Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

22
Aan de voozitter van het schoolbestuur Freinetschool De Vier Tuinen VZW Nederenamestraat 30 97OO OUDENAARDE ons kenmerk BaO-1 1 12-12717s-VËR vraqen naar/e-mail telefoonnummer Erik Gillis 02 553 88 12 [email protected]. be Vlaams Ministerie van Ondenryijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw 2809 Koning Albert ll-laan 15 1210 BRUSSEL bijlagen verslag schooldoorlichting datum Í fr -ili- a*ïr Betreft: Verslag van de doorlichting van Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te OUDENAARDE Geachte ln bijlage vindt u het definitieve verslag van de doorlichting van uw school. De directie moet het verslag binnen de dertig kalenderdagen 1 na ontvangst agenderen op een personeelsvergadering en integraal met de teamleden bespreken. We stuurden het doorlichtingsverslag en het verslag over de controle van bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne ook naar de directie met de vraag om per kerende één exemplaar ondertekend terug te zenden. Overeenkomstig de decretale bepalingen worden de verslagen voor kennisname ondertekend door het bestuur of zijn gemandateerde. U kunt altijd opmerkingen als bijlage aan het verslag toegevoegen. Tot slot willen we u, de directie en de teamleden bedanken voor de medewerking bij de doorlichting. Wij hopen dat deze doorlichting een bijdrage is om de kwaliteit van het onderuvijs in uw instelling verder uit te bouwen. Lieven Viaene lnspecteur-generaal Met vriendeliike qroeten 1 tn àe dertig kàlànderoagé; wóiàón àà vàt<àntièpàriodes niet meegerekend.

description

doorlichtingsverslag taal - rekenen - deskundigheidsbevordering - begeleiding

Transcript of Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

Page 1: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

Aan de voozitter van het schoolbestuurFreinetschool De Vier Tuinen VZWNederenamestraat 3097OO OUDENAARDE

ons kenmerkBaO-1 1 12-12717s-VËR

vraqen naar/e-mail telefoonnummerErik Gillis 02 553 88 [email protected]. be

Vlaams Ministerievan Ondenryijs en VormingOnderwijsinspectieHendrik Consciencegebouw 2809Koning Albert ll-laan 151210 BRUSSEL

bijlagenverslag schooldoorlichting

datum

Í fr -ili- a*ïr

Betreft: Verslag van de doorlichting van Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen teOUDENAARDE

Geachte

ln bijlage vindt u het definitieve verslag van de doorlichting van uw school.

De directie moet het verslag binnen de dertig kalenderdagen 1 na ontvangst agenderen op eenpersoneelsvergadering en integraal met de teamleden bespreken.

We stuurden het doorlichtingsverslag en het verslag over de controle van bewoonbaarheid,veiligheid en hygiëne ook naar de directie met de vraag om per kerende één exemplaarondertekend terug te zenden. Overeenkomstig de decretale bepalingen worden de verslagenvoor kennisname ondertekend door het bestuur of zijn gemandateerde. U kunt altijdopmerkingen als bijlage aan het verslag toegevoegen.

Tot slot willen we u, de directie en de teamleden bedanken voor de medewerking bij dedoorlichting. Wij hopen dat deze doorlichting een bijdrage is om de kwaliteit van het onderuvijsin uw instelling verder uit te bouwen.

Lieven Viaenelnspecteur-generaal

Met vriendeliike qroeten

1 tn àe dertig kàlànderoagé; wóiàón àà vàt<àntièpàriodes niet meegerekend.

Page 2: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

:'::!4.,.t)

Vlaams Ministerievan Onderwijs en VormingOnderwijsinspectieHendrik ConsciencegebouwKoning Albert ll-laan 151 21 O BRUSSEL

[email protected]. bewww. o nderwijsi nspectie. be

Verslag over de doorlichting van Vrije Basisschool -Freinetschool De Vier Tuinen

te Oudenaarde

DirecteurAdresTeleÍoonFaxe-mailwebsite/URL

Adres

Adres

Adres

Hoofdstructuur bao

lnstellingsnummerlnstelling

Bestuur van de instelling

Scholengemeenschap

127175Vrije Basisschool - Freinetschool De VierTuinenAnn VANCOPPENOLLENederenamestraat 30 - 9700 OUDENAARDE055-30.37.66055-61.05.93info@deviertuinen.bewww.deviertuinen.be124305 - Freinetschool De Vier Tuinen VZffte OUDENAARDENederenamestraat 30 - 9700 OUDENAARDE125591 - Onafhankelijke Methodescholen teGENTKartuizerlaan20 - 9000 GENT1 15048 - Vrij CLB Zuid - Oost - Vlaanderen teOUDENAARDEBurgscheldeT - 9700 OUDENAARDE

7 11 1 1201 1, 811 1 1201 1, 1 011 1 1201 1

10111120112511112011

Jan DevosMarianne D'Heer

CLB

Dagen van het doorlichtingsbezoekEinddatum van het doorlichtingsbezoek

Datum bespreking verslag met deinstelling

Samenstelling inspectieteamI nspecteur-verslaggever

Teamleden

127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde

Page 3: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

Deskundige(n) behorend tot de nihiladministratie

Externe deskundige(n) nihil

127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde

Page 4: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

INHOUDSOPGAVE

INLEIDING ,,,.,,,,,,,,,,,.,,41 . SAMENVATTING........... ..........;........... 62. FOCUS VAN DE DOORLICHTING ......82.1 Leergebieden in de focus .....................82.2 Procesindicatoren of -variabelen in de Íocus .........83, VOLDOET DE SCHOOL AAN DE ERKENNINGSVOORWAARDEN? .....................93.1 Kleuteronderwijs: Nederlands ...............93.2 Kleuteronderwijs: wiskundige initiatie ..................103.3 Lager onderwijs: Nederlands ..............123.4 Lager onderwijs: wiskunde .................134, BEWAAKÏ DE SCHOOL DE EIGEN I«VALITEIT?......... .....154.1 Personeelsbeheer .............154.2 Professionalisering.... ........154.3 Materieel beheer ...............164.4 Welzijn .............164.5 Curriculum ........164.6 Begeleiding ......164.7 Evaluatie ........Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.5. ALGEMEEN BELEID VAN DE SCHOOL ............186. STERKTES EN AruAKTES VAN DE SCHOO1............... .....196.1 Wat doet de school goed?....... ........... 19

6.2 Wat kan de school verbeteren? ...-........... ............ 19

6.3 Wat moet de schoolverbeteren?........-...... ..........207. ADV|ES.... ........21

8. REGELING VOOR HET VERVOLG......... ,,,,,,,....21

127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde

Page 5: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

INLEIDINGDit verslag is het resultaat van de doorlichting van uw instellingl door deonderwijsinspectie van de Vlaamse Gemeenschap. Het decreet betreffende de kwaliteitvan onderwijs van I mei 2009 geeft haar de opdracht hiertoe.

Tijdens een doorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de instelling deerkenningsvoorwaarden respecteert, of ze op systematische wijze haar eigen kwaliteitbewaakt en of ze zelfstandig de tekorten kan remediëren.

