Page 1 of 11

DE UNIVERSELE VERKLARING VAN DE

RECHTEN VAN DE MENS

Artikel 1

Alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid geboren. Alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid geboren. Alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid geboren. Alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid geboren. Zij zijn begiftigd met verstand en geweten, en behoren zich Zij zijn begiftigd met verstand en geweten, en behoren zich Zij zijn begiftigd met verstand en geweten, en behoren zich Zij zijn begiftigd met verstand en geweten, en behoren zich jegens elkander in een geest van broederschap te gedragen.jegens elkander in een geest van broederschap te gedragen.jegens elkander in een geest van broederschap te gedragen.jegens elkander in een geest van broederschap te gedragen.

Artikel 2

1.1.1.1. Een ieder heeft aanspraak op alle rechten en vrijheden, in Een ieder heeft aanspraak op alle rechten en vrijheden, in Een ieder heeft aanspraak op alle rechten en vrijheden, in Een ieder heeft aanspraak op alle rechten en vrijheden, in deze Verklaring opgesomd, zonder enig onderscheid van deze Verklaring opgesomd, zonder enig onderscheid van deze Verklaring opgesomd, zonder enig onderscheid van deze Verklaring opgesomd, zonder enig onderscheid van welke aard ook, zoals ras, kleur, geslacht, taal, godsdienst, welke aard ook, zoals ras, kleur, geslacht, taal, godsdienst, welke aard ook, zoals ras, kleur, geslacht, taal, godsdienst, welke aard ook, zoals ras, kleur, geslacht, taal, godsdienst, politieke of andere overtuiging, nationale of politieke of andere overtuiging, nationale of politieke of andere overtuiging, nationale of politieke of andere overtuiging, nationale of maatschappelijke afkomst, eigendom,maatschappelijke afkomst, eigendom,maatschappelijke afkomst, eigendom,maatschappelijke afkomst, eigendom, geboorte of andere geboorte of andere geboorte of andere geboorte of andere status.status.status.status.

2.2.2.2. Verder zal geen onderscheid worden gemaakt naar de Verder zal geen onderscheid worden gemaakt naar de Verder zal geen onderscheid worden gemaakt naar de Verder zal geen onderscheid worden gemaakt naar de politieke, juridische of internationale status van het land of politieke, juridische of internationale status van het land of politieke, juridische of internationale status van het land of politieke, juridische of internationale status van het land of gebied, waartoe iemand behoort, onverschillig of het een gebied, waartoe iemand behoort, onverschillig of het een gebied, waartoe iemand behoort, onverschillig of het een gebied, waartoe iemand behoort, onverschillig of het een onafhankelijk, trustonafhankelijk, trustonafhankelijk, trustonafhankelijk, trust----, of niet, of niet, of niet, of niet----zelfbesturend gebied bezelfbesturend gebied bezelfbesturend gebied bezelfbesturend gebied betreft, dan treft, dan treft, dan treft, dan wel of er een anderewel of er een anderewel of er een anderewel of er een andere beperking van soevereiniteit bestaat.beperking van soevereiniteit bestaat.beperking van soevereiniteit bestaat.beperking van soevereiniteit bestaat.

Artikel 3

Een ieder heeft het recht op leven, vrijheid en Een ieder heeft het recht op leven, vrijheid en Een ieder heeft het recht op leven, vrijheid en Een ieder heeft het recht op leven, vrijheid en onschendbaarheid van zijn persoon.onschendbaarheid van zijn persoon.onschendbaarheid van zijn persoon.onschendbaarheid van zijn persoon.

Page 2 of 11

Artikel 4

Niemand zal in slavernij of horigheid gehouden worden. Niemand zal in slavernij of horigheid gehouden worden. Niemand zal in slavernij of horigheid gehouden worden. Niemand zal in slavernij of horigheid gehouden worden. Slavernij en Slavernij en Slavernij en Slavernij en slavenhandel in iedere vorm zijn verboden.slavenhandel in iedere vorm zijn verboden.slavenhandel in iedere vorm zijn verboden.slavenhandel in iedere vorm zijn verboden.

Artikel 5

Niemand zal onderworpen worden aan folteringen, noch Niemand zal onderworpen worden aan folteringen, noch Niemand zal onderworpen worden aan folteringen, noch Niemand zal onderworpen worden aan folteringen, noch aan wrede, onmenselijke of onterende behandeling of aan wrede, onmenselijke of onterende behandeling of aan wrede, onmenselijke of onterende behandeling of aan wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing.bestraffing.bestraffing.bestraffing.

Artikel 6

Een ieder heeft, waar hij/zij zich ook bevindt, het recht als Een ieder heeft, waar hij/zij zich ook bevindt, het recht als Een ieder heeft, waar hij/zij zich ook bevindt, het recht als Een ieder heeft, waar hij/zij zich ook bevindt, het recht als persoon persoon persoon persoon erkend te worden door de wet.erkend te worden door de wet.erkend te worden door de wet.erkend te worden door de wet.

Artikel 7

Allen zijn gelijk voor de wet en hebben zonderonderscheid Allen zijn gelijk voor de wet en hebben zonderonderscheid Allen zijn gelijk voor de wet en hebben zonderonderscheid Allen zijn gelijk voor de wet en hebben zonderonderscheid aanspraak op gelijke bescherming door de wet. Allen aanspraak op gelijke bescherming door de wet. Allen aanspraak op gelijke bescherming door de wet. Allen aanspraak op gelijke bescherming door de wet. Allen hebben aanspraak op gelijke bescherming tegen iedere hebben aanspraak op gelijke bescherming tegen iedere hebben aanspraak op gelijke bescherming tegen iedere hebben aanspraak op gelijke bescherming tegen iedere achterstelling in strijd met deze Verklaring en achterstelling in strijd met deze Verklaring en achterstelling in strijd met deze Verklaring en achterstelling in strijd met deze Verklaring en tegen iedere tegen iedere tegen iedere tegen iedere ophitsing tot een dergelijke achterstelling.ophitsing tot een dergelijke achterstelling.ophitsing tot een dergelijke achterstelling.ophitsing tot een dergelijke achterstelling.

