De P I E T PHILOsOPHICA, · bio ad insignem, quo Philosophica pietas laborat* desectum, quem etiam...

18
DIssERTATIONIs ACADEMICAE, De P I E T ATF PHILOsOPHICA, PARs PRIMA U A M, Consensu Amplissim. senatus Philosoph. In Illustri ad Auram Athenae) , P R JE s I D E MAXIME REFER, atque CELEBERRIMO FIRO WILHELMO ROBERT Lo g icss & Metaphysices PROFEss. Reg. & Ord. Facult. Pini. si. t, DECANO maxime spectabili, Ad pulli cum examen snodesie desert GUsTAV. JOH. HOssLENIUs Borea- Fenno, In AUDITORIO MAJORI Die XXXI Maji An. MDCCLXXV. Horis post meridiem s olit is. A s 0 AE, Typis JOHAN. CHRIsXOPH. FRENCKELL,

Transcript of De P I E T PHILOsOPHICA, · bio ad insignem, quo Philosophica pietas laborat* desectum, quem etiam...

DIssERTATIONIs ACADEMICAE,De

P I E T ATFPHILOsOPHICA,

PARs PRIMA

U A M,Consensu Amplissim. senatus Philosoph.

In Illustri ad Auram Athenae),

P R JE s I D EMAXIME REFER, atque CELEBERRIMO FIRO

WILHELMOROBERTLo gicss & Metaphysices PROFEss. Reg. & Ord.Facult. Pini. si. t, DECANO maxime spectabili,

Ad pullicum examen snodesie desertGUsTAV. JOH. HOssLENIUs

Borea- Fenno,In AUDITORIO MAJORI Die XXXI Maji

An. MDCCLXXV.Horis post meridiem solitis.

A s 0 AE,Typis JOHAN. CHRIsXOPH. FRENCKELL,

-

§. L'

Ut nihil unquam meliores in pectora mortaliumingenerat mores, quam divinitatis agnitio,nihiique esseratis animis mitigandis aptius &

nunc, & olirn suit, qaam veritas illa, quse negarinequit, quin magnopere reclamet: DkUs existit ,

quem religioso cultu projequi oportet j ita mirari con-venit, nonnullos, velut pestiJenti quodam sidere as-slatos, eo processisse temeritatis, ut sibi ctliisque si-dem sacerent, omnem de religione concertationem,tanquam animorum labem, e republica litcraria e-liminandam esse, ut sentiendi credendique, quidquisque velit, licentia triumphet, & errantes o-mnes recte ambulare credantur. Equidem insiciasnequaquam iverim, sd odia, discordias, & conten-tiones gravissimas, publicis etjam rebus sepenume-ro suncstissisnas, & excitandas & sovendas., vixquicquam magis accommodatum esse, quam infru-nitum illum disputandi, contendendi & cavillandi,qui multos vexat, ast, qui abusus illos,illa disputantium quorundam vitia, pietatis eiqueInnexs ventatis desensioni moderatae obesie dixe-rit, is cautarum etjam Forensium desensionem velIdeo illicitam .pronunciabit .& damnandam, quod

2

qui ea desungantur, pessimis quandoque animi vi-tiis indulgtre queant. Prosecto, ut multa alia, quaehaud inepte hic moneri pollent, sicco nunc praeter-eam pede, res omnino praeclara est, posse religio-nis Christianae capita ex genuinis suis principiis de«monstrata exhibere, turgidasque Atheorum, Liber-tinorum, aliorumque id genus hominum, cogitatio-nes sunditus tollere. sanctior quippe disciplina, tam*etsi suis innixa opibus, externis' prssidiis non in-digeat; philosophorum tamen comitatu ac satelli-tlo delectatur, quo hostes a sacris limitibus sortiusdepellere, eosque propriis sibi ac domcsticis armisjugulare possit. His ego inductus rationibus, tuaqueB. L. solita fretas humanitate, apud animum meum«onstitui, Pietatem Philosophicam per extremas du-cere lineas, temporis & facultatum ratione metiendas.

§* H.

