Direct Duidelijk: heldere overheidscommunicatie | Direct … · Web viewWord dan gratis lid van...

Bericht Duidelijke taal

Tekst op intranet: Beter spellen in halve minuut Dagelijks je spelvaardigheid testen? Word dan gratis lid van Beter Spellen. Je ontvangt elke werkdag een e-mail met een link naar een test met vier opgaven. Kies een antwoord en klik op Verzend. Je ziet direct je score en een korte uitleg.

Er zijn drie niveaus, van beginner (1F) tot flink gevorderd (3F). En je ziet ook hoe andere deelnemers het (gemiddeld) hebben gedaan.

Voorbeeld:

Als het later wordt, stuur ik wel een ........ .

smsje

sms'je

sms je

sms-je

Goede antwoord: sms’je.

Nog geen lid van de groep Duidelijke taal? Ruim 1.600 collega’s wel. Sluit je aan en gebruik de taal- en schrijftips.

Duidelijke taal. Gewoon omdat het fijner leest.


Tekst op intranet:

Lastminute koken met taal

Leden van #RIO/Duidelijke taal opgelet: Er zijn nog enkele plaatsen voor de lezing van schrijver en taalkundige Wim Daniëls. Op donderdag 5 april houdt hij een inspirerende voordracht over taalvernieuwing en ambtelijk taalgebruik.

Moeten overheidsorganisaties meegaan met trends op taalgebied en met taalvernieuwing? Hoe erg is ambtelijk taalgebruik? Is schrijven op taalniveau B1 echt zo belangrijk? Bereiken we met eenvoudige taal ook hoger opgeleiden? Daarover laat Wim Daniëls zijn licht schijnen.

Donderdag 5 april l 15.00 – 17.00 uur l De Rotterdam, ruimte 22.49

Wil je erbij zijn? Stuur een mail naar [email protected]. Nog geen lid van Duidelijke taal? Een goede reden om het nu te worden.


mailto:[email protected]


Tekst op intranet:

De 333-secondenregel

Gemeenteraadsleden en bestuurders moeten wekelijks veel stukken lezen. En goede, afgewogen beslissingen nemen. Vaak in weinig tijd, over onderwerpen waarvan ze niet veel weten. Maak het ze wat makkelijker en gebruik de 333-secondenregel.

Zorg dat de beslisser in 3 seconden weet waar de notitie over gaat. Dit doe je met een goede titel. in 30 seconden weet wat hij/zij moet doen. Dit kan met een beknopte samenvatting

waarin de noodzakelijke beslisinformatie staat. in 300 seconden alle informatie heeft om een afgewogen beslissing te nemen. Dit

betekent een korte notitie die in vijf minuten te lezen is.

Bedenk steeds dat je lezer weinig tijd heeft en schrijf zo kort en kernachtig mogelijk. Is er meer achtergrondinformatie nodig? Doe dat dan op een tweede A4. De lezer kan dan kiezen of hij/zij die informatie nodig heeft om een afgewogen beslissing te nemen.

Ook de leden van het kabinet mogen alleen maar korte notities schrijven van minister-president Rutte. ‘En ik ben nog mild’, zegt hij daarover. ‘Bij bedrijven als Shell en Unilever worden alle strategische plannen besproken aan de hand van één A4’tje. Bij mij zijn dat er nog twee!’ Wat ze in Den Haag kunnen, kunnen wij toch ook?

Bron: Mr. J. van Harten en dr. J. Bavelinck


Taaltip Duidelijke taal

Tekst op intranet

Heb jij een leuke taaltip?

Uitingen van Duidelijke taal, je ziet ze wekelijks op de huiskamerschermenen op intranet. Woordweetjes, taaltips, jargonwoorden, taalvoutjes, een taaltest, informatie over de schrijfworkshop en nog veel meer. Heb jij een leuke taaltip voor je collega’s? Stuur een mail naar [email protected].

De groep Duidelijke taal heeft nu meer dan 2.000 leden. En al 800 collega’s volgden de schrijfworkshop of staan ingeschreven. Nog geen lid van Duidelijke taal? Word het nu en maak gebruik van de vele schrijftips (onder pages).


Bericht Duidelijke taal Jargon en jeukwoorden


Tekst op intranet

Pak eens een terrasje

Lang gebroed op een duidelijke bewonersbrief? Of een informatieve folder voor Rotterdammers? Twijfel je nog over toon en woordkeus? Combineer dan eens het nuttige met het aangename en trek eropuit.

Pak bij mooi weer een terrasje en vraag een stadsgenoot wat hij of zij vindt van je tekst. Een snelle manier om een reactie te krijgen. En nog leuk ook!

