Dorpsraden in Noord-Holland, deel 2

24
18 De resultaten van de enquête geven we hierna weer in vier onderdelen: 1 De dorpen en dorpsorganisaties die hebben meegedaan aan de enquête 2 Een typering van dorpsorganisaties aan de hand van zes kenmerken 3 De onderwerpen op de agenda van deze organisaties 4 De relatie van dorpsraden met de gemeente. 3.1 Welke dorpsorganisaties hebben de enquête ingevuld? Dorpen, kleine kernen en buurtschappen De vragenlijst is verstuurd naar 100 dorpsorganisaties. Van 60 dorpsraden zijn de antwoorden verwerkt (zie verderop bij respons). Van de volgende dorpen, kernen of buurtschappen is een ingevulde vragenlijst binnengekomen (in alfabetische volgorde en inclusief te laat binnengekomen 2 of ongeldige respons): Aartswoud; Abbekerk-Lambertschaag; Badhoevedorp; Bakkum; Beets; Beinsdorp; Benningbroek - Sijbekarspel; Broek in Waterland; Broek op Langedijk; Burgerbrug; De Koog; De Noord-Veenhuizen; De Woude; Driehuis; Driehuizen; Driemond; Egmond-Binnen; van Ewijcksluis; Groet; Grootschermer e.o.; Hauwert; Hobrede; Holysloot; Hoogwoud; Ilpendam; Jisp(&Oosteinde); Katwoude; Kreileroord; Kwadijk; Lisserbroek; Marken; Markenbinnen; Middelie; Midwoud-Oostwoud; Nes aan de Amstel; Nieuwe Meer; Nibbixwoud; Nieuw-Vennep(Linquenda); Onderdijk; Oost-Knollendam; Opperdoes; Oterleek; Oudesluis; Petten; Ransdorp; Rijsenhout; Sloten–Oud Osdorp; Spanbroek-Opmeer-Wadway- Zandwerven; Sint Maarten-Valkkoog; Sint-Pancras; ’t Veld-Zijdewind-De Weel-Moerbeek; Twisk; Uitdam; Vijfhuizen; Vogelenzang; Warder; Weteringbrug; Wieringerwaard; Wognum; Zwaagdijk-oost; Zwanenburg-Halfweg; ’t Zand e.o.. Inwoneraantal van deze dorpen Bijna de helft van de 60 dorpsorganisaties is actief voor dorpen met maximaal 1500 inwoners. Dorpen tot 2500 inwoners zijn met 70% vertegenwoordigd in de uitslagen. En maar liefst 87% vertegenwoordigt een dorp (of dorpen) met maximaal 4000 inwoners. Zeven dorpen hebben meer dan 4000 inwoners. Totale respons Er kwamen in totaal 68 reacties binnen. 32 Keer is de vragenlijst op papier (handmatig) ingevuld. 31 Keer via de website www.participatie.nl. Vier dorpsorganisaties wilden de vragenlijst niet invullen. Als reden gaven zij aan op dit moment niet actief te zijn als dorpsraad (‘demissionair’), of men wilde niet meedoen omdat de dorpsraad in oprichting is. Eén vragenlijst was te onvolledig ingevuld en viel om die reden voor verwerking af. Drie vragenlijsten kwamen binnen na verwerking van de uitslagen in SPSS. Ook deze tellen niet mee in de uitslagen. Bruikbare respons Het aantal bruikbare enquêtes bedroeg 60, een respons van 60%. Dit is op zich een goede score voor een schriftelijke enquête die vrijwillig is ingevuld. Om betrouwbare uitspraken te kunnen doen voor de totale categorie dorpsorganisaties, zou een geldige respons van 80% nodig zijn 3 . Oftewel de uitslagen van deze enquête zijn slechts in beperkte mate representatief voor de totale categorie van 100 dorpsorganisaties. In kwalitatieve zin is het beeld gunstiger. De 60 dorpsraden in de geldige respons vertegenwoordigen wel de variatie in kenmerken die voorkomt onder alle 100 aangeschreven dorpsorganisaties. Meer hierover leest u in de conclusies bij dit hoofdstuk. 3. RESULTATEN SCHRIFTELIJKE ENQUÊTE 2 De uitslagen van dorpsorganisaties in Kreileroord, Onderdijk en Ransdorp kwamen binnen nadat verwerking in SPSS was uitgevoerd; deze tellen niet mee in de totale uitslagen. 3 Bij een 95% betrouwbaarheidsinterval. Bij 85% betrouwbaarheid zou de respons minimaal 68%, oftewel 68 geldige enquêtes moeten zijn, wat niet gehaald is. FIGUUR 1: INWONERSAANTAL DORPSKERN 22% 30% 18% Minder dan 500 Tussen 500 en 1500 Tussen 1500 en 2500 Tussen 2500 en 4000 Tussen 4000 en 6000 Meer dan 6000 Weet niet 1% 7% 5% 17%

description

In het onderzoeksrapport ‘Dorpsraden in Noord-Holland, een overzicht’ staat een groepsportret van de dorpsraden in Noord-Holland. Raden die, zo blijkt uit het rapport, een steeds actievere rol spelen - 2008.

Transcript of Dorpsraden in Noord-Holland, deel 2

18

De resultaten van de enquête geven we hierna weer in vier onderdelen:1 De dorpen en dorpsorganisaties die hebben meegedaan aan de enquête2 Een typering van dorpsorganisaties aan de hand van zes kenmerken3 De onderwerpen op de agenda van deze organisaties4 De relatie van dorpsraden met de gemeente.

3.1 Welke dorpsorganisaties hebben de enquête ingevuld?

Dorpen, kleine kernen en buurtschappenDe vragenlijst is verstuurd naar 100 dorpsorganisaties. Van 60 dorpsraden zijn de antwoorden verwerkt (zie verderop bij respons). Van de volgende dorpen, kernen of buurtschappen is een ingevulde vragenlijst binnengekomen (in alfabetische volgorde en inclusief te laat binnengekomen2 of ongeldige respons):

Aartswoud; Abbekerk-Lambertschaag; Badhoevedorp; Bakkum; Beets; Beinsdorp; Benningbroek - Sijbekarspel; Broek in Waterland; Broek op Langedijk; Burgerbrug; De Koog; De Noord-Veenhuizen; De Woude; Driehuis; Driehuizen; Driemond; Egmond-Binnen; van Ewijcksluis; Groet; Grootschermer e.o.; Hauwert; Hobrede; Holysloot; Hoogwoud; Ilpendam; Jisp(&Oosteinde); Katwoude; Kreileroord; Kwadijk; Lisserbroek; Marken; Markenbinnen; Middelie; Midwoud-Oostwoud; Nes aan de Amstel; Nieuwe Meer; Nibbixwoud; Nieuw-Vennep(Linquenda); Onderdijk; Oost-Knollendam; Opperdoes; Oterleek; Oudesluis; Petten; Ransdorp; Rijsenhout; Sloten–Oud Osdorp; Spanbroek-Opmeer-Wadway-Zandwerven; Sint Maarten-Valkkoog; Sint-Pancras; ’t Veld-Zijdewind-De Weel-Moerbeek; Twisk; Uitdam; Vijfhuizen; Vogelenzang; Warder; Weteringbrug; Wieringerwaard; Wognum; Zwaagdijk-oost; Zwanenburg-Halfweg; ’t Zand e.o..

Inwoneraantal van deze dorpenBijna de helft van de 60 dorpsorganisaties is actief voor dorpen met maximaal 1500 inwoners. Dorpen tot 2500 inwoners zijn met 70% vertegenwoordigd in de uitslagen. En maar liefst 87% vertegenwoordigt een dorp (of dorpen) met maximaal 4000 inwoners. Zeven dorpen hebben meer dan 4000 inwoners.

Totale responsEr kwamen in totaal 68 reacties binnen. 32 Keer is de vragenlijst op papier (handmatig) ingevuld. 31 Keer via de website www.participatie.nl. Vier dorpsorganisaties wilden de vragenlijst niet invullen. Als reden gaven zij aan op dit moment niet actief te zijn als dorpsraad (‘demissionair’), of men wilde niet meedoen omdat de dorpsraad in oprichting is. Eén vragenlijst was te onvolledig ingevuld en viel om die reden voor verwerking af. Drie vragenlijsten kwamen binnen na verwerking van de uitslagen in SPSS. Ook deze tellen niet mee in de uitslagen.

Bruikbare respons Het aantal bruikbare enquêtes bedroeg 60, een respons van 60%. Dit is op zich een goede score voor een schriftelijke enquête die vrijwillig is ingevuld. Om betrouwbare uitspraken te kunnen doen voor de totale categorie dorpsorganisaties, zou een geldige respons van 80% nodig zijn3. Oftewel de uitslagen van deze enquête zijn slechts in beperkte mate representatief voor de totale categorie van 100 dorpsorganisaties. In kwalitatieve zin is het beeld gunstiger. De 60 dorpsraden in de geldige respons vertegenwoordigen wel de variatie in kenmerken die voorkomt onder alle 100 aangeschreven dorpsorganisaties. Meer hierover leest u in de conclusies bij dit hoofdstuk.

3. RESULTATEN SCHRIFTELIJKE ENQUÊTE

2 De uitslagen van dorpsorganisaties in Kreileroord, Onderdijk en Ransdorp kwamen binnen nadat verwerking in SPSS was uitgevoerd; deze tellen niet mee in de totale uitslagen.

3 Bij een 95% betrouwbaarheidsinterval. Bij 85% betrouwbaarheid zou de respons minimaal 68%, oftewel 68 geldige enquêtes moeten zijn, wat niet gehaald is.

FIGUUR 1: INWONERSAANTAL DORPSKERN

22% 30%

18% Minder dan 500

Tussen 500 en 1500

Tussen 1500 en 2500

Tussen 2500 en 4000

Tussen 4000 en 6000

Meer dan 6000

Weet niet

1%7% 5%

17%

19

We laten hieronder zien bij welke gemeente de 60 dorpen uit de respons horen. We noemen per gemeente het totaal aantal dorpsorganisaties, zoals in ons adressenbestand (peildatum december 2007) aanwezig.

