VolZin | 19 augustus 2011

De wereld volgens Breivik en BosmaOpvallende ideologische overeenkomsten tussen Noorse moordenaar en PVV-politicus

“De verkeerd begrepen term islamo-fascisme is geheel overbodig. De islam is zelf een vorm van fascisme.” Geert Wilders en zijn PVV hebben er een fan bij met bloed aan zijn handen. De PVV-reactie was voorspel-baar: Breivik is een psychopaat. De PVV probeert langs democratische weg de islamisering te bestrijden en is tegen elke vorm van geweld. Maar is dit verweer niet wat al te simpel? Wie een boodschap de wereld instuurt, moet er ook verantwoordelijkheid voor nemen.

door Jan Jaap de RUiteR foto hollandse hoogte

Martin Bosma (r.), tweede Kamerlid voor de pVV, treedt op als het ideologisch brein achter Wilders.

10

analyse

Geert Wilders komt dertig keer voor in het manifest van Anders Breivik, de dader van de aanslagen in Noorwegen op 22 juli. In zijn ‘2083. Europese verkla-ring van onafhankelijkheid’ spreekt Breivik diverse malen zijn waardering voor de PVV-leider uit: “De Nederlandse politicus Geert Wilders die standvastig-heid betoond heeft in het verzet tegen de islamisering ondanks de moord op zijn landgenoten Theo van Gogh en Pim Fortuyn en de ballingschap van Hirsi Ali.” En: “Geert Wilders blijkt ook niet te geloven in het bestaan van een gematigde islam, net als Oriana Fallaci, Filip Dewinter en ikzelf.” Tja, Geert Wilders en zijn PVV hebben er een fan bij met bloed aan zijn handen. De PVV-reactie was voor-spelbaar: Breivik is een psychopaat. De PVV probeert langs democratische weg de islamisering te bestrijden en is tegen elke vorm van geweld.

ideologieNiemand wil natuurlijk geassocieerd worden met een moordenaar, en al helemaal niet met een moorde-naar met ideologische motieven. Het woord ideologie lijkt in deze discussie evenwel van cruciaal belang. Een ideologie bestaat doorgaans uit een tamelijk nauwsluitende visie op de wereld, de mensheid, de maatschappij en poneert strakke oplossingen. Afwijken van deze lijn is slechts tot op zekere hoogte mogelijk. Aan het formuleren van een ideologie zijn altijd gevaren verbonden. Zou je ook religies ideolo-gieën noemen, dan kun je je voorstellen dat mensen het zwaard opnemen als Jezus zegt: “Denk niet dat ik op aarde ben gekomen om vrede te brengen. Ik ben niet gekomen om vrede te brengen, maar het zwaard”, (Matteüs 10), ook al heeft Jezus zelf, bij mijn weten, nooit iemand gedood. Als de Koran in soera 9, zegt: “Strijdt tegen de ongelovigen”, zijn er altijd gelovigen die deze tekst tot uitvoering brengen. Vaak hebben de gewelddadige aanhangers geen oren naar vrede-lievende teksten als in Lucas 6: “Als iemand je op de wang slaat, bied hem dan ook de andere wang aan” of tolerante en vergevende teksten als uit soera 2: “In de godsdienst is geen dwang” of uit soera 38, “De heer van de hemelen en de aarde, de machtige, de Verge-ver.”Het is een spagaat waar elke idealist, van extreem links tot extreem rechts en van atheïstisch tot funda-mentalistisch orthodox, mee te maken krijgt. En dat geldt dus ook voor de PVV. Als de PVV het over een ‘tsunami van islamisering’ heeft of over het dragen van ‘kopvodden’, dan is het niet uit te sluiten dat iemand die woorden letterlijk neemt en met geweld actie onderneemt om de tsunami te stoppen en de kopvodden uit het straatbeeld te verwijderen. Als dan een partij of partij-ideoloog afstand neemt van

