dit graaf sassendonkDoe-boek is van

VerhaalHet verhaal is eenvoudig te volgen doordat de verhaallijn in lichtblauwe tekstvlakken is uitgeschreven. Zo kun je altijd even snel teruglezen wat er vooraf ging aan een bepaalde gebeurtenis. Handig om weer helemaal bij de tijd te zijn!

RoutebeschrijvingNaast de verhaallijn is er ook nog de routebeschrijving. Deze wijst je de weg door de binnenstad van Zwolle en volgt de route die Daan en Anouk destijds ook hebben gelopen. De routebeschrijving is makkelijk te herkennen door de rode tekstvakken.

Routekaart achterinAls je toch onderweg de route kwijtraakt kun je als hulpmiddel het kaartje achterin het doe-boek gebruiken. Zo ben je vast snel weer op het juiste spoor…

Extra opdrachtenNaast de speurtocht zitten er in je doe-boek ook nog een groot aantal extra opdrachten. Deze kun je natuurlijk onderweg oplossen maar mag je ook gerust thuis maken.

Augmented RealityOp de achterzijde van je doe-boek tref je een zegel aan. Deze zegel kun je thuis via de website:www.graafsassendonk.nl bekijken via de knop ‘augmented reality’. Een webcam is dan wel een vereiste. Ook is er de mogelijkheid om voor de start van de tocht via het speciale Graaf Sassendonk scherm in de VVV Zwolle het zegel te scannen.

Het zegel blijft onbeperkt te scannen op www.graafsassendonk.nl dus je kunt altijd je ouders, familie en/of vriendjes deze virtuele wereld laten zien.

Hallo,

Leuk dat jij de uitdaging aan bent gegaan om het geheim van Graaf Sassendonk te ontmaskeren. Lees deze pagina zorgvuldig door zodat je goed voorbereid op pad gaat.

Wat je echt

moet wetenHet interactief doe-boek “Het Geheim van Graaf Sassendonk” is een uitgave van RBT Vechtdal-IJsseldelta.

Art Direction & OntwerpBeeldprikkels, Zwolle www.beeldprikkels.nl

Illustratie & AnimatieBeeldprikkels, Zwolle www.beeldprikkels.nl

FilmStudio Joz, Zwolle www.studiojoz.nl

Verhaal Stan Tekst & Theater, Zwolle www.deverhalenman.nl

Augmented RealityViesrood, Zwolle www.viesrood.nl

DrukwerkLulof Druktechniek, Almelo www.lulof.nl

SponsorenEuropees Fonds Regionale Ontwikkeling, Provincie Overijssel, Gemeente Zwolle, Zwolle Kampen Netwerkstad, RBT Vechtdal- IJsseldelta, Zwolle Marketing, Rabobank IJsseldelta.

VereistenNaast het interactief doe-boek tref je in je tasje allerlei gadgets aan die wellicht goed van pas kunnen komen onderweg. Het enige wat je verder nodig hebt is een smartphone met een internetverbinding. Deze internetverbinding heb je nodig voor:

Het downloaden van een (gratis) QR-reader. Voor elk mobiel platform is er wel een gratis variant te verkrij-gen. Een aantal suggesties bij het ter perse gaan van dit doe-boek tref je hiernaast aan.

Het kunnen bekijken van de filmpjes en animaties die

zich achter de QR-zegels bevinden.

QR-zegelsOm alle codes te achterhalen moet je onder andere informatie uit filmpjes en animaties halen. Deze hebben we achter zogenaamde QR-zegels verstopt die je moet scannen met een QR-reader op je smartphone.

QR-readers Qr-readers die bij het ter perse gaan van dit doe-boek gratis verkrijgbaar zijn voor de meest gangbare mobiele besturingssystemen zijn:

NeoReader BeeTagg

colofon

Tussen Hendrik en Ricky loopt een onzichtbare lijn: beiden komen ze uit Zwolle en ze hebben dezelfde achternaam: Sassendonk. Hendrik is graaf. Een edelman: Hendrik Graaf Sassendonk. Ja, zo zeg je dat: Hendrik Graaf Sassendonk. Dat klinkt voornaam. En dat past wel bij hem. Iedereen in de Hanzestad Zwolle kende hem. Hij was niet alleen voornaam, maar ook eerlijk en oprecht. Als han-delsman was hij bekend tot ver voorbij Deventer en Kampen. Hij is geboren in 1630. Hij was getrouwd met Cecilia en samen hadden ze drie kinderen. Er leek niets aan de hand, totdat in het voorjaar van 1672 bleek, dat de graaf ineens verdwenen was!

Er deden in die tijd wel praatjes de ronde over Graaf Sassendonk. Maar ja, dat gebeurt nu eenmaal als je in stad en land bekend bent. Er werd gefluisterd dat hij zich met toverkunsten bezighield en hij zou als geen ander het ondergrondse gangenstelsel van Zwolle kennen. Meer dan praatjes leken het niet te zijn. En steeds won zijn onberispelijke levenswandel het weer van de twijfels, vermoedens en geruchten. Totdat in 1672 gefluisterd werd, dat Hendrik Graaf Sassendonk verdwenen was. Foetsie, weg, met de noorderzon vertrokken zonder ook maar één levensteken achter te laten. De geruchtenstroom kwam weer op gang: Zou zijn tovenarij hem noodlottig

zijn geworden? Zou hij ver-dwaald zijn in de gangen onder de stad en van de dorst zijn omgekomen? Eén ding was in ieder geval duidelijk: Hendrik Graaf Sassendonk was weg en bleef weg. Na verloop van tijd werd er niet meer over de graaf gesproken. Hij verdween in de vergetelheid. Niemand zou meer van hem gehoord hebben als twee kinderen, Daan en Anouk, in 2008 niet een geheimzinnig briefje hadden ontvangen van hun beste vriendinnetje: Ricky Sassendonk.