Artikel 8

Een ieder heeft recht op daadwerkelijke rechtshulp van Een ieder heeft recht op daadwerkelijke rechtshulp van Een ieder heeft recht op daadwerkelijke rechtshulp van Een ieder heeft recht op daadwerkelijke rechtshulp van bevoegde nationale bevoegde nationale bevoegde nationale bevoegde nationale rechterlijke instantiesrechterlijke instantiesrechterlijke instantiesrechterlijke instanties tegen handelingen, tegen handelingen, tegen handelingen, tegen handelingen, welke in strijd zijn met de grondrechten hem/haar toegekend welke in strijd zijn met de grondrechten hem/haar toegekend welke in strijd zijn met de grondrechten hem/haar toegekend welke in strijd zijn met de grondrechten hem/haar toegekend bij Grondwbij Grondwbij Grondwbij Grondwet of wet.et of wet.et of wet.et of wet.

Page 3 of 11

Artikel 9

Niemand zal onderworpen worden aan willekeurige Niemand zal onderworpen worden aan willekeurige Niemand zal onderworpen worden aan willekeurige Niemand zal onderworpen worden aan willekeurige arrestatie, detentie of verbanning.arrestatie, detentie of verbanning.arrestatie, detentie of verbanning.arrestatie, detentie of verbanning.

Artikel 10

Een ieder heeft, in volle gelijkheid, recht op een eerlijke en Een ieder heeft, in volle gelijkheid, recht op een eerlijke en Een ieder heeft, in volle gelijkheid, recht op een eerlijke en Een ieder heeft, in volle gelijkheid, recht op een eerlijke en openbare behandeling van zijn/haar zaak door een openbare behandeling van zijn/haar zaak door een openbare behandeling van zijn/haar zaak door een openbare behandeling van zijn/haar zaak door een onafhankelijke en onafhankelijke en onafhankelijke en onafhankelijke en onpartijdige rechterlijke instantie bij het onpartijdige rechterlijke instantie bij het onpartijdige rechterlijke instantie bij het onpartijdige rechterlijke instantie bij het vaststellen van zijn/haar rechten verplichtingen en bij het vaststellen van zijn/haar rechten verplichtingen en bij het vaststellen van zijn/haar rechten verplichtingen en bij het vaststellen van zijn/haar rechten verplichtingen en bij het bepalen van de gegrondheid van een tegen hem/haar bepalen van de gegrondheid van een tegen hem/haar bepalen van de gegrondheid van een tegen hem/haar bepalen van de gegrondheid van een tegen hem/haar ingestelde strafvervolging.ingestelde strafvervolging.ingestelde strafvervolging.ingestelde strafvervolging.

Artikel 11

1.1.1.1. Een ieder, die wegens een strafbaar feit wordt vervolgd, Een ieder, die wegens een strafbaar feit wordt vervolgd, Een ieder, die wegens een strafbaar feit wordt vervolgd, Een ieder, die wegens een strafbaar feit wordt vervolgd, heeft er recht op voor onschuldig gehouden te worden, totdat heeft er recht op voor onschuldig gehouden te worden, totdat heeft er recht op voor onschuldig gehouden te worden, totdat heeft er recht op voor onschuldig gehouden te worden, totdat zijn/haar schuld krachtens de wet bewezen wordt in een zijn/haar schuld krachtens de wet bewezen wordt in een zijn/haar schuld krachtens de wet bewezen wordt in een zijn/haar schuld krachtens de wet bewezen wordt in een openbare rechtszitting waarbij hem/haar alle waarborgen, openbare rechtszitting waarbij hem/haar alle waarborgen, openbare rechtszitting waarbij hem/haar alle waarborgen, openbare rechtszitting waarbij hem/haar alle waarborgen, nodig voor zijn/haar verdenodig voor zijn/haar verdenodig voor zijn/haar verdenodig voor zijn/haar verdediging, zijn diging, zijn diging, zijn diging, zijn toegekendtoegekendtoegekendtoegekend....

2.2.2.2. Niemand zal voor schuldig gehouden worden aan enige Niemand zal voor schuldig gehouden worden aan enige Niemand zal voor schuldig gehouden worden aan enige Niemand zal voor schuldig gehouden worden aan enige strafrechterlijk vergrijp op grond van enige handeling of enig strafrechterlijk vergrijp op grond van enige handeling of enig strafrechterlijk vergrijp op grond van enige handeling of enig strafrechterlijk vergrijp op grond van enige handeling of enig verzuim, welke naar nationaal of internationaal recht geen verzuim, welke naar nationaal of internationaal recht geen verzuim, welke naar nationaal of internationaal recht geen verzuim, welke naar nationaal of internationaal recht geen strafrechterlijk vergrijp betekende op het tijdstip, wastrafrechterlijk vergrijp betekende op het tijdstip, wastrafrechterlijk vergrijp betekende op het tijdstip, wastrafrechterlijk vergrijp betekende op het tijdstip, waarop de arop de arop de arop de handeling of het verzuim begaan werd. Evenmin zal een handeling of het verzuim begaan werd. Evenmin zal een handeling of het verzuim begaan werd. Evenmin zal een handeling of het verzuim begaan werd. Evenmin zal een zwaardere straf worden opgelegd dan die, welke ten tijde van zwaardere straf worden opgelegd dan die, welke ten tijde van zwaardere straf worden opgelegd dan die, welke ten tijde van zwaardere straf worden opgelegd dan die, welke ten tijde van het strafbare feit van toepassing was.het strafbare feit van toepassing was.het strafbare feit van toepassing was.het strafbare feit van toepassing was.

