Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit...

27
Detacheringswijzer Publiek detacheren onder de Participatiewet: ongewenst of juist noodzakelijk?

Transcript of Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit...

Page 1: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

Detacheringswijzer PubliekdetacherenonderdeParticipatiewet: ongewenstofjuistnoodzakelijk?

Page 2: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

2

InhoudopgaveInleiding 31. De onderzoeksvragen 42. Het vraagstuk van detachering ontleed 53. Hoe komen partners tot een besluit? 6 3.1 Waarstaangemeenten?:pilotsenuitvoering 74. Visie en meningsvorming 85. Risico’s in beeld 10 5.1 Risico’sinbeeldvoordewerkgever 11 5.2 Risico’sinbeeldvoordedetacheerder 126. Business case 13 6.1 Businesscase:arbeidsvoorwaarden 14 6.2 Businesscase:bedrijfskosten 15 6.3 Businesscase:inleenvergoeding 15 6.4 Businesscase:loonkostensubsidie 16 6.5 Businesscase:overallbeeld 16 6.6 Businesscase:verschilmetuitkering 187. Organisatie van de uitvoering 19 7.1 Organisatie:geenpubliekedetachering 21 7.2 Organisatie:publiekedetachering 21 7.3 Organisatie:deelsprivateuitvoering 22 7.4 Organisatie:volledigprivateuitvoering 22 7.5 Organisatievandeuitvoeringalgemeen 238. Aanbevelingen 24De geïnterviewde SW-bedrijven en/of gemeenten 25Colofon 26

Page 3: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

3

Inleiding Veelgemeentenensocialewerkbedrijvenzijnbezigmetdevraagofeninwelkemate

publiekdetachereneenpassendantwoordisopdeuitdagingenvandeParticipatiewet.

Opsommigeplekkenwordtgeëxperimenteerdofwordtzelfsingroterevoluminadeuit-

voeringterhandgenomen.OokUWVwerktaanuitbreidingvandemogelijkhedenvoor

detacheringvanWajongersviadeSW-bedrijven.Voordezomervan2016zaldaarover

meerbekendzijn.Opandereplekkenvindteenverkenningplaatsinhoeverredit

instrumentüberhauptingezetzoumoetenworden.

Metdevooruliggende‘detacheringswijzer’willenwehetontwikkel-enbesluitvormings-

procesvangemeentenensocialewerkbedrijvenfaciliterendoorderelevanteoverwegingen

inbeeldtebrengen.Daartoehebbenweonderzochthoeeenaantalgemeentenensociale

werkbedrijvenditvraagstukaanpakken,waarzijtegenaanlopenenhoezedatoplossen.

Voor een overzicht van de geïnterviewde SW-bedrijven en/of gemeenten zie pagina 25.

INLEIDING

Page 4: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

4

1. De onderzoeks-vragen In deze detacheringswijzer worden de volgende twee onderzoeksvragen beantwoord:

1. OnderwelkeomstandighedenishetzinvolomeenpubliekedetacheringsfaciliteitteorganiserenvoordedoelgroepvandeParticipatiewetmetverminderdeloonwaarde*)?

2. Hoekomenpubliekepartners(gemeenten,socialewerkbedrijven)samentoteenafgewogenbesluit:hoepakkenzehetbesluitvormingsprocesaan?

Onder‘publiekdetacheren’verstaanweindezehandreikingdatdeoverheidhetzijineigenaarschaphetzijviaeenopdrachtaaneenuitvoerendepartijmetondersteuningvanpubliekemiddelendetacheringengaatverzorgen.Voordebeantwoordingvandeeerstevraagonderscheidenweinhoofdstuk 2vierbepalendedeelvragen,dieinhoofdstuk 4totenmethoofdstuk 7wordenbehandeld.Voordebeantwoordingvandetweedeonderzoeksvraagschetsenweinhoofdstuk 3hoedepubliekepartnerstotbesluitvormingkomen.

Dedetacheringswijzerwordtafgeslotenmeteenaantalaanbevelingen(hoofdstuk 8).

*) iedereen met verminderde loonwaarde, ongeacht wel/niet behorend tot de doelgroep banenafspraak.

Page 5: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

5

2. Het vraagstuk van detachering ontleed

1. Visie &meningsvorming

2. Risico’s

3. Businesscase

4. Organisatie van de uitvoering

Deze onderdelen samen leiden tot een besluit over publiek detacheren: ja/nee, tijdelijk of vast,welke doelgroep, volume en organisatie van de uitvoering

DE DEELVRAGEN PER ONDERDEEL:

Iseenpubliekedetacheringsfacilteitwenselijken/ofnoodzakelijk?Enwaaromwel/niet?

Welkerisico’slooptdeoverheidals(eigenaarvan)eenpubliekedetacheerder?Enhoekunnendiebeheerstworden?

Watzijndekostenenopbrengstenvanpubliekedetachering?Enhoezijndietebeïnvloeden?

Hoekunnendeverschillendeonderdelenvanhetdetacherenwordengeorganiseerd?Enwatbetekentdatvoorkostenenrisico’s?

Hoofdstuk 4

Hoofdstuk 5

Hoofdstuk 6

Hoofdstuk 7

2. HET VRAAGSTUK VAN DETACHERING ONTLEED

Page 6: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

6

3. Hoe komen partners tot een besluit? Niet overal worden de stappen in het besluit-vormingsproces (van visie tot uitvoering) volgordelijk gezet. We zien in hoofdlijnen drie strategieën.