Vlak vóór dat briefje was de twaalfjarige Ricky bij haar grootmoeder geweest. Haar grootmoeder had haar een wonderlijk verhaal verteld van ene Hendrik Graaf Sas-sendonk, een heel oud familielid van Ricky. De graaf zou op een goeie dag in 1672 verdwenen zijn. Ook zijn vrouw Cecilia wist niet waarheen hij vertrokken was. Maar Cecilia wist wel van het geheimzinnige leven van haar echtgenoot. Op haar oude dag had zij aan haar drie kinderen verteld, dat de graaf een aantal geheimen had. Maar hij had haar nooit verteld welke geheimen. Zij wist alleen dat de geheimen zich binnen de stadsmuren bevonden. Ze had haar kinderen op het hart gedrukt er nooit met iemand over te spreken. “De tijd zal jullie

vertellen wanneer de geheimen van Graaf Sassendonk openbaar gemaakt mogen worden. Als dat tijdstip niet tijdens jullie leven aanbreekt, zorg er dan voor dat wat ik verteld heb niet verloren gaat.” De tijd is verstreken. De geheimen zijn van geslacht op geslacht doorgegeven aan de nazaten van Hendrik Graaf Sassendonk en zo kwam het via haar grootmoeder bij Ricky terecht. Ricky vond het maar wat spannend, wat haar grootmoeder had verteld over die bet-over-over-en-nog-meer-grootvader Hendrik. Ze kon er niet van slapen. Ze kon in de klas haar gedachten niet bij de les houden. Iets zei haar, dat ze wat moest doen met wat ze gehoord had. “Zou de tijd rijp zijn om de geheimen van Hendrik Graaf Sassendonk te ontdekken?” Ze besefte dat ze er niet zomaar over kon spreken. Maar als er iets van waar was dan zouden er toch aanwijzingen te vinden moeten zijn..... En zo komt het, dat - ruim vier eeuwen na de verdwijning van Graaf Sassendonk - ook Ricky verdween. Net zo spoorloos als de graaf? Nee, dat niet. Ricky had wel begrepen, dat ze een spoor moest achterlaten. Ze had haar beste kameraadjes Daan en Anouk verteld, dat ze iets

spannends zou gaan doen. Daan en Anouk wilden natuur-lijk alles weten, maar Ricky vertelde niets. “Ik mag er niks over zeggen. Het is een familiegeheim. Het heeft te maken met een verre voorvader: Hendrik Graaf Sassendonk. Vraag mij verder niet! Mocht het echter gebeuren, dat ik op een goede dag niet meer op school verschijn, volg dan mijn spoor. Maar ga niet alleen...!” Toen Ricky inderdaad niet meer op school verscheen zijn Daan en Anouk achter haar aan gegaan. En na een spannende speurtocht waren ze in de Sassenpoort terecht gekomen. Daar was het geheimzin-nig en ze wilden die enge plek al verlaten toen ze een eerste teken van Ricky kregen: een verroeste sleutelbos! Wat moesten ze daarmee? Ze hadden meer vragen dan antwoorden, maar ophouden met zoeken wilden ze niet. Ze konden hun beste vriendin toch niet in het niets laten verdwijnen! En dus zijn ze op zoek gegaan naar de betekenis van de sleutels in de hoop zo het geheim van Graaf Sassendonk te kunnen ontsluieren. Hier op de Grote Markt, in het hart van de Hanzestad Zwolle zijn ze begonnen…

Dit verhaal begint bij de Sassenpoort. De enige Zwolse stadspoort die nog bewaard is gebleven. Ze zeggen dat ene Hendrik hier eens drie weken gevangen heeft gezeten. Dat moet ergens rond 1670 zijn geweest. Maar er wordt ook gefluisterd dat ene Ricky hier óók ergens verdwenen zou zijn. Nee, niet in 1670, maar nog slechts kort geleden. Scan voordat je de tekst leest eerst het QR-zegel hiernaast.

Hoe het

begonallemaal

Op hun tocht achter Ricky aan hadden Daan en Anouk in de

Sassenpoort die verroeste sleutelbos gevonden. Het was het belangrijk-ste teken dat Ricky voor hen had

achtergelaten. Maar van Ricky zelf geen enkel spoor.

Voordat Daan en Anouk aan hun speurtocht waren begonnen had Ricky hen gewaarschuwd, dat zij - net als Graaf Sassendonk - zou kunnen verdwijnen. Zou Ricky inderdaad verdwenen zijn? Maar hoe kan dat dan? En nog veel spannender: Zouden zij, Daan en Anouk, ook verdwij-nen op deze tocht? Verdwijnt iedereen die op zoek gaat naar de geheimen van Graaf Sassendonk? Daan en Anouk

vroegen zich af wat hun te doen stond. En wat die sleutelbos betekent. Zijn die sleutels de toegang tot een geheim? Of tot een schat misschien?

