1.-

De geijkte   misvattingen     over   de zogenaamde   " cambrische explosie   "  behoren tot  de meest aangehaalde creationistische  (  en goed geslaagde )desinformatie  stukjes , die hun weg hebben gevonden naar het collectieve media-geheugen en het publieke  pop-wetenschap domein Zowel  de traditionele YEC's , OEC's en de "moderne" IDC-ers  , gebruiken  nog steeds __ naast de vele rethoriek___ dergelijke strategische en  gekleurde   interpretaties van geselecteerd en verouderd , want gebaseerd  op incompleet feitenmateriaal en verzwegen nieuwe  ontdekkingen  , om hun " plotsklapse schepping   " van de hoofdafdelingen van de rijke diversiteit van het  levende  door de  mirakeleuze toverkunsten  van een bovennanuurlijke  ID-er , te verklaren  ( of op zijn minst te suggeren ) .... http://pharyngula.org/index/weblog/comments/the_cambrian_as_an_evolutionary_exemplar/#continue 

"... een Intelligente   Ontwerper     pikte zomaar plotseling  uit   het luchtledige    de voorlopers van alle moderne  extante vormen Zonder dat ook maar enige stam-voorouders werden voorgesteld of ontdekt  waaruit deze nakomeligen en stamlijnen (eventueel ) konden evolueren  en waardoor deze o.a.  "in het fossiel bestand gedocumenteerde waarnemingen "de   evolutieve -theorie wel moeten tegenspreken ( en verwerpen ? ) ...." (1) Andersoortige   pseudo-wetenschappers ( "new agers ", "spiritisten" en "  niet-materialisten"zoals bijvoorbeeld  de kneuzen  uit de  "Scientology   en Raeliaanse  hoek " )gebruiken een dergelijk  "argument "  ook steeds weer om de "foutieve - theorie van het darwinisme " te verwerpen ... Bijvoorbeeld ; http://www.filoscoop.com/2005/4/intelligent_design_2.htmJan Everink ;

"....De bezwaren tegen het neodarwinisme hebben slechts ten dele te maken met religieuze overwegingen en berusten vooral op empirisch vastgestelde feiten.Over de verschillende stadia van de evolutie is vrij veel bekend dankzij de studie van fossielen. Zo weet men thans dat de hoofdgroepen van de verschillende diersoorten alle ongeveer 530 miljoen jaar geleden gedurende een relatief korte periode, die wordt aangeduid als de cambrische explosie, op aarde verschenen. Sindsdien hebben nog wel allerlei ontwikkelingen plaatsgevonden maar de globale indeling van het dierenrijk is niet meer veranderd. Van de 50 hoofdsoorten die gedurende de cambrische explosie ontstonden bestaan er nu nog 37.Het fossielen-onderzoek   wijst er dus op dat er géén sprake   is geweest van een zeer geleidelijke evolutionaire ontwikkeling   van de soorten, zoals die volgens de neodarwinisten zou hebben plaatsgevonden.  ...."                                                  

Links ;Literalists and traditionalistshttp://www.rae.org/bits05.htm ID ( critic on Demski )http://www.csicop.org/creationwatch/designers.htmlhttp://pharyngula.org/index/weblog/comments/pre_cambrian_coelomate/http://pharyngula.org/index/weblog/comments/parapandorina_and_megasphaera/ Creationisten/ LinksEen    YEC  uiteenzetting  over de cambrische evolutie  kan op volgende nederlandstalige site  gevonden worden J.Wils / Leviathan http://users.pandora.be/jwils/evolution-creation/docs/leviathan/cambrische_explosie.htm Ook de ID-troep  is op Nederlandstalige  sites te vindenCreaton ;     Dossier: De Cambrische explosiehttp://www.creaton.nl/pages/publications.php?id=13 Stephen C. Meyers, directeur van het Discovery InstituteIn 2004 behaalde de Intelligent Design beweging een ( volgens henzelf) belangrijke mijlpaal. “Het ontstaan van biologische informatie en de hogere taxonomische categorieën” in de Proceedings of the Biological Society of Washington, een uitgave van het Natuurhistorisch Museum van hetSmithsonian Institute te Washington D.C..                 Het artikel behandelt één van de grootste onopgeloste raadsels in de paleontologie: de Cambrische explosie.°De wetenschappelijke gemeenschap reageerde ontzet op de publicatie.°De redactie werd de wacht aangezegd door het bestuur van het genootschap.°Maar er was ook bijval. Is dit het begin van een acceptatie van de Intelligent Design beweging door de wetenschap? zie over deze " peer review affaire "  ----> Intelligent design en  ook de engelstalige  amerikaanse  site : http://www.pandasthumb.org/pt-archives/000484.html Meyer’s Hopeless Monsterhttp://www.pandasthumb.org/archives/2004/08/meyers_hopeless_monster.htmlhttp://www.talkreason.org/articles/Meyer.cfmhttp://www.pandasthumb.org/archives/2005/08/intelligent_des_1.html Meyer's "Cambrian Explosion" Paper  by Lenny Flank  / (c) copyright 2006 http://www.geocities.com/CapeCanaveral/Hangar/2437/meyer.htm ((1)Intelligent Design and Miracleshttp://www.talkreason.org/index.cfm?category=11