Page 4 of 11

Artikel 12

Niemand zal onderworpen worden aan willekeurige Niemand zal onderworpen worden aan willekeurige Niemand zal onderworpen worden aan willekeurige Niemand zal onderworpen worden aan willekeurige inmenging in zijn/haar inmenging in zijn/haar inmenging in zijn/haar inmenging in zijn/haar persoonlijke aangelegenheden, in persoonlijke aangelegenheden, in persoonlijke aangelegenheden, in persoonlijke aangelegenheden, in zijn/haar gezin, zijn/haar tehuis of zijn/haar briefwisseling, zijn/haar gezin, zijn/haar tehuis of zijn/haar briefwisseling, zijn/haar gezin, zijn/haar tehuis of zijn/haar briefwisseling, zijn/haar gezin, zijn/haar tehuis of zijn/haar briefwisseling, noch aan enige aantasting van zijn/haar eer of goede naam. noch aan enige aantasting van zijn/haar eer of goede naam. noch aan enige aantasting van zijn/haar eer of goede naam. noch aan enige aantasting van zijn/haar eer of goede naam. Tegen een dergelijke inmenging of aantasting heeft een ieder Tegen een dergelijke inmenging of aantasting heeft een ieder Tegen een dergelijke inmenging of aantasting heeft een ieder Tegen een dergelijke inmenging of aantasting heeft een ieder recht op bescherming door de wet.recht op bescherming door de wet.recht op bescherming door de wet.recht op bescherming door de wet.

Artikel 13

1.1.1.1. Een ieder heeft het recht zich vrijelijk te verplaatsten en te Een ieder heeft het recht zich vrijelijk te verplaatsten en te Een ieder heeft het recht zich vrijelijk te verplaatsten en te Een ieder heeft het recht zich vrijelijk te verplaatsten en te vertoeven binnen de grenzen van elke Staat.vertoeven binnen de grenzen van elke Staat.vertoeven binnen de grenzen van elke Staat.vertoeven binnen de grenzen van elke Staat.

2.2.2.2. Een ieder heeft het recht welk land ook, met inbegrip van Een ieder heeft het recht welk land ook, met inbegrip van Een ieder heeft het recht welk land ook, met inbegrip van Een ieder heeft het recht welk land ook, met inbegrip van het zijn/hare, te verlaten en naar zijn/haar land terug te het zijn/hare, te verlaten en naar zijn/haar land terug te het zijn/hare, te verlaten en naar zijn/haar land terug te het zijn/hare, te verlaten en naar zijn/haar land terug te keren.keren.keren.keren.

Artikel 14

1.1.1.1. Een ieder heeft het recht om in andere landen asiel te zoeken Een ieder heeft het recht om in andere landen asiel te zoeken Een ieder heeft het recht om in andere landen asiel te zoeken Een ieder heeft het recht om in andere landen asiel te zoeken en te genieten tegen vervolging. en te genieten tegen vervolging. en te genieten tegen vervolging. en te genieten tegen vervolging.

2.2.2.2. Op dit recht kan geen beroep worden gedaan ingeval van Op dit recht kan geen beroep worden gedaan ingeval van Op dit recht kan geen beroep worden gedaan ingeval van Op dit recht kan geen beroep worden gedaan ingeval van strafvervolgingen wegens misdrijven van nietstrafvervolgingen wegens misdrijven van nietstrafvervolgingen wegens misdrijven van nietstrafvervolgingen wegens misdrijven van niet----politieke aard politieke aard politieke aard politieke aard of handelingen in strijd met de doeleinof handelingen in strijd met de doeleinof handelingen in strijd met de doeleinof handelingen in strijd met de doeleinden en beginselen van den en beginselen van den en beginselen van den en beginselen van de Verenigde Naties.de Verenigde Naties.de Verenigde Naties.de Verenigde Naties.

Page 5 of 11

Artikel 15

1.1.1.1. Een ieder heeft recht op een nationaliteitEen ieder heeft recht op een nationaliteitEen ieder heeft recht op een nationaliteitEen ieder heeft recht op een nationaliteit.... 2.2.2.2. Aan niemand mag willekeurig zijn/haar nationaliteit Aan niemand mag willekeurig zijn/haar nationaliteit Aan niemand mag willekeurig zijn/haar nationaliteit Aan niemand mag willekeurig zijn/haar nationaliteit

worden ontnomen, noch het recht worden ontzegd om van worden ontnomen, noch het recht worden ontzegd om van worden ontnomen, noch het recht worden ontzegd om van worden ontnomen, noch het recht worden ontzegd om van nationaliteit te veranderen.nationaliteit te veranderen.nationaliteit te veranderen.nationaliteit te veranderen.

