Directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen FOD Justitie...Directoraat-generaal Penitentiaire...

Directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen FOD Justitie

Activiteitenverslag 2007

ERRATA Gelieve de volgende verbeteringen te noteren : Bladzijde 130 : de woorden “ (Behalve elektronisch toezicht) “ laten vervallen onder het opschrift van de tabel Bladzijde 136 : de tabel vervangen door volgende tabel :

Invrijheidstellingen van veroordeelden onder elektronisch toezicht (2007)

Inrichting

Einde van de straf

Voorwaardelijke invrijheidstelling

Voorlopige invrijheidstelling

(algemeen)

Voorlopige invrijheidstelling

(bijzonder) Andere Totaal

Merksplas 3 5 14 22Wortel 3 18 21Antwerpen 3 139 5 147Mechelen 4 51 1 56Turnhout 2 46 48Hoogstraten 11 3 14St. Gillis / St. Gilles 3 3 6Leuven Centraal 6 6Forest / Vorst 1 127 7 135Leuven Hulp 1 55 56Nivelles 2 3 15 3 23Berkendael 1 23 24Ittre 4 16 1 21Brugge 4 12 90 106Ieper 6 40 46Ruiselede 5 7 12Gent 1 6 124 2 133Oudenaarde 4 19 1 1 25Dendermonde 1 74 75Mons 2 39 2 43Tournai 4 4 30 38Jamioulx 3 2 62 1 68Marneffe 15 15Lantin 8 7 101 4 120Verviers 7 22 29Huy 3 13 16Hasselt Nieuw 2 17 153 2 174Arlon 1 14 15St. Hubert 4 14 24 42Namur 1 1 44 2 48Dinant 1 1 25 27Andenne 1 18 1 20Totaal 39 184 1377 1 30 1631

Directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen – Federale Overheidsdienst Justitie

1

Voorwoord

Het is sinds 1999 geleden dat het directoraat-

generaal Penitentiaire Inrichtingen nog een

jaarlijks activiteitenverslag heeft gepubliceerd.

Niettemin is een dergelijk document een

waardevolle bron van informatie voor de

buitenwereld. Daarom kreeg het DG

Penitentiaire Inrichtingen regelmatig kritiek

over het ontbreken van een activiteitenverslag.

Bovendien beschikt de organisatie niet over

een referentie-instrument voor het grote

publiek dat de organisatie beter wil leren

kennen. In die context wenst de directeur-

generaal deze leemte in te vullen en een

activiteitenverslag voor het jaar 2007 te

publiceren.

Dit verslag is bedoeld voor degenen die

geïnteresseerd zijn in het gevangenismilieu:

uiteraard de personeelsleden, maar ook de

politiek, de media, de universiteiten, en niet te

vergeten de burger. Het is opgesteld in een

optiek van openheid en transparantie. De

meest interessante activiteiten van het DG EPI

die in 2007 zijn gerealiseerd of opgestart, in de

administratie en in de gevangenissen, worden

hierin op algemene wijze voorgesteld.

Het is de bedoeling deze activiteiten in hun

context voor te stellen, zonder de moeilijke

situatie van de gevangeniswereld uit het oog te

verliezen. In dit verslag wordt dus met opzet

geen balans opgemaakt. De verwezenlijkingen

worden voorgesteld, niet de onopgeloste

problemen zoals de soms totaal onaangepaste

infrastructuur of de plaatselijke overbevolking.

Het DG EPI heeft niet als bedoeling de

moeilijkheden weg te moffelen, maar wil de

nadruk leggen op de positieve aspecten, op de

opgeloste of ten minste behandelde

problemen.

Daarom is op het einde van dit verslag slechts

weinig statistische informatie terug te vinden.

Enkel de cijfers die daadwerkelijk betrekking

hebben op de activiteiten van het DG EPI, zijn

opgenomen. De geïnteresseerde lezer kan

andere gegevensbronnen raadplegen, zoals

de brochures ‘Justitie in cijfers’ van de FOD

Justitie. Op termijn zal het gevangeniswezen

ook beschikken over een datawarehouse, een

project dat trouwens is opgestart in 2007 en

verder in dit verslag wordt voorgesteld.

Het jaarverslag is onderverdeeld in twee delen:

in het eerste deel worden alle diensten van het

DG EPI beknopt omschreven, net als de

dagelijkse taken ervan. Het tweede deel bevat

onder andere de originele activiteiten,

constructieve initiatieven en projecten die in

2007 zijn gerealiseerd of alleszins in de loop

van dat jaar zijn opgestart.

Ten slotte moet worden benadrukt dat dit

document het resultaat is van een vrijwel

volledig nieuwe aanpak. Noch de

methodologie, noch de inhoud van het


2

jaarverslag werden al geëvalueerd. Bijgevolg

zal dit instrument uiteraard nog fouten en

gebreken vertonen, maar het zal uitvoerig

geëvalueerd en, indien nog, aangepast

worden. De kwaliteit van de toekomstige

jaarverslagen zal dan ook ongetwijfeld

verbeteren.


3

Woord van de directeur-generaal

Het document dat hier wordt voorgesteld, is

een langverwacht document. Het is bijna tien

jaar geleden dat het Directoraat-generaal

Penitentiaire Inrichtingen een jaarverslag heeft

uitgebracht. Toen ik mijn mandaat in 2006

opnam, heb ik dit zeer snel ervaren als een

gemiste kans en heb ik de opmaak en

publicatie van een activiteitenverslag

ingeschreven in mijn prioriteiten en in mijn

managementplan.

Ik ben immers van mening dat een organisatie

zich niet meer kan veroorloven om haar

activiteiten niet kenbaar te maken. Dit kadert

niet in de logica van een moderne organisatie.

Het publiek heeft het recht te weten waaraan

de belastingsgelden worden besteed en hoe ze

worden besteed. Bovendien kampt het

gevangeniswezen met een groot

imagoprobleem. Vaak komen de

gevangenissen enkel in beeld bij incidenten.

Nochtans wordt binnen de penitentiaire

administratie enorm goed werk geleverd, wat

meestal niet in de kijker wordt gebracht. Veel

problemen worden geïdentificeerd en

aangepakt. Nieuwe initiatieven zien het licht

om de werkomstandigheden te verbeteren, het

regime van de gedetineerden te moderniseren

en de infrastructuur aan te passen ondanks de

soms moeilijke situaties.

2007 was zeker geen gemakkelijk jaar voor het

Directoraat-generaal EPI. Tijdens het voorjaar

kende het probleem van de overbevolking een

symbolisch hoogtepunt toen de kaap van

10.000 gedetineerden werd overschreden.

Gelukkig heeft dit cijfer zich sindsdien

ongeveer kunnen stabiliseren. Bovendien zorgt

de veranderende gevangenispopulatie

eveneens voor moeilijkheden.

Gedetineerden spreken steeds meer talen en

beschikken telkens over een eigen culturele

achtergrond. Dit is op zich een verrijking, maar

in een gesloten milieu zoals een gevangenis

komen de communicatie en het samenleven

door een grotere diversiteit onder druk te

staan. Steeds minder gedetineerden kunnen

voor zichzelf instaan, noch tijdens hun

detentie, noch tijdens de voorbereiding op hun

vrijlating, noch na hun vrijlating. Dit zou

nochtans de bedoeling moeten zijn. Steeds

meer gedetineerden kampen bovendien met

medische problemen of zelfs met

psychiatrische aandoeningen. Al deze factoren


4

zorgen voor een groeiende druk op onze

administratie, het gevangenispersoneel en de

gedetineerden.

Ondanks onze inspanningen en de positieve

resultaten die we het voorbije jaar geboekt

hebben inzake veiligheid, hebben er zich in

2007 helaas toch enkele spectaculaire

incidenten voorgedaan. Ik verwijs onder

andere naar de ontsnappingen per helikopter

in de gevangenissen van Lantin en Ittre. Toch

ligt het aantal ontsnappingen historisch laag,

zoals de cijfers aantonen. In 2007 werden wij

geconfronteerd met de nadelige gevolgen van

de politieke crisis in ons land naar aanleiding

van de aanslepende regeringsvorming. Zo

hebben wij moeilijkheden gekend op budgettair

vlak. Ondanks al deze moeilijkheden, zal u

merken dat er degelijk werk is geleverd door

alle diensten van het DG EPI.

Dit activiteitenverslag kon opgesteld worden

dankzij het nodige voorafgaande teamwork.

Alle gevangenissen en diensten hebben hun

bijdrage geleverd op inhoudelijk vlak en

hebben zich hiervoor volledig ingezet. Ik wil

dan ook iedereen bedanken die heeft

meegewerkt aan de realisatie van dit

activiteitenverslag van 2007.

Hans Meurisse


5

Woord van de Minister

Het is zonder meer een goede zaak dat het

Directoraat-Generaal Penitentiaire Inrichtingen,

na zoveel jaren van

onderbreking, opnieuw

een activiteitenverslag

uitbrengt. Met een

activiteitenverslag

houden we overzicht,

kunnen we

terugkoppelen naar wat

was, vallen ons tendenzen op, kan men

makkelijker aan wetenschappelijk onderzoek

doen. Vooral is zo'n activiteitenverslag ook een

uitstekend beleidsinstrument.

Ik had het voorrecht een prelectuur te mogen

doen en ik geef graag toe dat ik onder de

indruk ben van het werk dat het directoraat-

generaal verzet.

De strafuitvoering is voor mij dé

beleidsprioriteit. In mijn beleidsverklaring kan u

lezen hoe belangrijk ik een geloofwaardig en

krachtdadig strafuitvoeringsbeleid voor justitie

acht. Het directoraat-generaal onder leiding

van Hans Meurisse speelt daarin een

sleutelrol. Onder meer daarom hecht ik ook

zo'n groot belang aan onze samenwerking met

deze administratie.