Utomnis, quas dere aliqua suscipitur, instititutio adefinitione prosicisci debetj ita in ipso statim limi*ne raonuisse juvat, nos per pietatem Philosophicamnihil aliud intelligere, quam habitum conformandi a-itiones juas legi Natura per motiva , ex attributis Deiejusque providentia desumta , quatenus lumine natura in-mtejcunt. Hanc vero ideam non in cerebro philo-sophantium unice natam esse, sed in ipsa re silumhabere fundamentum» vel is demum facile animad-vertet, qui meminerit, ad pietatem, ita conceptam,arctissimo nos teneri obligationis vinculo. Ex o-

3

mnimoda enim hominum a Deo dependentia, absquelongo ratiociniorum syrmate , colligere licet, ipsiplenarium ac illimitatum prorsus in illos compete-re jus & dominium. Nam si opisex manuum sua-rum opus sibi tribuat; si vas est figuli, a quo es-singitur} quidni Deus hominem sibi vindicet, quemliberrima sua voluntate ex nihilo productum beni-gnissime conservat, manuque omnipotenti gubernat!Unde sua sponte sequitur, homini haud integrumeiTc, proprio vivere arbitratu, sed vi legis Natura:necesle omnino esse, ut ad Dei, superioris sui acDomini, voluntatem liberas suas componat actio-nes, easque ad rnanisestationem gloria: divinae, tan-quam sinem rerum ultimum dirigat. Verum enimvero homo, qua homo, alio modo gloriam Deirnanisestare nequit, quam si actionum suarum mo-tiva ex perfectionibus divinis desumat. Quam obrem, cum Pietas Philosophica, juxta notionem da-tam, involvat habitum conformandi actiones suaslegi Naturae per rnotiva, ex perfectionibus divinis& providentia divina desumta, quatenus ratio-nis lumine innoteseunt} in aprico est hominis adillam sectandam obligatio.

§- III.

Quod cum ita sit, mirum forte videbitur, po-tuisTe Augustinus» & Ambrosium, ad eorumque e-xemplum magni nominis atque auctoritatis Theolo-gos, quos longo ordine recensere supervacaneum

4

arbitramur, ad hanc pyperbolen adduci, ut picta*tatero Philosophicam augusto virtutis nomine pror-sus indignam judicarent, nil nisi splendidum pecca-tum virtutisque umbram & simulacrum ipsam vo-citantes. Nam si eorum affectio sine ulla limita-tione granoque salis admitteretur, tantum abest,ut ad pietatem Philosophicam obligaremur, ut baepotius in eadem classe cum actionibus simplicitermalis, sive sceleribus atque slagitiis, quae omni exparte a regula rectitudinis deflectunt, collocanda o-mnino soretj quo nihil unquam absurdius excogita-ri vel singi potessi sed respiciunt isti procul du-bio ad insignem, quo Philosophica pietas laborat*desectum , quem etiam nos agnoseimus, ingenuesatentes, hanc a Christianae virtutis perfectione im-menso propemodum distare spatio. Mentem ipso-rum cura nemo accuratius expresserit LeonhartcHuttero, merentur verba ejus, quamquam prolixio-ra sint, huc integra transeribi; Geminam, inquit,bonitatem in consideratione B. 0. dari pojje statuimtisiAlia enim ejl bonitas , qua tantum respicit snbstanti-um satsi sive operis , utrum ea legi divina sit consor-mis, nec ne? non vero ipsius persona qualitatem consioderat, utrum ea sit Deo reconciliata, nec ne? Aliaesi vero bonitas, qua non modo substantium sasti, jed& qualitatem persona respicit, & in scholis Theolo-gorum dicitur absoluta. Priori ergo modo si consle-rentur opera & virtutes Gentilium-, respondemus , eassuisse relate bonas , nempe subsiantiam operis 9qua praceptis Dei congruebat, & sio quodam modo

5

Beo placebat 1 qui honorum et jam temporalium pvsumiseas remuneratus e/t, & a graviori damnationis sup-'slicio securitatem prfflitit , ut loquitur Augustinns. (a),Celsbratissimo huic Theologo adjungimus aliumnon minoris eruditionis ac samae, quam inter no-stros obtinuit, B. loquimur Musaeum, qui judiciumde virtutibus naturalibus expositurus, recte obser-vat, eas non posie peccata dici, niti propter adhe-rentes imperfectiones, & quia ex side haud prose-cto sunt, Deoque adeo non placent.'(/>■)* Verum e-nirn vero nihil obstat, majus licet vel minus rerumquarundam pretium sit, quo minus ad idem illae re-serantur genus, quarum eadem sunt requisita, ea-denique esientialia praedicata, Vnde, cum pietasPhilosophica importet habitum actiones legi Natu»rae conformiter dirigendi ex motivo, ab attributisdivinis & providentia divina desumto, quatenus dehis ex lumine rationis nobis consine (§11); virtusautem habitum actiones legi divino conformandi(per desio*); cur laudata pietas inter virtutes, pro-prie sic dictas, eminentem certo certius sibi vindi*cet locum, attendenti cuivis ad oculum patet.

