DETERMINANTEN)VAN)MORAL)DISTRESS)BIJ)VERPLEEGKUNDIGEN)IN...

1
DETERMINANTEN VAN MORAL DISTRESS BIJ VERPLEEGKUNDIGEN IN DE PALLIATIEVE THUISZORG Welke factoren spelen een rol bij het ontstaan van moral distress bij verpleegkundigen werkzaam in een mulNdisciplinaire begeleidingsequipe voor palliaNeve verzorging in Vlaanderen. Claire VanhouRe – Bachelor in de verpleegkunde Oorzaken van weerstand tegenover euthanasie: internalisaNe christelijke principes Vier ethische principes van medisch handelen (respect voor de autonomie van de paNënt, weldoen, niet schaden en rechtvaardigheid) Probleem van de palliaNeve sedaNe als verdoken euthanasie! MD hee[ te maken met het onevenwicht tussen verstand en gevoelens Mogelijke coping mechanismen zijn passieve coping, acNeve coping, moreel loslaten… MD kan ook tot posiNeve gevolgen leiden! TO DO: Verder onderzoek nodig Meer zorg voor de zorgenden: bewaak de randvoorwaarden InstallaNe van mulNdisciplinair ethisch overleg opleiding en bijscholing betreffende oorzaken en oplossingen voor MD Betere communicaNe artsvpkpaNëntomgeving rond verwachNngen bij palliaNeve sedaNe Determinanten in kaart brengen voor ‘moral distress’ bij palliaNeve deskundigen uit diverse Vlaamse equipes Focusgroepgesprek > transcripNe > mindmap > ExpertmeeNng > transcripNe > mindmap > analyse De vergrijzing, de langere levensduur en de betere bewustwording rond levenseindevraagstukken leiden ertoe dat meer en meer paNënten een beroep doen op palliaNeve zorg. Inleiding Doelstelling & Methode Resultaten ReflecNe en conclusies Dilemma’s in verband met het levenseinde zijn voor de betrokken hulpverleners zwaar om dragen en leiden vaak tot wat men ‘moral distress’ noemt. Dit betekent dat de hulpverlener weet wat het ethisch correcte handelen voor een paNënt inhoudt, maar machteloos staat om de juiste acNe uit te voeren. Focusgroepgesprek: 1. oorzaken van ‘moral distress’ (MD) eerste deelname aan een euthanasie moeten nadenken van de paNënt over euthanasie tgv verkeerde informaNe verwachNngen creëren die niet kunnen ingelost worden slechte zorg door collegaverpleegkundige paNënt die ‘goede’ zorg weigert druk van de familie om het stervensproces te versnellen diepe palliaNeve sedaNe buiten de wil van de paNënt om 2. redenen waarom palliaNef deskundigen uit het beroep stappen = MD 3. manieren waarop de deelnemers met MD omgaan en wat de gevolgen van MD voor henzelf als persoon zijn: coping strategieën, negaNeve, maar ook posiNeve gevolgen 4. hoe gaat het team om met MD: intervisie, coaching… 5. wat gee[ de deelnemers hoop en doet hen volhouden? zingeving, het existenNële, kracht, uitdaging, ontroering ExpertmeeNng: Euthanasie in conflict met het eigen normen en waardenkader (internalisaNe), confrontaNe met zichzelf Autonomie vd paNënt >< moeten kiezen Interpersoonlijke context, machteloosheid Wat is ‘goede’ zorg? Afstand en nabijheid Coping mechanismen en posiNeve aspecten van MD “ofwel word je er sterker door, ofwel ga je eraan kapot …”

Transcript of DETERMINANTEN)VAN)MORAL)DISTRESS)BIJ)VERPLEEGKUNDIGEN)IN...

Page 1: DETERMINANTEN)VAN)MORAL)DISTRESS)BIJ)VERPLEEGKUNDIGEN)IN ...mailsystem.palliatief.be/.../nf6-2013_poster_moral... · DETERMINANTEN)VAN)MORAL)DISTRESS)BIJ)VERPLEEGKUNDIGEN)IN)DE) PALLIATIEVE)THUISZORG))

DETERMINANTEN  VAN  MORAL  DISTRESS  BIJ  VERPLEEGKUNDIGEN  IN  DE  PALLIATIEVE  THUISZORG    

Welke  factoren  spelen  een  rol  bij  het  ontstaan  van  moral  distress  bij  verpleegkundigen  werkzaam  in  een  mulNdisciplinaire    begeleidingsequipe  voor  palliaNeve  verzorging  in  

Vlaanderen.  Claire  VanhouRe  –  Bachelor  in  de  verpleegkunde  

 Oorzaken  van  weerstand  tegenover  euthanasie:  internalisaNe  christelijke  principes  

 Vier  ethische  principes  van  medisch  handelen  (respect  voor  de  autonomie  van  de  paNënt,  weldoen,  niet-­‐schaden  en  rechtvaardigheid)  

 Probleem  van  de  palliaNeve  sedaNe  als  verdoken  euthanasie!  