2.- Wat toont het fossielen verslag ?Sleutelwoorden      Burgess shale  Precambrium

1.-(Volgens de creationisten   / Lee strobel /Knoxville Convention Center.Maart 2007/ DI conference(1 ) :

" ....DE meerderheid  van de  veertig phyla  (of nog andere  hierarchisch hoger geplaatste classificatie-categorieen  van (voornamelijk)  het dierenrijk )verschijnt (plots(2 )op het toneel, kompleet afgewerkt   met haar eigen unieke nieuwe lichaamsvormen en functionele uitrusting  ...en dat in afwezigheid van aantoonbare overgangs-fossielen .De phylae  verschijnen volledig  gevormd (en plotsklaps (2) tijdens  wat  de  "Cambrische explosie" is genoemd , zowat  meer dan vijf honderd miljoen jaar geleden ....."                  

 

(antwoorden? ) Allemaal grote onzin natuurlijk   . °Zelfs de cristelijk geinspireerde site  "American Scientific Affiliation" neemt

een" Perspectives on Science and Christian Faith"-artikel over , waarin  de creationistische  Leugens___die ook  door Lee Strobel worden nagepraat ___ kompleet worden ontmaskerd ..(3)  De samenvatting (abstract ) van het  document  "Transitional Forms and the Evolution of Phyla" gepubliceerd in 2001,  luidt ; " ... Vaak wordt geopperd in Christelijke kringen  dat er geen bewijsmateriaal is voor de evolutie op phylumniveau . Het bewijsmateriaal in de vorm van morfologische vergelijkende studies , wordt hier in dit artikel voorgelegd  en toont aan  dat er overgangsvormen bestaan  die de  phyla verbinden .Met name worden  specifieke morfologische schakels   onderzocht die Lobopodade Geleedpotigen , ,Armpotigen   , de Weekdieren  en de Ringwormen verbinden . Door deze lijnen te onderzoeken, toont  het  bewijsmateriaal  aan dat de  "Cambrische explosie" niet zeer "explosief" was. Integendeel .... het is een periode die  bijna   100 miljoen jaar duurde ___ in flagrante tegenspraak met de beweringen en  eisen van de  creationistische apologetici . "

Aangehaald   document bespreekt :° de oorzaken van de snelle differentiatie en de duidelijke overvloed aan  dieren in het Cambrium ____, ° Het  is ook  gewoon nog meer supplementair bewijsmateriaal dat  het Cambrium   niet  de plotse gebeurtenis vertegenwoordigt , die sommige christenen eraan toeschrijven

De " Cambrische explosie   "( volgens  de creationisten ) negeert het massieve aanbod aan bewijsmateriaal van al die dierenfossielen ( en getuigen van hypothetische afstammingslijnen )die geleidelijk aan opstarten   en verder ontwikkelen in het Precambrian  en  uiteindelijk  lijken   op te duiken in  het  cambrium (alsof die  diergroepen uit de lucht zijn gevallen )De verwezenlijkingen (en vooral differentiaties ) in  de phyla van het dierlijke leven op deze planeet moeten echter   veel vroeger zijn opgestart dan tijdens  het Cambrium.  (1)Jason Rosenhouse http://scienceblogs.com/evolutionblog/2007/03/darwin_and_design_in_knoxville.php 