Het activiteitenverslag leert mij dat de

directeur-generaal en zijn staf een ambitieus

doel hebben vooropgesteld, en dat ze

onversaagd aan de weg timmeren. Een lange

weg nog, onmiskenbaar ook een moeilijke

weg. Er moet extra gevangeniscapaciteit

komen, dat is mijn voornaamste zorg als

minister. Maar justitie is geen of/of-verhaal. Het

is een en/en-verhaal. We investeren in nieuwe

capaciteit, omdat het moét. Omdat een

geloofwaardige strafuitvoering met de huidige

capaciteit gewoon onhaalbaar is en leidt tot

toestanden die een beschaafde democratie

onwaardig zijn. Dat is niet rechts, dat is niet

links, dat is humaan. Tegelijk investeren we in

alternatieve strafmodaliteiten zoals het

elektronisch toezicht. Beide zijn nodig. En voor

beide gaan we. Voluit. En ondertussen zien we

allemaal in dat voor het gevangeniswezen een

zeer zorgzaam beheer nodig is. In de

strafuitvoering is het belangrijk, meen ik,

onderweg te zijn, te groeien, beter te worden,

te luisteren, te leren, te lezen. Dit

activiteitenverslag helpt om de weg te vinden.

Jo Vandeurzen


6


7

DEEL I

ALGEMENE VOORSTELLING VAN HET DG EPI EN DE DIENSTEN


8


9

HET DG EPI – Penitentiaire inrichtingen

Opdrachten Direction générale Nord

Het directoraat-generaal Penitentiaire

Inrichtingen (EPI) is belast met de

tenuitvoerlegging van de straffen en de

vrijheidsberovende maatregelen. Daarbij leeft

het de wettelijkheid op strikte wijze na,

waarborgt het de bescherming van de

samenleving, het personeel en de

gedetineerden, met inachtneming van de

menselijke waardigheid, en werkt het

herstelgericht. Het directoraat-generaal

verstrekt op grond van zijn deskundigheid

advies op penitentiair vlak.

Organigram

Het directoraat-generaal EPI bestaat uit een

centraal bestuur en buitendiensten die alle

penitentiaire inrichtingen omvatten. Het

centraal bestuur houdt toezicht op en

ondersteunt de buitendiensten, behandelt de

individuele dossiers van gedetineerden en

beheert het personeel. De gevangenissen zijn

belast met de tenuitvoerlegging van de straffen

en de vrijheidsberovende maatregelen. Het

Veiligheidskorps, dat instaat voor de

overbrenging van de gedetineerden, maakt ook

deel uit van dit directoraat-generaal.

Regionale directie Zuid Regionale directie Noord


10

Voorstelling van de centrale diensten

1. De directeur-generaal en diensten van de directeur-generaal De directeur-generaal De directeur-generaal staat aan het hoofd van

het DG EPI. Hij concipieert en coördineert de

strategische en operationele plannen voor het

DG EPI om bij te dragen tot de verwezenlijking

van de doelstellingen van de FOD Justitie. Het

betreft hier de uitbouw van moderne

penologische concepten, het beheer van de

gevangenissen en het veiligheidskorps en de

uitvoering van vrijheidsberovende straffen en

maatregelen.

De dienst Secretariaat en externe relaties Deze dienst staat onder de rechtstreekse

leiding van de directeur-generaal. De dienst is

niet alleen belast met de ondersteuning van de

dagelijkse activiteiten van de directeur-

generaal, maar ook met de goedkeuringen van

studentenstages, de toelatingen voor

bezoeken voor verschillende instellingen, enz.

Ook de externe en interne communicatie van

het directoraat-generaal ressorteert onder deze

dienst.

Het Program Management Office Zowel de dienst Program Management Office

(PMO) als de Program Manager zijn nieuw

binnen de FOD en binnen het directoraat-

generaal. De program manager is de

referentiepersoon voor het projectwerk binnen

zijn entiteit. Hij ondersteunt actief de sponsor,

meestal de directeur-generaal, bij het beheer

van het projectwerk en bij de uitvoering van

zijn strategische doelstellingen. Hij zorgt voor

de opvolging van alle projecten van zijn entiteit,

zowel op vlak van de verwezenlijking als op

vlak van de methodologie. Deze persoon is het

aanspreekpunt van de projectleiders. De

projecten zijn ofwel veranderingsprojecten

(projecten binnen het managementplan), ofwel

doelstellingen die eerder gelinkt zijn aan de

optimalisatie van de kernprocessen van de

organisatie (organisationele doelstellingen). De

Program Manager wordt op zijn beurt

methodologisch ondersteund door de dienst

PMO van de FOD Justitie.

De inspectiediensten Deze diensten zijn belast met de controle op

de goede werking van de griffies van de

gevangenissen, op het goede verloop van de

financiële transacties en logistieke acties,

evenals op de beveiligingssystemen en de

veiligheidsprocedures. Deze diensten wordt

momenteel volledig gereorganiseerd.


11

2. De ondersteuningsdiensten De dienst Personeel & Organisatie De dienst Personeel en Organisatie (P&O) is

een ondersteuningsdienst van het DG EPI en

is verantwoordelijk voor het personeelsbeleid.

Deze dienst staat in voor de voorbereiding en

opvolging van de personeelsbegroting, stelt de

nodige personele middelen ter beschikking

voor de buitendiensten en ontwikkelt een

modern HR-beleid.

De dienst ICT Als ondersteuningsdienst van het DG EPI is

deze dienst belast met alle aspecten rond ICT

op vlak van infrastructuur, gebruikers-

ondersteuning, bedrijfstoepassingen, data-

analyse en managementtools.

De dienst Budget, Beheer & Logistiek en de diensten voor operationele ondersteuning De Dienst Budget, Beheer en Logistiek (BB&L)

is een ondersteuningsdienst voor het DG EPI.

Deze dienst staat in voor de opmaak en

opvolging van het budget, de aankopen en het

logistiek beleid. Zij beschikt eveneens over een

operationeel luik via de Centrale Dienst van de

Regie van de Gevangenisarbeid (CDRGA), het

veiligheidskorps en de centrale garage.

Centrale Dienst van de Regie van de Gevangenisarbeid De ‘nieuwe Regie’, die een staatsdienst met

afzonderlijk beheer is geworden, is opgericht

bij het koninklijk besluit van 28/09/2004,

bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van

03/11/2004. Het koninklijk besluit van

13/09/2004 tot vaststelling van de activiteiten

van de Regie van de Gevangenisarbeid,

bekendgemaakt op 03/11/2004, is met

terugwerkende kracht in werking getreden op 1

januari 2003.

De Regie van de Gevangenisarbeid

organiseert het aanbod van werk en opleiding

van de gedetineerden. Het aangeboden werk

omvat onder meer huishoudelijk werk en

onderhoudswerk van het materieel en de

gebouwen, werk in de werkplaatsen van de

Regie, werk in de werkplaatsen voor rekening

van externe klanten en werk dat verband houdt

met een landbouwonderneming (bv. teelt,

veeteelt, bosbouw).

Het werk moet de gedetineerden een

vergoeding bezorgen die toereikend is om hen

de mogelijkheid te bieden:

• zich zaken aan te schaffen ter

verbetering van de gewone

omstandigheden van het leven in

detentie;

• een spaarpotje aan te leggen voor het

tijdstip van hun invrijheidstelling;

• bij te dragen aan de bestaansmiddelen

van hun naaste familie, zonder de

schadevergoeding van de slachtoffers

uit het oog te verliezen waartoe het

werk zou moeten leiden.


12

Veiligheidskorps Het Veiligheidskorps is opgericht in 2003 en

maakt deel uit van het directoraat-generaal

Penitentiaire Inrichtingen van de FOD Justitie.

Het korps bestaat uit een beheerscel die de

veiligheidsbeambten administratieve onder-

steuning biedt en een operationele component

met veiligheidsbeambten die geïntegreerd zijn

in de lokale politiezones.

De veiligheidsbeambten moeten de

politiediensten ontlasten van de taken die strikt

genomen geen politietaken zijn, zoals de

overbrenging van de gedetineerden en de

ordehandhaving in de hoven en rechtbanken.

De veiligheidsbeambten zijn bevoegd voor:

- de ordehandhaving in de hoven en

rechtbanken en andere plaatsen waar een

magistraat of een lid van het openbaar

ministerie zijn opdracht uitoefent;

- de bewaking van de gevangenen naar

aanleiding van hun verschijning in rechte;

- de overbrenging en bewaking van de

gevangenen tussen de gevangenissen en de

hoven en rechtbanken;


gevangenen tussen de gevangenissen;

- de overbrenging en bewaking van personen

die illegaal in het Rijk verblijven naar een

gesloten centrum of naar een grens in het

kader van de procedure voor hun verwijdering

uit het Rijk;

- (op verzoek van de gerechtelijke overheden),

de overbrenging en bewaking van de

minderjarigen naar specifieke instellingen en

tussen deze instellingen;

- de uithaling en bewaking van de gevangenen

uit de gevangenissen om medische of

humanitaire redenen;


geïnterneerden naar private instellingen of

inrichtingen tot bescherming van de

maatschappij;

- de uithaling en bewaking van de gevangenen

met het oog op overdracht aan vreemde

autoriteiten en de in ontvangstneming van

gevangenen die aan de Belgische autoriteiten

worden overgedragen;

- de overbrenging van gerechtelijke dossiers

tussen de gevangenissen en de hoven en

rechtbanken, met het oog op de uitoefening

van het wettelijk inzagerecht door de

gevangenen.


13

3. Strategische ondersteuning De dienst Juridische en Conceptuele Ondersteuning De dienst juridische en conceptuele

ondersteuning bestaat uit een team van

universitaire deskundigen en vervult diverse

functies. Deze dienst ondersteunt de andere

diensten van het directoraat-generaal via

juridische adviezen als antwoord op vragen

van interne (andere diensten, kabinet,

gevangenissen, enz.) en externe instanties

(o.a. andere administraties, universiteiten,

internationale instanties). De gestelde vragen

zijn zeer uiteenlopend gezien de vele aspecten

binnen de penitentiaire materie.