(a) Vide Ej. locos Theolog Art. XlV de B. O. qv.I. p._48i. ( b) ,s>r Hernici). Theol. auasi$rt* £isld(!£angEoco VIII de E* A. Quaesir. LXI1, p. 334,

§. IV.

Comprehendit igitur, ssique simi suo sovet pie3tas Pbilosophica vivam Dei cognitionem» Ad iliam

6

quippe requiritur, ut actiones determinentur permotiva ex perfectionibus Divinis desurata (§11);hoc vero absque vera perfectionum Divinarum co-gnitione haud fieri posse, adeo est mamisestum, utduduno in proverbium abierit: ignoti nullam ejse cu-

pidinem, Qui enim, quaero, Deum honore assicerepoterit, qui de divinitate ejus abominandos soveterrores? Qui poterit quis debito amore Eum prose-qui, msi antea ipsi plane persvaium fuerit, non deexistentia modo Dei, scd & naturae divinae infinitaexcellentia, & innumeris benesiciis divinitus in secollatis? Qui denique silialem Numini praestabit ti-morem, qui infinitam ejus bonitatem, justitiam at-que potentiam vel plane negaverit; vel salsos dehis ipsis sibi somaverit conceptus? Prosecto, cummens vel adhuc ignara est, nondum collustrato percognitionem veritatis intellectu, vel etjam multiserroribus temerata notitia gaudet; saepenumero sie-ri novimus, ut voluntas coeca magno impetu prae-ceps ruat in modos Deum eolendi prohibitos ejus-que perfectionibus prorsus indignos. Tantum ita-que abest, ut ad pietatem Philosophicatn qualis,cunque & tralatitia perfectionum divinarum sufficiatcognitio, ut vera potius determinationem volunta-tis ingredi debeat. Quam ob rem, cum cognitiodicatur viva, quae sit motivum volendi; in propa-tulo est, ad pietatem Philosophicam requiri vivamperfectionum divinarum cognitionem»

§. V.Corruit sio antiquissimum illud, sed nova sub*

7

inde larva procedens monstrum prosanum,'quod a religionum, quam prositetur, indisserentia,Indisserentismi nomen traxit. svevit is, prout sio»dienum obtinet illius sama & usus, dilpesci in Uni•versalem , qui perinde esse docet, quamcunque in*ter omnes religiones, sive Christianas, sive a Chri-stianismo devias, doctrinam sententiamque ample-ctaris; si' Particularem , qui circa duas, pluresvereligiones Christianas versatur, ea tantum, quibusa se invicem discernuntur, capita pro indisserenti-bus habens; qui tandem in syncretismum abit.Uterque Dogmaticus dicitur, a Pratsico distingven-dus, qui actiones tantum respicic, earuraque disse-rentiam Moralem negat. splendidis alioquin Universalisille, qui hujus potistimum loci est, ornari solet titulis,utpote cum religio PruiUntum nuncupatur, quia viri, uttemere jactant, prudentes,& elegantia ingenia, indolesua plebem longe excedentia (Galli les hspritssorts di-cunt, quibus opponitur gens de service, h. e. gens ser-vitutis) eam adamant & colunt; religio Magna, quoni-am in credendo statuendoque omnium se placitis ac-commodat i religio Politica , seu statica * quia Politici»Mdchiavellisticis adhaerentes principiis, omnem Dei cul-tum non ex veritate, sed utilitate, & ratione sla-tus impie metiuntur. Quod vero ad ipsam Indisse-rentistarum turbam attinet, extra controversiam po*situm arbitramur, praeter Apellem & Rethorium,in tota antiqua ad Lutherum usque ecdesia, nemi.nem suisse unum, qui religionum indisserentiamprositeri ausus sit. Renatis vero literis, & resor-

