Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot...

31
Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog diepe sporen na in de Amerikaanse samenleving en in de internationale verhoudingen?

Transcript of Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot...

Page 1: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam

Hoofdvragen:

- Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam?

- Waarom liet deze Vietnamoorlog diepe sporen na in de Amerikaanse samenleving en in de internationale verhoudingen?

Page 2: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.
Page 3: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.
Page 4: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

Officiële landstaal: VietnameesHoofdstad: HanoiRegeringsvorm: VolksrepubliekStaatshoofd: Nguyen Minh TrietRegeringsleider: Nguyen Tan DungReligie: boeddhisme 93%, rooms-

katholicisme 6,7%Oppervlakte: 331.689 km²(ongeveer

Italië) (1,3% water)Inwoners: 86.967.524

(262,2/km², Nederland is 397/km²)

Page 5: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

- Tropisch klimaat

-Vruchtbaar, vooral in het zuiden.

- Twee grote rivierdelta's, de Rode Delta in het noorden en de Mekongdelta in het zuiden.

- Dankzij irrigatie en bedijking is rijstverbouw hier een belangrijk bestaansmiddel.

-Noorden en midden erg bergachtig; de omstandigheden voor landbouw zijn hier moeilijker.

Page 6: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

Ontwikkelingen in de 20e eeuw

- Strijd kapitalisme x communisme

- Kapitalisme: individu centraal, democratie, vrijheid, particuliere ondernemer, winststreven

- Communisme: collectief centraal, staat beslist, centraal geleide planeconomie, productie naar behoefte

- Probleem: systemen sluiten elkaar uit en zijn globalistisch- Westerse waarden zijn universeel (overal geldig)- Einddoel communisme is de wereldrevolutie en klasseloze maatschappij

Page 7: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

Ontwikkelingen in de koloniale samenlevingen in Afrika , Azie en het Midden-Oosten:

- tussen 1914 en 1945 opkomst nationalisme

- na 1945 snelle dekolonisatie

- Verenigde Staten en Sovjet-Unie willen nieuwe staten inlijven in hun kamp

- Sommige nieuwe landen kiezen een derde weg: de derde wereld

Page 8: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

Hoofdstuk 1. Koude Oorlog en dekolonisatie in Indochina

Deelvraag: waarom raakten de Verenigde Staten betrokken bij de dekolonisatie van Indochina?

1.1 Nieuwe internationale verhoudingen na 1945

Geallieerde bondgenoten (VS, SU, GB) vallen uiteen in een communistisch en democratisch-kapitalisitsch kamp

IJzeren Gordijn voor Oost-Europa (Fulton Speech Churchill 1946)

Berlijn crisis (1948)

Russen hebben de atoombom ook (1949)

Communistische overwinning in China (1949)

Page 9: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

General Macarthur:

Let’s bomb Red China!

President

Truman:

Nope!

You’re fired!

Koreaanse oorlog 1950 - 1953juni1950 september

1950

juni1950 oktober 1950 – juli 1951

april 1951

Page 10: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

1.2 Vijandbeelden

Amerika: Sovjet-Unie is uit op wereldrevolutie. Onze antwoorden:- Truman doctrine (1947)- Containment (indammen communisme)

- Militaire confrontatie (kernoorlog) niet uitsluiten

Sovjet-Unie: Amerika is uit op wereldheerschappij door imperialisme. Onze antwoorden:- Revolutionaire bewegingen in Azië steunen- Militaire confrontatie (kernoorlog) niet uitsluiten

China: Tussen 1945 en 1960 bondgenoot van Sovjet-Unie, daarna verwijdering

Page 11: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

1.3 Dekolonisatie in Zuid-Oost-Azië

Koloniale rijken in Azie: - Brits-Indie- Nederlands-Indie- Frans Indochina

1920 – 1940: opkomend nationalisme1942 – 1945: Deel Azie onder Japanse controleaugustus 1945: Japanse capitulatie na atoombommen Amerika1945 – 1949: Kans voor nationalisten om de macht over te nemenVanaf 1949: Dekolonisatie komt in de schaduw van Koude Oorlog

Vietnam: Is het nationalisme of communisme?

Page 12: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

1.4 Azië raakt bij de Koude Oorlog betrokken

september 1949: Rusland heeft ook atoombommen

oktober 1949: Chinese communisten winnen burgeroorlog

januari 1950: Noord-Korea valt Zuid-Korea aan

Actievere opstelling Amerika in Zuidoost Azie:- economische hulp- militaire steun (dreigen met kernwapens)- ingrijpen via marionettenregeringen- Dominotheorie

Page 13: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

Einde Hoofdstuk 1: Koude Oorlog en dekolonisatie in Indochina

Beantwoord nu de deelvraag:

Waarom raakten de Verenigde Staten betrokken bij de dekolonisatie van Indochina?