Artikel 16

1.1.1.1. Zonder enige beperking op grond van ras, nationaliteit of Zonder enige beperking op grond van ras, nationaliteit of Zonder enige beperking op grond van ras, nationaliteit of Zonder enige beperking op grond van ras, nationaliteit of godsdienst, hebben en mannen en vrouwen van huwbare godsdienst, hebben en mannen en vrouwen van huwbare godsdienst, hebben en mannen en vrouwen van huwbare godsdienst, hebben en mannen en vrouwen van huwbare leeftijd het recht om te huwen en een gezin te stichten. Zij leeftijd het recht om te huwen en een gezin te stichten. Zij leeftijd het recht om te huwen en een gezin te stichten. Zij leeftijd het recht om te huwen en een gezin te stichten. Zij hebben gelijke rechten wat het huwelijk betreft, tijdens het hebben gelijke rechten wat het huwelijk betreft, tijdens het hebben gelijke rechten wat het huwelijk betreft, tijdens het hebben gelijke rechten wat het huwelijk betreft, tijdens het huwelijk en bij de ohuwelijk en bij de ohuwelijk en bij de ohuwelijk en bij de ontbinding ervan.ntbinding ervan.ntbinding ervan.ntbinding ervan.

2.2.2.2. Een huwelijk kan slechts worden gesloten met de vrije en Een huwelijk kan slechts worden gesloten met de vrije en Een huwelijk kan slechts worden gesloten met de vrije en Een huwelijk kan slechts worden gesloten met de vrije en volledige toestemming van de aanstaande echtgenotenvolledige toestemming van de aanstaande echtgenotenvolledige toestemming van de aanstaande echtgenotenvolledige toestemming van de aanstaande echtgenoten....

3.3.3.3. Het gezin is de natuurlijke en fundamentele groepseenheid Het gezin is de natuurlijke en fundamentele groepseenheid Het gezin is de natuurlijke en fundamentele groepseenheid Het gezin is de natuurlijke en fundamentele groepseenheid van de maatschappij en heeft recht op bescherming door de van de maatschappij en heeft recht op bescherming door de van de maatschappij en heeft recht op bescherming door de van de maatschappij en heeft recht op bescherming door de maatschappij en de Staat.maatschappij en de Staat.maatschappij en de Staat.maatschappij en de Staat.

Artikel 17

1.1.1.1. Een ieder heeft recht op eigendom, hetzij alleen, hetzij Een ieder heeft recht op eigendom, hetzij alleen, hetzij Een ieder heeft recht op eigendom, hetzij alleen, hetzij Een ieder heeft recht op eigendom, hetzij alleen, hetzij tezamen met anderen.tezamen met anderen.tezamen met anderen.tezamen met anderen.

2. 2. 2. 2. Niemand mag willekeurig van zijn/haar eigendom worden Niemand mag willekeurig van zijn/haar eigendom worden Niemand mag willekeurig van zijn/haar eigendom worden Niemand mag willekeurig van zijn/haar eigendom worden beroofd.beroofd.beroofd.beroofd.

Page 6 of 11

Artikel 18

Een ieder heeft recht op vrijheid van gedachte, gewetenEen ieder heeft recht op vrijheid van gedachte, gewetenEen ieder heeft recht op vrijheid van gedachte, gewetenEen ieder heeft recht op vrijheid van gedachte, geweten en en en en godsdienst; dit recht omvat tevens de vrijheid om van godsdienst; dit recht omvat tevens de vrijheid om van godsdienst; dit recht omvat tevens de vrijheid om van godsdienst; dit recht omvat tevens de vrijheid om van godsdienst of overtuiging te veranderen, alsmede de vrijheid godsdienst of overtuiging te veranderen, alsmede de vrijheid godsdienst of overtuiging te veranderen, alsmede de vrijheid godsdienst of overtuiging te veranderen, alsmede de vrijheid hetzij alleen, hetzij met anderen zowel in het openbaar als in hetzij alleen, hetzij met anderen zowel in het openbaar als in hetzij alleen, hetzij met anderen zowel in het openbaar als in hetzij alleen, hetzij met anderen zowel in het openbaar als in zijn/haar particuliere leven zijn godsdienst of overtuiging te zijn/haar particuliere leven zijn godsdienst of overtuiging te zijn/haar particuliere leven zijn godsdienst of overtuiging te zijn/haar particuliere leven zijn godsdienst of overtuiging te belijden dobelijden dobelijden dobelijden door het onderwijzen ervan, door de praktische or het onderwijzen ervan, door de praktische or het onderwijzen ervan, door de praktische or het onderwijzen ervan, door de praktische toepassing, door eredienst en de inachtneming van de toepassing, door eredienst en de inachtneming van de toepassing, door eredienst en de inachtneming van de toepassing, door eredienst en de inachtneming van de geboden en voorschriften.geboden en voorschriften.geboden en voorschriften.geboden en voorschriften.

Artikel 19

Een ieder heeft recht op vrijheid van mening en Een ieder heeft recht op vrijheid van mening en Een ieder heeft recht op vrijheid van mening en Een ieder heeft recht op vrijheid van mening en meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid om zonder meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid om zonder meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid om zonder meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid om zonder inmenging een inmenging een inmenging een inmenging een mening te koesteren en om door alle middelen mening te koesteren en om door alle middelen mening te koesteren en om door alle middelen mening te koesteren en om door alle middelen en ongeacht grenzen inlichtingen en denkbeelden op te en ongeacht grenzen inlichtingen en denkbeelden op te en ongeacht grenzen inlichtingen en denkbeelden op te en ongeacht grenzen inlichtingen en denkbeelden op te sporen, te ontvangen en door te geven.sporen, te ontvangen en door te geven.sporen, te ontvangen en door te geven.sporen, te ontvangen en door te geven.