Het advies in dit verslag heeft betrekking op alle erkenningsvoorwaarden uitgezonderd devoorwaarden betreffende hygiëne, veiligheid en bewoonbaarheid.Vanaf het schooljaar 2011-2012 vindt de controle op de erkenningsvoorwaardenbetreffende bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne gelijktijdig met de doorlichting plaats.Deze controle op bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne resulteert in een aÍzonderlijkverslag. Alle verslagen worden gepubliceerd op www.doorlichtingsverslagen.be.

Het referentiekader dat de onderwijsinspectie gebruikt bij een doorlichting is opgebouwdrond de componenten context, input, proces en output:. context: de omgevingskenmerken en de kenmerken van administratieve, materiële,

bestuurlijke en juridische aard die de instelling karakteriseren. input: kenmerken van het personeel en van de leerlingen oÍ cursisten van de instellingo proces: initiatieven die een instelling neemt om output te realiseren, rekening houdend

met haar context en input. output: de resultaten die de instelling met haar leerlingen of cursisten bereikt.Meer inÍo over het CIPO-referentiekader vindt u op vvv\íw.onderwijsinspectie.be.

De doorlichting bestaat uit drie fases: het vooronderzoek, het doorlichtingsbezoek en deverslaggeving.Tijdens het vooronderzoek selecteert de onderwijsinspectie de onderwijsdoelstellingen ende procesindicatoren oÍ -variabelen die het inspectieteam onderzoekt tijdens hetdoorlichtingsbezoek.Tijdens het doorlichtingsbezoek verzamelt het inspectieteam bijkomende informatie viaobservaties, gesprekken en analyse van documenten.Het resultaat van de doorlichting is het doorlichtingsverslag.

Het doorlichtingsverslag vangt aan met een voor het brede publiek toegankelijkesamenvatting. Het vervolgt met een beschrijving van de doorlichtingsfocus.

Tijdens een doorlichting zoeken de onderwijsinspecteurs een antwoord op drieonderzoeksvragen:. ln welke mate voldoet de instelling aan de onderwijsdoelstellingen? (het

erkenningsonderzoek). ln welke mate onderzoekt en bewaakt de instelling op een systematische manier de

kwaliteit van de processen zodal deze bijdragen tot het bereiken/nastreven van deonderwijsdoelstellin gen? (het kwaliteitsonderzoek). ls er in de instelling een algemeen beleid dat het mogelijk maakt om zelÍstandigtekorten weg te werken? (het onderzoek 'algemeen beleid')

ln drie hoofdstukken geeft de onderwijsinspectie een antwoord op deze vragen.

1 lnstelling: onderuvijsinstelling of CLB (Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs, artikel 2, 11").Onderwijsinstelling: een pedagogisch geheel waar onderwijs georganiseerd wordt en waaraan een uniekinstellingsnummer toegekend is (Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs, artikel 2, 13").

127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde

Page 6: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

Om de kwaliteit van de processen in kaart te brengen gebruikt de onderwijsinspectie eenkwaliteitswijzer. Het inspectieteam gaat met de kwaliteitswijzer na of de instelling bij haaractiviteiten aandacht heeft voor. doelgerichtheid: welke doelen stelt de instelling voorop?. ondersteuning: welke ondersteunende initiatieven neemt de instelling om efficiënt en

doelgericht te werken?. doeltreffendheid: worden de doelen bereikt en gaat de instelling dit na?. ontwikkeling: heeft de instelling aandacht voor nieuwe ontwikkelingen?Meer informatie over de kwaliteitswijzer vindt u eveneens op www.onderwijsinspectie.be.

Wat de instelling goed doet, wat de instelling kan verbeteren en wat de instelling moetverbeteren komt aan bod bij 'Sterktes en zwaktes van de instelling'.

Het doorlichtingsverslag eindigt met een advies dat betrekking heeft op alle oÍ opafzonderlijke structuuronderdelen van de instelling. De onderwijsinspectie kan drieadviezen uitbrengen:. een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van

de instelling oÍ van structuuronderdelen. een beperkt gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de erkenning van

de instelling of van structuuronderdelen als de instelling binnen een bepaalde periodevoldoet aan de voorwaarden vermeld in het advies

. een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking vande erkenning van de instelling of van structuuronderdelen op te starten.

Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie bovendien oÍ de instelling devastgestelde tekorten zelfstand i g kan wegwerken.

Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve verslaginformeert de directeur van de instelling leerlingen, ouders en/of cursisten over demogelijkheid tot inzage. De directeur van het centrum voor leerlingenbegeleidinginÍormeert de centrumraad.Binnen de dertig kalenderdagen na ontuangst moet de directeur van de instelling hetverslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van deinstelling of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt hetbinnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakteventueel melding van zijn opmerkingen.

De instelling mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden.

Meer inÍormatie?

urww.onderwijsinspectie. be en urww.doorlichtingsverslagen. be

127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde

Page 7: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

1. SAMENVATTING

Vrije Basisschool 'De Vier Tuinen'is in 1982 gestart op initiatief van ouders. Ongeveertien jaar later ontwikkelde zij zich tot een Freinetschool. Deze kleinschalige school bèstaatmomenteel uit een vrij jong team dat zich verder wil verdiepen in de Freinetpedagogie. Zijrekruteert heel wat kinderen van buiten de onmiddellijke schoolomgeving. De schóol wiieen hechte schoolgemeenschap vormen waarbij kinderen, begeleiders en ouders samenschool maken.

Tijdens de doorlichting gaat de inspectie na oÍ de school voldoet aan deerkenningsvoorwaarden en aan de kwaliteitsverwachtingen die de overheid vooropstelt. lnhaar oordeel houdt ze rekening met de omgevingskenmerken van de school, met depersoneels- en de leerlingenkenmerken.Zowel in de kleuter- als lagere afdeling onderzocht de inspectie de leergebiedenNederlands en wiskunde voor het erkenningsonderzoek.

Om een zicht te krijgen op het niveau en de evoluties van de kinderen maakt het teamgebruik van observaties, eigen oÍ methodegebonden toetsen en gestandaardiseerdetesten. De kleuteronderwijzers noteren observaties en in de oudste kleutergroep nemenze een toets af voor reken- en taalvoorwaarden. Hiervan spelen de resultaten enkel nogmaar op individueel niveau een rol. De uitslagen op genormeerde testen in de lagerèafdeling laten vaak een grillig beeld zien zowel wat de evoluties op individueel alè opgroepsniveau betreffen. De school inventariseert op degelijke wijze de resultaten van deleerlingen in het secundair onderwijs. De laatste jaren zijn deze doorgaans goed. Deschool onderneemt inspanningen om het aantal zittenblijvers en kinderen met eenvoorsprong te beperken. Een tevredenheidsonderzoek bij begeleiders en ouders laat eenalgehele tevredenheid zien. De positieve benadering, de mogelijkheid tot het nemen vaninitiatief en het kritisch leren denken worden hoog gewaardeerd. Mogelijke groeipuntenwaren toen de voorbereiding op het secundair onderwijs, democratisch burgerschap enhet leren omgaan met grenzen. Sommige ouders hebben moeite met de ouderbijdrageook al gaat het hier om een vrijwillige bijdrage.