8

mata a Romanensium sordibus coelestj doctrina, re--iigionis cujusdam universalis mentionem injicerecoepit Thomas Morus, Anglus, quippe qui Utopumsimm sanxisse ait: quam cuique libeat sequi, uti li-ceat religione* (a) Nec multo aliter Benid. spino-za; concludimus > inquit, nihil reipuhlicx tutius ejje tquam ut pietas & religio solo charitatis & xqui*tatis exercitio comprehendatur; exterum cuique sert-tire, qua velit , & quae sentht 9 dicere concedatur. {b}Eandem scenam adornavit excoiuitque Boehmius,(c) Anton. Bourignonia, (d) Pet. Poirctus, utbonorum Baurignoniae, ita etjam doctrinarum hae-res, (e) & qui surore ineptiisque palmam his o-mnibus praeripuit, persenatus ille Christianus Demo-critus* (/) Ceteros omnes, nostro potissimum aevoIndisserentismi labe insectos, ut unico complectarsalce, observasTe juvat, qnod eorum tantum nonomnes, cum Arnoldo, & Friedlibio (/>), haud5dissiteantur quidem, unam religionem prae altera9 veriorem esse neque ratione veritatis perinde esso,Rui illarum adstipuleris. Esse enim omnino unamReligionem veriorem, quam alteram, quamquam5 de nulla pronunciandum sit» quod meram veri-Ratem & omnem veritatem prositeatur. sed tamen

vel veritatum, vei errorum in qua-Runque religione homini neque damnum aliquod'asserre, neque utilitatem, h. c. sive hanc religio-’nem prositearis, sive aliam, ad salutem assequen-?dam perinde esse; nam diversam hanc religionis"prosessionem hominem neque damnare, neque sal-

9

*vere, sed unice damnare voluntatis impietatem»'& unice ialvare animi pietatem, (i) Hoc igiturinnixi fundamento, certam doctrinae vttotvtuiw sus-que deque habent, quin immo Catecliismis, Con-sessionibus si symbolis bellum indicendi quamcun-que captant occasionem, publice prosessi, si qua adsidem notitia soret .opus, ad talia saltem eam ne-quaquam esle exigendam: ipsa enim haec totidemEridos poma, & concordi* pacsisqu-e remoras sem-per suisse, ac hodiennm esle, & vel ideo tanquamcompedes, libertati Christianae temere injectas, me-rito repudiari. Hinc etjam, quae symbolorum, ea-dem & systematum Theologicorum apud eos con-ditio est; quippe quibus Theologiam nostratium Phi-losophicam, scholasticam , quaessionariam, spinosam,otiosamque factam esse, criminantur. sed jam diuest, quod praestantissimi, lique maximi nominis Theo-logi, argumentis ex limpidissimo revelationis sontedepromtis, portentosas has opiniones adeo sohdeconsutarunt, ut earum sautores in pudorem prorsusdedisse videantur. Nobis igitur, quibus salcem inalienam mcsisem immittere non licet, unam tanturaalteramve observationem, rationis innixam princi-piis, adduxisse sufficiat. sJiicet, qui unam religio-nem alteri praeserendam negant, omniumque coe-tuum discretionern aversantur, hos sane, quum re-ligio determinatum certumque involvat DEUM co-lendi modum, ab omni prorsus ad cultum DEOpraestandum obligatione se solutos esse, cum Atheisstatuere oportet. Nec est, quod dicant,& nos cre-

10

d~re jubeant, opiniones de VEO rcbusque divinisin se esse indisserentes, cum summi Numinis glori-am aliae illustrent, aliae obscurent, veramque pieta-tem aliae promoveant, impediant aliae, sic, in reclarissirna ut tribus desungar verbis, quomodo sidu-ciam in DEO collocabit, qui cum Epicuro de pro-videntia ejus dubitat? Quomodo advecta fortunapressus frisiiriam temperabit, inque Creatore suo ac-quiescet, dum illum haud absoiuta bonitate, justina& potentia instructum esse, arbitrator. Certe pie-tas, verae non inaedificata DEI cognitioni, pietatispotius larva est, & Lerna malorum, stupidusqueictus,cui lumen ademtum, quam vera pietasadmodum ex iis, quae §. praecedenti dicta sunt, sa-tis superque patet-

(a) Inopiae p. 119. Edit. Helmst, (£) Tract. TheoEPolit, de Libers. Philosoph. Cap. XX. sub sinem. ( c ) IrtTract. uon bcm btcisocben Heben bcs tTCensdJett Cap. VE$21. {d) In Tract. t>on bci’ £tel)t bet ( e) In Oec,t)iv. Lib. 111. C. 13. (/) !n Libello: gin Jpirbs unb eitsJfretbe. (g) In Hist. Eccl. & Haeret, opere passirn. {h)3n scripto, cui titulus: Untcrsudjunq beg Indisser. Religio-num. (?) secbt Exam. TheoI, Indiss Cap. III, §, 3. p. 39,

