01

Meer woningenIn het ‘meest milieuvriendelijke alternatief’ voor verdere bebouwing van het TU-gebied is ruimte voor drieduizend studentenwoningen. Zo zouden er 250 kunnen komen op de plek waar ooit de faculteit Bouwkunde stond.

DELTA. 31 04-11-2010 wEEkbLAD vAn DE TEchnischE univErsiTEiT DELfT

Monster turbinesScaling up wind turbines from the current 3 megawatts to 5, 10 or even 20 megawatts demands daring and creative concepts. A 10 megawatt wind turbine would need a blade diameter as large as the Euromast. Dr Deok-je Bang pre-sented some in his thesis.

AfscheidDaan Lenstra nam vorige week afscheid als decaan van Elektro-techniek, Wiskunde en Informatica. De wilde plannen die hij had bij zijn aanstelling, werden gaandeweg minder wild. “Omdat mensen bar-rières opwerpen en je teruggeflo-ten wordt.”

samenwerkenNederlandse universiteiten wer-ken volgens de Time-ranking het beste ter wereld samen met het bedrijfsleven. Hoe doen ze dat? “Ga met kleine bedrijven in zee en blijf onafhankelijk.”

Diwali 2010TU Delft’s Indian Student Associ-ation invites all students to attend this year’s Diwali 2010 Festival of Lights. With Indian students now the second largest group of inter-national students per nationality, Diwali offers a unique opportunity to experience some joyous Indian culture and party like Indians will be partying from Bombay to Ziro.

> 03 >07 >08 >12 >19 English

TUDELTA.31

De bouw van het nieuwe studentencomplex aan de Balthasar van der Polweg vordert gestaag. De Derde Toren is een samenwerkingsproject van Duwo en de Bredase woningcorporatie Laurentius. Er komen 300 woningen voor 405 studenten. Halverwege 2011 hoopt de bouwer klaar te zijn. Vrijdag is de feestelijke opening van een ander

nieuw studentencomplex aan de Rotterdamseweg, waar sinds begin september 267 studenten wonen.(Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

02niEuwsinTErviEw

> Jaargang 42

Delta is het informatie- en opinieblad van de TU Delft, verzorgd door een journalistiek onaf-hankelijke redactie.

> redactieFrank Nuijens, (hoofdredacteur), Katja Wijnands, Dorine van Gorp, (eindredactie), Saskia Bonger, Tomas van Dijk, Erik Huisman, Connie van Uffelen, Jos Wassink (verslag-geving).

> MedewerkersWillemijn Dicke, Robbert Fokkink, Jorinde Hanse, Dap Hartmann, Auke Herrema, Chris-tian Jongeneel, David McMullin, Anna Noyons, Daan Schuurbiers, Jimmy Tigges, Stephan Timmers, Ellen Touw, Robert Visscher, Pas-cale Warners, Martine Zeijlstra.

> foto‘sSam Rentmeester/ Hans Stakelbeek (FMAX).(info@fmax.nl)

> vormgevingKummer & Herrman, Utrecht

> Lay-OutLiesbeth van Dam

> MededelingenMartin Kers (m.kers@tudelft.nl)

> redactieraadIdr. B.B. Scholtens (voorzitter), G.K. Berghuijs, MSc, prof.dr. M.J. van den Hoven, mr. J.J.M. Kok, R.H.G. Meijer, T. Niks, ir. M. Persson, C.J.M. Pieters, prof. dr. B.J. Thijsse, dr.ir. C.A.J.R. Vermeeren

> redactie-adressenUniversiteitsbibliotheekKamer 0.18-0.28Prometheusplein 12628 ZC DelftPostbus 139 2600 AC DelftTel. 015-278 4848E-mail: delta@tudelft.nlwww.delta.tudelft.nl

> ISSN 0169-698x

> DrukWegener Nieuwsdruk Twente, Enschede

> Oplage 12.000

> AdvertentiesH&J uitgeversPostbus 1012900 AC Capelle aan den IJsselTel. 010-451 55 10Fax 010-451 53 80E-mail:delta@henjuitgevers.nlwww.linkmagazine.nl

> AbonnementEen abonnement kost 37,50en kan elk moment ingaan.

> hOPDelta werkt samen met het Hoger Onderwijs Persbureau Hein Cuppen, Bas Belleman, Thijs den OtterTel. 071-523 6151Fax 071-523 2138E-mail hop@xs4all.nl

> copyright DeltaAuteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen, schema‘s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken, in enigerlei vorm of wijze.

sCHUURBIERS

TUDELTA.31

DELTA. 31 04-11-2010

Maatschappelijke verantwoordelijkheid

‘Geen mystiek, maar keiharde ict’Prof.drs.dr. Léon Rothkrantz, universitair hoofddocent bij EWI, hield op 20 oktober zijn inaugurele rede aan de faculteit Militaire Wetenschappen van de Nederlandse Defensie Academie in Den Helder. Hij had het over digitale engelbewaar-ders.

xERIK HUISMAN

Hoe was het in Den Helder?“Heel leuk. Ik had een zaal van 250 mensen. Daarna heb ik een diner gegeven. Voor 180 mensen!

Een TU’er, defensie en een rede rijkelijk geïllustreerd met engel-bewaarders. Gaan we op de mys-tieke toer?“Een engel die je beschermt, is een gedachte die teruggaat naar de Oudheid, Plato, en die later is over-genomen in de Katholieke Kerk. Die gedachte probeer ik in een digitaal systeem met sensoren te bouwen. Met camera’s, biosensoren, micro-foons, EEG-sets.”

Dus geen bijgeloof?

“In de Katholieke Kerk zijn boeken volgeschreven over engelen en ook in de Koran gaat het over engelen. Veel mensen denken als er iets bijna misgaat: daar had ik een engeltje op mijn schouder. Maar in mijn geval is er niets mystieks aan. Wij bouwen een keihard ict-systeem.”

Weinig romantisch, maar wel fascinerend?“Ja. Nu heb je bijvoorbeeld een secretaresse die, zonder dat je er invloed op hebt, voorkomt dat er voor jou dingen fout lopen. De digi-tale beschermengel ligt in het ver-lengde.

Heeft u een concreet voorbeeld?“De Aibo, een robot van Sony. Die hebben we getraind als digitale

waakhond. Hij kon rook detecteren of inbrekers. Hij was ook van afstand aan te sturen. Ik kon zeggen: ga naar de keuken. Dan wist hij die te vinden en erachter te komen of iemand aan mijn drankvoorraad zat. Ons systeem kan nu de emotionele staat van een autobestuurder vaststellen en een corrigerend seintje geven. De autosleutels eruit trekken gaat ethisch nog wat te ver.”

Aan ingrijpen zit ook een gevaar-lijke kant.“Er zijn nu in computergames al bots die autonoom gedrag vertonen. Die doen dingen die je als ontwerper niet hebt geprogrammeerd.” Wat is de toekomst?“Bijvoorbeeld dat in een auto iets

zit dat ingrijpt als je in slaap valt of te agressief bent of te dronken om te rijden. Die zet jou aan de kant of stopt de auto, zonder dat je er invloed op hebt.”

Dat waren burgertoepassingen, maar u sprak op een militaire aca-demie.“Voor de F16 hebben we aan de hand van waarnemingen met came-ra’s, microfoons, biosensoren en de instructies van het F16-handelin-genhandboek een systeem gebouwd dat het gedrag van de piloot en de omgeving volgt. Het systeem inter-preteert het gedrag en geeft een seintje als de piloot bijvoorbeeld een dreiging mist.”

Wat wacht ons op dat gebied nog?“Steeds meer intelligente robot-achtige wezens die zelf naar gevaar gaan en ingrijpen. Om ergens bin-nen te kunnen kijken hebben com-mando’s nu al rupsvoertuigjes met camera’s, sensoren voor geluid en beweging. En je hebt onbemande vliegtuigen om raketinstallaties op te sporen en die meteen te bombar-deren.”

Dus die Talibanstijders met hun bermbommen…“Aan die bermbommen kan ik niks doen. Wel kun je met camera’s ach-terhalen als twee gasten langs de weg in de bodem prutsen. Dan kun je je afvragen of er een bermbom zit en maatregelen nemen.”

Over twee weken is het zover: met de openbare verdediging van mijn proef-schrift komt een eind aan vijf jaar promotieonderzoek naar maatschap-pelijke verantwoordelijkheid in de wetenschap. Of liever gezegd, naar de mogelijkheden om bredere ethische en maatschappelijke overwegingen in de dagelijkse onderzoekspraktijk te integreren. De aanleiding voor het onderzoek was de groeiende belangstelling bij burgers en beleidsmakers om de maatschappelijke impact van wetenschappelijk onderzoek al in een vroeg stadium op waarde te schatten. Want hoewel de hedendaagse toege-paste wetenschappen meer en meer gericht zijn op maatschappelijke rele-vantie, is er ook onzekerheid over de gevolgen van die innovaties. Vooral in opkomende onderzoeksgebieden als nano- en biotechnologie gaan enorme investeringen gepaard met grote maatschappelijke bezorgdheid. Aandacht voor de bredere implicaties van wetenschappelijk onderzoek ‘op de werkvloer’ is echter niet vanzelfsprekend. De heersende opvat-ting van goede wetenschapsbeoefening is immers dat onderzoekers zich verre dienen te houden van de ethische en maatschappelijke aspecten van hun werk: de onderzoeker genereert betrouwbare, objectieve kennis door middel van een proces van belangeloos, nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek. In mijn onderzoek heb ik getracht de onhoudbaarheid van die positie aan te tonen. Als de uitkomsten van toegepast wetenschappelijk onderzoek maatschappelijk relevant zijn, dan is de claim van neutraliteit inconsistent. De maatschappelijke verantwoordelijkheid van de onder-zoeker behelst kritische reflectie op de doelstellingen en uitkomsten van het onderzoek. De onderzoeksvraag luidde daarom: hoe kunnen we toe-gepaste wetenschappers met de bredere ethische en maatschappelijke aspecten van hun werk engageren? In drie case studies (de implementatie

van een gedragscode, interdisciplinaire samenwerking tussen natuur- en sociale wetenschappers, en de vormgeving van onderwijs op het gebied van wetenschap en maatschappij) zijn de mogelijkheden en beperkingen voor de verwezenlijking van een ruimere interpretatie van maatschap-pelijke verantwoordelijkheid in de dagelijkse onderzoekspraktijk verkend. Een opvallend resultaat van die verkenningen is dat de bespreking van bre-dere overwegingen niet ten koste hoeft te gaan van de effectiviteit van het onderzoek. Een breder perspectief blijkt veelal juist tot nieuwe inzichten te kunnen leiden. De onderzoeksresultaten bieden nog maar een eerste stukje van de ver-antwoordelijkheidspuzzel. De case studies richtten zich vooral op individu-ele onderzoekers, maar los van de bewustwording van individuen is ook de institutionele context van belang. De regels van de universiteit en de mores van de sociale kring bepalen in grote mate de bewegingsvrijheid van de onderzoeker. Zolang het principe van ‘geen ethiek op de werkvloer’ heer-send blijft in de onderzoekscultuur, is de kans gering dat bredere reflectie op ethische en maatschappelijke aspecten beklijft. De maatschappelijke impact van de toegepaste wetenschappen vraagt om een heroverweging van het onderzoeksethos. Die ‘herwaardering’ van waardevrije weten-schap, waarbij reflectie op de bredere context gezien wordt als een inte-graal onderdeel van wetenschapsbeoefening, is nodig om publiek vertrou-wen in de innovatiegerichte wetenschappen te waarborgen.

Daan Schuurbiers promoveert op 15 november. Volgende maand verschijnt zijn laatste column in de Delta.

Léon Rothkrantz: “Er komen steeds meer intelligente robotachtige wezens die zelf naar gevaar gaan en ingrijpen.” (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

03niEuws DELTA. 31 04-11-2010

spreekt van een ‘overdreven reactie’ van de staatssecretaris. “Het wordt wettelijk heel moeilijk dit geld in te houden, maar we zullen navragen waar hij dit besluit op baseert.” Er is nog geen wet die topsalarissen bij semipublieke instellingen inperkt. Zijlstra verwijst naar de wet op het hoger onderwijs (artikel 2.9), waarin staat dat hij overheidsgeld mag terugvorderen als dat ondoel-matig is aangewend.

salaris teruggeëistHet salaris van collegevoorzitter Dirk Jan van den Berg was in 2009 19 duizend euro te hoog, aldus staatssecretaris Zijlstra. Hij vordert dit bedrag terug van de TU Delft. De universiteit heeft in zijn ogen afspraken geschonden, antwoordt hij op vragen van de SP. Nadere informatie van de raad van toe-zicht (rvt) heeft hem niet op andere gedachten gebracht. Rvt-voorzitter Gert-Jan Kramer zegt in een eerste reactie dat de TU niets verkeerd heeft gedaan. “We maken ons bui-tengewoon druk over een buiten-gewoon gering bedrag.” Kramer

denten die bestuurswerk doen of bijzondere omstandigheden hebben. “Als een student straks drieduizend euro moet betalen en de instelling eenzelfde efficiency-korting moet betalen, denkt de stu-dent: ik doe deze studie niet meer. Dan hebben we de numerus fixus straks niet eens meer nodig.” Wel is volgens Rullmann niet meer te verkopen dat TU-studenten gemid-deld 7,5 jaar doen over een studie-route van vijf jaar.

DesastreusCollegelid Paul Rullmann is bezorgd over maatregelen uit het regeerakkoord. Dat bleek bij een vergadering met de studentenraad (sr), in de herfstvakantie. De sr vroeg wat Rullmann vond van het sociaal leenstelsel voor master-studenten en maatregelen voor studenten die langer dan één jaar uitlopen (verhoging van het col-legegeld met drieduizend euro en afschaffing van de ov-kaart). “Als dat letterlijk morgen zou worden ingevoerd, is dat desastreus”, zei Rullmann. Hij vindt dat rekening moet worden gehouden met stu-

veni’sVijf TU-onderzoekers hebben een driejarige Veni-beurs ontvangen van NWO. Dr. Akira Endo (TNW) ontwikkelt een astronomische detector om de geschiedenis van stervorming te bestuderen. Dr.ir. Caspar Chorus (TBM) onderzoekt spijt in mobiliteit. Dr.ir. Ali Mesbah ontwikkelt bij EWI een online test voor websites. Dr. Rudy Negenborn (3mE) werkt aan samenwerkende transporthubs voor een efficiënter transport. Dr. Mohanchand Palad-ugu (TNW) wil staal zelfherstellend maken door kleine scheurtjes op te vullen met stabiele clusters.

in Tu-wijk is plek voor 4800 woningen In het ‘meest milieu-vriendelijke alternatief’ voor verdere bebouwing van het TU-gebied is ruimte voor drieduizend studentenwoningen. Zo zouden er 250 kunnen komen op de plek waar ooit de faculteit Bouw-kunde stond.

xSASKIA BONGER

Dat staat in de Concept Milieuef-fectrapportage Delft Zuid-Oost, die deze week is gepresenteerd. Het onderzoek naar de milieueffecten van ruimtelijke ontwikkelingen en woningbouw in het TU-gebied is bijna afgerond, maar maandag-avond mochten omwonenden en andere belanghebbenden nog hun mening geven.Het college van burgemeester en wethouders (b en w) wil zijn zogehe-ten voorkeursalternatief in decem-ber aan de gemeenteraad presente-ren. Het ‘meest milieuvriendelijke alternatief’ (mma) vormt daarvoor samen met ‘bewonerswensen, poli-tieke wensen en economische wen-sen’ de basis, aldus de gemeente.In het mma is in totaal ruimte voor 4800 woningen, waarvan driedui-zend voor studenten. Op een plat-tegrondje staan de locaties ingete-

kend waarop deze woningen zouden moeten komen. Er is bijvoorbeeld sprake van een vierde en een vijfde toren aan de Balthasar van der Pol-weg: eentje met 250 eenheden naast de derde toren die nu in aanbouw is en eentje met tweehonderd eenhe-den tegenover de tweede toren.Ook zouden er achter de facul-teit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica 680 eenheden kun-nen komen. Daar dicht in de buurt, aan de Cornelis Drebbelweg, staan nog eens 255 eenheden ingepland.

Ook aan de Rotterdamseweg zou-den nog 575 studentenwoningen gebouwd kunnen worden. En op het voormalige adres van de faculteit Bouwkunde moet de bouw van 250 eenheden mogelijk zijn, aldus het mma.Ook aan de Schoemakerstraat zijn locaties aangewezen waar wonin-gen moeten komen. Meteen naast de TU-bibliotheek is plek voor twee-honderd reguliere woningen, daar-naast moeten tweehonderd studen-teneenheden komen. En daar weer naast, achter de faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen, tweehonderd reguliere woningen. Tevens staan er op de plek van het Stud-gebouw 245 studentenwo-

ningen ingetekend. Verder staan er in het TU-Noord-gebied nog 275 nieuwe studenteneenheden in. Nog eens zeventig studentenwoningen zijn mogelijk op locatie ‘Nieuwe Haven’ tussen de Schie en de Rot-terdamseweg, waar onder meer ook 255 reguliere woningen en een basisschool kunnen komen.Volgens de milieueffectrapportage is het vanuit milieuoogpunt goed mogelijk om het TU-gebied verder te ontwikkelen, maar er zijn wel aandachtspunten. Zo moet onder meer gelet worden op de water-structuur (onder meer de waterber-ging), op de ecologische structuur en op een duurzame energievoor-ziening. Overigens moeten er voor-dat die projecten van start kunnen eerst bestemmingsplannen worden opgesteld.Als alle drieduizend woningen in het TU-gebied er komen, is dat nog niet genoeg om te voldoen aan de totale vraag. Onderzoeksbureau Rigo heeft berekend dat er tot 2023 vijfduizend woningen nodig zijn. Ook elders in Delft moet daarom worden ge- of verbouwd. In oktober liet het college van b en w weten te gaan onderzoeken welke braakliggende terreinen tijdelijk zijn te gebruiken om studenten te huisvesten. Ook Duwo wedt op verschillende paar-den. De studentenhuisvester heeft afgelopen maand zeventig wonin-gen in de binnenstad overgenomen van corporatie Woonbron.