De kleuterafdeling streeft naar een natuurlijke en geïntegreerde aanpak. Viaterugkerende routines en rituelen, Freinettechnieken, projecten en speelwerkplekken komthet kleuterinitiatief goed aan bod. Deze ervaringsgerichte benadering binnen een rijkeomgeving zorgt voor heel wat talige ervaringskansen waarbij de begeleidsters demondelinge taalontwikkeling stimuleren. Dit geldt ook voor wiskundige initiatie waar hetteam het gebruik van ontwikkelingsgerichte spelen in en over het kleuterniveau heen weette bevorderen. Er is nog een groeimarge om de ontluikende geletterdheid en geci,jferdheidextra te stimuleren. De kleuteronderwijzers zijn vragende partij voor één functioneel enhanteerbaar bewakingssysteem ten aanzien van de onderwijsdoelstellingen.

De toenemende aandacht voor Freinettechnieken zorgt ervoor dat ook in de lagereaÍdeling de mondelinge communicatie ruim aan bod komt. Motiverende taaltakèn dagende kinderen uit om op actieve wijze taal te benutten zonder dat dit ten koste gaat van eengepast en correct taalgebruik. De begeleiders vullen de gerichtheid op technisch lezenaan met concrete acties ter bevordering van leesplezier en boekenpromotie. De bredebenadering van het leergebied Nederlands weerspiegelt zich nog niet in de evaluatie. Hetteam wil werk maken van afspraken rond begrijpend lezen en taalbeschouwing om zekerte zijn van de gradatie en variatie binnen deze rubrieken. Algemener gestetO is Oe lagereafdeling net als de kleuterafdeling zoekende naar één kwalitèitsvol bewakingsinstrumentom een doelgericht onderwijsaanbod na te streven. De school vertrouwt op èenonderwijsleerpakket om haar leerplandoelen voor wiskunde te realiseren en gaat hiermeeflexibel om. Er is een duidelijke terugvalvoor de gestandaardiseerde toetsen na het

127175 - vrije Basisschool - Freinet- school De vier Tuinen te oudenaarde

Page 8: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

eerste leerjaar die om nader onderzoek vraagt. Het aangeboden aantal lestijden voorwiskunde verdient de nodige aandacht.

De school voorziet voldoende professionaliseringskansen op individueel en opteamniveau. Het formuleren van beoogde doelen rond prioriteiten en nascholingen kanhet rendement verder laten toenemen. Het schoolteam benut externe expertise maar hetsystematisch leren van en met elkaar is nog een groeipunt.

De zorgcoördinator stroomlijnt de zorgwerking op school en biedt op vraaggestuurdewijze hulp. De leerkrachten nemen op positieve wijze en zonder de kinderen testigmatiseren de eerstelijnszorg binnen hun leefgroep op. Het team probeert zo weinigmogelijk leerlingen uit te sluiten op basis van leerlinggebonden of contextuele kenmerken.Er zijn opvallend veel externe hulpverleners betrokken bij de ondersteuning van dekinderen. Gegevens op klas- of schoolniveau worden nog weinig benut en het doelgerichten planmatig werken aan zorgtrajecten door de school zelf op lange en middellangetermijn kan beter. Zowel kinderen als ouders kunnen mee participeren aan hetschoolleven.

Het beleid is een gedeelde verantwoordelijkheid. De coördinator zorgt voor een vlotteorganisatie. Zij geeft ruimte aan anderen en grijpt in waar nodig. De school kan verderevolueren op vlak van het procesmatig werken aan kwaliteitszorg.

Freinetschool 'De Vier Tuinen' is een school die het welbevinden van 'alle' partners hoogin het vaandel draagt. Het team wil naast een gestructureerde aanpak het natuurlijk lerenkansen geven. Een meer planmatige en doelgerichte aanpak binnen haar werking kan deaanwezige kwaliteit nog verder doen toenemen.

127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde

Page 9: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

2. FOCUS VAN DE DOORLICHTINGOp basis van het vooronderzoek en in het kader van een gedifferentieerde doorlichtingheeft de inspectie leergebieden en procesindicatoren/procesvariabelen geselecteerd vooronderzoek tijdens de doorlichtingsbezoeken.

2.1 Leergebieden in de focuskiéuieionoerwi!s

Nederlandswiskundige initiatie

Lager onderwijsNederlandswiskunde

2.2 Procesindicatoren of -variabelen in de focusPersneel

ProÍes§onalieringóèó t< unOi gnei ds berorderi n g

OnderwijsBegeleiding

Leerbegeleiding

127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde

Page 10: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

3, VOLDOET DE SCHOOL AAN DE ERKENNINGS.VOORWAARDEN?

Het onderzoek naar het voldoen aan de erkenningsvoorwaarden levert voor degeselecteerde leergebieden het volgende op:

3.1 Kleuteronderwijs:NederlandsVoldoet

Motivering. De leerkrachten stimuleren de taalvaardigheid van de kleuters op een geïntegreerde

wijze. De terugkerende activiteiten tijdens het weekverloop, de projectwerking en despeelwerkplekken geven aanleiding tot leergebiedoverschrijdende situaties waarin ooktaaluitingen aan bod komen.

. Het accent ligt vooral op natuurlijke taalgebruiksituaties waarbij de kinderenuitgedaagd en verleid worden om taal op een functionele wijze te gebruiken.

. De kleuterafdeling organiseert rondes en kringgesprekken waarbij de nadruk ligt ophet aanleren en inoefenen van gespreksconventies. Tijdens de praatrondes krijgen dejongste kleuters uitgebreide spreekkansen om met behulp van de praatpop hunervaringen te verwoorden.

. Er is een sterke ouderbetrokkenheid bij het schoolgebeuren. Ouders krijgen degelegenheid om tijdens het onthaalmoment samen met een groepje kinderengezelschapsspelletjes te spelen of uit een prentenboek voor te lezen. Hierdoor krijgende jongste kleuters optimale mogelijkheden om hun spreek- en luistervaardigheden tevergroten.

. Bij de oudste kleuters creëert de opbouw van de proiectwerking tal van taligeervaringskansen onder meer door het bevragen van waarnemingen, het verwoordenvan de geactiveerde voorkennis, het samen formuleren van de te verwerven kennis enuit te voeren acties.

. ln elke leeÍgroep krijgen de kleuters dagelijks een verhaal aangeboden. ln de tweedekleutergroep selecteren de kinderen zelÍ een boek en nemen het op voorhand door.Daarna vindt een bespreking plaats met de gehele klasgroep. Soms beluisteren dekleuters een verhaal op CD waarover ze nadien reflecteren.

. Woordenschatverrijking krijgt ruim aandacht in het kader van projecten. Deleerkrachten ervaren niet de noodzaak om criteria voorop te stellen om specifiekewoorden te selecteren of een gerichte methodiek uit te werken om deze woorden vastte zetten.