TABEL 1: RESPONS NAAR TOTAAL AANTAL DORPSORGANISATIES IN 24 GEMEENTEN

Gemeente Aantal Dorp(en) waarvan enquête ontvangen is

Amstelveen 1 van 1 Nes aan de Amstel

Amsterdam Landelijk Noord *)

1 van 5 Holysloot;

Amsterdam 1 van 1 Sloten-Oud Osdorp

Amsterdam Zuidoost 1 van 1 Driemond

Anna Paulowna 2 van 2 Van Ewijcksluis; Wieringerwaard

Bergen 2 van 2 Egmond-Binnen, Groet

Bloemendaal 1 van 1 Vogelenzang

Castricum 2 van 3 Bakkum, De Woude

Graft De Rijp 1 van 1 Markenbinnen

Haarlemmerliede & Spaarnwoude

1 van 2 Halfweg **)

Haarlemmermeer 9 van 14 Badhoevedorp; Beinsdorp; Nieuwe Meer; Linquenda (=Nw Vennep); Lisserbroek; Rijsenhout; Vijfhuizen; Weteringbrug; Zwanenburg **)

Harenkarspel 1 van 5 Sint Maarten-Valkkoog

Heerhugowaard 1 van 1 De Noord-Veenhuizen

Langedijk 2 van 3 Broek op Langedijk; Sint Pancras

Medemblik 8 van 10 Abbekerk-Lambertschaag; Benningbroek-Sijbekarspel; Hauwert; Midwoud-Oostwoud; Nibbixwoud; Opperdoes; Twisk; Wognum;

Niedorp 1 van 2 ’t Veld-Zijdewind e.o.;

Opmeer 3 van 4 Aartswoud; Hoogwoud; Spanbroek e.o.;

Schermer 3 van 4 Driehuizen; Grootschermer e.o.; Oterleek

Texel 1 van 3 De Koog

Velsen 1 van 1 Driehuis

Waterland 5 van 6 Broek in Waterland; Ilpendam; Katwoude; Marken; Uitdam

Wervershoof 1 van 2 Zwaagdijk-Oost;

Wormerland 2 van 4 Jisp; Oost-Knollendam

Zeevang 5 van 6 Beets; Hobrede; Kwadijk; Middelie; Warder

Zijpe 4 van 7 Burgerbrug; Oudesluis; Petten; ’t Zand e.o.

Totaal 60 van 89 (dubbeltelling van én halfweg én zwanenburg **)

*) Amsterdam Landelijk Noord hoort bij gemeente Amsterdam;

**) De dorpen Halfweg en Zwanenburg hebben één bewonersorganisatie namelijk Dorpsraad Zwanenburg-Halfweg.

De respons van deze dorpsraad telt bij de rest van de uitslagen één keer.

Non respons Uit de volgende gemeenten is van géén enkele aangeschreven dorpsorganisatie een (geldige) respons binnengekomen.

TABEL 2: NON RESPONS UIT 7 GEMEENTEN

Gemeente Aangeschreven dorpsorganisatie per gemeente

Aalsmeer De Kwakel

Beemster Beemster Gemeenschap

Beverwijk Wijk aan Zee

Haarlem Spaarndam

Ouder-Amstel Ouderkerk a/d Amstel

Wieringermeer Enquête Dorpsraad Kreileroord was te laat binnen; Slootdorp; Middenmeer; Wieringerwerf

Wijdemeren Ankeveen

Totaal 10

Oorzaken van non responsEr is wel iets te zeggen over mogelijke oorzaken van de non respons. Een deel van de bij PRIMO nh bekende dorpsorganisaties houdt zich voornamelijk bezig met de organisatie van sociaal-culturele aktiviteiten. Naar schatting is dit voor 12 à 15 dorpsorganisaties uit de totale non respons het geval. Deze organisaties zullen zich wellicht minder aangesproken voelen door de term ‘dorpsraad’ en/of door de vragen die ingaan op de relatie met de gemeente.

Een andere reden voor de non respons is dat sommige dorpsorganisaties (tijdelijk) een inactief bestaan leiden. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Er is een gebrek aan actieve bestuursleden of gebrek aan reglementair gekozen bestuursleden, de dorpsraad is ‘demissionair’. Ook komen sommige dorpsorganisaties alleen in actie als er een onderwerp is waarover veel beroering is in het dorp.

En ongetwijfeld zal een deel van de dorpsraden simpelweg geen tijd hebben gehad voor, of ‘vergeten hebben’ de vragenlijst in te vullen.

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

20

3.2 Waarin onderscheiden dorpsorganisaties zich van elkaar?

De ene dorpsorganisatie is de andere niet. Aan de hand van enkele kenmerken proberen we een beeld te schetsen van de verscheidenheid tussen dorpsraden. Overeenkomsten zijn er ook. Gekeken is naar ken-merken als:• oprichtingsjaar• doelstelling • functies en taken • gekozen organisatievorm • wel of geen aanwijsbare achterban in de vorm van donateurs of leden • communicatievormen naar bewoners.

Oprichtingsjaar De oudste dorpsraad, opgericht in 1915, is met vele straatlengtes voorsprong Vereniging Dorpsraad Vijfhuizen. Ook een respectabele leeftijd heeft Stichting Dorpsraad Linquenda, zij bestaat sinds 1932. In 1950 zijn (voorlopers van) Dorpsraad Sloten- Oud Osdorp en Dorpsraad Petten opgericht. Vanaf begin jaren zestig komen er jaarlijks één of twee dorpsorganisaties bij.

TABEL 3

Oprichting Naam Dorpsraad

1915 Vereniging Dorp Vijfhuizen

1932 Dorpsraad Badhoevedorp

1950 Vereniging Dorpsraad Zwanenburg-Halfweg; (voorganger van huidige Dorpsraad Petten)

1957 Dorpsraad Holysloot, Ransdorp (Centrale Dorpenraad Landelijk Amsterdam-Noord)

1959 Dorpscommissie De Koog (Texel)

1960 Dorpsraad Sloten – Oud Osdorp

1965 Stichting Dorpsbelangen Lisserbroek

1966 Stichting Dorpsraad Aartswoud

1967 Stichting Dorpsraad Driemond e.o.

1969 Vereniging Algemeen Dorpsbelang Oudesluis

1970 Stichting Dorpsraad Middelie

1971 (voorloper van huidige) stichting Dorpsraad Kwadijk

1973 Vereniging Driehuizer Gemeenschap

1974 Buurtvereniging Nieuwe Meer, Contactcommissie Oostknollendam, Dorpsvereniging van Ewijcksluis e.o.

1975 Dorpsraad de Noord-Veenhuizen

1977 Stichting Dorpsraad Weteringbrug

1978 Zwaagdijker Dorpsbelang

1979 Dorpsraad Hauwert, Dorpsraad Nes aan de Amstel, Stichting Dorpsraad Driehuis, Vereniging Dorpsraad Twisk, Dorpsraad Kreileroord4

1980 Dorpsraad Burgerbrug

1982 Dorpsraad Abbekerk-Lambertschaag

1985 Oterleker Gemeenschap

1987 Dorpsraad Grootschermer e.o.

1990 Contactcommissie Jisp, Dorpsraad Sint Maarten

1991 Stichting Dorpsraad Ilpendam, Vereniging Dorpsraad Vogelenzang

1992 Stichting Wijkraad Linquenda

1993 Vereniging Dorpsraad Petten

1994 Dorpsraad ’t Veld-Zijdewind, Dorpsraad ‘t Zand

1995 Stichting Dorpsraad Broek in Waterland

1997 Dorpsraad Benningbroek-Sijbekarspel

1998 Stichting Dorpsraad Beinsdorp, stichting Dorpsraad Rijsenhout

1999 Dorpsvereniging Groet, Vereniging Dorpsraad De Woude

2000 Vereniging Dorpsbelangen Egmond-Binnen, Vereniging Dorpsraad Sint-Pancras

2001 Stichting Eilandraad Marken

2003 Polderraad Katwoude, Dorpsraad Midwoud-Oostwoud

2004 Dorpsraad Broek op Langedijk

2005 Stichting Dorpsraad Hoogwoud, Stichting Dorpsraad Warder, Vereniging Dorpsraad Bakkum

2006 Dorpsraad Opperdoes

2007 Stichting Dorpsraad Beets

2008 Dorpsraad Nibbixwoud, stichting Dorpsraad Hobrede, Stichting Dorpsraad Wognum

N = 56

Wat opvalt is dat 20 van de 60 dorpsorganisaties in de afgelopen tien jaar zijn gestart (vanaf 1998). Het fenomeen ‘dorpsraad’ is daarmee in de recente geschiedenis zeker een trend te noemen. Ook in 2007 zijn er enkele dorpsraden opgericht of zijn voorbereidingen gestart. Het jaar 2008 staat, voorzover nu bekend, bij drie dorpsraden als offi cieel oprichtingsjaar in de notariële akte.

4 Overige gegevens van dorpsraad Kreileroord zijn niet verwerkt in de uitslagen. Zie voetnoot 2.

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

21

Hoe formuleren dorpsorganisaties hun doelstelling?Op deze vraag is divers geantwoord. Sommigen hebben de eigen statuten erbij gehaald en de volledige doelstelling vermeld. Anderen hebben kort en bondig een samenvatting van de doelstelling vermeld.

Uit de omschrijvingen die 60 dorpsraden geven van hun doelstelling zijn 4 aspecten te halen die zij (meer of minder) belangrijk vinden.

Deze twee omschrijvingen komen het meest voor:1 Het bevorderen van de leefbaarheid van het dorp in de meest ruime zin van het woord.2 Het behartigen van de algemene belangen van de inwoners van het dorp bij overheden, in het bijzonder

bij de gemeente. Sommigen vermelden daarbij ‘het gevraagd en ongevraagd adviseren van raad en col-lege’ als een belangrijke doelstelling.

Andere dorpsraden, een minderheid, vermelden ook nog:3 Het bevorderen, ontwikkelen en stimuleren van gemeenschapszin via dorpsactiviteiten4 Meewerken aan behoud, beheer en herstel van cultuurhistorische elementen en de eigen identiteit van

het dorp.

Welke functies en taken hebben dorpsraden?Aan de dorpsorganisaties is gevraagd welke functies en taken de dorpsraad heeft. Voor de 60 respondenten is de situatie als volgt. Bijna alle dorpsraden (57 van de 60) noemen de functie van ‘algemeen belangenbe-hartiger voor de leefbaarheid van ons dorp’. 80% (48 van 60) ziet zichzelf ook als een aanspreekpunt voor en adviesorgaan naar de gemeente namens bewoners. En driekwart (45 van 60) herkent zich in de om-schrijving ‘intermediair in de communicatie tussen gemeente en dorpsbewoners’. Eenderde (22 van 60) heeft ook een functie als aanjager van sociaal-culturele evenementen in het dorp.

TABEL 4

Functies en taken*) Aantal %

Algemeen belangenbehartiger voor de leefbaarheid van ons dorp 57 32,4

Aanjager en/of uitvoerder van sociale en/of culturele evenementen in ons dorp 22 12,5

Aanspreekpunt voor en adviesorgaan naar de gemeente namens bewoners 48 27,3

Intermediair in de communicatie tussen gemeente en dorpsbewoners 45 25,6

Verantwoordelijk voor bestuur en beheer van ons dorpshuis 3 1,7

Anders 1 0,5

Totaal N = 176 100,0

*) Meerdere antwoorden waren mogelijk

Bij ‘anders’ is genoemd dat de dorpsraad een functie heeft bij het behoud van ‘in cultuur-historisch opzicht van belang zijnde zaken, zoals monumenten en landschap’.

Gekozen organisatievormEr is gevraagd welke organisatievorm de dorpsraad heeft. De stichtingsvorm komt het meeste voor: 44%. Daarna de verenigingsvorm: 39%. De informele groep is met 10% vertegenwoordigd. En 7% is een door de gemeente in het leven geroepen adviescommissie. Geen van de respondenten noemt het (gestructureerde) platform van verenigingen en groeperingen uit het dorp als organisatievorm (nul procent).