Tot 2023 zijn vijfduizend woningen nodig

WonderMet stomheid geslagen was deze jonge bezoeker aan het Science Centre door de c,mm,n, de futuristische auto die een antwoord moet zijn op het mobiliteitsprobleem. Het Science Centre, dat begin september de deuren opende en een wereld vol wetenschap en tech-niek huisvest, werd tijdens de Wetenschapsdag in de herfstvakantie druk bezocht door de doelgroep, jongeren tussen 8 en 18 jaar. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

corps vereerd met bnn-serieIn de BNN-serie Feu-ten, die maandag voor het eerst werd uit-gezonden, krijgen de aspirant-leden van een fictief studentencorps te maken met veel ver-baal en fysiek geweld. Toch vindt het Delftsch Studenten Corps het een eer gepersifleerd te worden.

Leden van het Delftsch Studenten Corps hebben maandagavond op de sociëteit gekeken naar de eerste aflevering van Feuten. “Iedereen vond het leuk om te zien. We hebben veel gelachen om de belachelijke dingen die er gebeurden”, vertelt Anthony Meyer zu Schlochtern, pre-sident van de senaat. Meyer zu Schlochtern vindt het een eer dat er een serie is over een stu-dentencorps. “Het is heel leuk dat er een persiflage, een karikatuur wordt gemaakt waarin onze leef-wereld is uitvergroot.” Hij vindt de sfeer in de serie mooi. “De vestjes, de jasjes en de dasjes en het creë-ren van saamhorigheid; dat is heel herkenbaar.”Verder gebeurt er veel dat ‘zwaar overtrokken’ is, zegt Meyer zu Schlochtern. Hij noemt het var-kentje dat aan het einde bruut wordt vermoord door de preses van

het fictieve corps. “Natuurlijk zou ik met geen mogelijkheid zo met dieren omgaan.”Meyer zu Schlochtern heeft begrip voor de uitvergrotingen in de serie. “Zo gaat dat nou eenmaal bij drama-series. Het is fictie. Maar vooroor-delen zijn meestal niet waar. Fysiek geweld is bij ons volledig uit den boze. Daar zijn zeker consequenties aan verbonden.”De Landelijke Kamer van Vereni-gingen (LKvV) reageert serieuzer op de serie. Ze vindt het nodig in een persbericht de werkelijkheid te beschrijven. “In nauw overleg met

universiteiten, hbo-instellingen en de LKvV zijn de introductieperioden goed georganiseerd. Van mishan-deling, vernedering of aanranding is nooit sprake en er is in werke-lijkheid bijzonder veel aandacht voor medische begeleiding, slaap, hygiëne en de persoonlijke grenzen van de nieuwe studenten. Voorzitter Jeroen Thys: “Een introductieperi-ode kan zwaar zijn, maar er wordt goed voor je gezorgd.”(SB)

‘fysiek geweld is bij ons volledig uit den boze’

www.delta.tudelft.nl/22000

x

04niEuws DELTA. 31 04-11-2010

verwarringDe komende editie van de absur-distische late night show De Staat van Verwarring is voor TU’ers extra aantrekkelijk. Reden: prof. Bruno Ninaber van Eyben (hoogleraar-schap bij Industrieel Ontwerpen) wordt geïnterviewd. Daarnaast is huidkunstenaar Ralph Tattoo te gast. Het geheel staat onder leiding van de presentatoren Pieter Jouke en Ronald Snijders.

gewicht mee in de klasse tot 85 kilo. Dezelfde maandagavond gaf de TU-student in de Madiwodovrij-dagshow in zijn mawashi (een soort superstrakke onderbroek) een sumodemonstratie op tv, met File-mon Wesselink als gewillige spar-ring partner. “Leuk dat er voor het eerst wat serieuzer naar sumowor-stelen werd gekeken”, vond de door de media-aandacht toch enigszins verraste Overbosch.

sumoworstelaarSumoworstelaar Olle Overbosch wachtte op Schiphol een warm onthaal door Jakhals Janine van DWDD, een dag na het behalen van zijn WK-brons in Warschau op 17 oktober. De Delftse bouwkunde-student en Europees kampioen van 2009 verloor in Polen zijn eerste partij van de Rus Mongush, waarna hij via de verliezersronde brons won door de Duitser Brinkmann te verslaan. Hoe kwam het dat hij niet ‘zo’n vadsige, grote dikke man’ is, luidde de eerste vraag van de interviewster. Het antwoord was simpel: Overbosch deed als licht-

zijn ook een uitwisselingsdatabase met universiteiten waarmee de TU Delft overeenkomsten heeft, een beurswijzer met informatie over TU-beurzen en ervaringen van studenten die in onder meer Bang-ladesh, Japan, de VS en Singapore zijn geweest. Op de site is door te klikken naar de programma’s van de faculteiten.

buitenlandStuderen of stagelopen in het bui-tenland. Dat klinkt leuk en in de ‘Studie en stage buitenland week’ kun je er ook nog op een prettige manier mee kennismaken. In de week van 8 tot en met 11 novem-ber geven alle faculteiten infor-matie over studie en stage in het buitenland. Daarnaast biedt het international office de gelegen-heid om online te ontdekken wat er komt kijken bij studie en stage in den vreemde. Op de website staat een stappenplan met activiteiten die nodig zijn vóór vertrek, in het buitenland en na het verblijf. Er

rugzak als kantoorHet nieuwe werken is in opmars. Als het aan de dienst human resour-ces ligt, voert de TU het in. Vakbond AbvaKabo FNV hield er woensdag in de Aula een congres over. Donderdagmiddag onderzoeken college van bestuur, decanen en directeuren hoe en wanneer het is in te voe-ren.

xCONNIE VAN UFFELEN

Het nieuwe werken omvat onder meer flexwerken, thuiswerken en resultaatgericht werken. Onafhan-kelijk van plaats en tijd. Medewer-kers hebben geen vaste werkplek-ken, maar bijvoorbeeld een plankje en een laptop, zoals bij Bouwkunde. “Je rugzak is feitelijk je kantoor”, zegt Kees Schotsman, hoofd veilig-heid, gezondheid, welzijn en milieu van de dienst human resources. Bij de TU wordt het nieuwe werken vooral ingegeven door initiatieven als het flexwerken bij Bouwkunde, de lage bezetting van kantoor-

ruimte bij Techniek, Bestuur en Management en de nieuwbouw voor Technische Natuurwetenschappen. De dienst facilitair management en vastgoed wil kantoorruimtes anders inrichten. “Bezuinigen is zeker een argument”, zegt Schotsman. De nieuwe manier van werken komt echter ook voort uit de wens om werk en privé beter op elkaar af te stemmen en zo als organisatie een aantrekkelijke werkgever te zijn en blijven. “Je brengt bijvoorbeeld eerst rustig je kinderen naar school

en rijdt na de file naar kantoor”, zegt Schotsman. “Dat betekent ook dat je langer doorwerkt of ’s avonds thuis verder werkt. Zie het als de nieuwe werknemer die zich minder bindt aan de organisatie, maar als een soort zelfstandig ondernemer resultaten waarmaakt. Met de lei-dinggevende als coach.”Waar flexibel werken alleen te maken heeft met aanwezigheid op wisselende werktijden, is het nieuwe werken meer gericht op de 24-uurs economie. “Niet dat je con-tinu bezig bent met je werk, maar ’s avonds of op vakantie kijk je even

naar je mail”, legt Schotsman uit. “Aan de andere kant geeft het je de vrijheid om overdag bijvoorbeeld de dokter te bezoeken.”

Op vakantie is het toch juist fijn om er even helemaal uit te zijn? Je partner vindt het misschien ook niet leuk als je weer met je werk bezig bent.Schotsman: “Toch zie je dat veel mensen het heel aantrekkelijk vinden. Je kunt er afspraken over maken met je partner door bijvoor-beeld maar één keer per dag mail te checken. Als je het niet wilt, hoeft het niet. Als leidinggevende moet je medewerkers meer op afstand sturen. Loslaten. Vertrouwen. Van medewerkers wordt verwacht dat zij innovatief, gedisciplineerd en initiatiefrijk zijn. Niet afwachtend zijn, maar met ideeën komen. Dat is de kracht van het nieuwe werken: dat je samen met collega’s, in team-verband, tot nieuwe initiatieven en ideeën komt.”

In teamverband? Je collega’s zitten dan toch juist thuis?“Klopt. Dat moet je als werkgever faciliteren. Interpolis heeft een kantoor in Tilburg ingericht met ontmoetingsruimtes. Ik zit nu hier met collega’s op een gang en zie ze relatief weinig. Zo’n campus: in de zomer vind ik het een prachtige omgeving om met elkaar te wande-

len. Je hoort zo van elkaar waar je mee bezig bent. Juist daardoor ont-staat uitwisseling van informatie.”

Wordt dat niet lastig als men straks thuis werkt? “Klopt, je moet ook regels stellen. Verzekeraar SNS-Reaal wil dat iedereen op zijn minst twee dagen per week op kantoor is. Er zijn ook mensen die het juist heel plezierig vinden om met collega’s te werken. Dat moet kunnen. Soms kun je je thuis beter concentreren. Je moet daar dan ook een ruimte organise-ren en met je familieleden afspre-ken dat je even niet gestoord wilt worden.”

Loopt de TU niet het risico dat men-sen lichamelijke klachten krijgen omdat ze thuiswerken met meubi-lair dat verkeerd staat afgesteld? “De arbo-wetgeving verplicht de werkgever die zorg ook te hebben met betrekking tot het thuiswerken. De meeste kantoren lossen het op door een eenmalige vergoeding te geven waarmee je als medewer-ker meubilair kunt kopen en een kantoortje kunt inrichten, maar je blijft zelf verantwoordelijk voor een juiste zithouding. Daar zijn ook softwareproducten voor. Het meu-bilair in kantoren moet makkelijk te verstellen zijn. We kunnen kijken hoe andere organisaties dat hebben opgelost. Dat wil ik met de mede-

zeggenschap bespreken.”

Bij Bouwkunde is het werken met flexibele plekken geëvalueerd: mensen gingen vaker thuiswerken en studenten konden hun docenten niet meer vinden. Het lijkt me niet fijn als studenten vragen over een wiskundige afleiding door de tele-foon moeten bespreken.“Terechte nadelen. Als je het nieuwe werken invoert zul je ongetwijfeld dit soort dingen tegenkomen. Daar zul je secuur mee moeten omgaan. Het lijkt me merkwaardig als docenten onbereikbaar zijn met de huidige technologie. Thuis moeten zij hun mobiel naast zich hebben liggen of afspreken dat ze binnen een uur terugmailen. Je kunt ook colleges opnemen.”

Ander probleem was dat mensen hun laptop niet onbeheerd durfden achterlaten als ze in hun eentje in een kantoortje zaten en even naar het toilet moesten.“Dat lijkt me inderdaad een ver-schrikking en daar zul je met een aantal specialisten een antwoord op moeten bedenken. Desnoods zet je je computer vast aan een kabel. Computers worden ook steeds klei-ner. Een iPad neem je zo mee naar de wc, maar het is niet ideaal. We zullen het evaluatierapport bij de invoering betrekken.”

het nieuwe werken is gericht op de 24-uurs economie

SchroefdraaienWie dacht dat studenten werktuigbouwkunde alleen maar hightech apparaten maken, zoals robotvogels en snelle racewagentjes, komt bedrogen uit. Deze eerstejaars studenten veranderden een gewone schroevendraaier in een soort handaangedreven boor, maar dan wel een met schroefpunt. Een wedstrijdje schroefdraaien in hout wees uit wie het beste ontwerp had gemaakt. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

De Staat van Verwarring, Theater Walhalla aan de Sumatraweg 9-11 in Rotterdam, donderdag 4 november, aanvang 21.00 uur.

x

www.buitenland.tudelft.nl

x

05niEuws DELTA. 31 04-11-2010

www.delta.tudelft.nl

x

ObserverenBeter lesgeven? Docenten kunnen zich binnenkort tijdens hun eigen colleges laten filmen waarna ze tips van collega’s en experts krij-gen. Het Onderwijskundig Centrum Focus begint op 10 november met de cursus ‘Een (nog) betere docent door observatie en feedback’. Deel-nemers krijgen informatie over lichaamshouding, stemgebruik en lesopbouw en observeren elkaar tijdens colleges. Docenten vinden directe feedback vaak het meest leerzaam.

zijn raadslidmaatschap anderhalf jaar commissielid. Bikkers wordt opgevolgd door Willem-Jozef Van Goethem, voorheen Owee-bestuurder en sinds de verkiezin-gen commissielid van de fractie. Hij is het eerste raadslid in Delft dat niet de Nederlandse nationaliteit heeft. Van Goethem is afkomstig uit België. Hij wordt op 25 november geïnstalleerd.

AfscheidStip-raadslid Bart Bikkers ver-laat de Delftse politiek. Hij neemt donderdag 4 november tijdens de raadsvergadering afscheid. De reden voor zijn vertrek is tweeledig. “Het was voor mij bij mijn instal-latie tot raadslid al duidelijk dat ik dit maar een jaar zou doen”, reageert hij. Daarnaast speelt een rol dat hij begin dit jaar zijn studie bestuurskunde weer oppakte en deze aan het eind van het college-jaar wil afronden. Het scheidend raadslid was sinds 2004, toen hij aan de studie bouwkunde begon, betrokken bij Stip. Hij was voor

het festival. “De jury was onder de indruk van onze ontwikkeling.” Hun deelname krijgt bovendien nog een staartje: “Cabaretier Martijn Koning van de Comedytrain wil ons gratis coachen. Hij vindt dat we met ons muzikale cabaret iets heel ver-nieuwends doen. Te gek!”

cabaretfinalistenHet Delftse cabaretduo Maartje & Kine heeft het afgelopen vrijdag 29 oktober geschopt tot de finale van het Gronings Studenten Cabaret Festival. In de laatste ronde legden de twee het toch nog af tegen de Amsterdamse Dara Faizi – volgens Kine Handlykken (zesdejaars IO) de terechte winnaar van het festival. “Het was al superleuk om zover te komen, we hadden nooit verwacht de finale te halen”, aldus Handlyk-ken. “We deden auditie voor de lol, hadden niet eens een programma.” Maartje & Kine waren dan ook de minst ervaren deelnemers van

Mailen om drie uur ‘s nachts dELTA oNLINEDankzij de onvermoei-bare inzet van Yu Song steeg het slagingsper-centage voor het strui-kelvak modelleren zien-derogen. Studenten van de faculteit Industrieel Ontwerpen (IO) nomi-neerden hem voor de titel ‘beste docent van de TU Delft’.

xSASKIA BONGER

Een struikelvak dat studenten angst inboezemde. Zo stond het IO-bachelorvak modelleren bekend voordat de Chinese dr. Yu Song vorig jaar aantrad als vakcoördinator. Onderdelen als differentiaalver-gelijkingen en thermodynamica schrikten studenten af, het was droge theorie voor ze. Maar in één jaar tijd wist Song het slagingsper-centage te verhogen met 250 pro-cent, van 26 naar 71 procent. Volgens Marijn Goemans, commis-saris onderwijs van studievereni-ging i.d., legde Song er zijn ziel en zaligheid in om meer studenten het vak te laten halen. “Hij heeft alle kritiek gebruikt om de structuur van het vak aan te passen en de stof op

een betere manier aan te bieden.” Zo heeft Song de stof toegepast op alledaagse producten als een wc en een thuistap. Zo kon de theorie ein-delijk gaan leven.Als vakcoördinator huurt Song, Wolf voor zijn studenten, docenten in om de colleges te geven. Toch is hij verre van onzichtbaar. Joost van Leeuwen, penningmeester van i.d., volgde het vak modelleren het afge-lopen jaar. Volgens hem kent Song bijna al zijn studenten, terwijl hon-derden tegelijk het vak volgen. “Als je hem tegenkomt, vraagt hij hoe het

gaat. En hij blijft studenten pushen om hard te werken. Omdat je weet dat hij er honderd procent voor gaat, doe je dat zelf ook.” Dat Song alles geeft wat hij in zich heeft staat voor de studenten bui-ten kijf. Hij stuurt zijn studenten e-mails om drie uur ’s nachts. Hij blijft studenten die met vragen bij hem komen de stof uitleggen totdat ze het snappen. Hij gaf middenin de zomer nog een college voor het hertentamen. En hij schreef een computerprogrammaatje waarmee hij studenten persoonlijk hun cijfer

laat weten. Van Leeuwen: “Dat is veel fijner dan met je naam of stu-dienummer in een groot excelsheet staan.”Joost Huijberts, studentlid van de opleidingsdirectie, vindt Song een intelligente man met een bijzondere instelling. “Hij staat zelf ver boven de stof, maar hij kan het heel goed uitleggen. Hij is zo’n enorme moti-vator dat studenten zich in de stof gaan vastbijten. Hij geeft mensen het idee dat het te doen is. Hij is zo enthousiast over zijn studenten en zo lovend over zijn collega’s, dat is heel inspirerend.” Volgens Marijn Goemans probeert Song studenten echt kennis bij te

brengen. “Heel veel docenten staan een college gewoon af te draaien. Maar Song onderzoekt hoe studen-ten leren, probeert inzicht te krijgen in hoe ze denken en gebruikt dat vervolgens. En hij gaat door, want hij ziet nog steeds ruimte voor ver-betering.”

