EEn u

itgavE va

n c

lipb

oa

rd

pu

blis

hin

g

D3sNikonFotograFeren in het donkerpa

gin

a 1

19

Workshops, masterclasses, interviews en portfoliobesprekingen.

canon550dde ultiemeinstapper?pa

gin

a 1

4

JE foto’s vEiligZo voorkom je een horrorscenariopa

gin

a 7

9

WWW.dfpro.nl nuMMEr 1 2010 priJs € 4,95

nuMMEr 1/2010WWW.dFpro.nl

f o t o g r a f i e a l s p a s s i e

fotografie30 pagina’s skills bijschaven en inspiratie opdoenpa

gin

a 2

5

prijs€4,95

WHAT’S INSIDEin deze editie besteden we in niet minder dan 30 pagina’s aandacht aan portretfotografie. daarnaast reviews van de nikon d3s, canon 550d en samsung nX10 en nieuwe ob-jectieven van canon, sigma en nikon. Wil je meer diepgang geven aan je foto’s, zorg dan dat je het artikel over conceptuele fotografie niet mist. tevens uitge-breide aandacht voor het veilig opslaan van je fotografische oeuvre.

voor Windows

en Apple

Mac

SHiFTSUPER

shift06_09_.indd 30 11/16/09 5:27:25 PMDFPRO-ADVERTENTIES.indd 10 4/12/10 9:46:19 AM

Het is vandaag mijn dertigste verjaardag, 2 april 2012. Blij verrast kijk ik naar het doosje, kundig verpakt met kadopapier en een rode strik. Als een klein kind scheur ik het pakje open; zelden was ik zo nieuwsgierig naar een gulle gift. Heel even ben ik weer zes. Mijn fotografenhart klopt sneller en sneller. ‘Canon’ ontwaar ik na enkele woeste halen door de feestelijke verpakking. Minder dan een kwart seconde later staat daar in vol ornaat een glimmende beeldenvanger. De Canon EOS 5D Mark III met 35mm 1.4L II objectief ! Precies wat er op mijn denkbeeldige verlanglijst in chocoladeletters geprent staat.Ik ren naar buiten en ben als een kind zo blij. Klik, klak. Ik creëer diepte in mijn foto’s die ik eerder voor onmogelijk hield. Ik voorzie de donkerste schaduwen en de lichtste hooglichten met het grootste gemak van de fijnste doortekening. Het dynamisch bereik in mijn achtertuin stijgt naar ongekende hoogten. Tien keer per seconde verdeel ik 25 megapixels met de souplesse van een afgetrainde ballerina. Zonder enige moeite.

Het is vandaag mijn 28e verjaardag, 2 april 2010. Vlak voordat ik het DIGIFOTO Pro hoofdkwatier binnenwandel, voel ik even aan de 400D in de cameratas om mijn nek. Mijn mondhoeken krullen zich een weg naar boven. “Nog even jongen, nog even.”

WelkomRaymond LuijbregtsHoofdredacteur

Raymond Luijbregts | Hoofdredacteur

digifotopro

3

www.twitter.com/dfpro www.dfpro.nl/facebook dfpro.hyves.nl redactie@digifotopro.nl

raymond@digifotopro.nl

digifotopro

4

Inhoud DIGIFOTO PR0

14 Canon EOS 550D Geavanceerde instapper

19 Samsung NX10 Alternatief voor MFT

26 Igor Kruter Geënsceneerde portretten

35 Workshop: portretten De fijne kneepjes van het vak

44 PANL: portretselectie De beste PANL-portretten voor je verzameld

53 Masterclass | Bob van der Vlist Leren van een topfotograaf

59 Hugo Keizer Bijzondere pinholeportretten

64 Raoul Verlede Bijzondere kindportretten

74 Aperture 3 Apple’s nieuwste fotosoftware

79 Je foto’s veilig Alles over opslag en back-up

92 Conceptuele fotografie Diepgang in je foto’s

128 Objectieven Sigma, Canon en Nikon

26Igor KruterGeënsceneerde portretten, daarligt de kracht van het Nederlands/Israëlisch fotografietalent Igor Kruter.Hij vertelt over zijn passie.

Inhoud.

44PANL AwardsEen greep fraaie portretfoto’s uit hetwerk van de genomineerde en winnendefotografen van de jaarlijksePANL Awards.

35WorkshopPortretfotografie is een lastige discipline omdat je veel factoren niet altijd in de hand hebt. Maar na deze workshop zet je altijd degelijke resultaten neer.

25themaspecialportretten

digifotopro

5

Doe meeWin een Ricoh GXR systeem, kijk snel op pagina 136

53MasterclassVoor onder andere NRC.next maakt Bob van der Vlist bijzondere portretten. Hij geeft in deze masterclass een deel van zijn geheimen prijs.

59Hugo KeizerBijzondere portretten met behupvan een pinholecamera. De foto’s vanHugo Keizer hebben die onmiskenbareextra dimensie.

