Diagnose van tuberculose in laag endemische regio...jonger dan 5j) –Mensen zonder papieren in...
62
Diagnose van tuberculose in laag endemische regio Valérie Van Damme Pneumologie Sint-Andriesziekenhuis Tielt
Transcript of Diagnose van tuberculose in laag endemische regio...jonger dan 5j) –Mensen zonder papieren in...
Diagnose van tuberculose in laag endemische regio
Valérie Van Damme
Pneumologie
Sint-Andriesziekenhuis Tielt
Overzicht
• Definitie en indeling
• Epidemiologie
• Strategie voor tuberculose opsporing en eliminatie
Overzicht
• Definitie en indeling
• Epidemiologie
• Strategie voor tuberculose opsporing en eliminatie
Definitie en indeling
• Latente tuberculose
• Actieve tuberculose
– Pulmonale tuberculose
– Niet-pulmonale tuberculose
• Pleurale tuberculose
• Ganglionale tuberculose
• Meningeale tuberculose
• Peritoneale tuberculose
• ...
Risicofactoren voor M. tuberculosis infectie
• Contactpersonen van TBC-patienten • Mensen afkomstig uit hoog incidentie regio • Mensen die lang en vaak naar deze regio’s op reis
gaan • Bewoners en bedienden van gevangenissen,
opvang voor daklozen, ... • Gezondheidwerkers die in contact komen met
TBC-patienten • Armen, drugsverslaafden, alcoholici • Kinderen van risicopersonen
Risicofactoren voor progressie van latente naar actieve tuberculose
• HIV • Jonge kinderen • Immuunsuppressieve therapie • Recente geinfecteerden • Slecht behandelde actieve tuberculose • Silicose, diabetici, chronische nierinsufficientie,
kanker • Ondervoeding • Alcoholici, drugsverslaafden, rokers • (Armoede)
Overzicht
• Definitie en indeling
• Epidemiologie
• Strategie voor tuberculose opsporing en eliminatie
Epidemiologie van TBC
• Mondiaal
• België
2/3
1/3
Spreiding incidentie in België
• Vlaanderen en Wallonië rond 7/100.000/j
• Brussels gewest 26/100.000/j
• Hoge incidentie in Brussel, Luik, Charleroi en Antwerpen
• Belgen 5/100.000/j
• Niet-Belgen 43/100.000/j
• Niet-Belgen (zonder asielzoekers) 30/100.000/j
Eigen cijfers 2011-2014 aantal nieuwe gevallen van actieve tuberculose
• 2011: 4 (Belg 1/Niet-Belg 3)
• 2012: 6 (Belg 5/Niet-Belg 1)
• 2013: 2 (Belg 1/Niet-Belg 1)
• 2014: 7 (Belg 2/Niet-Belg 5)
• Gemiddeld: 4.8/j (Belg 47% - Niet-Belg 53%)
Eigen cijfers 2011-2014
• 4.8 nieuwe gevallen per jaar voor populatie van 111.302 inwoners:
• 4.3 nieuwe gevallen per 100.000 inwoners per jaar
Overzicht
• Definitie en indeling
• Epidemiologie
• Strategie voor tuberculose opsporing en eliminatie
Strategie voor tuberculose opsporing en eliminatie (VRGT)
Passieve screening: spontane consultatie
• 80% van de tuberculose-diagnoses
• Aanmelding met een klacht waaruit uiteindelijk TBC diagnose volgt – Algemeen: koorts, nachtzweten, vermagering
– Orgaanspecifiek
• 16/19 Tieltse patienten hadden klachten. – 13/19 aangemeld met klacht(en).
– 3/19 waren reeds betrokken bij contactonderzoek of screening.