(2) Creationisten  beweren in feite dat  alle (= 50 ? )phyla tijdens het cambrium uitsluitend zijn onstaan  door speciale scheppingsdaden .Dat impliceert  dat voorafgaand aan het cambrium geen voorouders  aanwezig kunnen geweest  zijn waaruit deze phyla evolueeerden  ...minstens  van enkele phyla zijn ° vertegenwoordigers  aangetoond die dateren uit het precambrium  zie ook;embryos of the Doushantuo formation in Chinasoft-bodied and multicellular animals more elaborate, bilaterally-symmetric animals, It's more than ten million years later that thespectacular and strange animals of the Burgess Shale occured (3)  Net zoals Alan Gishlick in DARWIN'S TREE OF LIFEhttp://www.ncseweb.org/icons/icon2tol.html 

BigBang   van het leven http://www.xs4all.be/~dvdavid/mag_science/Natuur/mag_science.20001020154825.nl.html http://www.xs4all.be/~dvdavid/mag_science/Natuur/ mag_science.20001020154825.nl.html Opgelet:

de pop-wetenschap artikels  van  David De Vaal  werden voor 2002 geschreven en zijn dus mogelijk gedateerd ( wat hun " vulgariserende  wetenschappelijke"informatieve  inhoud  betreft) ....(1)  Ze zijn niettemin nog steeds  interessant en vormen een goede inleiding   

Ook  omdat creationisten zich gewoonlijk bezighouden met  ( en graag citeren uit ) sterk verouderd  materiaal moet men toch rekening houden  met  ( soms  al verlaten en /of gedepasseerde  )  speculatieve  aanzetten en   voor werkhypotheses  die toendertijd actuaal waren en  met  de disputen die toen reeds bestonden  met de creationisten  ....

Veel creationistische troep bestaat   slechts  uit  het recycleren  van   opgerakelde  curiosa uit  het  antiquariaat

" Bijna 3 miljard jaar lang bestond het leven op aarde uit eencellige organismen. En dan, ongeveer 540 miljoen jaar geleden, ontstond er plots een rijke diversiteit aan leven. Wat die explosie aan levensvormen veroorzaakte weet men nog steeds niet.

De cambrische explosie

De drastische toename aan biologische diversiteit kenmerkt het Cambrium, een periode die liep van 540 tot 500 miljoen jaar   geleden. Meercellig leven   was al langer aanwezig, maar het fossielenbestand   neemt een drastische uitbreiding in geologische lagen die uit het Cambrium stammen.

Lange tijd werd gedacht dat het pre-cambrische leven louter bestond uit prokaryotische organismen, eencellige levensvormen waarbij de cel geen kern heeft.

Later bleek dat ook eukaryotische (van een kern voorziene) cellen voorkwamen. In de jaren ‘90 werd dit beeld nog wat complexer, toen bleek dat in het precambrische tijdperk ook wormen de zeebodem bevolkten. Gaandeweg duikt er dus meer fossiel bewijs op dat duidelijk maakt dat de vari 챘 teit aan levensvormen die de cambrische periode kenmerkt een aanloop kende in het pre-cambrische tijdperk.

Dat verandert echter weinig aan het uitzonderlijke karakter van wat de cambrische explosie is gaan heten, ook al spreken iets minder geëmotioneerde wetenchappers wel eens over de cambrische transitie.

Het blijft immers een feit dat op een erg korte periode alle belangrijke levensvormen   zijn ontstaan. (1)

De belangrijkste evolutie die zich voordeed was het ontstaan van dieren met een (uitwendig of inwendig) geraamte. (2)

Daarnaast ontstonden ook grazers, die zich met het prokaryotische en eukaryotische leven voedden en roofdieren, die zich voor het eerst te goed deden aan andere, hoger ontwikkelde dieren.