Breivik en Bosma zingen beiden de lof van de christelijke monocultuur

dergelijke acties, heeft hij in formeel-juridische zin het gelijk aan zijn of haar kant. Maar moreel-ethisch is het een ander verhaal. Wie een boodschap de wereld in stuurt, is ervoor verantwoordelijk dat noch Henk noch Ingrid, noch Ahmed noch Fatima daadwerkelijk een fysieke strijd aangaan.Breivik heeft de daad bij het woord gevoegd. In zijn opstel verheerlijkt hij het christendom en laat hij zijn afkeer merken van de islam en verder van alles wat links is. Hij verzet zich tegen islamisering, hemelt monoculturaliteit op en probeert het failliet van de multiculturaliteit aan te tonen. Hij sneert naar elites. Ook in zijn tamelijk opportunistisch ophemelen van de staat Israël en de joden in Europa, is direct een re-latie met het gedachtegoed van de PVV zichtbaar. De PVV kent slechts een tamelijk kort partijprogramma, maar partij-ideoloog Martin Bosma schreef in 2010 een boek onder de titel De schijn-elite van de valse munters. Dit artikel behandelt de belangrijkste onder-werpen, het christendom, de islam en linkse partijen en multiculturaliteit, die beide documenten aan de orde stellen, met name op basis van citaten. Een en ander zal duidelijk maken in welke mate de gedachte-lijnen overeenkomsten met elkaar vertonen. het christendomIs de kerk, onderdeel van het probleem of onderdeel van de oplossing, vraagt Breivik zich af. Hij citeert ene Fjordman die stelt “gewoonlijk voor de opleving van het christendom in Europa te zijn”. Veel kerkleiders kiezen volgens hem “consequent de verkeerde kant in zaken die de islam en islamitische migratie aangaan.” Wel noemt hij de Australische kardinaal George Pell die voor het gevaar van de islam waarschuwt. Er vindt een strijd plaats dwars door alle kerken heen, is Brei-viks conclusie. Het besef moet er zijn dat de moslims “ons willen onderwerpen, rechttoe rechtaan.” Als de kerken zich het gevaar van de islam realiseren, vormen ze een deel van de oplossing, hebben ze dat besef niet, dan zijn ze onderdeel van het probleem. “Het jodendom en het christendom zijn twee religies waarvan de waarden en normen de mensen verder hebben gebracht dan enige andere religie; zij zijn beide grotendeels vreedzame en tolerante religies”, aldus Breivik. Bosma schrijft in zijn boek: “Met weinig zaken mag de Nederlander blijer zijn dan met de christelijke achtergrond van zijn land”, waarna hij ingaat op alle zegeningen van het christendom, zoals “de scheiding tussen kerk en staat, democratie en

19 augustus 2011 | VolZin 11

12

tolerantie”. Maar ook hij ziet een schaduwkant van het christendom: “De voorhoede van linkse christenen is opvallend. Zij verzetten zich tegen ‘het vijandbeeld’ (van de islam, JJdR), roepen op tot dialoog en begrip.” Het christendom dient volgens Breivik en Bosma hoe dan ook deel uit te maken van een – toekomstige - monoculturele samenleving.

de islamBreivik betoogt, na een uitputtende analyse van de islamitische leerstellingen, dat “het alleszins redelijk is de islam en de sharia als een vorm van totalitarisme te beschouwen”, dat tot doel heeft “die culturen en individuen die zich niet onderwerpen aan de islami-tische overheid met geweld te onderwerpen.” En: “De verkeerd begrepen term islamo-fascisme is geheel overbodig. De islam is zelf een vorm van fascisme.” Bosma begint zijn boek met de vaststelling “dat er vele wegen naar Rome leiden, maar altijd maar één weg naar Mekka.” Die weg naar Mekka is geplaveid met ge-weld, onderdrukking en misleiding. “De islam brengt ons onderling wantrouwen, zeker geen multiculturele verrijking.” En: “Op lange termijn bestaat de levens-grote mogelijkheid van de invoering van de sharia in (gedeelten van) Nederland.” En: “De islam tolereert geen kritische geesten; elke kritiek is onmiddellijk kri-tiek op Allah en dat levert tal van gevaren op voor de gezondheid,” waarbij Bosma onder andere refereert aan de moord op Theo van Gogh. In beide documen-ten is geen goed woord over voor de islam en zijn belijders. Of,in de woorden van Breivik, de islam is “een kwaad”.