64KindportrettenRaoul Verlede maakte een serie vanzijn kinderen die het niveau vande gemiddelde ‘familiekiekjes’ verontstijgt.

119Nikon D3sNieuw topmodel benadert de lichtgevoeligheid van het menselijk oog

NieuwsExposure

TalentFeedback

BoekenAgenda

Lezersgallery

Rubrieken86886100138141142

Foto © Petrovsky & Ramonet

digifotopro

6

complimentenen verwensingen

www.digifotopro.nl

Via e-mail, TwiTTer, Facebook, HyVes en de websiTe.

www.twitter.com/dfpro www.dfpro.nl/facebook dfpro.hyves.nl redactie@dfpro.nl

DIGIFOTO Pro biedt veel te kijken, veel te lezen en dat op

een behoorlijk niveau: dit blad biedt echt waar voor je

geld. Houdbaarheid: prima. Fotofilosofen.nl En de eindredactie

wordt ook steeds beter ;-) Erik In reactie op oproep voor

opslag-datarampverhaal: Ik vroeg laatst om opslag en

kreeg ik toen niet. Is dat ook een rampverhaal? ;-) Arno

Fotowedstrijd-jury, schaam u en stel je nooit meer op als

deskundigen. Wilco Weer een jaarabonnement op DFPRO

genomen. Een van de enige fotografie-bladen waar ik

zeer tevreden over ben :) Binnenpuntnl Mooie uitgave van de

DIGIFOTO Pro Special. Niet alleen omdat ik er ook in sta,

haha. Robin Gefeliciteerd met de positieve uitslag in de

fotobladentest. Yvettev Een aaneenschakeling van reclame

en persberichten. Jan Volgens mij ging er in de vorige editie

iets goed mis bij het artikel over straatfotografie in New

York. De twee laatste pagina’s zijn compleet verwisseld.

Gerry Mooie Special Edition. Paar kleine foutjes, maar

MOOI. Robin Die weekwinnaar in de lezersgallery is een

goed initiatief en het is ook goed voor inspiratie! Michiel

PANL Awards #1920 winnaars

Zilveren Camera 2009 10 winnaars

karakter en visie

GoldJohn van der LindenStudent work

SilverMarieke van der VeldenDocumentary

BronzeJan van BredaDocumentaryMirjam Brinkhof PeopleErik HijweegeStill lifePetra van der VeerStudent work

NominationsWilleke Duijvekam PeopleJan van BredaPeopleLinda Jansen Objects

Joris Ten Bosch ObjectsMartijn de Vries PeopleRobin de Puy PeopleCecile Stephani PlacesCornelie de Jong Student workChristiaan Bruijn Student workDimitri Hoewijk Student work

Best of membersMarieke van der VeldenDocumentaryLisa KortenhorstFashionLinda JansenObjectsHelen de VriesStudent work

1e prijsDolph Kessler Kunst, cultuur en entertainment, SerieCorné van der Stelt Dagelijks nieuws, SerieKees van de Veen Kunst, cultuur en entertainment, Enkel Mark van der Zouw Dagelijks nieuws, SerieKoen van Weel Sport, EnkelEmilie HudigFotoverhaal van het jaar

Kees van de Veen3e prijs Arts and Entertainment, singles

2e prijsKaroly Effenberger Portretten, EnkelWillem Poelstra Binnenland documentair, Serie

3e prijsKoen van Weel Sport, SerieElmer van der Marel Dagelijks nieuws, Enkel

Willeke Duijvekam3e prijs Portraits, stories

World Press Photo2 winnaars

foto

: Eri

k H

ijwee

ge d

esig

n: Ü

ppig

Iden

tity S

tore

www.fotoacademie.nl

digifotopro

14

review Canon EoS 550D

inkleinjasje

CanonEOS550D

Ca. € 675,- De specifica-ties van Canons nieuwe high-end instapper zijn indrukwekkend. In veel opzichten is het kleine model even ruim be-deeld als de dure Ca-non 7D. Maar weet het compacte model ook op gebied van prestaties te overtuigen?

TeksT en FOTOGRAFIe MIChaEl DE KootEr

OnlineBenieuw naar testresultaten, voorbeeldfoto’s en video’s in volledige resolutie? Bekijk de uitgebreide review online.

www.dfpro.nl/canon550d

inkleinjasje

inkleinjasje

De 550D voelt verrassend solide aan. Mede door zijn kleine for-maat lijkt hij massiever dan hij eigenlijk is. De camera is bijna geheel opgetrokken uit hoog-waardige, stijve plasticsoorten. De handgreep is afgewerkt met prettig aanvoelend rubber.Net als met voorgaande mo-dellen is het met wat grotere handen niet altijd even makke-lijk vasthouden; eigenlijk kun je maar drie vingers en een duim prettig plaatsen. Mensen die al eerder een camera uit deze serie gebruikt hebben, zullen zich meteen thuis voelen met de bediening, die op kleine wijzigingen na weinig veranderd is. Eén daarvan is de rechts geplaatste Live View-knop. Deze nieuwe knop activeert Live View wanneer je in een fotografiemo-dus werkt, of start de opname van een video wanneer je in de filmmodus zit.Veel van de instellingen zijn zoals bij zijn voorgangers via het grote display aan te passen.