Duidelijke taal, gewoon omdat het fijner leest.


Tekst op intranet:

Nieuw: Test je tekst met Texamen

De overheid schrijft op niveau B1. Wil je weten op welk taalniveau jij schrijft? Dat kan je vanaf nu zelf meten met Texamen. Het programma wijst je op de aandachtspunten, zoals het gebruik van moeilijke woorden of lange zinnen in je tekst. Om in te loggen heb je een code nodig.

Ga naar www.texamen.nl en gebruik de inlogcode en het wachtwoord van de gemeente Rotterdam. Plak dan je tekst in het vakje en druk op ‘bepaal taalniveau’. Is het niveau hoger dan B1? Aan de linkerkant kun je zien waar dat aan ligt. Als je bijvoorbeeld op ‘moeilijke woorden’ klikt, worden deze uitgelicht in je tekst. Zo weet je precies wat je moet veranderen om het taalniveau te verlagen.

Bepaal zelf wat wel en niet kanTexamen is en blijft een hulpmiddel om begrijpelijke teksten te schrijven. Het is een computerprogramma en kan woorden als ‘moeilijk’ aanduiden die bij jouw doelgroep algemeen bekend zijn. Collega’s uit hetzelfde vakgebied begrijpen een tekst met moeilijker termen (jargon) wel, menig Rotterdammer niet. Bepaal zelf wat wel en niet kan.

Wie is je doelgroep?Houd altijd goed in de gaten voor wie je schrijft. Beslis zelf welke woorden je eventueel moet vervangen om je tekst begrijpelijk te maken voor je doelgroep. In de jargonlijst op RIO/duidelijketaal staan veel alternatieven voor moeilijke woorden. Staat jouw woord er niet bij, zoek dan een alternatief op www.synoniemen.net.

Let op: Alle ambtenaren van de gemeente Rotterdam kunnen Texamen gebruiken voor het toetsen van hun zakelijke teksten. Het is niet toegestaan om de inloggegevens door te geven aan derden.

Duidelijke taalGewoon omdat het fijner leest

http://www.synoniemen.net/

http://www.texamen.nl/


Tekst op intranet

Verbeter je schrijfstijl in één minuut

Drie tips

1. Begin met het belangrijkste: bepaal wat voor je lezer het belangrijkst is en zet dat bovenaan.

2. Schrijf zoals je praat: gebruik je vaak jargon of moeilijke woorden? Bedenk hoe je het verhaal aan je partner of buurman zou vertellen en schrijf het in die woorden op.

3. Zet eens wat vaker een punt: Wissel lange en korte zinnen af. Houd een maximum aan van tien tot twaalf woorden per zin.

Interesse in meer tips? Meld je dan aan voor de schrijfworkshop Duidelijketaal. Al 450 collega’s gingen je voor.



Tekst op intranet:Taalvoutje zit in klein hoekje Oeps! Tja, een spelfout is zo gemaakt. Maar ook makkelijk te voorkomen. Controleer de juiste schrijfwijze op www.woordenlijst.org. Dit digitale Groene Boekje is voor de overheid de richtlijn voor correct spellen. Zet de link onder je favorieten en spelfoutjes behoren tot het verleden.Spelfouten leiden de aandacht van de lezer af. En correcte spelling wordt door velen gezien als een teken van zorgvuldigheid en kwaliteit. De Nederlandse Taalunie vult de woordenlijst regelmatig aan met nieuwe woorden.

Nog geen lid van de groep Duidelijke taal op RIO? Ruim 1.700 collega’s wel. Sluit je aan en gebruik de taal- en schrijftips (onder ‘pages’).


http://www.woordenlijst.org/


Bericht op intranet:

Workshop Duidelijke taal

In september 70 aanmeldingen voor de workshop, waaronder een aantal teams. Collega xxx: ‘Vanmiddag een zinvolle en boeiende schrijfworkshop Duidelijke taal gevolgd. We schrijven er maar op los met elkaar.’

‘Zoals bekend is het handschrift van huisartsen niet te lezen, laat staan te begrijpen. Maar geldt dat vaak ook niet voor onze nota's, formulieren en andere schriftelijke uitingen? Kijk ook eens bij de groep Duidelijke taal op intranet. De lijst met alternatieven voor ons jargon doet de taal weer leven. Laten we dit met z'n allen oppakken!’

Is de schrijfworkshop ook iets voor jou? Word lid van de groep duidelijke taal en meld je aan. In de groep vind je onder ‘pages’ informatie over duidelijk schrijven.

Duidelijke taal.Gewoon omdat het fijner leest.


