De Nieuwsgier Num. 118 Jaargang 6 24-01-1951

4
ZWITSAL BABYOLIE, het ideale huidreinigings- middel voor Uw baby. Voorkomt irritatie- en huid- uitslag Rp. 6.50 V** " —' —■»">: " mf "' "V TnK°A ___T_^t>. in allerlei sinakën NIEUWSGIER 6e Jaargang Np. 118 OCHTENDBLAD VOOR' INDONESIË Woensdag 24 Januari 1951 Zware luchtslag boven Sinuiju 32 Amerikaanse straaljagers in gevecht met 40 MIG-jagers Aan het front slechts patrouille-activiteit TOKYO, 23 Januari (UP). Boven de stad Sm ui ju aan de Yalu-rivier raakten Dinsdag 32 Amerikaanse F-84 straalja- gers in gevecht met 30 tot 40 MIG-straaljagers. Vier van de vijandelijke toestellen werden vernietigd, een vijfde zwaar beschadigd. De Amerikaanse vliegtuigen leden geen schade. Jachtvliegtuigen van de Amerikaanse luchtmacht vernietig- den' minstens zes luchtafweer-kanonnen te Pyongyang als voorbereiding voor het bombardement van de stad door B-29 bommenwerpers, dat enige minuten later plaatsvond. Het luchtgevecht boven Sinuiju' ontstond, toen de Ame.rükaanr_e j_gers, die bezig waren cmmunis. tische troepenconcentraties met raketten en boordwapens te be- sroken, opmerkten, dat van het vliegveld Antung aan de andere zijde van de Yalurivier (tevens de grens metMandsjoerije') MTG- toestellen opstegen. Ditmaal wa- ren de Amerikanen op een ma- ncuevre van de vijandelijke toe- etellen voorbereid en toen deze op de laagv.egende Amerikaanse jagers neerdoken, werden zij door andere P-84 toestellen, die op grotere hoogte waren gebleven, onmidöellijk aangevallen. ~De vorige keren", aldus een der jacht- piloten, „hebben zij ons verrast, dit keer was het onze beurt." Betrekkelijk rustig aan het front ' Op de grond heerste Maandag een betrekkelijke rusti. De ge- allieerde strijdkrachten bleven Patrouilles uitzenden tot ver in het gebied ten Noodden van de vaste defensie-stellingen teneinde te trachten de hoof dmachten van de Chinese en Noordkorfiaanse legers te ontdekken, waarvan men weet, dat zij in dat gebied ver- sterkingen samentrekken voor een nieuw offensief. Een communis- tic.he strijdmacht van ongeveer 2500 man, klaarblijkelijk Noord- koreanen, werd gerapporteerd op circa zestig kilometer ten Noor- den van Taegu. Dit is de verste zuidelijke positie van de vijande- lijke troepen. Ken _e."ric'U van _i,et centrale front meldt, dat de communis- ten zich op vijfentwintig kilome- ter 'ZW van Aincïong bevinden, welk gebied voor de Noordkorea- nen bekend terrein is door hun campagnes in de vorige lente en herfst. Piloten van de luchtmacht melden dat er gedurende de nacht druk vijandelijk verkeer plaats- vond. De cs'mmun'sten maken gebruik van de spoorwegen ten Zuiden van de Han-irivier en heb- ben over c'ieze rivier ponton-fo-rug- gen gebouwd, waarover zij tanks naar het zuiden sturen. Volgens rapporten van de in- lichtingendienst van het achtste leger zijn er twee nieuwe Noord- koreaanse divisies aan- het front, n.i. de zeventiende divisie in de stad Seoul om de vijftiende divi- sie, die zich nabij Kanigmung be- vindt en langs de oostkust naar het zuiden oprukt. Rassenvraagstuk in Noord-Rhodesië LUSAKA, 22 Jan. (Rever). Het Afrikaanse congres van Noord- Rhodesië de grootste en in- vloedrijkste Afrikaanse politieke organisatie in dat geibied ver- zocht de regering een verbod uit te vaardigen te^en de Smmigra- tie van Afrikaans sprekende Zuidafrikanen in hun gebied. ' « De secretaris-generaal van net congres verklaarde dat er steeds meerblanken uit Zuid-Afrika naar Noord-ißhodesië ikoij] ~Het imerendeel wan deze mensen gelooft in de idéé van twee ras- sen, (het zwarte en hfct blanke, die gescheiden moeten blijven. Deze gedachte vormt een gevaar voor iedereen, en wij wensen dit hier niet te hebben". Tenslotte deelde de secretaris- generaal mede dat de Afrikanen geen ibeawaar heibben tegen Brit- se immigranten, omdat deze ge- loven dat de beide rassen samen kunnen leven. nieuwe zuiveningsacties in Noord-EAUizon werden 38 Huks gedood, en 44 kazernes en 2G cn_ cerkiOmens van Huks bezet. In Zuid-Luzon werden 19 Huks ge- dood. Peking beschuldigt minister Marshall HONGKONG, 22 Jan. (UP). Radio Peking heeft minister Marshall ervan beschuldigd de terechtstellingen te hebben gelast van links-georiënteerde politieke leiders, toen hij i.n 1946 in' China was om te trachten een vreed- zame opios'Sing te vinden voor de burgeroorlog. Deze beschuldiging is onder moer gebaseerd op de verklarin- gen van een vroegere nationalis- tiiche autoriteit, Wang Tïu-min die door het volksgerechtshof van Chengitu ter dood is veroordeeld omdat toeval de links-georiën- teerde leiders Li SCung-ipu en Wen Yi-to te executeren. Tijdens de zitting verklaarde Wang volgens Raidio Peking dat generaal Marshall een actief aan- deel had in het opstellen van zwarte lijsten van communisten en links-georiënteerde politici- Strijd in Indo-China SAIGON, 22 Jan. (UP). Een Franse anotbiele colonne, gesteund door oorlog'jvtfiegtuig.