. Een ruim gamma aan educatieve spelen stimuleren de taalvaardigheid. Dekleuteronderwijzeressen van beide leeÍgroepen maken gebruik van denkstimulerendespelen en willen dit aanbod verder verruimen. Er is nog een groeimarge om ook detalige en communicatieve mogelijkheden van de computer hieraan toe te voegen.. Reeds vanaÍ de kleuterschool werken de kleuters met vrije teksten. Bij de tekeningenvan de kinderen noteren de begeleiders het verhaal van de kinderen waarna dekleuters een woord kiezen of nastempelen. Het functioneel gebruik van deze tekstenkan uitgebreid worden.

. De school hanteert een bewegingsprogramma rond schrijfmotoriek.. Het kleuterlezen waarbij leerlingen van de vierde leeÍgroep voorlezen aan alle kleutersbiedt voor alle betrokken leefgroepen een meerwaarde.

. Speelwerkplekken bieden tal van mogelijkheden tot interactie: poppenhoek,ravothoek, tekenhoek, zandtafel, ... Het gericht verrijken van de hoeken met extratalige accenten is een groeimogelijkheid.

127175 - Vrije Basisschool- Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde

Page 11: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

. De dagelijkse aandacht voor het samen 'muzisch' bezig ziin door het zingen vanliedjes, muziek beluisteren, het opzeggen van versjes, poppenspel,... zorgt voortaalstimulering bij de kleuters.. ln de tweede leefgroep zien we tal van representaties van de werkelijkheid: foto's,tekeningen, verkeersborden, letters. De verticale opbouw kan nog gerichter. Er is weleen afspraak met de derde leeÍgroep rond het letterbeeld.. De kleuterklassen beschikken over boeken van de openbare bibliotheek en/oÍ klas.Soms sporen de kleuteronderwijzers de kleuters aan om ook zelÍ boeken mee tebrengen rond het lopende thema. De klasbibliotheek heeft nog een weinig uitnodigendkarakter en kan nog een grotere diversiteit aan 'boeken' bevatten: voelboekjes,Íotoboeken, prentenboeken, .... Bij intentionele aandacht voor ontluikende geletterdheid ligt de nadruk op het eindevan de kleuterafdeling veeleer op het maken van werkblaadjes dan op een bredeaanpak van lees- en schrijfuoorwaarden.. Het intentioneel en doelgericht werken rond het leergebied Nederlands - alsaanvulling op het creëren van een rijk talig milieu - op vlak van planning, observatie,zorg of evaluatie is gering.

. ln de kleuterafdeling circuleren verschillende referentiekaders alsbewakingsinstrument: zoals 'het doelenboek' van een onderwijskoepel en hetschooleigen zakboekje met leerplandoelen waarop al dan niet activiteiten staangenoteerd. Voor enkele Freinettechnieken en speelwerkplekken lijstte het kleuterteamontwikkelingsdoelen op. De kleuterafdeling is zoekende naar een hanteerbaar enfunctioneel instrument om een gevarieerd en evenwichtig aanbod te garanderen.

. Sporen van evaluatie zijn terug te vinden in het observatieschrift. De school neemt ookdeel aan schoolrijpheidstesten maar beschikt niet over een klasoverzicht waardoor ookop dit niveau moeilijk conclusies zijn te trekken. Twee keer per jaar krijgen de ouderseen evaluatieverslag waarbij info is voorzien rond de rubrieken spreken, luisteren en dehouding en de inzet tijdens de ronde. Het geheel biedt weinig handvatten om de eigenklaspraktijk te bevragen en indien nodig bij te sturen.

. Niet alle begeleiders zijn even goed op de hoogte van de geplandenascholingsactiviteiten op schoolniveau rond Nederlands. Er is wel een uitwisselingtussen collega's van de eerste leefgroep op niveau van de scholengemeenschap en erwerd deelgenomen aan een talendag.

3.2 Kleuteronderwijs: wiskundige initiatieVoldoet

Motivering. Vormen van wiskundige initiatie zitten voornamelijk geïntegreerd in terugkerende

routines en activiteiten, in het materialenaanbod, de speelwerkplekken en in deprojectwerking. Het vormt nog een aandachtspunt om deze bestaande mogelijkhedenverder te verrijken op basis van de onderwijsdoelstellingen van het leerplan en eenkritische reÍlectie op het bestaande aanbod.. Het wiskundig aanbod ontstaat uit een mengvorm aan bronnen en aanleidingen: deinbreng van kinderen, 'het doelenboek' van een onderwijskoepel of het schooleigenzakboekje met leerplandoelen, verzamelde ideeën via het internet, .... Alle domeinen komen aan bod: getallen, meten en ruimte. Dit laatste vooral tijdensbeweglngsmomenten en tussendoortjes.. Het gevarieerd en gedifferentieerd aanbod aan ervarings-, bouw-, en spelmaterialenstimuleren het wiskundig ontwikkelingsproces van de kleuters. De ruime aandacht voordenkstimulerende educatieve spelen is ook doorgetrokken naar de lagere afdeling. lnde oudste kleuterleefgroep kan het materialenaanbod nog verder toenemen metsteekparels, puzzels, constructiespelen, patronen,...De leerkrachten ontlenen wel

10 127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde

Page 12: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

soms materiaal uit de andere klassen om beter aan te sluiten op het niveau vansommige kinderen. Spelletjes op computer vormen in de hoogste kleutergroep eenaantrekkelijke en uitdagende aanvulling op het aanbod. De oudste kleuters kunnen almeer zelfstandig aan de slag met het spelaanbod. Constructiekaarten bevorderen alvan bij de jongste kleuters de zelfsturing.De projecten omvatten vaak ook een wiskundige dimensie. De leerkrachten brengenmogelijke activiteiten per thema tot op het niveau van de domeinen van wiskundigeinitiatie in kaart. Het meten van paarden, het maken van planeten in verschillendegroottes, ... zijn hier voorbeelden van.De kleuters leren omgaan met tijd door het gebruik van een time timer, een zandloper,