§■ Vi.lr> nntusasn indolemque Aetatis Lssilosophic®

sl ulterios inquiramus, eam cirea varios actus, quicultus divini nomine venire solent, maximopere oc-cupatam esse, facili eonstabit negotia Etenim jux-

11

ta communem, & a philosophis jam diu receptum,loquendi usum, consistit cultus divinus in praesatio-ne actuum, qui circa DEUM versantur, & quibusgloriam Ejus intendimus. Verum enim vero, quem*admodum actus, quos homo ex libertate & inten-tione edic, sunt vel interni, vel externi; ita cultusdivinus recte dsspescitur in internum, & externum,quorum ille in actibus internis, utpote amore DEI,siliali timore, & fiducia consistit, hic externis, seamota organorum corporis persicitur. Quarnobrem,cum pietas Philosophica involvat habitum- deter-minandi actiones per motiva, ab attributis divinisdestinata, quatenus dc his ex lumine rationis nobisconstat (§• 11.); illam circa cultum tam externum,quam internum, quantum possic, maxime occupa-tam esie, dubio prorsus vacat. Hinc* quam verumcst, ad laudatam pietatem omnes in universum ob-ligari (§. cit.); tam certum pariter ac exploratumhaberi debet, ad utrumque cultum nos arctissime»obligationis vinculo teneri; qisicquid etjam obver-tatur ab iis, qui eum Thoraasio & Rydigero neces-sitatetn cultus externi ex jureNaturae & ratione (ibi reli-cta vix, ac ne vix quidem, evinci posse autumant.Prosecto, permagni omnino interdl* ut in cultuNuminis, sine suco totoque pectore peragenda, at-tentionem nostram, quam ab objectis externis sie-pius distrahi novimus, excitemus, excitatam con-servemus, & cum affectu promoveamus. Id verotum demum fieri constat, si interiorem animi de.¥otioaera symbolice, Ceu per ligna externa expct*

12

anamus. Neque facile adducor, ut mihi persvade*am, sufficientem aliquam dari rationem, cur actusexterni ab internis sint separandi, quum hi, si ar-dentiores suerint, in illos sua sponte erumpant. Di-gna omnino sunt, quae heic adponantur, verba b.schomerit Erga DEUM , inquit, noti quidem opus e(lvoce , sie dum multa voce , qui & mentem nosiram in•teUigtt , & omnia , quee ip(i enarrare pojjttmus, meliusnobis per(pedia habet ; attamen animi impetus rumpitvocem i neque ita creati sumus , ne de motibus animiintenfloribus corpus & lingua participet , (#) Cur i-gitur naturae resistamus, cujus auctorem novimusDEUM? Et quid magis aequum, quam ut DEUM,cui nos toros, & quicquid demum est boni, acce-ptum reserimus, toti etjam, h. e. anima pariter accorpore colamus? Quid ergo aequitati congruentius,quam ut cultu, tam interno, quam externo, Ipsutnprosequamur ?

(«) Theol. Mor. Cap. \I. s. XIII.

5- VII.Inter eruditos vero, non hodie primum, aut

nudius tertius, sed inde a multis retro seculis, an-ceps & perardua sane agitata suit quaestio; an pioDei cultori ullum propriae salutis ac felicitatis respe-ctum habere liceat? Praeterquam enim, quod, anteChristi tempora, Antigonus sochaeus, inter Tudaeossapientias laude clarus, palam prosessus sit, Deo si-

13

ne spe mercedis ac retributionis serviendum esse|proximis etjam post natum salvatorem seculis, qui*dam Patrum, & in his praecipue Clemens Alexan-drinus, eandem urserunt doctrinam. Propiori £tvooccurrunt nobis magna illa in orbe litterato nomi-na, Antonius Arnaldus, Doctor sorbonicus, & Pe-trus Malebranchius, Pater ordinis oratorii Parisien-sis, in partes contrarias circa raomencosissimum hocdoctrinae caput divisi* scilicet amorem Dei Desin-teressatum ut hic eo sortius impugnaret, in lucempublicam emisit tractatum quendam i Recherchc desverttis , ad quem» tanquam magnum sententiae suaspraesidium, cum provocasiet Arnaldus, Myssicorumplacitis magnopere savens; inter utrumque gravissi*mac ort® sunt contentiones, mprimis postquam al-ter alteram scriptis publicis sibi resutandum sumse-rac. Hinc nactus occasionem Lamyus litem quoqueMalebranchio movendi, videbatur sibi summo jurecontendere posle, amorem, in quo ulla ratio priva-tae felicitatis habeatur, impurum esse, atroque car-bone notandum; cum ex adverso contenderet Male-branchius, dilectionem, a propria felicitate abstra-ctam, impossibilem esse, frustraque singi: quam sen-tentiam novo libello, cui titulus: 7ruite deVamourde Dicti , en quel (ens il doit etre deswteresje, consir-mavit. Ast vix, ac ne vix quidem, majori animo-rum motu de eodem argumento diseepratum suit,quam cum Archi • Episeopus, Fransicus de sali-gnae, Dux & Abbas Camerasensis, edito, circa si-nem superioris seculi, libro: explication des maxiwes

