04/15/23 1

De komst van het westen: De komst van het westen: mandaten en beloftenmandaten en beloften

Nicky, Sandra en TjallingNicky, Sandra en Tjalling

04/15/23 2

• Midden-Oosten begeerlijke buit voor westen

• Reactie in Midden-OostenNationalismeNationalisme

1.1. 18811881 opstand in Egypte opstand in Egypte

2.2. 19081908 Jong Turkse revolutie Jong Turkse revolutie

• Volkssoevereiniteit

1. Democratie

2. Natie

04/15/23 3

Nationale bewustwordingNationale bewustwording

• Volken in tsarenrijk, Osmaanse imperium, Habsburgse rijk

• Op 10 juni 1916: sjarif Hoessein ibn-Ali geeft het sein tot een opstand tegen het Turkse gezag.

• Belofte van Engeland

04/15/23 4

MandatenMandaten

• 1920 Vredesregeling te San Remo verdeelde vruchtbare maansikkel in vijf

staten.1. Irak, Transjordanië, Palestina England

krijgt mandaat hierover.2. Syrië en Libanon Frankrijk krijgt

mandaat heirover.• Wat is een mandaatgebied?

04/15/23 5

• Moeilijk makende factor bij deze vredesonderhandelingenBalfour-verklaring

• Zionisme Balfour

• De oplegging van het westers mandaatsgezag leidde tot: verachting voor de westerse mogendheden.

04/15/23 6

Pan Arabisme

• Antiwesterse Arabische nationalisme als Antiwesterse Arabische nationalisme als gevolg van de vredesregeling leidde tot gevolg van de vredesregeling leidde tot (pan)-Arabisme(pan)-Arabisme

• EgypteEgypte krijgt leidersrol krijgt leidersrol

• Er worden pan-Arabische congressen Er worden pan-Arabische congressen georganiseerd.georganiseerd.

04/15/23 7

Resultaat congres van Resultaat congres van december 1931 te Jeruzalemdecember 1931 te Jeruzalem

1.1. de Arabische Landen vormen een de Arabische Landen vormen een compleet compleet geheelgeheel

2.2. Alle inspanningen in elk Arabisch land Alle inspanningen in elk Arabisch land gericht opgericht oponafhankelijkheidonafhankelijkheid van alle van alle verenigde Arabische landenverenigde Arabische landen

3.3. Verwerping + bestrijding Verwerping + bestrijding kolonialismekolonialisme

04/15/23 8

Conferentie 1937Conferentie 1937

• leverden een aantal resoluties op

04/15/23 9

Verdeel en heers-politiekVerdeel en heers-politiek

• Franse en Britten paste Franse en Britten paste verdeel en heers-verdeel en heers-politiekpolitiek toe. toe.

• Ondanks alle maatregelen: Arabisme won Ondanks alle maatregelen: Arabisme won terreinterrein

• Veel gevaarlijker voor het Veel gevaarlijker voor het westenwestenmoslimsbroederschap moslimsbroederschap (opgericht:1928)(opgericht:1928)

04/15/23 10

Modernisering en verarmingModernisering en verarming

• Het westen drong vanaf de 19Het westen drong vanaf de 19ee eeuw eeuw het Midden-Oosten binnen langs vier het Midden-Oosten binnen langs vier belangrijke kanalenbelangrijke kanalen

1.1. militaire organisatiemilitaire organisatie

2.2. economie economie

3.3. onderwijs onderwijs

4.4. bestuurbestuur

04/15/23 11

nationaal leger.

Een westerse manier les.

04/15/23 12

• Consumptieartikelen kwamen in grote vaart het Midden-Oosten binnen.

• De veranderingen die het Westen in het Midden-Oosten veroorzaakte vormden geen homogeen proces.

04/15/23 13

De oude sociale structuur De oude sociale structuur bestond uit twee klassenbestond uit twee klassen::

• Hogere en rijkere laag (regeringsambtenaren etc.)

• (middenpositie: Een zeer kleine stedelijke groep)

• Lagere arme laag (landbouwers etc.)

04/15/23 14

• De handel met het westen huisnijverheid vernietigd

• Grootgrondbezitters trokken steeds meer naar de stad

• Door westen opgedrongen moderniseringsproces ontstond bevoorrechte groep (pasja-klasse)

door gedrag pasja klasse Arabische staten= zachte staten (met o.a gebrek sociale discipline)

04/15/23 15

Goede ontwikkelingen in Goede ontwikkelingen in mandaat periode?mandaat periode?