De dienst werkt eveneens mee aan het

opstellen van wettelijke en regelgevende

teksten, en behandelt penitentiaire geschillen,

zowel voor de Raad van State (waar diens

leden vaak de Belgische Staat

vertegenwoordigen) of voor de rechtscolleges

van de rechterlijke orde. Bovendien is de

dienst juridische en conceptuele ondersteuning

belast met de opbouw, bewaring en

verspreiding van de juridische en

criminologische kennis.

De activiteit van de dienst is gericht op de

ontwikkeling en de vertaling in het veld van de

relevante juridische en criminologische

concepten.

De psychosociale dienst De psychosociale dienst (PSD) is een entiteit

op twee niveaus: een centrale PSD en PSD-

equipe in elke strafinrichting.

De PSD heeft vanuit wetenschappelijke hoek

een adviserende rol bij de uitvoering van de verschillende vrijheidsberovende straffen en

maatregelen. Zij omkadert en begeleidt

gedetineerden bij de voorbereiding van hun

psychosociale reïntegratie en evalueert hun

reclasseringsvoorstellen. Bovendien werkt de

dienst mee aan een rechtsconforme, veilige en

humane uitvoering van de vrijheidsberovende

straffen.

De centrale PSD speelt een belangrijke

ondersteunende functie voor de lokale PSD-equipes, zowel op vlak van inhoud, logistiek en

personeel als op vlak van opleidingen voor de

PSD-medewerkers. De lokale PSD-equipes

staan in voor het psychosociaal onthaal van

nieuw binnenkomende personen in de

gevangenis en de psychosociale begeleiding

tijdens de detentie van gedetineerden. Zij

zorgen voor de professionele voorlichting van

de directie over de verschillende strafuit-

voeringsmodaliteiten en regimeaspecten.


14

De Dienst Gezondheidszorg van de Gevangenissen De dienst Gezondheidszorg van de

Gevangenissen (DGZG) zorgt in haar

hoedanigheid van leidinggevend orgaan en

kenniscentrum op vlak van gezondheidszorg in

de gevangenissen, voor het beheer van en het

toezicht op de gezondheidszorg

overeenkomstig de artikelen 87 tot 99 van de

Basiswet en de eruit voortvloeiende

regelgeving.

Deze regelgeving houdt volgende zaken in:

- de curatieve zorgen: dit betreft de diensten

verstrekt door de zorgverleners met het oog op

het bevorderen, vaststellen, behouden,

herstellen of verbeteren van de lichamelijke en

geestelijke gezondheidstoestand van de

patiënt, met uitzondering van de palliatieve

zorgen, euthanasie, zwangerschaps-

onderbreking en het wegnemen van organen;

- de bijdrage van de zorgverleners tot de

gezondheidspreventie en de gezondheids-

bescherming van het personeel en van de

gedetineerden;

- de bijdrage van de zorgverleners tot de

reïntegratie van de gedetineerde in de

samenleving.

Deze gezondheidszorg moet gelijkwaardig zijn

met de gezondheidszorg voor de opsluiting in

de gevangenis (art. 89) en met de

gezondheidszorg in de vrije samenleving en

die aangepast is aan de specifieke noden van

de gedetineerden (art. 88). Worden beschouwd

als specifieke noden, onder andere de

invrijheidstelling om gezondheidsredenen (art.

94), een overbrenging naar een ziekenhuis

buiten de gevangenis (art. 93, § 1), specifieke

bepalingen voor vrouwen en in het bijzonder

voor zwangere vrouwen (art. 93, §§ 2 en 3), de

gehandicapte personen en bejaarden, de

psychiatrische patiënten (zelfmoorden,

onbekwamen, internering), druggebruikers,

personen die aan een besmettelijke ziekte

lijden, evenals specifieke penitentiaire situaties

(hongerstaking, isoleercel, geweld, enz.)

De wet betreffende de rechten van de patiënt

is van toepassing op de gedetineerden met

uitzondering van de vrije keuze van de arts en

van de vertrouwenspersoon en van het recht

op een afschrift van het medisch dossier

waarvoor een bijzondere regelgeving van

toepassing is (art. 91 en 92). De algemene

regels betreffende de ethiek en de medische

deontologie zijn van toepassing op alle

zorgverleners in de gevangenissen. Op dat

vlak legt de basiswet bovendien de nadruk op

de professionele onafhankelijkheid van de

zorgverlener, evenals op de onverenigbaarheid

tussen zorg en expertise (art. 96).

De DGZG is eveneens belast met de

drugproblematiek binnen de gevangenismuren.

Daartoe maken twee drugscoördinatoren deel

uit van deze dienst. Over het algemeen wordt

de drugproblematiek in de gevangenissen

geregeld door de ministeriële omzendbrief nr.

1785 die inzonderheid voorziet in de invoering

op het niveau van het centraal bestuur van een

Centrale Stuurgroep Drugbeleid en in de

invoering in elke gevangenis van een lokale

stuurgroep drugs. Het penitentiair bestuur


15

werkt in een globale en geïntegreerde aanpak

waar preventie, behandeling en repressie

naast elkaar bestaan. In deze circulaire worden

eveneens de belangrijkste opdrachten van de

coördinator drugbeleid bepaald. Hij dient het

penitentiair drugbeleid op te volgen en te

coördineren, tussenpersoon te zijn tussen de

administratie en de gevangenissen en tussen

de gevangenissen, deskundige te zijn op

nationaal en internationaal niveau en adviezen

en voorstellen uit te brengen.

De Dienst Individuele Gevallen De Dienst Individuele Gevallen (DIG)

formuleert voorstellen en neemt beslissingen

betreffende de strafuitvoeringsmodaliteiten

voor de veroordeelden, rekening houdend met

het detentieplan. Zij voert deze taken uit met

respect voor de belangen van de

veroordeelden, het slachtoffer en de

maatschappij en binnen de geest van een

herstelgerichte detentie.

De dienst is bevoegd voor:

- de classificatie en overbrengingen van

veroordeelden;

- de uitgangsvergunningen, de penitentiaire

verloven en de strafopschortingen;

- de halve vrijheid en elektronisch toezicht

voor veroordeelden tot straffen onder de

drie jaar;

- de voorlopige invrijheidstellingen voor

veroordeelden tot straffen tussen één en

drie jaar;

- de opvolging en intrekking van voorlopige

invrijheidstellingen die verleend zijn door de

gevangenisdirecteurs;

- de terbeschikkingstelling van de regering en

de toepassing van art. 21 van de wet tot

bescherming van de maatschappij.


16

4. De regionale directie De regionale directie is een tussenniveau

tussen het centraal bestuur en de

buitendiensten. In die hoedanigheid is zij belast

met de beleidsondersteuning van de directeur-

generaal en met de coördinatie van de

initiatieven die op lokaal niveau worden

georganiseerd. Zij speelt eveneens de rol van

tussenpersoon tussen de twee niveaus. De

regionale directie integreert bovendien de

coördinatoren herstelgerichte detentie.

5. Voorstelling van de buitendiensten

België telt 31 strafinrichtingen, waaronder 14 in

Wallonië, 15 in Vlaanderen en 2 in Brussel,

evenals over een inrichting voor sociaal

verweer in Paifve en een centrum voor

voorlopige plaatsing in Everberg voor

minderjarigen die een als misdrijf omschreven

feit hebben gepleegd. Bovendien wordt een

aantal plaatsen voorbehouden voor de

administratie van de strafinrichtingen in twee

inrichtingen voor sociaal verweer beheerd door

het Waals Gewest, te Bergen en Doornik.

De Belgische strafinrichtingen kunnen worden

ingedeeld in twee categorieën: de arresthuizen en de strafinrichtingen.

Een arresthuis is een plaats waar personen verblijven die worden opgesloten

overeenkomstig de wet betreffende de

voorlopige hechtenis (de beklaagden). In de

strafhuizen worden personen opgesloten die

veroordeeld zijn tot de uitvoering van een

vrijheidsberovende straf of die een andere

maatregel ondergaan.

Hoewel de huizen van arrest volkomen

onderscheiden moeten zijn van de

strafinrichtingen (art. 604 van het Wetboek van

Strafvordering), moesten er afdelingen voor

veroordeelden worden gevestigd om te

beantwoorden aan de chronische

overbevolking in de strafinrichtingen, vooral in

de grote steden.

Er bestaan drie types van strafinrichtingen:

◊ de open inrichtingen waar de veiligheid

wordt gewaarborgd in een


17

opvoedingsregime gebaseerd op een

vrijwillig aanvaarde discipline, zonder

gebruik te maken van de gewoonlijke

dwangmiddelen, behalve in geval van

noodzaak;

◊ de halfopen inrichtingen, met beveiligd

regime voor ‘s nachts en werk in atelier

of in openlucht overdag;

◊ de gesloten inrichtingen waar permanent

een beveiligingsregime (omheiningmuur,

traliewerk, detectieapparaten) is

georganiseerd voor de gedetineerden

die niet naar een open of halfopen

inrichting kunnen worden doorverwezen.

Een inrichting voor sociaal verweer is bedoeld voor de geïnterneerden die door de

commissies tot bescherming van de

maatschappij worden aangewezen met het oog

op een aangepaste psychiatrische

behandeling.

Een centrum voor de voorlopige plaatsing van minderjarigen die een als misdrijf

omschreven feit hebben gepleegd is een instelling voor de voorlopige plaatsing van

minderjarigen die een als misdrijf omschreven

ernstig feit hebben gepleegd en die niet in een

instelling voor jeugdbescherming kunnen

worden geplaatst bij gebrek aan beschikbare

plaatsen.


18


19

DEEL II

DG EPI – ACTIVITEITEN 2007


20


21

De centrale diensten


22


23

1. De directeur-generaal en de diensten van de directeur-generaal De directeur-generaal De voorbije twee jaar, sinds het begin van het

mandaat van de huidige directeur-generaal,

werden reeds talrijke initiatieven gelanceerd.