 MD  hee[  te  maken  met  het  onevenwicht  tussen  verstand  en  gevoelens  

 Mogelijke  coping  mechanismen  zijn  passieve  coping,  acNeve  coping,  moreel  loslaten…  

 MD  kan  ook  tot  posiNeve  gevolgen  leiden!    

TO  DO:   Verder  onderzoek  nodig   Meer  zorg  voor  de  zorgenden:                                                                        

bewaak  de  randvoorwaarden  

  InstallaNe  van  mulNdisciplinair  ethisch  overleg  

 opleiding  en  bijscholing  betreffende  oorzaken  en  oplossingen  voor  MD  

 Betere  communicaNe  arts-­‐vpk-­‐paNënt-­‐omgeving  rond  verwachNngen  bij  palliaNeve  sedaNe    

   Determinanten  in  kaart  brengen  voor  ‘moral  distress’  bij  palliaNeve  deskundigen  uit  diverse  Vlaamse  equipes  

   Focusgroepgesprek    -­‐>  transcripNe  -­‐>  mindmap  -­‐>  ExpertmeeNng  -­‐>  transcripNe  -­‐>  mindmap  -­‐>  analyse  

 De  vergrijzing,  de  langere  levensduur  en  de  betere  bewustwording  rond  levenseindevraagstukken  leiden  ertoe  dat  meer  en  meer  paNënten  een  beroep  doen  op  palliaNeve  zorg.    

Inleiding  

Doelstelling  &  Methode  

Resultaten  

ReflecNe  en  conclusies  

 Dilemma’s  in  verband  met  het  levenseinde  zijn  voor  de  betrokken  hulpverleners  zwaar  om  dragen  en  leiden  vaak  tot  wat  men  ‘moral  distress’  noemt.  Dit  betekent  dat  de  hulpverlener  weet  wat  het  ethisch  correcte  handelen  voor  een  paNënt  inhoudt,  maar  machteloos  staat  om  de  juiste  acNe  uit  te  voeren.    

Focusgroepgesprek:  1.  oorzaken  van  ‘moral  distress’  (MD)  •  eerste  deelname  aan  een  euthanasie  •  moeten  nadenken  van  de  paNënt  over  euthanasie  

•  tgv  verkeerde  informaNe  verwachNngen  creëren  die  niet  kunnen  ingelost  worden  

•  slechte  zorg  door  collega-­‐verpleegkundige  •  paNënt  die  ‘goede’  zorg  weigert  •  druk  van  de  familie  om  het  stervensproces                                      

te  versnellen  

•  diepe  palliaNeve  sedaNe  buiten  de  wil                                                van  de  paNënt  om  

2.  redenen  waarom  palliaNef  deskundigen  uit  het  beroep  stappen  =  MD  

3.  manieren  waarop  de  deelnemers  met  MD  omgaan  en  wat  de  gevolgen  van  MD  voor  henzelf  als  persoon  zijn:    coping  strategieën,  negaNeve,  maar  ook  posiNeve  gevolgen  

4.  hoe  gaat  het  team  om  met  MD:  intervisie,  coaching…  

5.  wat  gee[  de  deelnemers  hoop  en  doet  hen  volhouden?  zingeving,  het  existenNële,  kracht,  uitdaging,  ontroering    

ExpertmeeNng:  -­‐  Euthanasie  in  conflict  met  het  eigen  normen-­‐  en  waardenkader  (internalisaNe),  confrontaNe  met  zichzelf  -­‐  Autonomie  vd  paNënt  ><  moeten  kiezen  -­‐  Interpersoonlijke  context,  machteloosheid  -­‐  Wat  is  ‘goede’  zorg?  Afstand  en  nabijheid  

-­‐  Coping  mechanismen  en  posiNeve                                                                                      aspecten  van  MD   “ofwel word je er sterker door, ofwel ga je eraan kapot …”