NB. 0% is de organisatievorm (gestructureerd) platform

Achterban in de vorm van donateurs of ledenVan de dorpsraden die een stichtingsvorm hebben, zeggen er 16 geen betalende donateurs te hebben. Vijf stichtingen hebben wel betalende donateurs, variërend in aantal tussen de 60 en 400.

Er zijn 23 verenigingen in deze enquête gemeld. Het ledental varieert tussen de 10 en 1400 personen. Sommige dorpsraden nemen het inwoneraantal van de kern als het ledenaantal.

In totaal 32 dorpsraden houden géén tellingen bij van donateurs of leden, men gebruikt dit gegeven niet bij het schatten van de omvang van de achterban. Of men weet het niet.

Hoogte van de contributieDe hoogte van de contributie of donatie per huishouden bij de 22 dorpsraden die wel een fi nanciële bijdrage vragen varieert van 1 euro tot 10 euro per huishouden (gezin).

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

0% is de organisatievorm (gestructureerd)

39%

FIGUUR 2: GEKOZEN ORGANISATIE VAN DE DORPSRAAD

Stichting

Vereniging

Commissie ex. Art 82 gemeentewet

Commissie ex. Art 82 gemeentewet

Een (gestructureerd) platform van verenigingen en groeperingen

10% 44%7%0%

22

CommunicatiemiddelenEr is gevraagd naar de wijze waarop dorpsraden de bewoners van hun kern in 2007 informeerden over de onderwerpen die op de agenda stonden.

De meest gebruikte communicatiemiddelen zijn: publiceren in de dorpskrant en via de openbare vergadering van de dorpsraad. Een eigen nieuwsbrief en de jaarvergadering komen daar vlak achteraan. En ook de website is voor meer dan de helft van de dorpsraden (33 van de 60) een medium om informatie te verspreiden. Verder gebruiken enkele dorpsraden aanvullend communicatiemiddelen als: zelf brieven en folders huis-aan-huis verspreiden; een nieuwsbrief per e-mail rondsturen; huisbezoek afl eggen; radio-interviews of presentatie voor (lokale) televisie geven; artikelen schrijven in een regionale krant; een enquête houden onder bewoners. Deze antwoorden zijn één keer of enkele malen gegeven.

Internet. Uit een aparte vraag naar presentatie van de dorpsraad op een website bleek dat maar liefst 40 van de 60 dorpsraden zich inmiddels op een (niet per se eigen) website presenteren. Zie ook bijlage 4, lijst met internetadressen van dorpen en dorpsraden in Noord-Holland.

3.3 Interne organisatie

3.3.1. samenstelling van het bestuur

Aantal bestuursledenHet aantal bestuursleden varieert tussen 2 en 12 leden. Het aantal dorpsraden met een bestuur van 5 tot en met 7 leden is het grootst: in 41 dorpsraden is dit het geval. Verder zijn er nog 10 dorpsraden die 8 of 9 bestuursleden hebben. De uitschieter naar onder (4 of minder bestuursleden) geldt voor 5 dorpsraden. Naar boven (10 tot en met 12 bestuursleden) voor 3 dorpsraden. Door drie dorpsraden is hierover geen informatie bekend gemaakt.

TABEL 5

Aantal bestuursleden In hoeveel dorpsraden

4 of minder 3

5 tot en met 7 41

8 of 9 10

10 tot en met 12 3

Totaal N = 57

Wel of geen vacatures29 dorpsraden zeggen momenteel wel vacatures te hebben. In een korte toelichting geven 16 dorpsraden hun wensen of noden weer. Drie dorpsraden willen graag uitbreiding omdat een te kleine groep mensen in het bestuur zit. Anderen melden (aankomende) vacatures voor de functie van secretaris (4 maal), of een voorzitter. Verder is genoemd als reden het pas korte bestaan van de dorpsraad en men is om die reden nog zoekend naar kandidaten. 30 dorpsraden hebben op dit moment geen vacatures. Van 1 dorpsraad is hierover geen informatie bekend.

Leeftijdsverdeling (tabel volgt in de defi nitieve versie)6 bestuursleden van alle dorpsraden zijn jonger dan 30 jaar. Dit is 1,5 procent.118 bestuursleden zijn tussen de 31 en 45 jaar (29,5 procent).Bestuursleden boven de 45 jaar zijn verweg in de meerderheid, nl. 276 keer (69 procent). (N = 400; van 10 bestuursleden is de leeftijd niet bekend).

Percentueel is voor leeftijd de verhouding onder de 45 jaar versus boven de 45 jaar: 31/69.

FIGUUR 3: COMMUNICATIEMIDDEL VAN DORPSRAAD NAAR BEWONERS

5

10

15

20

25

30

35

40

34

40

33

38

32

24

11

0Via nieuwsbrief of eigen krant

Via een dorpskrant

Via een website

Via openbare vergaderingen

Via de jaarvergadering

Via een informatiebijeenkomst voor alle bewoners

Anders

Meerdere antwoorden waren mogelijk

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

23

Man/vrouw verdeling in het bestuurIn totaal geven 60 dorpsraden op dat zij samen 410 bestuursleden hebben. Hiervan zijn 286 man en 124 vrouw. Percentueel is de verhouding man/vrouw over alle dorpsraden: 70/30.

Afspiegeling Ruim de helft van de dorpsraden (58%) vindt dat de samenstelling van het bestuur op dit moment een goede afspiegeling is van de bewoners van het dorp of de gemeenschap. Ruim veertig procent vindt dit juist niet. Van de 29 toelichtingen zijn de meeste opmerkingen samen te vatten tot er zitten te weinig jonge mensen en vrouwen in de dorpsraad.“‘Jeugd en verjonging is nodig!” en “helaas geen vrouwen” en “verhouding man/vrouw zou beter kunnen, maar dan moeten de vrouwen zich wel melden. Punt van aandacht in de contacten met bewoners”.

Andere (in enkelvoud genoemde) opmerkingen zijn “graag iemand van de agrariërs uit onze polder bij de polderraad”; “bestaande leden zitten te lang, nieuwe mensen komen niet vanzelf, ondanks uitbreiding van het dorp”; “teveel import in onze dorpsraad ten opzichte van de ‘originele’ bewoners”; “wij zijn een redelijke doorsnee van bewoners en vertegenwoordigers van verenigingen”.

Wel of geen gekozen bestuursledenIets meer dan de helft van de dorpsraden heeft gekozen bestuursleden (33 maal). 40% zegt geen gekozen bestuursleden te hebben (24 maal). En van 3 dorpsraden is hierover geen informatie bekend (5%).

Frequentie van verkiezingen Van 34 dorpsraden is op deze vraag informatie verkregen. 13 dorpsraden houden 1 maal per 4 jaar bestuurs-verkiezingen. De datum van de gemeenteraadsverkiezingen is in sommige gevallen ook het moment voor de dorpsraadverkiezingen. Nog eens 13 dorpen kiezen één maal in de 3 jaar de bestuursleden van hun dorps-raad. Bij 8 dorpsraden zijn bestuursverkiezingen jaarlijks, incidenteel of volgens een rooster van aftreden geregeld.

Werkwijze voor het vinden van nieuwe bestuursledenTABEL 6

Vinden van nieuwe (kandidaat)bestuursleden *) Aantal Percentage

Zelf op zoek naar kandidaten 51 85%

Via een oproep in de gebruikelijke media van het dorp 43 72%

Aan besturen van verenigingen vragen om kandidaten 5 8%

Anders 7 12%

Totaal N = 106

*) Meerdere antwoorden waren mogelijk

Op zoek naar nieuwe bestuursleden plaatst 72% van de dorpsraden een oproep in de gebruikelijke media van het dorp. 85% gaat ook actief op zoek naar kandidaat bestuursleden door een persoonlijke benadering. 8% vraagt aan besturen van verenigingen in het dorp of zij kandidaten hebben voor de dorpsraad. In sommige dorpen bieden bewoners zichzelf aan als kandidaat bestuurslid. Dit zijn echter uitzonderingen. En één dorps-raad meldt dat zij een oproep voor kandidaten plaatst op de website.

Minder dan 25%

Tussen 25 en 50%

Tussen 50 en 75%

Meer dan 75%

FIGUUR 4: PERCENTAGE VROUWELIJKE BESTUURSLEDEN IN DE DORPSRADEN

47%

18%2%

33%

Ja

Nee

Geen antwoord

40%55%

5%

FIGUUR 6: ZIJN DE BESTUURSLEDEN VAN UW DORPSRAAD GEKOZEN?

Minder dan 25%

Tussen 25 en 50%

Tussen 50 en 75%

Meer dan 75%

56%

7%2%35%

FIGUUR 5: PERCENTAGE MANNELIJKE BESTUURSLEDEN IN DE DORPSRADEN

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

24

3.3.2. Overige vrijwilligers

Een aantal dorpsraden heeft verantwoordelijkheid voor het beheren van een dorpsvoorziening. In de vragen-lijst zijn voorbeelden gegeven als het dorpshuis, een wijk- of dorpsteunpunt, een speeltuin. Gevraagd is of er (naast het bestuur) nog andere vrijwilligers taken uitvoeren onder het mandaat van de dorpsraad. Voor 30 dorps-raden is dit niet het geval. Bij 29 dorpsraden is er wel sprake van ‘extra’ vrijwilligers voor onderstaande taken: TABEL 7

29 dorpsraden sturen andere vrijwilligers aan op het gebied van *) Aantal %

Beheer van een dorpshuis 13 31,8

Beheer van een wijksteunpunt 1 2,4

Beheer van een speelplaats voor kinderen 2 4,8

Beheer van een zwembad in het dorp 1 2,4

Organisatie en uitvoering van dorpsevenementen (sociaal cultureel) 11 26,8

Diverse werkgroepen of commissie op thema’s als Verkeer; openbare ruimte; sport; volgen van raadscommissies; seniorenhuisvesting; jeugd; groen.

8 19,5

Communicatie, pers en publiciteit, de webmaster als extra vrijwilliger; rondbrengen van de dorpskrant 4 9,9

Administrateur voor boekhouding en ledenadministratie 1 2,4

Totaal N = 41 100,0

*) Meerdere antwoorden waren mogelijk

3.4 De agenda van dorpsorganisaties

Aan dorpsraden is gevraagd welke in 2007 de belangrijkste thema’s en onderwerpen waren die zij op de agenda hadden staan. Gevraagd is naar vier onderwerpen met de hoogste prioriteit.

De opvallendste scores binnen de top-4 uitslagen van 60 dorpsorganisaties zijn: • maar liefst 48 dorpsorganisaties noemen de verkeerssituatie in hun top-4• woningbouw in het dorp staat op 35 agenda’s in de top-4• kwaliteit van de openbare ruimte is voor 42 organisaties een top-4 item• Voorzieningen voor kinderen/jeugd (19 maal) Ook het openbaar vervoer is een onderwerp wat vaker is gescoord (17 keer).