Hun nieuwsgierigheid, maar ook hun bezorgdheid om Ricky waren groter dan de angst om zelf ook te verdwijnen. Zonder het aan iemand te vertellen bedachten ze een plan: Graaf Sassendonk is verdwenen in 1672. Dat is lang geleden. Sinds die tijd is er veel veranderd in Zwolle. Ze besloten daarom op zoek te gaan naar de plaatsen in de binnenstad, die er ook al in 1672 waren. “Misschien dat we dan aanwijzingen vinden,” zeiden ze tegen elkaar. “Maar laten we wel oppassen, dat ook wij niet verdwijnen.”

verhaalScan voordat je de tekst leest eerst het QR-zegel hiernaast.

animatiefilmpje

Als je met je rug naar VVV Zwolle (de Hoofdwacht) staat, ga je rechtsaf en vervolgens direct weer rechts, je loopt dan via de Korte Ademhalingssteeg richting het Grote Kerkplein; aan je linkerkant tref je het stadhuis aan. Je loopt voorbij het stadhuis en gaat linksaf onder de overkapping van het stadhuis door. Je komt nu op de Lombardstraat. Steek de Goudsteeg over. Je komt nu op een parkeerterrein, sla hier rechtsaf. Loop tussen de twee panden door. Je komt nu op een klein pleintje.

Scan het QR-zegel hierboven!Welke vraag wordt er in de rebus gesteld?Wat is volgens jou het antwoord?

antwoord

hoofdwacht

Hey pssst....dit is iets wat je absoluut niet aan je ouders mag laten zien. Een geheim waar je niet naar op zoek moet maar wat niet ontdekt mag worden.

Wat is de bedoeling van de ouderbingo? Probeer je ouders zo gek te krijgen dat ze alle onderstaan-de dingen voor je doen...gewoon omdat het leuk is om te kijken of je het voor elkaar krijgt.

Als het is gelukt dan mag je het vakje doorstrepen. Lukt het jou om alle vakjes voor het einde van de speurtocht vol te krijgen? Dan heb je bingo!!

5x in de handen klappen

3 rondjes om je heen

draaien

een liedje

zingen

een lantaarnpaal

knuffelen

raar gezicht trekken op

de foto

iemand een complimentje

geven

ouderVraag

RouteBeschrijving

RouteBeschrijvingVerlaat dit plein via het hek aan de voorzijde en steek de Goudsteeg over. Loop nu over een voetpad (Fratersteeg) langs het stadhuis. Vervolg de Fratersteeg en ga onder de stenen boog door. Je bent nu in de Praubstraat. Ga hier rechtsaf richtingGrote Kerkplein. Op het Grote Kerkplein ga je linksaf langs het ‘Zwolse Balletjeshuis’. Ga nu linksaf de Papenstraat in. Even voorbij de kruising met de Papendwarsstraat zie je links een aantal tralies. Stop bij deze tralies.

Graaf Sassendonk was een man van aanzien. Niet alleen om het fortuin

dat hij met zijn handel had verworven, maar ook om zijn persoonlijkheid en zijn verstand.

Het kan niet anders dan dat hij op de beroemde Zwolse Stadsschool heeft gezeten. Die school was gevestigd in wat nu het Celecentrum is, het kunstencentrum van Zwolle. Het Celecentrum is vernoemd naar de beroemde schoolmeester Johan Cele. Hij werd er in 1374 de baas. Johan Cele gaf op een - voor die tijd - moderne manier les aan zijn leerlingen. Veel later werd Willem Bartjens hoofdmeester van de Stads-school.

Hij schreef in 1636 een beroemd rekenboek en zijn naam leeft nog voort in de uitdrukking ‘volgens Bartjens’. Ongetwijfeld heeft Graaf Sassendonk met het rekenboek van meester Bartjens leren rekenen. Dat zal hem natuurlijk als handelaar goed van pas zijn gekomen. “Wat moeten we hiermee?” vroeg Daan aan Anouk terwijl hij door de tralies naar binnen tuurde. “Ik weet het nog niet,” peinsde Anouk, “maar als Graaf Sassendonk en ook Ricky ‘volgens Bartjens’ gehandeld hebben dan moeten we in ieder geval ons verstand goed gebruiken.”

verhaal

Wat betekent de uitdrukking

‘Volgens Bartjens’?

de som is zo precies mogelijk uitgerekend [vakje 3 letter O] je verstand goed gebruiken [vakje 6 letter P]

TIP!In het boek kom je meerdere

opdrachten tegen met een blauwe ster. Schrijf het goede antwoord

in de ster. Achterin je boek moet je vervolgens de goede

antwoorden invullen om tot het codewoord te komen!

volgens bartjens6 --- 3 --- 1 --- 4 --- 2

Maak een zo laag mogelijk getal en schrijf het in het witte vlak.

1 --- 3 --- 2 --- 8 --- 5

9 --- 3 --- 2 --- 8 --- 5

6 --- 8 --- 3 --- 5 --- 2

4 --- 8 --- 3 --- 5 --- 4

Trek lijnen tussen de som en het goede antwoord.

17 x 9 = 51

136

34

153

102

17 x 2 =

17 x 3 =

17 x 6 =

17 x 8 =

Loop nu verder de steeg door richting de Blijmarkt. Op de Blijmarkt uitkomend zie je Museum de Fundatie. Aan de linkerkant van het museum zie je een oude waterpomp.