“Hij is zo’n enorme motivator dat studenten zich in de stof gaan vastbijten.” (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

‘Omdat je weet dat hij er honderd procent voor gaat, doe je dat zelf ook’

wie is Yu (wolf) song?38 jaar, getrouwd, één dochter.

smartboards niet zo slimProblemen met de nieuwe elektronische borden zijn ‘vervelend’, erkent collegelid Paul Rullmann, tevens voor-zitter van de stuurgroep upgrading collegezalen. Hij zoekt oplossingen.

Rullmann verzamelde onlangs kri-tiek op de borden die afgelopen zomer zijn opgehangen bij de facul-teiten Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica (EWI) en Werktuig-bouwkunde, Maritieme Techniek en Technische Materiaalwetenschap-pen. Die borden bestaan uit vier delen waarop vier beamers elk een andere sheet projecteren, maar achterin grote collegezalen bij EWI zijn die niet te lezen. Soms blijken studen-ten daarom maar niet te komen. Als de vier beamers gezamenlijk één groot beeld projecteren, lopen

teksten niet goed in elkaar over en blijkt de rechterhelft donkerder dan de linkerhelft. Er wordt geëxperi-menteerd met een andere beamer.Verder blijkt op het bord een hulp-stuk hinderlijk in de weg te zitten. Het stuurt de elektronische pen aan voor het schrijven op de onderste twee smartboards. Als docent en opleidingsdirecteur elektrotechniek Nick van der Meijs de pen demonstreert, verschijnt

zijn tekst met vertraging op het bord, op een andere plek dan waar hij schrijft. Volgens de beheerder van de zalenpool, Etty van der Leij, moeten docenten ermee oefenen. Rullmann vindt dat docenten geen technicus hoeven zijn. Rullmann wijst er op dat zalen alleen in de zomervakantie zijn op te knap-pen, waardoor de voorbereiding en

uitvoering onder hoge druk staan. “Op een gegeven moment ben je afhankelijk van je aannemers.” Als noodoplossing zijn twee grote uitrolbare schermen aan het pla-fond bevestigd. “Als docent sta je daar te veel onder om er iets op te kunnen aanwijzen”, zegt Van der Meijs. “Bovendien wordt mijn lap-top niet door dit systeem geaccep-teerd.”Onderwijsdirecteur Herman Rus-schenberg van EWI zegt dat het con-cept niet goed is en dat hier vooraf voor gewaarschuwd is. Voor wis-kundedocenten die willen schrijven zou het niet geschikt zijn. Volgens zalenbeheerder Van der Leij zou het concept bij andere vakken ech-ter prima kunnen werken. “Voor wiskunde geeft het een uitdaging.” Russchenberg: “Een uitdaging? Het werkt niet!”Als een smartboard is volgeschre-ven, zouden teksten zijn door te schuiven naar één van de andere borden. Dat werkt echter niet. Video-conferencing evenmin. Een camera waarmee documenten zijn te pro-

jecteren, geeft geen scherp beeld. De lessenaar is te klein. Camera’s om colleges op te nemen voor col-legerama zijn niet te koppelen.Van der Leij spreekt over de wet van de remmende voorsprong. Rull-mann noemt het ‘vertragende ach-terstand’. “Het licht dooft nu zowel bij de docent als op het scherm. Misschien hebben we in onze hoog-moed een stap te ver gezet.” (CvU)

‘Een uitdaging? het werkt niet!’

25 miljoenOok de nieuwe staatssecretaris van onderwijs, Halbe Zijlstra, wil dat de TU Delft de 25 miljoen euro subsi-die voor Bouwkunde terugbetaalt. In een brief aan de Tweede Kamer stelt hij dat de TU pas in januari 2010 aan het ministerie meldde dat was gekozen voor verbouw in plaats van nieuwbouw.

nanomotortje Onderzoekers van het Kavli-insti-tuut hebben een ontwerp gemaakt voor ‘s werelds kleinste elektromo-tortje. Het bestaat uit slechts enkele moleculen. De makers hopen er microscopische transportbanden of pompjes in nanomachines mee te kunnen aandrijven.

karakter Integere studenten halen hogere cijfers dan studenten die minder goedhartig zijn. Ook is het karakter van studenten belangrijker voor hun studiesucces dan hun intelligentie. Dat blijkt uit promotieonderzoek aan de Vrije Universiteit.

buitenpromovendi Universiteiten moeten meer aan-dacht hebben voor mensen die in hun vrije tijd aan een proefschrift werken. Deze ‘buitenpromovendi’ zijn nu vrijwel onzichtbaar, terwijl ze de helft van alle promoties voor hun rekening nemen.

Mozaiek Award Ir. Engin Bozdag van Techniek, Bestuur en Management heeft als enige van de TU Delft een Mozaiek Award in de wacht gesleept. Hij krijgt 200 duizend euro voor promo-tieonderzoek naar morele waarden bij het ontwerpen van cloud compu-ting systemen.

bloemenvoedselzakjesMasterstudent luchtvaart- en ruim-tevaarttechniek Erik Koerselman is geselecteerd voor een Kauffman Scholarship in de Verenigde Staten. Hij ontwikkelde een businessplan voor een machine die zakjes met bloemenvoedsel automatisch op leesbare wijze aan bossen bloemen bevestigt.

www.gscf.nlwww.delta.tudelft.nl/21746

xwww.bko.tudelft.nl

x

06sciEncEDELTA. 31 04-11-2010

oPINION pLEASE

reality shrouded in mystery

Harry Mulisch, one of the most renowned of all Dutch writers, passed away last Saturday aged 83. Along with W.F. Hermans and Gerard Reve, Harry Mulisch (1927 – 2010) is considered as one of the ‘Great Three’ of Dutch post-war literature. ‘De Aanslag’ (‘The Assault’, 1982), a story set in the Second World War, and ‘De Ontdekking van de Hemel’ (‘The Discovery of Heaven’, 1992), a philosophical tale about an angel-like being who must return the stone tablets containing the Ten Commandments to Heaven, are his best-known novels. How did Mulisch’ work affect Delft engineers? “I’ve read a lot of Mulisch’ earlier work, like, ‘Het Stenen Bruidsbed’ (‘The Stone Bridal Bed’, 1959) and ‘Voer voor Psychologen’ (‘Food for Psychologists’, 1961),” says Emeritus Professor Hans Blok, “but later I became more interested in writers like W.F. Hermans, J.M.A. Biesheuvel and Jan Wolkers.” As a contrast to his scientific work, Prof. Blok read at least a book a week during his time as a researcher in Delft, he adds. Blok didn’t read ‘The Discovery of Heaven’. “I tried to,” the professor explains, “but I couldn’t get through it. I expected to find a lot of philosophical content, but in fact I didn’t.”In contrast to Prof. Blok, TU Delft’s former Rector Magnificus, Professor Jacob Fokkema, became totally absorbed in ‘The Discovery of Heaven’. “I read it in two evenings,” he says. “Nights included.” As an early Mulisch fan, Prof. Fokkema has read most of Mulisch’ books. “There was always some-thing mythological in them, with deep philosophical insights. They always say that in ‘The Discovery of Heaven’ everything seems to come together. I agree with that. Mulisch was a most erudite man. And he wrote much about the Second World War. That theme always returned. For me, Mulisch has contributed to my efforts to think differently about reality.”Fokkema recalls meeting Mulisch aboard a navy ship sailing from Amster-dam to Den Helder. As they stood on deck and stared over the IJ River, Mulisch puffing on his pipe, Fokkema asked him to become guest writer at TU Delft. While serving as the university’s Rector, Prof. Fokkema had initia-ted this cultural exchange programme in 2002, which had started with jour-nalist Henk Hofland, who was seemingly fascinated by mechanical inventi-ons. Mulisch however politely declined the offer, saying that while he was certainly charmed by the idea, he preferred to spend his remaining years writing books.What specifically does Mulisch have to offer to engineers, Delta asked Prof. Fokkema: “He provides artefacts with mythological surroundings, which gives you an incentive to see things differently. He shrouds reality in mys-tery. That has always appealed to me. His death is a great loss to Dutch literature.” (TvD/JW)

DnA’s torque unravelledScientists of the depart-ment bionanoscience of the faculty of Applied Sciences have develo-ped a new instrument to measure the torque in individual DNA molecu-les.

xTOMAS VAN DIJK

“At last it has become straightfor-ward to measure torque with mag-netic tweezers!” Professor Nynke Dekker proudly proclaims on her personal web page. Dekker, Dr Jan Lipfert, the chief author, and two other colleagues described their ‘magnetic torque tweezers’ last month in the scientific journal Nature Methods. This novel instru-ment allows the researchers to measure the torsional stiffness of DNA In the magnetic torque tweezers, a single DNA molecule is attached to a glass plate and a magnetic bead. Using magnets, forces are applied to the bead, and hence to the DNA. A video microscope is then used to analyse the position and rotation of the magnetic particle, and from this the amount of torque stored in the DNA is derived. Knowledge about the forces and tor-ques that DNA can accommodate are important for better understanding the functioning of DNA, such as, for instance, the way in which the DNA is being copied and repaired inside the cell. “But using such a mecha-

nical approach to study molecules is also interesting if you want to test small DNA-based molecular devi-ces,” Dekker adds. The new instrument has demon-strated that DNA is more rigid when covered with DNA-binding proteins employed in its repair. The measurement of torque is one of a number of DNA-bioanalysis breakthroughs made by the depart-ment of bionanoscience. In March of last year the group published

an article in Nature Physics about a setup that allowed them to exer-cise forces at any location on a DNA molecule by pulling DNA through a small hole (with a diameters ran-ging from 10 to 100 nanometres), as a low voltage was applied to it.

Artist impression of a DNA molecule attached to a magnetic bead . (TU Delft / Tremani)

Dr Jan Lipfert et al. ‘Magnetic torque tweezers: measuring torsional stiff-ness in DNA and RecA-DNA filaments’, Nature Methods, October 17, 2010

x

EPc misses targetBy lowering the EPC energy performance coefficient, the govern-ment aims to reduce energy use by buildings. Dr Olivia Guerra Santín has shown however that the EPC barely works.

“It’s very tempting to think that by simply lowering a figure you can control the energy aspects of newly built housing,” says Professor Henk Visscher (OTB), who lectures on housing quality and process inno-vation. The reality however is that there are other factors in play, such as building quality and differences between households (which can vary up to a factor of 2).The much-talked about EPC (energy performance coefficient) reflects the primary, annual energy con-sumption of a building, divided by

a weighed total of floor and wall surfaces. In 1995, the EPC stood at 1.4, but was tightened to 1.2 in 1998. It now stands at 0.8, with a further reduction down to 0.6 coming into effect as of January 2011. Consequently, one might think that between 1995 and today the energy

consumption of buildings has been more than halved, but Dr Olivia Guerra Santín’s research proved otherwise.Her research was partially based on data derived from two Ministry of Environment (VROM) databases, which taken together produce the Dutch housing stock’s official and representative quality measure. Moreover, she added a question-

naire, which focussed on the resi-dents’ lifestyles.The results were shocking: accor-ding to statistical analysis, only 20 percent of energy consumption variations could be explained by differences in EPC-values, while a whopping 80 percent of energy use variation had nothing at all to do with the EPC. Part of this variation could be explained by taking the various households into account; however, for nearly half the energy variation, there was only one expla-nation: faulty installation work.“The government shouldn’t set an EPC value without surveying the outcome,” Prof. Visscher concludes. “Nowadays, the quality of insula-tion and air-tightness can be easily checked.” (JW)

Olivia Guerra Santín, Actual energy consumption in dwellings, 19 October 2010, PhD supervisor Professor Henk Visscher.

x

A whopping 80 percent of energy use variation had nothing to do with the EPc

07sciEncEDELTA. 31 04-11-2010

hALFWAy

(Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

skin for airplane wingsName: Glenn Thuwis (25)Nationality: BelgianSupervisor: Professor Zafer GürdalSubject: Design of a variable stiffness composite skin for mor-

phing high lift systemsThesis defense: In two years

“Everyone who has ever heard an airplane taking off knows that it makes a lot of noise. The leading edge of a wing contributes to this annoying sound, as this is the first part of the wing that comes into contact with the air. When a plane takes off or lands, the leading edge of the wing commonly deforms, using a slat, which creates an opening between it and the rest of the wing. It is this opening, together with the engines, that generates lots of the dis-turbing noise. “Airports are often situated close to very densely populated areas, and the-refore it’s important that something should be done about this noise. A spe-cial skin for the leading wing edge could help close the opening between this leading edge and the rest of the wing, and hence reduce the loud aircraft sounds. I’m currently performing research to create a flexible skin design that can be applied to a morphing smart high lift device.“For my design of the skin I’m using composites, because this material can spatially vary in stiffness levels. Some parts of the skin must be stiffer than other parts, depending on, for example, the aerodynamics. Take for instance the tip of the wing: low stiffness would help fold this highly curved section of the skin open, thus achieving an aerodynamically interesting deflected shape. At the same time, the aerodynamics has lots of influence on that part of the wing, and consequently it should also be stiff enough to resist that. This example shows that it’s a balancing act to get the job done. I will also look into how I could optimise the internal mechanism of the wing and new skin.My research is part of the European project SADE for Smart High Lift Devices for Next Generation Wings. In addition to universities, industry is also par-ticipating in this program. And I cherish the contact with industry, because they give valuable feedback. I gave a presentation a while ago about the mini-mum thickness of one of my skin designs, and someone from industry then told me that it could be certified, but that I must also take into account the effect of a birdstrike. That was a great comment, because I hadn’t thought about that yet. As scientists, we’re sometimes so focused on our research that we forget to think about the application.“In the next two years I hope to build the skin. It would be great if I could test it in a wind tunnel, in order to check aerodynamic influence, but it’s not yet sure if there’s enough budget and time. It’s not yet clear when exactly a new skin will be available, but hopefully I’ll contribute to developing it, which would mean in the near future the noise of airplanes could be substantially reduced.” (RV)

“It’s not just a landscape you see,” explains Dr Thomas Andritsch, “it’s the solar system on a logarithmic scale. That’s why the orange sun on the top is just as big as the blue atom at the bottom.” Andritsch (30) has just finished his PhD research at the High Voltage Lab (faculty of Electri-cal Engineering, Mathematics and Computer Sciences). He has been drawing since he can remember and he started painting in oil about three years ago. The painting for the cover of his thesis measures 50 by 70 cen-timetres. In between the atom and the sun are the nanoparticles that Andritsch, an Austrian, has been experimenting with as an additive to the epoxy insulation layer of high-

voltage devices. In the middle of the picture, he painted some appli-cations of high voltage, direct cur-rent technology, such as a medical scanner, a power transmission line, the ITER nuclear fusion plant, and a satellite positioned on the cover’s far right edge. Andritsch sees the simultaneous exploration of both the universe and the ‘nanoverse’ as the two opposing sides of 21st cen-tury science.

Thomas Andritsch, Epoxy Based Nanocomposites for High Voltage DC Applications, PhD supervisor Profes-sor Johan Smit.

x

cOVER

Monster turbines

Scaling up wind turbi-nes from the current 3 megawatts to 5, 10 or even 20 megawatts demands daring and creative concepts. Dr Deok-je Bang presen-ted some in his thesis.

xJOS WASSINK

To harvest more power from the wind, you need to build monstrously large devices. A 10 megawatt (MW) wind turbine would need a blade diameter as large as the Euromast. Mounted on its support mast, it would actually dwarf that Rotter-dam monument. Not only would its size be impressive, but so too would its weight. The turbine would weigh anywhere between 200 and 800 ton-nes, depending on the design. The 800 tonnes is the calculated weight for the Concept-1, a turbine design

by Enercon, a German company, while the 200 tonnes design is the result of a concept by Dr Deok-je Bang, who defended his thesis on the design of a generator for direct-drive wind turbines at the faculty of Electrical Engineering, Mathema-tics and Computer Sciences.Direct-drive is the industry’s buzz-word. Dr Henk Polinder, Bang’s co-supervisor, explains that four or five years ago major wind turbine producers, such as Siemens, Gene-ral Electric, Enercon and Goldwind, started conducting research into direct-drive turbines. The main rea-son for this interest is that manufac-turers are keen to rid their designs of gearboxes, as gearboxes have proven to be major sources of fai-lures, especially offshore. The cur-rent paradigm is to fit the generator directly to the rotor, thus simplifying the design and reducing the chance of failure. Polinder points out howe-ver that, statistically, direct-drive turbines have not yet performed more reliably than geared ones. An additional advantage is said to be

the reduction in weight that comes from eliminating the gearbox. But Polinder doesn’t buy that, either: “The direct-drive generator beco-mes huge. Instead of 100 tonnes of gearbox, you have a 200 tonne gene-rator.” Dr Bang didn’t shy away from this challenge. A mechanical engineer by education, he gained experience in innovative electromagnetic con-veyor belts in Korea. He became obsessed with devising an alter-native alignment of the magnetic fields. Normally, the magnetic flux is parallel to the direction of move-ment; however, in transverse flux, the magnetic flux stands perpendi-cular to the movement. Dr Bang used this concept on his conveyor belts, because transverse flux increased the force density (force per area). But especially the curves proved to be challenging. Dr Bang’s desire to learn more about electromagnetic design ultimately led him to pursue his PhD project at TU Delft.At the Delft lab he designed a direct drive generator based on the transverse flux concept. He also built a scaled-down prototype at WinTech in Korea – a 10 MW ver-sion would sport a diameter of 8.7 metres instead of 1.2 metres. Being a mechanical engineer, Bang was also able to design a unique floating bearing intended to keep the weight down.“Generally, people don’t like water in their turbines,” Polinder remarks, while also admitting that “the design does show a lot of creativity.”