Artikel 20

1.1.1.1. Een ieder heeft recht op Een ieder heeft recht op Een ieder heeft recht op Een ieder heeft recht op vrijheidvrijheidvrijheidvrijheid van vreedzame van vreedzame van vreedzame van vreedzame verenigingverenigingverenigingvereniging en vergadering.en vergadering.en vergadering.en vergadering.

2. 2. 2. 2. Niemand mag worden gedwoNiemand mag worden gedwoNiemand mag worden gedwoNiemand mag worden gedwongen om tot een vereniging te ngen om tot een vereniging te ngen om tot een vereniging te ngen om tot een vereniging te behoren.behoren.behoren.behoren.

Page 7 of 11

Artikel 21

1.1.1.1. Een ieder heeft het recht om deel te nemen aan het bestuur Een ieder heeft het recht om deel te nemen aan het bestuur Een ieder heeft het recht om deel te nemen aan het bestuur Een ieder heeft het recht om deel te nemen aan het bestuur van zijn/haar land, rechtstreeks of door middel van vrij van zijn/haar land, rechtstreeks of door middel van vrij van zijn/haar land, rechtstreeks of door middel van vrij van zijn/haar land, rechtstreeks of door middel van vrij gekozen vertegenwoordigers.gekozen vertegenwoordigers.gekozen vertegenwoordigers.gekozen vertegenwoordigers.

2.2.2.2. Een ieder heeft het recht om op de voet van Een ieder heeft het recht om op de voet van Een ieder heeft het recht om op de voet van Een ieder heeft het recht om op de voet van gelijkheid te gelijkheid te gelijkheid te gelijkheid te worden toegelaten tot de overheidsdiensten van zijn/haar worden toegelaten tot de overheidsdiensten van zijn/haar worden toegelaten tot de overheidsdiensten van zijn/haar worden toegelaten tot de overheidsdiensten van zijn/haar land.land.land.land.

3.3.3.3. De wil van het volk zal de grondslag zijn van het gezag De wil van het volk zal de grondslag zijn van het gezag De wil van het volk zal de grondslag zijn van het gezag De wil van het volk zal de grondslag zijn van het gezag van de Regering; deze wil zal tot uiting komen in van de Regering; deze wil zal tot uiting komen in van de Regering; deze wil zal tot uiting komen in van de Regering; deze wil zal tot uiting komen in periodieke en eerlijke verkiezingen, dieperiodieke en eerlijke verkiezingen, dieperiodieke en eerlijke verkiezingen, dieperiodieke en eerlijke verkiezingen, die gehouden zullen gehouden zullen gehouden zullen gehouden zullen worden krachtworden krachtworden krachtworden krachtens algemeen en gelijkwaardig kiesrecht en bij ens algemeen en gelijkwaardig kiesrecht en bij ens algemeen en gelijkwaardig kiesrecht en bij ens algemeen en gelijkwaardig kiesrecht en bij geheime stemming of volgens een procedure, die evenzeer de geheime stemming of volgens een procedure, die evenzeer de geheime stemming of volgens een procedure, die evenzeer de geheime stemming of volgens een procedure, die evenzeer de vrijheid van de stemmen verzekert.vrijheid van de stemmen verzekert.vrijheid van de stemmen verzekert.vrijheid van de stemmen verzekert.

Artikel 22

Een ieder heeft als lid van de gemeenschap recht op Een ieder heeft als lid van de gemeenschap recht op Een ieder heeft als lid van de gemeenschap recht op Een ieder heeft als lid van de gemeenschap recht op maatschappelijke zekerheid en heeft er aanspraak maatschappelijke zekerheid en heeft er aanspraak maatschappelijke zekerheid en heeft er aanspraak maatschappelijke zekerheid en heeft er aanspraak op, dat op, dat op, dat op, dat door middel van nationale inspanning en internationale door middel van nationale inspanning en internationale door middel van nationale inspanning en internationale door middel van nationale inspanning en internationale samenwerking, en overeenkomstig de organisatie en de samenwerking, en overeenkomstig de organisatie en de samenwerking, en overeenkomstig de organisatie en de samenwerking, en overeenkomstig de organisatie en de hulpbronnen van de betreffende Staat, de economische, hulpbronnen van de betreffende Staat, de economische, hulpbronnen van de betreffende Staat, de economische, hulpbronnen van de betreffende Staat, de economische, sociale en culturele rechten, die onmisbaar zijn voor sociale en culturele rechten, die onmisbaar zijn voor sociale en culturele rechten, die onmisbaar zijn voor sociale en culturele rechten, die onmisbaar zijn voor zijn/haar waardigheid en voor dezijn/haar waardigheid en voor dezijn/haar waardigheid en voor dezijn/haar waardigheid en voor de vrije ontplooiing van vrije ontplooiing van vrije ontplooiing van vrije ontplooiing van zijn/haar persoonlijkheid, verwezenlijkt worden.zijn/haar persoonlijkheid, verwezenlijkt worden.zijn/haar persoonlijkheid, verwezenlijkt worden.zijn/haar persoonlijkheid, verwezenlijkt worden.

Page 8 of 11

Artikel 23

1.1.1.1. Een ieder heeft recht op arbeid, op de vrije keuze van Een ieder heeft recht op arbeid, op de vrije keuze van Een ieder heeft recht op arbeid, op de vrije keuze van Een ieder heeft recht op arbeid, op de vrije keuze van beroep, op rechtmatige en gunstige arbeidsvoorwaarden en beroep, op rechtmatige en gunstige arbeidsvoorwaarden en beroep, op rechtmatige en gunstige arbeidsvoorwaarden en beroep, op rechtmatige en gunstige arbeidsvoorwaarden en op de bescherming tegen werkeloosheid.op de bescherming tegen werkeloosheid.op de bescherming tegen werkeloosheid.op de bescherming tegen werkeloosheid.