Deze hebben bijgedragen tot de realisatie van

het managementplan dat een periode van zes

jaar in beslag neemt. 2007 was het eerste jaar

waarin realisaties konden worden opgemerkt,

maar ook het jaar waar tal van projecten en

doelstellingen van het managementplan

werden opgestart. Hierbij speelt de directeur-

generaal uiteraard een centraal sturende en

ondersteunende rol.

In het kader van de uitvoering van het

managementplan van de directeur-generaal

heeft elke penitentiaire inrichting een

operationeel plan opgesteld. Daarin zijn de doelstellingen opgenomen die elke gevangenis

wenst te bereiken om de werking en het intern

beheer te verbeteren en de vastgestelde

moeilijkheden op te lossen. Alle operationele

plannen werden opgesteld en goedgekeurd

door de directeur-generaal. Met de uitvoering

ervan is van start gegaan. Om de stand van

zaken van de operationele plannen, evenals de

stand van zaken van de verwezenlijking van de

omschreven doelstellingen in te schatten,

werden meetinstrumenten ingevoerd of zullen

deze worden ingevoerd via het gebruik van

informaticatools, maar ook via evaluatie-

gesprekken.

De meeste centrale diensten werden in 2007

gereorganiseerd en kregen veelal nieuwe opdrachten toegekend. Zo werden reeds de

eerste inspanningen geleverd om de mobiele

equipe voor het elektronisch toezicht, de

centrale garage en het veiligheidskorps in één

entiteit te integreren. De ondersteunings-

diensten ondergingen eveneens een

reorganisatie om een betere en efficiëntere

dienstverlening te verzekeren. Deze

reorganisaties zullen in de loop van 2008

volledig afgerond zijn.

Een versterking van de menselijke middelen is absoluut noodzakelijk om deze reorganisatie

succesvol te maken en om de nieuwe taken

naar behoren te kunnen uitvoeren. In 2007

werd reeds een inhaalbeweging begonnen om

de grote personeelstekorten in een aantal

diensten aan te pakken, maar ook om het

kader, waar nodig, te versterken. Deze

versterking geldt zowel voor het centraal

bestuur als voor de buitendiensten en zal

worden voortgezet in 2008.

2007 is ook het jaar geweest waarin het DG

Uitvoering van Straffen en Maatregelen werd

gesplitst in twee directoraten-generaal: het DG EPI en het DG Justitiehuizen. Deze


24

splitsing leidde tot een aantal praktische en

organisatorische problemen, zoals de

overdracht van dossiers, de verhuizing en de

overdracht van personeel, maar is ondertussen

afgerond. Deze scheiding heeft eveneens een

interne reorganisatie van onze diensten

veroorzaakt.


25

De diensten van de directeur-generaal

a. De dienst Secretariaat en externe relaties

Deze dienst is opgericht in de loop van 2007.

De belangrijkste activiteiten zijn dan ook

beperkt tot de dagelijkse taken, evenals tot de

invoering van werkingsprocedures.

b. De dienst PMO

Het jaar 2007 was een bijzonder jaar. De rol

van de Program Manager en die van de dienst

PMO waren nieuw. Het DG EPI kreeg in het

najaar van 2006 een nieuwe directeur-generaal

en dus ook een nieuw managementplan.

Ook het managementplan van de FOD Justitie

kreeg een nieuwe look aangemeten. Het

nieuwe, geïntegreerde managementplan van

de FOD diende duidelijker te zijn qua structuur,

coherenter, toegankelijker en voor iedereen

begrijpbaar. Het plan diende zowel de nadruk

te leggen op verbetering en continuïteit wat

zich respectievelijk vertaalt in projecten en een

kwaliteitsvolle dienstverlening. Het

besturingsmodel, projectmanagement en de

ontwikkelcirkels werden belangrijke pijlers.

Resultaatgericht werken werd en wordt

belangrijker: de voortgang van het plan diende

gemeten te worden, de realisaties

geëvalueerd.

Het nieuwe managementplan met haar missie,

visie, strategische en operationele

doelstellingen, kwam finaal tot stand eind

2006. De integrale operationalisering van dat

plan vond plaats in het voorjaar van 2007. Alle

projecten die dienden te zorgen voor de

realisatie van de doelstellingen uit het plan,

werden in die periode bepaald en vastgelegd.

Vervolgens werden de projecten per jaar

gepland.

Binnen de projectmethodologie die door de

FOD werd vooropgesteld, werd een

projectfiche opgemaakt voor de meeste projecten die in 2007 en 2008 dienden

uitgevoerd te worden. Een projectfiche

beschrijft de gedetailleerde inhoud van een

project, bepaalt de doelstellingen, stappen en

fasen ervan en legt vast welke producten en

activiteiten deel uitmaken van het project. De

fiche bepaalt de noden in termen van mensen

en middelen die noodzakelijk zijn om het

project te realiseren en om het nadien tot een

duurzaam proces binnen de organisatie om te

vormen.

Het strategisch belang van de diverse

projecten werd door het Directiecomité

gewogen. Op basis van deze weging en van

de beschikbare middelen werden de projecten

in de tijd geprioritiseerd. De projecten voor het

jaar 2007 werden geverifieerd op budgettaire

lacunes. De projecten voor het jaar 2008

werden begroot.

In de maand april werd het nieuwe

managementplan voorgesteld. Tijdens enkele

studiedagen kwamen het eerder strategische

luik van het plan (missie, visie, strategische en

operationele doelstellingen) en het luik

‘operationalisering van het managementplan’

aan bod. In dit laatste luik werden de projecten


26

(en hun projectleiders) en de organisationele

doelstellingen voorgesteld.

Tijdens de volgende maanden werden de

organisationele doelstellingen van het DG EPI

gefinaliseerd. In samenwerking met de

diensthoofden werden de doelstellingen van de

centrale diensten gedefinieerd. De

organisationele doelstellingen van de centrale

diensten vallen onder de noemer ‘do things

better’: hoe kunnen we onze core business

optimaliseren? Hoe kunnen we wat we doen

nog beter doen?

In zijn totaliteit leidde dit uiteindelijk tot enkele

honderden projecten en organisationele

doelstellingen voor het DG EPI die werden

gewogen. Voor elk project en organisationele

doelstelling werd bepaald in welke mate zij

bijdragen tot de realisatie van het

managementplan van het DG EPI. Later

werden ook de operationele plannen van de

gevangenissen meegewogen in het EPI-

managementplan.

Net voor de zomer van 2007 werd binnen de

FOD een evaluatie-instrument geïntroduceerd.

Dit instrument geeft de mate weer waarin de

projecten en organisationele doelstellingen

werden gerealiseerd, waardoor hun voortgang

kan worden gerapporteerd. De evaluatie-

instrumenten voor de projecten en de

organisationele doelstellingen zijn verschillend.

Voor de projecten werd de mate waarin de

verschillende stappen van het project konden

gerealiseerd worden, erg belangrijk bij de

voortgangsmeting. Voor de meting van de

organisationele doelstellingen werd gekeken

naar de mate waarin ze via de ontwikkelcirkels

toegewezen werden. In 2007 vond deze

voortgangsmeting in het voor- en najaar plaats.

Hier volgen enkele projecten die in het jaar 2007 geheel of gedeeltelijk werden

gerealiseerd:

• De opmaak van een service level

agreement (SLA) met het DG

Justitiehuizen inzake de transfer van

het elektronisch toezicht;

• De uitvoering en implementatie van de

twee lopende projecten performance

support voor de PSD via de interne

website (portaalsite);

• De samenstelling en implementatie

van opvangteams in alle

gevangenissen;

• De ontwikkeling van methodieken voor

specifieke categorieën gedetineerden;

• De opmaak van een standaard voor

SLA’s;

• De invoering van gesplitste structuren

voor zorg en expertise op medisch,

psychiatrisch en psychologisch vlak;

• De ontwikkeling van een instrument

voor een uniforme planning en

opvolging van de

personeelseffectieven van alle

entiteiten;


27

• De verlenging van de basisopleiding

van zes weken naar drie maanden;

• De organisatie van informatiesessies

en workshops volgens het ‘train de

trainer’ principe.


28

2. De ondersteuningsdiensten De dienst P&O De dienst P&O is een dienst die verschillende

moeilijkheden kent, vooral op vlak van

personeel. Ondanks de vele inspanningen voor

aanwervingen en de interne reorganisatie is dit

probleem nog steeds niet volledig opgelost,

aangezien de personeelskaders nog steeds

niet zijn ingevuld. Dit heeft de dienst P&O

evenwel niet belet het personeelsbeleid te

verbeteren en nieuwe initiatieven op te zetten

die op middellange termijn gunstig zullen zijn

voor het ganse DG EPI.

In het verleden heeft het gevangeniswezen

problemen gehad met de onderlinge

afstemming tussen de mutaties van de beambten in dienst en de werving van nieuwe

beambten. De evaluatie van de

wervingsbehoeften was moeilijk, aangezien

daarbij geen rekening werd gehouden met de

mutatieaanvragen van de beambten. Om dit

probleem op te lossen werd een volledig

nieuwe procedure ingevoerd. Voortaan kan

iedere beambte op vijf nauwkeurig

vastgestelde data een mutatie naar een

gevangenis aanvragen. Op die manier kan de

dienst P&O van het DG EPI, na evaluatie van

de geplande mutaties, vaststellen in welke

gevangenissen betrekkingen vrij komen of

vacant blijven. Zij dient vervolgens een

aanvraag tot werving in voor de inrichtingen

waar het personeelskader moet worden

aangevuld. Deze wervingen vinden eveneens

vijfmaal per jaar plaats, op welbepaalde data.

Dit nieuwe systeem maakt een modern

personeelsbeheer mogelijk en biedt de

mogelijkheid de werving beter af te stemmen

op de behoeften van elke inrichting.

Het beheer van de dienstlijsten van het voltallige penitentiaire personeel werd

geïnformatiseerd via het programma SP-

Expert. Dankzij dit nieuwe systeem kan in real

time worden bepaald welke personeelsleden

aanwezig of afwezig zijn, wat een modern en

vlot beheer van de dienstlijsten mogelijk maakt.

Dit systeem werd getest en geëvalueerd in het

kader van een proefproject.