Wiskundige begrippen komen tussendoor aan bod. Dit gebeurt ook tijdensbewegingsmomenten. De leerkrachten beschikken niet over een begrippenlijst oÍ eenafspraak rond het gradueel aanbrengen en integreren van deze begrippen.Het intentioneel en gericht werken rond speciÍieke rekenvoorwaarden gebeurt maarkan nog verder toenemen. De oudste kleuters werken met werkblaadjes vanaf depaasvakantie. ln speelwerkplekken zien we soms materialen die kunnen aanzetten totwiskundig denken: kralen, cijfers op een telefoon, scheurkalender, ... Toch zijn er noggroeikansen om de ontluikende gecijferdheid in deze hoeken te stimuleren. ln debouwhoek en aan de zandtafel komen wiskundige handelingen zoals meten vaak aanbod. Om het maatbegrip bij kleuters te bevorderen kan het aantal recipiënten om teexperimenteren en te exploreren nog toenemen.ln het klaslokaal zijn cijfers en getalbeelden zichtbaar. Afspraken rond de doorgaandelijn ontbreken nog. Recentelijk werd in samenwerking met de derde leefgroep eengetalbeeld afgesproken.Differentiatie komt voor via de aangeboden spelletjes, materialen en de hulp diekleuters aan mekaar verlenen.Het doelenboek van een onderwiiskoepel en het schooleigen zakboekje metleerplandoelen fungeren als bewakingsinstrument waarbij de leerkrachten de doelendie met grote zekerheid aan bod komen aanduiden. Het team lijst daarbij de nog aan tereiken leerstofonderdelen op of vinkt de resterende doelen aanvullend aan. Dekleuterafdeling is op zoek naar één functioneel en haalbaar bewakingssysteem dat hetdoelgericht werken kan bevorderen.De leerkrachten van de oudste kleuterleefgroep hanteren een lijst met doelen uit 'hetdoelenboek' voor een aantal hoeken en terugkerende activiteiten. ln de jongstekleutergroep bevindt de leerkracht zich in een ontwikkelingstraject om met dit nieuwreferentiekader om te gaan.De evaluatie van wiskundige initiatie is weinig doelgericht uitgewerkt. Het vormtgeen vaste rubriek voor het evaluatieverslag. Enkel als kinderen opvallend uitvallen,geven de leerkrachten hierover hun bevindingen. Het zit soms wel voor een stuk vervatin de eerder algemene observaties van de begeleiders en als onderdeel van deafgenomen schoolrijpheidstest. Het ontwikkelingsniveau van de kleuters wordt voor ditleergebied beperkt in kaart gebracht, waardoor een gerichte opvolging enondersteuning nog groeikansen heeft.De gegevensuitwisseling tussen de lagere afdeling en de kleuteraÍdeling kangrondiger. De leerkrachten van de lagere afdeling krijgen een beperkt zicht op debeginsituatie van de nieuwe leerlingen en de leerkrachten van de kleuterafdelingkrijgen geen systematische terugkoppeling over de resultaten in het lager wat hen inÍozou kunnen opleveren over de eigen inspanningen.Vanuit ontwikkelingsgericht perspectief voorzag de school voor wiskundige initiatievoor de nabije toekomst niet in extra professionaliseringskansen.

127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde 11

Page 13: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

3.3 Lager onderwijs: NederlandsVoldoet

Motivering. Freinettechnieken zoals rondes, klas- en schoolraad, projectwerking en vrije teksten

zorgen voor motiverende, talige contexten en voor een voldoende breed taalaanbod.Enkel voor spelling gebruikt de school een onderwijsleerpakket waarbij er ook nogaandacht is voor klaseigen woordpakketten.. De leerkrachten willen de leerlingen vooral laten genieten van taal. Het creatieÍomgaan met taal en het aanbieden van aantrekkelijke taaltaken zijn hier een middeltoe.

. In de lagere afdeling staat ook een correcte en gepaste vormgeving van zowel hetmondeling als het schriftelijk taalgebruik centraal.. Spreken en luisteren komen aan bod tijdens de rondes, de actuamomenten, despreekbeurten, de schoolraad met de gehele lagere afdeling, de klasraad, depresentatie van een werkstuk, ... Spreekdurf staat hierbij centraal. De kinderen lerenzich richten naar een publiek, stellen gerichte vragen, ... Het beluisteren van eenvoorgelezen boek, een filmpje op het internet of klankspel zijn voorbeelden vanwaardevolle luistertaken.

. Er is in leefgroep 3 en 4 systematische aandacht voor technisch lezen. Naast devaste leesmomenten in de klas, is er ook aandacht voor het lezen in heterogenegroepen van teksten die aanleunen bij het project. De school schakelt hiervoorleesouders in. De leerlingen van de vierde leefgroep doen aan kleuterlezen met eengroepje kleuters.

. Bij het aanvankelijk lezen steunen de teamleden op de principes van het natuurlijklezen. De leerkrachten ervaren de noodzaak om zich hierin nog verder te verdiepen.

. De leerlingen worden geconfronteerd met een variëteit aan teksttypes:instructieteksten, informatieve teksten, verhalende en wervende teksten, ... Voorbegrijpend en studerend lezen gaan de leerkrachten op zoek naar teksten die dekinderen aanspreken. Het hanteren van leesstrategieën komt ruim aan bod. De schoolervaart de verticale opbouw hiervan doorheen de lagere afdeling nog als eenaandachtspunt. Het strategisch taalonderwijs beperkt zich echter niet tot 'lezen' maaromvat ook de andere domeinen.. Behalve technisch lezen komen ook leesplezier en boekenpromotie aan bod. lnsommige klassen mogen kinderen een gelezen boek presenteren en op creatieve wijzeverwerken: personage uitbeelden of fragment naspelen, tekening oÍ affiche maken,nieuwe titel verzinn€n, .... De kinderen schriiven regelmatig teksten. Het kan gaan om opgelegde'teksten (eenverslag van een uitstap of schoolraad, het schrijven van een brief) maar ook om vrijeteksten. Ook creatieve schrijÍsels komen voor zoals het omvormen van een gedicht ofhet toevoegen van een strofe. Teksten worden aan elkaar gepresenteerd waardooronmiddellijke feedback mogelijk is. Hierbij primeert de inhoud op de vorm. Eerst komende inhoudelijke vragen en pas dan gebeuren wijzigingen naar leesbaarheid engrammaticale correctheid. Ook het verzorgd schrijven krijgt aandacht.. ln de derde leefgroep zijn er wel klaskranten maar in de gehele school kan hetfunctioneel en communicatief gebruik van teksten nog toenemen. Zo is decorrespondentie verdwenen.

. Taalbeschouwing komt vaak tussendoor aan bod naar aanleiding van teksten oÍ vanzinnen uit de praatronde. De leerkrachten putten daarnaast ook uit verschillendebronnen om dit domein invulling te geven. Het brede aanbod en de doorgaande lijnrond taalbeschouwing is nog onvoldoende geëxpliciteerd.

. De project- en/oÍ atelierwerking bieden aanvullend geïntegreerde talige kansen.

12 127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde

Page 14: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

' Er hangen referentiekaders in de klas rond spelling en taalsystematiek. Hetconsulteren van een woordenboek door de kinderen is een reeds verworven attitude.

' De leerkrachten maken gebruik van interessante websites oÍ passende software omhet onderwijsaanbod te verruimen, maar toch is er nog een groeimarge om decomputer in sommige klassen nog meer in te schakelen als differentiatiemiddel of omde talige mogelijkheden verder uit te breiden.

