeling
Onder vals positieven veel depressie
in engere zin en angststoornissen
waarvoor ook specifieke hulp
geboden kan worden
Stigmatisatie en overmedicalisatie
kan voorkomen worden
Resultaten cognitieve therapie veel
belovend
Probleem van vergelijkingsgroep in
effectiviteitstudies
Concentratie van het risico op psychose <2 jaar door sequentiele screening:• Leeftijd• Hulpzoekende populatie• 3 UHR ondergroepen:
Subklinische psychotische symptomen Korte voorbijgaande psychotische symptomen
(BLIPS) < 7 dagen Familale antecedenen van psychose (=
schizotypische persoonlijheidsstoornis of eerste graadsverwant met psychose) + blijvend verminderd functioneren
Hafner H e.a. (1994) Br J Psychiatry, 23,29-38
Detectie van de prodromale fase:• Belang verkorting duur onbehandelde psychose• Het klinisch beeld• Het proneness-persistence-impairment model van psychose• Definitie van een ‘high risk’ groep• Gestructureerd interview CAARMS• Validatie van de ‘high risk’ definitie• Behandelingsmogelijkheden
Behandeling en opvolging gedurende de kritische periode (eerste 5 jaar)• Assertive Community Treatment• Resultaten van intensieve follow-up:
Copenhagen Maastricht Londen
Comprehensive Assessment of At Risk Mental States:
(CAARMS) vertaald in het Nederlands
The Structured Interview for Prodromal Symptoms
(SIPS): PRIME groep Noord-Amerika
The Schizophrenia Prediction Instrument Adult
Version (SPI-A) : criteria voor basis symptomen
(Duits)
Semi-gestructureerd interview met schalen voor:• klinische en subklinische
psychotische symptomen• , negatieve symptomen• dissociatieve
symptomen• ‘basis’ symptomen
Voldoen aan UHR criteria geeft risico op psychose van 0.41 (CI = 0.25-0.53)
Verband CAARMS metingen en begin psychose
p Hazardratio
Gedachteninhoud 0.16 1.36
Waarnemingsstoornissen
0.32 1.38
Desorganisatie 0.73 0.94
Motorische symptomen
0.41 1.12
Aandacht/concentratie 0.0009 1.54
Emotie/stemming 0.016 1.34
Energietekort 0.013 1.34
Verminderde stresstolerantie
0.019 1.28
Positieve symptomen 0.42 1.28
Negatieve symptomen 0.0002 1.83
Totaal score 0.002 2.16Yung A.R. e.a.(2004) Aust NZ J Psychiatry,39,964-971
Detectie van de prodromale fase:• Belang verkorting duur onbehandelde psychose• Het klinisch beeld• Het proneness-persistence-impairment model van psychose• Definitie van een ‘high risk’ groep• Gestructureerd interview CAARMS• Validatie van de ‘high risk’ definitie• Behandelingsmogelijkheden
Behandeling en opvolging gedurende de kritische periode (eerste 5 jaar)• Assertive Community Treatment• Resultaten van intensieve follow-up:
Copenhagen Maastricht Londen
•
Vergelijking:• Normale Controles ( N,
N=196)• Prodromale
syndromen( N= 377)• Hulpzoekende controles
(HSC, N= 198)• Familiaal Hoog Risico
(FHR, N=40)• Schizotypische
Persoonlijkheidsstoornis (SPD, N=49)
Criteria: Sructured Interview for Prodromal Syndromes
Woods S.W. (2009) Schizophrenia Bulletin (2009), doi: 10.1093/schbul/sbp027
Woods S.W. (2009),Schizophrenia Bulletin doi: 10.1093/schbul/sbp027
Woods S.W. (2009) Schizophrenia Bulletin doi: 10.1093/schbul/sbp027
Baseline Diagnose
DSM IV diagnose na conversie Prodromaal SPD HSC
Schizofrenie 15 4
Schizofreniforme psychose 12
Schizo-affectieve stoornis 6 2
Bipolaire stoornis 6 1
Recurrente depressie met psychose
1
Waanstoornis 2
Korte psychotische stoornis 2
Psychotische stoornis NOS 16
Ontbrekende diagnose 30Woods S.W. (2009) Schizophrenia Bulletin doi: 10.1093/schbul/sbp027
Begrippen psychose, remissie en herstel Detectie van de prodromale fase:
