Diergeneeskundige

bedrijfsadvisering bij melkvee

Pieter Passchyn

AMCRA seminarie: Vaccinatie, bioveiligheid en management als tools voor een verminderd antibacterieel gebruik,

Brussel, 10-11 oktober 2013

Verantwoord gebruik | melkvee

2

• Verbruik antimicrobiële middelen in melkveehouderij <i.v.m. varkens-, pluimvee- en kalverhouderij

• 60-70% in kader van uiergezondheid

– Droogstand

– Behandeling klinische mastitis (= afwijkende melk en/of afwijkende uier)

– Behandeling subklinische mastitis (= enkel verhoogd celgetal)

• Overige 30-40% baarmoederontsteking, darmontsteking, beenwerkproblemen, longontsteking, diarree…

Milk@vice| holistische aanpak

3

• Onafhankelijk adviesbedrijf voor de melkveehouderij.

• Via professioneel advies en opvolging zorgen wij voorgezonde koeien, en voor een hoge en kwalitatievemelkproductie.

• Gezonde en duurzame koeien.

• “Vruchtbare koeien die gezonde, kwaliteitsvolle melkproduceren. Dit is de basis voor een financieel gezondbedrijf, dat klaar staat voor wat de toekomst brengen zal.”

Advies bij problemen

Opvolging bedrijven

Presentaties& Workshops

Milk@vice| onafhankelijk advies

Milk@vice| begeleiding

“93.3% van de melkveehouders vindt dat hun dierenarts het best in staat is om hen op een correcte

manier te begeleiden en te adviseren” (Enquête Ugent, 2012)

EXTERN

GERICHT

INTERN

GERICHT

WANTROUWT INFORMATIE ADVISEUR VERTROUWT INFORMATIE ADVISEUR

‘DE DOE-HET-ZELVER’ ‘DE INFOZOEKER’

‘DE TRADITIONALIST’

VROEGER WAS IK

EEN TWIJFELAAR

DAAR BEN IK NU NIET

MEER ZO ZEKER VAN

‘DE AFWACHTER’

Milk@vice| communicatie

Gezonde koeien| Waar staan we ?

8

Arbeidsinkomen | grote variatie

40 tot 50% van het arbeidsinkomen wordt

bepaald door dierziekten (Dijkhuizen, 1995)

25e Perc Mediaan 75e Perc

(Landbouwmonitoringsnetwerk, 2010)

“Meer dan 75% van de bedrijven hebben een te hoge tussenkalftijd en/of een te hoge leeftijd van de vaarzen

bij afkalven”

Vruchtbaarheid | waar staan we?

25e Perc Mediaan 75e Perc

(Landbouwmonitoringsnetwerk, 2010)

10

Tankcelgetal | waar staan we?

“Meer dan 75% van de melkveebedrijven hebben te veel subklinische mastitis”

(MCC Vlaanderen, 2013)

11

Klinische mastitis | waar staan we?

“In Vlaanderen krijgt per jaar 1 melkkoe op 2 een klinische mastitis”

(Enquête M Team, 2010)

Bedrijven die minder

preventie toepassen

Bedrijven die meer

preventie toepassen

Totale gezondheidskost per koe € 128,39 € 112,50

Curatieve gezondheidskost per

koe € 64,57 € 41,55

Preventieve gezondheidskost per

koe € 26,20 € 46,74

Kalvingsindex 0,98 1,04

Vervangingspercentage 28,43 % 26,69 %

Totale opbrengst € 35,80 € 35,89

Variabele kosten € 12,61 €11,81

Arbeidsinkomen per 100 l melk € 15,78 €17,68

12

Boekhouding | investeren in preventie

2€ per 100l melk = 10.000€ bij quotum 500.000l

(Eindwerk Geel, 2008)

Bedrijfsprobleem | uiergezondheid

0

20

40

60

80

100

120

140

160

2011 2012

Die

ren

arts

en

kost

en

(€

) p

er

koe

pe

r ja

ar

curatief preventief

In de praktijk | aanpak loont

Registratie | basis van aanpak

15

“Als je iets wilt verbeteren,

begin met het te meten”

(Lord Kelvin, 1828-1907)

Registratie | monitoring

16

Doelstellingen

Uitvoering

MonitoringEvaluatie&

Interpretatie

Aanpassing

Registratie | belang

Investeringen om mastitis te verminderen

Ve

rlie

ze

n d

oo

r m

as

titi

s

Evenwicht in preventie en verliezen

Geen preventie – grote verliezen

Weinig verliezen – te veel preventieve kosten

Preventie| economisch optimum

Slaagkansen| bekijk risicofactoren

20

Ketonemie ?