In het Cambrium onstaan de voorgangers van alle huidige vormen van leven. Nooit eerder en nooit meer zou de evolutie een dergelijk grote stap voorwaarts nemen.(2)

Het meest opzienbarende is nog dat dit alles zich in een erg korte tijd afspeelt. In ongeveer 10 miljoen jaar neemt het levensbestand exponentieel toe. Het bezorgde evolutie-biologen in elk geval heel wat kopzorgen. De fundamentele principes van de Darwiniaanse evolutie - mutatie en natuurlijke selectie - volstaan niet om de Cambrische explosie te verklaren. Integendeel, het Cambrische tijdperk schijnt er een falsificatie van te zijn. Darwin zelf was zich hier van bewust en was er van overtuigd dat er ooit fossiel bewijs zou opduiken van een aanloopperiode naar het Cambrium. Dat bleek inderdaad zo te zijn, hoewel Darwin zelf daar nooit getuige van is geweest.

Wat aan fossiel bewijs opdook, is evenwel onvoldoende om de Cambrische evolutie in een gelijkmatig voortschrijdende evolutie te situeren.

De Amerikaanse evolutie-deskundige Stephen J. Gould ontwikkelde daarom samen met collega Niles Eldredge de notie ‘punctuated equilibrium’, het onderbroken evenwicht. Deze past het Darwiniaanse evolutieconcept aan: evolutie is geen gelijkmatig proces gevormd door kleine opeenvolgende stapjes, maar gebeurt in horten en stoten. De vorming van nieuwe soorten is een relatief snelle gebeurtenis, waarna de afstammingslijnen gedurende een lange tijd maar weinig veranderen.Daarmee heeft de cambrische explosie dan wel voor een aanpassing van het evolutieconcept gezorgd, verklaard is ze nog niet. En dat blijft tot op heden ( 2001) zo, al zijn er tal van hypotheses en theorieën opgesteld.

Enkele hypotheses Omdat de cambrische evolutie zich op een globale schaal afspeelde zoeken de meeste theoretici hun heil in omgevingsfactoren. Zo zou het zuurstofgehalte pas ten tijde van het Cambrium een peil hebben bereikt dat voldoende was om processen als celdeling en de vorming van collageen, dat als bindweefsel dienst doet, mogelijk te maken. Maar volgens sommigen (o.a. Gould) was het zuurstofniveau al meer dan een miljard jaar hoog genoeg om het ontstaan van complexere levensvormen niet meer te hinderen.

Een andere hypothese vertrekt van een gelijkaardig uitgangspunt maar neemt  fosfor   als de ontbrekende substantie. Complexe organismen hebben koolstof, stikstof en fosfor nodig om hun weefsel te ontwikkelen. Pas in het Cambrium zou dan voldoende fosfor aanwezig zijn geweest.

Anderen wijzen op de specifieke biologische omgeving   waarin de cambrische explosie zich voltrok. Er was weinig of geen competitie tussen soorten en het leven dat al bestond was erg primitief. In zulke omstandigheden kunnen versnelde reproductie en genetische variatie volop hun kans gaan.

Mark McMenamin, die over de cambrische transitie een boek schreef, denkt dat de ontwikkeling van herbivoren, die een overvloed van voedsel aantroffen, de ontwikkeling van carnivoren stimuleerde. Als bescherming ontwikkelden de herbivoren dan schelpen en andere gedragspatronen en voedingsgewoonten. Het verschijnen van de regel ‘eten of gegeten worden’ zou ook gezorgd hebben voor de ontwikkeling van de eerste breinen, zowel bij de herbivoren, die slimmer werden om niet als voedsel te eindigen, als bij carnivoren, die verstand ontwikkelden om hun steeds slimmere prooien te kunnen verschalken.( wapenwedlopen  ) zie ook (2b)

Darwiniaanse   evolutiebiologen    zochten de verklaring van de Big Bang van het leven in de evolutie van eukaryotische tot prokaryotische cellen. Cellen met een kern bevatten chromosonen, waardoor mutatie frequenter kan optreden. Die variatie zou tot een gevarieerd aantal lichaamsvormen hebben gezorgd.

De Australische biogeochemicus Graham Logan   ziet de ontwikkeling van een spijsverteringsstelsel zelfs als de grote doorbraak in de ontwikkeling van de diverse levensvormen.

