DE ONDERNEMINGSRAAD

SOCIALE BEVOEGDHEDEN

1

agenda

Juridische basis

Concepten

1. Informatie-opdrachten

2. Raaplegingsopdrachten

3. Beslissingsopdrachten

4. Toezichthoudende en controle-opdrachten

Voorbeelden

website

2

Sociale opdrachten van de OR

Artikel 15 van de Wet van 20 september 1948

CAO nr 9

Tal van andere wetten, koninklijke besluiten, cao’s

Sociale opdrachten? Informeren, raadplegen, beslissen,

toezicht houden:

1. Werkgelegenheid en arbeidsorganisatie

2. Arbeidsvoorwaarden en verloning

3. Privéleven en nieuwe technologieën

4. Gebeurtenissen of beslissingen die de arbeidsorganisatie en de arbeidsvoorwaarden zouden kunnen wijzigen

5. Uitoefening bevoegdheden CPBW

Rol van de werknemers in ondernemingen met een transnationele structuur

3

Sociale opdrachten van de OR

1. Informatie

Doel: informeren en betrekken van het personeel bij de werking van de onderneming met de werknemersvertegenwoordigers als tussenpersonen

Principe van vertrouwelijkheid en discretie

Eindbeslissing komt aan de werkgever

Vb : economische werkloosheid, loonkloof, …

4

Sociale opdrachten van de OR

1. informatie

Voorbeeld 1 : economische werkloosheid

Volledige schorsing AO of regeling gedeeltelijk arbeid voor een onderneming in moeilijkheden gebonden door een CAO of ondernemingsplan

Kennisgeving aan RVA en aanplakking in de onderneming

Rol van de OR?

D-14 : afschrift van de kennisgeving aan de RVA

D-7 : info over de econ. oorzaken die econ. werkloosheid rechtvaardigen

5

Sociale opdrachten van de OR

1. Informatie

Voorbeeld 2 : loonkloof

Actie ondernemen op het niveau van de loonvorming

=> er een sociaal overlegthema van maken op interprofessioneel, sectoraal en ondernemingsniveau

Rol van de OR ?

Om de 2 jaar een analyseverslag krijgen over de bezoldigings-structuur van de mannen en vrouwen in de onderneming

Geraadpleegd worden over de mogelijkheid om een actieplan op te stellen met het oog op de toepassing van een genderneutrale bezoldigingsstructuur binnen de onderneming

6

Sociale opdrachten van de OR

2. Raadpleging

Doel: De werknemers actiever betrekken bij het beleid van de onderneming

Vóór het nemen van een beslissing

Uitwisseling van gedachten: vragen, suggesties,…

Gedeeltelijk of geheel afwijkend advies

De werkgever moet informeren over het gevolg dat hij geeft aan de raadpleging

Vb: vragen over werkgelegenheid en de organisatie van het werk, invoeren van nieuwe technologiëen, collectief ontslag,…

7

Sociale opdrachten van de OR

2. Raadpleging

Voorbeeld 1 : Info & raadpl aangaande de werkgelegenheid (CAO nr. 9)

Doel: betrekken van de werknemers bij het tewerkstellingsbeleid dmv een grondige voorlichting en een tijdige raadpleging, gesitueerd binnen de nationale, sectoriële en gewestelijke economische context

Modaliteiten:

Op specifieke momenten : jaarlijks, trimester, periodieke (//info eco. & fin)

Schriftelijk + mondeling toegelicht

Teneinde over te gaan tot gedachtewisselingen

Vóór de beslissing

8

Sociale opdrachten van de OR

2. Raadpleging

I. Ter gelegenheid van de jaarlijkse econ. & fin. informatie, zal de werkgever informatie verstrekken over de algemene vooruitzichten van de onderneming om de vertegenwoordigers toe te laten een idee te krijgen van:

over de structuur van de tewerkstelling in de onderneming op het einde van het dienstjaar (a)

over de evolutie tijdens het afgelopen dienstjaar (b)

de tewerkstellingsvooruitzichten voor het komende dienstjaar (c)

genomen of geplande sociale maatregelen (d)