Op drie plaatsen in de binnenstad van Zwolle vind je nog een waterpomp. De pompen zelf zijn niet zo oud, maar op die

plaatsen konden de Zwollenaren al in de Middeleeu-wen water halen. Mensen en dieren kunnen niet zonder water, maar water drinken was in die tijd niet zonder risico’s. Vuil wa-ter heeft voor veel ellende gezorgd. Je kon er ziek van worden, het veroorzaakte de pest of je werd melaats en je kon er zelfs dood aan gaan. Toch werd het water gedronken. Veel ziektes wist men niet te genezen, maar ook dacht men dat iemand die ziek werd zich slecht had gedragen.

Eigen schuld, dikke bult dus. En wie weet zat de duivel er wel achter. Bij een ziek mens kon je maar beter wegblijven. Want van een ziek mens kon jij ook ziek worden en er was altijd een risico dat de duivel ook jou in zijn macht kon krijgen. Zwols wonderwater: Heerlijk om je dorst te lessen! Maar misschien ook met duivelse krachten. Want mensen gingen wartaal uitslaan, wisten niet meer wie ze waren of werden gek. En misschien kon je er ook wel onzichtbaar van worden…Durf jij alvast een slokje te nemen?

verhaal

In de tijd dat men nog geen

kranen in huis had, werd het water bij de waterpomp gehaald.

Uit die tijd stamt de uitdrukking: “Loop naar de pomp”. Wat betekent deze

uitdrukking?

Maak dat je weg komt [vakje 7 letter A] Ga voor straf water halen [vakje 2 letter T]

sassen wachter

peper halte

vuur

hand

water

school

speur

snoep

klim

straat

bal

veter

bel

lokaal

spray

koop

stok

bord

Vul de ontbrekende woorden in!

puzzel

RouteBeschrijving

Als je voor het museum staat loop je aan de linkerkant de Witvoetsteeg door. Je komt nu op de Potgietersingel. Volg linksaf de weg en vervolgens

sla je linksaf het voetpad in. Boven aangekomen ga je direct rechts de stenen trap af. Je gaat nu rechtdoor en aan het einde van het wandelpad ga je rechtsaf. Aan

je linkerzijde verschijnt nu de Sassenpoort. Ga onder de Sassenpoort staan.

Steeds weer keert de Sassenpoort terug in de verhalen over Graaf Sassendonk.

Het was ook in de Sassenpoort dat Daan en Anouk de sleutelbos vonden. De poort is groot en haast

niet in te nemen. Voor de Zwollenaren liet de poort aan iedere bezoeker zien dat Zwolle een rijke stad is. Bovendien straalt de poort onoverwinnelijkheid uit. En dat lijkt nog steeds zo te zijn, want het is tenslotte de enige poort van de stad die na 600 jaar nog steeds fier overeind staat.

Dat laatste zou voor Graaf Sassendonk een reden kunnen zijn geweest om daar zijn geheimen te verstoppen. Maar hoe wil je iets verbergen op een plek waar 24 uur per dag bewaking is? “Alleen als je onzichtbaar bent kun je ongezien bij de goed bewaakte poort naar binnenglippen,” zei Daan. “De poort deed ook dienst als gevangenis,” antwoordde Anouk. “Maar wat heeft dat met Graaf Sassendonk te maken?” vroeg Daan weer. Weet jij het antwoord?

verhaal

Tip! Als de Sassenpoort geopend is, kun je misschien zelf naar boven gaan om te kijken wat Daan en Anouk allemaal gezien hebben.

Scan eerst het QR-zegel

Wat heeft de poort met Graaf

Sassendonk te maken?

Hij kon zich met het Zwolse Water onzichtbaar maken en zo ongezien naar binnenglippen [vakje 5 letter S]

Hij heeft er 3 weken gevangen gezeten omdat men dacht dat hij over toverkunsten beschikte [vakje 2 letter O]

verschillen

Bekijk de foto’s hiernaast goed en

omcirkel in de onderste foto de 10

verschillen die je kan vinden!

RouteBeschrijving

Om de dorst te lessen en niet ziek te worden werd er in de Middeleeuwen

veel bier gedronken. Om bier te brouwen heb je wel water nodig. Door echter van water bier te brouwen werd het water als het ware gezuiverd. Er zat niet zoveel alcohol in als nu en zelfs kinderen dronken het.

Van dat Middeleeuwse bier werd je dus niet ziek hooguit een beetje licht in je hoofd. Daarom had elke stad ook meerdere bierbrouwerijen. In de tijd van Graaf Sassendonk telde Zwolle maar liefst 17 brouwerijen!

verhaal

Als je onder de Sassenpoort bent doorgelopen ga je linksaf de Koestraat in.

In de Koestraat neem je de 2e straat rechtsaf, de Krommejak in. In de Krommejak vind je aan je linkerhand een steeg (Bredesteeg) die je naar de Sassenstraat zal brengen. Neem deze steeg en steek de Sassenstraat over en vervolg de route via de smalle Schoutenstraat.

Wat was de naam van de

bierbrouwerij die in de tijd van GraafSassendonk gevestigd was op

Koestraat 33?

Het Klaverbier [vakje 8 letter O]

De Witte Klavervier [vakje 5 letter D]

puzzel

1. Wat is de hoogste toren in de binnenstad van Zwolle?2. Hoeveel provincies zijn er in Nederland?3. Welk voorwerp wijst je in de goede richting (noord/oost/zuid/west)?4. Welke kleur overheerst het stadswapen en de vlag van Zwolle?5. Welke stad heet er tijdens het carnaval ‘Sassendonk’?6. Van welke provincie is Zwolle de provinciehoofdstad?7. Wat is de voornaam van Graaf Sassendonk? 8. Met welk grof geschut werd vroeger een stad bewaakt?