TABEL 8

Onderwerpen op de agenda van dorpsraden *) Aantal %.

Het beheer van ons dorpshuis 14 6,3

De verkeerssituatie binnen de bebouwde kom / sluipverkeer / veiligheid 49 21,6

Woningbouw in het dorp 35 15,7

Behoud van de basisschool in het dorp 7 3,1

(Speel)voorzieningen voor kinderen en jeugd / jeugdbeleid 20 8,5

Kwaliteit van de openbare ruimte (openbaar groen, straten, waterwegen) 42 18,8

Aanbod van winkels en/of andere zakelijke diensten 8 3,6

Bibliotheekvoorzieningen in het dorp 9 4,0

Sportvelden behouden voor ons dorp 4 1,8

Voorzieningen voor ouderen/senioren 9 4,0

Openbaar vervoer (aan/afwezigheid, frequentie) 17 7,6

Hoe verschillende groepen dorpsbewoners met elkaar omgaan 2 0,8

Organiseren van sociaalculturele evenementen (Koninginnedag, Kermis) 9 4,0

Totaal 225 100,0

*) De respondenten mochten maximaal 4 belangrijkste onderwerpen opgeven

Er zijn ook onderwerpen genoemd die vooral een lokaal karakter hebben. Hieronder volgt een opsomming van onderwerpen die voor een individuele dorpsraad bovenaan de agenda in 2007 prijkten. Voor leesgemak zijn de onderwerpen in categorieën gezet. De naam van de categorie is gekozen door de auteur.

Belangrijkste agendapunt in 2007 in eigen bewoordingen:Oprichting van de dorpsraad als nummer 1 agendapunt• opstellen statuten dorpsraad;• de oprichting van onze dorpsraad

Onderwerpen die spelen in (het buitengebied grenzend aan) het dorp: • de komst van windmolens vlakbij ons dorp; • behoud Bovenkerker polder als open, stil en groen gebied;• zorg om plannen voor een regionaal motorcross-terrein grenzend aan het dorp;• participatie in de herstructurering glastuinbouw;• verlaging algemeen waterpeil t.b.v. de vestiging van een nieuwe veehouder op de weidegronden van Marken;• de komst van een woongemeenschap voor uitbehandelde, gedragsgestoorde jongeren rand dorp;• de langetermijn ontwikkeling van Schiphol; • de overlast van Schiphol;• actie tegenhouden nieuw bedrijventerrein;• verbreding A4 met geluidsoverlast als gevolg;• verkeerssituatie buiten de bebouwde kom;

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

25

Accommodaties voor ontmoeting en andere gemeenschapsfuncties • onze snackbar en ons buurthuis!• functie van het kerkgebouw;• maken van een wijksteunpunt;• realisatie van multifunctionele accommodatie Driemond;

Dorpsinrichting • masterplan dorp; • ontwikkelen visie op centrumplan van ons dorp;• wandelpaden in de dorpskern; • verdelen geld voor leefbaarheidsprojecten; • inventarisatie van knelpunten en een plan van aanpak;

Relatie met de gemeente• onze relatie met de gemeente;• verbeteren van de communicatie burger-gemeente; • gemeente attenderen op handhaving; • uitvoering van WMO;• legalisatie van noodwoningen.

3.5 Hoe kijken dorpsraden aan tegen hun relatie met de gemeente?

In de enquête zijn vragen gesteld die ingaan op de relatie tussen dorpsraad en gemeente. De onderzoekers veronderstellen op voorhand dat er altijd sprake is van enig contact tussen dorpsorganisatie en gemeente. De aangeschreven dorpsorganisaties zijn namelijk in de loop van de jaren bij PRIMO nh bekend geraakt juist vanwege een vertegenwoordigende of overkoepelende functie voor een dorp rond het thema ‘opkomen voor de leefbaarheid van de kern’.

Afhankelijk van de doelstelling van de dorpsorganisatie zal deze meer of minder te maken hebben met de gemeente. En andersom: de gemeente zal de dorpsorganisatie (op zijn minst) kennen als een vertegen-woordiging van het dorp. In sommige gevallen is de dorpsraad zelfs expliciet ingesteld als adviescommissie vanuit de gemeente.

De uitslagen geven uiteraard de mening van de ondervraagde dorpsorganisaties weer en niet die van de gemeente.

Ja

Nee

97%3%

FIGUUR 7: WORDT DE DORPSRAAD ERKEND DOOR HET GEMEENTEBESTUUR?

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

3.5.1. Status van de dorpsraad bij gemeente

Wordt de dorpsraad erkend als aanspreekpunt en/of adviserend orgaan voor uw dorp?De overgrote meerderheid, 97%, zegt door de gemeente erkend te worden. 3% van de dorpsraden geeft aan niet door de gemeente erkend te worden.

Geen erkenning. Waarom? De twee respondenten die zeggen niet erkend te worden, zeggen hierover het volgende. Daaruit blijkt dat de vraag geïnterpreteerd is als ‘zich erkend voelen’. “Er wordt niets gedaan met de stellingname van de polderraad; inbreng van bevolking en van polderraad wordt volkomen genegeerd. Dat betekent dus géén erkenning.”“Gemeente ziet liever alleen door de gemeente zelf (in 2004) georganiseerde dorpsgericht samenwerken. Maar kan niet buiten ons om. Offi cieel geen gesprekspartner maar door positief aan de weg te timmeren, worden we wel gehoord en onze adviezen aangenomen; vanaf 07-07-07 is er een convenant.”

26

Stelt de gemeente eisen aan de representativiteit van de dorpsraad? Een kwart zegt dat de gemeente wel eisen stelt aan de representativiteit. Voor 63% is dit niet het geval. 12% van de responden gaf op deze vraag geen (geldig) antwoord.

Door 16 dorpsraden is aanvullend toelichting gegeven op het onderwerp ‘representativiteit’. “Volgens onze statuten kan iedere inwoner van 16 jaar of ouder lid worden van onze vereniging, het gemeentebestuur kent deze bepaling en vindt dit voldoende”; “de gemeente heeft wel gevraagd om een afspiegeling van het dorp te zijn”; “de gemeente heeft een convenant dorpsraden opgesteld met verwijzing naar de eis om de statuten in te zien, alvorens tot een convenant over te gaan.”

“indirect stelt de gemeente wel eisen, door regelmatig te toetsen of er voldoende draagvlak is voor de onderwerpen. Zij benaderen bewoners regelmatig rechtstreeks via brieven aan bewoners. Onderwerpen worden dan ook altijd besproken in de dorpsraad, omdat wij het recht van gekwalifi ceerd advies geven hebben”. “afhankelijk van het gewicht van de onderwerpen wordt door de gemeente hogere eisen gesteld aan de participatie door zoveel mogelijk bewoners”;

Er zijn ook situaties waar de vraag om representatieve samenstelling niet gesteld wordt. “de gemeente heeft nog nooit eisen gesteld over de representativiteit”; “Wij zijn geheel onafhankelijk”. En: “wij houden vrije verkiezingen”.

Functie dorpsraad volgens de gemeenteIn de enquête is gevraagd welke functie de dorpsraad heeft volgens de gemeente. De antwoorden zijn gegeven door 54 dorpsorganisaties (en is uiteraard niet per se de visie van de betreffende gemeente op dit onderwerp).

Bij ongeveer eenderde is een functie van de dorpsraad ‘ongevraagd advies geven’. Iets minder dan eenderde ziet als functie ‘het zijn van een klankbord bij voorbereiding van (nieuw) beleid’. Ongeveer een kwart wordt ‘geconsulteerd door de gemeente voor een advies of standpunt over een bepaald onderwerp’.

TABEL 9

Hoe ziet de gemeente de functie van de dorpsraad m.b.t. leefbaarheid van uw dorp? De gemeente…*) aantal %

Ziet de dorpraad als een klankbord bij voorbereiding van beleid 36 28,8

Consulteert de dorpsraad voor een advies of standpunt 29 23,2

Ziet de dorpsraad als een partij die kan deelnemen in een traject ter voorbereiding van beleid 20 16,0

Geeft de dorpsraad het recht om ongevraagd een standpunt of mening te geven 40 32,0

Totaal N=125 100,0

*) Meerdere antwoorden waren mogelijk

In een toelichting zeggen tien dorpsraden hier aanvullend iets over. Drie dorpsraden zijn ronduit sceptisch of negatief. “Alle genoemde functies zijn theorie. Het gaat erom hoe dit in de praktijk wordt uitgevoerd. Niet dus”. “De gemeente vergeet wel regelmatig ons regelmatig te informeren”. En: “het is participatie als het de gemeente uitkomt”.

Anderen geven aan dat de gemeente wel werkt aan verbetering. “Tot nu toe informeert en consulteert de gemeente ons incidenteel, de zaak is wel in ontwikkeling in positieve richting”. Eén dorpsraad geeft een voorbeeld hoe de dorpsraad pro-actief is in het organiseren van informatie-bijeen-komsten: “wij organiseren informatiebijeenkomsten voor bewoners, waar o.a. de gemeente haar plannen kan toelichten”.

Zijn wederzijdse rechten en plichten vastgelegd? Iets meer dan de helft (55%) zegt dat rechten en plichten zijn vastgelegd in de vorm van een convenant. Voor 37% is dit niet het geval. En 8% heeft geen antwoord gegeven op deze vraag.

Toelichting is gegeven door 16 dorpsraden. Uit een aantal van deze opmerkingen blijkt dat er aan het onderwerp gewerkt wordt. “is in behandeling of voorbereiding”; “er wordt aan gewerkt”; “het convenant is nog in discussie”; “er is een convenant en een beleidsnota dorpsraden”;

Ja

Nee

Geen antwoord

63%25%

12%

FIGUUR 8: STELT DE GEMEENTE EISEN AAN DE REPRESENTATIVITEIT VAN UW DORPSRAAD?

Ja, in de vorm van een convant

Nee

Geen antwoord

55%8%

37%

FIGUUR 9: ZIJN DE WEDERZIJDSE RECHTEN EN PLICHTEN VAN GEMEENTE EN DORPSRAAD OP SCHRIFT VASTGELEGD?

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

27

Een enkele dorpsraad meldt dat de gemeente niet wil werken met schriftelijk vastleggen van rechten en plichten. “Willen ze niet op papier zetten”. Of men is niet tevreden over hetgeen er wel is vastgelegd. “Een uiterst mager convenant dat zich beperkt tot enig formeel contact en verder geen enkel gewicht in de schaal legt. Zeker niet bij het gemeentebestuur zelf.”

3.5.2. Contacten met de gemeentelijke organisatieEr is gevraagd naar contacten met respectievelijk gemeenteraad, het college van B&W en de ambtelijke organisatie.

Overleg met de gemeenteraad 61% heeft wel minimaal één keer per jaar overleg met de gemeenteraad. 37% heeft dit niet. En voor 2% is de vraag niet van toepassing.

