Dokter, mag ik dood?

24
CMF Rotterdam, 27 september 2012

description

Presentatie met discussie voor de CMF Studenten in Rotterdam in oktober 2012

Transcript of Dokter, mag ik dood?

Page 1: Dokter, mag ik dood?

CMF Rotterdam, 27 september 2012

Page 2: Dokter, mag ik dood?

Collegiale verhouding met collega’s

Behandeling ten nutte van de zieke

Niets doen dat tot schade kan leiden◦

Geen moord◦

Geen euthanasie◦

Geen abortus

Geen misbruik maken van positie◦

Seksueel genot zoeken◦

Zwijgplicht negeren

Page 3: Dokter, mag ik dood?

Medisch veld gegroeid◦

Bedrijfsgeneeskunde◦

Preventieve geneeskunde◦

Integrale zorg

Medisch macht toegenomen◦

Orgaantransplantatie◦

Reanimatie◦

Voortplantingstechnieken, zoals IVF

Beperkte middelen, dwingt tot keuzen

Verzakelijking

Page 4: Dokter, mag ik dood?

Niet meer menselijk…

aan dood overgeven

Niet meer te “repareren”

door mensenhanden

Voorbeeld: Leeftijd als keuzecriterium◦

Fysiologische beperkingen◦

Niet meer meetellen

Page 5: Dokter, mag ik dood?

Wat is het nut, doel, effect van het handelen?◦

Bv. Wat geeft meer schade, abortus of zwangerschap uitdragen?◦

Hippocratische traditie

Welke norm is in het geding (los van effect)?◦

De Verlichting (bv. respect voor autonomie)◦

Levensbeschouwing (bv. eerbied voor het leven)

Page 6: Dokter, mag ik dood?

Dingen hebben een waarde los van hun nut

houding van waardering ingrijpen mag alleen op bepaalde voorwaarden

Werkelijkheid –

een samenraapsel van toevalligheden houding van manipulatie

ingrijpen mag om te gebruiken en  te beheersen

Abraham Heschel  (1907–1972)

Page 7: Dokter, mag ik dood?

Palliatieve sedatie

Euthanasie 

Versterven

Niet behandelen, niet reanimeren

Stoppen met behandelen

‘Pil van Drion’

Page 8: Dokter, mag ik dood?

Fysieke klachten

Psychisch lijden

Sociale pijn

Spirituele noden

Cicely Saunders  (1918–2005)

Page 9: Dokter, mag ik dood?

Alleen God eerbied verschuldigd

De dood een vijand

God heeft ook een hand in ons sterven

De echte overwinning op de dood komt niet van artsen

De dood soms

“genezing van het lijden”

Grenzen nodig aan

medische inzet

Page 10: Dokter, mag ik dood?

Hulp bij zelfdoding en euthanasie

nieuwe indicaties

Doden van mensen die 

wilsonbekwaam zijn◦

Gehandicapte pasgeborenen◦

Demente bejaarden

Page 11: Dokter, mag ik dood?

CBS, 2012

Page 12: Dokter, mag ik dood?
Page 13: Dokter, mag ik dood?
Page 14: Dokter, mag ik dood?

Eenzaamheid

Verveling

Lichamelijk 

ongemak

Afhankelijk zijn

Je teveel voelen

Dit wordt verergerddoor de voorstellenvan ‘Uit Vrije Wil’

Page 15: Dokter, mag ik dood?

‘Geen kwaliteit van leven’

‘Geen bewustzijn’

‘Geen vermogen tot genieten’

Bemoeilijkt palliatieve

zorg

Neiging om gebreken te verbergen

Neiging tot isolement◦

Verminderd zelfbeeld◦

Angst voor de toekomst

Page 16: Dokter, mag ik dood?

‘Pil van Drion’, 1991

Zaak‐Brongersma, 2001, 2002

Commissie‐Dijkhuis, 2004

‘Uit Vrije Wil’, 2010

Page 17: Dokter, mag ik dood?

Wetsvoorstel van Pia Dijkstra

(D66)Mensen die buiten de euthanasiewet vallen: 

niet ernstig ziek, niet depressief en geen ondraaglijk lijden.‘Sommige mensen vinden dat ze te oud worden’.

‘Voor hen moeten we een waardig einde kunnen regelen.’

Page 18: Dokter, mag ik dood?
Page 19: Dokter, mag ik dood?

Voltooid leven, een kwestie die 

je als volwassen mens  zelf nuchter

regelt

Angst, medelijden, solidariteit, vrijheidsdrang…

en 

allerlei persoonlijke ervaringen die  niemand onberoerd

laten

Page 20: Dokter, mag ik dood?

‘als ouderen hun waardigheid verliezen, moeten zij 

kunnen kiezen voor een humane dood’

(Femke  Halsema, 2008)

Vergelijk keuze van…

beroep, woonplaats of levenspartner

‘De dood komt niet

aan

het eind van het leven’

Page 21: Dokter, mag ik dood?

Artsen zijn ‘conservatiever’

dan 

menig tv programmaWeerzin tegen ‘u vraagt en wij draaien’

Voor arts is zorgplicht heilig, 

daarom juist het doktersvak gekozenMaar soms schiet de zorgplicht dóór

geen verschil zien

tussen zorgen

en stoppen

met behandelen

Page 22: Dokter, mag ik dood?

Lichamelijk Psychisch Sociaal Existentieel

Zelfstandigheid Helder zijn Zich een last  voelen

Geen controle  over het leven

Lichamelijke  klachtenNeerslachtig 

zijnPrivacy 

bedreigdLeven geen zin

Beperking  activiteitenNiet kunnen 

accepterenGeen steun 

gemeenschapOnzekerheid

Niet (mentaal)  kunnen vechten

Niet kunnen  communiceren

Nadenken over  het einde

Page 23: Dokter, mag ik dood?

De arts heeft te veel macht gekregen

Ethiek is verworden tot “je houden aan de regels”

De dood is geen biologisch proces

“Waardig sterven”

is geen monopolie van de NVVE

“Uit Vrije Wil”

is een suggestieve naam 

www.paullieverse.nl

www.cmf‐nederland.nl 

Page 24: Dokter, mag ik dood?

Perspectieven op 35 jaareuthanasie in Nederland

Lindeboomreeks deel 15€ 16,90