Deok-je Bang, Design of Transverse Flux Permanent Magnet Machines for Large Direct-Drive Wind Turbines, 20 October 2010, PhD supervisor: Profes-sor Bram Ferreira.

x

Deok-je Bang next to the 10 kW prototype of his direct-drive generator. (Photo: Bong-jun Kim)

08inTErviEwDELTA. 31 04-11-2010

09inTErviEwDELTA. 31 04-11-2010

‘Je wordt teruggefloten’

‘Wild mens’. Dat kopte Delta boven een interview met Daan Lenstra toen hij net een half jaar decaan was bij Elektrotech-niek, Wiskunde en Informatica. Vorige week nam hij na vier jaar afscheid. “Ik heb enorm veel zin om met pensioen te zijn.”

xCONNIE VAN UFFELEN

Bent u uw wilde haren inmiddels kwijt?“Dat weet ik niet, maar mijn plannen waren inderdaad wild. Het ging vooral over de instroom van eerstejaars die ik op orde wilde brengen. Het zag er heel slecht uit: we hadden om en nabij de honderdvijftig eerstejaars en er was een dalende lijn. Vooral bij elektrotechniek.”

U stelde daarom in 2007 een denktank in die met een plan moest komen om de opleiding elektrotechniek aantrekkelij-ker te maken. “Bij mij bestond het gevoel dat het mogelijk moest zijn, door het aanbrengen van synergie tussen de opleidingen, om een interessant studieprogramma te bieden. Dat zou wervend werken, maar het bleek moeilijk om mensen bij wiskunde en informatica te overtuigen. Wiskunde zei de instroom met Leiden net op orde te hebben. De informatici zeiden net hun best te hebben gedaan een opleiding in elkaar te timmeren. Er waren anti-elektrotechniek-sentimenten en een behoorlijke angst om overruled te worden. Elektrotechniek had relatief veel wetenschappelijk personeel. Daarom stak het dat er rela-tief weinig onderwijs werd gegeven, waardoor mensen meer tijd hadden zich op onderzoek te profileren. De verhoudingen waren scheef. Uiteindelijk hebben we besloten alleen het cur-riculum elektrotechniek aantrekkelijker te maken. Toch heeft die opleiding nog steeds niet de grootste aantallen studenten. We zitten nu op ruim honderd eerstejaars, maar er is ook lan-delijk iets aan de hand: studenten kiezen niet voor electrical engineering.”

Elektrotechniek is niet sexy.“Het hoeft niet allemaal sexy te zijn. Informatica is ook niet echt sexy en heeft een hoog nerd-gehalte, zonder dat ik dat negatief bedoel, maar daar gaat de instroom heel behoorlijk. Een dikke honderdtwintig per jaar. En als je landelijk ziet dat je op acht, negen plekken informatica kunt studeren, doen we het helemaal niet slecht. De kwaliteit van de opleiding is goed, dat is vastgesteld met visitaties. De kwaliteit van het onderzoek is heel erg goed, daarin zijn we zelfs nummer twee van Neder-land. Dat is aanzienlijk beter dan vier jaar geleden. Dat komt niet allemaal door mij hoor, die ontwikkeling was al gaande.”

Een van de adviezen van die denktank was: samenhang tonen tussen elektrotechniek, informatica en wiskunde.“Er is een nieuw bachelorprogramma en er wordt veel meer projectmatig gewerkt. We lopen er tegenop dat we eigenlijk te weinig ruimte hebben. Met de herijking worden nu wat activi-teiten omgeturnd. Door het allemaal beter te plannen, kunnen we misschien met één hal volstaan. Dus: alles in de hoogspan-ningshal en dan komt de Veemhal vrij, of alles in de Veemhal en dan kun je misschien nog iets met onderwijs doen in de hoog-spanningshal. Hoewel dat daarvoor niet zo’n aantrekkelijke ruimte is. Ik denk wel eens: als je niet oppast, eindigt die hal als een caravanstalling. Dat zou natuurlijk zonde zijn, want het is wel een mooie hal. Gaandeweg werden mijn wilde plannen minder wild. Gewoon omdat je terug gefloten wordt, mensen werpen barrières op, geven grenzen aan en daar kom je dan niet overheen.”

Hoe is het met het plan voor de windmolen Ewicon?“Dat was een beeld voor het Mekelpark. Hans van Luijk (de vorige collegevoorzitter, red.) wilde graag dat er overal beel-den kwamen die op de een of andere manier een relatie leg-gen met het onderzoek in de faculteiten. Hij wou dat zichtbaar maken aan het publiek. Ik dacht: dat hebben we in een jaar voor elkaar, maar al die dingen duren eindeloos veel langer. Ik heb nu voor het eerst geld beschikbaar gesteld voor de Ewicon, weliswaar in een wat afgeslankte versie die niet echt werkt.

Het werd anders te ingewikkeld en te duur.”

U zei ook: ‘Als ik kan aantonen dat de liften op onze eigen windenergie kunnen werken, zou dat leuk zijn.’ “Klopt, dat blijft een beetje dromerij denk ik. Het gebouw bestond vorig jaar veertig jaar en we hadden daarom een wed-strijd uitgeschreven om te kijken welke energievriendelijke dingen je met dit pand kunt doen. De drie mooiste inzendingen zijn beloond en er zijn dus wat concrete ideeën uitgekomen. Voor zover mij bekend is dat nog niet opgepikt door de gebou-wendienst.” Wat is de grootste uitdaging voor uw opvolger? “De instroom op peil houden. We lijken er te zijn, maar ik vrees dat als we nu op onze lauweren gaan rusten, het niet goed afloopt. We moeten er alert op blijven: alsmaar weer die vernieuwing in het onderwijs, doorgaan met het kweken van een positief academisch onderwijsklimaat. Je wilt dat er rond onderwijs een cultuur is van bijvoorbeeld boeken schrij-ven. Boeken waarvan collega’s zeggen: dat is goed, dat kan ik gebruiken in mijn college. Je kunt als onderzoeker ook zeggen: wat ik onderzoek zijn nieuwe methoden van onderwijs. Daar ga ik papers over schrijven en die ga ik naar conferenties sturen. Die cultuur hebben we helemaal niet, maar zie je wel bij MIT. Bij de grote voorbeelden waaraan we ons graag toetsen.”

Wat waren dieptepunten de afgelopen vier jaar?“Op het gebied van personeel heb ik een paar moeilijke geval-len gehad die enorm aan me hebben geknaagd. Ik heb ver-antwoordelijkheid genomen en die werd herroepen door het college. Elke keer als ik er over nadenk, merk ik dat ik het niet echt goed heb verwerkt. Verder is de herijking in zekere zin een dieptepunt. Niet dat ik tegen herijken ben: ik heb bij bespre-kingen over de begroting 2010 bij het college aangekondigd onze eigen herijking te gaan doen, maar het college nam dat over voor de hele campus. Ik dreigde de controle kwijt te raken. Het college bepaalde de agenda. Dat is versterkt met het aan-treden van de nieuwe rector (Karel Luyben, red.) die er echt bovenop zit. Ik moet zeggen dat hij dat heel goed doet, maar voor mij heeft dat toch een beetje het effect van ‘oké, dan moet je het ook zelf maar doen’. Zo’n soort kinderlijk gevoel, had ik. Dat viel samen met de tijd dat ik lichamelijk niet in orde was. Ik ben een dikke maand thuisgebleven. Een heerlijke tijd, maar ik voelde me heel schuldig dat ik niet op de faculteit was. In die zin was dat ook een dieptepunt.”

U zei eerder al dat de TU niet de universiteit meer is waar u vier jaar geleden ja tegen zei. Wat is er zoal veranderd?“Nieuwe voorzitter, nieuwe rector. Het lijkt alsof ik daar kritiek op heb, maar het is niet echt zo. Ik vind Karels stijl moeilijk. Hij heeft veel controle over dingen, een enorme geldingsdrang, is heel dominant aanwezig. Aan de andere kant heb ik een ont-zettend leuke samenwerking gehad op het vlak van beoorde-lingsgesprekken. Hij wil erbij zitten als medebeoordelaar bij de afdelingsvoorzitters. Dat doet hij voor de hele universiteit. Dat vind ik geweldig. Petje af dat hij zo betrokken is. Aan de andere kant is hij een pottenkijker die zich bemoeit met van alles en nog wat. Als je mij dan heel eerlijk vraagt: als hij er vier jaar geleden had gezeten en niet Jacob Fokkema, was je dan ook gekomen? Nou, dan weet ik het niet. Ik denk het eerlijk gezegd niet. Maar je weet nooit hoe het balletje had gerold.”

Wat vond u hoogtepunten?“Dat ik welkom was. In zekere zin verbaasde me dat. Ik kom uit de natuurkunde en natuurkundigen – vooral de hoogleraren – zijn ontzettend kritisch en hebben overal verstand van. Vin-den dat ze alles beter weten. Uit die cultuur kwam ik. Hoewel ik niet zo was, hoor. De driehonderd studenten aan instroom en de goede onderzoeksvisitatie voor informatica vind ik ook hoogtepunten. Bij de wiskunde is het applied mathematics institute een 3TU-instituut geworden. Ook een piekmoment: het binnenhalen van de ict-KIC (Knowledge and Innovation Community, een pan-Europees consortium van universiteiten red.). Er komt nu geld beschikbaar voor meer ondernemings-georiënteerd onderwijs. Verder komt er een klimaatinstituut door de herijking.”

Wat gaat u nu doen?“Ik heb twee visitaties voor electrical engineering in het hbo aangenomen. Een voor Windesheim in Zwolle en een voor NCOI, een organisatie die onderwijs aan werkenden verzorgt. Verder ga ik een beetje aanrommelen. Het alom overheer-sende gevoel is iets van weemoed. Aan de andere kant betrap ik me er op dat ik er enorm veel zin in heb om met pensioen te zijn en niet meer zoveel te hoeven.”

wiE is DAAn LEnsTrA?Toen hij vier jaar geleden door voormalig rector magni-ficus prof.dr.ir. Jacob Fokkema gevraagd werd decaan te worden bij de faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica, had prof.dr. Daan Lenstra (1947) een dubbele baan. Aan de TU Eindhoven was hij hoogleraar ultrasnelle fotonica en opto-electronic devices, aan de Vrije Universiteit was hij hoogleraar theoretische natuurkunde en hoofd van de onderzoeksgroep quan-tumelektronicatheorie. Zijn onderzoeksthema’s waren niet-lineaire en ultrasnelle dynamica van optische half-geleiders en diodelasers, quantumoptica in kleine half-geleiderstructuren en nabije veldoptica. Hij zei ja omdat hij graag weer één werkplek had. Delft was bekend ter-rein: in 1979 promoveerde hij hier op polarisatie-effec-ten in gaslasers. Een contractverlenging van twee jaar (tot aan zijn pensioen) zag hij niet zitten. Het werk als decaan was hem een ‘te zware klus’ geworden.

(Foto’s: Hans Stakelbeek/FMAX)

10LifEsTYLEDELTA. 31 04-11-2010

Tips? Jimmy.tigges@hetnet.nl

x

sPORT sT

EP

HA

N

Punch-basketballers Tim Hilhorst, Sjoerd Maas, Virgil Ormskerk en Roel van den Hof (vlnr) kijken toe hoe een tegenstander van De Hoppers scoort. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

De nederlaag die de basketballers van Punch afgelopen zaterdag op het sportcentrum leden tegen het pas gepromoveerde De Hoppers (65-78) con-trasteerde op het oog behoorlijk met de 88-75 uitzege van een week eerder op de nummer twee in de promotiedivisie, Binnenland. “Het is altijd een beetje Punch-eigen geweest om te winnen van de beste en te verliezen van mindere teams”, verklaart center Tim Hilhorst de gang van zaken. Het duel met De Hoppers ging lange tijd gelijk op: “In de laatste fase kregen we door een grote foutenlast veel vrije worpen tegen. Bovendien leden we teveel concentratieverlies.” Hilhorst houdt de moed er in na vier nederlagen en één zege: “We hebben een aardige mix van jonge spelers en ervaren krach-ten. Het zit er wel in, maar het moet er alleen nog even uitkomen.”Bij de damesrugbyploeg van Thor komt het er momenteel ook even niet hele-maal uit. Op zijn zachtst gezegd zijn de twee meest recente uitslagen nogal opvallend. De doorgaans in de strijd om de landstitel verwikkelde ploeg ver-loor in en tegen Tilburg met 83-3 en werd een week later in Amsterdam door AAC met 119-0 geknipt en geschoren. De oorwassingen zijn vooral een gevolg van een tekort aan voldoende speelsters, legt Lydia van Deursen uit. “Ze zijn geblesseerd of te nieuw. Het is lastig om nieuwe speelsters snel in te passen, het kost een paar jaar voordat die volwaardig mee kunnen draaien.” De TU-ploeg is na zes speelronden afgezakt naar de onderste helft van de ranglijst. Bang om te degraderen is Van Deursen niet: “Dat zijn we niet van plan, geen haar op ons hoofd die daaraan denkt. Het niveauverschil tussen ere- en eerste klasse is veel te groot.”Slalomkanoër Robert Bouten moest in het voorlaatste weekend van oktober tijdens de Dutch Open in Zoetermeer eveneens een toontje lager zingen. De winnaar van vorig jaar eindigde nu als zesde in de K1-klasse. De titel ging naar de Fransman Etienne Daille die aan het begin van de finale volgens de TU-student ‘een gruwelijk snelle tijd’ neerzette. Om die tijd te verbeteren nam Bouten extra risico, waardoor hij kort voor de finish een poortje miste. Dat leverde hem vijftig fatale strafseconden op.Finaleplaatsen waren ook de inzet bij de races die donderdagochtend, na het verschijnen gaan van deze Delta, op het programma stonden van het WK-roeien op het Karapiro-meer in Nieuw-Zeeland. Voor zowel de mannenacht (met onder anderen Lagaaier Olivier Siegelaar en stuurman Peter Wier-sum van Proteus) als de damesacht (met Chantal Achterberg en Sytske de Groot van Proteus) en de lichte mannenvier-zonder (met Proteeër Roeland Lievens) staat in geval van kwalificatie de finalerace gepland voor komend weekeinde. Vrijdag roeit Achterberg sowieso in de finale van de damesvier-zonder. (JT)

Doe-het-zelf-café bij ciccioninaAl ken je het café op de bovenverdieping van Club Ciccionina aan de Kromstraat niet, je ziet meteen dat het totaal verbouwd is. Alles zelf bedacht en zelf gedaan. Typisch Ciccionina.

xERIK HUISMAN

De wanden en de lange bank tegen-over de ingang zijn gemaakt van nieuwe, houten platen en herge-bruikte, soms geverfde latten. Vrij-wel alles is gedaan met hout. Van-wege ‘de warme uitstraling en het pure van het materiaal’, maar ook vanwege het budget en door een tegenvallertje met een muur.De bar heeft een donkerblauw blad op een blankhouten constructie. Van hout zijn ook de slimme tafel-tjes langs de wand. Als er dans-ruimte nodig is of een film op het programma staat, kunnen ze weg-klappen in de wand. Klap je ze uit, dan hebben ze een dakje met een lampje erboven. Of neem de ver-rijdbare, lange smalle tafel midden in de ruimte. Tijdens etenstijd is het een buffet, erna kun je er hangen met je biertje. En rol je ´m aan de kant, dan kun je dansen.Afgelopen weekeinde is het café officieel geopend. Nina Voets, medeoprichter van Club Ciccio-nina, derdejaars bouwkunde Jos Noordzij en Meta Wijnen, studente binnenhuisarchitectuur in Deven-ter, slaakten een zucht van verlich-ting. En met hen de andere vijf jon-geren/studenten van de werkgroep. Het opkalefateren van het café was broodnodig, dankbaar, leuk en leer-zaam, maar ook een enorme klus. “Een ding hebben we in elk geval geleerd: dat je zo’n project niet rond een tentamenperiode moet doen”, zegt Noordzij. Het opknappen van het café was onontkoombaar. “Het was struc-tuurloos. Donker. Sfeerloos. Bij-eengescharrelde troepjes. Lelijke pompeuze bar”, sommen Wijnen en Noordzij op. “Weinig mensen begre-

pen de ruimte. Ze kwamen als ze even wilden uitpuffen en dan gingen ze beneden weer dansen of muziek luisteren.” Opknappen dus. Op z’n Ciccionina’s. Alles zelf. Ja, en het moest goed-koop. Ciccionina, tweeënhalf jaar geleden opgericht, is een club voor jongeren. Voets: “Met Cas Marks wilde ik het culturele leven in Delft een boost geven voor jonger publiek. Voor ouderen - zeg 55-plus – was en is er veel, maar voor jongeren van 16 tot 30 jaar was er niet veel.” De club moest ook een ruimer publiek

trekken dan studenten. “We wilden culturele activiteiten: films exposi-ties, dans, theater en als hoofdmoot muziek. En dan niet te politiek cor-rect, niet te gezapig.” Vandaar ook de naam Ciccionina. “Een woord-speling op Cicciolina, de naam van de Italiaanse pornoster, politica en muze van Jeff Koons.”Zo’n club bulkt niet van het geld, maar jongeren kunnen er wel ideeën spuien én ze uitvoeren. “Het café moest multifunctioneler wor-den, geschikt als restaurant met een aperitivobar, maar ook voor filmavonden”, zegt Wijnen. “En als beneden te veel volk is, moet je hier

de vloer kunnen vrijmaken zodat er gedanst kon worden.” Na vijf weken en vijf avonden had de werkgroep een plan. “Strak en overzichtelijk, hergebruik van materialen en dat mocht van alles zijn”, schetst Wijnen. Elk lid van de werkgroep ontwierp vervolgens een deel. “Daarvan leer je veel”, vinden Noordzij en Wijnen. “Ik deed de bar”, vertelt Wijnen. “Dan moet je denken aan formaat, functie, materiaal, het loodgietersdeel, de ijsmachine. Je leert ook goed klussen.” “En”, valt Noordzij in, “je leert ook dat je planning nooit uitkomt. We wilden een oude bakstenen muur terughalen, zodat je die kaal zou zien, maar die bleek zo vervallen ...” Daar kwam dus ook hout. “Het ging ons om de puurheid van de materia-len.” En dat bleef in stand.Het kostte allemaal een habbekrats. Wijnen: “We zijn niet los gegaan, maar hebben wel kunnen doen wat we wilden.”Dat hebben de bezoekers bij de opening zaterdag kunnen zien en meebeleven. Er was een presen-tatie van het proces met onder meer timelapse, snel afgespeelde filmpjes van een camera die uur na uur het werk filmde. Het werk gaat overigens nog even door. “De verlichting moet grotendeels nog”, zegt Noordzij. “Dat worden ledjes in de lange bank, lampjes boven de uitklaptafeltjes en iets met lampjes in bewerkte cognacflessen. Wijnen: “De rest vullen we later in.”