2.2.2.2. Een ieder, Een ieder, Een ieder, Een ieder, zonder enige achterstelling, heeft recht op gelijk zonder enige achterstelling, heeft recht op gelijk zonder enige achterstelling, heeft recht op gelijk zonder enige achterstelling, heeft recht op gelijk loon voor gelijke arbeid.loon voor gelijke arbeid.loon voor gelijke arbeid.loon voor gelijke arbeid.

3.3.3.3. Een ieder, die arbeid verricht, heeft recht op een Een ieder, die arbeid verricht, heeft recht op een Een ieder, die arbeid verricht, heeft recht op een Een ieder, die arbeid verricht, heeft recht op een rechtvaardige en gunstige beloning, welke hem/haar en rechtvaardige en gunstige beloning, welke hem/haar en rechtvaardige en gunstige beloning, welke hem/haar en rechtvaardige en gunstige beloning, welke hem/haar en zijn/haar gezin een menswaardig bestaan verzekert, welke zijn/haar gezin een menswaardig bestaan verzekert, welke zijn/haar gezin een menswaardig bestaan verzekert, welke zijn/haar gezin een menswaardig bestaan verzekert, welke beloning zo nobeloning zo nobeloning zo nobeloning zo nodig met andere middelen van sociale dig met andere middelen van sociale dig met andere middelen van sociale dig met andere middelen van sociale bescherming zal worden aangevuld.bescherming zal worden aangevuld.bescherming zal worden aangevuld.bescherming zal worden aangevuld.

4.4.4.4. Een ieder heeft het recht om vakverenigingen op te richten Een ieder heeft het recht om vakverenigingen op te richten Een ieder heeft het recht om vakverenigingen op te richten Een ieder heeft het recht om vakverenigingen op te richten en zich daarbij aan te sluiten ter bescherming van zijn/haar en zich daarbij aan te sluiten ter bescherming van zijn/haar en zich daarbij aan te sluiten ter bescherming van zijn/haar en zich daarbij aan te sluiten ter bescherming van zijn/haar belangen.belangen.belangen.belangen.

Artikel 24

Een ieder heeft recht op rust en op eigenEen ieder heeft recht op rust en op eigenEen ieder heeft recht op rust en op eigenEen ieder heeft recht op rust en op eigen vrije tijd, met vrije tijd, met vrije tijd, met vrije tijd, met inbegrip van een redelijke beperking van de arbeidstijd, en inbegrip van een redelijke beperking van de arbeidstijd, en inbegrip van een redelijke beperking van de arbeidstijd, en inbegrip van een redelijke beperking van de arbeidstijd, en op periodieke vakanties met behoud van loon.op periodieke vakanties met behoud van loon.op periodieke vakanties met behoud van loon.op periodieke vakanties met behoud van loon.

Artikel 25

1.1.1.1. Een ieder heeft recht op een levensstandaard, dieEen ieder heeft recht op een levensstandaard, dieEen ieder heeft recht op een levensstandaard, dieEen ieder heeft recht op een levensstandaard, die hoog hoog hoog hoog genoeg is voor de gezondheid en het welzijn van zichzelf en genoeg is voor de gezondheid en het welzijn van zichzelf en genoeg is voor de gezondheid en het welzijn van zichzelf en genoeg is voor de gezondheid en het welzijn van zichzelf en zijn/haar gezin, waaronder begrepen voeding, kleding, zijn/haar gezin, waaronder begrepen voeding, kleding, zijn/haar gezin, waaronder begrepen voeding, kleding, zijn/haar gezin, waaronder begrepen voeding, kleding, huisvesting en geneeskundige verzorging en de noodzakelijk huisvesting en geneeskundige verzorging en de noodzakelijk huisvesting en geneeskundige verzorging en de noodzakelijk huisvesting en geneeskundige verzorging en de noodzakelijk sociale diensten, alsmede het recht op voorziening in gevalsociale diensten, alsmede het recht op voorziening in gevalsociale diensten, alsmede het recht op voorziening in gevalsociale diensten, alsmede het recht op voorziening in geval

Page 9 of 11

van werkloosheid,van werkloosheid,van werkloosheid,van werkloosheid, ziekte, invaliditeit, overlijden van de ziekte, invaliditeit, overlijden van de ziekte, invaliditeit, overlijden van de ziekte, invaliditeit, overlijden van de echtgenoot, ouderdom of een ander gemis aan echtgenoot, ouderdom of een ander gemis aan echtgenoot, ouderdom of een ander gemis aan echtgenoot, ouderdom of een ander gemis aan bestaansmiddelen, ontstaan ten gevolge van omstandigheden bestaansmiddelen, ontstaan ten gevolge van omstandigheden bestaansmiddelen, ontstaan ten gevolge van omstandigheden bestaansmiddelen, ontstaan ten gevolge van omstandigheden onafhankelijk van zijn/haar wil.onafhankelijk van zijn/haar wil.onafhankelijk van zijn/haar wil.onafhankelijk van zijn/haar wil.

2.2.2.2. Moeder en kind hebben recht op bijzondere zorg en Moeder en kind hebben recht op bijzondere zorg en Moeder en kind hebben recht op bijzondere zorg en Moeder en kind hebben recht op bijzondere zorg en bijstand. Alle kinderen, albijstand. Alle kinderen, albijstand. Alle kinderen, albijstand. Alle kinderen, al dan niet wettig, zullen dezelfde dan niet wettig, zullen dezelfde dan niet wettig, zullen dezelfde dan niet wettig, zullen dezelfde sociale bescherming genieten.sociale bescherming genieten.sociale bescherming genieten.sociale bescherming genieten.