De ontwikkelcirkels werden opgestart voor de personeelsleden van niveau A, B, C en voor

het grootste deel van de personeelsleden van

niveau D. Werken volgens de voorgeschreven

regels werd als collectieve prestatiedoelstelling

opgenomen in de ontwikkelcirkels van het

penitentiair personeel. Bij de definitie van de

operationele doelstellingen voor de

administratieve medewerkers van griffie en

boekhouding werden een aantal te verwerven

competenties opgenomen om andere

administratieve medewerkers volwaardig te

kunnen vervangen.

De onderstaande tabellen stellen enkele cijfers

voor op grond waarvan bepaalde P&O-

activiteiten beter kunnen worden omschreven.


29

Tabel 1 heeft betrekking op het personeel van

de buitendiensten. Op grond van deze tabel

kan worden vastgesteld dat het personeels-

kader bijna volledig is ingevuld, hoewel nog

inspanningen moeten worden geleverd in

enkele specifieke diensten.

Tab. 1 : As Is (08/01/2008)

Graad EFF FTE PP07

Totaal DIRECTIE 110 109,40 123Totaal HERSTELCONSULENT 32 30,30 34Totaal ADMINISTRATIEF 759 683,20 723Totaal MEDISCH 225 194,75 238Totaal PSD 346 295,36 337Totaal BEWAKING - TECHNIEK 7.376 6.599,39 6.613Totaal IDPB-SIPP 28Totaal BEWAKING - TECHNIEK +SIPP 7.376 6.599,39 6.613Totaal BUITEN KADER 3 2 0

Totaal EPI 8.848 7.912,40 8.096

Totaal EREDIENSTEN 88 54,80 0Totaal VEILIGHEIDSKORPS 337 319,55 389


30

In tabel 2 wordt het aantal medewerkers

voorgesteld die het departement hebben

verlaten in de loop van 2007, maar ook het

aantal nieuwe medewerkers die in de loop van

dit jaar werden geworven.

De tabel toont aan dat, dankzij de nodige

inspanningen, niet alleen de vertrekken werden

gecompenseerd, maar ook het aantal

medewerkers werd verhoogd. Dit resultaat kon

slechts worden bereikt dankzij de medewerking

van de diensten van Selor.

Tab. 2 : In / Out (01/12/2006 - 30/11/2007)

Graad In Out Verschil

Totaal DIRECTIE 1 4 -3 Totaal HERSTELCONSULENT 12 12Totaal ADMINISTRATIEF 31 30 1Totaal MEDISCH 41 6 35Totaal PSD 37 13 24Totaal BEWAKING - TECHNIEK 574 241 333Totaal BUITEN KADER 1 1 0

Totaal EPI 697 291 406

Totaal EREDIENSTEN 71 11 60


31

Tabel 3 toont de mutaties volgens de nieuwe

procedure. Uiteraard gaat het om het eerste

jaar dat het nieuwe systeem bestaat en is het

dus voorbarig om conclusies te trekken.

Tab. 3 : Cycli 2007 Mutat° penitentiair beambte

Cycli Aanvragen In/Out

Totaal 2007-C0 470 232Totaal 2007-C1 206 101Totaal 2007-C2 111 40Totaal 2007-C3 153 24Totaal 2007-C4 147 28Totaal 2007-C5 176 31Totaal 2007 1263 456


32

De dienst ICT In het kader van de reorganisatie van de

centrale diensten van het DG EPI werd de

vroegere informaticacel vanuit de Regie van de

Gevangenisarbeid geïntegreerd in het DG als dienst ICT.

De informatica-infrastructuur in de gevangenissen werd gemoderniseerd.

Er werd gemigreerd naar Windows

2003 Server met voor de gebruikers

Windows XP op een Pentium 4 PC. Er

is eveneens gestart met de migratie

naar OCS-mail. Het grootste deel van

deze modernisering zou moeten

afgerond zijn in 2008. Een aantal

bedrijfstoepassingen werden

bovendien gemoderniseerd.

Het programma Griffie, dat bestemd is voor het beheer van de detentie, werd

aangepast bij de inwerkingtreding van de wet

betreffende de externe rechtspositie. Deze wet

voorziet onder andere nieuwe wettelijke

termijnen ter berekening van de

toelaatbaarheidsdatum voor een aantal

modaliteiten, waaronder de voorwaardelijke

invrijheidstelling. Ook het beheer van de

dienstlijsten voor het personeel van de

gevangenissen via SP-Expert werd geïmplementeerd in twaalf gevangenissen. De

in 2006 begonnen implementatie van Justix, een programma voor het beheer van de gelden

van de gedetineerden, werd vervolledigd. Het

programma Access werd uitgebreid met een nieuw controlesysteem op basis van een

digitale vingerafdruk. De testfase werd positief

geëvalueerd in drie gevangenissen. Het

Access-programma is een registratietool voor

de toegang tot de gevangenis van

gedetineerden, bezoekers en personeel, en

voor het celbeheer binnen de gevangenissen.

Strategic Performance Management (SPM) werd als beheersinstrument voor de Balanced Score Card positief

geëvalueerd in de pilotsite van Gent. De

implementatie naar de andere

gevangenissen werd voorbereid.

In de loop van 2007 werd de cel data-analyse geïntegreerd in de dienst ICT van het DG EPI. In samenwerking met

de stafdienst ICT en het departement

Criminologie van het Nationaal Instituut

voor Criminalistiek en Criminologie werd

de ontwikkeling van een penitentiaire

datawarehouse voortgezet door de

optimalisering van de kwaliteitscontrole van de

gegevens met betrekking tot de

basisstatistieken over de opsluitingen,

invrijheidstellingen en de gevangenisbevolking.

Bovendien werd aan het geheel een extra


33

module toegevoegd voor de ontsnappingen.

Het geheel zou moeten worden voltooid in de

loop van 2008 in een nieuwe

informaticaomgeving. Naast de ontwikkeling

van dit project van lange adem heeft de cel

diverse statistieken en analyses geleverd in het

kader van parlementaire vragen,

wetenschappelijke onderzoeken, internationale

vragenlijsten of nog ter ondersteuning van het

management.


34

De dienst BB&L en de diensten voor

operationele ondersteuning

a. De dienst BB&L

De leden van het bewakings- en technisch

personeel moeten een uniform dragen dat ter beschikking wordt gesteld door het directoraat-

generaal. Het DG EPI kreeg te maken met een

aantal moeilijkheden waardoor de levering van

deze uniformen aan de personeelsleden vaak

vertraagd werd, wat een bron van ergernis

was. In de loop van 2007 werd een meerjarig

project gestart om deze problemen te

verhelpen en de vertraging weg te werken bij

de levering van de uniformen aan de beambten

die reeds in dienst zijn. Bovendien werd een

nieuw systeem ingevoerd zodat alle beambten

die in dienst treden van bij het begin van hun

opleiding een uniform krijgen.

De onderstaande tabel bevat enkele gegevens met betrekking tot het budget1: personeel 325.023.189 € werkingskosten administratie PI 2.209.000 €

opleiding personeel 1.525.000 €

kledij personeel 3.660.000 €

voeding en onderhoud gedetineerden 15.047.000 €

werking, opleiding Veiligheidskorps 874.000 €

werking centrum, onderhoud minderjarigen Everberg 652.000 €

duurzame goederen meubilair allerhande, toestellen 1.900.000 €

voertuigen Centrale Garage (vooral vervanging oude voertuigen) 532.000 €

onderhoud en onderhoudscontracten gebouwen en installaties 5.244.200 €

bevordering contacten gedetineerden ouder en kind(eren) 61.000 €

huisvuilomhaling 903.000 €

inzet gedetineerden bij zogenaamde huishoudelijke taken 3.817.000 €

Totaal budget DG EPI 2007 na begrotingscontrole: 400.178.860 EURO

1 Deze gegevens stellen niet alle budgettaire posten voor, maar enkel een overzicht van een aantal posten


35

b. De diensten voor operationele ondersteuning 1. De CDRGA De boekhouding van de Regie gebeurt volgens de gebruikelijke regels van het dubbel

boekhouden. De beheerscommissie van de

Regie voor de Gevangenisarbeid is voor de

eerste keer samengekomen op 19 april 2007.

Vorig jaar werden nog drie andere

vergaderingen gehouden op 19 juni, 25

september en 18 december. De overzichten

van de uitgaven en ontvangsten, de

vermogensrekeningen, de balans en de

resultatenrekening van de jaren 2003, 2004 en

2005 konden dan ook worden goedgekeurd

door de beheerscommissie van april 2007. De

rekeningen van 2006 werden goedgekeurd

door de commissie van juni en overgemaakt

aan minister Onkelinx om ze vervolgens aan

de FOD Financiën en het Rekenhof te

bezorgen. In 2007 was de Regie voor de

Gevangenisarbeid hoofdzakelijk belast met het

aanbod en de organisatie van het werk van de

gedetineerden in omstandigheden die zo dicht

mogelijk aanleunen bij het werk in de

buitenwereld. Het werk is immers bedoeld om

hen zo goed mogelijk voor te bereiden op hun

invrijheidstelling (en dus hun sociale

reïntegratie). In dit kader heeft de Regie

eveneens, met de hulp van de scholen voor

sociale promotie en het Europees Sociaal

Fonds, meegewerkt aan de organisatie van

beroepsopleidingen.

Om op een evenwichtige manier tegemoet te

komen aan de belangen van de maatschappij,

het slachtoffer en de dader en om nieuwe

misdrijven te voorkomen, hebben de lokale

afdelingen van de Regie voor de

Gevangenisarbeid zich ingezet om een

omgeving te creëren waarin de ontwikkeling

van de competenties van de dader worden

bevorderd.