Hoewel dit prettig is voor gebrui-kers die overstappen van digitale compactcamera’s, geven wij de voorkeur aan fysieke knoppen en schakelaars, zodat je desnoods zonder je oog van de zoeker te halen je belangrijke instellingen aan kunt passen. Gelukkig kan dit nog steeds, de meeste knopjes zijn uitstekend te vinden. De iso-knop (toch een van de belangrijkste) is bovenop naast het selectiewiel geplaatst, wat ons betreft de ideale plek. Minder handig de videofunc-

tie, die je eerst moet selecteren met de draaiknop bovenop de camera. Even snel een filmpje maken zit er zo niet altijd in.

BeeldkwaliteitIn eerste instantie waren we sceptisch over de te ver-wachten ruisprestaties van een goedkope aps-c camera

met 18 megapixels. De 15 megapixels tellende 500D was in dat opzicht al geen uitblinker. De 550D stelt echter absoluut niet teleur en zet meer dan uitstekende resul-taten neer, vergelijkbaar met de veel duurdere 7D.

Objectief Canon 15-85 brandpunt 17mm Sluitertijd 1/25 diafragma: f/5.6 iSO: 3200

“ Er is zelden zoveel beeldkwaliteit voor zo weinig geld beschikbaar geweest.”

De grote vernieuwingen in Aperture 3 zijn samen te vatten in drie woorden: Faces, Places en Brushes. Met het nieuwe pakket legt Apple meer nadruk op het beheren van je archief, maar ook de gevorderde fotograaf krijgt nieuwe krachtige bewerkingstools.TeksT julian huijbregts

Apple Aperture

Waar Aperture en iPhoto voorheen volledig van elkaar gescheiden waren, kun je nu je hele iPhoto-archief eenvoudig importeren in Aperture 3. Apple mikt met haar work-

flowpakket niet langer alleen op gevorderde amateur en professionals, maar op iedereen die een stap verder wil dan iPhoto. Zo zijn de nieuwe Faces- en Places-functies rechtstreeks

afkomstig uit iPhoto. Deze kunnen er voor zorgen dat je archief een stuk inzichtelijker wordt. Maak je al gebruik van iPhoto en heb je bijvoorbeeld een uitgebreide database opgebouwd van personen en locaties, dan kun je alles direct overzetten. Ook als je camera gps-gegevens in je foto opslaat is het terugvinden van je foto’s in Aperture eenvoudig; dat kan direct op de kaart. Ook kun je zoeken op de naam van een specifieke locatie, want Aperture slaat niet alleen gps-coördinaten op, ze worden ver-geleken met een server van Apple, die er vervolgens plaatsnamen aan verbindt. Het aantal camera’s dat foto’s van gps-gegevens voorziet is momenteel echter schaars. De kans is dan ook klein dat je hele archief al van gps-tags is voorzien. Je kunt je foto’s ook achteraf handmatig op de kaart prikken, of losse geotag-bestanden uploaden om zo je foto’s

review apple aperture 3

digifotopro

74

UpdatesOnlangs zijn een aantal updates voor Aperture 3 verschenen. Deze voegen geen nieuwe functionaliteit toe, maar komen de stabiliteit ten goede. Deze updates kun je gratis downloaden van de supportsite van Apple.

support.apple.com

aan een locatie te koppelen. Een feature als gezichtsher-kenning komt misschien over als iets wat je voor je familiealbum gebruikt, maar ook voor commercieel werk valt er iets voor te zeggen. Trouwfotografen kunnen zo bijvoorbeeld snel foto’s selecteren waar het bruids-paar op staat, al dan niet met gewenste extra personen.

InterfaceBen je onbekend met Aperture, dan is het wel-komstscherm een handige aanvulling. Je krijgt direct verwijzingen naar diverse video’s die je de ins en outs van het nieuwe pakket laten zien. De interface is

gebruiksvriendelijk en erg overzichtelijk. Prettig is dat je Aperture 3 vrijwel altijd ‘full screen’ kunt gebruiken. Zowel het bladeren door je bibliotheek als het bewerken van een individuele foto kan zonder overbodige menu’s. Tijdens het maken van een aanpassing kun je het bewerkingsmenu tijdelijk laten verdwijnen door tegelijkertijd de shift-toets in te drukken. Handig als de foto deels onder het menu is verscholen.