Artikel 26

1.1.1.1. Een ieder heeft recht op onderwijs; het onderwijs zal Een ieder heeft recht op onderwijs; het onderwijs zal Een ieder heeft recht op onderwijs; het onderwijs zal Een ieder heeft recht op onderwijs; het onderwijs zal kosteloos zijn, althans wat het lager en beginonderwijs kosteloos zijn, althans wat het lager en beginonderwijs kosteloos zijn, althans wat het lager en beginonderwijs kosteloos zijn, althans wat het lager en beginonderwijs betreft. Het lager onderwijs zal verplicht zijn. betreft. Het lager onderwijs zal verplicht zijn. betreft. Het lager onderwijs zal verplicht zijn. betreft. Het lager onderwijs zal verplicht zijn. Ambachtsonderwijs en beroepsopleiding zullen algemeen Ambachtsonderwijs en beroepsopleiding zullen algemeen Ambachtsonderwijs en beroepsopleiding zullen algemeen Ambachtsonderwijs en beroepsopleiding zullen algemeen beschikbaar worden gesteld. Hoger onderwijsbeschikbaar worden gesteld. Hoger onderwijsbeschikbaar worden gesteld. Hoger onderwijsbeschikbaar worden gesteld. Hoger onderwijs zal zal zal zal gelijkelijk gelijkelijk gelijkelijk gelijkelijk openstaanopenstaanopenstaanopenstaan voor een ieder, die daartoe de begaafdheid bezit.voor een ieder, die daartoe de begaafdheid bezit.voor een ieder, die daartoe de begaafdheid bezit.voor een ieder, die daartoe de begaafdheid bezit.

2.2.2.2. Het onderwijs zal gericht zij op de volle ontwikkeling van Het onderwijs zal gericht zij op de volle ontwikkeling van Het onderwijs zal gericht zij op de volle ontwikkeling van Het onderwijs zal gericht zij op de volle ontwikkeling van de menselijke persoonlijkheid en op de versterking van de de menselijke persoonlijkheid en op de versterking van de de menselijke persoonlijkheid en op de versterking van de de menselijke persoonlijkheid en op de versterking van de eerbied voor de rechten van de mens en de fundamentele eerbied voor de rechten van de mens en de fundamentele eerbied voor de rechten van de mens en de fundamentele eerbied voor de rechten van de mens en de fundamentele vrijvrijvrijvrijheden. Het zal het begrip, de verdraagzaamheid en de heden. Het zal het begrip, de verdraagzaamheid en de heden. Het zal het begrip, de verdraagzaamheid en de heden. Het zal het begrip, de verdraagzaamheid en de vriendschap onder alle naties, rassen of godsdienstige vriendschap onder alle naties, rassen of godsdienstige vriendschap onder alle naties, rassen of godsdienstige vriendschap onder alle naties, rassen of godsdienstige groepen bevorderen en het zal de werkzaamheden van de groepen bevorderen en het zal de werkzaamheden van de groepen bevorderen en het zal de werkzaamheden van de groepen bevorderen en het zal de werkzaamheden van de Verenigde Naties voor de handhaving van de vrede Verenigde Naties voor de handhaving van de vrede Verenigde Naties voor de handhaving van de vrede Verenigde Naties voor de handhaving van de vrede steunen.steunen.steunen.steunen.

Page 10 of 11

3.3.3.3. Aan de ouders komt in de eerste pAan de ouders komt in de eerste pAan de ouders komt in de eerste pAan de ouders komt in de eerste plaats het recht toe om de laats het recht toe om de laats het recht toe om de laats het recht toe om de soort van opvoeding en onderwijs te kiezen, welke aan hun soort van opvoeding en onderwijs te kiezen, welke aan hun soort van opvoeding en onderwijs te kiezen, welke aan hun soort van opvoeding en onderwijs te kiezen, welke aan hun kinderen zal kinderen zal kinderen zal kinderen zal wordenwordenwordenworden gegeven.gegeven.gegeven.gegeven.

Artikel 27

1.1.1.1. Een ieder heeft het recht om vrijelijk deel te nemen aan het Een ieder heeft het recht om vrijelijk deel te nemen aan het Een ieder heeft het recht om vrijelijk deel te nemen aan het Een ieder heeft het recht om vrijelijk deel te nemen aan het culturele leven van de gemeenschap, om te genieten van culturele leven van de gemeenschap, om te genieten van culturele leven van de gemeenschap, om te genieten van culturele leven van de gemeenschap, om te genieten van kunst en om kunst en om kunst en om kunst en om deel te hebben aan wetenschappelijkedeel te hebben aan wetenschappelijkedeel te hebben aan wetenschappelijkedeel te hebben aan wetenschappelijke vooruitgang en de vruchten ervan.vooruitgang en de vruchten ervan.vooruitgang en de vruchten ervan.vooruitgang en de vruchten ervan.

2.2.2.2. Een ieder heeft recht op de bescherming van de geestelijke en Een ieder heeft recht op de bescherming van de geestelijke en Een ieder heeft recht op de bescherming van de geestelijke en Een ieder heeft recht op de bescherming van de geestelijke en materiëlemateriëlemateriëlemateriële belangen, voortspruitende uit een belangen, voortspruitende uit een belangen, voortspruitende uit een belangen, voortspruitende uit een wetenschappelijk, letterkundig of artistiek werk, dat hij/zij wetenschappelijk, letterkundig of artistiek werk, dat hij/zij wetenschappelijk, letterkundig of artistiek werk, dat hij/zij wetenschappelijk, letterkundig of artistiek werk, dat hij/zij heeft voortgebracht.heeft voortgebracht.heeft voortgebracht.heeft voortgebracht.