Tekst op intranet

Wie verdient een 10 voor taal?

Hoe goed beheers jij de Nederlandse taal? Test je taalvaardigheid en speur de tien fouten in de tekst op. De eerste inzend(st)er die alle fouten eruit haalt, krijgt een prijs. Stuur je oplossing naar [email protected].

Zoek de tien fouten

Goed kunnen spellen en schrijven is nog steeds belangrijk, zo heeft recent onderzoek aangetoond. Op een sollicitatiebrief met spelfouten wordt je keihard afgerekend.

Dat is gebleken uit een pijling onder ruim vierhonderd hr managers. Zij kregen onder meer de vraag of hun oordeel negatief beïnvloedt wordt wanneer een brief meer dan vijf spel- of steilfouten bevat. 83% van de ondervraagden gaven aan dat dat inderdaad het geval is. Slechts 17% vond spelfouten in een sollicitatiebrief geen probleem.

Uit het onderzoek blijkt verder dat Nederlandse managers veel strenger zijn dan die in andere Europese landen. Wie bij een Nederlands bedrijf aan de slag wil, kan dus maar beter zorgen voor een goede taalvaardigheid, om te voorkomen dat zijn of haar sollicitatie niet al in een vroegtijdig stadium strandt.

Gelukkig zien ook bedrijven en organisaties het belang van goede communicatievaardigheden in. Een toekomstgericht bedrijf investeert in haar medewerkers. Steeds vaker gaan organisaties er dan ook toe over hun werknemers een taal- of communicatietraining aan te bieden. Een goede ontwikkeling: zowel de organisatie als de medewerker hebben immers baat bij helder communiceren.




Tekst op intranet

Duidelijke taal schoonmaakprijs 2019

21 maart begint de lente, tijd voor de voorjaarsschoonmaak. Duidelijke taal verwijdert stoffig jargon, schrobt passieve zinnen weg en klopt moeilijke woorden uit teksten. En lapt de ramen zodat we weer fris naar ons taalgebruik kunnen kijken.

Kan Duidelijke taal nog meer doen? Dat horen we graag. Beantwoord de vier vragen en maak kans op de schoonmaakprijs.

1. Er is wekelijks aandacht voor Duidelijke taal op RIO en de huiskamerschermen. Maken de berichten je bewuster van het belang van begrijpelijk schrijven?

2. Gebruik je de schrijfinformatie en taaltips op de groepspagina op RIO? Waarom wel/niet?

3. Als je de workshop Duidelijke taal hebt gevolgd: wat vond je ervan? 4. Heb je nog tips?

Ja we weten het, iedereen heeft het druk en elk extra mailtje is er een te veel. Maar we zijn al blij als van de bijna 2.500 groepsleden er twintig kort reageren. Onder de inzenders verloten we een taalcadeautje. Wie wint de Duidelijke taal schoonmaakprijs 2019? Mail je reactie vóór 21 maart naar [email protected].



Bericht Duidelijke taal – jaarwisseling 2017-2018

Tekst op intranet

Goed voornemen: schrijf Duidelijke taal

Past duidelijk schrijven nog op jouw lijstje goede voornemens voor 2018? Word dan lid van de groep duidelijke taal op intranet. Een meld je aan voor de schrijfworkshop.

Al ruim 500 collega’s volg(d)en de schrijfworkshop Duidelijke taal. Hele teams van W&I en Juridische diensten, maar ook individuele collega’s. Waarom? Omdat zij duidelijke brieven en notities willen schrijven. Met korte, actieve zinnen en begrijpelijke woorden. De schrijfworkshop Duidelijke taal legt hier in anderhalf uur de basis voor. Een korte tijdsinvestering die veel kan opleveren. Schrijf je in en ervaar het zelf.

Bericht Duidelijke taal (Pasen)

Tekst op intranet:

Het (paas)ei van Columbus

Zondag is het Pasen. Voor kinderen is de christelijke feestdag vooral de dag waarop ze paaseieren mogen zoeken. Eieren spelen in veel Nederlandse uitdrukkingen een rol, zoals het ei van Columbus. Waar komt dat vandaan?

Iedereen kan wat iemand anders heeft voorgedaan, dat is de betekenis van het ei van Columbus. Het zou ontleend zijn aan de volgende gebeurtenis. Columbus ontdekte Amerika in 1492 (men dacht toen nog dat het Indië was). Tijdens een diner met Spaanse edelmannen in 1493 zei een van hen dat Columbus’ ontdekking niet zo veel voorstelde. Als iemand anders eerder op het idee was gekomen, was hij hem vóór geweest. Columbus nodigde de edelman uit een gekookt ei rechtstandig op tafel te zetten. Toen dit niet lukte, zette Columbus het ei met een lichte slag neer. De schaal werd ingedeukt en het bleef staan. Zijn tafelgenoot merkte op dat dit wel heel gemakkelijk was. Columbus: ‘Zeker, maar je moet maar op het idee komen.’