Elkestrategieheeftvoor-ennadelen.Hetiszaakdatdepartners,betrokkeninhetbesluitvor-mings-enontwikkelproceszichbewustzijnvande(somsimpliciet)toegepastestrategie.Enhetookeenszijnoverdegekozenstrategie.

1. Vooraf alle overwegingen en risico’s in beeld

Voordeel: ToetsopvisieenbeleidRisico’svoorgemeenteafgewogen(endesgewenstafgedekt).

Voordeel: Snelantwoordopdemarktvraag.Bestaandeinfrastructuurencontactenmetinlenerswordenbenut.

Nadeel: Geenpraktijkervaring.Tijdgaatverlorenvoorontwikkelenalternatieven.

Voordeel: Risico’szijninbeeld.Indepraktijkontwikkelenvanbeheersmaatregelen.

Vanuitpraktijkervaringbeperkingenvanhetinstrumentconcreetmaken.

Nadeel: Marktwentaandebeschikbaarheidvanpubliekedetachering.

Nadeel: Onduidelijkwelkerisico’swordenaangegaan.Ditkaninlaterefasetotwantrouwentussenbetrokkenpartnersleiden.

3. Aan de slag en ontdekken in de praktijk

2. Uitproberen als bewuste strategie

3. HOE KOMEN PARTNERS TOT EEN BESLUIT?

Page 7: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

7

3.1 WAAR STAAN GEMEENTEN: PILOTS EN UITVOERING

Hoewel op veel plekken de besluitvorming nog niet is afgerond, wordt de doelgroep al wel gedetacheerd. Landelijk gezien zijn de aantallen nog klein. Op enkele plekken wordt volume gemaakt.

Fase Omvang Wie?

Nietofnogniet Nihil Nijmegen,Delft,Emco,Friesland,Rotterdam,Nijmegen

Nietofnogniet,maarindepraktijktochweleenaantaldetacheringen

Variërendvanenkeletotenkeletientallen

Amersfoort,Larcom,Alescon,SWB,Amsterdam

Welgekozenvoorpubliekedetachering,realisatiebeperkt

Enkeletotenkeletientallen DZB,Felua-groep,WerkSaamWestfriesland

Publiekedetacheringopgang >50 WeenerXL,SocialeDienstDrechtsteden,WSD

3.1 WAAR STAAN GEMEENTEN

3.1 WAAR STAAN GEMEENTEN?

PILOTS EN UITVOERING

Page 8: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

4. Visie en meningsvorming Kernvraag:Iseenpubliekedetacheringsfaciliteitwenselijken/ofnoodzakelijk?Enwaaromwel/niet?

Antwoord: Detacheringiseenmiddel–ommensenuitdedoelgroepaanhetwerktekrijgen–engeendoel.Bijdeafwegingomwel/geenpubliekedetacheringsfaciliteitinterichten,lopenuitvoeringstechnischeenbeleidsmatigeoverwegingenvaakdoorelkaar.Ineengoedbesluitvormingsproceswordendeverschillendeinvalshoekensystematischenexplicietlangsgelopen.

Toelichting: Hiernawordendeoverwegingenvóórentegeneenpubliekedetacheringsfaciliteitopeenrijgezet.

8

Page 9: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

94. VISIE EN MENINGSVORMING

We zien drie opvattingen over publiek detacheren op basis van verschillende overwegingen:

“Nietindegeestvandewet; doeliseeninclusievearbeidsmarkt”

“Lostprobleemvoorwerkgeverop terwijlrisicobijdeoverheidligt”

“Inclusievearbeidsmarktlegt verantwoordelijkheidbijwerkgevers”

“Flexibiliteitindearbeidsmarkt isdoorgeschoten”

“Ervaringen(WSW,WIW,ID)lerendat overheidrisico’snietmoetovernemen”

“Ondernemers(socialenterprises, MVO)nemendedoelgroepzelfaan”

“Detacheerderisookeenreguliere werkgever”

“Teltmeeinbaanafspraak”

“Werkgeversvragen(inregionaal werkbedrijf)omfaciliteit”

“Huidigearbeidsmarkt–zekeraande onderkant–vraagtomflexibiliteit”

“Risico’szijnbeheersbaaren overkomelijk”

“WSW-populatieleert:detacheringon- misbaarmiddelomvolumetemaken”

Geen publieke

taak

Tijdelijke publieke

taak

Noodzakelijke publieke

taak

BEOORDELING P-WET

QUOTUMWET

WENS WERKGEVERS

ARBEIDSMARKT

RISICO’S

OMVANG DOELGROEP

Signalen uit de praktijk

1. Allepartnerszijnovertuigdvandewenselijk-heiddatdedoelgroeprechtstreeksindienstgenomenwordtdoorgewonewerkgevers.

2. Uitvoeringsorganisatieszoalssocialewerk-bedrijvenzijn,vanuithunervaringmetdeWSW-doelgroep,vaakovertuigdvandenood-zaakomdetacheringintezetten,omdatdemeestewerkgeversandersnietbereidzijnomdedoelgroepaantenemen.Zebeschouwenwel/geenpubliekedetacheringvooralalseenuitvoeringsvraagstuk.