Bovendien kan genetische variatie   verklaren waarom na de cambrische explosie geen gelijkaardig evolutionaire sprong wordt gemaakt. De nieuwe levensvormen die na het Cambrium zouden zijn gevormd maakten geen schijn van kans omdat er een te competitieve omgeving was ontstaan.

De meest levensvatbare lichaamsplannen waren al getekend en andere ingrijpende mutaties   waren niet langer levensvatbaar. 

Een nieuwe onderzoekspoging  Een definitief antwoord is echter nog niet geformuleerd.

James Elser van de staatsuniversiteit van Arizona laat zich daar evenwel niet door ontmoedigen. In de nabijheid van het afgelegen dorpje Cuatro Cienegas   in Mexico, vlakbij de Amerikaanse grens, heeft hij een systeem van rivieren en meren gevonden die een erg eenvoudig biologisch systeem herbergden, tot ongeveer 40.000 jaar geleden ook hier een drastische diversificatie plaats vond.

Vooral de aanwezigheid van stromatolieten konden het enthousiasme van de wetenschapper opwekken, omdat stromatolieten in het precambrische tijdperk overvloedig voorkwamen.

De ontwikkeling van grazende diersoorten   veroorzaakte echter de ondergang van stromatolieten.

Net zoals nu staat te gebeuren in het ecosysteem dat hij in Mexico aantrof.

In de volgende drie jaar zullen observaties en laboratoriumexperimenten op basis van wat in Mexico wordt aangetroffen, resultaten opleveren die nieuwe inzichten over de cambrische explosie kunnen opleveren.

Een definitief antwoord zit er echter niet aan te komen, daarvoor moeten ook andere plaatsen onderzocht worden.

Dat zal Elser er echter niet van weerhouden zijn volgende levensjaren met stromatolieten door te brengen. . (DdV)

Related links: De cambrische explosie     Het Cambrium    Meer uitleg over het onderbroken evenwicht

James Elser  

  http://sols.asu.edu/faculty/jelser.php                           http://www.spaceref.com/news/viewpr.html?pid=2876     http:// abcnews.go.com/Technology/story?id=119849

 

Microbial diversity in Chihuahuan desert.http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?artid=145892

Opmerkingen / Correcties / updates  

(1)Dit   artikel doet op zijn minst ook foutieve beweringen   ;        ----> Landbewonende  dieren en planten   / insecten , vissen , amfibieen / reptielen / vogels en  zoogdieren  ,  duidelijk niet  ....Het fossielen  verslag  handelde  (tot 2001  en nog steeds ) over  mariene  dieren .... De  hier gedane  bewering  is op zijn minst erg onnauwkeurig 

(2) belangrijk  vanuit het oogpunt der  paleontologie en het fossielen verslag ... Veel belangrijker  gebeurtenissen ( de scheiding in geslachten ? , de ontwikkeling  van  zintuigen ? ( ogen bijvoorbeeld   komen tegenwoordig ook  voor bij kwallen die  GEEN harde gemakkelijk fossilifieerbare  delen bezitten ) zijn misschien al op gang  gekomen in het precambrium  

b) Er is zelfs een theorie dat het beslissende moment het verschijnen van ogen is geweest , waardoor  bijvoorbeeld  rovers efficienter konden  optreden  en  daardoor  een serieuse  toename van de selectiedruk  en de  ontwikkeling  van bepantsering  ( uitwendige skeletten ) veroorzaakten  

(3) Dit artikel   doet een paar onwaarschijnlijke   speculaties     Het leven is op zijn minst een paar keer  bijna volledig uitgestorven    ... het herstelde zich steeds na zulke

catastrofes en  ontplooide na een paar miljoenen  jaren telkens  grote biodiversiteiten die de wereld nog niet had gezien  ...

Er bestaan verschillende  zeer rijke en erg verschillende  geologische fauna en flora  in het fossielen bestand  Het leven  voorafgaand aan   de cambrische  explosie was al even bizar en divers en onbegrijpelijk zoals de weinige  fossielen ( die ondertussen zijn ontdekt ) reeds laten vermoeden  ....De periode  waarin het zich kon ontwikkelen  ook zeer lang ...  

