De Verenigde Staten en hun federale overheid 1865 - 1965

© Sectie geschiedenis Ashram College methode: Geschiedeniswerkplaats

1919-1920 Red Scare• Na Russische Revolutie aanhang com./soc. • Recessie na WO I > stakingen Reactie overheid scherp (zie cartoons): arrestaties, rem immigratie Invloed Progressive Movement kwijnt weg, ook door:

Jaren 20 “booming business”. Onder Harding en Coolidge blind vertrouwen in vrije markt.Economie: Rationele en efficiënte bedrijfsvoering >Lagere prijzen, hogere lonen > welvaart > consumptie (ook door invloed reclame)Kenmerken groeiende welvaart: enorme groei autobezit, opkomst film en radio, gebruik elektriciteit.Mentaliteit: optimisme, geloof in harmoniemodel (socialisme niet nodig!) = New Capitalism …… MAAR ….!?

De periode 1918-19453.1 Welvaart in de jaren 1920

2 min Extra 1

Extra 2

Structurele zwaktes:• Landbouw (export daalt door herstel Europese landbouw) • textiel, spoorwegen, mijnen (verval en werkeloosheid)• ongelijke inkomens (velen lenen geld om “mee te komen”)• Overproductie (productie stijgt meer dan inkomens)

1929 storten aandelen in (beurskrach) ->• recessie wordt depressie• faillissementen banken• Hoover weet geen antwoord (wil marktmechanisme

behouden, geen overheidsingrijpen, wel “zelfhulporganisaties”) -> toename problemen

De periode 1918-19453.2 De crisis van de jaren 1930

F.D. Roosevelt: New Deal brengt actieve rol overheid: wetten; organisatiesNew Deal oppositie: • Afkeuring zakenlieden (te veel belasting, te veel vakbond),

maar steun electoraat• Hooggerechtshof: ‘wetten (NRA) ongrondwettig’

Hervormingen tweede New Deal (na herverkiezing 1936) geen succes: Blokkade REP. + Zuid. DEM en FDR bezuinigt.WO II: einde werkloosheid -> Productieverdubbeling, tekort arbeidskrachten -> vrouwenarbeid, vakbeweging meer macht

De periode 1918-19453.2 De crisis van de jaren 1930

New Deal19 min

In WO I en daarna zwarte migratie: van zuidelijke platteland (weg van armoede, geweld, discriminatie) naar noordelijke steden• gettovorming• zwarten ongeschoold werkBlanken voelen zich bedreigd door “negerinvasie” rassenrellen en discriminatie -> protestacties, rechtszaken (NAACP, emancipatieverlangen groeit)Ondanks discriminerende overheid (hard ingrijpen) en rechterlijke macht stijgt levensstandaard zwarten…… tot 1930!

De periode 1918-1945De ontwikkeling van de burgerrechten3.3 Moeizame strijd tegen rassendicriminatie

1929 beurskrach: zwarten de dupeNew Deal: Zwarten uiten waardering én ontevredenheidDiscriminatie zwarte werklozen door uitkeringsbureausRoosevelt moet blanke kiezers naar de ogen zien37 zelfhulporganisaties voor/door zwarten gerechtelijke discriminatie: blanke jury’s WO II: Federaal beleid: in legeronderdelen toenemenderechtsgelijkheid blank/zwart

De periode 1918-1945De ontwikkeling van de burgerrechten3.3 Moeizame strijd tegen rassendicriminatie

De periode 1918-1945Het buitenlands beleid3.4 Jaren van isolationisme

1919 Wilson te Versailles:Veertien Punten:• - internationaal rechtssysteem• - zelfbeschikkingsrecht volkeren• - afzien van oorlog• - Volkenbond(1919) Congres verwerpt ‘Versailles’

> angst voor verlies soevereiniteit, terugkeergematigd isolationisme

De periode 1918-1945Het buitenlands beleid3.4 Jaren van isolationisme

Jaren 1920: gematigd isolationismeHandelspolitiek protectionistisch, maar te veel belangen om buitenland te verwaarlozen.Kenmerk: Open Door Policy, wel afspraken, maar geen (militaire) verplichtingen. (vb Japan-China en vgl. 2.4)Europa blijft in beeld vanwege oorlogsschulden (o.a. Plan Dawes)T.a.v. Latijns Amerika nog steeds economische imperialisme (breuk verleden : militair ingrijpen niet meer populair, troepen na 1920 teruggetrokken)1933 FDR met Good Neighbour Policy (door crisis geen buitenlandse avonturen, wel economische samenwerking)

De periode 1918-1945Het buitenlands beleid3.5 De VS en de Tweede wereldoorlog

Isolationisme jaren 1930 naar hoogtepunt.1935 neutraliteitswet: geen wapens naar oorlogvoerenden, later aangescherpt: ook geen leningen!Maar wat te doen met opkomend fascisme in Dld. en Japan? Pas na herkiezing 1940 (3e x) kan Roosevelt iets doen:1941 Lend Lease Act (“uitlenen” militair materieel)Veel contacten FDR en Churchill > Atlantisch Handvest (voor wereldwijde democratie, tegen fascisme)Grote ommekeer: Pearl Harbour (dec. 1941)

De periode 1918-1945Het buitenlands beleid3.5 De VS en de Tweede wereldoorlog

VS na P. Harbour onderdeel “Grote Drie”.Anders dan in 1919 VS nu initiatiefnemer nieuwe volkerenorganisatie > Verenigde NatiesVeiligheidsraad (5 permanente leden) krijgt leidende rol.In Jalta (br. 1945) ook steun van Stalin, maar wel toestaan van invloedssferen na de oorlog. Onderlinge verschillen steeds duidelijker (o.a. over Polen, toekomst Duitsland, enz)Kortom: de Koude Oorlog komt er aan!