Overleg met het bestuur, het College van B&W? Een grote meerderheid (88%) voert wel overleg met het gemeentebestuur. Slechts 5 dorpsraden doen dit niet. En van twee is geen informatie bekend.

Ambtelijk aanspreekpunt voor alle dorpsraden Voor meer dan de helft van de dorpsraden is er één aanspreekpunt op ambtelijk niveau. Bij eenderde is dit niet het geval. En bij 10 % is dit niet van toepassing of men weet het niet.

Overleg van de gemeente met alle dorpsradenEen ruime helft van de dorpsraden (60%) overlegt samen met alle dorpsraden met de gemeente. Voor eenderde is dit niet het geval.

Frequentie van overleg Bij 20% overlegt de gemeente twee keer per jaar met alle dorpsraden. 23% zegt dat dit overleg één keer per jaar plaatsvindt. Een andere frequentie geldt voor 15%. Eén dorpsraad meldt dat dit 4 tot 6 keer per jaar gebeurt. En de resterende 42% weet de frequentie van overleg tussen gemeente en alle dorpsraden niet.

Ja

Nee

N.v.t.

61%2%

37%

FIGUUR 10: HEEFT UW DORPSRAAD MINIMAAL 1 KEER PER JAAR OVERLEG MET DE GEMEENTERAAD?

Ja, met een lid van het college

Ja, met het voltallige college

Nee

Geen antwoord

3%45%

8%

44%

FIGUUR 11: HEEFT UW DORPSRAAD MINIMAAL 1 KEER PER JAAR OVERLEG MET EEN LID VAN COLLEGE VAN B&W OF HET VOLTALLIGE COLLEGE?

Ja

Nee

N.v.t.

55%10%

35%

FIGUUR 12: IS ER OP AMBTELIJK NIVEAU EEN AANSPREEKPUNT VOOR ALLE DORPSRADEN IN UW GEMEENTE?

Ja

Nee

N.v.t.

60%8%

32%

FIGUUR 13: BESTAAT ER EEN OVERLEG VAN DE GEMEENTE MET ALLE DORPSRADEN?

2x per jaar

1x per jaar

Anders, namelijk

Weet niet

42%20%

23%

15%

FIGUUR 14: MET WELKE FREQUENTIE KOMEN GEMEENTE EN ALLE DORPSRADEN BIJ ELKAAR?

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

28

3.5.3. Budgetten voor de dorpsraad

Organisatiebudget (voor zaalhuur, secretariaatskosten, communicatie, etc). Een ruime meerderheid (86%) beschikt over een organisatiebudget wat door de gemeente beschikbaar is gesteld. Voor 8 dorpsraden geldt dit niet, zij krijgen geen subsidie voor organisatiekosten.

Budget toereikend?Er is een vraag gesteld of het organisatiebudget toereikend is voor de taken van de dorpsraad.

Voor 37 dorpsraden (63%) is de subsidie voor organisatiekosten toereikend. Voor 15% is dit niet het geval. In de toelichting lopen de opmerkingen uitéén van “Absoluut niet”; veel te kort”, “dankzij contributie en donaties lukt het wel” en “min of meer”. Pragmatische oplossingen zijn er ook: “wij passen onze aktiviteiten aan, aan het beschikbare budget”. En: “je kunt niet meer uitgeven dan je hebt”. Anderen hebben voldoende middelen. “De leden van onze vereniging betalen ook contributie”; “voorlopig is het budget toereikend, de tijd zal het leren”. “Ruim voldoende. Wij kunnen daarvan jaarlijks een schenking doen aan de gemeenschap, bijvoorbeeld een bankje bij het zorgcentrum”. Onafhankelijkheid wordt ook genoemd: “Wij willen geen subsidie i.v.m. onafhankelijkheid. We redden het zelf met donaties en lidmaatschapsgelden. En: “We hebben altijd op eigen kracht gevaren middels donaties van dorpsleden en o.a. Rabobank. De gemeentelijke subsidie kwam pas later op gang.”

Dorpsbudgetten voor leefbaarheid Bij 45% zijn er subsidies beschikbaar vanuit de gemeente te besteden in het dorp. Bij 43% is dit niet het geval. 12% weet dit niet.

De toelichtingen op dit onderwerp zijn als volgt. “Incidenteel wel, voor de aanschaf van bijvoorbeeld speeltoestellen of de aanleg van een trapveld”. “Eenmalig is er subsidie verleend voor een beeld in het dorp”. En: “dit is voor de eerste keer actueel”. “In 2007 was er voor het eerst een bedrag van 1.250 euro”. “Subsidie voor onderzoek haalbaarheid dorpswinkel in onze dorpskern”.

Een dorpsraad meldt dat er een gemeentelijk budget in voorbereiding is: “er is een principebesluit genomen door de gemeenteraad Medemblik, uitwerking moet nog plaatsvinden. Nog geen idee welke criteria zullen gelden.”. En: “bij ons is een voorziening waar iedere inwoner zijn ideeën kwijt kan. Jaarlijks worden er projecten toegewezen”.

In gemeente Haarlemmermeer is er al langer ervaring met budgetten voor leefbaarheid. “Er zijn twee budgetten: een wijkbudget en het fonds wijken en kernen, waarvoor aanvragen ingediend kunnen worden”.

Ja

Nee

87%13%

FIGUUR 15: STELDE UW GEMEENTE IN 2007 (MIDDELS SUBSIDIE) EEN ORGANISATIEBUDGET BESCHIKBAAR AAN UW DORPSRAAD?

Ja

Nee

Weet niet

N = 51N = 51

63%22%

15%

FIGUUR 16: IS DIT BUDGET TOEREIKEND OM UW TAKEN ALS BEWONERSORGANISATIE TE KUNNEN UITVOEREN?

Ja

Nee

Weet niet

45%12%

43%

FIGUUR 17: ZIJN ER IN UW GEMEENTE (MIDDELS SUBSIDIE) DORPSBUDGETTEN TOEGEKEND SPECIFIEK VOOR DE LEEFBAARHEID IN UW DORP?

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

29

3.5.4. Wmo Adviesraad

In 2007 zijn gemeenten voor het eerst verplicht een adviesraad in te stellen in het kader van de Wet Maat-schappelijke Ondersteuning (WMO). Er is gevraagd of de dorpsraad deelneemt aan deze adviesraad. 38% zegt hierop ja. En 57% zegt nee.

De volgende dorpen nemen met een afgevaardigde deel aan een WMO Adviesraad

TABEL 10

Gemeente met WMO Adviesraad Namens de dorpsraad van

Gemeente Haarlemmermeer Vijfhuizen; Zwanenburg

Gemeente Haarlemmerliede & Spaarnwoude Halfweg

Gemeente Langedijk Broek op Langedijk; Sint Pancras;

Gemeente Niedorp *) ’t Veld Zijdewind

Gemeente Medemblik Abbekerk-Lambertschaag; Benningbroek-Sijbekarspel; Hauwert; Midwoud-Oostwoud; Nibbixwoud; Opperdoes; Wognum

Gemeente Schermer Oterleek; Driehuizen

Gemeente Waterland Broek in Waterland; Uitdam

Gemeente Wormerland Jisp

Gemeente Zeevang Beets; Kwadijk; Middelie; Warder;

Gemeente Zijpe Petten.

*) deze WMO Adviesraad functioneert bovengemeentelijk,

3.5.5. Tevredenheid over het contact en de communicatie met de gemeente

In de enquête zijn vragen gesteld over de mate van tevredenheid rond de contacten en de communicatie met de verschillende geledingen van de gemeente.

TABEL 11

Scores in absolute aantallenN = 60

Zeer tevreden

tevreden niet tevreden niet ontevr.

On-Tevreden

zeer ontevreden

Geen mening

n.v.t.

De algemene tevredenheid over het contact met de gemeente

- 32 19 3 4 - 2

De schriftelijke informatie vanuit de gemeente naar uw dorpsraad

1 29 17 6 4 - 3

De contacten met het college (of collegelid indien van toepassing)

1 41 9 - 3 2 4

De onderlinge sfeer in het contact tussen dorpsraad en college(leden)

3 40 9 1 3 1 3

De contacten met raadsleden 4 28 9 4 2 7 6

De contacten met het vaste (ambtelijk) aanspreekpunt voor de dorpsraad

2 21 15 6 2 6 8

De contacten met overige ambtenaren

- 32 21 1 - 2 4

Algemene tevredenheidKijken we naar de algemene tevredenheid dan is iets meer dan de helft (53%) van de dorpsorganisaties tevreden over het contact met de gemeente. Ongeveer 12% is (zeer) ontevreden. Bijna 32% is niet tevre-den en niet ontevreden. En 3% vindt deze vraag niet van toepassing.

Schriftelijke informatieDe helft van de dorpsraden is tevreden over de schriftelijke informatie vanuit de gemeente. 17% is onte-vreden hiermee. Iets meer dan 28% is niet tevreden en niet ontevreden. Voor 5% is deze vraag niet van toepassing.

Contacten met het college70% is tevreden met de contacten. 5% is zeer ontevreden. En 15% is niet tevreden en niet ontevreden. 10% heeft geen mening of vindt de vraag niet van toepassing.

Waardering van de onderlinge sfeer in het contact met College72% is tevreden over de onderlinge sfeer in het contact. 6,5% is (zeer) ontevreden hierover. 15% is niet tevreden, maar ook niet ontevreden. En 6,5% heeft geen mening of vindt de vraag niet van toepassing.

Ja

Nee

N.v.t.

38%5%

57%

FIGUUR 18: NEEMT UW DORPSRAAD DEEL AAN EEN WMO ADVIESRAAD IN UW GEMEENTE?

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

30

Contacten met raadsleden53% is wel tevreden over de contacten met raadsleden; 10% is (zeer) ontevreden; En 15% is niet tevre-den, maar ook niet ontevreden. En 22% heeft hierover geen mening of vindt de vraag niet van toepassing.

Contacten met het ambtelijk aanspreekpunt38% is wel tevreden over de contacten met het ambtelijk aanspreekpunt voor dorpsraden; 13% is (zeer) ontevreden; En een kwart (25%) is niet tevreden, maar ook niet ontevreden. Tenslotte heeft 24% heeft hierover geen mening of vindt de vraag niet van toepassing.

Contacten met overige ambtenaren53% is wel tevreden over de contacten met de overige ambtenaren. 1 dorpsraad is ontevreden; en onge-veer eenderde is niet tevreden, maar ook niet ontevreden. Tenslotte heeft 10% hierover geen mening of vindt de vraag niet van toepassing.

Welke verbeterpunten zijn voor dorpsraden belangrijk Door 46 dorpsraden is gebruik gemaakt van de gelegenheid in eigen woorden verbeterpunten voor te stel-len. Er zijn in totaal 83 opmerkingen gemaakt.

