Tour Circulair

4 februari 2020Klimaatneutrale en circulaire infraprojecten, hoe dan?!

Wendeline Besier, Maarten van den Berg, Wouter van Twillert, Jeroen Nagel

De Week van de Circulaire Economie en Klimaat 2020

Hoe gaat de GWW het gebruik van materialenpaspoorten laten vliegen?

1

2

3

Programma

Context

Introductie RijkswaterstaatOntwikkelingen, dilemma’s en strategieën

Jeroen Nagel, Rijkswaterstaat

Platform Circulair Bouwen ‘23Paspoorten voor de bouw, terug- en vooruitblik

Wouter van TwillertCB’23 / C-Creators

Praktijkervaringen en discussie

Materialen Expeditie(Leer)vragen en antwoorden uit de praktijk

Wendeline BesierTBI, Materialenexpeditie

Casus: Beatrixsluis in MadasterLeerervaringen

Maarten v/d BergInfranea

Iedere spreker sluit af met een stelling, voor de discussie met u!

4

Introductie

5

Introductie

Wat is een materialen paspoort?

En wat moet het doen?

6

PILOT SAMENWERKINGEN

KETEN SAMENWERKINGEN

REGELGEVING

‘Ontwikkelplatform’ materiaaldata infrastructuur?

Huidig Data eco systeem materialen Paspoort

ONDERZOEK

2016 2017

2018 2019

IenW, RWS, ProRail, Ksander, Alliander, … ?

Verhardingen

Ontwikkelingen 2019-2021 (2030)

Focus ontwikkelrichtingen: verhardingen + bruggen/viaducten

Bruggen/viaducten

PavementInformationModel

inwinnen

inzichtelijk

Grondstoffencorridor (InnovA58)?

VenR Draagkracht

Bruggenbank?

Circulair Viaduct Data track

RW

S , p

roje

ct p

ilots

Leidraad-ontwikkeling

VesnellingsprojectDigiDealGO

Da

ta A

gen

da

Ove

rhei

d

Europa (>BAMB, OECD, CEDR?, …) / Internationaal (ISO)

NDO bij inspecties (ICO/CIP)

UvW, G40, P12, …?Blauwe Netten?

Bestaand, vrijkomend Nieuw, inkomend

CentraalToegangspuntData

?Regio ‘hubs’

Info

rmat

ieEi

sen

BIM

AIR

Ontwikkelingen

7

Introductie

Dilemma’s

• Op welke circulaire prestatie wordt RWS straks door de politiek afgerekend?

• Hoe gaan wij in onze projecten circulaire ontwerp principes toepassen?

• Hoe gaan we circulair inkopen?

• Beginnen met kleine projecten, deelaspecten, lerend werken.

• Programmatisch: voorkom versnippering van beoordelingsmethodes en instrumenten

• Gaan we anders samenwerken met onze partners in de markt?

• Hoe gaan we circulair kwaliteitsmanagement organiseren:

– als onderdeel van assetmanagement?

• En een circulair informatiesysteem?

– Kunnen we dat alleen regelen? Nee!

8

Data strategie voor CE - Uitwerking van 2 scenario's

Circipedia Circular Capitalizm

9

Bron: onderzoek Verkenning datastrategie Circulaire Economie (RWS, 2019)

10

Data voor een circulaire GWW

Strategieën

• Samen met marktpartijen en relevante ketenpartners ontwikkelen we een systeem om materiaalgegevens vast te leggen.

• Met hen maken we afspraken over de gewenste informatiebehoefte.

• Kwaliteitsmanagement in de keten!

8c. Hoogwaardig hergebruikmaterialen

1. Winning primaire grondstoffen

2. Productie bouwmaterialen

3. Productie bouwproducten

4. Bouwen en remontage

5. Beheren

6. Onderhoud en reparatie

7. Demontage

8b. Hoogwaardige recycling

8a. Andere ketens en laagwaardig hergebruik

Building Information Model (BIM)

Areaal Informatie Rijkswaterstaat (AIR)

Huidige materiaal- en datastroom

11

Materialen paspoort:Hoe willen we data inzien, inwinnen en/of delen?