3. Nietallegemeentenzijnovertuigdvandenoodzaakenziendaterookwerkgeverszijndiededoelgroepwélrechtstreeksindienstnemen.Zehebbensomsdeindrukdatuitvoe-ringsorganisatiesvanuithunorganisatiebe-langpleitenvoorpubliekedetachering.

4. Overalliseenzeerbeperktaantalmensenuitdedoelgroep*rechtstreeksbijwerkgeversindiensteneenbeperktaantalbijpubliekedetacheerders.Inhethuidigetempowordendebeoogdeaantallenplaatsingenvandedoelgroepnietsnelgenoeggerealiseerd.

*) iedereen met verminderde loonwaarde, ongeacht wel/niet behorend tot de doelgroep banenafspraak

Page 10: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

10

5. Risico’s in beeldVeel afwegingen over publiek detacheren gaan over risico’s.

Voorbeeldenzijn:1. Wel/nietdetacheren:regulierewerkgeverszienrisico’somde

doelgroeprechtstreeksindiensttenemen,duslievereenpubliekedetacheringsfaciliteit

2. Tijdelijk/blijvenddetacheren:gemeentenhebbennegatieveervaringenmetWSW/ID/WIW-banen,duswillenzijgeencontractenvooronbepaal-detijd

3. Organisatievandedetachering:welkeonderdelenvanhetdetache-ringsproceshorenbinnendepubliekedetacheringsfaciliteit,metwelkerisico’s?

Erzijnuiteenlopenderisico’senrisico-belevingen.Omeengoedeafwegingtemaken,helpthetomdevolgendevragentestellen:1. Watishetrisico?2. Hoegrootishetrisicoindepraktijk?3. Wilikhetrisiconemenenbeheersen,ofwilikhetrisicobijeen anderleggen?4. Alsikhetrisicozelfneem:hoekanikhetbeheersen?5. Alshetrisicobijeenanderepartijwordtneergelegd: welkeprijsbetaalikdan?

Indenavolgendeonderdelengaanweinopdezerisico’s.

Bijdetacheringissprakevaneendriehoeksverhoudingtussenwerknemer(uitdedoelgroep),dewerkgever/inlenerendedetacheerder.Hoebeïnvloedtpubliekdetacherenderisico’svanwerkgevers,werknemerendetacheerder?

1. Welkerisico’servaartdewerkgeverbijhetindienstnemenvaneen werknemeruitdedoelgroep?2. Watzijnderisico’svooreenpubliekedetacheerder?3. Beheersmaatregelen:onderscheidbeheersmaatregelendierisico’s verkleinenofvanbeheersmaatregelendierisico’sverschuiven.

5. RISICO’S IN BEELD

Loonkostensubsidie

Inleenvergoeding

DETACHEERDERINLENER

WERKNEMER

Regu

lier

dien

stve

rban

d (Tijdelijke)

detachering

Page 11: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

11

5.1 RISICO’S IN BEELD VOOR DE WERKGEVER.

Vraag: Inwelkematebeïnvloedtdetacherenderisico’svoordewerkgever/ondernemer?

Antwoord:Detacherenvermindertvooraldearbeidsrechtelijkerisico’svoordewerk-gever/inlener:inhetbijzonderhetziekterisico.Enderisico’svanloonbetalingalsergeenwerkisenhetrisicodatdearbeidsovereenkomstnietopelkmomentbeëindigdkanworden.

Toelichting: Dedetacheerderneemteenaantalarbeidsrechtelijkerisico’svandewerkgever(tijdelijk)over.Detacherenverandertnietsaandeextrakostenenopbrengstendiesamenhangenmethetinzettenvandedoelgroep:deverminderdeloonwaarde.Dedetacheerderkandewerkgeverwelontzorgen:metbegeleidingopdewerkplekenhetverzorgenvandeadministratieverompslompvanhetwerkenmetdedoelgroepmetloonkostensubsidie.Maarookbijeenregulier,rechtstreeksdienstverbandwordtdewerkgeverhiervoor(financieel)gecompenseerd.

Indevolgendetabelwordendemogelijkemaatregelentoegelichtenwordtaangegeveninhoeverredetacherendezerisico’sbeïnvloedt.

5.1 RISICO’S IN BEELD VOOR DE WERKGEVER.

Fase Mogelijke maatregelen Maatregel:detacheren

Overheid Werkgever

Financieel risico

Lageproductiviteit LKS;mobiliteits-bonus,LIV

Passendwerk =

Langeinwerkperiode

Proefplaatsing Extrawerkplek =

bedrijfsrisico’s

Veelbegeleiding Jobcoach(financieren)

Dedicatedleidinggevende

+

Werkplek Werkplekaanpassing - =

Adm.rompslomp Frequentieloon-waardemeting

- +

arb.recht. risico’s

Ontslag - Tijdelijkearbeids-overeenkomst

+

Ziekte Noriskpolis(ziekteverzuimenWGA-premie)

Verzuimbeleid +

Geenwerk,welloon

- Capaciteitsplanning,inhuur

+

toelichting: “=“ : detacheren verandert het risico niet; “+”: detacheren verkleint het risico van de werkgever

Page 12: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

12

5.2 RISICO’S IN BEELD VOOR DE DETACHEERDER.

Vraag:Watzijnderisico’svoordepubliekedetacheerderenhoezijndietebeïnvloeden?

Antwoord:Erlevenuiteenlopendebeeldenbijderisico’s.Kwantificerenvanrisico’siseerstestapineenzinvolgesprekoverrisico’s.Verderzijnveelvanderisico’svoordedetacheerder(publiekofprivaat)tebeïnvloeden,waardoorzeindepraktijkbeheersbaarzijn.