Negen keer is als belangrijkste en algemeen verbeterpunt genoemd ”(meer) erkenning door de gemeente voor wat de dorpsraad of het dorp inbrengt”. Men verwacht meer serieuze belangstelling voor wat er vanuit bewoners naar voren wordt gebracht aangaande het eigen woon- een leefgebied. “De belangstelling van de zijde van het college van B&W kan beter”. In tien reacties noemen dorpsraden het “afspraken of toezeggingen nakomen” door de gemeente als gewenst verbeterpunt. “Een snellere reactie op onze brieven en emails” en “bevestiging van ontvangst van onze brief” ziet men als noodzakelijke verbeterpunten.

In twintig verbeterpunten zit een wens tot verbetering van de communicatie. Dit gaat bijvoorbeeld over de manier waarop er contact is tussen gemeente en dorpsraad: “transparante communicatie, noem het beestje bij de naam en draai er niet om heen”. Ook een wens tot vroegtijdig geven van informatie en houden van overleg vanuit het college naar de dorpsraad over lopende of nieuwe kwesties die het dorp aangaan. “Goede en tijdige informatie en communicatie is verbeterpunt nummer 1”. En “communicatie tussen gemeente en dorpsraad gaat vaak mis, ondanks de intentie het beter te organiseren”.

Twee dorpsraden benoemen expliciet hun positie als vrijwilliger en praktische kanten van de relatie dorps-raad en gemeente. Verbetering is nodig in tijdstip en planning van overleg. “Het is teveel gevraagd van vrijwilligers dat zij steeds maar vrije tijd opnemen om (overdag, in de werktijd van ambtenaren, AB) te komen vergaderen”. Een andere dorpsraad ziet als verbetering als de gemeente gaat inzien “dat je vrijwilligers geen personeels-beleid voor werknemers van het dorpshuis kunt laten voeren. Dit is een taak van de gemeente.”

Negen reacties gaan over het meer betrekken van de dorpsraad bij de voorbereidingen van nieuw beleid of projecten en uitvoeringsplannen voor het dorp. “De dorpsraad zou graag in een zo vroeg mogelijk stadium op de hoogte gebracht willen worden van zaken die het dorp aangaan. Wij zien en verwachten verdere verbetering hierin”.

Er zijn ook meerdere keren in verschillende bewoordingen wensen genoemd voor meer contact met raadsleden. “Meer contact met verschillende partijen in de gemeenteraad”.

Negen reacties gaan expliciet over verbeteringen die men wenst in de rol en kwaliteit van het werk van (contact)ambtenaren voor dorpsraden. “Ambtenaren weten niet wat er loos is in ons dorp” is een keer genoemd. Een vast aanspreekpunt en een betere gezagspositie van de gemeentelijke contactpersoon staat ook meerdere keren op het wensenlijstje van dorpsraden. Op de hoogte worden gebracht als er veranderingen zijn in het ambtenarenapparaat, is meer keren genoemd. Ook noemt een dorpsraad de verbetering van interne ambtelijke procedures als aandachtspunt.

Tot slot een relativerende opmerking: “geen verbeteringen nodig, je kunt niet altijd je zin krijgen. Geld speelt een grote rol”.

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

32

4.1 GroepsportretDit rapport is de weergave van een inventariserend onderzoek. Het toont een ‘groepsportret’ van 60 dorpsraden in Noord-Holland. 68 van de 100 dorpsraden hebben op onze oproep gereageerd. Van 60 organisaties is de informatie verwerkt in dit rapport.

RepresentativiteitDe uitslagen van deze enquête slechts in beperkte mate representatief voor de totale categorie van 100 dorpsorganisaties. Althans als we afgaan op de aantallen en wat statistisch gezien nodig is om betrouwbare uitspraken te kunnen doen. Maar tegelijkertijd kunnen we zeggen dat de inhoudelijke aspecten van het fenomeen ‘dorpsraad’ in deze groep respondenten goed zijn verdeeld. Onze conclusie is: dat wat we op de groepsfoto zien, is een redelijk getrouwe weergave van hoe dorpsraden in Noord-Holland er in gezamenlijkheid uitzien.

Lange traditieKleine kernen tot 2500 inwoners zijn met 70% vertegenwoordigd in deze enquête.Tellen we de dorpen tot maximaal 4000 inwoners ook mee, dan vertegenwoordigen zij 87% van alle dorpen uit de respons. Deze 60 dorpen en hun dorpsraden vallen onder 24 gemeenten.

Het fenomeen ‘dorpsraad’ als belangenbehartiger voor het dorp is in Noord-Holland al bijna een eeuw bekend. De oudste, Vereniging Dorp Vijfhuizen, bestaat sinds 1915. Tussen grofweg 1957 en 1987 is er gemiddeld jaarlijks één dorpsraad bijgekomen. Wat verder opvalt is dat 20 van de 60 dorpsraden zijn gestart in de af-gelopen tien jaar (vanaf 1998). Een gemeentelijke herindeling is de directe aanleiding geweest voor de oprichting van een bewonersorganisatie voor de dorpskern (bijvoorbeeld ontstaan van de huidige gemeente Castricum en de huidige gemeente Medemblik). Actief beleid, het stimuleren van de oprichting van dorpsraden, zoals bijvoorbeeld gemeente Zeevang doet, is een andere aanleiding voor de recente groei van het aantal dorpsraden.

Aan de slag met leefbaarheidDorpsraden formuleren als missie dat zij de leefbaarheid van het dorp willen bevorderen en/of de belangen van het dorp willen behartigen naar derden. De lokale overheid is daarbij de eerste partij die men bevraagt, aanspreekt en/of adviseert. Eenderde van de dorpsorganisaties is ook aanjager en/of uitvoerder van sociaal-culturele activiteiten in het dorp. Een deel van de non respons (naar schatting 12 tot 15%) komt waarschijnlijk van dorpsorganisaties die ervoor kiezen vooral of uitsluitend actief te zijn als aanjager van sociaal-culturele evenementen. Deze organisaties zijn uiteraard ook van grote waarde voor ontmoeting, onderlinge contacten, sociale binding en daarmee de leefbaarheid van de gemeenschap.

OrganisatievormenDe stichtingsvorm komt het meeste voor: 44%. Daarna de verenigingsvorm: 39%. De informele groep is met 10% vertegenwoordigd. En 7% is een door de gemeente in het leven geroepen adviescommissie. In iets meer dan de helft van de dorpsraden zijn bestuursleden gekozen (55%). 40% zegt geen gekozen bestuursleden te hebben.

Op zoek naar vrouwen en jongere bestuursledenDe besturen van dorpsraden bestaan in meerderheid uit mannen boven de 45 jaar. De helft van de dorps-raden wil graag meer vrouwen en meer jongeren (zowel man als vrouw) betrekken bij het bestuur. De helft heeft momenteel één of meer openstaande vacatures voor bestuursfuncties. Van alle dorpsraden samen, houdt iets minder dan de helft het aantal leden of donateurs bij. Andersom: de helft van de dorpsraden heeft geen gespecifi ceerde achterban, anders dan ‘de bewoners van het dorp’. 58% vindt de samenstelling van het bestuur een goede afspiegeling van de dorpssamenleving. Ruim veertig procent vindt dit juist niet. Het feit dat deze laatste categorie aangeeft niet tevreden te zijn met de samen-stelling, geeft mogelijk opening tot verandering in de gewenste richting.

Communicatie met het dorpOrganiseren van openbare vergaderingen en publiceren in de dorpskrant zijn de meest gebruikte manieren om bewoners te informeren. De eigen nieuwsbrief, de website en de jaarvergadering zijn daarnaast ook veelgebruikte media. Presentatie van de dorpsraad op een (eigen) website doet inmiddels tweederde van deze 60 dorpsraden. Met andere woorden, dorpsraden gebruiken de digitale media steeds meer in hun communicatie met de achterban.

Top 5 onderwerpen op de agendaDeze vijf items scoorden in 2007 het hoogst op de agenda’s van 60 dorpsraden: 1 de verkeerssituatie binnen de bebouwde kom (bij 80% van de dorpsraden); 2 de kwaliteit van de openbare ruimte (bij 70%); 3 woningbouw in het dorp (bij 60%); 4 voorzieningen voor kinderen/jeugd (bij 33%) 5 openbaar vervoer (bij 28%).

Deelname aan WMO AdviesradenTweeëntwintig (22) dorpsraden zijn in het eerste jaar dat de Wet Maatschappelijke Ondersteuning van start is gegaan, met een afgevaardigde vertegenwoordigd in een (boven)gemeentelijke WMO Adviesraad.

4. SAMENVATTING EN CONCLUSIES

33

Relatie met de gemeenteDe overgrote meerderheid, 97%, zegt door de gemeente erkend te worden als aanspreekpunt en/of adviserend orgaan voor het dorp. De twee respondenten die zeggen niet erkend te worden ‘voelen zich genegeerd, dat betekent dus géén erkenning‘.

Rechten en plichten vastgelegd33 Dorpsraden hebben (iets van) een convenant afgesloten met de gemeente (55%). Over de inhoud van het convenant bestaat veel discussie. Een aantal dorpsraden geven in een toelichting aan niet tevreden te zijn met de huidige situatie, “een uiterst mager convenant ...dat geen gewicht in de schaal legt”,. Ruim eenderde zegt dat rechten en plichten niet zijn vastgelegd (37%). Een enkele dorpsraad zegt hierover dat de gemeente niet iets over rechten en plichten op papier wil zetten. Dit is tegen de zin van de dorpsraad.

Organisatiebudget voor de dorpsraad: geen subsidie ontvangen is ook een keuzeEen ruime meerderheid, 86%, ontvangt een organisatiebudget vanuit de gemeente. Ongeveer tien dorpsraden vinden het bedrag dat zij als organisatiekosten ontvangen veel te weinig. Anderen kiezen een pragmatische insteek en geven niet meer uit dan er is. Ontvangen van subsidie is voor sommigen niet wenselijk, vanwege het geheel onafhankelijk willen zijn. Lidmaatschapsgelden, contributies en donaties zijn andere bronnen van inkomsten waarmee .

DorpsbudgetDe subsidies die gemeenten beschikbaar stellen voor de leefbaarheid van de dorpskern zijn in meerderheid eenmalig en vaak voor een geoormerkt doel. In die voorbeelden waar een vrij te besteden bedrag wordt genoemd, gaat het om zeer bescheiden bedragen (1250 euro). Alleen in de gemeente Haarlemmermeer is al langer ervaring met een speciaal fonds voor wijken en kernen waarvoor aanvragen door de dorpsraad en anderen ingediend kunnen worden.

Contact en communicatie met de gemeenteNegen van de tien dorpsraden voeren minimaal 1 keer per jaar overleg met het gemeentebestuur. Overleg met gemeenteraadsleden gebeurt minder vaak, namelijk 60% van de dorpsraden doen dit minimaal 1 keer per jaar. Voor 55% van de dorpsraden is er één aanspreekpunt op ambtelijk niveau. En bij 35% is dit niet het geval. 60% heeft samen met de andere dorpsraden een overleg met de gemeente waarbij alle dorps-raden zijn uitgenodigd.