Onderstaande tabel omvat alle lonen die

werden toegekend in het kader van de vier

belangrijkste onderdelen van haar activiteiten:

Verloning – Jaar 2007 Bedrag Werkplaatsen van de Regie 481.650,58 €Werkplaatsen van private ondernemers 3.892.542,18 €Beroepsopleiding 90.043,86 €Huishoudelijke taken 3.443.871,99 € Totaal bedrag van de toegekende verloning 7.908.108,61 €


36

De volgende tabel geeft de evolutie van de

lonen weer over vijf jaar:

Om haar activiteiten uit te bouwen, haar

machinepark te vernieuwen of om grondstoffen

aan te kopen voor werkateliers, heeft de

Centrale Dienst van de Regie voor de

Gevangenisarbeid een reeks algemene

offerteaanvragen met de volgende

belangrijkste aankopen als resultaat:

- 2 landbouwtractoren voor het Centre de Détention (CD) te Saint-Hubert en het Penitentiair

Landbouwcentrum (PLC) te Ruiselede (€ 83.006,00);

- 1 maniscoop voor het Centre Pénitentiaire École (CPE) te Marneffe (€ 58.900,00);

- 2 elektrische heftrucks voor de gevangenis te Gent en Hasselt (€ 40.126,00);

- 1 landbouwaanhangwagen voor het CPE te Marneffe (€ 17.500,00);

- 1 parallelle draaibank en 1 kolomfreesmachine voor het CPE te Marneffe (€ 15.686,00);

- 1 schaafmachine voor de houtbewerking van Leuven Centraal (€ 11.213,00);

- 1 stroblazer voor het PLC te Ruiselede (€ 10.700,00);

- 1 krimpfolie-verpakkingsmachine voor de gevangenis van Itter (€ 7.650,00);

- 1 overheidsopdracht voor de aankoop van metaaldetectoren (€ 108.200,00).

Verloning 2007 2006 2005 2004 2003 Werkplaatsen van de Regie en van private ondernemers 4.374.192,76 4.203.594,65 4.278.054,18 4.262.002,06 4.126.497,43 Beroepsopleiding 90.043,86 83.769,23 95.176,51 115.353,39 108.905,10 Huishoudelijke taken 3.443.871,99 3.323.094,01 3.203.252,51 3.124.759,10 2.987.987,88 TOTAAL (in euro’s) 7.908.108,61 7.610.457,89 7.576.483,2 7.502.114,55 7.223.390,41


37

2. Het Veiligheidskorps In 2007 werd een nieuw algemeen arbeidsreglement opgesteld. Dankzij constructieve onderhandelingen met de

vakbondorganisaties is dit vlot verlopen. Het

reglement biedt een antwoord op de

organisatorische bezorgdheden die waren

opgedoken en niet doeltreffend konden worden

opgelost bij gebrek aan voldoende

nauwkeurige regelgeving. In dit arbeids-

reglement is de reglementering voor de

uurregeling en de verloven van de

veiligheidsbeambten nader bepaald.

Een werkgroep werd opgericht om na te

denken over de modernisering en de

verbetering van de soorten celwagens die

momenteel worden gebruikt. Het is de

bedoeling de overbrengingen te

professionaliseren door de

veiligheidsbeambten het meest performante

materieel ter beschikking te stellen. De

werkgroep buigt zich over een nieuw concept

celwagen (types gebruikte materialen,

communicatie-uitrusting, voorzieningen

binnenin, enz.).

De beambten van het veiligheidskorps zijn

gekoppeld aan de lokale politiezones en

vervullen hun opdrachten in principe in het

kader van deze politiezones. De federale

politie, die is belast met de nationale

overbrengingen, was bovendien vragende

partij om gebruik te kunnen maken van de

bijstand van het veiligheidskorps bij de

nationale overbrengingen. Er is dan ook een

overeenkomst gesloten tussen het

veiligheidskorps, de lokale politiezones en de

politie om aan de politie een aantal

veiligheidsbeambten toe te kennen voor de

nationale overbrengingen. In deze

overeenkomst wordt ook de rol van alle

actoren nader bepaald.

3. De centrale garage

De centrale garage wordt momenteel grondig

gereorganiseerd waarvoor wordt samen-gewerkt met het Veiligheidskorps. Op die manier hebben beide diensten eenzelfde

diensthoofd en een gemeenschappelijk budget.


38

De diensten voor de strategische ondersteuning De dienst Juridische en Conceptuele Ondersteuning

In de loop van 2007 zijn verscheidene delen

van de Basiswet in werking getreden. Het gaat met name om de algemene beginselen, de

bepalingen met betrekking tot orde en

veiligheid, de briefwisseling met de autoriteiten

en het optreden van de onderzoeksrechter.

Deze inwerkingtreding vereiste het opstellen

en bekendmaken van diverse koninklijke

besluiten en ministeriële omzendbrieven om de

gevangenissen zo goed mogelijk te informeren

over de procedures die moeten worden

ingesteld en om de letter en de geest van de

nieuwe wet uit te voeren.

De interne opleidingen voor het personeel die

in 2006 werden gestart, zijn in 2007 beëindigd.

Dit betekent dat alle personeelsleden deze

opleiding hebben kunnen volgen. De dienst

Juridische en Conceptuele Ondersteuning

heeft actief meegewerkt aan de organisatie en

coördinatie ervan. Daarnaast heeft de dienst

een informatiebrochure opgesteld en verspreid

die bestemd was voor de gedetineerden.

Daarin worden de verschillende aspecten van

de Basiswet in een toegankelijke taal

voorgesteld om de gedetineerden zo goed

mogelijk te informeren over de rechten en

plichten waarin de wet voorziet. Dankzij

samenwerking met de Koning

Boudewijnstichting is deze brochure

beschikbaar in zes talen. Zij werd aan alle

Belgische gevangenissen bezorgd en ter

beschikking gesteld van alle gedetineerden.

Het detentieplan is een wezenlijk punt van de

Basiswet. De opmaak en tenuitvoerlegging van

dit plan veronderstelt het optreden van actoren

met uiteenlopende achtergronden en vereist

dus een samenwerking tussen de

psychosociale dienst en de

vertegenwoordigers van de Gewesten en de

Gemeenschappen. Daartoe werd een

pilootproject onder leiding van de dienst

opgestart in vijf Belgische gevangenissen.

De wet van 17 mei 2006 betreffende de

externe rechtspositie van de veroordeelden tot een vrijheidsstraf en de aan het slachtoffer

toegekende rechten in het raam van de

strafuitvoeringsmodaliteiten, is op 1 februari

2007 gedeeltelijk in werking getreden.

Sindsdien zijn de strafuitvoeringsrechtbanken

bevoegd voor verschillende

strafuitvoeringsmodaliteiten aan veroordeelden

tot gevangenisstraffen van meer dan drie jaar.

Dit is het geval voor de beperkte detentie en

het elektronisch toezicht.

Deze inwerkingtreding heeft de procedures

voor toekenning van deze modaliteiten en voor

de voorwaardelijke invrijheidstelling overigens

ingrijpend gewijzigd. Hierdoor waren nieuwe

praktijken noodzakelijk, zowel voor de

gevangenissen als voor de centrale diensten.

De procedures voor de voorbereiding, de


39

besluitvorming en de opvolging van de

strafuitvoeringsmodaliteiten moesten worden

herzien, waardoor deze moesten worden

omgezet in regelgevende teksten.

De wet van 21 april 2007 betreffende de

internering van personen met een geestesstoornis en de wet van 27 april 2007

betreffende de terbeschikkingstelling van de

strafuitvoeringsrechtbank hebben het systeem

van sociaal verweer grondig hervormd. In dit

kader was de dienst betrokken bij de

werkzaamheden met het oog op het opstellen

van de wetsontwerpen, en werd de Minister

van Justitie bijgestaan tijdens de parlementaire

bespreking ervan.

De dienst Juridische en Conceptuele

Ondersteuning heeft het beheer, de ordening

en de verspreiding van de beschikbare

documentatie onderzocht. In dit kader werd de

grondslag van professioneel documentbeheer gelegd met als doel een volwaardig

documentatiecentrum op te richten.

Geschillen 2007 (het gaat om dossiers die geopend werden in 2007)

Taalrol Aantal geopende dossiers

Franstalig 57 Nederlandstalig 86 Totaal 143

Gerecht waarbij de zaak aanhangig is gemaakt Aantal dossiers

Rechtbank van eerste aanleg 70 Raad van State 36 Andere (arbeidsrechtbank, enz.) 27 Totaal 133

Resultaten van de procedure Aantal dossiers

Gunstig voor de Belgische Staat 63 Ongunstig voor de Belgische Staat 10 Andere (vordering zonder voorwerp, rechtspleging nog aan de gang, enz.)

60

Totaal 133


40

De centrale PSD De centrale PSD heeft bijzondere aandacht

besteed aan het personeel en de organisatie

van de diensten. In het kader van de

tenuitvoerlegging van de Basiswet is de dienst

van start gegaan met het proces splitsing zorg en expertise, opgelegd door de wetgever. Uiteraard is deze splitsing een

project op lange termijn en vereist zij een

ingrijpende reorganisatie van de dienst en de

invoering van nieuwe werkmethodes.

Ook op personeelsvlak werden inspanningen

geleverd. Een uitbreiding van het personeelskader werd voltooid door de werving van 12 psychologen (VTE) om de

teams in de inrichtingen die beschikken over

een psychiatrische annex te versterken,

evenals in Paifve. Het kader van de adviseur-

psychologen werd eveneens ingevuld.

De inwerkingtreding van de wet betreffende de

externe rechtspositie van gedetineerden heeft

een weerslag gehad op het dagelijkse werk

van de plaatselijke PSD. Om de methodiek aan

te passen aan de nieuwe wetgeving werden

methodologische instructies uitgewerkt betreffende de verslagen voor de personen

veroordeeld tot straffen van meer dan 3 jaar.

Deze instructies werden in alle strafinrichtingen

verspreid.

De PSD heeft bijzondere aandacht besteed

aan de nieuwe wetenschappelijke

ontwikkelingen op het vlak van risicobeheer, met als uiteindelijke bedoeling de risico’s op

recidive in geval van invrijheidstelling van een

veroordeelde beter in te schatten.