Tegenwoordig is ook de ( slechts heel gedeeltelijk  bekende ) diversiteit  aan microben , bacterieen , virussen en  eencelligen  die NIET zo gemakkelijk  fossilieren  , al vele malen  groter  dan wat ooit is gevonden in de het fossielen bestand  of in de tegenwoordig   "belangrijkere "  organismen ...

Toevoegingen bij vorige Commentaren     Volgens enkele Amerikaanse geleerden (Science, augustus 2001) ontstonden in  het ( precambrische )  sturdian , ca. 750 miljoen jaar geleden, de eerstelandplanten. Dit is 300 miljoen eerder dan eerst werd aangenomen ( Ordovicium). Dit op basis van DNA onderzoek en onderzoek naar de samenstelling van eiwitten of aminozuren. 

Sturdian (800 - 610 miljoen jaar geleden);  Vendiaan (610 - 570 miljoen jaar geleden  Cambrium (570 - 510 miljoen jaar geleden) http://www.bertsgeschiedenissite.nl/geschiedenis%20aarde/cambrischeexplosie.htm

De Cambrische explosietheorie stelt dat het meercellige leven (Metazoa) zo'n 570 miljoen jaar geleden ontstond en in korte tijd evolueerde tot een waaier aan levensvormen. 

Deze theorie baseert zich op vondsten in de Burgess Shale, een rijke afzetting in het zuiden van Brits Columbia. Maar er wordt aan deze theorie getwijfeld. Het feit dat de meeste meercellige fossielen niet ouder zijn dan 570 miljoen jaar oud, heeft vooral te maken met het feit dat de organismen vanaf die tijd een kalkachtig pantser ontwikkelden. Zo'n pantser fossileert beter dan zacht weefsel. Vandaar dat er weinig sporen zijn van dieren die ouder zijn dan 570 miljoen jaar, en nog geen pantser bezaten. De "slow burn" hypothese stelt dat meercellige organismen zich veel eerder en veel geleidelijker ontwikkelden dan de Cambrische explosietheorie veronderstelt.

Deze "slow burn" theorie   wordt ondersteunt door de in 1996 gevonden sporen van wormen in de Son-vallei in Centraal India.                                  (laatst bijgewerkt: 21-06-01)

LINKS Evolutie 35http://www.fossieleplanten.nl/Evolutie/evolu35.htmlLeancholiahttp://www.nmnh.si.edu/paleo/shale/pleancho.htmBurgess shalehttp://www.geokring.nl/fossielen/burgess_shale/burgess_shale.htmlChengjiang shalehttp://www.fossilmuseum.net/Fossil_Sites/Chengjiang.htm  FOSSIEL  MATERIAAL   VOORAFGAAND   aan  de cambnrium 

   zie ook    EDICAREAN   FAUNA    en   / AVALON  EXPLOSIE

3.-

Nieuwe fossielen maken oude minder bizar 

Sinds Stephen Jay Gould de PR   voor het Cambrium verzorgt, is het tijdperk bijna net zo beroemd als dat van de dinosauri 챘 rs. Maar uit nieuwe fossielen blijkt dat de dieren uit de Cambrische Explosie minder bizar zijn dan gedacht. En een explosie was het misschien ook al niet.

MENNO SCHILTHUIZEN

(Oorspronkelijk verschenen in de Volkskrant.)

Een kwal met een gat in het midden heeft nooit bestaan. Toch was dat wat paleontoloog Charles Walcott   gevonden dacht te hebben. Het was een van de zestigduizend fossielen die hij tussen 1909 en 1917 verzamelde in de Rocky Mountains in Canada. ;     -->Burgess Shale

Andere vondsten waren vormloze platen, die hij interpreteerde als de resten van sponzen, en iets dat leek op het achterlijf van een garnaal.

Pas zeventig jaar later werd duidelijk wat Walcott werkelijk gevonden had. De geperforeerde kwal, de koploze garnaal en de spons bleken puzzelstukjes waaruit een Brits team van wetenschappers een voordien onbekend wezen samenstelde: Anomalocaris, een groot roofdier dat de zee 챘 n van het Cambrium doorkruiste, zo'n half miljard jaar geleden.