(Tip: er staat er nog 1 bij de stadsmuur en de Sassenpoort.)9. Een klavertje vier brengt (…..)?10. Welk gebouw was vroeger de gevangenis van Zwolle?11. Welke vorm heeft de stadsgracht van Zwolle?12. De (…..) op zijn kop slaan.

P

h

t

k

b

z

o

k

g

s

s

s

RouteBeschrijving

animatiefilmpje

Onthoud de voorwerpen die in de animatie verschijnen in de werkkamer van Graaf Sassendonk. Schrijf hier-onder zoveel mogelijk voorwerpen op die je hebt gezien in de animatie!

zoekplaatHiernaast staat net als in de animatie de werkkamer van Graaf Sassendonk afgebeeld. Zoek in de werkkamer hoeveel exemplaren er van elk voorwerp verstopt zitten.

sleutels

boeken

schilderijen

lampen

stadskaarten

muntstukken

Neem ter hoogte van de synagoge de eerste straat linksaf. Je komt nu uit op de Nieuwe Markt. Ga nu linksaf en loop naar het einde van de straat. Ga hier rechtsaf en kijk goed om je heen. Hier zie je namelijk weer een waterpomp.

Graaf Sassendonk was een verstandig man. Hij zal ook het Zwolse bier hebben

gedronken, maar zeker niet tot dronkenschap toe. Dat paste niet bij zijn status als gewaardeerd burger. “Maar die Graaf moet toch ook dorst hebben gehad?” sprak Anouk.“Hij zal toch niet van dat vieze Zwolse Water hebben gedronken?” antwoordde Daan.

“Stel dat hij het wel gedaan heeft en ziek is geworden…,” zei Anouk geheimzinnig. “Bedoel je dat hij misschien door het Zwolse Water onzichtbaar is geworden en zo is verdwenen?” riep Daan ongelovig uit. “Dat zou toch zomaar kunnen,” antwoordde Anouk laconiek.“Er werd wel meer getoverd in die tijd.”

verhaal

De waterpomp staat aan de

achterkant van een oud gebouw dat Het Refter heet.

Waar werd Het Refter oorspronkelijk voor gebruikt?

Het was de eetzaal van een klooster dat hier gestaan heeft

[vakje 10 letter T] Een van de 17 Zwolse bierbrouwerijen was in het gebouw gevestigd [vakje 9 letter R]

zoeker

wonderwater

waterpomp

peperbus

brouwerij

sassenpoort

zwolle

hendrik

ricky

speurtocht

doeboek

daan

anouk

kompas

zaklamp

verdwenen

slot

Zoek hieronder naar de woorden uit de linkerkolom en streep ze door. Schrijf daarna de overgebleven letters in het witte vak.

oplossing

G s r a a j s l o t f

s a y k c i r a p h s

s s e n d r k p m c n

e s k e o e u m o o p

l

l

e i n e w o a p t e

n r e b u n l r r p

o p d w o o a k e u e

w o n d e r w a t e r

z o e r k b d z a p b

o r h e n a a d w s u

n t k v k o m p a s s

RouteBeschrijving

uitdrukking

l+ g=p

p=n -D d+ -i

p+ -b +p

Loop nu rechtdoor richting het Bethlehemskerkplein. Steek deze schuin over en loop verder de Sassenstraat in. Aan het eind van de Sassenstraat ga je rechtsaf de Korte Ademhalingssteeg door. Nu ben je weer op de Grote Markt. Loop langs VVV Zwolle (Hoofdwacht) en loop naar de ingang van de Grote Kerk.

Ken je de legende van Michaël? Er wordt verteld dat in een van de diepe kolken en vele wateren rondom Zwolle een

draak woonde. Hij dreigde de stad in as te leggen met zijn vuurspuwende neusgaten als de inwoners hem niet elk jaar een menselijk offer brachten.

Verschillende moedige ridders hadden al geprobeerd de draak te verslaan om de stad van deze plaag te bevrijden. Maar alle ridders waren daarbij zelf omgekomen. Tot op een dag er een ridder verscheen in een stralende wapenuit-rusting en met een zwaard, dat al in duizend gevechten de overwinning had behaald. Hij hoorde in de stad van de draak en ging er op zijn witte strijdros op af. Daar werd gevochten zoals er nog nooit gevochten was, maar uiteindelijk lukte het de ridder de draak te onthoofden en zo Zwolle te bevrijden van de plaag van de draak. De ridder bleek de aartsengel

Michaël te zijn. Om Michaël voor altijd te eren werd de Grote Kerk naar hem vernoemd en werd hij de beschermheilige van de stad. Dit verhaal dateert uit de tijd van Karel de Grote (880 na Christus) en nog steeds draagt de kerk de naam van Michaël. Zwolle is een Hanzestad. Een stad waar de handel een belangrijke plaats inneemt. En de aartsengel Michaël waakte voor de Zwollenaren ook over het succes in hun handel. “Graaf Sassendonk zal als handelsman ook geloofd hebben in de bescherming van Michaël,” opperde Daan. “Wie weet moeten we hier wel zoeken naar zijn geheimen!”“Het zou toch wat zijn,” mijmerde Anouk, “als zijn geheimen ver-borgenzouden zijn op een plek waar alle dagen mensen komen!”“Maar, Daan, jij hebt toch niet van het water uit die pompen gedronken? Het lijkt wel of je doorzichtig wordt…!”