Artikel 28

Een ieder heeft recht op het bestaan van een zodanige Een ieder heeft recht op het bestaan van een zodanige Een ieder heeft recht op het bestaan van een zodanige Een ieder heeft recht op het bestaan van een zodanige maatschappelijke en internationale orde dat de rechten en maatschappelijke en internationale orde dat de rechten en maatschappelijke en internationale orde dat de rechten en maatschappelijke en internationale orde dat de rechten en vrijheden, in vrijheden, in vrijheden, in vrijheden, in deze Verklaring genoemd, daarin ten volle deze Verklaring genoemd, daarin ten volle deze Verklaring genoemd, daarin ten volle deze Verklaring genoemd, daarin ten volle kunnen worden verwezenlijkt.kunnen worden verwezenlijkt.kunnen worden verwezenlijkt.kunnen worden verwezenlijkt.

Artikel 29

1.1.1.1. Een ieder heeft plichten jegens de gemeenschap, zonder welke Een ieder heeft plichten jegens de gemeenschap, zonder welke Een ieder heeft plichten jegens de gemeenschap, zonder welke Een ieder heeft plichten jegens de gemeenschap, zonder welke de vrije en de vrije en de vrije en de vrije en volledigevolledigevolledigevolledige ontplooiing van zijn/haar ontplooiing van zijn/haar ontplooiing van zijn/haar ontplooiing van zijn/haar persoonlijkheid niet mogelijk is.persoonlijkheid niet mogelijk is.persoonlijkheid niet mogelijk is.persoonlijkheid niet mogelijk is.

Page 11 of 11

2.2.2.2. In de uitoefening van In de uitoefening van In de uitoefening van In de uitoefening van zijn/haar rechten en vrijheden zal een zijn/haar rechten en vrijheden zal een zijn/haar rechten en vrijheden zal een zijn/haar rechten en vrijheden zal een ieder slechts onderworpen zijn aan die beperkingen, welke bij ieder slechts onderworpen zijn aan die beperkingen, welke bij ieder slechts onderworpen zijn aan die beperkingen, welke bij ieder slechts onderworpen zijn aan die beperkingen, welke bij de wet zijn vastgesteld en wel uitsluitend ter verzekering van de wet zijn vastgesteld en wel uitsluitend ter verzekering van de wet zijn vastgesteld en wel uitsluitend ter verzekering van de wet zijn vastgesteld en wel uitsluitend ter verzekering van de onmisbare erkenning en eerbiediging van de rechten en de onmisbare erkenning en eerbiediging van de rechten en de onmisbare erkenning en eerbiediging van de rechten en de onmisbare erkenning en eerbiediging van de rechten en vrijheden van anderen en om te voldvrijheden van anderen en om te voldvrijheden van anderen en om te voldvrijheden van anderen en om te voldoen aan de oen aan de oen aan de oen aan de gerechtvaardigde eisen van de moraliteit, de openbare orde gerechtvaardigde eisen van de moraliteit, de openbare orde gerechtvaardigde eisen van de moraliteit, de openbare orde gerechtvaardigde eisen van de moraliteit, de openbare orde en het algemeen welzijn in een democratische gemeenschap.en het algemeen welzijn in een democratische gemeenschap.en het algemeen welzijn in een democratische gemeenschap.en het algemeen welzijn in een democratische gemeenschap.

3.3.3.3. Deze rechten en vrijheden mogen in geen geval worden Deze rechten en vrijheden mogen in geen geval worden Deze rechten en vrijheden mogen in geen geval worden Deze rechten en vrijheden mogen in geen geval worden uitgeoefend in strijd met de doeleinden en beginselen van de uitgeoefend in strijd met de doeleinden en beginselen van de uitgeoefend in strijd met de doeleinden en beginselen van de uitgeoefend in strijd met de doeleinden en beginselen van de Verenigde NVerenigde NVerenigde NVerenigde Naties.aties.aties.aties.

Artikel 30

Geen bepaling in deze Verklaring zal zodanig mogen Geen bepaling in deze Verklaring zal zodanig mogen Geen bepaling in deze Verklaring zal zodanig mogen Geen bepaling in deze Verklaring zal zodanig mogen worden uitgelegd, dat welke Staat, groep of persoon dan worden uitgelegd, dat welke Staat, groep of persoon dan worden uitgelegd, dat welke Staat, groep of persoon dan worden uitgelegd, dat welke Staat, groep of persoon dan ook, daaraan enig recht kan ontlenen om iets te ondernemen ook, daaraan enig recht kan ontlenen om iets te ondernemen ook, daaraan enig recht kan ontlenen om iets te ondernemen ook, daaraan enig recht kan ontlenen om iets te ondernemen of handelingen van welke aard ook te verrichten, die de of handelingen van welke aard ook te verrichten, die de of handelingen van welke aard ook te verrichten, die de of handelingen van welke aard ook te verrichten, die de vernietiging vavernietiging vavernietiging vavernietiging van een van de rechten en vrijheden, in deze n een van de rechten en vrijheden, in deze n een van de rechten en vrijheden, in deze n een van de rechten en vrijheden, in deze Verklaring genoemd, ten doel hebben.Verklaring genoemd, ten doel hebben.Verklaring genoemd, ten doel hebben.Verklaring genoemd, ten doel hebben.