De Burgess shale -- zo noemde Walcott zijn vindplaats--staat bekend als een van de belangrijkste Cambrische afzettingen. Belangrijk, omdat de fossielen puntgaaf zijn. De laag is waarschijnlijk ontstaan toen modderbanken verschoven en in 챕챕 n keer de fauna van een stukje zeebodem bedolven.

De zuurstofarme omgeving waarin de dieren werden opgesloten, voorkwam verrotting, waardoor de Burgess-fossielen (Burgess Shale fossils ) na honderden miljoenen jaren nog al hun intieme delen tonen. Wormen fossiliseren normaal zelden, maar van , een soort die in zandbodems leefde, zijn alle details bewaard gebleven. Bij andere diertjes is zelfs te zien wat hun laatste maaltijd was.

Ondanks het feit dat ze al meer dan tachtig jaar bekend zijn, zijn de Burgess-fossielen pas de laatste jaren prominent gaan figureren in de paleontologie.Walcott had namelijk de neiging zijn vondsten onder te brengen in hedendaagse diergroepen, ook wanneer die--zoals bij de kwal met het gat--duidelijk ontoereikend waren.

Hij publiceerde een reeks van artikelen waarin hij zijn vondsten braaf rangschikte in de bekende categorie 챘 n: kreeftachtigen, gelede wormen en zeekomkommers. Na Walcotts dood lag de collectie decennia lang onaangeroerd in de laden van de Smithsonian Institution in Washington.

Niemand kon weten dat achter de conventionele benamingen een wonderlijke wereld schuilging. Tot, in de jaren zeventig, drie paleontologen van de universiteit van Cambridge een onthullende herbestudering begonnen.

De Britse onderzoekers vielen van de ene verbazing in de andere. Want in plaats van de garnalen, kwallen en sponzen die Walcott had herkend, bleek een groot deel van de organismen onclassificeerbaar. Gebruikmakend van nieuwe prepareertechnieken. ontdekten ze unieke vormen en organen in het Burgessmateriaal.

Opabinia bijvoorbeeld, door Walcott bestempeld als een kreeftje, bleek bij nadere bestudering vijf ogen te bezitten. Verder had het dier een soort stofzuigersnuit. Kenmerken die nergens anders in het dierenrijk terug te vinden zijn. Ook Anomalocaris met zijn cirkelvormige mond (Walcotts kwal) was nergens te plaatsen.

Maar de kroon spande een klein diertje waarvan Walcott dacht dat het een worm was. De Britten reconstrueerden het slangachtige beestje met zijn aardappelvormige kop, schuifelend op zeven paar stijve stelten en met een reeks schoorsteentjes op zijn rug. Het kreeg de toepasselijke naamHallucigenia .

Wereldfaam kreeg het Cambridge-onderzoek pas in 1989, toen de Amerikaanse publicist-paleontoloog Stephen Jay Gould er zijn boek Wonderful Life(Wonderlijk leven) aan wijdde.

Volgens Gould zat het zo:

het vroege Cambrium kende een explosieve uitwaaiering van levensvormen.

Afzettingen van direct ervoor (het Precambrium) zijn namelijk vrijwel leeg, terwijl die van slechts tien miljoen jaar later vol zitten met fossielen van allerlei beesten.

Weekdieren, wormen, trilobieten, alle bekende diergroepen moesten dus zijn ontstaan in die relatief korte periode.

De Burgess-fauna toont aan dat er bovendien nog talloze oddballs rondhingen, zoals de genoemde Opabinia, Anomalocaris en Hallucigenia, dieren die in de huidige wereld geen nakomelingen hebben.

Blijkbaar, aldus Gould, onstond er door een bijzonder soort evolutie  ( = speciale  schepping zeggen de creationisten  ) een ruim assortiment bouwtekeningen. waarvan in de rest van de aardgeschiedenis maar een handjevol   werd gebruikt.

Prof. dr Derek Briggs, een van de leden van de Cambridge-groep en nu hoogleraar aan de universiteit van Bristol, heeft zo zijn twijfels over Goulds visie.

'Ik denk dat Gould de zaken heeft overdreven. Hij heeft zich, net als de rest van de wetenschappelijke gemeenschap, laten meeslepen door de bijna buitenaardse indruk die veel Burgess-dieren in eerste instantie maakten. Maar stel je eens voor dat je van een andere planeet komt en voor het eerst een olifant ziet. Of een kangoeroe; zo'n beest verzin je ook niet.'