14

tUs sawts sur la vie iuterienre , docssisset, caritatemanimae sidelis erga Deum esse vel servilm, ex ci-more inserni, vel mercenariam, ex spe cceiestis gau-dii, vel suram denique, ex diligenti conlideracioneNuminis, ortam? hanc postremam asserens solamconvenire Ghristianis, ita ut Deus propter se tan-tum , nulloque habito respecto ad beatitudinem a-mantis, in Deo reperiundam, amari debeat. Aciemquippe contra Feneloniurn mox instruebant Ludo-vicus Anr» Noviliacus, Arctii-Episcopus Pactsiensis*Jacobus Ben Bossvetus, Episcopus Meidensis, & Pau-lus de Godets, Episcopus Carnutensis, in eo o-mnera ingenii vim expromentes, ut nexis, quosneuciquam expediri posse,libi persvadebant, dissicul-tatum nodis, sententiam ejus infirmarent sunditus-que everterent. sed nec committendum putavitFenelonius, ut adversariorum viribus fractus vide-retur & abjectus, quin potius samae consulturus,novo seripto suam stabilire perrexit sententiam,in-felici quamquam succesiu. Nam, postquam dilce-ptatio haec, mutuis discustionibus & apoiogiis diuagitata, multorum turbaverat animos, eo tandemventum cst, ut ex decreto Pontificis, Innocenti!X!l, vel totusFenelonii libellus, vel saltem viginti tres,quas continet, propositiones fundamentaIes»paIamRo*maea idyp.condemnatae sine. Qua facta excommunica-tione ; sua quidem placita revocavit Archi-Episcopus no-ster; in Gallia tamen Belgioque larga nihilo secius suiteorum mellis, qui eadem sine ossa limitatione am-plecti haud dubitarunt* Verum enim vero, ut de

15

Irttrkata hac, quae tot tantisque viris crucem fixit, con-troversianostram tandem aperiamus mentem,in irratio»n ssis philautiae scyllam certo certius nobis incidere vi-dentur, qui obligationem hominis ad Deum amandumpariter ac pie colendum ve! ex propria perfectione, velsociali simu!, metiendam esso dictitanti Quemadmo-dum enim cultus & amor, qui sola mercedis caus-ia D.o exhibetur, non Dei, sed utilitatis ac com-modi dici meretur| ita sub ista hypothesi, non glo«ria Dei, sed nostra perfectio, vel privata, vel so«cialis, csset ultimus actionum sinis; neque homo a-more cultuque divino gloriam Ejus, sed suam in-tendere deberet perfectionem; quorum utrumquequam sit absurdum, vel me tacente, nemo non in»telligit* sed nec dissitendum, quod hos evitatur*scopulos, in immodicae attractionis Charybdin sedent praecipites, qui sontem ac originem obligatio»nis ad Deum supra omnia amandum & honoremobsequiumque ipsi praestandum, in sola naturae prae-stantia, ac perfectionibus Ejus absolutis» sine ulla adnos facta relatione» collocandam esie 7 arbitrantur*Nam inter reliqua attributa divina etjaro suspici»mus ac veneramur bonitatem Dei relativam, qua*post majestatis suae maniscstationem, nos ad felici-tatem creavit Frustra vero hanc nobis parasiet,snisi desiderium ejus, bonique cupidinem pectoribusnostris tam alte impressisiet. Finibus igitur divinisnostraeque obligationi eonsorraiter agimus, dum inDeo amando nostram respicimus felicitatem, tan»quam effectum unionis cum Deo, & necessarium

16

sansitm boni consequens; amorem nostri tpsnrum,rtramque extra nos politarum, amori divino subor-dinantes* Ab hoc vero ordine quam primum ae-nior in Deum deflectit, mercenarius evadit, inquc

pravam abit philautiae!!!.

s. D. G,