Om de medewerkers van de PSD beter te

wapenen tegen de oude en nieuwe

omstandigheden werd voor hen een specifiek opleidingsprogramma uitgewerkt in samenwerking met de penitentiaire

opleidingscentra.

In 2005 werd binnen de PSD nagedacht over

een portaalsite. De lokale PSD kreeg tijdens haar dagelijks werk immers te maken met twee

problemen. De systematische verspreiding van

referentiedocumenten (omzendbrieven,

instructies, verbeteringen van basisdocumen-

ten, enz) van het centraal niveau naar de

gevangenissen gebeurde niet naar behoren.

Daarnaast werd de onderlinge uitwisseling van

ervaring en kennis tussen de PSD’s in de

gevangenissen niet gestimuleerd. Dit

hulpmiddel moet de systematische

verspreiding en actualisering van de

documenten mogelijk maken. Het bevat

eveneens talrijke links naar interne en externe

websites. Op die manier hebben alle

medewerkers te allen tijde rechtstreeks

toegang tot de geldende procedures en tot

correcte informatie.

Deze portaalsite is in 2007 volkomen

operationeel geworden, aangezien zij in de

loop van dat jaar ingevoerd werd in de

Franstalige gevangenissen. Aanzienlijke

inspanningen werden geleverd om de inhoud

en de toegankelijkheid ervan te waarborgen.


41

De DGZG In de loop van 2007 werden multidisciplinaire zorgequipes opgericht in de psychiatrische afdelingen en de afdelingen en inrichtingen

voor sociaal verweer om de kwaliteit van de

zorgverlening aan de opgesloten

geïnterneerden te verbeteren.

Met behulp van andere diensten voor

gezondheidszorg in de gevangenis verstrekken

deze teams gezondheidszorgen die beogen de

lichamelijke, geestelijke en sociale

mogelijkheden van de geïnterneerde patiënt zo

goed mogelijk te bepalen, te herstellen of te

handhaven. In het kader van de forensische

psychiatrie kan daarna een volgend stadium

van de behandeling worden aangevat. Daartoe

werken zij nauw samen met de directie en het

personeel van de gevangenis en met de

externe partners. De teams bestaan uit een

psychiater, een psycholoog, een

maatschappelijk werker, een ergotherapeut,

een psychiatrisch verpleger, een

kinesitherapeut en een opvoeder. Zij worden

bijgestaan door geselecteerde penitentiair

beambten die een specifieke opleiding hebben

gevolgd.

De gevangenis van Lantin heeft een

overeenkomst gesloten met het ziekenhuis La

Citadelle te Luik. In het kader van deze

overeenkomst werd in dit ziekenhuis een

beveiligde kamer ingericht voor de verzorging van gedetineerden. Het samenwerkingsmodel,

dat wordt gekenmerkt door permanent overleg

tussen het verzorgend personeel van het

ziekenhuis en het bewakingspersoneel, werd

als vernieuwend beschouwd. Dit project werd

op internationaal vlak beloond met een award

van de Wereldgezondheidsorganisatie.

In Lantin werd eveneens de psychiatrische annex heropend. Deze afdeling was gesloten wegens opmerkingen van het Committee for

the Prevention of Torture (CPT) tijdens een

vroeger onderzoek. Na werkzaamheden met

het oog op de modernisering en de aanpassing

van de infrastructuur die diverse jaren hebben

geduurd, kon de annex worden heropend.

Sinds september 2007 heeft de gevangenis

van Verviers een drugsvrije afdeling, waar drugsverslaafde gedetineerden worden

begeleid. Het gaat om een proefproject in twee

afdelingen. Een drugsvrije afdeling biedt aan

25 gedetineerden die nooit in contact kwamen

met verdovende middelen, een kader waarin

gewaarborgd wordt dat ze niet in contact

komen met drugs. Daarnaast is een afdeling

opgericht waar zeven ex-drugsverslaafden een

bijzondere therapeutische begeleiding krijgen

die gericht is op het voorkomen van eventuele

terugval, zowel in de gevangenis als bij de

invrijheidstelling. Dit project is het resultaat van

een partnership tussen het gevangenismilieu

en verscheidene externe hulpverleners uit

Verviers die actief zijn op het vlak van de

hulpverlening aan drugsverslaafden en de

voorkoming van drugsverslaving. Het is de

bedoeling dit project op termijn uit te breiden

naar andere inrichtingen en specifieke

therapeutische praktijken uit te werken.

De acties ‘Boule de neige’ gingen van start in 2006 en kwamen op kruissnelheid in 2007. Het


42

gaat om projecten in vier gevangenissen ter

voorkoming en vermindering van de

gezondheidsrisico’s die verband houden met

drugsverslaving. Dit is een bijzonder project

omdat het steunt op gedetineerde (ex-

)drugsverslaafden die hun eigen ervaring ter

zake delen met hun medegedetineerden om

hen bewust te maken van de profylactische

maatregelen die moeten worden genomen in

geval van drugsgebruik. Dit project werd

bekroond met een award van de

Wereldgezondheidsorganisatie.

Uit een intern onderzoek is gebleken dat er

tussen de gevangenissen en de gerechtelijke

arrondissementen geen enkele samenhang is

wanneer in de gevangenis drugsgebruik of

drugshandel wordt ontdekt. Om dit probleem te

verhelpen werd een werkgroep opgericht met vertegenwoordigers van het gevangeniswezen,

de politiediensten en het openbaar ministerie.

Het is de bedoeling meer samenhang te

bereiken binnen de tuchtrechtelijke (binnen de

gevangenis) en strafrechtelijke vervolging bij

drugsgebruik of –handel binnen de inrichting.

Een technisch protocol betreffende de

substitutiebehandelingen werd uitgewerkt. Het betreft de voortzetting van door

drugsverslaafden gevolgde

substitutiebehandelingen, ondanks hun

opsluiting, en de aanvang van

substitutiebehandelingen voor reeds

opgesloten drugsverslaafde gedetineerden.


43

De DIG

De inwerkingtreding op 1 februari 2007 van de

wet van 17 mei 2006 betreffende de externe rechtspositie van de veroordeelden tot een vrijheidsstraf en de aan het slachtoffer

toegekende rechten in het raam van de

strafuitvoeringsmodaliteiten, heeft geleid tot

belangrijke wijzigingen van het beheer van de

strafuitvoeringsmodaliteiten voor de veroor-

deelden die een straf van meer dan drie jaar

ondergaan. Het nieuwe systeem is gebaseerd

op een grotere verantwoordelijkheidszin van de

veroordeelden en wordt gekenmerkt door een

grotere aandacht voor het slachtoffer. Er zijn

eveneens specifieke regels voorzien voor

bepaalde categorieën veroordeelden, de

uitgangsvergunningen en het penitentiair verlof

werd uitgebreid en een nieuwe modaliteit van

strafonderbreking werd ingevoerd. De

doelstellingen van de verschillende

modaliteiten en het conceptuele kader ervan

werden bepaald. De termijnen voor de

voorbereiding van de beslissingen en de

besluitvorming zelf werden vastgelegd.

Door deze veranderingen moest de werkwijze

van de gevangenissen en de centrale diensten

worden herzien waardoor ook de betrokken

diensten moesten gereorganiseerd worden. De

wettekst moest worden omgezet in de praktijk

en er moest onder meer een concrete invulling

worden gegeven aan de voorziene contra-

indicaties. Er moesten relevante indicatoren

gedefinieerd worden en oplossingen worden

gevonden voor situaties die niet in de wet zijn

voorzien.


44

De twee volgende tabellen bevatten de

gegevens over de penitentiaire verloven en de

uitgangsvergunningen2.

2 De gegevens met betrekking tot de elektronische toezichten en de voorlopige invrijheidstellingen worden voorgesteld op het einde van dit document.

Genomen beslissingen (toekenning – verwerping - aanpassing van de voorwaarden - schorsing – herroeping) tussen 1/2/2007 en 31/1/2008

Maand Penitentiair verlof Strafonderbreking Uitgangsvergunning

(art. 4, § 2) Uitgangsvergunning

(art. 4, § 3) Totaal

Februari 333 1 112 120 566

Maart 781 7 373 343 1504

April 1075 10 255 424 1764

Mei 958 9 217 406 1590

Juni 741 9 211 449 1410

Juli 599 8 180 526 1313

Augustus 527 10 136 495 1168

September 413 6 117 461 997

Oktober 453 8 144 433 1038

November 372 1 105 352 830

December 410 7 112 344 873

Januari 422 7 97 317 843

Totaal aantal beslissingen 13896

Toekenningsbeslissingen en verwerpingen tussen 1/2/2007 en 31/1/2008

Modaliteiten Toekenning Verwerping Totaal

Penitentiair verlof 2093 4044 6137

Uitgangsvergunning (art. 4, § 2) 1054 972 2026

Uitgangsvergunning (art. 4, § 3) 2706 1390 4096

Strafonderbreking 20 63 83

Totaal 5873 6469 12342


45

De regionale directie In 2007 heeft de regionale directie haar steun

verleend aan verschillende initiatieven geleid

door de directeur-generaal. Zij heeft onder

andere deelgenomen aan het validatieproces

van de operationele plannen van de gevangenissen door de strategische relevantie

van de doelstellingen en de correcte

prioritisering ervan te evalueren. Zo werd de

regionale directie overigens ook belast met de

opstart van de ontwikkelcirkels van de

adviseur-gevangenisdirecteurs.

De lokale opvangteams zijn belast met de opvang en begeleiding van de

personeelsleden die te maken hadden met

enige vorm van geweld door gedetineerden.

Het kan gaan om fysiek of verbaal geweld ten

aanzien van een personeelslid, een bezoeker

of een andere gedetineerde, binnen of buiten

de gevangenis. De lokale opvangteams

kunnen eveneens zorgen voor de

personeelsleden die getuige zouden zijn

geweest van dergelijk geweld. De invoering

van deze teams is van start gegaan in 2005 en

voltooid in 2007 (met uitzondering van de

gevangenis van Aarlen). In 2007 werden de

permanente opleidingen voor de opvangteams

ingevoerd.

