Demografische en sociologische ontwikkelingen

in Limburg en de Euregio

Maastricht University/ Provincie Limburg/ NEIMED /Zuyd Hogeschool/ Gemeente Maastricht / Euregio Maas-Rijn

(EMR)

Dr. Nol Reverda ITEM / NEIMED / Zuyd Hogeschool

Inhoud

1. Demografische staat van Zuid-Limburg

2. Sociale staat van Zuid-Limburg

3. Sociologie van de Euregio Maas-Rijn

4. Twee scenario’s

nol reverda – ITEM/Neimed/ Zuyd Hogeschool

nol reverda – ITEM/Neimed/ Zuyd Hogeschool

Demografie: de wereld

Source: United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2015) World Population Prospects: The 2015 Revision. New York: United Nations.

Year World Asia Africa Europe Latin America

Northern America

Oceania

2015 7.349 (100%)

4.393 (60%)

1.186 (16%)

738 (10%)

634 (8,5%)

358 (5%)

39 (0,5%)

2030 8.501 (100%)

4.923 (58%)

1.679 (20%)

734 (8,5%)

721 (8,5%)

396 (5%)

47 (0,5%)

2050 9.725 (100%)

5.267 (54%)

2.478 (26%)

707 (7%)

784 (8%)

433 (4,5%)

57 (0,5%)

Demografie: Nederland Afgelopen en komende 15 jaar (PBL)

nol reverda – ITEM/Neimed/ Zuyd Hogeschool

Demografie: Territoriale ongelijkheid (Bettina Bock)

nol reverda – ITEM/Neimed/ Zuyd Hogeschool

Demografie: Euregio Maas-Rijn

• Aken, Luik en Belgisch-Limburg groeien

• Zuid-Limburg krimpt

nol reverda – ITEM/Neimed/ Zuyd Hogeschool

Bevolkingsprognose Belgisch Limburg

nol reverda – ITEM/Neimed/ Zuyd Hogeschool

8

Demografie: Maastricht, Sittard-Geleen en Heerlen

0 -20 20 - 65 65 en ouder totaal

2014 56 18%

187 62%

61 20%

304 100%

2040 48 18%

142 52%

84 30%

274

2050 41 16%

136 54%

76 30%

253 100%

nol reverda – ITEM/Neimed/ Zuyd Hogeschool

9

2. De sociale staat van Zuid-Limburg

nol reverda – ITEM/Neimed/ Zuyd Hogeschool

Nederland Zuid-Limburg

Werkloosheid 6,8% 6,6%

Netto arbeidsparticipatie

64% 59,5%

Arbeids- ongeschiktheid

6% 8%

Laag inkomen 9,5% 10,8%

Laagste inkomens Drie van de tien gemeenten komen uit Zuid-Limburg

Sociaal kapitaal Relatief weinig vertrouwen in bren

Relatief weinig vertrouwen in overheid

10

De sociale staat van Zuid-Limburg

nol reverda – ITEM/Neimed/ Zuyd Hogeschool

Nederland Zuid-Limburg

Jongeren in jeugdzorg 3,1% 4,3%

Laaggeletterdheid 11,9% 13,8%

Vroegtijdig schoolverlaten

3,8% 5,5%

Laag opleidingsniveau 29% 32,8%

Hoog opleidingsniveau 34% 32%

3. Sociologie van de Euregio Maas-Rijn Sociologische kernvragen: • Bestaat een Euregionaal conscience collective – gedeelde

opvattingen, waarden en normen? • Voorziet de Euregio in betekenisgeving aan het dagelijkse leven? • Verschaft de Euregio een referentiekader voor gedrag: identiteit? • Is er sprake van intensief interactieverkeer – bruggenbouwend

sociaal kapitaal? • Verlangen we naar een Euregionaal voetbalelftal?

Conclusie: Euregio Maas-Rijn eerder een construct dan een samenleving – er zijn nog altijd grenzen (v. Beek, 1996)

nol reverda – ITEM/Neimed/ Zuyd Hogeschool

4. Scenario’s Eerste scenario: • Euregio is oplossing voor demografische en

sociale vraagstukken Zuid-Limburg – geen balans, slecht huwelijk

Tweede scenario: • Meer en intensievere samenwerking op

economisch, sociaal en cultureel gebied – maak projecten zichtbaar, maak meerwaarde helder

• Meer koeienpaadjes!!!

nol reverda – ITEM/Neimed/ Zuyd Hogeschool

Dank voor uw aandacht!

nol reverda – ITEM/Neimed/ Zuyd Hogeschool