9

Sociale opdrachten van de OR

2. raadpleging

I. a. Jaarlijkse info. & raadpl. over de structuur van de tewerkstelling op het einde van het dienstjaar

Doel: « foto » van de personeelsbezetting volgens geslacht

leeftijdsgroep

beroepsklasse

afdeling

statuut= onderscheid tussen vaste werknemers, de werknemers tewerkgesteld in uitvoering van de wettelijke en/of conventionele bepalingen betreffende de tijdelijke arbeid, de uitzendarbeid en het ter beschikking stellen van werknemers ten behoeve van gebruikers…

op vraag : verdeling van de personeelsbezetting volgens volledige of beperkte werktijd, anciënniteit, …

10

Sociale opdrachten van de OR

2. Raadpleging

I. b. Jaarlijkse info. & raadpl. over de evolutie tijdens het afgelopen boekjaar

Doel: de wijzingen die tijdens het afgelopen dienstjaar hebben plaatsgevonden evalueren

Aantal personen die de onderneming vrijwillig hebben verlaten, aantal afdankingen wegens economische of technische, en wegens andere redenen, aantal opruststellingen (per geslacht, leeftijdsgroep, beroepsklasse en afdeling)

Aantal aanwervingen per geslacht, leeftijdsgroep, beroepsklasse en afdeling

Aantal personen betrokken bij een wijzing van hun arbeidsregeling (bv. van voltijdse naar deeltijdse arbeidsregeling)

Vervolg: zie volgende slide

11

Sociale opdrachten van de OR

2. Raadpleging

I. b. Jaarlijkse info. & raadpl. over de evolutie tijdens het afgelopen boekjaar

Vervolg:

Permanente verplaatsingen tussen afdeling en beroepsklassen

Het aantal personen tewerkgesteld in uitvoering van de wettelijke of conventionele bepalingen betreffende tijdelijke arbeid, de uitzendarbeid en het ter beschikking stellen van werknemers ten behoeve van gebruikers + de modaliteiten en redenen

op vraag : het aantal afwezigheidsdagen, de dagen van gedeeltelijke werkloosheid, de overuren, nationaliteit, …

12

Sociale opdrachten van de OR

2. Raadpleging

I. c. Jaarlijkse info & raadp. over de tewerkstellingsvooruitzichten Informatie over de weerslag van de algemene vooruitzichten op de

tewerkstelling in de onderneming

Becijferde en becommentarieerde ramingen, per beroepsklasse

Vb.: becijferde ramingen omtrent de inkrimpingen of de uitbreiding van het tewerkstellingsvolume voor het geheel van de onderneming en haar afdelingen

I. d. Voor de verschillende inlichtingen informeert de werkgever ook over de « genomen » en « geplande » sociale maatregelen

Situatie + : promoties, opleidingen, …

Situatie - : mutaties, ontslagen, …

Bijzondere maatregelen voor werknemers > 45 jaar (CAO nr 104)

13

Sociale opdrachten van de OR

2. Raadpleging

II. Periodieke info. & raadpl. betreffende tewerkstelling

// periodieke eco. & fin. informatie (trimester of andere termijn)

Info mbt de evolutie van de tewerkstelling in de loop van het jaar

Doelstellingen verwezenlijkt?

Wijzingen voor volgend trimester?