Toelichting:Vooreendeelishetbeheersenvanderisico’s(zoalspassendwerkvinden,leegloopvoorkomen,verzuimbeperken)dekernvanhetvakvandedeta-cheerder.Vakmanschapenorganisatiezijnhierbijdoorslaggevend.Daar-naastgaandetacheerdersingesprekmethunopdrachtgeversoverwelkerisico’sbijdedetacheerderliggenenwelkebijdeinlener.Opbasisdaarvanwordenverschillendetarievengehanteerd:daarmeewordthetrisicoverdisconteerdindeprijs.

Indevolgendetabelwordendemogelijkerisico’stoegelichtenwordtaangegevenopwelkewijzederisico’skunnenverschuivenrespectievelijkwordenverkleind.

5.2 RISICO’S IN BEELD VOOR DE DETACHEERDER.

Risico Aard en omvang

Verschuiven risico

Verkleinen risico

Financiëlerisico’s •Lageinleen-vergoedingt.o.v.loonkosten

•Ingesprekmetinlener

•Passendwerkzoeken

•Marktbewerking•Werkenvanuit

tarief

Risico’sbedrijfskosten

•Acquisitieenmatching

•Begeleiding•Loonwaardemeting

•Hetvakdetacherenverstaan

•Minderintensievebegeleiding

•Langdurigeplaatsingen

•Groepsdetachering

Ziekteverzuim •Loondoorbetalingbijziekte

•Boeteswetpoortwachter

•Stijginggedifferen-tieerdepremies(ZWenWGAvangnet)

•Noriskpolis•Selectiemede-

werkers•Doorberekenen

aaninlener

•Actiefverzuim-beleid

•Passendwerkzoeken

•Poortwachter-proceduregoedinregelen

Leegloop •Loondoor-betalingsplichtalsergeenwerkis

•Uitzendbedingtijdelijkcontract

•Marktbewerking•Verbeterenvande

bedrijfsvoeringvanhetdetacheren

Vastcontract •Transitievergoeding(1/3mndsalaris/dienstjaarna2jaar)

•ofvaststellings-overeenkomst(inoverleg)bijbeëindigingarbeidsovereen-komst

•Tijdelijkecontracten(max23mnd)

•Arbeidscontractlateneindigenalsindicatieloon-waardewijzigtofvervalt

•Permanentpassendwerkorganiseren

Deindezeparagraafinbeeldgebrachterisico-maatregelenkunnenver-volgenswordengeconcretiseerdindebusinesscasevoordedetacherings-faciliteit.Opbasisdaarvankandeintegraleafweginggemaaktwordenofhetgeheelvanrisico’svoldoendebeheersbaarisinaardenomvang.

Page 13: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

13

6. BusinesscaseVraag: Hoekandepubliekedetacheerderdekostenenopbrengstenbeïnvloeden?

Antwoord: Dekostenenbatenvaneenpubliekedetacheringsfaciliteitwordenindekernbepaalddooreenbeperktaantalfactoren:arbeidsvoorwaarden,bedrijfskosten,inleenvergoeding,loonkostensubsidieeneeneventuelebegeleidingsvergoeding.

Aldezeonderdelenzijntebeïnvloeden.

Toelichting:Indevolgendetabelwordendebelangrijkstevijfbeïnvloedings-mogelijkhedenweergegeven.Indehieropvolgendesheetswordtopiederonderdeelingezoomd.

6. BUSINESSCASE

Financiële factor

1a.Brutosalaris Arbeidsvoorwaarden(WMLofcao)Voltijd/deeltijdaanstelling

1b.Afdrachtene.d. Gebruikmakenvan(toekomstig)laag-inkomensvoordeelEvt.andere(tijdelijke)regelingen

2.Bedrijfskosten LeanenmeandetacheringsprocesVolumeofindividueelmaatwerkGeenintegraledoorbelasting(dure)infrastructuur(SW)

3.Inleenvergoeding MarktomstandighedenRuimtevooranderekeuzesdanbijdetacheringenSWNaarproductiviteit/marktconformBegeleidingsvergoeding

4.Loonkostensubsidie Loonwaardemetingalsvertrekpuntofalsgegeven

5.BijdrageP-budget BegeleidingsvergoedingP-wet(€ 4.000,-)ofandereafsprakenmetdegemeente

VRAAG: HOE KAN DE PUBLIEKE DETACHEERDER DE BUSINESS CASE BEÏNVLOEDEN?

Page 14: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

14

Vraag:Hoekandepubliekedetacheerdersturenoparbeidsvoorwaarden?

Antwoord:Arbeidsvoorwaardenzijngeenvrijekeuze.Zewordenvooreenbelangrijkdeelbepaalddoorwettelijkespelregels.

Toelichting: ZievooreenuitgebreideretoelichtingdeCedrisnotitie“Arbeidsvoorwaar-delijkemodellenvoordetacheringonderdeParticipatiewet”waaraanhetnavolgendeschemaontleendis.De‘keuze’vooreenarbeidsvoorwaardenmo-delbeïnvloedtmetname:• Dehoogtevandebeloning(caogemeenten,WMLoflooninlener);• Mogelijkheidomlangerdan26wekeneenuitzendbedingtehanteren;• Mogelijkheidomlangerdan2jaartijdelijkearbeidsovereenkomsten

aftesluiten.