Page 14: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

Hoofdstuk 2. Kolonisatie en dekolonisatie van VietnamDeelvraag: op welke wijze voltrok het dekolonisatieproces zich in Vietnam?

2.1 Het Franse koloniale bestuur (1883 – 1954)

Zuiden (Mekong-delta welvarender) dan Noorden. Kleine Frans georiënteerde elite van grootgrondbezitters

- producten: rijst, maïs, katoen, fruit, suikerriet, cassave, koffie, thee en rubber- beperkte verbeteringen in infrastructuur en onderwijs- kleine katholieke minderheid

Noorden en midden, meer kleine boeren, anti-Frans

Page 15: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

2.2 Nationalisme, communisme en dekolonisatie in Vietnam

Ho Chi Minh (1890 – 1969)- 1911 - 1920 in West-Europa (vooral Parijs)- 1920 mede-oprichter Franse communistische partij- 1922 naar Moskou, opgeleid als Komintern-agent- 1922 – 1927 werkt vanuit Zuid-China voor Vietnamese nationalisme- 1930 oprichting Indochinese communistische partij- 1941 oprichting Vietminh. Aanvallen vanuit Zuid-China

Ho in Moskou voor het vijfde congres van de Komintern, 1924http://www.freerepublic.com/focus/news/2327849/posts

Page 16: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

2.2 Nationalisme, communisme en dekolonisatie in Vietnam

Ho Chi Minh (1890 – 1969)- 28 augustus 1945 Democratische Republiek Vietnam (DRV) uitgeroepen met Ho als president.- 1946 Besprekingen met Frankrijk

Page 17: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

2.3 De Akkoorden van Genève

Fransen tegen onafhankelijkheid. Houden machtsbasis in het zuiden` - 1954 Franse nederlaag bij Dien Bien Phu

- 1955 Akkoorden van Genève (Frankrijk en DRV):- 1. Vietnam tijdelijk verdeeld langs de 17e breedtegraad- 2. Beide delen neutraal (geen militaire banden of afspraken)- 3. in 1956 nationale verkiezingen daarna hereniging

Wat kwam er van deze punten terecht?

Page 18: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

Einde hoofdstuk 2: Kolonisatie en dekolonisatie van Vietnam

Beantwoord nu de deelvraag van hoofdstuk 2:

Op welke wijze voltrok het dekolonisatieproces zich in Vietnam?

Page 19: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

Hoofdstuk 3. Noord en Zuid-Vietnam na 1954Deelvraag: waarom kwam het opnieuw tot een oorlog in Vietnam?

3.1 Noord-Vietnam: Het regime van Ho Chi Minh

Opbouw communistische staat in het noorden:- nationalisatie bedrijven- planeconomie- anticommunistische Vietnamezen vluchten naar het zuiden- guerrillabeweging in Zuid-Vietnam gestart (NLF of Vietcong)

Beeld in het westen: bevestiging van de domino-theorie

Page 20: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

3.2 Zuid-Vietnam: het regime van Ngo Dinh Diem

Opbouw anticommunistische staat in het zuiden:- militaire dictatuur onder Amerikaanse marionet- Amerikaanse steun bij opbouw Zuidvietnamees leger- verstrekte dorpen-politiek tegen Vietcong- oppositie wordt met geweld onderdrukt

Beeld in het oosten:Amerika voert koloniale politiek met foute dictator als marionet

Page 21: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

3.3 Noord en Zuid-Vietnam in het krachtenveld van de Koude Oorlog

Volgens Amerika:- Zuid-Vietnam niet laten vallen (domino-theorie)- gezichtsverlies (leider van de Vrije Wereld) voorkomen- aan China en Sovjet-Unie laten zien dat we niet wijken- eigen soldaten sturen om ARVN te helpen Vietcong te verslaan

Volgens Noord-Vietnam- hulp Sovjet-Unie en China tegen imperialisme- verenigd Vietnam einddoel- uitbreiding strijd in het zuiden door NLF(Vietcong)

Page 22: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

Einde hoofdstuk 3: Noord en Zuid-Vietnam na 1954

Beantwoord nu zelf de deelvraag van hoofdstuk 3:

Waarom kwam het opnieuw tot een oorlog in Vietnam?

Page 23: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

Hoofdstuk 4. Een supermacht verliest een oorlog (1964-1973)Deelvraag: waardoor bleef een militaire overwinning voor de Verenigde Staten in de oorlog in Vietnam uit?