III. Occassionele info. & raadpl. betreffende tewerkstelling:

Wanneer er afgeweken wordt van de jaarlijkse of periodieke vooruitzichten om economische en/of technische redenen (bv. coll.ontslag)

Wanneer: « zo spoedig mogelijk en in elk geval vóór de beslissingen »

14

Sociale opdrachten van de OR

2. Raadpleging

Voorbeeld 2 : collectief ontslag (art. 6 CAO nr 24)

Ontslag om redenen die geen betrekking hebben op de persoon van de werknemer die in de loop van een bepaalde periode een bepaald aantal werknemers treft

Voorafgaande, schriftelijke informatie over het voornemen om tot ontslag over te gaan Alle nuttige gegevens

Redenen

Criteria bij het selecteren van de werknemers die voor ontslag in aanmerking komen

Aantal en categorieën van de werknemers die voor ontslag in aanmerking komen

Aantal en categorieën van werknemers gewoonlijk tewerkgesteld

Periode tijdens dewelke tot ontslag zal worden overgegaan

Berekeningswijze van eventuele afvloeiingsuitkeringen

Vervolg: volgende slide

15

Sociale opdrachten van de OR

2. Raadpleging

Voorbeeld 2 : collectief ontslag (art. 6 CAO nr 24)

Vervolg:

Raadpleging over de verstrekte informatie Mogelijkheden om het collectief ontslag te voorkomen of te verminderen

Meerdere vergaderingen, gedachtenwisseling, vragen, tegenvoorstellen, …

Gevolg gegeven aan deze beraadslaging

16

Sociale opdrachten van de OR

3. Beslissing

Doel: actieve beslissingsrol van de OR

Volgens het quorum voorzien in het HR – bij ontstentenis

unanimiteit

Collegiale beslissing

Ex.: Criteria van afdanking en aanwerving; beheer van maatschappelijk werken; opstellen of wijzingen van AR; bepalen data van de jaarlijkse vakantie; vaststellen vervangingsdag van feestdag; praktische organisatie van betaald educatief verlof; overnemen bevoegdheden CPBW; beslissing omtrent het outplacementbureau; bepalen redenen voor intrekking of uitstel tijdskrediet; …

17

Sociale opdrachten van de OR

3. Beslissing

Voorbeeld 1 : « Het arbeidsreglement » (Wet 8.04.1965)

De OR heeft het recht om wijzigingen of het ontwerp van een nieuw

reglement voor te stellen

Procedure van opstellen of wijzingen van het arbeidsreglement of niet : quorum in het HR of, bij onstentenis, unanimiteit

Wat indien geen akkoord?

De OR bepaalt de nodige maatregelen die getroffen moeten worden om het personeel terzake in te lichten

18

Sociale opdrachten van de OR

3. Beslissing

Voorbeeld 2 : «algemene criteria in geval van afdanking en wederaanwerving»

Art. 15 e) Wet’48 : de OR onderzoekt de criteria voor alle werknemers

Art. 12 CAO nr. 9 : de OR stelt de algemene criteria vast , te volgen in geval van afdanking of wederaanwerving wegens economische of technische redenen

Collectief karakter van het ontslag (≠ indiv. ontslag)

Algemene criteria

Geen afbreuk aan het beslissingsrecht van het ondernemingshoofd om over te gaan tot onslag of aanwerving (afdelingen, categorieën, …)

19

Sociale opdrachten van de OR

4. Controle Doel: correcte en stipte toepassing controleren van:

sociale en industriële wetgeving

De bepalingen die voortvloeien uit cao’s of het arbeidsreglement of de collectieve maatregelen van sociale aard

« sociale en industriële wetgeving » niet gedefinieerd ⇨ breed geïnterpreteerd

«Sociale wetgeving»

Arbeidswetgeving (AR, JV, loon, arbeidsduur, …)

+ wetgeving inzake sociale zekerheid (pensioen, arbeidsongeval, werkloosheid, …)

«Controle»

Recht om beroep te doen op de inspectiediensten of de arbeidsgerechten (dwangmaatregelen: nee)

20

Meer informatie

Website FOD Werkgelegenheid : www.werk.belgie.be

« Thema’s > Sociaal overleg Informatie en consultatie binnen de

onderneming »

Themawebsite (tablets)

http://cpbw-ondernemingsraad.be/nl

Website « evenementen » (PowerPoint)

http://www.evenementen.werk.belgie.be

Website FOD Justitie (wetgeving)

www.ejustice.just.fgov.be

21