Of dit verhaal klopt, wordt in twijfel getrokken. Feit is dat de naam Columbus voor altijd aan dit ei verbonden is.

Vrolijk Pasen.


Bericht Duidelijke taal (rond Valentijnsdag)

Tekst op intranet:

Valentijnscadeau

Geen valentijnskaart ontvangen? Niet getreurd want wij hebben een leuk cadeau: het lidmaatschap van de groep #Duidelijketaal. Je vindt er onder andere discussies met collega’s, taaltips, de Schrijfwijzer en een jargonlijst met alternatieve woorden. Ruim 1550 collega’s gingen je al voor. Dus word vandaag lid en krijg er op Valentijnsdag 1550 taalvrienden bij.


Bericht Duidelijke taal: woordweetje

Op intranet:

Leuke Koningsdag

‘Ik ben geradbraakt.’ Een onschuldige verzuchting, bijvoorbeeld na een avondje doorzakken op Koningsdag. Of na een slapeloze nacht. Geen fijn gevoel, maar je mag blij zijn dát je wat voelt. Want dat was vroeger wel anders. Hoe dat zat?

In de middeleeuwen was radbraken de pijnlijke manier waarop een beul een einde maakte aan iemands leven. Vastgebonden op een rad werden al zijn botten gebroken. Een zeer oneervolle straf, bedoeld voor de zwaarste misdadigers. Barbaarse praktijken, mag je wel zeggen. Waar dát woord vandaan komt? Misschien iets voor een volgend woordweetje.

Leuke Koningsdag.

Heb je een tip voor een woordweetje? Stuur een mail naar (…)


Tekst op intranet

2.500e lid Duidelijke taal in zicht!

De Duidelijke taalgroep op RIO groeit: het 2.500e lid is in zicht! Mooi dat zo veel collega’s begrijpelijk schrijven belangrijk vinden. Nog geen lid? Doe het nu. Het 2.500e lid krijgt een taalcadeautje en een appeltaart van Dudok.

Tja, 2.500 leden, wat moet je daar nog over zeggen? Behalve dat het geweldig is dat zo veel collega’s kritisch naar hun teksten willen kijken. De resultaten van de aandacht voor begrijpelijke taal zien we hier en daar al terug in beleidsnota’s, rapportages en bewonersbrieven. Een bewoonster die verbaasd zegt dat ze een brief van de gemeente direct begrijpt, een groter compliment kunnen we niet krijgen. Dank fijne collega’s, ook namens de Rotterdammers.

Wist je dat ruim 1.350 collega’s de workshop Duidelijke taal al hebben gevolgd? In anderhalf uur krijg je tips voor het schrijven van begrijpelijke teksten. Ook meedoen? Je kunt je (of je team) aanmelden via [email protected]. In mei is er weer plek.

Duidelijke taalGewoon omdat het fijner leest.


Duidelijke taal

Tekst op intranet:

2.250e lid? Cadeautje van Sint

Sinterklaas is trots op al die 2.200 Rotterdamse ambtenaren die lid zijn van Duidelijke taal. Maar het mogen er nog wel meer worden, vindt hij. Nu hij toch in het land is, heeft hij een cadeautje meegebracht voor het 2.250e lid. De aanbieding geldt tot 30 november.

Sint houdt van Duidelijke taal. Tenslotte moet iedereen de Sinterklaasgedichten kunnen begrijpen. Na aankomst in Rotterdam volgde Sint met de schrijfpieten de workshop Duidelijke taal. Een aanrader vindt hij. Gedichten schrijven is nu nog leuker:

Wollig schrijven is een erge kwaalDuidelijke taal begrijpen we allemaalDus stop met lange zinnen en jargonVolgend jaar kent Sint echt geen pardon!

Niet alleen een cadeautje, natuurlijk is er ook snoepgoed voor het 2.250e lid. Wil jij kans maken op de gulle gaven van de goedheiligman? Word dan vóór 30 november lid van de groep Duidelijke taal op RIO.

Duidelijke taal bericht

Tekst op intranet:

5.000 leden: Rotterdam kan het!

Stel je eens voor: 5.000 leden van de groep Duidelijke taal op RIO! 5.000 collega's die het belangrijk vinden begrijpelijk te schrijven. Een fantastische droom, jazeker. Maar dat hoeft het niet te blijven. Rotterdam kan het!