Zwolle was dus een handelsstad.

Waardoor zou Zwolle zich tot een belangrijke handelsstad hebben kunnen ontwikkelen?

Door de vele oprechte en eerlijke handelaren als Graaf Sassendonk [vakje 3 letter A]

Door de vele wateren rondom de stad [vakje 1 letter H]

grotekerk

RouteBeschrijving

verhaal

Ga met je rug tegen de hoofdingang van de Grote Kerk staan pak je kompas en loop in westelijke richting de Luttekestraat in. Aan de rechterkant vind je een steeg. Dit is de Ossenmarktsteeg. Als je deze steeg door loopt dan kom je op de Ossenmarkt. Aan de Ossenmarkt ligt de Onze Lieve Vrouwe Basiliek met Peperbustoren in de volksmond ook wel de Peperbus genoemd. Loop hier rechts omheen. Je komt nu op een pleintje waar de hoofdingang van de basiliek te vinden is.

Als een Zwollenaar op reis is geweest en op de terugreis in de verte de Peperbus ziet dan weet hij dat zijn reis bijna teneinde is. Een Zwollenaar zal zijn Peperbus uit duizenden torens meteen herkennen. Het zien van de Peperbus geeft hem een gevoel van thuiskomen. Sinds 1454 torent de Peperbus 75 meter boven alle gebouwen van de stad uit. En wie de 236 traptreden beklimt heeft vanaf 50 meter hoogte een prachtig uitzicht over de stad en de verre omtrek. Daan en Anouk zijn de Peperbus opgegaan. Ze hoopten vanuit de hoogte aanwijzingen te vinden voor hun zoektocht. Maar ja, er is zoveel te zien vanaf die hoogte.

“Waar zou jij een geheim bewaren als je zo de stad overziet?” vroeg Anouk aan Daan. “Ze zeggen dat er onder de stad allemaal gangen lopen. Misschien zou ik het daarin wel verstoppen,” antwoordde Daan. “Stel dat die gangen er zijn dan moeten ze ook een ingang hebben,” opperde Anouk, “waar zou je die kunnen vinden?” “Misschien daar?” Daan wees naar de resten van de stadsmuur die nog overeind staan. “Laten we dan daarheen gaan. Wie weet vinden we er een aanwijzing,” stelde Anouk voor.

verhaal

Tip! Als de Peperbus geopend is, kun je misschien zelf naar boven gaan om te kijken wat Daan en Anouk allemaal gezien hebben.

De Peperbus staat aan de Ossenmarkt, de plaats waar ten tijde van Graaf Sassendonk de ossen

verhandeld werden. Hoe is de Peperbus aan zijn naam gekomen?

omdat de toren er als een pepervaatje uitziet [vakje 9 letter H]

omdat een gepeperde os een Zwolse lekkernij was in de Middeleeuwen [vakje 7 letter O]

Scan eerst het QR-zegel

volgens bartjensTrek lijnen tussen de som en het goede antwoord.

39 : 13 = 9

3

8

2

26 : 13 =

117 : 13 =

104 : 13 =

Route

Beschrijving

Ga met je rug tegen de hoofdingang van de basiliek staan. Pak je kompas en loop in noord-westelijke richting de Muntsteeg in om vervolgens rechtsaf de Korte Kamperstraat in te slaan. Ga vervolgens rechtsaf de Voorstraat in. Je loopt nu aan de achterkant van het Stedelijk Museum.

Om aan de voorzijde te komen, moet je linksaf de Melkmarktstraat in. Zo kom je op de Melkmarkt. Op de Melkmarkt ga je weer linksaf. Loop nu rechtdoor. Aan de linkerkant zie je het Stedelijk Museum. Steek nu over naar de andere kant van de straat en loop nog steeds rechtdoor richting het Rode Torenplein. Je gaat nu rechtsaf en steekt de Nieuwstraat over. Daarna loop je rechtdoor de Waterstraat in. Op de kruising met de Steenstraat sla je linksaf zodat je bij de stadsgracht uitkomt.

“Kijk,” zegt Anouk, “hier begint een stuk van de oude stadsmuur dat er

nog staat.” Ze wijst naar de overblijfselen van een toren die in de bouw van de huizen is opgeno-

men. Hier stond de Zwanentoren. Je kunt het lezen op het bordje dat op de oude muur is bevestigd.

Met de zwanen gaf Zwolle aan dat zij de baas waren over het Zwarte Water, een van de belangrijkste waterwegen naar de stad. “Weer water!” zegt Daan. “Ja, ik denk toch steeds meer dat dat water iets te maken heeft met het

verdwijnen van Graaf Sassendonk en ook met Ricky,” merkt Anouk op. “Misschien moeten wij ook wel oppas-sen met het drinken van Zwols wonderwater. Alsof het drinken van het water en het langzaam verdwijnen de prijs is die we betalen voor het vinden van de oplossing van dit mysterie…” Daan voelt de rillingen over zijn rug lopen als hij eraan denkt. “We kunnen er ook mee ophou-den, Anouk!” Anouk kijkt Daan met een scherpe blik aan. “Je denkt toch niet dat ik Ricky in de steek laat! Laten we kijken wat er nog van de oude stadsmuur over is. Misschien vinden we hier nog aanwijzingen!”

verhaal

De straat waar je nu loopt heet de

Buitenkant. Waarom heet deze straat zo?

omdat de huizen hier aan de buitenkant van de stadsmuur zijn gebouwd [vakje 8 letter C]

omdat de Zwanentoren de buitenste punt van de stadsmuur vormde [vakje 10 letterT]

Tip!