' De leerlingen worden zoveel mogelijk als groep benaderd. Uitvallers krijgenremediëringsoefeningen na analyse van de evaluatiegegevens. Kinderen die in deoudste leefgroep nog steeds een onvoldoende hoog leesniveau behalen, komen ietsvaker aan bod. Sticordimaatregelen zijn voorzien voor kinderen met leerstoornissen ener zijn tafelkaartjes als ondersteuning bij het lezen oÍ schrijven van woorden in deeerste graad. De leerkrachten gebruiken dyslexiesoftware.. Om het aanbod te bewaken op vlak van variatie en gradatie gebruiken de leerkrachteneen aantal instrumenten: het schooleigen zakboekje met leerplandoelen, hetonderwijsleerpakket voor spelling, de klaseigen bronnen, eindtermen bij gehanteerdetechnieken, het leerplan, het internet, Er gebeuren dus heel wat inspanningenzonder dat er sprake is van een sluitend bewakingssysteem.. Een doelgerichte planning of evaluatie komt nog zelden voor. Zo is er weinig zicht opde mate waarin leer(plan)doelen voor alle domeinen haalbaar en al dan niet bereiktzijn. Dit belemmert de kritische zelÍreÍlectie op het onderwijskundig handelen.. Technisch lezen en spelling worden geëvalueerd aan de hand van genormeerdetesten. Het rendement voor spelling is wisselend maar wel positief voor technischlezen. Deze gegevens worden nog weinig bekeken op groepsriiveau. Deevaluatieverslagen en de toetsen leggen vaak het accent op de meer schools-technische aspecten van taal. Zo komt de mondelinge taalvaardigheid in beperktemate voor. Voor creatief schrijven is er zelden aandacht voor de manier waarop dekinderen de verschillende stappen in het schrijfproces doorlopen.. ln het navormingsplan zijn heel wat items opgenomen die een link hebben mettaalvaardigheidsonderwijs zoals de vrije tekst, de praatronde en het bekijken van deopties rond een nieuwe spellingsmethode. Bijsturingen op vlak van aanvankelijk lezenna aÍname van leestoetsen is een voorbeeld van ontwikkelingsgerichte attitude.

3.4 Lager onderwijs: wiskundeVoldoet

Motivering. Richtinggevend voor de klaspraktijk zijn het onderwijsleerpakket én een didactisch

handboek én in beperkte mate levensechte, wiskundige contexten vanuit projecten ofrondes. Leerkrachten grijpen occasionele momenten aan om het wiskundigdenkproces bij de kinderen uit te lokken bijvoorbeeld door het verband tussentoonhoogte en lengte van een snaar aan te tonen of door de Íluo-actie in diagram tebrengen. Het zijn waardevolle initiatieven om wiskunde aangenaam en functioneel temaken. Nadelig is wel dat het'en-en'-verhaal veel druk zet op de leerkrachten om deopgegeven doelen te realiseren. De mate waarin het didactisch handboek alsuitgangspunt gebruikt wordt om het wiskundig onderwijsaanbod vulling te geven,verschilt sterk van leefgroep tot leefgroep wat nadelig kan zijn voor de doorgaande lijn.

' De meeste leerkrachten zorgen voor een voldoende breed aanbod waardoor alledomeinen van het leergebied aan bod komen.

' Het gebruik van een onderwijsleerpakket duwt soms het levend rekenen weg, waarbijde kinderen kansen krijgen om actief, reÍlectieÍ en onderzoeksgericht om te gaanmet wiskundige situaties.

' De leerkrachten proberen wel contexten te vinden, bijvoorbeeld bij aanvang van eenwiskundeles, die aansluiten bij de leefwereld van het kind in plaats van deze uit hetonderwijsleerpakket over te nemen.

127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde 13

Page 15: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

Het team volgt het leerstofpakket niet slaafs maar neemt terecht meer tijd voormogelijke struikelblokken zoals kloklezen oÍ kommagetallen. ln de meeste klassengaan de leerkrachten ook kritisch om met het onderwijsleerpakket. Ze durven zoweloverbodige herhalingen als wat facultatieÍ is ten aanzien van de leerplandoelen teschrappen. Leerstofonderdelen die niet zijn aÍgewerkt, geven ze door aan de volgendeleeÍgroep.ln sommige klassen is het aantal zichtbare, wiskundige referentiekaders zoals deijzeren maten beperkt aanwezig in het klasbeeld.De school richt minder lestijden wiskunde in als deze die de koepel nodig acht om hetleerplan te realiseren.ln de lagere aÍdeling gebruiken de leerkrachten denkstimulerende spelen. ICT-toepassingen komen in sommige groepen minder aan bod om het aanbod vast tezetten of om te differentiëren. De school beschikt over voldoende meetinstrumenten.Teamteaching zorgt voor differentiatie binnen de leefgroep. Het gaat echter vaak omeen opsplitsing per leerjaar waarbij andere difÍerentiatie- enondersteuningsmogelijkheden nog onvoldoende in overweging werden genomen. Hetis vooral de methodegebonden differentiatie die op de voorgrond treedt, ook tijdens hetzelfstandig werk. Er zijn compenserende hulpmiddelen voor kinderen met speciÍiekenoden. Daar waar de draagkracht van de klasleerkracht overschreden wordt, schakeltde school vlug over naar externe ondersteuning. Het op schoolniveau systematisch endoelgericht ondersteunen van een zorgvraag op lange en middellange termijn komtweinig voor. lndien alle kindbetrokkenen het nodig achten kunnen leerlingen met eenrekenproblematiek de leerstof van een lagere leeftijdsgroep volgen.Evaluatie van dit leergebied gebeurt vooral via methodegebonden toetsen engenormeerde testen. De leerkrachten oordelen dat de kinderen doorgaans goedscoren voor de methodegebonden toetsen. Voor de genormeerde testen zakken decijÍers na het eerste leerjaar om naar het einde van de basisschool toe weer teverbeteren. Bovendien volgen evoluties van een aantal kinderen een opvallend grilligpatroon. Het team was zich niet bewust van dit Íenomeen en er is hiervoor geenverklaring gevonden. Plannings- en evaluatiedocumenten laten maar zeet beperkt zienoÍ wiskundige vaardigheden aangeboden en/of bereikt zijn. Evaluatie als uitgangspuntvoor reflectie op de aangeboden onderwijsleersituaties kan nog aan belang winnen. Deschool nam ook deel aan een peilingsonderzoek (mei 2009). Het aantal leerlingen is tegering voor conclusies. Sommige onderdelen scoren duidelijk minder (hoofdrekenen)dan andere (begrippen en symbolen). De resultaten vanuit het secundair onderwijs zijnde laatste jaren wel verbeterd.Het evaluatieverslag bevat naast een beoordeling van de domeinen getallen, meten enmeetkunde ook inÍo over toetsen en werkpuntjes. De school geeft de leerprestaties vanhet kind weer door gebruik te maken van een vijÍpuntenschaal. Probleemoplossendevaardigheden komen minder aan bod.De lagere afdeling hanteert het onderwijsleerpakket en in mindere mate het leerplanom garanties te kunnen bieden voor een breed en gradueel aanbod. Hetonderwijsleerpakket werd in de meeste leefgroepen afgetoetst aan de leerplannen ener gebeurden enkele aanpassingen.Naar de toekomst toe is weinig voorzien rond wiskunde. ln de oudste leefgroep willende leerkrachten graag hospiteren in een andere school om andereonderwijsleerpakketten te leren kennen. De school neemt wel deel aan samenkomstenmet het secundair onderwijs om eventueel het wiskundig aanbod af te stemmen.