• Belang verkorting duur onbehandelde psychose• Het klinisch beeld• Het proneness-persistence-impairment model van psychose• Definitie van een ‘high risk’ groep• Gestructureerd interview CAARMS• Validatie van de ‘high risk’ definitie• Behandelingsmogelijkheden
Behandeling en opvolging gedurende de kritische periode (eerste 5 jaar)• Assertive Community Treatment• Resultaten van intensieve follow-up:
Copenhagen Maastricht Londen
•
1 jaar RCT met ARMS patiënten• Placebo (N=29)• Olanzapine 5-15 mg
(N=31) Resultaat:
• 16.1% conversie naar psychose bij olanzapine behandeling, 37.9% met placebo: niet significant
McGlashan 2006, Am J Psychiatry,163:790-799
Verandering in Positieve Symptomen over 1 jaar behandeling met olanzapine of placebo: verschil significant op week 8 en 28
41 UHR patiënten• 24 SPI: specifieke
preventieve interventie ( 2 mg risperidone + cognitieve psychotherapie
• 17 NBI: needs-based intervention (steunende psychotherapie
Resultaat:• Geen verschil in %
conversie, symptomen en algemeen functioneren
Philips L;J. 2007 Schizophrenia Research 96: 25-33
Behandelgroep
PANSS transitie
n(%)
Antipsychotica n(%)
DSM-IV diagnose n(%)
Cognitieve T 2(6) 2(6) 2(6)
Monitoring 5(22) 7(30) 6(26)
Morrison A.P. BJ Psychiatry (2004) 185,291-297
57 UHR patiënten Leeftijd: 22.1 (sd.=4.4) Maandelijkse follow-up over 1
jaar RCT monitoring versus
monitoring + CT PANSS 5 factoren:
• Positieve symptomen Wanen Ongewone gedachten G9 Hallucinaties P3 Achterdocht P6 Grootheidswaan P5 Afwezig oordeels-vermogen en
inzicht G12• Emotionele dysfunctie
Angst G2 Spanning G4 Depressie G6 Schuldgevoel G3 Somatische pre-occupatie G1
French P e.a. BJP (2007), 191:s82-s87
Maand Maand
Controle
•Positieve symptomenEmotionele dysfunctie
Behandeling
Resultaat: psychotische ervaringen en emotionele dysfunctie zijn gecorreleerd en nemen significant af vooral in de eerste maanden. Allocatie in cognitieve therapie verminderde de positieve symptomen niet de emotionele dysfunctie.
Vergelijking tussen• 24 UHR patiënten• 7 patiënten met
schizofrenie• 12 gezonde
controles 6-fluoro-L-dopa F
18 uptake in het striatum met 18F-dopa PET-scan
Striatale 6-fluoro-L-dopa F18 summatiebeeld die de hoogste signaal intensiteit (geel en rood) toont in het striatum (hoge synthese en accumulatie van dopamine tijdens de PET scan
Howes O.D. e.a. Arch Gen Psychiatry (2009), 66(1) 13-19)
Individuele Ki waarden (influx snelheidsconstanten), met het gemiddelde per groep voor het totale striatum. Er is een significant verschil in KI waarden op groepsniveau voor het totale striatum .
Controle ARMS Schizofrenie
Ki W
aard
e m
in-1
Howes O.D. e.a. Arch Gen Psychiatry (2009), 66(1) 13-19)
1. Positieve relatie tussen CAARMS score en de Ki- waarde
2. Negatieve relatie tussen semantische woordvloeiendheid en Ki-waarde
CA
AR
MS S
core
Verb
ale
Flu
ency
, Tota
al
Woord
en/m
in
Howes O.D. e.a. Arch Gen Psychiatry (2009), 66(1) 13-19)
Detectie van de prodromale fase:• Belang verkorting duur onbehandelde psychose• Het klinisch beeld• Het proneness-persistence-impairment model van psychose• Definitie van een ‘high risk’ groep• Gestructureerd interview CAARMS• Validatie van de ‘high risk’ definitie• Behandelingsmogelijkheden
Behandeling en opvolging gedurende de kritische periode (eerste 5 jaar)• Assertive Community Treatment• Resultaten van intensieve follow-up:
Copenhagen Maastricht Londen
•
Componenten van Assertive Community Treatment:• Werken in team• Hoog percentage van
contacten aan huis• Aanklampend i.v.m.