Tevredenheid over contact en communicatie met de gemeenteDe tevredenheid over het contact met de gemeente is ongeveer fi fty-fi fty: iets meer dan de helft van de dorpsraden is wel tevreden. Een hele grote minderheid is ontevreden of houdt haar oordeel in het midden door te zeggen dat men niet ontevreden is, maar ook niet tevreden is. Tevredenheid heeft alles te maken met de verwachtingen die men heeft van de relatie. Zijn de verwachtingen hoog gespannen, dan is de kans op teleurstellingen over de uitkomsten van het contact groter. En vervolgens zal dan ook de tevredenheid minder groot zijn. Heeft men weinig verwachtingen, dan krijgt het oordeel over de uitkomsten van de contacten met de gemeente een andere lading. En dit beïnvloedt weer hoe tevreden men is met de relatie.

Onze conclusie is dat er op het meest cruciale aspect van de relatie dorpsraad - gemeente, de communicatie, nog veel te verbeteren valt. Te beginnen met het in beeld brengen van hoe de gemeenten zelf, en daarbinnen de verschillende geledingen, het contact en de communicatie met dorpsraden beleven en ervaren.

Over de communicatie met het College van B & W en de sfeer in het contact is de tevredenheid het grootst: 70% van de dorpsraden is tevreden tot zeer tevreden. Veel minder tevreden zijn dorpsraden over de contacten met het ambtelijk aanspreekpunt.

VerbeterpuntenAls belangrijkste verbeterpunten in het contact met de gemeente noemen dorpsraden:1 Transparante en tijdige informatie vanuit de gemeente en een meer open communicatie 2 Een duidelijker rol en gezagspositie én kwaliteit in functioneren van de contactambtenaar

(meer servicegericht bijvoorbeeld)3 Het nakomen van afspraken en beloftes die door de gemeente zijn gedaan4 Meer erkenning en respect voor de inbreng van dorp en dorpsraad vanuit de gemeente5 Meer en beter betrekken van dorpsraad en dorp bij nieuw beleid of uitvoering van projecten door

de gemeente.

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

34

4.2 Tot slotDe verleiding is groot om op basis van de uitslagen van dit inventariserend onderzoek algemene conclusies te trekken over de totale groep dorpsraden op alle onderdelen. Dat kan niet om een (formeel technische) reden die we al eerder gaven. De uitslagen van deze enquête zijn vanuit statistisch oogpunt slechts in beperkte mate representatief voor de totale categorie van 100 dorpsorganisaties.

Wat we hier willen toevoegen is het volgende:De waarde van dit rapport is dat er (voor zover wij hebben kunnen nagaan) voor het eerst een inventarisatie is gemaakt op een aantal kenmerken van dit type bewonersorganisaties.

Er is verder een duidelijke indicatie te geven van de gevoelstemperatuur over het onderwerp dorpsraad - gemeente. Die temperatuur loopt - vrij vertaald - per individuele dorpsraad uitéén van ijskoud via lauw naar prettig warm. Maar de gemiddelde gevoelstemperatuur over dit onderwerp lijkt nergens verder te komen dan lauwwarm. Voorbeelden van een echt warme relatie tussen dorpsraad en gemeente zijn ons in dit onderzoek niet opgevallen. Het werken aan meer en betere relaties tussen dorpsraden en gemeenten is voor iedereen die het onderwerp burgerparticipatie een warm hart toedraagt de uitdaging voor de komende tijd.

Wat kunt u van PRIMO nh verwachten?• De rij van dorpsraden groeit nog steeds en het eind is nog niet in zicht. Sinds december 2007 heeft PRIMO nh

haar adreslijst aan kunnen vullen met adressen van nieuwe of nog niet eerder bij ons aangemelde dorpsraden. Wij blijven deze groep volgen.

• Alle dorpsraden zullen wij met steun van de Provincie Noord-Holland blijven voeden met informatie, advies en ondersteuning op hun functioneren. Allereerst door aan dorpsraden een exemplaar van dit rapport toe te sturen. In het najaar van 2008 bieden wij hen de gelegenheid mee te doen aan themabijeenkomsten over onder andere ‘de rol en taak van de dorpsraad’, ‘onderhandelen met de gemeente’ en ‘opstellen en uitvoeren van een bewonersenquête, hoe doe je dat?’ En verder is De Dorpenkrant het medium waarin nieuws en achtergronden over dorpsontwikkeling in Noord-Holland te lezen is.

• Aan de gemeenten met dorpsraden zullen wij een exemplaar van deze rapportage aanbieden. In advies-trajecten voor gemeenten, bijvoorbeeld gerelateerd aan de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), zal PRIMO nh haar ervaringen over het nut en de mogelijkheden van samenwerking met dorpsraden en het hoe van burgerparticipatie blijven inbrengen. Binnen het streven naar een civil society waarin burgers, maatschappelijk middenveld en overheid gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de samenleving krijgt de term ‘burgerparticipatie’ wel een andere lading. Het gedachtegoed van de WMO houdt ten principale ‘overheidsparticipatie’ in: de (lokale en provinciale) overheid die moet (leren) aan te sluiten bij de wereld van burgers, bewoners, cliënten, etc.. Daar is nog een lange weg in te gaan.

• De Provincie Noord-Holland en het Nederlands Vergaderkundig Instituut (NVi) organiseren op 6 juni 2008 een congres met als titel Burgerparticipatie op locatie: dorps- en wijkraden in ontwikkeling. PRIMO nh heeft aan de organisatoren de concept-uitslagen van deze enquête toegestuurd, zodat deze meegenomen konden worden in de voorbereidingen van workshops voor die dag. Voor meer informatie: zie de website www.noord-holland.nl. Sector Bestuurlijke Ondersteuning, Strategie en Europa.

• Met de Vereniging van Kleine Kernen in Noord-Holland blijven wij in gesprek. Bijvoorbeeld over het onderwerp hoe voorbeeldteksten en -ervaringen van het werken met convenanten (tussen dorpsraden en gemeente) verzameld en verspreid kunnen worden onder de leden van de VvKkNH. U kunt de ontwikkelingen hierin terugvinden op de website www.vvkknh.nl.

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

35

Geraadpleegde documenten

Luijten, ir. J. en E. Kooger, Gemeenten en dorpsraden: werken aan samenwerking. Handreikingen, bruikbare instrumenten en tips voor een succesvolle samenwerking. PON, Tilburg, 2004.

Nauta, drs. K. en drs. M. Smulders, Gemeenten en dorpsraden: afspraken in de praktijk. PON, Tilburg, 2005.

Vereniging Kleine Kernen Limburg (VkkL), Communicatie dorpsraad - gemeente: voorwaarde voor samenwerking. Horst, 2005.

PRIMO nh, Rol en taken dorpsraad, verslag van een thema-avond voor dorpsraden, Purmerend, 10 januari 2006.

Dorpsraden geïnterviewd voor De Dorpenkrant

Petten - ‘In Petten voelt de jeugd zich thuis’ (Dorpenkrant 6, mei 2008)

Zeevang - ‘Zeevang ziet dorpsraden wel zitten’ (Dorpenkrant 5, maart 2008)

Spaarndam - ‘Dorpsraad Spaarndam werkt aan vernieuwing’ (Dorpenkrant 4, december 2007)

Kreileroord - ‘Kreileroord bestaat 50 jaar’ (Dorpenkrant 3, juni 2007)

Abbekerk-Lambertschaag - ‘Dorpsraad Abbekerk wil rol in de WMO’ (Dorpenkrant 2, april 2007)

Rijsenhout - ‘Niet verder springen dan je polsstok lang is’ (Dorpenkrant 1, december 2006)

Deze artikelen en de volledige Dorpenkrant zijn te vinden op de website van PRIMO nh.www.primo-nh.nl/Publicaties/Nieuwsbrieven/Dorpenkrant.

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

37

Aan alle dorpsraden in Noord-Holland Purmerend / ’t Zand, 18 december 2007

V O O R A A N K O N D I G I N G

In de maand februari 2008 vraagt Primo nh alle dorpsraden in Noord-Holland mee te doen aan een enquête. In de maand maart kunt u vervolgens meedoen aan een digitaal forumdebat. Het onderwerp van enquête en digitaal forum is :

‘relatie dorpsraad en gemeente, hoe denkt u erover?’

Uw dorpsraad is actief om de leefbaarheid in uw kern te verbeteren. U probeert om samen met dorpsgenoten te werken aan activiteiten en projecten voor en met het dorp. En u schept de mogelijkheid aan bewoners om hun visie te geven op de toekomst van het dorp. Bijvoorbeeld tijdens informatie- of inspraakbijeenkomsten over onderwerpen waarvan de gemeente wil weten hoe burgers erover denken.

Maar: het ene dorp is het andere niet. En, de ene dorpsraad is de andere niet. Er zijn verschillen in ontstaans-geschiedenis, organisatievorm en werkwijze. Ook in de verhouding met gemeenteraad, college van B&W en de ambtelijke organisatie zijn de ervaringen divers.

Primo nh wil inventariseren welke verschillen en overeenkomsten de ruim honderd dorpsraden in Noord-Holland hebben. Hoe zij denken over de relatie dorpsraad en gemeente en de vraag ‘wat en hoe zou er beter kunnen in onze relatie met de gemeente?’De vragenlijst die wij u toesturen kan óf digitaal óf schriftelijk ingevuld worden.

De uitkomsten van enquête en het digitale forum zullen wij in april 2008 bundelen in een brochure die uw dorpsraad van ons krijgt toegestuurd.

Reserveer wat tijd op uw dorpsraadagenda in februari. U ontvangt de enquête rond 4 februari 2008. Het digitaal forum gaat begin maart van start. Heeft u vragen? Stel ze aan Primo nh, Anita Blijdorp. E: [email protected] T: 06 33 03 99 84

BIJLAGENAlgemene ledenvergadering VvKkNH op 10 april 2008

Voor de leden van de Vereniging van Kleine kernen in Noord-Holland wordt ’s avonds op 10 april 2008 de Algemene ledenvergadering georganiseerd. Tijdens deze ledenvergadering is er vóór de pauze tijd voor de gebruikelijke agendapunten. Na de pauze volgt een presentatie van de uitkomsten van het onderzoek. En uitwisseling en debat met de leden over het thema ‘relatie dorpsraad en gemeente’.

Is uw dorpsraad nog geen lid van de Vereniging? Wilt u op 10 april deelnemen aan de uitwisseling en het debat tijdens het thema-gedeelte? VvKkNH verwelkomt u graag als lid.

VvKkNH: secretariaat, Tineke Schilder. E: [email protected] T: 0224 59 15 84Kijk voor meer informatie over de vereniging op: www.vvkknh.nl.

38

Bijlage 2

Aan: alle dorpsraden in Noord-Holland

Purmerend, 24 januari 2008Betreft: Vragenlijst voor dorpsraden

Geachte dorpsorganisaties in Noord-Holland,

Primo nh nodigt u van harte uit mee te doen aan een onderzoek onder dorpsraden in Noord-Holland. Eind december stuurden wij u een vooraankondiging.