Briggs, heeft een paar jaar geleden geprobeerd de Cambrische vormenrijkdom daadwerkelijk te meten.

Hij nam 25 geleedpotigen van de Burgess Shale en daarnaast vertegenwoordigers van de 21 recente groepen van geleedpotigen (onder meer kreeften, duizendpoten en insekten).

Van allemaal noteerde hij 134 kenmerken en vervolgens deed hij een statistische analyse om de vormverschillen meetbaar te maken.

Uit de resultaten, die werden gepubliceerd in Science, bleek dat de Cambrische vormenrijkdom niet groter was dan die van vandaag.

Briggs:

'Het was Goulds idee om wat hij 'vormruimte' noemde, te kwantificeren. Maar of hij erg blij is met het resultaat, weet ik niet.'

Een van de grote verdiensten van Goulds boek, zegt Briggs, is de enorme vlucht die ons soort paleontologie genomen heeft. Overal ter wereld wordt nu gezocht naar andere 'Burgess Shales', en met succes. In China. Australi 챘 en op Groenland doen onderzoeksteams soortgelijke ontdekkingen. Vooral de Chinese vindplaats bij Chengjiang levert opwindende vondsten. Daar is laatst een complete Anomalocaris van twee meter lang gevonden! Wij kenden ze maar tot zeventig centimeter, en meestal in stukjes.'

Gould beschouwde Anomalocaris als een van de vreemdste oddballs van de Burgess Shale. Is dat beeld ook aan het veranderen?

 Briggs: 'Eigenlijk wel. Alles wijst erop dat dit dier een primitieve geleedpotige was. Een grote en gekke, dat wel, maar niettemin een geleedpotige. En dat geldt voor meer van de Burgess-dieren waar we in eerste instantie geen raad mee wisten.

We hebben vorig jaar een nieuw boek uitgebracht over de Burgess Shate-fossielen, en daarin is het aantal "problematische gevallen" verreweg in de minderheid. Voor een deel is dat te danken aan het onderzoek in China en Groenland, dat een hoop extra gegevens heeft opgeleverd.'

De nieuwe vindplaatsen hebben ook het raadsel van Hallucigenia helpen oplossen. Bij Chengjiang is een hele reeks Hallucigenia-achtige beestjes opgedoken. De stelten van de Burgess-soort waren bij sommige van de Chinese typen vervangen door korte staafjes of plaatjes. Gewoon rugbescherming dus.

'De schoorsteentjes waren eigenlijk twee rijen pootjes en de aardappelkop bleek bij nader inzien niets meer dan een uitvloeiing aan de anus van het beest. We hadden hem dus zowel ondersteboven als achterstevoren gereconstrueerd. In de juiste ori 챘 ntatie onderscheidt niets hem nog van de fluweelwormen, een groep die nu nog leeft in het tropisch regenwoud.'

Briggs, van huis uit geoloog, houdt zich de laatste jaren ook veel bezig met wat hij noemt 'zelf fossielen maken'. In zijn laboratorium liggen garnalen in bakjes zeewater langzaam te vergaan. 'Ik voorzie voor de komende jaren een groeiende belangstelling voor fossielen waarin weke delen bewaard zijn gebleven à la Burgess. Zulk materiaal vertelt ons veel meer over de dieren en hun evolutie dan de

standaard schelp-, schaal- en botfossielen. En om te begrijpen hoe zulke fossielen gevormd worden, moet je het proces in het lab nabootsen.

'Door dit soort werk krijgen we een veel beter beeld van het soort omstandigheden dat nodig is voor fossilisatie van zacht weefsel. Op die manier kunnen we voorspellen waar we moeten gaan zoeken.'

En dat, zo denkt Briggs, is van belang bij het begrijpen van de Cambrische explosie.

'Iedereen zegt wel dat al deze dieren er in het Precambrium nog niet waren, maar eerlijk gezegd heeft niemand nog echt goed gezocht. Misschien moet de Burgess Shale van het Precambrium nog gevonden worden.'

 

© Copyright Menno Schilthuizen  2004