BrushesDat Aperture toegankelijker is geworden, wil niet zeg-gen dat je als professional belemmerd wordt in je mogelijkheden. Versie 3 heeft een aantal gereedschappen gekregen die zeer welkom zullen zijn bij de veelei-sende fotograaf. De grootste

vernieuwing is de toevoe-ging van ‘Brushes’, Apple’s variant op kwast waarmee je lokaal en non-destructief bewerkingen uit kunt voeren op je foto’s. Je krijgt vijftien kwasten tot je beschikking met populaire bewerkingen, waaronder doordrukken en tegenhouden, een kwast voor het wegwerken van onvol-komenheden op de huid en een krachtige tool voor het toevoegen van lokaal contrast. Ook kun je bijvoor-beeld een curvenbewerking maken en deze vervolgens deels ‘uitgummen’, net als een aanpassingslaag in Pho-toshop. Wel missen we de mogelijkheid om gradiënten te maken (zoals in Light-

room) en zo grotere delen van een foto te bewerken. In Aperture moet je of de hele foto aanpassen, of deze deels ‘inschilderen’ met de kwast. Aperture 3 biedt ondersteu-ning voor drukgevoelige pentablets, wat het inschil-deren van kleine details een stuk makkelijker maakt. Ook kun je gebruik maken van automatische randdetectie om ‘binnen de lijntjes’ te blijven. Bij gebruik hiervan herkent de kwast overgan-gen, bijvoorbeeld tussen blauwe lucht en een bergtop. In de praktijk werkt dit vrij goed, mits er voldoende contrastverschil aanwezig is tussen de onderwerpen. Naast Brushes krijgt Aper-ture 3 ook volledige onder-steuning voor Presets. Be-werkingen, of delen daarvan, kun je opslaan als preset om toe te passen op andere foto’s

“ Met Aperture 3 slaat Apple een nieuwe weg in.”

Untitled-1 1 3/23/10 11:53:42 AM

digifotopro

18

PROFESSIONELE OPSLAG, GRENZELOOS GENOTMet de LG NetworkAttached Storage (NAS)kan iedereen nu thuisgenieten van professioneledataopslag. LG introduceert als wereldwijde marktleider in optische opslag een professioneel opslagapparaat, inlusief dvd-brander. De LG NAS (N2R1) heeft twee harde schijven van elk 1 terabyte voor dubbele en veilige opslag. Via een internetverbinding kun je opgeslagen bestanden overal ter wereld opvragen en delen met familie, vrienden of collega’s. Of geniet vanmultimedia in je woonkamer.De N2R1 is namelijk ook eenmediastation dat via eenDLNA-functie muziek, videoen fi lms streamt naar je tv.

N2R1 - 2Bay NASwww.lge.nl

LG_Network Storage_230x300_30-11-2009_DEF.indd 1 30-11-2009 15:49:45

digifotopro

19

Alternatief voor Micro Four Thirds

Samsung NX10

Review SamSung nX10 specialIn de masterclass-special van DIgIFOTO Pro laat Jaap middenveld zien waar de nX10 toe in staat is.

€ 649,- Begin 2009 toonde Samsung een prototype van het NX-systeem, de introductie liet tot 2010 op zich wachten. Nu is Samsungs ‘kleine’ dan toch echt op de markt. De Koreaanse fabrikant heeft grote plannen met het nieuwe spiegelloze systeem, de NX10 is het eerste wapenfeit in de strijd om dit nieuwe marktsegment. TeksT en FOTOGRAFIe JulIan HuIJbregTS

Volgens een topman van Samsung zullen er in 2015 evenveel spiegelloze camera’s (zoals de NX10) als dslr’s verkocht worden. Samsung stelt zich als doel om vijftig pro-cent van deze markt te veroveren. Directe concurrentie zijn de Micro Four Thirds (MFT) camera’s van Olympus (Pen-serie) en Panasonic (G-serie). Samsung onderscheidt zich met een grotere aps-c-sensor, hetzelfde formaat als in de meeste spiegelreflexen. De 14.6-megapixel cmos is een oude bekende, de sensor werd eerder gebruikt in de Samsung GX-20 dslr. Ook het 3-inch display valt op, niet om zijn grootte, maar door de gebruikte amoled-techniek, die betere beeldkwaliteit levert dan de gebruikelijke lcd-displays.

ErgonomieSamsung kiest voor een ontwerp met inge-bouwde elektronische zoeker, waardoor de camera de looks heeft van een afgeslankte dslr. De behuizing voelt zeer dergelijk aan en is prettig afgerond. Hoewel de handgreep vrij klein is zorgt deze voor prima grip. De

knoppen achterop de camera zijn goed te bereiken en ook het draaiwieltje bovenop is prettig geplaatst. De camera laat zich prettig bedienen, gebruikers die nu met een compact werken zullen zich snel thuis voelen. Wel missen we een overzichtscherm waarin je veelgebruikte instellingen in een oogopslag kunt zien en aanpassen.

AutofocusScherpstellen blijft een hekel punt in camera’s zonder spiegel. Focussen op basis

van contrastdetectie gaat meestal niet erg vlot. Samsung weet zich met de NX10 van dit vooroordeel te distantiëren, de camera stelt met respectabele snelheid scherp en doet dit over het algemeen accuraat. Soms

treedt er een misser op en zijn er een paar pogingen nodig voor de camera op het gewenste punt focust. Handig is dat je het scherpstelpunt niet alleen kunt verplaat-sen, maar ook aan kunt passen in grootte. Zo kun je preciezer scherpstellen op kleine objecten.