’weinig mensen begrepen het oude café’

Studenten aan het klussen in Ciccionina. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

11LifEsTYLEDELTA. 31 04-11-2010

TEKENTAFELTALENTEN

TIME oUT

De kunst van het nachtbrakenWie komt nog toe aan een museum-bezoek, als je dagen geregeerd wor-den door colleges, bier en feesten? Jij! De eerste Delftse Museumnacht stopt het allemaal in één pakketje.

Musea – heeft Delft die dan? Natuurlijk, iedereen kent Het Prinsenhof en het Legermuseum. Maar áls je een keer cultureel wilt doen, spring je toch al snel op een trein naar het veel hippere Museumpark in Rotterdam. Zonde. Want Delft barst van de leuke galeries en musea. Die vallen niet zo op, in die rechte lijn van faculteit naar kroeg – dat snapt de organisatie van de Museumnacht Delft ook wel. Dus is het thema van deze eerste editie ‘Reliëf’. ‘Dat duidt niet alleen op een reliëf als kunst-werk, maar ook op reliëf in het landschap. Dat wil zeg-gen: iets tekent zich af tegen een achtergrond. Waar de musea en galeries normaal wegvallen in het landschap van de stad, komen ze nu op de voorgrond te staan.’

Op het programma staan meer dan een paar pareltjes. Een eetbaar landschap op het Agathaplein bijvoorbeeld, van kunstenaar Joost Nieuwenburg. Of recepten uit het ‘Kunstkookboek’, die je in museum Nusantara echt kunt proeven. En er is nog meer lekkers: veel restaurants in Delft bieden een speciaal Museumnacht menu aan. Op vertoon van je passe-partout krijg je zes euro korting. Ook het Science Centre doet mee: daar vertellen de leden van het Nuna Solar-team over hun racewagen.Gelukkig kun je ook nog gewoon feesten tijdens de Museumnacht. Na de vuurshow op het plein van het Legermuseum, begint de afterparty in het Floratheater. Lekker gevarieerd, met bluesrockband Dust Explosi-ons, vj’s en dj’s. én dat beloofde biertje. Als dát geen totaalpakket is… (JH)

Museumnacht Delft, vrijdag 5 november van 19.00 tot 24.00 uur. Afterparty in het Floratheater vanaf 24.00 uur. Een passe-partout van € 6,- (€ 8,- aan de deur) geeft toegang tot alles. www.museumnachtdelft.nl

x

scoren met proeven

Marloes Meerburg: "Zelf wil ik de Stooff graag hebben." (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

frisse neus, warme voeten

Vijftien graden en windkracht zeven om je oren. Dat is bibberen op het strandterras, zo middenin de herfst. Had je nu maar de ‘Stooff’, van IO-student Marloes Meerburg (23).

Het is zo logisch, dat je het zelf had kunnen bedenken. Meerburg keek op een koude herfstdag eens om zich heen op het strand, en realiseerde zich dat de huidige terrasverwarmers weinig efficiënt zijn. Ze ondervroeg 23 bib-berende gasten en raar maar waar: die zaten helemaal niet te wachten op een warm hoofd onder die verwarmers, maar op warme voeten. “De hitte van boven vonden de meeste mensen zelfs behoorlijk hinderlijk, als ze lek-ker aan de alcohol zaten”, vertelt Meerburg. “Bovendien verstoken die din-gen hartstikke veel, en de meeste warmte wordt zo de lucht ingestoten.” Het idee voor haar voetenstoof ‘Stooff’, een kleurig kastje met een keramische plaat erin, was geboren. Eind vorig jaar presenteerde ze hem als eindproject voor haar bachelor.Maar ja, de voetverwarmer mag er dan flitsend uitzien, wie gaat met zo’n apparaat onder zijn arm het terras op? “Het idee is dat horecagelegenheden de stoofjes aanschaffen”, lacht Meerburg. “Die zouden ze op een rekje op het terras moeten plaatsen, aan een oplader. Zo kan elke gast er één pak-

ken, om zijn voeten minimaal een halfuur lang warm te houden.”Hm, lekker. Alleen, hoe zit dat dan met de zweetvoetengeur van je voor-ganger? “Die valt reuze mee”, zegt Meerburg, “omdat je er gewoon met

je schoenen in kunt. En je kunt hem schoonmaken. Mijn onderzoek wees juist uit dat mensen het een hygiënische oplossing vinden, in plaats van die muffe dekentjes die nu vaak op terrasstoelen liggen.”Een gat in de markt, vond loungekussenfabrikant Smooff, voor wie Meer-burg haar ontwerp maakte. Kat in het bakkie dus: dit zou zomaar het begin van een flitsende carrière kunnen betekenen. “Nou, nee: de investering was te groot”, vertelt Meerburg. “Het bedrijf maakt kussens, en bij mijn ontwerp komt veel techniek kijken. Het was een uitdaging om door hun denk- en productiewijze heen te breken, maar voor één product is de vervaardiging veel te duur.”Dus nu? Meerburg: “Ik wil wel verder met dit ontwerp, maar vind maar eens bedrijf dat de investering aandurft. Zélf zou ik hem in elk geval heel graag willen hebben: koude voeten betekenen een koud lijf. Dit is een ideale oplos-sing.” Smelten je zolen niet op die hete plaat? “Welnee”, meent Meerburg. “De Stooff wordt niet warmer dan veertig graden.” Kun je na afloop uitgerust én warm weer verder joggen. (JH)

Je bent jong, en je ont-werpt wat. Zoals Julie Louwman (25), die voor haar afstuderen bij Design for Interaction een concept bedacht om kinderen gezonder te laten eten. O, en daar meteen een wereldwij-de wedstrijd van topkok Jamie Oliver mee won.

xJORINDE HANSE

“Eh ja, de mensen achter Jamie Olivers Open Ideo-wedstrijd heb-ben toevallig net gevraagd of ik mijn gegevens naar zijn team wilde stu-ren”, lacht Louwman bescheiden op de vraag of ze de charmante kok al ontmoet heeft. “Hij heeft in elk geval een boekje gemaakt over zijn Open Ideo-ontwerpwedstrijd, waarin mijn concept vermeld staat.”En dat terwijl het Louwman eigen-lijk helemaal niet te doen was om Jamie. “Ik studeer momenteel af bij Fabrique, op een methode om kinderen gezonder en gevarieerder te laten eten”, vertelt ze. “Ik stuitte per ongeluk op de wedstrijd, en die sloot precies aan op waar ik toch al mee bezig was.” Nu is ze één van de zeventien winnaars. En werkt ze aan een concreet product voor supermarkten, waarbij kinderen van vier tot zes jaar zo veel mogelijk verschillende groenten proeven en kunnen waarderen op een bijbeho-rende website. Hoe meer ze proeven en lekker vinden, hoe meer punten ze scoren.Niet zo gek dat Jamie Oliver ervoor viel; hij maakt er zijn levenswerk van om kinderen op Britse en Ame-rikaanse scholen gezonder en geva-rieerder te laten eten. Hij hoopt het groeiende obesitasprobleem zo letterlijk te lijf te gaan en kinderen meteen bewuster te maken van voedsel. Want nee: tomaten komen niet uit de fabriek en melk komt echt uit een koe – iets wat steeds minder

kinderen beseffen. Oliver maakte er zelfs tv-programma’s over: ‘Jamie’s School Dinners’ en ‘Jamie’s Food Revolution’.Maar Jamie Oliver is kok en vader van drie bloedjes. Vanwaar die affi-niteit met kinderen en eten bij een jonge TU-student? Louwman: “Mijn moeder is Frans. Ik weet van jongs af aan niet beter dan dat ik garna-

len, geitenkaas en andere ‘bijzon-dere’ smaken eet. Ik hou enorm van eten. Mijn kleine nichtje lust niets, voor haar wordt elke avond apart gekookt. Dat is toch ontzettend zonde van al dat lekkere voedsel?” Puur hobbyisme, dus. “En over-gewicht bij kinderen is natuurlijk een actueel maatschappelijk pro-bleem.”Om dat op te lossen, moet hoe dan ook een belangrijke vicieuze cirkel doorbroken worden, denkt de IO-student. “Ouders willen wel geva-rieerd koken, maar dat vinden kin-

deren vaak niet lekker. Ouders heb-ben geen zin in een strijd aan tafel, koken dus vaker de prakjes die wel geliefd zijn en voor je het weet eten ze drie keer per week hetzelfde. Zo leren kinderen nauwelijks nieuw voedsel kennen.” Door kinderen te belonen voor het proberen van nieuwe smaken, doorbreek je dat, denkt Louwman.De families bij wie de afstudeerder aanschoof tijdens het avondeten, reageerden enthousiast. Want pro-beer maar eens iets nieuws naar binnen te schuiven bij een eigenwijze kleuter - dan is elk concept welkom. “Hartstikke fijn natuurlijk”, lacht ze. “Maar het zou leuk zijn als Jamie Oliver net zo enthousiast is, en naar mijn eindpresentatie komt.”En hoe zit het eigenlijk met haar eigen eetgewoonten? Heeft Louw-man elke avond braaf de schijf van vijf op haar bordje? “Ik doe mijn best om gezond te eten, ik vind het in elk geval leuk om te koken.” Recepten van Jamie Oliver, natuurlijk. “Eh ja”, lacht de student, “ik héb zijn boek…”

‘het zou leuk zijn als Jamie Oliver naar mijn eindpresentatie komt’

Julie Louwman: “Ik hou enorm van eten. Zo zonde als kinderen al die lekkere smaken missen!” (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

openideo.com/open

x

Een stuk frisser dan muffe dekentjes

Zonder dat we het weten, loopt de wereld talloze pareltjes van producten mis. Op de enkeling die in productie wordt geno-men na, eindigen de meeste bachelor-eindprojecten bij IO in de vergetelheid. Zonde. Daarom vanaf deze week in Delta: de mooiste en mafste ontwerpen van de beginnelin-gen aan de ontwerpfaculteit.

rEPOrTAGEDELTA. 31 04-11-2010 12

nederlandse universiteiten:

Extra onderzoeksgeld dankzij kleine bedrijven

Samenwerken met het bedrijfsleven, daar zijn Nederlandse universi-teiten heel goed in. Ze zijn op dat punt zelfs de beste ter wereld, vol-gens de Times-ranking. Hun geheim? “Ga met kleine bedrijven in zee en blijf onafhankelijk.”

xROBERT VISSCHER

Stel, een medische wetenschap-per ontwikkelt een wondermiddel tegen ernstige ziektes. Dan wil hij uiteraard dat het middel de patiën-ten zo snel mogelijk bereikt. Maar hoe krijgt hij dat voor elkaar? Waar haalt hij geld vandaan om het medi-cijn te testen? En hoe brengt hij het op de markt, zodat het uiteindelijk in het medicijnkastje van patiënten belandt?In zo’n geval kun je maar het best met een bedrijf in zee gaan, ont-dekte hoogleraar Gert-Jan van Ommen, hoofd Humane en Klini-sche Genetica van het Leids Univer-sitair Medisch Centrum en oprichter van het Genome Technology Center. Samen met collega’s ontwikkelde hij een ‘genetische therapie’ tegen de spierziekte Duchenne. De eer-ste resultaten zijn veelbelovend en Van Ommen wil de therapie zo snel mogelijk toepassen op patiënten. “Maar zonder samenwerking met de industrie is dat vrijwel onmoge-lijk. In de ontwikkeling van de the-rapie moeten miljoenen gestoken worden.” In 2003 kwam hij in contact met het bedrijf Prosensa. “Dat mocht onze octrooien gebruiken en wij konden verder werken aan de ontwikkeling van de therapie”, zegt Van Ommen. De samenwerking is medisch gezien een succes – het daadwer-kelijke geneesmiddel komt steeds dichterbij – maar ook in financieel opzicht. Want Prosensa sloot weer een overeenkomst met de grote far-maceut GSK voor een totaalwaarde

van maar liefst 455 miljoen euro. Als alle vervolgstappen slagen. Is dat het geval, dan ontvangt de Uni-versiteit Leiden daar zo’n tien pro-cent van. Van Ommen: “Met het geld kopen wij nieuwe apparatuur, zet-ten we meer mensen in en doen we daardoor beter onderzoek.”

TriomfenHet is een van de grote triomfen in de samenwerking met het bedrijfsle-ven. Nederlandse universiteiten zijn daar goed in, om niet te zeggen: top of the bill. Op het deelgebied inno-vation staan maar liefst drie Neder-landse instellingen in de top tien van de Times Higher Education World University Ranking. Leiden voert de lijst aan en de technische uni-versiteiten van Eindhoven en Delft bezetten de negende en de tiende

plaats. De Times-lijst is gebaseerd op het totaal aan inkomsten uit de industrie (de zogenaamde ‘derde geldstroom’) en wordt afgezet tegen het aantal werknemers per instel-ling. Dus omgerekend krijgen deze universiteiten per werknemer veel geld van het bedrijfsleven.Maar niet via de grote multinatio-nals, zoals Shell en Philips. Opval-lend genoeg werken universiteiten vooral samen met relatief kleine bedrijven, stelt hoogleraar compo-

sietmaterialen en constructies prof.ir. Adriaan Beukers van de TU Delft. “Tot twintig jaar geleden investeer-den grote Nederlandse bedrijven in onderzoek aan universiteiten. Na het verdwijnen van de meeste afde-lingen research & development zijn ze vooral met hun kwartaalcijfers bezig en niet meer met onderzoek.”Ook voor Van Ommen was de samenwerking met grote bedrij-ven vrijwel onmogelijk. “De ziekte van Duchenne is zeer zeldzaam. De grote industrie heeft weinig belang-stelling voor de ontwikkeling van therapieën. Kleine, specialistische bedrijven hebben dat wel.” Beukers was inventief genoeg om zijn eigen

markt te creëren: hij moedigde afstudeerders aan om bedrijven te starten met behulp van de ruim vijf-tig patenten die zijn groep de afgelo-pen tien jaar aanvroeg. Er kwamen succesvolle bedrijfjes uit voort met namen als Dutch Thermoplastic Composits (werkt mee aan de Boei-ing 787), Actiflow (stromingspecia-listen) en Taniq (makers van vezel-versterkte rubberconstructies). “Zij starten onderzoeksprojecten en vragen daarvoor subsidie aan”, zegt Beukers. “Een deel van dat geld komt tot mijn genoegen vaak bij ons terecht. Neem Taniq. Dat ont-ving onlangs 324 duizend euro via het Europese Eureka programma. Daarvan investeert het bedrijf 42 duizend in onderzoek dat wij ver-richten. En dat is slechts het resul-taat van één aanvraag.”Samenwerking met de industrie is noodzakelijk, zegt hij. “Normaal gesproken ontvangen afdelingen wel eens geld van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappe-lijk Onderzoek. Maar NWO vindt ons onderzoek te toegepast en dus krijgen we niets. Zonder geld uit de industrie heb ik geen lab, promo-vendi of postdocs.”