We kunnen wel blijven dromen over burgers die direct snappen wat er in de brief van de gemeente staat. En over collega’s die elkaars stukken in een mum van tijd lezen. Maar we kunnen er ook wat aan doen!

Make it happenDe slogan Rotterdam make it happen geldt ook voor ons. Dus wordt vandaag nog lid van de groep Duidelijke taal op RIO, zoals bijna 2.200 collega's al zijn. En geef je op voor de workshop Duidelijke taal, die ruim 900 collega’s al volgden. En gebruik de schrijftips van RIO en de workshop om begrijpelijke brieven, rapporten, adviezen en beleidsnotities te schrijven.

Direct Duidelijk Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties lanceerde 31 oktober de campagne Direct Duidelijk. Doel is dat ambtenaren van ministeries en gemeenten begrijpelijker gaan schrijven. Met onze campagne Duidelijke taal liggen we ruim een jaar voor op dit landelijke initiatief. We zijn koplopers, en dat moet zo blijven! Maak Rotterdammers én collega's blij met heldere, duidelijke teksten. In Rotterdam doen we het gewoon. We lullen niet maar poetsen.



Tekst op intranet:

Op naar de 1000!

Ruim 900 collega’s volgden hem al: de schrijfworkshop Duidelijke taal. Met basistips die je kunt gebruiken voor allerlei soorten teksten. ‘Een aanrader voor iedereen’, schrijft een enthousiaste collega.

De tips kun je direct toepassen op je bewonersbrief, bericht op RIO, rapportage of beleidsnotitie. De reacties op de workshop zijn positief: van ‘heerlijk praktische training’ tot ‘heel leerzaam’ en ‘lekker veel praktische tips’. Fris ook je kennis op en doe mee.

Informatie schrijfworkshop Duur: anderhalf uur Aanmelden kan

- individueel: de workshop wordt gegeven na aanmelding van 10 deelnemers- samen met (directe) collega’s (10 tot maximaal 12 deelnemers): datum in overleg

Meedoen? Stuur een e-mail naar (..) Voor inhoudelijke vragen: (…).

Duidelijke taalGewoon omdat het fijner leest

Bericht Duidelijke taal – oproep 1500e lid groep Duidelijke taal

Tekst op intranet

Word jij het 1500e lid?De Duidelijke taalgroep op intranet groeit! Mooi dat veel collega’s het belang inzien van duidelijke beleidsnota’s, rapportages en bewonersbrieven. Het 1500e lid is in zicht. Meld je nu aan bij Duidelijke taal. En misschien win jij het cadeautje en een lekkere taart voor je afdeling.

Meer nieuwsNeem eens een kijkje op RIO/duidelijke taal. Leden van de groep vinden er onder ‘pages’ veel informatie over taal en duidelijk schrijven. Zoals de Rotterdamse schrijfwijzer, een jargonlijst met alternatieve woorden, handige websites, taaltips en Aan de slag met Duidelijke taal; de schrijfworkshop in praktijk.


Bericht bij aftrap campagne Duidelijke taal

Tekst op intranet:

De ketenaanpak in de openbare ruimte is met alle stakeholders besproken. De intentie is om met de marktpartijen de handen ineen te slaan en het concept uit te rollen in de hele stad. Ben je al afgehaakt? Veel Rotterdammers wel als ze dit lezen.

Dan een link naar het filmpje waarin marktbezoekers een ambtelijke zin voorlezen en daarna het alternatief in duidelijke taal. Niemand hoefde erover na te denken: de in duidelijke taal geschreven zin begreep iedereen direct.

En dan afsluiten met:

Aan de slagSchrijf je regelmatig beleidsnota’s, rapporten, bewonersbrieven, brochures, web- of andere teksten? Houd dan de taal- en schrijftips op intranet en de huiskamerschermen in de gaten. En sluit je aan bij de groep Duidelijke taal op intranet. Je vindt er onder andere

de Schrijfwijzer een jargon- en lastige woordenlijst met alternatieven schrijf- en taaltips informatie over de schrijfworkshop Duidelijke taal een afkortingenlijst

Waarom duidelijke taal?Niet alleen Rotterdammers lezen graag eenvoudige, begrijpelijke taal. 95% van de Nederlanders, zowel hoog- als laagopgeleid, leest liever duidelijke teksten op B1-niveau.Dit staat voor eenvoudig Nederlands: gebruik van veel voorkomende woorden en korte, eenvoudige en actieve zinnen. De teksten van de overheid, ook van de gemeente Rotterdam, zijn vaak op C1 niveau: lange zinnen, ambtelijke taal met moeilijke woorden en jargon. 60 procent van de lezers begrijpt niet wat er staat en haakt af. De boodschap bereikt de doelgroep niet. Er is dus veel winst te behalen met schrijven in begrijpelijke en duidelijke taal.