Beeldscherm en zoekerDe NX10 is zowel voorzien als een 3-inch scherm achterop de camera, als een elektronische zoeker (EVF). Beide scher-

men hebben een prettig hoge resolutie van 640x480 pixels, toch is er kwaliteitsverschil zichtbaar. Het scherm achterop de camera maakt gebruik van amoled-techniek, wat voor betere beeldkwaliteit en kleurweer-

“ De behuizing voelt zeer dergelijk aan en is prettig afgerond.”

digifotopro

25

Portretfotografie is eigenlijk het fotograferen van de ziel. Een bepaalde blik, een bepaalde houding, een gezichtuitdrukking; een sprekend portret vertelt iets over de geportretteerde of plaatst iemand in een context. In deze special geven we je een kijkje in de keuken van bijzondere portretfotografen, geven je tips en vertellen je hoe je jouw kunst van het portretteren naar een hoger niveau tilt.

Themaspecial

Portretten26 Igor Kruter Geënsceneerde portretten, daar ligt de

kracht van het Nederlands/Israëlisch fotografietalent Igor Kruter. Hij vertelt over zijn passie.

35 Portretfotografie Zelf aan de slag met portretfotografie

kan alleen als je de basics onder de knie hebt. In deze workshop leren we je de broodnodige fotografische technieken.

44 PANL Awards Een greep fraaie portretfoto’s uit het

werk van de genomineerde en winnende fotografen van de jaarlijkse PANL Awards.

53 Bob van der Vlist Voor onder andere NRC.next maakt Bob

van der Vlist bijzondere portretten. Hij geeft in deze masterclass een deel van zijn geheimen prijs.

59 Hugo Keizer Fotograaf Hugo Keizer maakt bijzondere

portretten met zijn pinholecamera. Schilders uit de 20e eeuw vormen zijn grootste inspiratiebron.

64 Kindportretten Raoul Verlede maakte een serie van zijn

kinderen die het niveau van de gemiddelde ‘familiekiekjes’ ver ontstijgt.

digifotopro

26

IntervIew Igor Kruter

Elia, uit de serie ‘KaraKal Girls’

26

Camcorder_Overview_1.06.indd 1 9-4-2010 15:00:21

Workshop

35

hoW it’s doneIn deze situatie alleen natuurlijk licht - een dakraam linksboven en een tweetal ramen enkele meters achter de fotograaf. De foto is een knipoog naar een tekening van hemzelf, waar Nijntje om een hoekje kijkt. (Dick Bruna, 2006)

Camera CaNoN EoS 5D Brandpunt 75mm diafragma f/4 Sluitertijd 1/50 SEC. So-waarde 320

Portretfotografie kent een aantal factoren die maar lastig zijn te beïnvloeden. Denk aan het fotogenieke gehalte van de geportretteerde, het moment, de expressie, zijn of haar persoonlijkheid. maar genoeg zaken kun je wèl beïnvloeden en verzekeren je van degelijke resultaten onder vrijwel alle omstandigheden. Daar zijn wel de nodige skills en het juiste materiaal voor nodig.tekSt en fotografie mIChaEl DE KootEr

Ik illustreer mijn verhaal graag met zelfgemaakt beeldmateriaal. In dit geval zijn dat dus een aantal portretten van mijn hand. Naarmate ik verder terugging in mijn archief om mooie en geschikte voorbeelden te zoeken, kwam ik er eigenlijk pas achter hoeveel slechte portretten ik wel niet gemaakt heb. Genoeg om deze hele editie van voor naar achter mee te vullen. Alles wat fout kan aan een portret heb ik zo ongeveer wel fout gedaan, ooit. Het maken van goede portretten is dan ook één van de moeilijkere disciplines binnen de fotografie. Je hebt namelijk niet alleen te maken met de gebruikelijke factoren - je camera, compositie, licht, tijd, geluk. Maar ook met persoonlijkheid, houding, expressie, het fotogeniek zijn. Aspecten die veel lastiger te beheersen zijn en vaak aardig wat training vereisen om te ‘vangen’. De voorbeelden en illustra-ties van mijn hand zijn slechts dat - voorbeelden. Wat is er mogelijk met simpele, betaalbare middelen die de meeste fotografen wel in huis zullen hebben, zoals een reflectiescherm en een statief. De adviezen die volgen zijn dan ook breed toepasbaar op heel veel soorten portretstijlen, zeker niet alleen die van mij. We richten ons in deze workshop op alledaagse situaties, buiten én binnen.