Als je goed oplet zie je aan je rechterzijde in de Voorstraat op de gevels de letter S meermaals

terug komen.

Scan het QR-zegel hierboven!Tel het aantal S’en die je in de animatie voorbij ziet komen en schrijf het antwoord op.

animatiefilmpje

antwoord

Route

BeschrijvingRoute

Beschrijving

Op de Buitenkant ga je rechtsaf. Je blijft aan deze zijde van de gracht en steekt de Vispoortenplas rechtover, om de route langs het water te vervolgen. (Je gaat de brug niet over). Ga de trappen af en loop vervolgens rechtsaf tussen de stadsmuur door om op het Broerenkerkplein uit te komen.

Langs deze kant van de stad hebben 7 torens en poorten gestaan. Een aantal zijn nog terug te vinden als je er langs loopt: de eerste is de Zwanentoren en dan volgen de resten van de Steenpoort, de Wijndragerstoren waar nu een café in zit, de Pelsertoren met het poortje ernaast en tenslotte de restanten van de Diezerpoort.

Zwolle was ten tijde van Graaf Sassendonk een gesloten stad.

Om de hele stad stond een muur met meer dan twintig torens en poorten. Om de hele stad lag en ligt ook nog steeds een stadsgracht. Soms was het water uit de waterpompen zo vies dat men liever water uit de stadsgracht gebruikte. Je hoeft niet lang naar het water in de stadsgracht te kijken om te begrijpen dat dit er niet echt als schoon drinkwater uitziet… “Zouden de stukken stadsmuur waar we nu langs lopen het stevigste deel van die muur zijn geweest?” vraagt Daan. “Hoezo?” antwoordt Anouk. “Nou ja,” vervolgt Daan, “deze stukken staan er nog. De rest van de stadsmuur is verdwe-nen.” Inderdaad, het grootste deel van de stadsmuur is verdwenen, net als de Graaf en net als Ricky. En had Anouk niet tegen Daan gezegd dat het leek of hij doorzichtig

werd? Zou Daan ook al aan het verdwijnen zijn? Jij hebt ook Zwols wonderwater bij je. Heb je er al van gedronken? Of durf je dat nu niet meer? Misschien ben jij ook al wel een beetje aan het verdwijnen? Zou dat door het Zwolse Water komen of omdat je op zoek bent gegaan naar het geheim van Graaf Sassendonk? “Het lijkt wel of het geheim steeds geheimzinniger wordt,” zegt Daan. “Zou best kunnen,” zegt Anouk, “maar als we ‘volgens Bartjens’ door zoeken dan gaan we het geheim zeker oplossen!” En bij de overblijfselen van delaatste poort die ze tegen- komen, vinden Daan en Anouk geheimzinnige sporen in het wegdek…

verhaalScan eerst het QR-zegel

Wat zouden Daan en Anouk gezien hebben in de geheim-zinnige sporen in het wegdek bij de Diezerpoort?

Het patroon van de ondergrondse gangen van Zwolle, waar ze naar op zoek waren [vakje 1 letter S]

Het patroon van de muren van de Diezerpoort, die nu grotendeels verdwenen is [vakje 4 letter F]

en trek een lijn

Zoek hieronder de goede onderkant bij elke sleutel. Trek een lijn van de sleutel naar de goede onderkant.

RouteBeschrijving

De route gaat verder langs de stadsmuur, via een straat ‘aan de stadsmuur’ geheten. Deze loopt over in de Pletterstraat. Aan het eind van de stadsmuur sla je rechtsaf de Diezerstraat (winkelstraat) in. Je volgt de Diezerstraat totdat je weer uitkomt op de Grote Markt.

In de Diezerstraat kun je heel veel oude gevels zien. Maar lang niet alle gevels

waren er al in de tijd van Graaf Sassendonk. Daan en Anouk blijven staan bij de bibliotheek aan de linkerkant van de straat. In dit gebouw vergaderde vroe-ger het bestuur van de provincie.“Een prachtig gebouw,”

zegt Anouk, “maar het is niet oud genoeg voor onze speurtocht.” “We moeten beter kijken, Anouk, dan vinden we wel een aanwijzing”. “Het moet iets met water te maken hebben, volgens mij,” zegt Anouk. “Of met bier!” roept Daan en hij wijst naar een oud pand aan dezelfde kant van de straat als de bibliotheek.

verhaal

Naar welk pand zou Daan gewezen hebben?

Het staat in deze straat aan dezelfde kant als de bibliotheek.

Naar het pand met de Witte Leeuw onder één van de ramen op de eerste verdieping

[vakje 6 letter W]

Naar het pand met de blauwe ballen en de gouden adelaar

[vakje 4 letter D]

quiz

In welk jaar is Graaf Sassendonk verdwenen?

1670

1672

1762 Wat is de voornaam van Graaf Sassendonk?

Hendrik

Gijsbert

Jacobus

Hoeveel maanden zitten er in een seizoen?

Twee

Drie

Vier

Wat dronk de Graaf vroeger het liefst?

Water

Jenever

Bier

RouteBeschrijving

Uitleg: Heel snel verdwijnen tot er niets van over blijft

spreekwoord

-h m=sn

v+ de-F d+ +en

portret van de graaf

Bedenk hoe Graaf Sassendonk eruit heeft gezien. Teken zijn portret in deze oude lijst. Als je de tekening klaar hebt kun je er een foto van maken en deze

mailen naar info@graafsassendonk.nl. Je maakt dan kans op een mooie prijs!