DeWAADIregeltdathetloonvandeinlenerbetaaldmoetwordenaanterbeschikkinggesteldearbeidskrachten.DeABU-caogeldtvoorallebedrijvenwaardeuitleen-loonsommeerdan50%vandeloonsombedraagt.OnderdeABU-caomagvoorP-wet-medewerkersheteerstejaarWMLbetaald,daarnahetloonvandeinlener;eerste1,5jaariseenuitzendbedingmogelijkendaarnanog6tijdelijkecontractenin4jaar.Detacheerderslopenrisico’smetdeindepraktijkgehanteerde(voorlopige)arbeidsvoorwaardenregelingen.

6.1 BUSINESSCASE - ARBEIDSVOORWAARDEN

6.1 BUSINESSCASE - ARBEIDSVOORWAARDEN. Model 1

Model 2

Model 3

Model 4

Model 5

Aandeel-houder

Gemeente(n) Gemeente(n) Gemeente(n) Privaat Gemeente(n)en/ofprivaat

Vorm Gemeentelijkeafdeling

BV/NV/Stich-ting

BV/NV/Stichtingevt.jointventuremetuitzend-bureau

BV/NV BV/NV/Stich-ting

Uitzend-loonsom (als aandeel van totale loonsom)

<50% >50% >50% >50%

Inleners-vergoeding (indien ja: WAADI van toepassing)

ja ja ja ja

Arbeids-voorwaar-denmodel

CARUWO Eigenoptestellenarbeidsvoor-waarden

ABU-caoofNBBU

ABU-caoofNBBU

DispensatieABU-caoofterealisereneigenlande-lijkecao

Voorbeelden geenvoorbeelden

WeenerXL,WSD

WerkSaamWestfriesland(SocialeDienstDrechtsteden)

geenvoorbeelden

(nog)geenvoorbeelden

Bron: Arbeidsvoorwaardelijke modellen voor detachering onder de Participatiewet.

Page 15: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

15

Vraag:Hoekandedetacheerderdebedrijfskostenbeïnvloeden?

Antwoord: Debedrijfskostenvanhetdetacherenhangenafvanwelkeonderdelenvanhetdetacheringsproceswordenuitgevoerdenhetvakmanschapendeorga-nisatievandedetacheerder.

Toelichting:Debedrijfskostenvariërenvan€ 500,-tot€ 5.000,-perkandidaat,afhankelijkvanwelkeonderdelenvanhetdetacheringsprocesuitgevoerdworden(vanacquisitieenmatchingtotalleP&O-takentotbegeleidingopdewerkplek).(zie verder hoofdstuk 7). Gegevenhetdienstverleningspakketkandedetacheerderdebedrijfskostenbeïnvloedendoortesturenoplangdurigedetacheringen(lagerekostenvooracquisitieenmatching),groepsdetacheringen(lagerekostenvanacquisitie,matchingenbegeleiding),passendebegeleidingsintensiteitenleegloopbestrijden(doortijdigeherplaatsingofalternatiefwerkorganiseren).Vooreenheldereafwegingishetgoedalsdeintegralebedrijfskostenvanbeschutwerknietdrukkenopdedetacheringenvaneensociaalwerkbedrijf.

Vraag:Hoekandedetacheerderdeinleenvergoedingbeïnvloeden?

Antwoord:Demargeswordenbeperktdoordeconcurrentieaandeonderkantvandearbeidsmarkt(inhuurvanreguliereuitzendkrachten)endemaximaleinleenvergoedingdiedeinlenerbereidistebetalen.Dezekostenendeoverigebedrijfskostenvandeinlenermoetengecompenseerdwordendoordegerealiseerdeproductiviteitvandewerknemer.Indemarktzijnervoor-beeldendatdehuidigeinleenvergoedingenbijdetacheringvanWSW-ersopeentelaagniveauliggenalsgevolgvanderelatiefhogeresubsidiëringperpersoon(ongeachtdefeitelijkeloonwaarde).

Toelichting:Inleenvergoedingenbijeenloonwaardevan50%kunnenintheorieuiteen-lopenvan€ 8,-(huidigemarktprijzen)tot€ 15,-peruur(volledigkosten-dekkendvoordepubliekedetacheerder).Socialewerkbedrijvenervarendatmeteengerichtecommerciëlebenaderingvaninlenersénsturingopgoedematchingvankandidatenopwerksoortendegemiddeldeinleenvergoedinginordevan€ 10,-à€ 12,-peruurkanliggen.Bijinleentarievenvanmeerdan€ 12,-peruurwordthetvoorinlenersnietmeerrendabelommedewerkersmeteenloonwaardevan50%intezetten.

6.2 BUSINESSCASE: BEDRIJFSKOSTEN / 6.3 BUSINESSCASE: INLEENVERGOEDING

6.2 BUSINESSCASE: BEDRIJFSKOSTEN. 6.3 BUSINESSCASE: INLEENVERGOEDING.

Page 16: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

16

Vraag: Hoekandedetacheerderdeloonkostensubsidiebeïnvloeden?

Antwoord:Dehoogtevandeloonkostensubsidiewordtbepaalddoorhettoegepastesysteemvanloonwaardemetingenlijktformeelniettebeïnvloeden.Indepraktijkziterspeelruimteindehoogtevandeloonkostensubsidie.