14 127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde

Page 16: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

4. BEWAAKT DE SCHOOL DE EIGEN KWALITEIT?Het onderzoek naar de kwaliteit en de kwaliteitsbewaking van de geselecteerdeprocesindicatoren of -variabelen levert het volgende op:

4.1 Personeelsbeheer

4.2 ProÍessionalisering

4.2.1 Aanvangsbegeleiding

4.2.2 DeskundigheidsbevorderingDe vaststellingen wijzen op redelijke tot sterke aandacht voor:- doelgerichtheid- ondersteuning- ontwikkeling.Motivering. De school beschikt over een vademecum voor 'nieuwe' begeleiders zodat ze goed

geïnformeerd zijn over de schoolwerking. Het is vooral de co-teacher die de nieuweleerkracht ondersteunt. De coördinator en de zorgcoördinator tonen een open houdingvoor vragen en noden van de nieuwe collega.. Er is een inleidende tekst die aangeeft hoe de school omgaat met deprofessionalisering van het team en het navormingsplan geeft aan welkeschoolinterne en -externe nascholingen op groeps- en individueel niveau zullengevolgd worden.

. ln het navormingsplan staan de geselecteerde prioriteiten. Deze ontstaan niet vanuiteen brede bevraging van het team maar veeleer vanuit een samenbrengen vaninformatie vanuit verschillende kanalen: individuele functioneringsgesprekken,teamvergaderingen, ... Niet alle leerkrachten zijn zich even bewust van de gekozenprioriteiten. De nascholingen op teamniveau ziin hierop wel gericht en devooropgestelde acties zijn duidelijk. Momenteel ontbreekt het nog aan evalueerbaredoelen die helder maken wanneer prioriteiten al dan niet voldoende zijn aangepakt.. Er is heel veel informeel overleg tussen collega's. Coachende klasbezoeken door decoördinator komen zelden voor.

. De begeleiders hebben veel ruimte in het kiezen van nascholingen. Zij kunnenhierover communiceren tijdens de teamsamenkomsten maar dit behoort tot de vrijekeuze van de leerkracht. Het komt ook voor dat de coördinator een nascholingaanprijst aan een begeleider.. Het gericht leren van en met elkaar door het inzetten van geschikte methodiekenheeft nog groeikansen.

. De coördinator, de zorgcoördinator en de begeleider van de jongste leefgroep nemensystematisch deel aan netwerkbijeenkomsten georganiseerd door de begeleiding ende onderwijskoepel.

. De bestaande interne werkgroepen zijn minder gericht op leren.. Hospiteerbeurten bij collega's binnen de school zelf komen weinig voor. Dit gebeurtwel naar andere scholen.Bij het verspreiden van het werken met denkstimulerende spelen werd de internedeskundigheid benut.Leerkrachten kunnen in de leraarszaal (ortho-)didactasche en pedagogischenaslagwerken ontlenen.

127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde 15

Page 17: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

De teamsamenkomsten geven minder aanleiding tot inhoudelijke reflectie. Hiertoedienen de pedagogische teams waarvan de school er een zevental per schooljaarinricht.

4.3 Materieel beheer

4.4 Welzijn

4.5 Curriculum

4.6 Begeleiding

4.6.1 Afstemming tussen school en CLB of andere partners

4.6.2 Leerbegeleiding. De school beschikt over een uitgeschreven tekst die de zorgvisie en de zorgwerking

vastlegt. De coördinator en zorgcoördinator zijn de belangrijkste auteurs van dezetekst.

. De school onderneemt inspanningen om kinderen metontwikkelingsproblemen zo kwaliteitsvol mogelijk te begeleiden en ontzietdraagkracht van de leerkracht niet.

. De school gaal zorgzaam om met kinderen, collega's en ouders. Ouders wordenzoveel mogelijk betrokken en vlug geïnformeerd over eventuele problemen.

. De school heeft aandacht voor sterke punten van de kinderen en ze krijgen ookaanmoedigende feedback. De leerkrachten proberen in hun werking zo weinig mogelijkte stigmatiseren.

. De zorgcoördinator heeft oog voor het welbevinden van alle actoren. Zij is vooralactief op coördinerend niveau en haar ondersteuning ten aanzien van leerlingen enleerkrachten is hooÍdzakelijk vraaggestuurd. Zij heeft veel kennis opgebouwd inzakezorgverbredend werken. Op vraag geeft ze tips, materialen of verwijst ze door. Hetgericht coachen op niveau van leerkrachtvaardigheden komt zelden voor. Zij is op dehoogte van de uitgangspunten en de systematiek van het handelingsgericht werken.Het verder toepassen van deze kennis op schoolniveau heeft nog groeikansen.

. De kinderverzorgster neemt naast een verzorgende ook een pedagogische rol op.Om de kinderen optimale ontwikkelingskansen te kunnen bieden, neemt zij bijbegeleide (spel)activiteiten de jongste kleuters voor haar rekening. Zij volgt eveneensnascholingen.

. Het klas- en schoolklimaat geeft een veilige en gestructureerde indruk. ln hetverleden waren er een aantal initiatieven om negatieÍ sociaal gedrag aan te pakken.Momenteel beschikt elke leeÍgroep over een spelkoffer. De schoolraad biedt kinderende ruimte om ideeën, pluimen, klachten, ... te communiceren. Voorstellen wordenbeargumenteerd en door de school in overweging genomen.

. Er gebeuren inspanningen om de overgang tussen de niveaus zo soepel mogelijk telaten verlopen door het maken van een aantal didactische aÍspraken of het organiserenvan leefgroepoverschrijdende activiteiten. Een begeleider van de derde leefgroep heeftook praktijkervaring in het kleuteronderwijs. De laatstejaars leren beroepen enstudierichtingen kennen. Zo verdiepen ze zich bijvoorbeeld in een beroep dat ze alseindwerk voor een jury presenteren. De leerlingen krijgen een getuigschrift op hetmoment dat ze de leerplandoelen van het vijfde leerjaar beheersen. De school heeftoverleg met vervolgscholen uit het secundair onderwijs om het aanbod aÍ te stemmen.. De school hanteert een grote diversiteit aan werk- en groeperingsvormen.