behandeling en –trouw• Zowel gezondheid als
sociale zorg• Multidisciplinair met
psychiater in het team• Kleine caseload (15-20
verhouding staf/patiënten)
• Toegang tot eigen bedden
Cochrane ACT review:• Langer in behandeling• Minder hospitalisatie• Meer zelfstandig wonen• Minder dakloos• Minder werkloos• Geen effect op kwaliteit
van leven, gevoel van zelf-waarde en sociaal functioneren
REACT studie in UK:• ACT niet effectiever dan
zorg door community health team voor hospitalisatiereductie
Single-blinded, gerandomiseerde en gecontroleerde trial van 2 jaar intensieve vroege interventie versus standaard behandeling met follow-up na 2 en 5 jaar
N=547 eerste episode psychose Interventie:
• Combinatie ACT+ familiebehandeling +sociale vaardigheidstraining
• Caseload 1/10• Tijdens opname minimaal wekelijks contact• Individueel behandelplan en crisisplan• Contact met minstens 1 familielid o.m. voor psychoeducatie• Familiebehandeling naar MC Farlane 18 sessies/2 weken in
groepen van 2 therapeuten + 4-6 patiënten met familie• Sociale vaardigheidstraining in groepen van 6 met 2
therapeuten
Bertelsen,M e.a. (2009) Arch Gen Psych 65(7): 762-770 (Denemark)
Standaard behandeling:• Community mental health center:
Arts Psychiatrisch verpleegkundige Soms maatschappelijk werker
• Huisbezoeken mogelijk, meestal raadplegingen• Caseload 20-30/staflid• Psychiatrische spoedgevallendienst buiten
kantooruren• Behandeling:
Counseling Psycho-educatie Sporadische familiecontacten
Bertelsen,M e.a. (2009) Arch Gen Psych 65(7): 762-770 (Denemark)
Bertelsen,M e.a. (2009) Arch Gen Psych 65(7): 762-770 (Denemark)
Functie-ACT: • mix van patiënten met intensieve en minder
intensieve behandelnood binnen hetzelfde team• Combinatie van rehabilitatie case management
met ACT: in betere periodes wordt behandeling volgens rehabilitatieprincipes verder gezet door de individuele case managers met reactivatie van ACT zodra nodig
• Caseload: 20-30 3 multidisciplinaire teams Observationele studie: vergelijking pre-
en post F-ACT(1998-2001 & 2002-2005)Bak M. e.a. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol (2007) 42,125-130
Outcome definitie: remissie =score <3 voor paranoïde wanen, grootheidswaan, bizarre gedachten, hallucinaties,onsamenhangend denken, afgevlakt affect en manierisme (geen duurcriterium)
N=154 niet affectieve psychose (DSM 295,297 en 298) cohort pre (n=116) en cohort post (n=38) ACT periode
Remissie in pre ACT periode 19%, post ACT periode 31% NNT = 8
Bak M. e.a. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol (2007) 42,125-130
N=144 age 16-40 eerste niet affectieve psychose
Randomisatie: standaard versus early intervention service
LEO team:• Coördinator• Consulterend psychiater• GSO psychiatrie• ½ psycholoog• ½ ergotherapeut• 4 sociaal
verpleegkundigen• 2 logistieke helpers
ACT model
Resultaten: enkel het aantal heropnames en drop-out waren met ACT siginificant kleiner
Standaardzorg was hier gegeven door 5 community mental health teams• Psychiaters• Psychiatrisch
verpleegkundigen• Ergotherapeuten• Part-time klinisch
psychologen
Garety PA e.a. Britisch J Psychiatry 2006 (188), 37-45.
Outcome na 18 maanden:• Significant effect op
GAF score Behandelingscompliance Tevredenheid Zelf beoordeeld subjectieve kwaliteit van leven
• Geen effect op Inzicht PANSS Calgary Depression Scale
Garety PA e.a. Britisch J Psychiatry 2006 (188), 37-45.