Man, 58j, vermagering, hoest, koorts bij opname - ethyl
Man, 23j, aanslepende hoest, nachtzweten, hemoptoë gehad
Man, 74j, vermagering
Man, 56j, anorexie en vermagering, aanslepende hoest met slijmen,
nachtzweten, koortsig
Man, 26j, hemoptoë
Man, 59j, longtumor ReBK, net bestraald – wat hoesten en wat dyspnee
Man, 38j, subfebriel, vermagering spreekt enkel Russisch
inflammatoir labo, pathologische halsklieren
Lokalisatie tuberculose
Man, 84j, vermagering -10kg, depressie, kortademig
Vrouw, 49j, anorexie, braakneiging, moeiheid sinds 3w, ook koortspieken, nachtzweten,
hoofdpijn en slaperigheid
Vrouw, 49j, anorexie, braakneiging, moeiheid sinds 3w, ook koortspieken, nachtzweten,
hoofdpijn en slaperigheid
Man, 15j, koorts, acuut abdomen, vermagering
Strategie voor tuberculose opsporing en eliminatie (VRGT)
Actieve screening van risicogroepen
• 11% van de tuberculose-diagnoses
• 1/19 in Tielt
Actieve screening van risicogroepen
• Risicogroepen: – Nieuwe immigranten uit hoog incidentieland
(>50/100.000 inw) – folder met uitnodiging tot screening
– Asielzoekers –RX thorax bij asielaanvraag, na 6 maand en na 1 jaar (behalve zwangere vrouwen en kinderen jonger dan 5j)
– Mensen zonder papieren in gesloten centra – RX
– Gedetineerden – RX bij binnengaan in de gevangenis, latere testing met Mantouxtest
– IV-druggebruikers en daklozen in risicogebieden (Gent, Antwerpen)
Vrouw, 35j, verdachte RX bij asielaanvraag
Strategie voor tuberculose opsporing en eliminatie (VRGT)
Contactonderzoek
Contactonderzoek
• Tuberculinehuidtest (TST)= Mantouxtest = intradermo
Diagnose van latente tuberculose
• Positieve Mantoux
Of positieve IGRA
• Geen klachten, geen verdachte RX thorax
Diagnose van actieve tuberculose
• Klachten
– Algemeen: koorts, nachtzweten, vermagering
– Orgaanspecifiek
• Verdachte beeldvorming
• Verdachte microbiologie
– Zuurvaste staven
– Positieve cultuur (15/19)
• Verdachte histologie
Man, 24j, recente virage na contact, lichte koorts en algemeen ziek enkele weken
geleden
Man, 22j, recente virage na contact met TBC-patient, nachtzweten sinds 2w, beperkte
vermagering met goede eetlust
Strategie voor tuberculose opsporing en eliminatie (VRGT)
Arbeidsgeneeskunde
• Personeelsleden tewerkgesteld in de gezondheidssector
• Personeelsleden tewerkgesteld in andere risicomilieus.
Vrouw, 24j, verpleegkundige, virage, geen klachten, verdachte RX
Tuberculinehuidtest (TST)= Mantouxtest = intradermo
Tuberculine huidtest
• Vals negatief: * een foute toediening (bvb. een onderhuidse inspuiting) of het
gebruik van een vervallen of slecht bewaarde tuberculineoplossing * een test uitgevoerd vóór het einde van de preallergischefase (3-8
weken) * een onderdrukte immunologische weerstand door: - virale infectie op het ogenblik van de test - een recente vaccinatie met levende kiemen - een toestand van immunodeficiëntie door ziekte, door
immunosuppressieve therapie of door ondervoeding - hoge (> 65 jaar) of zeer jonge (< 1 jaar) leeftijd - heel ernstige vormen van actieve tuberculose, vóór of bij het begin van de behandeling.
Tuberculine huidtest
• Vals-positief
* een besmetting door NTM.
* een recente (< 5 jaar geleden) BCG-vaccinatie.
* injectie van een te hoge dosis tuberculine (>2 IU).
IFN-у release assays (IGRA)
• Specifiek voor M. tuberculosis
• Sensitiviteit vergelijkbaar met tuberculine huidtest
• Geen onderscheid tussen latente en actieve tuberculose
IFN-у release assays (IGRA)
• Voordelen – 1 consultatie – Geen boosteffect – Binnen 24 u gekend – Geen vals-positieven bij BCG vaccinatie
• Nadelen – Verwerking binnen 8-30u – Laboprobleem bij verwerking – Beperkte gegevens bij jonge kinderen,
immuungecompromitteerden, recent geinfecteerden – Kostprijs
TST of IGRA?
• Voorkeur voor IGRA boven TST
– Weinig kans op terugkomen voor aflezen
– BCG vaccinatie in het verleden
• Voorkeur voor TST boven IGRA
– Kinderen jonger als 5j
• Geen voorkeur
– Contactonderzoek
– Arbeidsgeneeskunde
TST of IGRA?
• Beiden (geen aanbeveling, maar het kan)
+:
• Beide positief, gemakkelijker te overtuigen voor therapie
• Vals-positieven eruit halen bij gezonde personen met laag risico profiel
– :
• Wanneer risico op infectie, progressie of slechte afloop hoog is
• Sterk vermoeden van actieve infectie
?