In het geval van D, wat is de sturingsvoorkeur?1. Een publieke entiteit onder directe

overheidsverantwoordelijkheid &2. Publieke betrokkenheid bij intermediaire

platformontwikkeling,

3. Een private onderneming

WeerVerkeer

GrondeigenaarschapGrondstoffen en

Materialen

KNMI datacenter NDW

Kadaster(???)

2030 doel: RWS is klimaatneutraal en werkt circulair om de waarde van materialen, grondstoffen en natuurlijk kapitaal te behouden.

Waarom:

Beleid: Uiterlijk in 2020 is er een kabinetsbesluit over de wettelijke verplichting van het materialen paspoort. Om inzicht te krijgen in de materialen en grondstoffen die in gebouwen en infra zijn verwerkt, wordt er systematiek voor een materialenpaspoort verkend. Op dit moment leidt BZK de voorbereiding voor dit kabinetsbesluit.

IV / Data

Mobiliteit

Drinkwater

Waterveiligheid

Duurzame Leefomgeving

BuienradarANWBFunda

Hergebruik Marktplaats,Excess Materials Exchange (EME)

Context:

Circulaire Economie en Data: Materialen Paspoort

8c. Hoogwaardig hergebruikmaterialen

1. Winning primaire grondstoffen

2. Productie bouwmaterialen

3. Productie bouwproducten

4. Bouwen en remontage

5. Beheren

6. Onderhoud en reparatie

7. Demontage

8b. Hoogwaardige recycling

8a. Andere ketens en laagwaardig hergebruik

Building Information Model (BIM)

Areaal Informatie Rijkswaterstaat (AIR)

Huidige materiaal-en datastroom

D. Centraal inzichtelijkC. Centraal inwinnen

B. Maximaal decentraal (ad hoc)

A. Individueel sequentieel inwinnen

12

13

Stelling 1

De beste informatie voor hergebruiksbeslissingen is in handen van de producenten, ten alle tijden dient die informatie bij hen beschikbaar te blijven.

14

Platform Circulair Bouwen ’23

Paspoorten voor de Bouw, terug- en vooruitblik

15

16

Wat gaan we nog doen?

• Praktische vertaling van de leidraad:

– Doelgroepen (opdrachtgever, opdrachtnemer, paspoortbouwer, toeleverancier, overheid);

– Leren uit de praktijk van 14 pilots van de Materialen Expeditie

• Verdere detaillering:

– Datamanagement;

– Randvoorwaarden;

– Paspoortvarianten.

• Aansluiting bij Transitieteam Uitvoeringsprogamma Circulaire Bouweconomie

16

17

Stelling 2

Samenwerking in de keten is niet nodig, de overheid moet gewoon een format voor de op te leveren data verplicht stellen (dan komt de rest vanzelf).

18

Materialen Expeditie

Wat is de expeditie?• Aanleiding was vraag Madaster aan ‘de markt’ om Madaster Infra te ontwikkelen

• ‘Niet lullen maar poetsen’ → learning by doing

• 14 pilotprojecten hebben zich aangemeld

• Support van Bouwend Nederland, aansluiting met CB’23

• Kick-off september 2019 – Kick-out september 2020

• 3 intervisie-bijeenkomsten (offline)

• Kennis en informatie delen op Teams pagina (online)

• RESULTAAT: overzicht van lessons learned uit de praktijk (‘de stand van nu’) die ingebracht / aangeboden worden aan relevante platforms en initiatieven (o.a. CB’23).

Welke leervragen staan centraal?1. ‘Ingrediënten’ waar een materialenpaspoort minimaal aan moet voldoen.

2. Andere (nieuwe) toepassingsmogelijkheden materialenpaspoort.

3. Digitaal vastleggen (en uitwisselen) van grondstoffen, materialen, producten en componenten.

19

Stelling 3

Laten we eerst meer praktijkervaring opdoen met materialenpaspoorten voordat we inzetten op een standaard / leidraad / uniforme werkwijze.