JaloezieDe tot dusver geboekte successen hebben ook een keerzijde: ze wek-ken al snel de jaloezie van andere afdelingen. De TU Delft mag dan een goede omgeving zijn voor samenwerking met de industrie, sinds een paar jaar dreigt er gevaar. Beukers: “Er zijn binnen de faculteit

financiële problemen. Die worden niet bij de wortel aangepakt. Mana-gers denken met geld van bedrijven dat wij binnenhalen, de bodemloze put van andere afdelingen te moe-ten aanvullen. Daardoor kan ik minder onderzoek doen en minder opdrachten binnenslepen, en zo raken we in een doodlopende neer-waartse spiraal.”Maar ook de wetenschap zelf loopt gevaar. Blijven onderzoekers wel objectief, als ze met het bedrijfs-leven samenwerken? Zo’n pact tussen universiteit en commercie

is niet alleen maar rozengeur en maneschijn. Wetenschappers moe-ten vooral uitkijken dat ze niet in valkuilen trappen, waarschuwt de president van de Koninklijke Acade-mie van Wetenschappen, Robbert Dijkgraaf. “De onafhankelijkheid mag abso-luut niet in het geding komen”, benadrukt hij. “Onafhankelijkheid is de kracht van de universiteit. De beloning voor het onderzoek mag niet afhangen van de uitkomst. In zijn algemeenheid is dat gelukkig goed geregeld. Echte misstappen zijn zeldzaam. Maar op het moment dat het gebeurt, wordt het enorm opgeblazen en gezien als karakte-ristiek voor de wetenschap. Dat is dodelijk voor de reputatie.” Zelfs de schijn van belangenver-

Afstudeerders startten het succesvolle Actiflow, specialisten in stroming. (Foto’s: Hans Stakelbeek/FMAX)

Adriaan Beukers: "NWO vindt ons onderzoek te toegepast en dus krijgen we niets."

‘Managers willen met geld dat wij binnenhalen, de bodemloze put van andere afdelingen aanvullen’

‘wij van wc-eend adviseren wc-eend’

rEPOrTAGEDELTA. 31 04-11-2010 13

nederlandse universiteiten:

Extra onderzoeksgeld dankzij kleine bedrijven

Therapie tegen Duchenne, reuma en migraine Sinds 1983 zoekt hoogleraar Gert-Jan van Ommen, hoofd Humane en Klinische Genetica van het Leids Universitair Medisch Cen-trum en oprichter van het Genome Technology Center naar een therapie om de ziekte van Duchenne mee te lijf te gaan. De aange-boren spierziekte wordt veroorzaakt door de afwezigheid van een bepaald eiwit (dystrofine) op het X-chromosoom. De ziekte treft alleen jongens; meisjes kunnen slechts drager zijn. Het verloop van de aandoening is slopend. Patiënten belanden rond hun twaalfde in een rolstoel. Op 25-jarige leeftijd hebben ze een machine nodig om adem te halen en vaak worden ze niet ouder dan 35 jaar. Uit het DNA van de getroffen jongens is als het ware een hap weg-genomen. Van Ommen bedacht een soort pleister die het gat in het DNA afdekt. Met wellicht grote gevolgen: jongens zouden niet meer in een rolstoel belanden en veel ouder worden en minder klachten hebben. Maar zover is het nog niet. Om de therapie te ontwikkelen, is nog veel onderzoek nodig. Momenteel loopt bij Prosensa een aantal klinische trials, die onder meer onderzoeken hoe hoog de dosis moet zijn en of de therapie effect heeft.Ook grote bedrijven raken inmiddels steeds meer geïnteresseerd in de aanpak van Van Ommen, die zijn vondst in 2000 patenteerde. “Omdat we via onderzoek naar specifieke ziektes ook meer te weten komen over de werking van andere ziekten en therapieën. Wij zijn momenteel bezig om een therapie te ontwikkelen tegen reuma en migraine. Ook daarvoor zou ik graag weer samenwer-ken met de industrie.”

strengeling moeten wetenschap-pers vermijden. Ruim twee jaar geleden kwam een bijzonder hoog-leraar van Wageningen Universiteit in het nieuws, die tevens onder-zoeksdirecteur bij Campina was. Hij noemde melk gezond. ‘Wij van WC-eend adviseren WC-eend’, scham-perde de Volkskrant toen.Dijkgraaf bepleit extra voorlichting aan promovendi. “Zij moeten goed op de hoogte zijn van mogelijke val-kuilen en voorbeelden krijgen van wat er in het verleden misging.” Hij raadt ook aan om heldere afspraken te maken met het bedrijfsleven. Goede afspraken zijn cruciaal, zeg-gen ook Van Ommen en Beukers. Maar ach, de industrie is zo kwaad nog niet. “Die waardeert onze onafhankelijkheid juist”, zegt Van Ommen. “Slecht onderzoek bescha-

digt ook hun reputatie. De industrie is als de dood dat mensen te horen zouden krijgen dat resultaten zijn gemanipuleerd.” “Bovendien ver-dienen we er zelf niet aan”, voegt Beukers eraan toe. “Het geld gaat naar de onderzoeksgroep.”

TwenteZo gaat dat dus aan Nederlandse universiteiten: kies kleine bedrijfjes uit en investeer het gewonnen geld weer in onderzoek. Daarom scoren ze wereldwijd zo goed op het punt van samenwerking met de indu-strie. Toch valt er ook op de ranglijst van de Times Higher Education wel het een en ander af te dingen. Want waar is de Universiteit Twente, die

zichzelf als ‘de ondernemende uni-versiteit’ afficheert?“Normaal gesproken zou je ons als universiteit hoog op deze lijst verwachten”, zegt directeur Kees Eijkel van Kennispark Twente, waar bedrijfsleven en wetenschap “samensmelten”. “Maar door de gekozen methode verbaast het mij niet dat wij er niet op terecht zijn

gekomen. Wij werken namelijk veel samen met private partijen in aparte onderzoekscentra. Dat geld is niet meegeteld, omdat het formeel niet onder de derde geldstroom valt.”Als voorbeeld noemt Eijkel een centrum voor de ontwikkeling van composietmaterialen voor Boei-ing. “Wij hebben acht van dergelijke samenwerkingen. In totaal wordt al

meer dan negen miljoen euro geïn-vesteerd in gezamenlijk onderzoek en wij verwachten dat die markt nog flink zal groeien.”Verder zijn er veel bedrijven door afstudeerders opgezet. In totaal telt de Universiteit Twente al zeven-honderd starters, die tekenen voor zesduizend arbeidsplaatsen. Veel kleine bedrijven doen bovendien aan

facility sharing met Twente, waarbij bijvoorbeeld een lab wordt gedeeld. Eijkel: “Ook deze bedrijven zijn niet meegeteld in de Times-ranking.”

’het geld gaat naar de onderzoeksgroep’

Taniq, dat vezelversterkte rubberconstructies maakt, ontving onlangs 324 duizend euro via het Europese Eureka-programma.

Zonder geld uit de industrie geen lab.

14sErvicEDELTA. 31 04-11-2010

Dr. bifeng rong 1967-2010

iN mEMORIAM

Op maandagochtend 11 oktober bereikte ons het ontstellende bericht dat dr. Bifeng Rong is overle-den. Een snel uitslaande brand in haar huis in Auckland, Nieuw-Zee-land, is haar noodlottig geworden. Het eerste werkcontact van Bifeng Rong met de TU Delft dateert uit 2000 toen zij in het kader van haar promotiewerk van-uit Nieuw-Zeeland, bijna een jaar, in de nanofacili-teit van het Kavli Instituut of Nanoscience onderzoek deed. Zij werkte met veel enthousiasme en deskundigheid aan de nanotechnologie voor halfgeleider lasers. In deze tijd leerde zij ook haar echt-genoot, onze medewerker ing. Tony Zijlstra, kennen. Sindsdien heeft zij, in afwachting van de voorgenomen emigratie van haar en haar gezin naar Nieuw-Zeeland, als post-doc bij TU Delft diverse technologieprojec-ten gerealiseerd, bij Dimes, bij het Kavli Instituut of Nanoscience, en bij de groep precisie engineering & microsystemen van de faculteit 3mE.

Nu haar leven zo abrupt is geëindigd, denken we met waar-dering terug aan haar inzet en toewijding. Zij was voor ons allen een prettig persoon om mee te werken, gedreven in haar vak, leidend tot vele gemeenschap-pelijke publicaties. Zij was een van de eersten die erin slaagde goed functionerende nano-fotonische structuren in het ‘blue ray’ materi-aal GaN te ontwikkelen.

Als technologe pur sang, was zij er altijd op gericht om technologische vondsten te ver-talen naar concrete toepassingen. Naast haar man Tony laat zij twee zonen na, John en Alex. Wij wensen hen allen kracht toe in deze moeilijke periode om dit grote verlies te dragen en uiteindelijk een plaats te geven.

Emile van der Drift en Teun KlapwijkKavli Institute of Nanoscience

“In mijn Leidse master leerde ik al mijn onderzoek verkopen.”

Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken.

Ook je master doen in Leiden?Kom naar de Mastermaand november.

Programma en datamastersinleiden.nl

Annemiek Knijnenburg,

onderzoeker bij het Leiden

Institute of Chemistry,

deed haar master

in Leiden.

Naast je studie een leuke baan in de evenementenbranche? Word oproepkracht bij Van der Maarel Sfeermeesters!

Van der Maarel Sfeermeesters is de partner voor de inrichting van uw evenement. Omdat we altijd perfectie nastreven, omdat we vol passie met ons werk bezig zijn, maar vooral: omdat we meesters zijn in sfeer.

Wij zoeken op oproepbasis voor in het weekend en op één of meerdere dagen/avonden e/o nachtelijke uren een:

• Chauffeur/decorateur In bezit van rijbewijs BCE en diploma CCV-B.

• Bijrijder/assistent decorateur De werkzaamheden bestaan uit het: • laden en lossen van meubilair en decoratiematerialen op locatie• monteren en demonteren van meubilair op locatie • plaatsen van decoratiematerialen op locatie, waaronder accessoires, plant- en bloem decoraties• het schoonmaken van de materialen op locatie

Kijk voor meer informatie over deze vacatures op www.vandermaarel.nl of neem contact op met Bernard ter Horst, telefoonnummer 015-2146822. Reacties voorzien van motivatiebrief en CV kun je sturen naar: bernard@vandermaarel.nl.

Van der Maarel Sfeermeesters is gevestigd aan de Pastoor Verburchweg 6a 2286 KD Rijswijk.

Seneca implementeert op webtechnologie gebaseerdeoplossingen waarbij de focus is gericht op de marktsegmenten Overheid, Zorg en Welzijn, Educatie en Belangenorganisaties.

Als telemarketeer ga je nieuwe contacten in de markt leggen binnen onze doelgroep en krijg je het beheer over ons relatiesysteem. Wij zijn op zoek naar een teamvan telemarketeers voor onze vestiging in Delft.De werktijden zijn variabel en in overleg te bepalen.

Je werkzaamheden bestaan uit:• Telefonisch contact leggen met prospects en suspects;• Onderhouden van het relatiebeheersysteem.

Functie eisen:• Goede beheersing van de Nederlandse taal;• Goede communicatieve en sociale vaardigheden;• Ervaring met Microsoft Office;• Zelfstandig en Pro-actief;• HBO werk- en denkniveau.

Telemarketeer 16-24 uur

Contact Informatie

Thijs Link of Ester de Jong

info@seneca.nl

Seneca

Elektronicaweg 31

2628 XG Delft ZH

Tel: 015-2513700

Adv_Seneca_v1:Opmaak 1 03-11-10 11:53 Pagina 1

DELTA. 31 04-11-2010 15OPiniE/rEcEnsiEs

regeerakkoord raakt Delftse student hardOndanks het feit dat Nederland achterloopt met het aantal afge-studeerden in bèta en techniek, blijkt uit het regeerakkoord dat de overheid het volgen van technische studies niet stimuleert. De stu-dentenraad maakt zich grote zorgen.

xCAROLINE STRENG

Het regeerakkoord opent met de belofte dat het rapport ‘Toekomst-bestendig Hoger Onderwijs’ van de Commissie Veerman wordt uitge-voerd. In dit rapport wordt meer-malen duidelijk aangegeven dat er meer ingenieurs nodig zijn om aan

te sluiten op de arbeidsmarkt en dat Nederland significant achterloopt wat betreft aantal afgestudeerden in bèta en techniek in vergelijking met de rest van Europa. Zodoende is het op zijn minst opmerkelijk dat het volgen van technische studies verre van gestimuleerd wordt vanuit de overheid. Het voorgenomen regeerakkoord van het nieuw gevormde kabinet Rutte bevat droevige plannen voor het Nederlandse universitair onder-wijs en haar studenten. Per student zal er minder geld in het onderwijs worden geïnvesteerd. Dit terwijl landen als Duitsland en Frankrijk, die net zo goed met begrotingste-korten te kampen hebben, er juist voor kiezen veel te investeren in het onderwijs. De overheid heeft zich tot doel gesteld Nederland structureel tot de top vijf van kenniseconomieën te laten behoren. Bèta-opleidingen spelen hier een grote rol in. Daarom is het des te onbegrijpelijker dat de overheid technische studies totaal

niet stimuleert, sterker nog: de drempel om een technische studie te volgen wordt alleen maar groter. Ten eerste zal de basisbeurs alleen blijven bestaan in de bachelorfase en zal de master gefinancierd wor-den op basis van een sociaal leen-stelsel. Voor techniekstudenten die

een tweejarige master hebben in plaats van slechts één jaar (zoals bij veel andere studies) komt dit dubbel zo hard aan. Ten tweede worden de langstu-deerders, studenten die langer dan nominaal plus één jaar stude-ren, overdreven hard aangepakt. Het collegegeld wordt bij meer dan

een jaar vertraging met maar liefst drieduizend euro verhoogd. In feite staat hier dat een student legitiem één jaar vertraging mag oplopen tijdens zijn studie. Dit betekent dat een vierjarige studie in vijf jaar vol-tooid moet worden om een boete van drieduizend euro te ontlopen, en een vijfjarige studie in zes jaar. Verhoudingsgewijs klopt dit niet. Bovendien zijn bètastudies door-gaans al bovengemiddeld zwaar, waardoor de kans op vertraging groter is.Verder maakt de studentenraad zich zorgen om de drempels die met deze maatregelen worden gecre-eerd voor het ondernemen van waardevolle ontplooiingsactivitei-ten. Ervaringen als commissie- of bestuurswerk, buitenlandervaring, topsport of Dream Teams zijn van grote meerwaarde voor de ontwik-keling van de Delftse student en het unieke Delftse studentenleven en zullen blijvend moeten worden gestimuleerd. Het is belangrijk dat

studenten zich op zoveel mogelijk vlakken ontwikkelen.Het moge duidelijk zijn dat de tech-nische student zwaar benadeeld wordt door ons nieuwe kabinet. Er wordt totaal geen rekening gehou-den met het feit dat technische studies gemiddeld genomen lang duren en zwaar zijn. Met de boven-genoemde maatregelen ontmoe-digt de overheid toekomstige stu-denten om de techniek in te gaan, terwijl juist techniek en innovatie essentieel zijn om relevant te blij-ven als kenniseconomie. Het blijkt maar weer dat extra aandacht voor technisch onderwijs noodzakelijk is, een punt waar de studentenraad voor zal vechten, zowel op lokaal als nationaal vlak.

Caroline Streng is voorzitter van de studentenraad

Doodle is hip: de kans is zeer klein dat je nog nooit hebt gehoord van een app waar het woord doodle in voorkomt. Doodle Jump, Doodle Grub, Doodle Fly, Dood-le Boat, Doodle Army Boot Camp, Doodle Kart en ga zo maar door.Doodles zijn krabbels, volgens ‘alwetende bron’ Wikipedia: ‘wille-keurige (vaak kleine) tekeningen die zonder vooraf vastgestelde bedoe-ling gemaakt worden. Veel doodles ontstaan tijdens lessen, vergaderin-gen of telefoongesprekken’. Welke student heeft zijn collegeblok niet vol staan met doodles?Met deze app op je iPhone is het dus niet meer noodzakelijk om onge-interesseerd je papier in te zitten kleuren, of stiekem de zijkant van je tafel te bekladden tijdens die saaie vergadering. Open Doodle en je hebt een wit vel (van toch zeker wel vier bij zeven centimeter) tot je beschik-king om er op los te ‘doodlen’, alsof je nog even snel ontzettend belang-rijke zaken op je telefoon moet doen.Met behulp van vijf verschillende kleuren is het mogelijk om een verjaardagswens te krabbelen en direct vanuit Doodle te mailen.