leer- ennieioil oe

16 127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde

Page 18: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

Er is nog een groeimarge om de computer meer in te schakelen bij het differentiërenen het inoeÍenen van de aangeboden leerstoÍ.De school heefi oog voor leren leren. Doorheen de basisschool is er aandacht voor hetleren plannen en structureren maar er ziin geen afspraken over de doorgaande lijn.De dataverzameling gebeurt via verschillende kanalen: informele gesprekken,observaties, toetsen en testen. De informatie zit verspreid en kan hierdoor aan waardeverliezen, maar de school wil in de toekomst werk maken van een digitale, centraledataverzameling.De school houdt voor het individuele kind het schoolloopbaantraject grafisch bij watbetreft de resultaten op de gestandaardiseerde testen. Het verzamelen van dezeresultaten gebeurt zelden op groeps- of schoolniveau en leidt in beperkte mate tothet in vraag stellen of het bijsturen van bepaalde delen van de klas- enschoolwerking.De school maakt een analyse van haar leerlingenpopulatie waardoor ze een duidelijkzicht krijgt op de instroomkenmerken. Zij maakt ook grondig werk van het in beeldbrengen van de leerprestaties in het secundair onderwijs.De leerkrachten voeren foutenanalyses uit, voornamelijk voor de meetbare aspectenvan taal en wiskunde. Conclusies en eventuele bijsturingen zijn weinig terug te vinden.Het leerkrachtenteam grijpt vlug in bij eventuele ontwikkelings- of leerproblemen diezich stellen.Methodegebonden differentiatie, verlengde instructie, talige en materiële ondersteuningdoor de klasleerkracht maken deel uit van de eersteliinszorg. De school doetinspanningen om aan tempo- en niveaudifferentiatie te doen maar de eventuelebijdrage van de zorgcoördinator en/of van de parallelcollega kan meer in overweginggenomen worden.De overgang tussen de eerstelijnszorg en de externe hulpverlening is zeer klein.Gezien de toename van kinderen met complexe problematieken die de draagkrachtvan de leerkracht overschrijden, is het belangrijk om ook het tussenliggendezorgniveau zo goed mogelijk uit te bouwen. Een schooleigen doelgerichte enplanmatige aanpak ten aanzien van uitvallers op middellange en lange termijnontbreekt nog. Er is nog een groeimarge om de individuele hulpvraag van het kind teverfijnen om op die manier de concrete zorgtaak van elke kindbetrokkene scherp testellen.De frequentie van de MDO's is afhankelijk van de individuele behoeften van deIeerkrachten, de ouders of de complexiteit van de problematiek van het kind.Kindbesprekingen vormen een vast punt tijdens de teamvergaderingen waardoorniet alleen het gehele team geïnformeerd wordt over relevante aandachtspunten bijeen bepaald kind, maar er ook kansen zijn om samen te denken over een mogelijkeaanpak. Er is samenwerking met het CLB en GON-leerkrachten.

127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde 17

Page 19: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

5. ALGEMEEN BELEID VAN DE SCHOOLHet onderzoek naar het algemeen beleid van de school levert volgende vaststellingen op:. Het pedagogisch beleid situeert zich op niveau van het gehele schoolteam. Er is een

paritair samengestelde Raad van Bestuur. Ook ouders hebben invloed bij het nemenvan beslissingen.

. De coördinator zorgl ervoor dat de algehele organisatie vlot verloopt en ondersteuntwaar nodig. Tot op heden organiseerde ze Íunctioneringsgesprekken maar (nog) geengerichte klasbezoeken of evaluatiegesprekken. Ze werkt voornamelijk ondersteunendmaar kan indien nodig ook directief optreden.. De school beschikt over een uitgeschreven visie en enkele basisteksten. De schoolproÍileert zich als Freinetschool- Ze maakt hier werk van door het aanbieden van eenaantal Freinettechnieken en ruimte te geven aan de ervaringen van kinderen.. Op vlak van kwaliteitszorg onder de vorm van zelfevaluatieprocessen en hetplanmatig verbeteren van de eigen kwaliteit staat de school aan het begin van eenontwikkelingstraject. De school onderneemt wel initiatieven om de output in kaart tebrengen en ondersteunt professionaliseringsinitiatieven van teamleden.. De school ontwikkelde binnen haar school- en zorgwerking een aantal initiatieven omhet taalvaardigheidsonderwijs structureel te ondersteunen. Het team ervaart nog denoodzaak om het geheel aan aÍspraken en acties te bundelen in een krachtige visierond talenbeleid.

1B 127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde

Page 20: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

6. STERKTES EN ZWAKTES VAN DE SCHOOL

6.1 Wat doet de school goed?

Wat betreft de erkenningsvoorwaarden :

. De geïntegreerde benadering zorgt voor rijke en talige ervaringskansen in dekleuterafdeling.

. Doorheen de gehele basisschool is er aandacht voor leesplezier en boekenpromotie.. Het schoolteam stimuleert de mondelinge taalvaardigheid van de kinderen.

. De leerkrachten combineren motiverende taalgebruiksituaties met aandacht voor eencorrecte en gepaste vormgeving.

. De kinderen krijgen voldoende ruimte om zelÍ productief en creatief om te gaan mettaal.

. De meer natuurlijke aanpak van wiskundige initiatie zorgt voor een brede aanpak.. Denkstimulerende spelen stimuleren het wiskundig denken in de gehele basisschool.

Wat betreft de kwaliteiVkwaliteitsbewaking van de processen:. Er zijn voldoende professionaliseringskansen voor het team.. Het team neemt haar eerstelijnszorg op.. De participatie en betrokkenheid van kinderen en ouders is hoog.

Wat betreft het algemeen beleid:. De school neemt beslissingen op democratische wijze.. De coördinator zorglvoor een vlotte organisatie van het schoolleven.

6.2 Wat kan de school verbeteren?

Wat betreft de erkenningsvoorwaarden :

. Om gradatie en een gevarieerd en evenwichtig aanbod inzake het leergebiedNederlands te garanderen kan de school kiezen voor één functioneelbewakingsinstrument.

. De intentionele aandacht voor ontluikende geletterdheid kan gerichter in dekleuterafdeling.

. Afspraken rond het aanbod voor taalbeschouwing en begrijpend lezen kunnen dedoorgaande lijn verder versterken.

. De lagere aÍdeling kan de evaluatie van het leergebied Nederlands verder verbreden.

. Het wiskundig verrijken van de klasinrichting, de speelwerkplekken en de activiteitenkan het aantal wiskundige ervaringskansen in de kleuterafdeling doen groeien.

. De lagere afdeling kan het aantal lestijden wiskunde en de veelheid aanreferentiekaders kritisch in vraag stellen.

. De school kan de wisselende resultaten op genormeerde testen voor wiskundeonderzoeken.

127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde 19

Page 21: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

Wat betreft de kwaliteiVkwaliteitsbewaking van de processen:

' De school kan een schooleigen doelgerichte en planmatige aanpak voor kinderen metzorgvragen op middellange en lange termijn ontwikkelen.

Wat betreft het algemeen beleid:

' De school kan nog werk maken van het onderzoeken, bewaken en bijsturen van deonderwijskwaliteit. Het in kaart brengen van resultaten op groeps- en schoolniveau kanhierbij ook een belangrijke rol spelen.

6.3 Wat moet de school verbeteren?

Wat betreft de erkenningsvoorwaarden :

. nihil

20 127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde

Page 22: Doorlichtingsverslag Freinetschool De Vier Tuinen - november 2012

7. ADVIESln uituoering van het Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is hetadvies voor erkenning

'99Ns

voor kleuteronderwijs en lager onderwijs.

8. REGELING VOOR HET VERVOLGNihit

Namens het inspectieteam, de inspecteur-verslaggever

Jan Devos

Í 0 -$ï- 2$1ADatum van verzending aan de directie en het bestuur van de instelling:

Voor kennisnameHet bestuur of zijn gemandateerde

Naam:

127175 - Vrije Basisschool - Freinet- school De Vier Tuinen te Oudenaarde 21