SNEl EN EENvouDIg mooIE PortrEttEN

Portfolio PANL AwArds #19

Giuliyani, een collaboratie tussen Juliette Bongers en Yani, is de grote winnaar gewor-den van de negentiende PANL Awards. Met de ingezonden beeldcampagne voor het Neder-lands Danstheater wint het tweetal niet alleen de PANL Award, maar ook de enige Gold Award. Ook de PANL-leden zelf kozen voor de serie van Giuliyani, wat ze in de categorie ‘Commissioned, People’ ook nog eens een Members’ Choice Award oplevert. 195 Profes-sionele Nederlandse fotografen zonden meer dan 1100 foto’s in voor de jaarlijkse krachtme-

ting. Deelnemen kon in diverse categorieën: van autonoom- tot reclamefotografie en van portretten tot landschappen. De winnaars zijn uitgezocht door een internationale vakjury. Daarnaast brachten de PANL-leden hun stem uit, wat in iedere categorie een Members’ Choice-winnaar oplevert. PANL, Photographers Association of the Netherlands, is de vereniging van Nederlandse fotografen werkzaam op het terrein van reclame-, mode-, redactionele en autonome fotografie.

Op 1 april werden de negentiende PANL sony Alpha Awards uitgereikt. Aan de jaarlijkse prijs voor toegepaste fotografie in Nederland deden 195 professionele fotografen mee. Voor onze portretspecial maakten we een selectie uit de winnende foto’s.TeksT JuLiAN HuiJbregts

PANL AwArd

POrtretteN VAN NederLANdse

tOPfOtOgrAfeN

#1

9digifotopro

44

CommissionedPeoPle

GiuliyaniPanl sony alPha awards #19

overall winnaar / Gold / members’ ChoiCe

Volgens de internationale jury bezit het werk van Giuliyani een kwaliteit die ontbreekt bij de andere inzendingen. Het zijn abstracte, futuristi-sche beelden, zowel uiterlijk

als inhoudelijk. Er straalt een ‘nieuwheid’ vanaf die een stroom van ideeën en

mogelijkheden oproept. Een zeldzame karakteristiek die gevierd moet worden, aldus

het juryrapport. Als enige werd de serie beoordeeld met

een Gold Award.

Juryoordeel

Alle winnende en genomineer-de foto’s van de negentiende

PANL Sony Alpha Awards zijn online te bekijken.

www.panl.nl

uitslag

digifotopro

45

digifotopro

79

FEATURE OPSLAG

Het grote probleem bij de opslag van foto’s is dat er eigenlijk geen echt 100% betrouw-bare bewaarmethoden bestaan. Leken jaren geleden de cd- en dvd-rom een ideale en toekomstzekere archiveringsmethode, inmiddels weten we dat het één van de minst betrouwbare opties is. De chemi-sche samenstelling van deze media zorgt

ervoor dat in veel gevallen al na vijf jaar ernstige problemen kunnen optreden die in de beroerdste gevallen voor totaal niet leesbare schijfjes zorgen. Dit verschijnsel is bekend onder de naam cd- en dvd-rot. Inmiddels zijn we flink wat jaren verder en hebben de fabrikanten van cd- en dvd-recordables zich zo ongeveer ook neerge-

legd bij dit verschijnsel, een garantie voor meer dan honderd jaar veilige dataopslag wordt allang niet meer gegeven. Leuk dus voor kortstondig bewaren van iets als een mp3-verzameling voor in de auto (als kopie, uiteraard), maar zeker niet om onvervang-bare foto’s op te archiveren.

Opslag en back-up van je fotografisch oeuvre

Altijd je foto’sveiligVroeg of laat loopt zowel de hobbyfotograaf als de professional tegen hetzelfde probleem aan: de veilige opslag van je fotocollectie. Want niets zo erg als door een kattenhaar, brand of diefstal al je werk verliezen. Gelukkig kun je met de juiste middelen en maatregelen veel ellende voorkomen.TeksT ROnALd Smit, RAymOnd LuijbReGtS en juLiAn HuijbReGtS

OnlineWe hebben een overzicht gemaakt van vijf bruikbare online opslagdiensten voor je foto’s, waarvan een aantal gratis en een aantal betaald. Kijk op

www.dfpro.nl/onlineopslag

digifotopro

83

De installatie van het zwarte kastje verloopt vlekkeloos met de mee-geleverde software, waarna we een gebruiksvriendelijke webinterface krijgen voorgeschoteld. Erg overzich-telijk, maar het voelt soms wat traag vergeleken met de interfaces van Lacie en LG. Anders dan bij zijn voorganger kun je aan de achterzijde de schijven zelf gemakkelijk in- en uitklikken, tot maximaal 4TB aan opslagruimte. De schijven kun je schakelen in raid0, raid1 of jbod, waarbij raid1 uiteraard onze voorkeur heeft. Je hebt de keuze uit een uitvoering met 1, 2 of 4 TB aan opslag. De EnergyStar-voeding

doet energiezuinig zijn werk in ruststand met een verbruik van slechts 5 watt. Bij intensief gebruik is dat kennelijk anders en kan het apparaat flink warm worden. De Storcenter streamt je foto’s (en andere multimedia) over je thuisnetwerk en doet tevens dienst als iTunes- en dlna-server. Pluspunt aan deze fototank is zijn vriendelijke adviesprijs; op internet is het 1TB-model vaak voor minder dan 200 euro te koop. Daarvoor krijg je ook de gebruiksvriendelijke back-upsoftware mee in de vorm van Retrospect Express HD. Een aardige extra is de Bluetooth-upload-mogelijkheid, om bijvoorbeeld snel foto’s van je cameratelefoon over te zetten.