Ook een handgeschreven memo of boodschappenlijstje behoren tot de mogelijkheden omdat je al je dood-les op kunt slaan voor later gebruik. Uiteindelijk blijft het toch het leukst om te doodlen ‘zonder vooraf vast-gestelde bedoeling’.‘Apps to impress your friends’, daar hoort Doodle zeker bij volgens de App Store. Echt indruk zie ik mezelf er nog niet mee maken, maar het is een grappige toevoeging aan je app-bibliotheek met een simpele bediening. Wat je nog meer op je iPhone moet hebben ‘to impress your friends’? Hipstamatic om flit-sende foto’s te maken, Bump om snel sociale contacten toe te voegen en Shazam Encore om muziek te identificeren. (MP)

Doodle

Maakbare wereld aPPS

Leuk *****Handig *****Bediening *****Prijs € 0,79Platform iPhone

het moge duidelijk zijn dat de technische student zwaar benadeeld wordt door ons nieuwe kabinet

De scheiding tussen de virtuele en de echte wereld vervaagt, stelt TU-filosoof Menno van der Veen in ‘Welkom in Youtopia’. Mensen spelen volgens hem op internet tientallen ver-schillende rollen in een maakbare wereld vol poreuze cocons.

xROBERT VISSCHER

Een vakantie zonder sociale net-werksites als Facebook, Myspace en Hyves is voor veel mensen niet meer denkbaar. Zelfs liggend op een afge-legen strand met een cocktail in de hand, verkeren ze het liefste tege-lijkertijd in de echte en de virtuele wereld. Over hoe de scheiding tus-sen die twee werelden steeds meer vervaagt, gaat ‘Welkom in Youtopia’ van jurist en filosoof mr.dr. Menno van der Veen. Als postdoc doet hij aan de TU onderzoek naar neokolo-niale aspecten van biobrandstof in Zuid-Afrika.Jongeren groeien op met internet en de gewoonte om in beide werelden tegelijk te communiceren. Van der Veen ziet Youtopia als een verzame-ling geschakelde webben. Youtopis-ten zijn als ‘tientallen zijderupsen, die zich op verschillende plekken en in verschillende sociale verbanden (webben) bewegen. De poreuze bui-tenkant maakt dat de cocon zich uit

kan breiden en dat de buitenwereld makkelijk kan binnendringen’.Dat Van der Veen filosoof is, wordt duidelijk in het ijzersterke eerste deel van het boek. Daarin verbindt hij op een toegankelijke en diepgra-vende manier de zogenaamde web-ben van Youtopisten met theorieën van de invloedrijke Duitse filosofen Peter Sloterdijk en Martin Heideg-ger. De laatste zag de wereld als een verbondenheid met de grond, de omgeving waar iemand is opge-

groeid. ‘De meeste Youtopisten cre-eren in hun omgeving juist ruimte voor meditaties over de diepere betekenis van hun bestaan. Heideg-ger zou van de uitspraak gruwen, maar zijn landweg is een digitale snelweg geworden. De Youtopische omgeving bestaat bijvoorbeeld uit een iPhone: een telefoon, fotoca-mera, computer en weblog ineen. De Youtopist kan zo tot diep in de Guatemalteekse jungle een thuis creëren. Zijn omgeving reist met hem mee.’De virtuele wereld onderscheidt zich van de gewone door de hoge mate van ‘maakbaarheid’. De Yout-opist staat zelf aan het roer bij het fabriceren van een Facebookpagina. Dat wordt duidelijk voor wie ‘Yout-opia’ googled. De zoekterm levert opmerkelijke hits op: waaronder een trainingsprogramma voor het perfecte lichaam en een swingers-

club. Al deze Youtopia’s zijn maak-baar, volgens de filosoof.Helaas boet het boek aan scherpte in na honderd pagina’s. Van der Veen gaat onder meer na hoe Youtopisten over ontwikkelingswerk denken. Daar blijken ze volgens hem niet zoveel mee te kunnen. Het is ondui-delijk waarom de filosoof pagina’s vol schrijft over dit blijkbaar irrele-vante onderwerp. Door meer van dit soort overbodige passages steekt het tweede deel schril af bij het eer-ste stuk.

heideggers landweg is een digitale snelweg geworden

Menno van der Veen, ‘Welkom in Youtopia’, Boom, 168p., 14,95 euro

x

16sErvicEDELTA. 31 04-11-2010

H & J UitgeversPostbus 1012900 ACCapelle aan den IJsel

T (010) 451 55 10F (010) 451 53 80E delta@henjuitgevers.nl

Voor advertenties bel met:

Neem contact op met Hennie de Ruyter of met Mireille van Ginkel voor nadere informatie

H&J Uitgevers_2x70_zw-w 14-05-2004 14:02 Pagina 1

ver vooruit in duurzame technologie

HOE ENERGIE EFFICIENT BEN JIJ?Draag met je scriptie bij aan een duurzame wereld!

www.hoe-energie-effi cient-ben-jij.nl

7.500,-win

Ben jij masterstudent aan de TU Delft en

heb jij een innovatief idee op het gebied

van energy effi ciency en duurzaamheid?

Cofely geeft 1 x € 7.500,- en 2 x € 2.500,-

weg aan masterstudenten met de meest

innovatieve oplossingen.

Stuur vóór 18 december 2010 jouw project,

afstudeer- of onderzoeksverslag in en

maak kans! Kijk voor meer informatie op

www.hoe-energie-effi cient-ben-jij.nl

Agendadonderdag 4 november

Wetenschapsagenda• 10.00 uur - A Processing Tech-

nique for OFDM-Modulated Wideband Radar Signals. Promotie van R.F. Tigrek, MSc. Promotoren: prof.ir. P. van Genderen en prof.dr.ir. L.P. Ligthart.

• 15.00 uur - Network coding: Exploiting Broadcast and Superposition in Wireless Networks. Promotie van ir. J. Goseling. Promotor: prof.dr.ir. S.M. Heemstra de Groot.

studium Generale 20.15 uur - Hoorcollege I in de serie Kritisch denken: Wat is kritisch denken? door prof. Johan Braeckman. In de eerste voordracht wordt besproken wat kritisch denken wel en niet is. Tevens wordt uiteengezet wat de moeilijkheden zijn die men moet overwinnen om in staat te zijn tot kritisch denken. Het Prin-senhof, ingang Oude Delft 183B, Delft – toegang gratis.

Vrijdag 5 novemberWetenschapsagenda• 10.00 uur - Iodine & lipase

based green oxidation tech-nology. Promotie van A.J. Kot-lewska, MEng. Promotoren: prof.dr. R.A. Sheldon en prof.dr. I.W.C.E. Arends.

• 15.00 uur – Intreerede van prof.dr. H.E.J. Veeger, faculteit Werktuigbouwkunde, Mari-tieme Techniek & Technische Materiaalwetenschappen.

Zaterdag 6 november

dichter bij de bar21.30 uur - In de Delftse binnen-stad vindt een literaire kroegen-tocht plaats. In cafés de Beierd, de Klomp, de Klok en Doerak zullen een aantal dichters een voordracht, rijm of poëzie voor-dragen. Zie www.dichterbijde-bar.nl voor meer informatie.

Zondag 7 november

international student church11.30 hrs - Students of all deno-minations are invited to our ecu-menical service every Sunday at Raamstraat 78, followed by tea/coffee. The services are led by the chaplains Reverend W. Stroh and Father Avin, and are sup-ported by student leaders. More information on www.iscnether-lands.nl.

maandag 8 november

study abroad WeekTU Delft studenten die op een leuke manier willen kennisma-ken met de mogelijkheden van studeren en stage lopen in het buitenland, kunnen in de week van 8 tot en met 11 november de ‘Study Abroad’ voorlich-tingsweek bezoeken. De Study Abroad week wordt georgani-seerd door de faculteiten, die allemaal een eigen programma aanbieden. Meer informatie is te vinden op buitenland.tudelft.nl.

Wetenschapsagenda• 10.00 uur - Short-Range Ultra-

Wideband Imaging with Multi-Input Multi-Output Arrays. Promotie van ir. X. Zhuge. Pro-motor: prof.dsc.dr. A. Yarovoy.

• 12.30 uur - Human handheld-device interaction. An adaptive user interface. Promotie van ir. S. Firianie. Promotoren: prof.dr. H. Koppelaar en prof.dr.drs. L.J.M. Rothkrantz.

studium Generale20.15 uur - De schrijfster Lieve Joris houdt een lezing over ‘Congo: het geschonden hart van Afrika’. Het Prinsenhof, ingang Oude Delft 183B, Delft – toegang gratis.

dinsdag 9 november

Wetenschapsagenda• 10.00 uur - Control-Relevant

Upscaling. Promotie ir. S.A. Vakili Ghahani. Promotor: prof.dr.ir. J.D. Jansen.

• 15.00 uur - Rigorous simulati-ons of emitting and non-emit-ting resonant periodic nano-optical structures. Promotie O.T.A. Janssen, MSc. Promo-tor: prof.dr. H.P. Urbach.

Woensdag 10 november

Wetenschapsagenda• 10.00 uur – Modelling preci-

pitation sequence and ageing kinetics in Al-Mg-Si alloys. Promotie van mr. A. Bah-rami. Promotor: prof.dr.ir. J. Sietsma.

• 12.30 uur - Shape does mat-ter. Designing Materials in Products. Promotie van ir. D.P. Saakes. Promotor: prof.dr. P.J. Stappers.

• 15.00 uur - Electrospray-assisted synthesis methods of nanostructured materials for Li-ion batteries. Promotie van

M. Valvo, laurea in fisica. Pro-motor: prof.dr S.J. Picken.

studium Generale20.15 uur – ‘European Bites’ door Bruno van den Elshout en Esther Kokmeijer. Deze fotogra-fen nemen je mee op reis door de 27 landen van de Europese Unie. In woord en beeld belich-ten zij een kant van Europa die in de media doorgaans weinig aandacht krijgt.DOK, Vesteplein 100, Delft – toe-gang gratis.

donderdag 11 novemberWetenschapsagenda• 15.30–17.00 uur - Borrellezing

‘Tantrische seks’ door tantra-trainer en oud-Delftenaar Jan den Boer. In samenwerking met s.v. Froude en Leeghwa-ter. Faculteit 3mE, Mekelweg 2, Collegezaal B – toegang gratis.

Februari 2011

consultitionZit jij in de laatste fase van je studie en heb je interesse in strategy consultancy? Meld je voor 15 december aan op www.consultition.nl en maak kans op een ballonvaart. Studenten uit alle studierichtingen zijn van harte welkom. De bedrijven zul-len op basis van CV en cijferlijs-ten vijftig studenten selecteren die zullen worden uitgenodigd voor een interview. Aan de hand van dit interview zullen de twintig meest enthousiaste, gemotiveerde en geschikte studenten worden geselecteerd voor deelname aan dit prestigi-euze project.

delta

inleveren kopij

Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Agenda' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@tudelft.nl. Bijdragen die-nen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.

Alle promoties, intree- en afscheidsredes genoemd in deze agenda vinden, tenzij anders vermeld, plaats in de Aula van de TU, Mekelweg 5, Delft.

x

Dit is Masi Mohammadi. Zij vluchtte uit Iran. Onlangs is zij gepromoveerd met steun van het UAF. Het UAF helpt vluchtelingen als Masi die hun land moesten verlaten vanwege oorlog en vervolging. Op dit moment steunt het UAF 3000 vluchtelingstudenten. Maar er staan nog veel vluchtelingen op de wachtlijst.

Geef gevluchte studenten een nieuwe toekomst!

Steun het UAF met € 1,50 per maandsms STUDENT AAN naar 4488 www.uaf.nl

Dr. ir. Masi

Studie en werk voor hoger opgeleide vluchtelingen

www.delta.tudelft.nl

Voor masterstudent Werktuigbouwkunde zoek ik een gevorderde

masterstudent Electrotechniek

voor wekelijkse begeleiding.

Informatie: tel. 020-6793331.

O P R O E P

Adv_vanderHagen_D31_v1:Opmaak 1 03-11-10 11:54 Pagina 1

17sErvicEDELTA. 31 04-11-2010

Announcements

Minimaatjes

students

subsidy Living Expenses Room TenantsAre you renting a room in a stu-dent house in Delft? Chances are you are entitled to a council subsidy. Go to www.gemeente-delft.info/twk for more informa-tion and apply immediately. You can only apply between October 1st and December 31st.

international student chaplaincyLooking for a home away from home, trying to make new friends, interested in intercul-tural and interfaith activities, needing some inner peace, searching for more than aca-demic challenges? Check the website of the International Student Chaplaincy, www.isc-netherlands.nl, to learn about their wide range offer.

Vaccination against flu (influenza)Every winter 10% of the people will have the flu. In most cases it passes without severe com-plications. For some people the

risk can be higher, in this situa-tion it’s advisable to get a vacci-nation. The vaccination protects against severe complications. It gives a good protection against the flu ( influenza), not against any ordinary cold.

The risk for a complication is raised with:• A heart disease• A lung disease (fe, asthma,

chronic bronchitis)• Diabetes• Kidneyfunction disorder• Lowered resistance against

infections (fe : bone marrow transplantation, HIV, Leuce-mia, chemotherapy)

If your risk is raised you can get a vaccination for free by your General Practioner. If you are a patient of the Student Health practice you can get the vac-cination on Friday 12 November between 14.30h and en 16.10h. Location: Medical Centre Delft Beukenlaan 4G, First Floor.

student and career supportThe student psychologists and the central student and

careers councilors are located at Jaffalaan 9A. Office hours: Monday-Friday from 9.00-17.00 hrs. You can direct your inquiries or make an appointment at the Front Office or by phone: 015-2788004. For an initial appoint-ment with one of the student psychologists you should first come to one of the open office hours: Tuesdays and Thursdays from 11.30-12.30 hrs. The open office hours of the Student and Career counselors are on Tues-days from 11.30-12.30 o’clock. More information on www.stu-dentandcareersupport.nl.

international officeThe International Office, Jaf-falaan 9a/visitor’s entrance at Mekelweg, office opening times Monday to Friday 9.00–17.00 hrs. Appointments and enqui-ries can be made by email: internationaloffice@tudelft.nl or by phone: 015-2788012.

Gez. heeft u mijn oude studie-boeken? De boeken kenmerken zich door bijgeschreven teksten, aantekeningen en gemaakte sommen op oud computer-papier (gaatjes afgescheurd) / op A4-papier met Montes-sori Lyceum logo. Bel Erik: 06-30264550.

stichting delftse Natuurwacht zoekt vrijwilligers voor het begeleiden van activiteiten met

kinderen van 8-14 jaar. www.natuurwacht.nl, 015-2783086 of j.f.m.molenbroek@tudelft.nl.

ac-hop de vakbond voor Universiteitspersoneel. Voor informatie kijk dan op www.AC-HOP.nl.

spelregels minimaatjes.Minimaatjes zijn niet toeganke-lijk voor het bedrijfsleven. Voor commerciële aanbiedingen en advertenties: H&J Uitgevers (adres in colofon). Minimaatjes zijn maximaal 200 tekens lang. inleveren vóór vrijdag 14.00 uur via e-mailadres delta@tudelft.nl.

COLLECTANTEN GEVRAAGD!7 T|M 13 FEBRUARI 2010www.amnesty.nl/collecte of bel (020) 626 44 36

AMNESTYINTERNATIONAL

COLLECTANTEN GEVRAAGD!6 T|M 12 FEBRUARI 2011www.amnesty.nl/collecte of bel (020) 626 44 36

AMNESTYINTERNATIONAL

www.zuiderzeemuseum.nl

18sErvicEDELTA. 31 04-11-2010

Aankondigingenstudenten

Tegemoetkoming Woonlasten KamerhuurdersHuur jij in Delft een kamer in een studentenhuis? Grote kans dat jij recht hebt op een tege-moetkoming van de gemeente. Zie www.gemeentedelft.info/twk voor meer informatie en vraag direct aan. Aanvragen kan alleen van 1 oktober t/m 31 december.

Empac challengeEmpac looft 10.000 euro uit aan de student of het team van stu-denten, dat de beste duurzame innovatie creert op het gebied van metalen verpakkingen. Zie onze Facebook pagina ‘Metal Packaging – the Next 200 Years’ of volg ons op Twitter @metal-packaging voor meer informa-tie. De deadline voor wedstrijd-inzendingen is op 5 november.

GriepprikElke winter krijgt ongeveer één op de tien mensen de griep. Meestal verloopt dit zonder complicaties, maar voor som-migen zijn de risico’s hierop wat groter. Deze mensen worden jaarlijks opgeroepen voor de griepprik. Deze beschermt tegen de ernstige gevolgen van de meest voorkomende griepvirussen. De kans op het krijgen van de griep wordt daarmee veel kleiner. Tegen “gewone”verkoudheden

beschermt hij niet.

Mensen die in aanmerking komen voor de griepprik zijn:• Mensen met een hartziekte• Mensen met een longziekte

(oa astma, chronische bron-chitis)

• Mensen met suikerziekte• Mensen met een nierziekte

met een verminderde nier-functie

• Mensen met een vermin-derde weerstand door andere ziekten of door een medische behandeling (bijvoorbeeld recente beenmergtransplan-tatie, HIV, leukemie, chemo-therapie)

Mensen die binnen bovenge-noemde groepen vallen kun-nen bij hun huisarts gratis een griepvaccinatie halen. Studen-ten die hiervoor in aanmerking komen en zijn ingeschreven bij de Studentenpraktijk Delft hiervoor terecht op vrijdag 12 november tussen 14.30u en 16.10u. Dit kan op de lokatie aan de Beukenlaan 4G, op de eerste verdieping.”

student and career supportBij Student and Career Support kun je terecht voor een bezoek aan een studentendecaan, een studentenpsycholoog, het Career Centre met studiekeu-zeadviseurs en loopbaanadvi-seurs, en het Informatiecen-trum.

