8/11/2019 deel1Visie

1/3

LEEREENHEID: EDUCATIEVE SOFTWARE

1 VISIETEKST: DE INBEDDING VAN ICT INMEDIAOPVOEDING

Bron: Leerplancommissie Mediaopvoeding 2013-04-15

Omdat ICT, gezien de technologisering en digitalisering van het mediagebeuren, niet meerlos te koppelen is van media, is er bij de ontwikkeling van het Leerplan Mediaopvoedingbewust voor gekozen om het werken aan ICT-competenties bij kinderen te beschouwen alseen deel van mediaopvoeding. Wat binnen mediaopvoeding geldt met betrekking tot werkenaan mediageletterdheid, mediawijsheid en technische en instrumentele competentie, geldtdan ook voor ICT. Die inbedding van ICT in media komt in de eerste plaats de gentegreerdeaanpak van het ICT-leren - die in het basisonderwijs altijd al voorop stond - ten goede.Tegelijk wordt vermeden dat mediaopvoeding en ICT in het werkveld worden gepercipieerdals twee van elkaar losstaande leergebiedoverschrijdende thema s met eigen doelen eneigen benaderingswijzen.

1.1 DE EVOLUTIES BINNEN HET DENKEN OVER MEDIA Aanvankelijk werden de ontwikkelingsdoelen en eindtermen voor media ondergebracht bijhet leergebied Muzische vorming en hadden ze betrekking op de creatieve omgang metaudiovisuele boodschappen en middelen.

Met die nauwe invulling van media als een kunstzinnige uitingsvorm hebben leerplanmakersvan het VVKBaO altijd al wat moeite gehad. Enerzijds omdat de omgang met audiovisuelemedia slechts een deel van het mediagebeuren beslaat, anderzijds omdat de media in

meerdere leergebieden tot de leerinhoud behoren en bijna overal worden aangewend alsleermiddelen.Binnen de leerplannen van het VVKBaO werd mediaopvoeding dan ook niet benaderd alseen muzisch domein, maar als een leergebiedoverstijgend thema . In die zin onderscheidthet katholiek basisonderwijs zich met de indeling van haar leerinhouden enigszins van deindeling die ODET vooropstelt.

Ondertussen is er nogal wat veranderd. Mede onder invloed van de vele ontwikkelingen opbeleidsniveau rond mediawijsheid en mediageletterdheid is binnen de departementenonderwijs, media en cultuur, zo goed als iedereen het eens over het belang van eenleergebiedoverschrijdende aanpak van een breed ingevulde mediaopvoeding.Nu is er het nieuwe Leerplan Mediaopvoeding (2012). Het vervangt het LeerplanMediaopvoeding van 2000 en stelt 3 algemene doelen voorop: mediageletterdheid (ME1),mediawijsheid (ME2) en technische en instrumentele competentie (ME3).Deze doelen worden in het leerplan geoperationaliseerd in een aantal onderliggende doelendie zowel de ontwikkelingsdoelen en eindtermen media als de eindtermen ICT dekken.

1.2 DE EVOLUTIES BINNEN HET DENKEN OVER ICT 1.2.1 Bij de overheid Ten tijde van de ontwikkeling van de eindtermen w as het te vroeg om een balans op temaken van de waarde van ICT voor het onderwijs, laat staan dat het mogelijk was eenwettelijk kader vast te leggen van wat leerlingen in de basisvorming moeten verwerven ophet vlak van ICT. Dat staat te lezen in de vis ietekst Globale visie op de eindtermen en

ontwikkelingsdoelen ICT van het departement onderwijs. Pas in 2004, met de publicatie vande brochure ICT- competenties, stelde het departement 9 ICT-competenties voor het basisen de eerste graad van het secundair onderwijs

8/11/2019 deel1Visie

2/3

voorop. Die werden toen voorgesteld in de vorm van een diamant.

Deze competenties vormden uiteindelijk de basis voor 8 leergebiedoverstijgende eindtermenICT die sinds 1 september 2007 van kracht zijn in het Vlaamse basisonderwijs.Eindtermen ICT:De leerlingen:1 hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen teondersteunen bij het leren.2 gebruiken ICT op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier3 kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde leeromgeving4 kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving5 kunnen ICT gebruiken om eigen ideen creatief vorm te geven6 kunnen met behulp van ICT voor hen bestemde digitale informatie opzoeken, verwerkenen bewaren.7 kunnen ICT gebruiken bij het voorstellen van informatie aan anderen.8 kunnen ICT gebruiken om op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier tecommuniceren.

Zie ook: www.ond.vlaanderen.be/ICT/

1.2.2 Binnen het VVKBaO De werkgroep ICT van het VVKBaO ontwikkelde een leerlijn basisvaardigheden ICT.

Ondertussen werden bijkomend nog tal van nieuwe producten en instrumenten ontwikkeld.Daarvan was het praktijkboek ICT van de werkgroep ICT van het VVKBaO een voorbeeld.Deze online publicatie bevatte de visie op ICT- implementatie, talrijke praktijkvoorbeelden,stappenplannen, voorbeelden van ICT-integratie, tips voor het schoolwerkplan en anderondersteunend materiaal. Voor de duiding werd gebruik gemaakt van de acht eindtermenICT. Dit instrument werd intussen aangepast aan het nieuwe leerplan.Dit ontwikkelwerk heeft heel wat schoolteams en ICT- cordinatoren genspireerd om tekomen tot een gentegreerd en schooleigen ICT-beleid. Ook bij de totstandkoming van hetnieuwe Leerplan Mediaopvoeding is er dankbaar gebruik gemaakt van de ICT- ervaringen en

http://www.ond.vlaanderen.be/ICT/http://www.ond.vlaanderen.be/ICT/http://www.ond.vlaanderen.be/ICT/http://www.ond.vlaanderen.be/ICT/

8/11/2019 deel1Visie

3/3

-inzichten die door de jaren zijn gegroeid. Ze resulteerden mee in de visie opmediaopvoeding en werden verwerkt in een operationeel doelenkader met bijhorende leerlijndat in het leerplan is opgenomen.

Zie ook: www.vvkbao.be

1.2.3 Wat betekent dit voor de rol van de ICT -cordinator? Van de ICT-cordinator wordt verwacht dat hij het ICT- gebeuren in de toekomst bekijkt dooreen mediabril. Aangezien het Leerplan Mediaopvoeding bij de leerlingen na te strevenmediadoelen bevat en aanbevelingen formuleert voor de gentegreerde aanpak vanmediaopvoeding, vormt dit leerplan ook voor hem een belangrijk richtdocument. Ook bij deduiding van expliciete ICT- acties zal hij in de toekomst gebruik dienen te maken van denieuwe mediadoelen. Daarom is het aangewezen om bij de implementatie van dit leerplanexpliciet aandacht te besteden aan de inhoudelijke vorming van de ICT-cordinatoren.

http://www.vvkbao.be/http://www.vvkbao.be/http://www.vvkbao.be/