04/15/23 16

Na de tweede Na de tweede wereldoorlogwereldoorlog

04/15/23 17

Nieuwe sociale groeperingNieuwe sociale groepering

• Effendi (meneer)

• Marginale groep

• Synthese

• islammodernisme

04/15/23 18

San Remo

• 25 april 192025 april 1920

• Verdeling Midden Verdeling Midden oosten tussen oosten tussen Frankrijk en EngelandFrankrijk en Engeland

04/15/23 19

San RemoSan Remo

• Verdeling Ottomaanse RijkVerdeling Ottomaanse Rijk

• De Arabische gedeelten werden verdeeld De Arabische gedeelten werden verdeeld in mandaatgebieden in mandaatgebieden

• VolkerenbondVolkerenbond

04/15/23 20

Am al-Nakba

• 1920 (Het Rampjaar)1920 (Het Rampjaar)• Juli 1919: bijeenroepen van een Algemeen Syrische Juli 1919: bijeenroepen van een Algemeen Syrische

Congres door Arabische nationalisten Congres door Arabische nationalisten

• 8 maart 1920: Syrische onafhankelijkheid uitgeroepen8 maart 1920: Syrische onafhankelijkheid uitgeroepen• Koning werdKoning werdFaisal bin HusseinFaisal bin Hussein • Abdullah bin HusseinAbdullah bin Hussein

04/15/23 21

Am al-NakbaAm al-Nakba

• Paasavond leidde in 1920 tot bloedige Paasavond leidde in 1920 tot bloedige anti-joodse rellen.anti-joodse rellen.

• Winston Churchill riep in Winston Churchill riep in maart 1921maart 1921 in in Cairo een conferentie bijeen.Cairo een conferentie bijeen.

• Wat werd hier besloten?Wat werd hier besloten?

04/15/23 22

Saoedi-ArabiëSaoedi-Arabië

• Sjarief HusseinSjarief Hussein

• maart 1924 maart 1924 Hussein claimt kallief voor Hussein claimt kallief voor zichzelfzichzelf

• Abdul Aziz ibn SaudAbdul Aziz ibn Saud verdreef in januari verdreef in januari 1926 Hussein 1926 Hussein

• 1932 1932

04/15/23 23

EgypteEgypte

• 19191919 breekt onrust uit breekt onrust uit• Egyptische nationalisten onderleiding van Saad Egyptische nationalisten onderleiding van Saad

Zaghlul Zaghlul • WAFDWAFD • 19221922 Egypte onafhankelijk Egypte onafhankelijk• SuezkanaalSuezkanaal • BrittenBritten

Vlag van Egypte 1922-1952Vlag van Egypte 1922-1952

04/15/23 24

IrakIrak

• Britten

• Het in 1920 ingevoerde Britse mandaat over Irak leidde tot hevige opstanden.

• Faisal bin Hussein

• Staatsgrepen

• Olie, strategische plaats

04/15/23 25

SyriëSyrië• Franse mandaatFranse mandaat had hevige had hevige

opstanden tot gevolgopstanden tot gevolg..• Frankrijk streefde naar een Frankrijk streefde naar een

blijvende Franse invloed blijvende Franse invloed • verdeel-en-heerspolitiek verdeel-en-heerspolitiek • LibanonLibanon

04/15/23 26

TransjordaniëTransjordanië

• 1922 1922 losgemaakt van het Britse losgemaakt van het Britse mandaatgebied Palestina.mandaatgebied Palestina.

• BedoeïenensjeiksBedoeïenensjeiks elite elite

• Britten hielden alle bestuurlijke macht in Britten hielden alle bestuurlijke macht in handen.handen.

04/15/23 27

PalestinaPalestina• Mandaat gebied van Britten.Mandaat gebied van Britten.• Balfour-verklaringBalfour-verklaring• Zionistische gedachte had Zionistische gedachte had

slechte gevolgen .slechte gevolgen .• In de jaren 30 grote migratie In de jaren 30 grote migratie

van joden naar Palestina.van joden naar Palestina.• Ontstond: joodse samenleving.Ontstond: joodse samenleving.• BrittenBritten• Joden-ArabierenJoden-Arabieren

04/15/23 28

Opstand in Palestina

• Britten steunde joden (Balfour verklaring)

• April 1936 barste de volkswoede los.

• Na 1936 profileerde zich als leider van de Palestijnse zaak Amin al-Husseini

04/15/23 29

Lord PeelLord Peel

• (Royal Commision) Zag als oplossing:

1. Splitsing van het mandaatgebied in een toekomstige joodse en een Arabische staat.

• Revisionistische zionisten.

04/15/23 30

De tweede wereldoorlog De tweede wereldoorlog in zichtin zicht

• Sterke anti-Britse gevoelens in Midden-Sterke anti-Britse gevoelens in Midden-OostenOosten

• Leiders in het Midden-Oosten zochten Leiders in het Midden-Oosten zochten toenadering tot Nazi-Duitslandtoenadering tot Nazi-Duitsland

• Whitepaper (witboekWhitepaper (witboek)

04/15/23 31

De tweede wereldoorlogDe tweede wereldoorlog• Door Franse nederlaag franse macht

verzwakt.• In april 1941 grepen de pro-Duitse

officieren van de Gouden vierhoek in Bagdad de macht.

• In augustus 1941 grepen Russische, Britse en Amerikaanse troepen in Iran de macht.

04/15/23 32

• Alexandrië-protocol

• 22 maart 1945: de Arabische Liga opgericht

• Alle Arabische landen verwierven na de oorlog dan ook hun onafhankelijkheid

• Palestijnse kwestie