“Hier waren we al!” roept Daan. Hij klinkt teleurgesteld als hij weer op

de Grote Markt bij het gebouw van de VVV komt. Hij kijkt om zich heen en ziet weer de

Grote Kerk die naar Michaël is genoemd. Het beeld van Michaël staat op de punt van het dakje boven de ingang van de kerk. Tegenwoordig staat de aartsengel in groen glas zelfs midden op de Grote Markt.

En als Daan om zich heen naar boven kijkt, ziet hij ook een heleboel oude pandjes met prachtige gevels. Op een van de gevels staat Koning David met een gouden harp. Hij ziet puntdaken en bij zo’n punt een zonnewijzer. En als hij bij de friettent om de hoek kijkt ziet hij ook een hondje als gevelsteen. “Hoe moeten we hier ooit wijs uit worden!” vraagt hij aan Anouk. “Misschien moeten

we alles wat we tot nu toe gevonden hebben maar eens bij elkaar zetten,” stelt Anouk voor, “wie weet vinden we dan een oplossing? Laten we bij de waterpomp op het bankje gaan zitten.” “Brrrr…. water!” gruwt Daan. “Ik heb dorst en ik heb een flesje in mijn tas, maar ik heb ook het gevoel dat ik in een verdwijntruc zit.”

“Durf je niet te drinken?” plaagt Anouk hem. “Nou, jij ziet er anders ook aardig doorzichtig uit!” roept Daan met schrik. “Misschien is die Graaf en is Ricky hier ook wel definitief verdwenen. Zo te zien ben jij ook aardig aan het verdwijnen!” Daan en Anouk kijken elkaar aan. Het lijkt wel of ze door elkaar heen kunnen kijken.“We moe-ten snel zijn, Daan! Nog even en wij zijn ook verdwenen!”

verhaal

Bij elke opdracht in je doe-boek heb je een antwoord in

het lichtblauwe sterretje geschreven met een letter en een cijfer. Zet die letters bij de cijfers in dit schema.

1 2 3 4 5 106 7 8 9

Als je de goede letters hebt ingevuld dan staat hier de naam van een gebouw waar je vlakbij bent. Het kan zijn dat er een raar woord in het schema staat. Bekijk je antwoorden dan nog eens, misschien heb je bij bepaalde opdrachten wel het verkeerde antwoord gekozen. Als je de naam van het gebouw gevonden hebt, zoek dan dit gebouw. Ergens op dat gebouw vind je het laatste QR-zegel.

hoofdwacht

Heb je het laatste QR-zegel gevonden? Proficiat! Dan zul je nu weten wat het Geheim van Graaf Sassendonk is.

Met de code die je op de pagina hiernaast ontcijfert hebt kun je

inloggen op:

www.graafsassendonk.nl

Hiermee krijg je toegang tot verschillende games om zo nog

meer bonuspunten te verdienen.

tip

pagina’s

Rekenen volgens Bartjens (oranje blok)Zo laag mogelijk getal:12346 | 12358 | 23589 | 23568 | 34458

Lijnen trekken tussen de som en het goede antwood:17 x 9 = 15317 x 2 = 3417 x 3 = 5117 x 6 = 10217 x 8 = 136

Woordpuzzel (groene blok) Vul de ontbrekende woorden in:

poort | bus | korf | schoen | fiets | klas | neus | goed | rek | naam

Woordpuzzel (rode blok) 1. Peperbus2. Twaalf3. Kompas4. Blauw5. Zwolle6. Overijssel

Oplossing in lichtblauw: Blauwvingers

7. Hendrik 8. Kanon9. Geluk10. Sassenpoort11. Ster12. Spijker

Zoekplaat (rode blok) 3 sleutels14 boeken2 schilderijen2 lampen2 stadskaarten4 muntstukken

Woordzoeker (oranje blok) Oplossing: Graaf Sassendonk

Rebus (groene blok) Oplossing: Loop naar de pomp

Rekenen volgens Bartjens (rode blok)Lijnen trekken tussen de som en het goede antwoord:39 : 13 = 326 : 13 = 2117 : 13 = 9104 : 13 = 8

Quiz (groene blok) 1672 | Hendrik | Drie | Bier

Rebus (rode blok) Oplossing: Als sneeuw voor de zon verdwijnen

Zoek de verschillen

Trek lijnen tussen de sleutel en de goede onderkant

belangrijkZoals je hiernaast ziet zijn de antwoorden op de bonusvragen niet verklapt.

Het is belangrijk om je op te geven voor onze nieuwsbrief op:

www.graafsassendonk.nl

Via de nieuwsbrief ontvang je van ons vragen waarbij je deze antwoorden nodig hebt. Hiermee maak je kans op leuke prijzen.

Ook blijf je zo op de hoogte van alle nieuwe ontwikkelingen en misschien nog wel meer spannende informatie over het Geheim van Graaf Sassendonk!

Dus houd je mail goed in de gaten!

grotekerkplnsassenstr

voorstraatossenmarkt

melk markt

water

straat

diezerstraatpr

aub

aan de

stadsmuur

koestraat

straat

kaart

1

2

3

4

5

6

7

8

1 5

2 6

3 7

4 8

VVV Zwolle / Hoofdwacht Het Refter

Stadhuis Peperbus

Museum de Fundatie Wijndragerstoren

Sassenpoort Bibliotheek