4.1 Uitgangspunten van de Amerikaanse strategie (1956 - 1963)

- Zuid-Vietnam moet zelfstandige staat worden- Zuid-Vietnam moet anticommunistisch blijven- militair isoleren van Noord-Vietnam door ARVN- ARVN gaat Vietcong verslaan- beperkte inzet Amerikaanse leger (adviseurs, luchtsteun)

Achtergrond strategie: domino-theorie en containment-opvatting

Page 24: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

4.2 Falende strategie

Escalatie oorlog vanaf 1964 (president Johnson) na incident in de Golf van Tonkin

Congres neemt Golf van Tonkin-resolutie aan: president mag alle noodzakelijke maatregelen nemen om Zuid-Vietnam bij te staan.

Praktijk: oorlogshandelingen verrichten zonder een oorlogsverklaring

Page 25: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

4.2 Falende strategie (1965 – 1968)

Strategie Johnson:- bombardementen op Noord-Vietnam (Rolling Thunder)

- infrastructuur vernietigen- aanvoerlijnen Vietcong vernietigen- Hanoi en Haiphong worden niet gebombardeerd

- luchtsteun voor ARVN- beperkte inzet Amerikaanse troepen

- begin 1965: 20.000 - eind 1965: 200.000- begin 1968: 500.000

Page 26: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

4.3 Steun van bondgenoten

Zowel China als de Sovjet-Unie steunen Noord-Vietnam:- wapens- technisch personeel- geld

Een communistisch blok?- China en Noord-Vietnam zijn eigenlijk oude vijanden, maar hebben nu

een gemeenschappelijke vijand- verhouding China en Sovjet-Unie ook slecht

Page 27: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

4.4 Het einde van de Amerikaanse interventie in Vietnam

Waarom heeft de Amerikaanse strategie geen succes?- steun China en Sovjet-Unie-Vietcong blijft de baas op platteland in het zuiden- geen democratisch alternatief in Zuid-Vietnam- invloed bombardementen beperkt

-Ho Chi Minh-route- Hanoi en Haiphong buiten schot- wapens en middelen vanuit Sovjet-Unie en China

- effectieve guerrilla-oorlog Vietcong- frustratie bij Amerikaanse soldaten- luchtoorlog maakt veel burgerslachtoffers

-napalm, agent orange- Amerikaanse thuisfront verliest vertrouwen in de oorlog

- rol media

Page 28: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

Tet-offensief 1968 keerpunt- Amerika: “oorlog is niet te winnen.”- Strategie Nixon (1969 – 1974): “Peace with honour”

- vredesonderhandelingen in Parijs- terugtrekking Amerikanen en vietnamisering oorlog- zware bombardementen op Noorden- uitbreiding oorlog naar Laos en Cambodja- druk op China en Sovjet-Unie om Noord-Vietnam te laten tekenen

- Parijse Akkoorden, 1973- Amerikaanse troepen uit Vietnam- hereniging Vietnam na vrije verkiezingen- de facto hetzelfde als Geneve 1954

- Val van Saigon (Ho Chi Minh-stad), 1975- Noord en Zuid verenigd in Socialistische Republiek Vietnam

Page 29: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

Hoofdstuk 5. Gevolgen van de Vietnam-oorlog in VietnamDeelvraag: welke gevolgen had de oorlog voor burgers en militairen in Vietnam?

5.1 Gevolgen van de Vietnam-oorlog voor de Vietnamese samenleving

Ca. 3 miljoen doden in heel Vietnam (militairen en burgers)

Noord-Vietnam:- ondergrondse oorlogseconomie- infrastructuur bovengronds vernield- schade door ontbladeringsmiddelen, onontplofte bommen en mijnen

Zuid- Vietnam:- onveilige platteland ontvolkt- steden draaien op oorlogseconomie en corruptie- dollareconomie zonder eigen productie- leegloop na overwinning Noorden

Page 30: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

5.2 Gevolgen van de Vietnam-oorlog voor Amerikaanse militairen in Vietnam

- jonge dienstplichtigen kwamen terecht in een smerige guerrilla-oorlog- oorlog was niet te winnen- geen helden maar schurken

- My Lai- verdeeldheid Amerikaanse samenleving komt aan het licht

- "The draft (dienstplicht) is: white people sending black people to fight yellow people to protect the country they stole from the red people.“

- frustratie en onmacht soldaten live op tv gebracht door de media

Page 31: Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Hoofdvragen: - Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in Vietnam? - Waarom liet deze Vietnamoorlog.

Hoofdstuk 6. De oorlog aan het 'thuisfront'Deelvraag: welke invloed had de oorlog op de Amerikaanse samenleving en in welke mate beïnvloedde de Amerikaanse publieke opinie het verdere verloop van de oorlog?