de linkse partijen Breivik noemt “cultureel marxisme, multiculturalis-me, het recept voor een ramp” en daarmee is de toon gezet. “Multiculturalisme (cultureel marxisme/po-litieke correctheid) is de elementaire oorzaak van de voortschrijdende islamisering van Europa.” Verder is “cultureel marxisme/multiculturalisme nooit en ner-gens oorspronkelijk een arbeidersbeweging geweest”. Kortom: “Multiculturalisme moet vernietigd worden.” Breivik legt de link tussen wat hij cultureel marxisme, - kort gezegd alles wat links is - noemt en multicultu-raliteit. Hij beweert evenwel ook dat politici van veel andere politieke partijen geïnfecteerd zijn met het multiculturele virus, met name die van de Europese Unie. Hij heeft het over de “zelfmoord” van Europa. Ook Bosma is uiterst negatief over multiculturaliteit en de ermee verbonden linkse partijen. Na de over-name van de Partij van de Arbeid door Nieuw Links “wachtten de sixtiesidealen een stralende toekomst”. Die stralende toekomst bestaat, volgens Bosma, uit het openzetten van de grenzen, voor wat de PVV mas-

sa-immigratie noemt en de vorming en acceptatie van de multiculturele samenleving. De beweging Nieuw Links is verantwoordelijk voor deze twee drama’s die Nederland, aldus Bosma, overkomen zijn en die ons land naar de knoppen zullen helpen als we niet ingrij-pen. “Moslimmigranten zijn de stoottroepen van mei 1968; het zijn de mohammedanen die moeten slagen waar de soixant-huitards (protesterende studenten in 1968, red.) faalden: de vestiging van het postraciale, multiculturele, egalitaire Utopia vol broederschap en zonder archaïstische nationale symbolen – en al hele-maal zonder christendom.” Opmerkelijk is dat beiden de zegeningen tellen van monoculturaliteit. Breivik behandelt “het toekomstige model van de-mocratie en monoculturaliteit” van Europa in 2083. Dan wordt “monoculturaliteit heringevoerd” naast een versterking van het christendom. Bosma sluit hier naadloos op aan: “Monoculturaliteit, aangevuld met christelijk-westerse waarden als vlijt, discipline, eer-lijkheid en efficiency zorgden voor een ongeëvenaard hoogtepunt in de menselijke geschiedenis. Het heeft de mensheid alles gegeven waar ze ooit naar heeft kunnen verlangen.”

ontmoetingMochten Breivik en Bosma elkaar ooit ontmoeten, dan hebben zij veel te bespreken. Beiden bevinden zich ideologisch gesproken in dezelfde hoek. Breivik heeft evenwel gewelddadige consequenties aan zijn overwegingen verbonden. Daarin onderscheidt hij zich van Bosma. Toch mag het opstel van Breivik een waarschuwing voor Bosma en de PVV zijn. Het gedachtegoed waar de PVV voor staat, blijkt in staat te zijn mensen tot geweld te brengen. Daar kun je moord en brand over schreeuwen, maar even zo goed is er niets nieuws onder de zon. De religies en andere ideologieën ter wereld gingen de PVV hierin al voor en daarom is het meer dan te betreuren dat de PVV in die zin salonfähig geworden is. Het is nu tijd de ideo-logie te toetsen en te zuiveren, maar als echte partij-ideoloog zal Bosma dat niet doen. Het ligt immers aan de anderen en niet aan hen. Ook daarin gaan christe-nen, moslims, marxisten, fascisten en noem maar op, de PVV voor. Een gemiste kans.■

Jan Jaap de Ruiter is arabist aan de Universiteit van Tilburg. Op www.nieuwwij.nl schrijft hij een serie over Bosma’s boek onder de titel ‘De ideologie van de PVV’.

VolZin | 19 augustus 2011

Het gedachtegoed waar de PVV voor staat, blijkt mensen tot geweld te kun-nen aanzetten