Tekst op intranet:

Japke over stuurgroepen

En daar is die dan: de tweede column (link naar column) van Japke-d. Bouma. Uit de vele reacties op haar eerste column blijkt dat veel collega’s haar allergie voor jeukwoorden delen.

Dit keer stelt Japke dat, als je het écht niet meer weet op kantoor, je altijd nog in een stuurgroep kunt. Of een klankbordgroep, zo je wilt. De columns staan op RIO/duidelijketaal onder ‘pages’. Je vindt er ook schrijftips, de Schrijfwijzer, de jargonlijst en informatie over de schrijfworkshop. Nog geen lid? Sluit je dan nu aan.


Tekst op intranet:

Meer bereik met Duidelijke taal

Brieven van de gemeente ongeopend wegleggen. De tekst op supermarktproducten of bijsluiters gaan aan je voorbij. Belastingformulieren niet invullen. Een ov-kaartje uit de automaat halen is lastig. Waarom?

Omdat je moeite hebt met lezen of de tekst niet begrijpt. Dit overkomt tussen de 80.000 en 96.500* laaggeletterde Rotterdammers. Duidelijke taal kan het verschil maken.

Laaggeletterden hebben bijvoorbeeld moeite met:

formulieren invullen, zoals voor uitkeringen, toeslagen en belastingen; medische informatie lezen, zoals bijsluiters van medicijnen; gebruik van computer, tablet en smartphone.

Grote gevolgenAls mensen informatie niet begrijpen zijn de gevolgen groot. Onderzoek** wijst uit dat laaggeletterden vaak onvoldoende in staat zijn om zelfstandig te functioneren in de maatschappij. Ze zijn vaak minder sociaal actief en minder gezond dan geletterde mensen. En vinden minder snel een baan en hebben minder grip op geldzaken en hun gezondheid.

Duidelijke taal kan het verschil maken. Schrijf je boodschap in korte, actieve zinnen en gebruik eenvoudige woorden. Dan begrijpt iedereen de tekst, ook mensen die moeite hebben met taal. Of gebruik beeldtaal om je boodschap te verduidelijken.

Duidelijke taal: kleine moeite, meer bereik. * Bron: Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Universiteit Maastricht**Onderzoek Stichting Lezen en Schrijven 2016


Tekst op intranet:Wegwijs in afkortingenland

Nee DIVA is bij de gemeente geen gevierde zangeres, maar de afkorting voor Digitale Informatie Voorziening Alfresco. Word je soms ook zo moe van alle afkortingen? Dan word je vast blij van de lijst Afkortingen Gemeentebreed op RIO/duidelijketaal. Bij ZZP denk je vast aan iemand die als zelfstandige werkt. Fout, want bij ons is het de afkorting voor ZorgZwaartePakket. En dat met GERS het populaire tijdschrift wordt bedoeld, klopt ook al niet. Bij de gemeente staat het voor Gedigitaliseerde en Rotterdamse Samenwerking.

Vooropgesteld: schrijf in je tekst de woorden de eerste keer altijd voluit en zet de afkorting er tussen haakjes achter. Daarna kun je alleen de afkorting gebruiken. Lezers hoeven dan niet naar de betekenis te raden. Wordt een afkorting toch niet uitgelegd, dan biedt de lijst Afkortingen Gemeentebreed uitkomst. Dus weet je niet wat de afkortingen GIDS, IJZ of LG betekenen? Zoek het op in de afkortingenlijst op RIO/duidelijke taal.

Duidelijke taal - taaltip

Tekst op intranet

Gebruik veelvoorkomende woorden

Bij de gemeente schrijven we duidelijke teksten op taalniveau B1. Dat betekent onder andere dat we veelvoorkomende woorden gebruiken.

Hoe bekender de woorden, hoe makkelijker een tekst voor iedereen te begrijpen is. En daarmee bereiken we ons doel: de boodschap komt over bij de lezer. Vaak zijn er goede alternatieven voor moeilijke woorden. Kijk eens in de jargonlijst op #RIO/duidelijketaal.

Dit is een van de tips uit de schrijfworkshop Duidelijke taal. Interesse in meer schrijftips? Meld je aan voor de workshop via een mail naar [email protected].