Toelichting:Deexactehoogtevandeloonwaardevaniemandopeenbepaaldewerkplekismoeilijkinteschatten.Afhankelijkvandegekozensystematiekendewijzewaarophetinstrumentwordtingevuldkanditgauw10%tot20%variëren.Permedewerkerkanditdus€2.300,-tot€ 4.600,-aansubsidieschelen.Ditkanhetverschilzijntusseneenpositieveofnegatievebusinesscase.

Meteenindepraktijkmeerflexibeleinplaatsvanstringenteopstellingtenaanzienvandeloonwaardemetingzijnviadetacheringsbedrijvenmeerplaat-singenterealiseren.Daarbijbiedthet–ongeachtdepreciezehoogtevandeloonwaardemeting–voordelenomtewerkenmetgemiddeldeinleen-vergoedingen.Deinlenerwordtdannietgeconfronteerdmetallerleiwijzigingenofrisico’salsgevolgvaneenaangepasteloonwaardemeting.Daarmeekomenderisico’s(zowelpositiefalsnegatief)welbijdedetacheerderteliggen.

Vraag:Komteendetacheerderfinancieeluitmetdetacherenvandedoelgroep?

Antwoord:Debusinesscaseisvaaklichtnegatieftotmogelijknetneutraal.Zonderbijdragevoordebegeleiding/bedrijfskosten(uithetP-budget)isditnietneutraaltekrijgen.

Toelichting: Een rekenvoorbeeld: • 80%dienstbetrekking(endaarmeealsalleenstaande>WWB-norm)• 60%loonwaarde(alsmaatstafvoorrangevan50%tot80%)• WML+€2.000,-(onder110%WML)• Toepassenlaag-inkomensvoordeel(€2.000,-x80%)• Bedrijfskostengebaseerdopintegraledienstverlening(leanenmean)• Inleenvergoeding:1.250uurx80%x€12,-peruur=€12.000,-perjaar• Geenwinstopslag

6.4BUSINESSCASE:LOONKOSTENSUBSIDIE./6.5BUSINESSCASE:OVERALLBEELD

6.4 BUSINESSCASE: LOONKOSTENSUBSIDIE. 6.5 BUSINESSCASE: OVERALL BEELD.

Page 17: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

17

Vergelijkenwedebusinesscasevooreenregulierearbeidsovereenkomstmetdebusinesscasevoordetachering:• Loonkosten,LIVenloonkostensubsidiezijngelijk;• Tegenoverdeinleenvergoedingvoordedetacheerderstaatdenetto toegevoegdewaardevooreengewoonbedrijfindeordevan€16.000;• Degemiddeldebedrijfskostenvaneenregulierewerkgeverzijnookhoger danbijeendetacheerder,indeordevan€8.000,-à€9.000,-. Indebedrijfskostenvaneenregulierewerkgeverzitten,netalsbijde detacheerderde(extra)begeleidingskostenvoordedoelgroep.

Conclusie: Ookvooreenregulierewerkgeveriseenvergoedingvoordeextrabegeleidings-kostennodigomdebusinesscasesluitendtekrijgen,tenzijersprakeisvanmarginaleextrabedrijfskosten

6.5 BUSINESSCASE: OVERALL BEELD (VERVOLG)

6.5 BUSINESSCASE: OVERALL BEELD. (VERVOLG) Kosten Baten

1. Bruto salaris €20.000,- 3. Inleenvergoeding €12.000,-

1.b LIV -€1.600,- 4. Loonkostensubsidie €7.400,-

1. Bedrijfskosten € 5.000,- 5. Begeleidingsvergoeding €4.000,-

Som €23.400,- €23.400,-

Page 18: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

Vraag: Alshetnietluktomiemanduitdedoelgroepdirectteplaatsenbijeenwerk-gever,ishetdanfinancieelaantrekkelijkomdiepersoontedetacheren?

Antwoord: Detacherenopzichisfinancieelnietofnetnietaantrekkelijk.Maarnaastdemaatschappelijkewaardedatiemandaanhetwerkis,ishetfinancieelvoordeelvaneenbespaardeuitkeringgroterdandekostenvandetachering.

Toelichting:

Inditrekenvoorbeeldisuitgegaanvaneenloonwaardevan60%eneendienstbetrekkingvan80%.Debesparingopdeuitkeringkannietvolledigenblijvendwordentoegerekendaandedetachering(omdaterookaltijdsprakeisvanautonomeuitstroom).

6.6 BUSINESSCASE: VERSCHIL MET UITKERING

6.6 BUSINESSCASE: VERSCHIL MET UITKERING.

18

KOSTEN EN BATEN VAN UITKERING DOOR GEMEENTE TEN OPZICHTE VAN DETACHERING

Kosten van detachering Kosten van bijstandsuitkering

Loonkostensubsidie aan detacheerder €7.400,- Bijstandsuitkering €13.500,-

Begeleidingsvergoeding aan detacheerder €4.000,- Uitvoeringskosten €3.000,-

Som €11.400,- €16.500,-

Verschil €5.100,-

Page 19: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

19

7. Organisatie van de uitvoeringVraag:Hoeorganiserenwedeverschillendeonderdelenvanhetdetacherings-proces?Enwatbetekentdatvoorkostenenrisico’s?

Antwoord:Hetdetacheringsprocesbestaatuitverschillendeonderdelen.Vooreengoedeorganisatiewordtperonderdeelafgewogen:welkeexpertiseisnodigenbeschikbaar?En:waarleggenwehetrisico’sdatsamenhangtmetdatonderdeelvanhetdetacheringsproces?