Voor de studentenpsychologen geldt dat het eerste contact loopt via het Open Spreekuur iedere dag van 11.30-12.30 uur. De studentendecanen en de loopbaanadviseurs houden een inloopspreekuur op dinsdag van 11.30-12.30 uur en de studie-keuzeadviseur op donderdag van 11.30-12.30 uur. Het Infor-matiecentrum (begane grond) is geopend van 9.00–17.00 uur. Er is documentatie beschikbaar over WO- en HBO-opleidingen, arbeidsmarkt, studie- en beroepskeuze, buitenlandse studies, enz. Bij de balie, telefo-nisch of via de email kun je een afspraak maken met een van de medewerkers. Bezoekadres: Jaffalaan 9a (ingang Mekelweg); tel. 015-2788004. e-mail: studentandca-reersupport@tudelft.nlwebsite: www.studentandca-reersupport.tudelft.nl

online huurprijs checkIs jouw huurprijs redelijk? Check www.huurcommissie.nl voor meer informatie en om helderheid te krijgen over huren en geschillen tussen huurder en verhuurder.

WorkNtravelWorkNtravel is een jong bureau dat bemiddelt tussen vrijwil-ligers/stagiair(e)s en bedrijven. WorkNtravel is op zoek naar Nederlandse stagiair(e)s die stage willen lopen in Suriname.

Meer informatie via info@bluefrogtravel.net.

international officeHet International Office, Jaf-falaan 9a, is op werkdagen geopend van 9.00-17.00 uur. Je kunt ook vragen stellen via internationaloffice@tudelft.nl of telefonisch (015-2788012) een afspraak maken.

studium GeneraleHet bureau Studium Generale, Jaffalaan 5, is van maandag t/m vrijdag geopend van 9.00–17.00 uur. Je kunt ook vragen stellen via www.sg.tudelft.nl of telefo-nisch een afspraak maken via 015-2783258.

delta

inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Aankondigin-gen' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@tudelft.nl. Bijdra-gen dienen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.

x

DEMODo you have the craziest ideas and need an experienced eye to assess their technical feasibility?

Are you working on a subsidy application and do you want to know more about the costs (of apparatus, equipment or set-ups) involved?

Are you working on research or a PhD that requires a prototype or test set-up?

Do you need input for a graduation project?

DEMO can help you! Contact us for a free consultation

infodemo@tudelft.nl www.demo.tudelft.nl

?Ampelmann Peakskate EasyScanCamera

Sports & CultureMekelweg 8-10, 2628 CD Delftwww.sc.tudelft.nl | twitter.com/tudelft_sc

2,323,24

3

2

5

9

12

15

16

19

18

26

30

24

Sports & CultureN o v e m b e r P r o g r a m m e

------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------

Champions League: Live on big screenTuesday and Wednesday, 20:45, @Sportcafe, €0,-

Faculty Films: “Glengarry Glen Ross”Tuesday, 21:00, @Culture, €0,-

Unplugged live musicWednesday, 21:00, @Culture, €0,-

Friday nights: “Jam session”Bring your own instrument or voice and play with heart and soul, good, bad or loud…. It’s funky, jazzy Blues. Let’s jam!Friday, 21:00, @Culture, €0,-

Film & Dance: BollywoodDance: an explaination and demos of Indian classical dances like Bharat Natyam and Kuchipudi by Renil Ravi. Afterwards Faculty Film: “3 idiots” Tuesday, 20:00, @Culture, €0,-

Friday nights: “Diwali 2010”Enlighten this festival of lights in Indian style, with live dance, tasty food, performances, great music, a magic show and more. Happy Diwali!Friday, 19:00, @Culture, €0,-

Table football competition

rounds. Enrollment @Sports.Monday, 18:00-23:00, @Sports, €0,-

Faculty Films: “ShutterIsland”Tuesday, 21:00, @Culture, €0,-

TU-Mult Thursday: “Once upon a time…”Storytelling is the oldest way of passing on information. Sahand will ravish us with his stories from all over the world. Thursday, 20:30, @Culture, €0,- | www.diversiteit.tudelft.nl

Friday nights: “Beaujolais & Music”The birth of excellent wine & live French music by “La Blusa”.Friday, 21:00, @Culture, €0,-

Workshop: Naaien 4 DummiesAn amazing workshop to design and create you own fashion item.Learn how to sew, stitch or embroider. All materials are included.To make this a really special evening, we’ll provide bubbles and a snack. Wednesday, 18:30-23:30, @Culture, €20,- | Enrollment @Culture.

Friday nights: “Suriname 35 years old!”35 years of Surinamese independency merged into one big celebration. Taste cultural diversity and dance with DJ Dyna and DJ Mixmaster-J.Friday, 19:00, @Culture, €0,-

Faculty Films : “Pineapple Express”Tuesday, 21:00, @Culture, €0,-

Spor

ts &

Cul

ture

19DELTA in EnGLishDELTA. 31 04-11-2010

supercomputerA Chinese supercomputer has clai-med the title of the world’s fastest system. The system, Tianhe-1A, operates at a speed of 2.5 petaflops (or 1000 trillion operations per second) and is 1.4 times faster than the previous record-holding supercomputer at Tennessee’s Oak Ridge National Laboratory. China’s National University of Defense Technology developed Tianhe-1A. Jack Dongarra, a University of Tennessee supercomputer expert, says the system “blows away the existing No. 1 machine.”

chE rankingsIn the recently published Centre for Higher Education Development Excellence Ranking 2010, TU Delft scored highly in the Excellence Group for the disciplines mathe-matics, physics and chemistry. The university’s research, internatio-nal orientation and facilities also received high praise. CHE Excel-lence Ranking evaluates 60 Euro-pean universities according to eight criteria, including academic publi-cations, citations, student mobility and teaching staff mobility.

national students take their next professional steps. Nuffic organi-ses DIS as a way of expressing its appreciation to international higher education students who have cho-sen the Netherlands as the place to further their educations. The event starts at 12:00 and concludes with a plenary session in the World Forum Theatre, followed by a traditional dress fashion show and DJ and cover band party. To attend, regis-ter at the DIS site.

Dis 2010The 2010 Day of the International Student (DIS) will be held at the World Forum in Den Haag on 13 November 2010. This national event brings together international stu-dents from across the Netherlands, offering a range of socially, cultu-rally and professionally orientated activities, including excursions to famous Den Haag landmarks and museums, like the Mauritshuis, Panorama Mesdag and The Hague Museum of Photography. There will also be career-focused acti-vities, such as presentations and workshops aimed at helping inter-

Name: George Villias: (Msc sustainable energy technology)Brand: BatavusPrice: 60 eurosStriking features: The oh-so-spottable purple colour

“George’s eyes never fail to light up when he hears the word ‘bike’. A friend of mine who was leaving Leiden after his studies sold his bike to me,” he says, adding that from the day he brought his bike to Delft from Leiden by a train he has experienced nothing but immense pride and joy in riding it everywhere. Be it carrying groceries from the supermar-ket or a two-seater sofa from Den Haag, his bike has never let

him down. When his baffled friends ask for more details about his hauling sofas around, he immediately starts drawing an aerial view of himself, his bike and the sofa roped securely to the bike’s carrier while cycling from Den Haag. “I reached Delft and was so happy about what I had accomplished, but later I found out that it’s actually illegal to carry a sofa on your bike,” he says, grinning. “I also brought home a table, a mirror and 20 plates from Ikea on my bike!” George then starts lovingly telling us about how soft his bike’s pedals feel… until a friend interrupts him to ask: “Maybe it’s just your shoes that feel soft?” But George just ignores this inquiry. When you learn to really love something, you also learn to embrace its flaws. “My bike has a few scratches, no handbrakes or gears, but that doesn’t bother me at all!”

if it ain’t broke, fix it!

celebrating good over evil

mOTSyK

“The Dutch are always fixing something. Whether it’s something broken or something perfectly fine as is, it needs to be replanned, refurbished, rearranged. For example, four years ago, when I arrived in Delft, the Mekelpark didn’t exist yet — in its place was the Mekelweg, bustling with cars, buses and people during rush hours. Moreover, Delft’s roads are constantly under con-struction, with certain intersections having been re-modelled twice in the past four years. The TU‘s central library was recently completely rearranged, though it seemed perfectly fine before. Now, some parts are better, and some worse, than they used to be, but most are exactly the same, just with newer furniture. So what’s the purpose of this constant remodelling?At first glance it seems people here are obsessed with optimising their surroundings. Perhaps they’ve learned the hard way, that waiting until dike bursts before repairing it isn’t the best option, so now they eagerly apply the ‘fix it even if it ain’t broken’ philosophy everywhere. Per-haps it’s also due to the country’s limited space: every square-inch must be used and re-used to its full potential, as illustrated by the famous ‘God made the world, but the Dutch made Holland’ saying. Or perhaps tearing down the old and building the new is what keeps the economy going: money spent on the new goes into the pockets of builders, suppliers, engineers who then spend it, continuing the economic cycle. I admire this ‘can-do’ attitude. If you continue optimising and renewing stuff, it never wears out or breaks. But all this fixing comes at a price. When you bring in the new, where does the old stuff go? Is it re-used, donated, recycled? But even with today’s technology, only about 60% of

recycled materials actually end up in new products, and considering many people don’t recycle, most of the old stuff ends up in the world’s non-renewable trash bins. Also, new stuff doesn’t always work correctly and sometimes ends up slowing the whole process down instead of bettering it. Our motto is seemingly: ‘Try something new, see how it works, and if it doesn’t, try something else!’ No matter how much theoretical planning we’ve done, life’s practical side always brings ‘surprises’ that force us to take a step backwards, make new changes and re-think our entire plan, which costs valuable time, energy and resources. Ultima-tely, frustrated and exhausted, we look back and wonder: ‘what was wrong with the old system anyway?’Sometimes, after dealing with endless piles of administration, or changing my entire study plan for the umpteenth time due to harde knips, new program introductions or phased-out courses, I ask myself in frustration: why can’t things just stay the same, like they do back home? Then I remember that in the four years I’ve been here, I’ve never had to side-step potholes in the road, or had my electricity or water suddenly cut off due to poor maintenance. And then I’m grateful for the construction barricades I pass on my daily commutes. Sure I must side-step them as well, but at least there’s a safe route planned out for this, too.”

Olga Motsyk, from Ukraine, is a BSc aerospace engineering student

THE bIKE oF ...

(Photo/text: Chandralekha Elango)

The upcoming Indian Student Association hosted Diwali 2010 Fes-tival of Lights offers students a chance to party like they’ll be par-tying from Bombay to Ziro.

xDHARIYASH RATHOD

The word Diwali (or Deepawali) - also known as the ‘Festival of Lights’ in English - comes from Sanskrit word deepa (light) and avali (row). The Festival of Lights, among the most widely celebrated and most colour-ful of all Indian festivals, is a festival of joy, splendour, brightness and happiness, in which the victory of good over evil, light over darkness, and knowledge over ignorance, are celebrated.According to Hindu custom, light signifies goodness. During this fes-tival, oil lamps (known as deeps) are burned throughout the night inside and outside all Indian homes. The festival lasts for five days, and each of the five, festive Diwali days is marked with a significant pooja, representing a certain God/God-dess. Diwali is also a festival that gives people a good reason to go shop-ping, as everyone purchases new

clothes for the festivities. Diwali is also a special festival for children, a chance for them to enjoy a variety of Indian snacks and sweets. After pooja children also enjoy lighting off fireworks to herald the defeat of the demons.In India everyone celebrates this festival in a different tradition, but the theme behind it is same: that is, good conquering evil. From darkness we enter into light, and light empowers us to do good deeds and bring us closer to divinity. Every-where it signifies the renewal of life, while also heralding the approach of winter and the beginning of the sowing season.Diwali 2010 is a great opportunity for all of TU Delft’s students to learn more about and enjoy Indian

culture and tradition. This year TU Delft’s Indian Students Association (ISA) has organised a host of enti-cing events. The festivities will start with a traditional Indian dance, cal-led Dandiya, which is also known as Garba. Dandiya is a very famous dance in the western part of India, especially in Gujarat, and is usu-ally performed in groups, with the dancers dancing in circular pat-terns. This will be followed by a prayer session, to remember and

honour the gods, as well as many other entertaining events for stu-dents, like Bollywood music, inter-active games and various traditional dance performances. Arvind Jayas-hankar, an Indian student at 3mE, will also perform a magic show. Come one come all, as Diwali 2010 will also be a great place for inter-national students to make new friends. When the cultural events programme ends, those attending will also be treated to all sorts of delicious, traditional Indian food, ranging from the very spicy to very sweet. ISA cordially invites all TU Delft students to attend Diwali 2010 and help make this event a successful one.

it signifies the renewal of life

The Indian Students Association (ISA) and TU Delft’s Sports and Culture Centre are jointing hosting Diwali 2010, which will be held on November 12th, at the Cultural Centre, starting at 21:00.

x

www.dis2010.nl www.zeit.de/excellencerankingx x

000000 DELTA. 31 04-11-2010 AchTErkAnT 20

KR

IEP

dELFTSE KLANKEN

hUISJONGSTE

aNNA NOyONS

close harmony zonder rare pasjesJazzkoor Vocalzz werd drie jaar geleden opgericht door zanglustige leden van studentenjazzvereniging Groover. De groep dijde gaandeweg uit tot een club van twintig mannen en vrouwen. De onlangs gehouden open avond leverde tien verse leden op. Ze zijn blij met hun nieuwe dirigent Norman Ebicilio. Het begon met het instuderen van jazz standards als Summertime en Mood Indigo, maar sinds diens komst richt het koor zich vooral op close harmony. Het hele palet van stemmen hebben ze in huis, van alten en sopranen tot bassen en tenoren. “Norman is heel enthousiast en pakt het professioneel aan”, vertelt woord-voerster Doris van Hooijdonk. “Hij komt ook met korte stukjes aan, zodat er op een repetitie veel gezongen kan worden. Een kort stukje, zoals een refreintje uit een oude Grolschreclame, kan je in een half uur instuderen. Het is best wel vet om te horen dat je met zoveel stemmen door elkaar in zo’n korte tijd tot een tof klinkend iets kan komen. Je verwacht niet dat dat kan met zoveel mensen. Hij gaat vooral in op de dynamiek. Er worden solo-partijtjes en tweestemmige stukjes ingestudeerd voor tussendoor, voor de afwisseling. Dat is ook leuk voor het publiek.” De ambities zijn duidelijk: meer optredens en beter worden. “We zijn aan het opbouwen. Onze dirigent wil prijzen winnen bij koorwedstrijden.” Naast het zingen worden veel leuke dingen georganiseerd. “Gezelligheid is heel belangrijk, of je nu een zangkoor bent of een hockeyclub. We eten bijna altijd samen voor een repetitie en komen niet alleen bij elkaar om te zingen. Je moet toffe activiteiten hebben, en borrelen.” Bij optredens hullen de koorleden zich wel in dezelfde kleur kleren, maar ze dragen geen uniforme pakken. “En we doen niet aan rare pasjes.” (JT)

bomenknuffelaar

Michele Jagtenberg woont sinds half september op de Krakeelhof (Jacoba van Beierenlaan). Ze is net begonnen met luchtvaart- & ruimtevaarttechniek, is lid geworden bij Virgiel en viert komend weekend haar achttiende verjaardag. Ze is HJ, net als bijna de helft van het huis. Acht van de achttien bewoners zijn namelijk nieuw. In dit huis zijn er dan ook geen speciale taken weggelegd voor HJ’s. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

De aula was tot de nok gevuld met milieubewuste mensen die afkwamen op een grote duurzaamheidcon-ferentie van de TU. Aangezien ik hartstikke duurzaam ben, zat ik ergens achterin, halfhoog. Het viel mij op dat ‘de man met kaal eilandje op achterhoofd’ zwaar ver-tegenwoordigd was. Mijn KIJK-collega Joost had hier-voor een verklaring. De duurzame man krijgt moeilijke problemen op zijn bord. Hij krabbelt zich tijdens het peinzen door het haar op zijn achterhoofd, en net zoals een tapijt verslijt door langdurig ijsberen, zo verslijt ook dit achterkantje haar. Oké, ik ben verkocht (goed-gelovigheid is een van mijn gezelligste eigenschappen).Het overschot aan mannen met kale eilandjes com-penseerde het geheel ontbreken van een andere bevol-kingsgroep. Om me heen zag ik man of vrouw, strak in het pak. Waar, dacht ik, zijn de bomenknuffelaars? De persoon die fietsend naar de conferentie komt, die principieel vegetariër is en die het haar al jaren niet meer kamt. Dit type mens was in geen velden of wegen te bekennen. Dit zette mij aan het denken. Het gaat slecht met de biodiversiteit in de wereld. Soorten sterven bij bosjes uit. Een groot probleem, want soor-

ten hebben allemaal hun specifieke vaardigheden die later nodig kunnen zijn. Zo heeft ook de bomenknuf-felaar een belangrijke taak. Deze man of vrouw roept: ‘De techniek is niet de ultieme redder; de mens moet er zelf ook zin in hebben!’ Dit in tegenstelling tot het geloof ‘Plak ergens zonnepanelen op, en voilà, je pro-duct is duurzaam’. Niet dus.Ik voel een persoonlijke missie aankomen. Dit week-end heb ik de gang van mijn huis gewit. Daarbij viel een dikke klodder latex in mijn haar. Dit kan het begin vormen van een prachtige dreadlock. Ik draag sowieso alleen nog maar tweedehands kleding, en bomen knuffelen lijkt me heerlijk. Volgend seminar ben ik de bomenknuffelaar die keihard roept: ‘Techniek is niet alles, denk ook aan de mens!’

Jazzkoor Vocalzz: in korte tijd tot een tof klinkend iets komen. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)