Duidelijke taal: Taaltip

Tekst op intranet:

Schrijf korte zinnen. Zorg voor samenhang

Een van de tips van de schrijfworkshop Duidelijke taal is: schrijf korte zinnen. Zorg wel dat er een verband bestaat tussen de zinnen. Anders begrijpt een lezer een tekst minder goed. Gebruik daarom verbindingswoorden en verwijswoorden.

Samenhang in je tekst vergroot de begrijpelijkheid. Je kunt de samenhang vergroten met verbindings- en verwijswoorden.

Een voorbeeld: Wij hebben geen aanvraag tot ontheffing van u gekregen. Daarom hebben wij u op 23 januari een brief geschreven. Hierin stond dat u ………….. Als u dat niet doet, krijgt u een boete.

Interesse in meer schrijftips? Meld je aan voor de schrijfworkshop op #RIO/duidelijketaal. Ruim 850 collega’s gingen je al voor.



Tekst op intranet:

Even opfrissen: ‘t Kofschip

We kennen het nog van de basisschool: ’t Kofschip. Het ezelsbruggetje voor de spelling van de verleden tijd en het voltooid deelwoord. Maar hoe zit het ook alweer? Een geheugenopfrisser.

Als de stam van het hele werkwoord eindigt op een van de medeklinkers van ’t Kofschip, komt er een t in de verleden tijd en het voltooid deelwoord. Dus het is juichte (stam is juich) en pofte (stam is pof), de letters h en f zitten in ’t Kofschip. Bij alle andere letters volgt een d.

Let op: je kunt de stam alleen bepalen door te kijken naar het hele werkwoord. Bijvoorbeeld de stam van leven is lev en van verhuizen, verhuiz. Ooit is afgesproken dat de v en z aan het einde van een woord of lettergreep als f en s worden geschreven. Die letters zitten wel in ’t Kofschip, maar omdat de stam van het hele werkwoord verhuiz en lev is (eindigen op een z en v), krijgen deze werkwoorden alsnog een d in de verleden tijd en als voltooid deelwoord.

Bron: Taal-top-100 (Onze taal)


Duidelijke ambtenaar: redder democratie!

Ambtenarentaal, bureaucratische zinnen en archaïsch taalgebruik: een doorn in het oog van burgers. En dat niet alleen. Het effect van onleesbare overheidscommunicatie is een gevaar voor onze democratie. Ambtenaren kunnen daar wat aan doen. Dit stelt Carel Jansen, hoogleraar communicatie- en informatiewetenschappen (Rijksuniversiteit Groningen). ‘Onduidelijk taalgebruik is funest voor het vertrouwen in de politiek en het bestuur’, benadrukt hij. ‘Het is zelfs een gevaar voor onze democratie. Die werkt namelijk alleen als er zoveel mogelijk mensen mee kunnen doen in het democratisch proces. En met onbegrijpelijk taalgebruik sluit je een groot deel van de bevolking uit.’

Duidelijke ambtenaar redt democratie

Jansen neemt het op voor ambtenaren. ‘Ambtenarentaal is meestal niet de schuld van de ambtenaren maar van de top in de organisatie. ‘Omdat beleid langs zoveel poppetjes moet, krijg je uiteindelijk een tekst vol politieke en bestuurlijke compromissen. En is het dus onleesbaar geworden voor de buitenwereld.’ Voor de oplossing legt hij wél de verantwoordelijkheid bij ambtenaren neer. ‘Laat ze er niet mee wegkomen’, roept hij op. ‘Ambtenaren moeten gewoon bij bestuurders en leidinggevenden aankloppen en zeggen dat ze onduidelijke teksten niet accepteren. Uiteindelijk is het allemaal voor ons bedoeld en moeten we weten waar het over gaat. Zo werkt dat in een democratie.’

Gemeente Den Bosch herschrijft briefsjablonen

Jansen reikte onlangs een prijs uit aan de gemeente Den Bosch die van een juridisch ingewikkelde kwestie een kraakheldere burgerbrief maakte. Marieke van Straaten (gemeente Den Bosch): ‘We werden zo treurig van de standaardbrieven voor de burgers. We schrokken er soms echt van. Ik schat in dat slechts vijftig procent van de ontvangers er iets van begreep.’ Van Straaten herschreef met twee collega’s vijfhonderd(!) briefsjablonen. Een pittige klus. ‘Niet elke eigenaar van een brief gaf zich even gemakkelijk over’, lacht ze. ‘Een jurist zei bijvoorbeeld dat we elke nuance uit de brief haalden. Dat klopt, zeiden we, maar het is nu wel leesbaar. Uiteraard moet het juridisch wel allemaal overeind blijven, maar ook dat kan op een duidelijke manier.’