Naar aanleiding van de beslissing om nieuwe

gevangenissen te bouwen in België, heeft de

regionale directie in 2007 nagedacht over een

nieuw concept van gevangenisarchitectuur. Hiertoe vond een tweedaagse studiedag plaats

op regionaal niveau, waarbij Christian

Demonchy, een specialist ter zake, de reflectie

stimuleerde.

De regionale directie heeft eveneens

samengewerkt om de verdere uitbreiding van het Strategisch Plan van de Vlaamse

Gemeenschap te realiseren en voor te

bereiden. Dit strategisch plan is bedoeld om de

hulp- en dienstverlening aan gevangenen uit te

breiden en te verbeteren. Het is de bedoeling

dat de verschillende voorzieningen van de

Vlaamse Gemeenschap samenwerken om een

degelijk aanbod te hebben van hulpverlening,

vorming, beroepsopleiding, onderwijs, sport en

ontspanning. In 2007 werd het plan uitgebreid

tot de gevangenis van Gent.

In 2007 hebben verschillende Vlaamse

gevangenissen deelgenomen aan Open Bedrijvendag. Het ging om de gevangenissen van Ruiselede, Gent en Hasselt die

uitzonderlijk werden opengesteld voor het

grote publiek. De bedoeling van de deelname

aan dit initiatief was de werkgelegenheid

binnen de gevangenis aan het groot publiek

beter voor te stellen. Daarbij werd de aandacht

gevestigd op de arbeid van de gedetineerden

voor bedrijven en op de tewerkstelling van het

personeel binnen de inrichting. Dit werd als

zeer succesvol ervaren.


46

De opleidingscentra

De opleiding van het penitentiair personeel is

op zich belangrijk, maar is niet het enige doel

dat moet worden bereikt. Maar wat is de zin

van opleiding als er geen motivatie tot

verbetering en tot vooruitgang uit volgt?

Jarenlang werd de basisopleiding van de

Franstalige beambten gegeven in het Centre

de formation de base (CFB) te Lantin. De

permanente opleidingen daarentegen werden

gegeven in het Institut de Perfectionnement

des Cadres Pénitentiaires (IPCP) te Marneffe.

Aan Nederlandstalige kant werd de

basisopleiding gegeven in het Penitentiair

Centrum voor Basisopleiding (PCBO) te

Brugge, terwijl de permanente opleidingen

plaatsvonden in het Vervolmakingsinstituut der

Penitentiaire Kaders (VIPK) te Merksplas.

De opleiding van de penitentiair beambten gaf

echter vaak aanleiding tot kritiek van de vakbonden, het personeel, de directie of het

CPT omdat de opleiding van de nieuwe

penitentiair beambten te laat gebeurt, geen

praktisch gedeelte omvat of te kort is.

Als reactie op deze kritiek besliste de minister

van Justitie de twee opleidingscentra samen te voegen met de bedoeling een echte penitentiaire school voor het

gevangenispersoneel op te richten. Dit heeft

geleid tot de samensmelting van het CFB en

het IPCP aan de Franstalige kant. Tegelijkertijd

werd de opleiding grondig hervormd. Voortaan volgen de toekomstige penitentiair

beambten in principe een opleiding van drie

maanden, die afwisselend in de

opleidingscentra en in de verschillende

penitentiaire inrichtingen plaatsvindt. Zij krijgen

een opleiding op het terrein, waarbij zij gevolgd

worden door mentors. Zij treden pas in dienst

nadat deze intensieve stageperiode achter de

rug is.

Na enkele dagen in het teken van onthaal en

observatie in een gevangenis krijgen zij les

over de regelgevende aspecten van de functie,

over deontologie en communicatie. De

specifieke aspecten van het werk, zoals

fouilleren, komen uitgebreid aan bod tijdens de

theorielessen en de stageweken in het veld.

Op die manier wordt de verworven kennis

onmiddellijk in praktijk omgezet, zodat de

nieuwe beambten een betere en snellere

opleiding krijgen.


47

1. Het Penitentiair Centrum voor Basisopleiding

2007 was voor het Penitentiair Centrum voor

Basisopleiding (PCBO) een zeer druk jaar.

Tijdens de eerste helft van het jaar werd een

groot deel van de achterstand weggewerkt.

Daarenboven kwam vanaf september een

nieuw opleidingsysteem in voege.

In 2007 zijn 231 personen aan een opleiding in

het PCBO begonnen. Van de 231 hebben er

191 deelgenomen aan de ‘oude sessies’: Dit

zijn de zes weken opleiding zoals ze vroeger

ook werden gegeven en waarbij de beambten

terwijl ze al in dienst zijn, worden opgeroepen

om opleiding te volgen. Een aantal sessies zijn

gestart in 2007, maar moeten nog afgewerkt

worden in 2008. 40 personen namen deel aan

de nieuwe sessies. De geplande ‘golf’ van

december 2007 is niet doorgegaan bij gebrek

aan kandidaten. In plaats daarvan werden

mensen opgeroepen die nog de oude sessies

moesten doorlopen. Het gros van de beambten

in opleiding komt van het PCBO aangezien dit

binnen het nieuwe systeem hun standplaats is.

Merksplas en Brugge, op de voet gevolgd door

Gent, hebben het grootst aantal cursisten

geleverd. Ruiselede en Hasselt hadden dit jaar

maar twee beambten in opleiding.

Het nieuwe opleidingsysteem voorziet dat 45

cursisten (drie groepen van 15 personen) op

hetzelfde moment kunnen opgeleid worden.

Aangezien het PCBO initieel slechts over twee

leslokalen beschikte, was een extra lokaal

nodig om aan de drie groepen tegelijkertijd les

te geven. Bovendien werd het kader van het

PCBO uitgebreid met een attaché, twee

kwartierchefs vorming en een administratief

assistent. Extra bureauruimte werd

onontbeerlijk. Aangezien het PCBO binnen de

gevangenis van Brugge is gesitueerd en

bovendien slechts over één gang beschikte

binnen het gebouw, werden een aantal burelen

vrijgemaakt voor het PCBO. Op die manier kon

het opleidingscentrum gebruik maken van vier

lokalen waarvan twee burelen en een groot

leslokaal dat ook als vergaderlokaal dienst kan

doen. Bovendien werd een ruimte voorzien

waar een cel gesimuleerd kan worden voor de

praktijkoefeningen. Daarnaast werd extra

infrastructuur voorzien waaronder nieuw

meubilair en informaticamateriaal.


48

2. Het Centre de Formation du Personnel Pénitentiaire

Aangezien het Centre de Formation du

Personnel Pénitentiaire (CFPP) in 2007 werd

opgericht, was dit een bijzonder jaar voor het

centrum. Het spreekt voor zich dat alle

initiatieven tijdens deze periode dan ook

vooral gericht waren op de invoering van

de nieuwe infrastructuur en de nieuwe

opleiding. Voor tal van activiteiten was

2007 dus een overgangsjaar.

Het kasteel van Marneffe en de

omringende infrastructuur werden op

zeer korte tijd heringericht, zodat het

Franstalige personeel van het DG EPI

hier permanente opleiding kan volgen.

Er zijn acht nieuwe leslokalen met

gesofisticeerd lesmateriaal beschikbaar,

een zaal voor het practicum

zelfverdediging en een twaalftal kamers voor

de deelnemers die ter plaatse willen logeren.

Ook op budgettair vlak werden inspanningen

geleverd, aangezien het opleidingsbudget

aanzienlijk werd verhoogd tot een bedrag van

807.393,60 euro voor 2008. Nu alle Franstalige

opleidingen gecentraliseerd zijn in het CFPP, is

het mogelijk de specifieke noden beter te

identificeren en de coördinatie van de

verschillende opleidingen onder handen te

nemen. Dankzij het voorziene budget voor

onthaal kunnen buitenlandse delegaties

voortaan op behoorlijke wijze worden

ontvangen.

Door aangepaste tools te creëren voor de

nieuwe penitentiair beambten, konden zij op

die manier gemakkelijker kennis maken met de

gevangenisomgeving. Zo worden alle

cursussen, het huishoudelijk reglement en de

onthaalbrochure op een CD-ROM opgeslagen

en ter beschikking gesteld van alle beambten

die een opleiding volgen. Daarnaast werd een

brochure opgemaakt waarin elke inrichting

wordt voorgesteld, zodat de stagiairs

meer te weten komen over de

gevangenis waarin zij worden

aangesteld. Een mentorafdeling werd

opgericht die belast is met de opvolging

van de stagiairs en de coördinatie van de

mentors. In het programma van de

basisopleiding werd vakbondsinformatie

opgenomen.

Tot slot werden enkele bijzondere

initiatieven genomen. Om de uniformen

voor de beambten die in dienst treden zo

snel mogelijk te leveren, worden de

maten voortaan genomen bij de

indiensttreding. Ook communicatie en

informatie werd niet vergeten: er wordt gewerkt

aan een intranetsite en de oprichting van een

internetsite wordt onderzocht.


49

In 2007 werden 188 beambten opgeleid,

ingedeeld als volgt:

Gelet op de overgang van een opleiding van

zes weken naar een opleiding van dertien

weken, werden de penitentiair beambten die

reeds in dienst waren maar nog geen opleiding

hadden genoten, eveneens opgenomen in het

nieuwe systeem. Voor 2007 gaat het om 149

beambten. Ook 39 stagiairs volgden de nieuwe

opleiding.

0 10 20 30 40 50 60

1

Andenne Arlon Berkendael Dinant EverbergVorst Huy Ittre Jamioulx LantinMarneffe Mons Namur Nivelles St GillisSt Hubert Tournai Verviers


50


51

De inrichtingen


52


53

Andenne

Algemeen De gevangenis van Andenne die in 1997

geopend werd, is een recente gevangenis

waarin 396 gedetineerden, uitsluitend

veroordeelden, kunnen worden ondergebracht.

In

Directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen FOD Justitie...Directoraat-generaal Penitentiaire...

Documents

Transcript of Directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen FOD Justitie...Directoraat-generaal Penitentiaire...