De tijd dat een nas voor techneuten was, lijkt definitief voorbij. Voor deze netwerkschijf heb je nauwelijks techni-sche kennis nodig. Het apparaat biedt plaats aan twee harde schijven. Deze zijn ‘hot swappable’, je kunt ze verwis-selen zonder het apparaat uit te scha-kelen. Een gigabit-ethernetaansluiting zorgt voor een rappe verbinding met je netwerk. Aardig, maar wellicht overbo-dig voor thuisgebruik is de ‘wake-on-lan’ functie, waarmee je de nas kunt inschakelen via je computer. De nas komt met een cd’tje met daarop een stukje software voor Windows, Mac of Linux. Deze helpt je met het verbin-ding leggen met de netwerkschijf. Het gelikt ogende configuratiemenu werkt verder geheel vanuit de webbrowser en is ook voor niet-techneuten erg overzichtelijk. Wisselen tussen raid0

en het voor de veiligheid van je foto’s gewenste raid1 is ge-beurd binnen twee muiskliks en ook het aanmaken van mapjes en gebruikers doe je met twee vingers in de neus. Mac-gebruikers zullen de compatibiliteit met Time Ma-chine waarderen. Handig is de optie om maximaal 500GB te reserveren op de nas die je als ‘gewone’ usb-schijf kunt benaderen. Sterk is de automatische backupfunctie:

koppel een externe schijf aan de nas en met een druk op de knop zet je al je foto’s over op de backupschijf. Je kunt de nas via internet benaderen via ftp of http, functionaliteit voor het opzetten van een fotowebalbum ontbreekt. Wel is een dlna-ondersteuning aanwezig. Snel is de nas in ieder geval, met een maxi-male lees- en schrijfsnelheid van respectievelijk 68 mb/seconde en 40 mb/seconde.

Voor veilige opslag en back-up van je foto’s is een goede nas of externe schijf onontbeerlijk. Een greep uit het aanbod.

Veilige opslagmedia

REVIEW OPSLAG

Lacie 2Big Network 2

Iomega Storcenter IX2-200d

Goed

S c O r E

8.5(VAN 1-10)

Snel goede back-upsoftware meegeleverd ruimte als reguliere usb-schijfreserveerbaar geen statusdisplay

PrijS €349,- (2TB),€469,- (3TB), €589,- (4TB)

iNfO www.lacie.nl

Betaalbaar Energiezuinig in rust Bluetooth upload Soms wat traag

PrijS € 249,- (1TB), € 339,- (2TB), € 599,- (4TB)

iNfO www.iomega.nl

VALUe

S c O r E

8.3(VAN 1-10)

objectieven

Ca. €1200,- De Nikon 16-35mm VR is in allerlei opzichten een opvallend objectief. Het biedt veeleisende fotografen een gestabiliseerde

groothoekzoom, een constante lichtsterkte van f/4, verpakt in een weerbestendige behuizing. Een combinatie van eigenschappen die

we nog niet eerder zagen.TeksT en FOTOGRAFIe MicHaEl DE KootER

Unieke groothoekzoom

nikon 16-35 VR F4.0

Nikon heeft met het objectief een primeur: het is ‘s werelds eerste ultrawijde gestabiliseerde zoomlens. Focussen gebeurt met een AF-S scherpstelmotor en de buitenkant is voorzien van weathersealing. Een noviteit is de Nano Crystal coating, die helpt flare tegen te gaan. De lens is opgebouwd uit 17 elementen in 12 groepen, waarvan drie asferische en twee ED-elementen. Zowel de zoom- als focusring werken zeer soepel zoals te verwachten bij een

AF-S lens. De scherpstelring heeft echter de vreemde eigenschap om pas na een paar millimeter bewe-ging ook echt de focus te verande-ren. Er zit dus een beetje ‘speling’ in. Met name bij fijnafstellingen is dit een beetje wennen. Andere exemplaren van dezelfde lens vertonen identiek gedrag en het is dus niet exemplarisch.Het formaat van de 16-35 is aanzienlijk, met name in de lengte (12,5 cm). Hij is niet heel ‘dik’ en lijkt nog het meest op de Nikon

24-70 F2.8 AF-S. Er is aan de voor-zijde een 77mm-filterdraad aan-wezig. Goed nieuws voor wie een polarisatie- of gradatiefilter willen gaan gebruiken, zeker omdat het voorste element ook niet roteert bij scherpstellen of zoomen. Het focussen gaat overigens fluister-stil én razendsnel. Over de opti-sche prestaties kunnen we kort zijn: deze zijn meteen vanaf f/4.0 over het hele bereik uitstekend. Alleen de uiterste hoekjes zijn wat zacht met het wijdste diafragma.

digifotopro

132

Op f/5.6 is dit bijna volledig verdwenen, ongeacht het brandpunt. Vanaf f/6.7 zijn de prestaties over het gehele beeld uniform en optimaal. Vanaf f/11 worden de resultaten weer wat zachter, maar de effecten van diffractie blijven beperkt. Zéér goede optische prestaties die ver uitsteken boven die van zijn in-directe voorganger, de 17-35mm f/2.8D IF.