Uw organisatie is actief om de leefbaarheid in uw kern te verbeteren. U probeert om samen met dorpsgenoten te werken aan activiteiten en projecten voor en met het dorp. Maar….. het ene dorp is het andere niet. En de ene dorpsorganisatie is de andere niet. Er zijn verschillen in ontstaansgeschiedenis, organisatievorm en werkwijze. Agenda’s van dorpsorganisaties verschillen. Ook de relatie met de gemeente zal voor iedere dorpsorganisatie weer anders zijn. Een overzicht over de ruim honderd dorpsraden in Noord-Holland is er op dit moment niet. Primo nh wil met deze vragenlijst inventariseren welke overeenkomsten en verschillen de ruim honderd dorpsorganisaties in Noord-Holland hebben. Met als extra aandachtspunt: de relatie dorpsraad en gemeente, hoe denkt u erover?

Hoe kunt u meedoen? De vragenlijst kan op 2 manieren ingevuld worden. • U vult de papieren vragenlijst met de hand in en stuurt deze retour in de antwoordenvelop.• U gaat naar de website www.participatie.nl. Klik links in het scherm op de knop Enquetes. Kies voor de

vragenlijst ‘dorpsraden Noord-Holland’. U kunt kiezen tussen deze twee invulmogelijkheden. Uw antwoorden tellen 1 keer mee.

Ieder dorp telt meeMisschien denkt u ‘wij hebben geen adviesrol naar de gemeente, deze vragenlijst is niet voor ons bedoeld’. Wij vragen iedereen mee te doen. Ieder dorp doet het op zijn eigen manier. Het gaat ons om het totaalbeeld. Ook uw gegevens zijn van belang voor dit onderzoek. Hoe meer dorpsraden de enquête invullen, des te meer waarde heeft de uitkomst.

Stuur vóór 1 maart 2008 uw ingevulde vragenlijst in. Primo nh verwerkt uw gegevens vertrouwelijk. De resultaten worden uitsluitend gebruikt voor dit onderzoek. De uitkomsten van deze enquête zullen wij eind april publiceren. Primo nh stuurt de uitkomsten naar alle dorpsraden in Noord-Holland.

Mogen wij rekenen op uw deelname? Alvast hartelijk dank.

Met vriendelijke groet,

Primo nh / Anita BlijdorpE: [email protected]: 06 330 399 84

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

39

Bijlage 3

Primo nh heeft over een lange periode een netwerk opgebouwd van en voor dorpsraden. Er zijn ruim 100 dorpsorganisaties bij ons bekend, verspreid over heel Noord-Holland.

Voor het type ondersteuning bij punt 1., 2., 3, 5. en 6. geldt dat Primo nh voor een eerste gesprek of kortdurend advies de middelen van de Provincie Noord-Holland inzet. Is er sprake van een groter traject of advies, dan volgt overleg over aanbod en kosten. Bij punt 4. is er altijd sprake van opdrachtgever-schap door een gemeente.

1 (Organisatie)advies aan individuele dorpsraden. PRIMO nh• fungeert als vraagbaak voor individuele dorpsraden op allerlei onderwerpen;• adviseert over de oprichting van een dorpsraad; rol en taken van de leden; organisatievorm; communicatie

met achterban; relatie met de gemeente, et cetera;• treedt op als mediator in geval van confl icten tussen dorpsraadleden; of bij geschillen tussen dorpsraad

en gemeente.

2 Informatieverstrekking en deskundigheidsbevordering aan het collectief van dorpsraden. PRIMO nh• is samensteller en uitgever van de Dorpenkrant (verschijnt 3 x per jaar)• organiseert themabijeenkomsten (2x per jaar)• biedt cursussen en trainingen. In 2007 waren/zijn de onderwerpen: fondswerving; PR en publiciteit;

onderhandelen met de gemeente; rol en taken van een dorpsraad; veilig vrijwilligerswerk (arbo); vinden en binden van vrijwilligers.

3 Procesbegeleiding bij het ontwikkelen van dorpsvisies en leefbaarheidsplannen• Op aanvraag van een dorpsraad. Primo nh raadt altijd aan om dergelijke trajecten in samenspraak met de

gemeente op te zetten en uit te voeren (voorkom teleurstellingen!) Recente voorbeelden zijn: Spaarndam; Midwoud /Oostwoud; Twisk; Nes aan de Amstel; Opperdoes; Bakkum; Kreileroord.

• In 2007 hebben de dorpsraden van Aartswoud, Hoogwoud, Spanbroek/Opmeer en Beets informatie ge-vraagd over hoe het maken van dorpsvisies met de bewoners van deze dorpen in zijn werk zou kunnen gaan.

4 Advisering en procesbegeleiding aan gemeenten t.a.v. dorpsgericht samenwerken• Hier is meestal een vraag van de gemeente het startpunt. Maar dit hoeft niet. Zie de voorbeelden gegeven

onder punt 3. Primo nh maakt in overleg met de betreffende gemeente een aanbod-op-maat. PRIMO nh benoemt en bewaakt in haar visie en aanpak de inhoudelijke inbreng en rol van (indien aanwezig) de dorpsraad én van de burgers in een interactief proces.

5 Vereniging van Kleine Kernen Noord-Holland. PRIMO nh is gesprekspartner en adviseur van deze in 2007 opgerichte vereniging van en voor dorpsraden. 6 Signalering, informatieverstrekking en advisering aan de Provincie • op basis van de contacten met het hele scala aan dorpsraden en burgerinitiatieven kan Primo nh trends

en ontwikkelingen signaleren. Daarover informeren wij de Provincie in al haar geledingen (Statenleden, College van Gedeputeerde Staten, ambtelijk niveau).

Contactpersonen: Anita Blijdorp, [email protected]; mobiel: 06 33 03 99 84Jaap de Knegt, [email protected]; mobiel: 06 33 03 98 47Marina Poel, [email protected]; mobiel: 06 26 94 72 92

Purmerend, januari 2008

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

40

Bijlage 4

Dorpen en/of dorpsraden in noord-holland met een internetadresPer 29 april 2008 Samengesteld door PRIMO nh en vereniging van kleine kernen noord-holland (www.vvkknh.nl)

* Dorpsorganisatie is lid van VvKkNH

Aagtdorp www.aagtdorp.nl

Aartswoud www.dorpsraadaartswoud.nl

Abbekerk * www.medemblik.nl

Abbenes www.abbenes.net

Amsterdam/Durgerdam www.centraledorpenraad.nl

Amsterdam/Ransdorp www.ransdorp.info

Amsterdam/Holysloot www.holysloot.nl

Amsterdam/Schellingwoude www.schellingwoude.org

Amsterdam/Zunderdorp www.centraledorpenraad.nl

Amsterdam Landelijk noord www.centraledorpenraad.nl

Amsterdam Sloten – Oud Osdorp www.dorpsraadslotenoudosdorp.nl

Amsterdam Z.O. / Driemond www.driemond.info/dorpsraad

Anna Paulowna www.dedorpsvereniging.nl

Badhoevedorp www.nieuwemeer.info

Badhoevedorp www.dorpsraadbadhoevedorp.nl

Bakkum www.bakkum-nh.nl

Barsingerhorn www.barsingerhorn.com

Beets www.beets.nl

Beinsdorp www.beinsdorp.com

Benningbroek-Sijbekarspel* www.medemblik.nl

Bergen aan Zee www.dorpsraadbergenaanzee.nl

Broek in Waterland * www.dorpsraadbroekinwaterland.nl

Broek op Langedijk www.dorpsraadbroekoplangedijk.nl

Burgerbrug www.zijpe.nl

Burgerveen www.burgerveen.info

Callantsoog www.dorpsraadcallantsoog.tk

Cultureel dorp van Europa * www.cultural-village.com

De Cocksdorp www.dorpshuis-decocksdorp.nl

Den Hoorn Texel www.denhoorntexel.nl

De Woude * www.dewoude.net

Dirkshorn www.harenkarspel.nl/dorpsraden

Driehuis www.dorpsraaddriehuis.nl

Driehuizen www.driehuizen.com

Duivendrecht www.dorpsraadduivendrecht.nl

Eenigenburg www.harenkarspel.nl/dorpsraden

Egmond-Binnen * www.dorpsbelangenegmondbinnen.web-log.nl

Groet www.dorpsvereniginggroet.info

Haarlemmerliede www.dorpsvereniging.nl

Hauwert * www.medemblik.nl

Heerhugowaard www.dorpsraaddenoord.nl

Hoogwoud * www.dorpsraadhoogwoud.nl

Ilpendam www.ilpendam.com

Jisp www.onsdorpjisp.nl

Kaag www.kaag-buitenkaag.nl/dorpsraad

Katwoude * www.hartvankatwoude.nl

Kreileroord * www.dorpsraadkreileroord.nl

Kudelstaart www.kudelstaart.com/dorpsraad

Lijnden www.dorpsraadlijnden.nl

Lisserbroek www.lisserbroek-sdl.nl

Marken * www.eilandraad.nl

Markenbinnen www.dorpshuis-markenbinnen.nl/145

Middelie * www.dorpsraadmiddelie.nl

Middenbeemster www.beemstergemeenschap.nl

Middenmeer www.deoudedurpers.nl

Nes aan de Amstel * www.nesaandeamstel.nl

Nibbixwoud www.medemblik.nl/stads-endorpsraden

Nieuw-Vennep www.dorpsraadnieuwvennep.nl

Nieuw-Vennep Getsewoud www.wijkraad-getsewoud.nl

Nieuw-Vennep Linquenda www.linquenda.nl

Nieuwemeer www.nieuwemeer.info

Oostknollendam * www.oost-knollendam.nl

Oostwoud www.dorpsraadmo.nl

Opperdoes www.dorpsraadopperdoes.nl

Petten * www.pettenzijpe.nl

Schermerhorn * www.dorpsraadschermerhorn.nl

Schoorl www.kern-schoorl.nl

Sijbekarspel www.dorpsraadbenningbroeksijbekarspel.nl

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT

41

Sint Maarten www.sintmaarten-nh.nl

Sint Pancras www.sint-pancras.nl

Slootdorp www.slootdorp.com/verenigingen/stdbelangen

Spaarndam www.wijkradenhaarlem.nl/spaarndam

Stompetoren www.dorpsraadstompetoren.nl

't Zand www.zijpe.nl

Tuitjehorn * www.harenkarspel.nl

Twisk * www.dorptwisk.nl

van Ewijksluis * www.dedorpsvereniging.drm.nl

Vijfhuizen * www.dorpvijfhuizen.net

Vogelenzang www.dorpvogelenzang.nl/dorpsraad

Waarland www.harenkarspel.nl

Warmenhuizen * www.harenkarsepl.nl

Weteringbrug www.meerseraden.nl

Wieringerwaard www.dorpsbelangwieringerwaard.nl

Wijk aan Zee * www.wijkaanzee.org

Zwaagdijk-West www.medemblik.nl

Zwaanshoek www.zwaanshoek.info

Zwanenburg www.zwanenburg-halfweg.nl

DORPSRADEN IN NOORD-HOLLAND, EEN OVERZICHT