Pensverzuring ?Voeren ?

Mineralen ?

Infectiedruk ?

Huisvesting ?

BVD ?

• Bedrijf : • 60 HF koeien met jongvee• stierkalveren worden verkocht• zeer goed management – 11.000liter melk/koe/jaar

• Problemen : • kalveren ( leeftijd: 5 – 60 dagen ) : luchtweginfecties (‘BRD’) • hoge behandelingskosten (antibiotica + NSAID’s)• lacterende dieren : te veel hoestende koeien

Bedrijfsprobleem| Mycoplasma bovis

Pathogeen • Slechte behandelingsresultaten (tilmicosin, tulathromycin)

Immuniteit

• Kalveren : 5 dagen – 3 maand

• Rantsoen : OK

• Koeien: stress rond kalven

• Colostrumbeleid: OK

• Vaccinatie tegen BVD, IBR, RSV, PI en M. haemolytica

Huisvesting

• Geboorte -14dagen: individueel gehuisvest

• Groepshuisvesting in 3 groepen(1, 2 en 3 maanden)

Bedrijfsprobleem| Mycoplasma bovis

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

0 - 3 months 4 - 5 months 6 - 12 months 1 - 2 years > 2 years

% p

osi

tiev

ed

iere

n

Bedrijfsprobleem| serologie Mycoplasma bovis

• Meer positieve dieren met ouder worden

• Kalveren van positieve moeder hebben meer kans om ook positief te zijn tovkalveren van een negatieve moeder (OR = 4.8)

• Verticale en horizontale verspreiding bacterie

• Aankoop dieren is een risicofactor (OR = 2.5)

Bedrijfsprobleem| epidemiologie

• Apart afkalfruimte

• Desinfectie afkalfruimte

• Strategische behandeling kalf AB op dag 1

• Invriezen biest negatieve moeders

Afkalven

• Melkgift: 1emmer/kalf ; kunstmelk vaarzen; desinfectie spenen

• Looplijn : van jong naar oud

• Zieke kalveren : quinolones 5 dagen

• Hervallers/’achterkomers’ : separatie

• Opvolging dmv serologie

Kalveren en jongvee

• Aandachtig zijn voor mastitis (stalen nemen) en hoestende koeien

• Probeer geen dieren meer aan te kopenLacterende dieren

Bedrijfsprobleem| specifiek plan

• minder hoesten en minder BRD bij kalveren

• minder hoesten bij koeien

• goede respons op therapie

• minder hervallers bij kalveren

• minder groeivertraging bij kalveren

• minder diarree bij pasgeboren kalveren

Bedrijfsprobleem| klinische evaluatie

•

Happy farmer !

Parameter Start programma 1 jaar later

Kalveren (6-8 maand) met M. bovis antistoffen 100% 71%

Behandelingskosten BRD complex tijdens winterperiode

1115€ 558€

Bedrijfsprobleem| resultaat

Evaluatie| parameters

28

• Evalueer op regelmatige basis resultaten van

(be)handelingen

• Mogelijke parameters:

• Celgetal/BO/klinische mastitis

• %baarmoederontsteking/%witvuilers

• Drachtigheids% 1e KI

• Tussenkalftijd

• Melkproductie

• Groeicurve : gewicht/hoogte

Diagnose & evaluatie| voorbeeld

29

Protocol bij opstallen : -Bloedname pepsinogeen

- Bloedname leverbot

30

Diagnose & evaluatie| voorbeeld

Welke behandeling met Tylan (antibioticum) geniet uw voorkeur voor deze koe ?

- 40ml/30ml/30ml

- 33ml/33ml/33ml

Vraag 9

Regina, 10.000 kg vet+eiwit : voorbeeld van duurzaamheid

Bedankt voor uw aandacht

M+32 477 94 74 10 E info@milkadvice.be W www.milkadvice.be