Toelichting: Weonderscheidendevolgendeonderdeleninhetdetacheringsproces:1. Loonwaardebepaling2. Loonadministratie/facturatie3.P&O4.Acquisitieenmatching5.Begeleidenopdewerkplek

Hetgaatomdeverdelingvandezeactiviteitenoververschillendespelersbinnenhetpubliekedomein:gemeente/SWbedrijf/geïntegreerd.Oftussenpubliekeenprivatespelers.Hierbijzijnverschillendevormendenkbaar.

Omdetacheringsuccesvolintekunnenzettenmoetenerverschillendetakenuitgevoerdworden,onderstaandweergegeveninvijf(grijze)blokjes.

7. ORGANISATIE VAN DE UITVOERING

DE GEMEENTE

Acquisitie en matching

Loonwaardemeting P&O (WvP etc) Loonadm. en facturering

Begeleiding op de werkplek

DE WERKGEVER / INLENER

Page 20: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

20

Opditmomentisinhetlandnogvolopinontwikkelingwelkeorganisatie-vormwordtgekozeneninwelkematedaarinmetpubliekeofprivatepartij-enwordtsamengewerkt.Sommigeverkenningenwordenechterbemoeilijktdoorhet‘langselkaarheenpraten’wiewelketaakinhetdetacheringsprocesvervulttussengemeente,detacheringsfaciliteitenwerkgever/inlener.Doorgenoemde5processtappenexplicietteonderscheidenenintekleurenontstaathierovermeerhelderheid.Weonderscheidendevolgendeviermogelijkevormen:

1. Geenpubliekedetacheerder(nee,tenzij).Eventueledetacherings- overeenkomstenwordenuitgevoerddooreenprivaatpayrollbedrijf.2. Eenpubliekedetacheerderdiehetvolledigeprocesvanacquisitie enbemiddelingtotbegeleidingverzorgt3. Eenpubliekedetacheerderdiehetvolledigeprocesvanacquisitieen bemiddelingtotbegeleidingverzorgt,metuitzonderingvan hetwerkgeverschap4.Eenprivatedetacheerderdiehetvolledigeprocesvanacquisitie enbemiddelingtotbegeleidingverzorgt

Achtereenvolgensbrengenweenkelevoor–ennadelenbijdezevormeninbeeld.

7. ORGANISATIE VAN DE UITVOERING

Page 21: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

217. 1 ORGANISATIE: GEEN PUBLIEKE DETACHERING / 7. 2 ORGANISATIE: PUBLIEKE DETACHERING

Geen publieke detacheerder. Als werkgever alleen iemand in wil zetten via de-tachering, wordt een privaat payrollbedrijf ingeschakeld (op kosten inlener).

Voordeel:Helderwaardeverantwoordelijkheidenderisico’sliggen

Nadeel:Doordegekozenlijnzalereen(zeer)beperktepraktijkervaringontstaanendaarmeeweinigvolume.Proceszaldaarmeerelatiefduurzijn.

Voorbeeld:Amersfoort

Een publieke detacheerder verzorgt het volledige proces van acquisitie en bemiddeling tot begeleiding.

Voordeel:Alleprocesstappenliggeninéénhand.P&Oenbegeleidingdichtbijelkaar.

Nadeel:Geenschaalvoordelendieprivatepartijenkunnenrealiserenmetgrootvolumeinloonadministratieenfacturering.

Voorbeeld: WSD

7.1 ORGANISATIE: GEEN PUBLIEKE DETACHERING. 7.2 ORGANISATIE: PUBLIEKE DETACHERING.

DE GEMEENTE

Acquisitie en matching

Loonwaardemeting P&O (WvP etc) Loonadm. en facturering

Begeleiding op de werkplek

DE WERKGEVER / INLENER

DE GEMEENTE

Loonwaardemeting

Nee, tenzij

Regu

lier B

emid

delin

gspr

oces

DE WERKGEVER / INLENER

Acquisitie en matching

P&O (WvP etc)

Begeleiding op de werkplek

Loonadm. en facturering

Private partij

Page 22: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

22

Een publieke detacheerder verzorgt het volledige proces van acquisitie en bemiddeling tot begeleiding met uitzondering van de formele arbeids-overeenkomst (die wordt uitbesteed aan een publiek of privaat payroll bedrijf).

Voordeel:Formelewerkgeverschapisuitbesteedaanprofessionelepartij.

Nadeel:Informatieoverdrachttussendetacheerderenpayroller.Mogelijkediscussie-puntenofmisverstandenoverwaardearbeidsrechtelijkerisico’sliggen.

Voorbeeld:SocialeDienstDrechtsteden,WeenerXL

Een private detacheerder verzorgt het volledige proces van acquisitie en bemiddeling tot begeleiding

Voordeel:Uitbestedenaandemeesteffectieveen/ofefficiëntemarktpartij

Nadeel:Hogerekostenvoorhetafdekkenvanrisico’s,winstmargeenberekendeBTW.

Voorbeeld:Totnutoegeenvoorbeeldenwaarineenprivatepartijhetgehelepakketverzorgt.