VervormingenDe optische vervorming van het objectief is niet zo bijzon-der opvallend. Met name de wijdste stand (16mm) heeft flinke tonvormige vertekening van iets meer dan 4%. Deze is gelukkig gemakkelijk te cor-rigeren. Vanaf 20mm is vervor-ming vrijwel verdwenen. Ook chromatische aberraties blijven binnen de perken. Alleen op de wijdste stand met volledig open diafragma troffen we milde kleurverschuivingen aan. In de overige zoom- en diafragmas-tanden zijn er nauwelijks sporen aan te treffen van dit fenomeen. De waardes blijven op onze D3s op minder dan één pixel aan aberratie steken bij extreme

contrastovergangen wat een zeer goede prestatie is. Voor een wijde, niet al te lichtsterke lens heeft de 16-35 VR behoorlijk prettige achtergrondonscherpte. De bokeh is mooi rond en uni-form van karakter, zonder harde randen of grote helderheidsver-schillen. Met name in de 35mm stand wijd open is er - zeker met een fullframesensor - sprake van een mooie onscherptetekening. Lichtafval in de hoeken blijft beperkt en is alleen wijd open op 16mm enigszins zichtbaar.

FlareHet lukte ons met enige moeite om in zeer extreme lichtom-standigheden een dunne grijzige streep te genereren, met een klein paars gekleurd gebied in de hoek van de lichtbron. Het contrastverlies is minimaal.De theorie van de optische en mechanische constructie deed al iets vermoeden, maar ook in de praktijk kwamen we weinig storende lichtvlekken tegen. Ook niet wanneer een lichtbron direct in het beeld geplaatst werd. Het voorste element is bijna volledig vlak en daardoor veel minder gevoelig

voor strijklicht en flare dan de bijvoorbeeld de Nikon 14-24 F2.8 met zijn enorme, bolle glaswerk. Dankzij het interne focussysteem blijft de lengte van het objectief gelijk en beweegt alleen het binnenste deel tot zo’n één cm. naar binnen. In hoeverre Nikons nieuwe Nano Crystal coating bijdraagt aan de flare-bestendigheid weten we niet, maar het objectief laat uit-zonderlijk goede prestaties zien. De beeldstabilisatie doet prima zijn werk. We hebben regelmatig tot 1/4e seconde uit de hand geschoten op 16mm, en tot 1/8e op 35mm. De resultaten wisse-len, maar zo’n 50% van het beeld wat we dan schieten is goed scherp. Zetten we de stabilisatie uit, dan zakt dit naar 5-10%. Geen verkeerde prestaties. De geadverteerde vier stops van Nikon vinden we echter wat aan de positieve kant. In de praktijk haal je zo’n 3 stops verbetering.

Nikon heeft met de introductie van de 16-35 F/4.0 VR wat ons betreft een nieuwe mijlpaal bereikt. Ze bewijzen dat optische stabilisatie voor wijdere lenzen wel degelijk nut heeft, waar dit vaak ‘in de wandelgangen’ werd afgedaan als onnodig.Ook lijkt de Nano Crystal coating een nieuw begrip voor superieure optische prestaties - de flarebestendigheid is bijzonder goed te noemen. Met een straatprijs van zo’n €1200 maakt de lens het niet makkelijk voor kopers die eigenlijk op zoek waren naar een lichtsterker alternatief in de vorm van de bijzondere 14-24 F/2.8 of Nikons ondertussen verouderde 17-35 F/2.8 AF-S objectieven. Het hangt helemaal van het soort gebruik af, maar in veel situaties kan een VR-gestabiliseerd F/4.0 objectief flexibeler inzetbaar zijn dan een niet-gestabiliseerd F/2.8 objectief. Zeker in het geval van dit specifieke objectief, die wijd open zonder twijfel gebruikt kan worden. Diafragma - f/4.0 (tot f/22)Filtermaat - 77 mmMin. focusafstand - 28 cmAfmetingen - 82.5 x 125 mmGewicht - 680 gramOpbouw - 17 elementen in 12 groepenAccessoires - ZonnekapGeschikt voor - FX, DXVerkrijgbaar voor - Nikon

Superieure optische prestaties Zeer snelle scherpstelling Nagenoeg geen last van aberraties Afgedicht tegen weersinvloeden Op 16mm lichtafval en vervorming

NikoN16-35 VR F4.0

ADvieSprijS - €1200,-

GOED

S c O r e

8.8(vAN 1-10)

“ Nikon bewijst dat optische stabilisatie voor wijdere lenzen wel degelijk nut heeft”

cameRa NiKON D3S bRaNdpuNt 35mm sluiteRtijd 1/100 Sec. diaFRagma F/4 iso 250

conclusie

digifotopro

133