Taal als splijtzwam gemeentebestuur

Fragment uit de prijswinnende brief van de gemeente Den Bosch: Van een relatie met specifiek beleid is niet zo zeer sprake, kader en context worden bepaald door het vraagstuk van intergemeentelijke samenwerking. Er is onder andere toegezegd dat wij bij samenwerkingsinitiatieven waarbij sprake is van een vergaande organisatorische en/of bestuurlijke impact uw raad vooraf te zullen informeren, ook als het gaat om samenwerking op gebieden waarop primair ons college bevoegd is. …. Bent u nog wakker? Taal als deze was destijds de reden dat de gemeenteraad en het college van het Hof van Twente niet meer door een deur konden. De raadsleden begrepen de memo’s simpelweg niet meer, stelde ook de rekenkamer vast. Taal als een splijtzwam in het gemeentebestuur dus.

Bron: Binnenlands Bestuur (17 mei 2018)Auteur: Esther WalstraBewerking: Emmely Samson


Tekst op intranet:

Einstein hield van Duidelijke taal

Begrijpelijke taal is niet alleen voor ‘dummies’. Dat vond natuurkundig genie Albert Einstein bijna een eeuw geleden al: ‘Iedereen kan zaken ingewikkelder maken. Maar als je dingen niet eenvoudig kunt uitleggen, dan begrijp je het zelf niet goed genoeg.’ Zo’n honderd jaar later vinden wij het nog steeds lastig om begrijpelijk te schrijven. Om dingen uit te leggen zonder jargon, moeilijke woorden en ingewikkelde, lange zinnen. Einstein stelde dat er veel moed voor nodig is om begrijpelijk te schrijven. Teksten zijn dan minder formeel wat voor sommigen gelijk staat aan minder intelligent. Een groot misverstand, volgens hem.

En van meer recente datum: Gerrit Zalm, voormalig minister van Financiën, vond duidelijke taal ook erg belangrijk. Zijn Wet Financieel Toezicht gaf consumenten van financiële producten het recht op begrijpelijke taal. Wat in de financiële wereld kan, kan in Rotterdam toch ook?

De schrijfworkshop Duidelijke taal gaat over de basisprincipes van begrijpelijk schrijven. Zo’n 1.000 collega’s volgden de workshop al. Ook meedoen? Meld je aan via (..)


Wollige taal, minder intelligent?

Schrijven in Duidelijke taal (B1 niveau) is vooral fijn voor lager opgeleiden. Een hardnekkig misverstand dat Nobelprijswinnaar Daniel Kahneman weerlegt. Zijn collega Oppenheimer toont aan dat wollige en moeilijke taal juist gezien wordt als teken van mindere intelligentie. In zijn boek Thinking Fast and Slow stelt Kahneman (Princeton University USA) dat ook hoger opgeleiden liever geen ingewikkelde woorden lezen als het ook makkelijk kan. En dat we niet met ingewikkeld maar juist met eenvoudig taalgebruik geloofwaardig en intelligent overkomen. Hij verwijst ook naar de bevindingen van zijn collega Danny Oppenheimer. Deze weerlegt een hardnekkige mythe onder zijn studenten dat moeilijke woorden docenten zouden imponeren. Oppenheimer toont aan dat het verpakken van boodschappen in wollige, moeilijke taal juist gezien wordt als teken van mindere intelligentie en geloofwaardigheid.

Ook in NederlandGeldt dit alleen in Amerika? Nee, want onderzoek van de Raad van Europa toont hetzelfde aan. Daaruit blijkt dat hoogopgeleiden ook liever een B1-tekst lezen dan een tekst met moeilijke woorden en jargon. Het leest makkelijker en sneller.

BegripLezers moeten je tekst snappen. Als je oma begrijpt wat je schrijft over juridische dienstverlening, de financiële sector of de gezondheidszorg, dan is je missie geslaagd. Begrip is ook belangrijk als je doelgroep op de website actief op zoek is naar informatie, maar door moeilijke teksten vol onbegrip achterblijft. Als de bezoeker een begrijpelijke tekst leest, is de kans groter dat de persoon meer belangstelling krijgt voor het onderwerp. En 14 010 krijgt minder telefoontjes voor uitleg.

De voordelen van duidelijk schrijven (B1) op een rij: Begrijpelijke boodschap voor een brede doelgroep Meer geïnteresseerde lezers Meer mensen gaan over tot actie (bijvoorbeeld op de website) Als organisatie bespaar je tijd en geld


Direct Duidelijk: heldere overheidscommunicatie | Direct … · Web viewWord dan gratis lid van...

Documents

Transcript of Direct Duidelijk: heldere overheidscommunicatie | Direct … · Web viewWord dan gratis lid van...