20

PILOT LEEROMGEVING MADASTER PRINSES BEATRIXSLUIS NIEUWEGEIN

21

Casus Beatrixsluis en Madaster Infra Leeromgeving

Aanpak, analyse, ervaringen, advies en aanbevelingen

Tekst…

Subtitel

Tekst…

22

Casus Beatrixsluis en Madaster Infra Leeromgeving

Aanpak, analyse, ervaringen, advies en aanbevelingen

Tekst…

Subtitel

Tekst…

23

Model Review

3D Modelling

3D Modelling

Volumes!

Base Quantities

Classification

NL-SFB

Generate IFC Export

Model Check

Classification

Base Quantities

Material Passport - Madaster

IFC Import

Activate file

Identify Building or Object

Connect Materials & Element

GenerateMaterialPassport

Madaster Workflow

24

Source Building Material / Circular Information

BIM IFC

Madaster Platform

Excel

ElementMaterial

Buildinglocation

ElementMaterial

ElementMaterial

ElementMaterial

Suppliers and Products

Solution Partners

Supplier

ProductMaterial

Madaster

Database

Buildinglocation

ElementMaterial

ElementMaterial

Madaster

Database

Product Material Database

ElementMaterial

ElementMaterial

Supplier

ProductMaterial

Element Mapping

Analysis Marketplace

Financial Information

Other Information

NIBE

ProductMaterial

Ecochain

ProductMaterial

Kadaster

Location

Metal Exchange

ProductMaterial

World Bank

ProductMaterial

Madaster Data Model - Ecosystem

25

Project condities & Data – Issues bij hergebruik

Praktische issues hergebruik loopbruggen: 1. Coating specificaties?2. Functies ontwerp / lastafdracht?3. Gewicht?4. De/montage?

26

Madaster – Gebouwen versus civiele objecten

Vergelijking data gebouw en civiel object:• Classificatie standard: NL SFB – NEN2767-4;• Hiërarchie: object, element, material;• Materiaal volume;• Hergebruik potentieel.

27

Madaster – Gebouwen versus civiele objecten

28

Classificatie – NL-SFB Codering

29

Volumes – BASE Quantity - Revit

30

Element Definitie – IFC Export Revit

31

Categorisering & validatie materialen

32

Madaster – Circulariteit Index

33

Aanbevelingen paspoort civiele infra objecten - database

34

Aanbevelingen paspoort civiele infra – datastructuur

Data Uitdagingen:• Elementen;• Attributen;• Relaties (hiërarchie &

afhankelijkheden).

Focus:• Semantiek (identificeer);• Syntax (proces taal);• Ontology (verzameling).

Netwerk = graph database

35

Aanbevelingen paspoort civiele infra – data distributie

Uitdagingen:• Eigenaarschap;• Beveiliging;• Traceerbaarheid;• Vrijgave;• Scope & Fragmentatie;• Multi userview UI.

Eigenaarschap – Blockchain.

36

Aanbevelingen paspoort civiele infra - organisatie

37

Stelling 4De eigenaar van een gebouwd object is ten alle tijden verantwoordelijk om een materialenpaspoort op te maken zodat materialen en hele systemen op termijn een nieuwe bestemming kunnen krijgen.

39

Discussie

40

Stelling 1

De beste informatie voor hergebruiksbeslissingen is in handen van de producten, ten alle tijden dient die informatie bij hen beschikbaar te blijven.

41

Stelling 2

Samenwerking in de keten is niet nodig, de overheid moet gewoon een format verplicht stellen. Dan komt de rest vanzelf.

42

Stelling 3

Laten we eerst meer praktijkervaring opdoen met materialenpaspoorten voordat we inzetten op een standaard / leidraad / uniforme werkwijze

43

Stelling 4

De eigenaar van een gebouwd object is ten alle tijden verantwoordelijk om een materialenpaspoort op te maken zodat materialen en hele systemen op termijn een nieuwe bestemmingkunnen krijgen.

44

Discussie

Het advies aan het Kabinet is: ….

45

Vragen? CIRCULAIR@RWS.NL