7.3 ORGANISATIE: DEELS PRIVATE UITVOERING. 7.4 ORGANISATIE: VOLLEDIG PRIVATE UITVOERING.

7. 3 ORGANISATIE: DEELS PRIVATE UITVOERING / 7. 4 ORGANISATIE: VOLLEDIG PRIVATE UITVOERING

DE GEMEENTE

Loonwaardemeting

DE WERKGEVER / INLENER

Acquisitie en matching

Begeleiding op de werkplek

Loonadm. en facturering

P&O (WvP etc)

DE GEMEENTE

Acquisitie en matching

Loonwaardemeting P&O (WvP etc) Loonadm. en facturering

Begeleiding op de werkplek

DE WERKGEVER / INLENER

Page 23: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

23

Vraag: Watisdeoptimaleorganisatievooreenpubliekedetacheringsfaciliteit?

Antwoord:Kijknaarenerzijdsdebenodigdeenbeschikbareexpertiseperonderdeelvanhetdetacheringsproces.Weegdieaftegenkostenenrisico’s.

Toelichting: Vooreenefficiënteuitvoeringvandetacherenzijnexpertise,ervaring,systemenenschaalgroottevanbelang.Diekunnentussenonderdelenvanhetdetacheringsprocestotverschillendeafwegingleiden.(ziedemodellenhiervoor)

Hetformeelwerkgeverschapwordtregelmatigapartgeplaatst.Danschui-venookdedaarmeeverbondenrisico’snaardiepartij.Dezezalhiervooreenmargerekenen(tenzijergewerktwordtmetopencalculatie).

Indeafwegingpubliek-privaatzienwedeafwegingvanrisico’senkostenterugineenrisico-opslag.Daarnaastzullenprivatepartijeneenwinst-margeinrekeningbrengen.PrivatepartijenmoetenBTWafdragen,waardoorhunkostenhogerzijn.

NB: een nog niet uitgekristalliseerd vraagstuk is of publieke detachering van de doelgroep onderdeel is van de publieke taak in het kader van de P-wet of als een economische activiteit beschouwd moet worden. In het laatste geval moet de publieke detacheerder zich houden aan de wet Markt en Over-heid. Dat betekent (onder andere) dat ze de integrale kosten moeten toerekenen aan die goederenof diensten.

7.5 ORGANISATIE VAN DE UITVOERING ALGEMEEN.

7. 5 ORGANISATIE VAN DE UITVOERING ALGEMEEN

Page 24: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

8. Aanbevelingen 1. Kiesvooreenbewustestrategievanbesluitvorming.(Hoofdstuk3)

2. Veelgemeentendoenpubliekdetacherennukleinschalig.Expliciteerofditeengewenste

structurelesituatieisofmogelijkeenaanloopnaarietsanders.(Hoofdstuk3)

3. Betrekbijdevisieofmeningsvormingdeverschillendeinvalshoeken.(Hoofdstuk4)

4. Gaingesprekmetdewerkgevers.Huidigegroteinlenerszittenmeteenpersoneelsvraag.

Iseentijdelijkefaciliteitdaneenafdoendeantwoord?(Hoofdstuk4)

5. Expliciteerenkwantificeerderisico’szowelvoordewerkgeveralsdedetacheerder.(Hoofdstuk5)

6.Analyseeraandehandvandebusinesscasewatderelevanteknoppenzijnwaaraan

gedraaidkanworden.(Hoofdstuk6)

7. Ookbij‘optimalecondities’blijfthetpubliekdetachereneen‘marginalebusiness’.

Een(beperkte)bijdragevanuitP-budgetlijktdanonvermijdelijk.(Hoofdstuk6)

8. Dekeuzevooreenpubliekeofprivatedetacheerderiszinvoltebepalennahetontledenvan

hetdetacheringsprocesnaarverschillendeonderdelen.(Hoofdstuk7)

248 AANBEVELINGEN

Page 25: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

25DE GEÏNTERVIEWDE SW-BEDRIJVEN EN/OF GEMEENTEN

De geïnterviewde SW-bedrijven en/of gemeenten1. WerkSaamWestfriesland/Hoorn2. Amsterdam3. Amersfoort4. DZB/Leiden5. Werkse/Delft6. Rotterdam7. Drechtsteden8. WeenerXL/DenBosch9. WSD/Boxtel10. ArbeidsmarktregioFriesland11. Alescon/Assen12. Emco/Emmen13. Larcom/Ommen14. SWB/Hengelo15. Felua-groep/Apeldoorn16. Utrecht17. Nijmegen18. Baanbrekers/Waalwijk

1

2

3

5

6

7

8

9

10

11

12

13

1415

16

17

18

4

Page 26: Detacheringswijzer · Bij detachering is sprake van een driehoeksverhouding tussen werknemer (uit de doelgroep), de werkgever/inlener en de detacheerder. Hoe beïnvloedt publiek detacheren

26COLOFON

ColofonAuteurs:RobertCapel(Capeladvies)enMauritsDepla(Hiemstra&DeVries)DezepublicatieisonderdeelvanhetCedris-programma‘OptimaliseringvanhetverdienvermogenindeSW(‘spoor2’)entotstandgekomenmetsubsidievanhetministerievanSocialeZakenenWerkgelegenheid

UitgebrachtnamensdeProgrammaraad(maart2016)

Hetprocesvanbesluitvormingrondompubliekdetacherenisopveelplaatsennoggaande.Nietalleantwoordenzijnuitgekristalliseerd.Wijstaandaaromopenvooruwreactiesenaanvullingenopdezedetacheringswijzer.