£h. beweert in de Sontay-s-ctor, ca 30 mijl ten W .van Hanoi, „de vijand _ware <verliezen te helbiben toege- bracht" . Franse patrouilles waren actief in de gehele orovincie Tonkin. Tien mijl (buiten Saigon doodden de Franse troepen 14 guerilla's en- namen «ij 48 man gevangen. Het Franse Rode Kruis heeft een aanbod van een. afgevaardig-■ de van Ho Chi Minh aanvaard inzake het houden van. besprekin- gen over uitwisseling van een aantal ernstig gewonde Fransen die :de Viebminh tijdens de recen- te aliaig aan het Vinhyen-front Sn het N. vah de Tonkin-delta in banden vielen. Een bijeen- komst 'wordt nu gehouden op 26 Januari te Phuti. aldus AFP. De Amsterdamse beurs Zwakke positie Ned. gulden AMSTERDAM, 23 Jan. (ANP). Vandaag viel de zeer zwakke houding van de gul'denslbelie.gging op. Converteerbare obligaties Koninklijke Olie waren..i.n open hoek en agio Amerikanen lag an- derhalf procent hoger hetgeen allemaal indicaties waren voor de zwakke positie van de Nederland- se p uiden. Minder duidelijk kwam dit tot uiting o_ de aandelenmarkt die enigszins vermoeid was hetgeen door beurshandelaren niet als on. 'gezond werd beschouwd. Na een prijshoudende opening voor de meeste industrie en scheepvaart- soorten was er een lichte reactie. Slot kwam een tot twee punten lager. Olies konden zich echter vrij goed handhaven. Voor cultures waren de verliezen iets groter <r»oral rubber en guikerwaar- i\m. Niettemin bestond ook hier geen reden tot bijzonder onge- rustheid. Cc-iiversielening kwam beneden 95 procent. De animo voor Ame- rikanen was weer iets groter, gisteren zijn namelijk 1675 certi- ficaten verhandeld. De elctnateringen : 23(1 22/1 Kon. Olie 326% 326% Philips 245% 247 U_ Unieüver . 239% 239% Scheepvaart Unie 163% 164% HVA 118 120% Ned. 'Handel Mij. 152% 152 Nat. Hand. Bank 92% 93% Bscomipto Bank 48y 2 49% Javasche Bank 97 y 2 95 Cultuur Bank 49% 49y 2 3% Obl. Ned. Indië 92% 92»/,„ AKU 177% 177% Adam Rultiber 126% 129% KPM 127 V, 130% Vorstenlanden 28% 29% De-i My. 109"/.,, 111% Het Noordatlantisch Pact en Turkije 'ANKARA, 23 Jan. (AFP). De AJaK.ri_a.an_e regering i.s Vlans 'minder gekarat tegen opname van Turkije in het NoordatCan- tis_h Pact, en wellicht zal Ame- rika zijn invloed 'bij de andere le- den van het Pact aanwenden cm te trachtten deze tot. dezelfde in- zichten te .bren;_n, aM-'uts -buiten- landse ipclitiek.3 kringen te An- ka.ra. Men oordeelt aat tiwes mogs- li}_h-d_n open staan voor iie. ■versterken van de banden tus- sen Turkije en de Westelijke ir.o- -g-ndheden : of ds VS doen mee aan id'e Engeis-Frane-Turkse al- liantie van 1939, of Tunkijie neemt deel aan het Atlantisch Pact. O.n verschillende binnenlandse politieke redenen was Amerika niet voor de eerste mogelijkheid, Water vergiftigd Slechts twee kleine vliegtuigen, aan boord waarvan zich doktoren en verpleegsters bevonden, ziin er in .geslaagd coor de asiWolken te vliegen en te landen op een baan, die 8 mijl van de Laming- ton ligt. De doktoren hebben per radio een dringende oproep ge- daan voor meer medicijnen en hulp. ITet water in de getroffen streek is onbruikbaar geworden door giftig vulkanisch as. Volgens genoemd rapport is het giehele Noordelijke ge.eelte van de krater van de Lamington door de uitbarsting weggeslagen. De vulkaan braakt nog altijd rook uit, maar ofschoon nog. gerom- mel wordt gehoord, koelt cic ..erg blijkbaar weer af. „Narrow escape” Een vliegtu'g van de Qantas is ternauwernood aan .een ramp ontsnapt. Het vloog hoog oo- ve _ een van de kraters van re vulkaan, juist toen een grote hoeveelheid modder, vuur en rook omhoog werd gespoten. Gezagvoerder Jacobs vertelde later dat de eruptie de vorm aannam van een grote zwarte paddestoel, die sne' groeide en het toestel in enkele minuten zou hebben ingehaald. „iTk had p-p" monster" tre kunnen ontwijken, en deed het enige wat ik ko.n doen : zo snel mogelijk naar op- zij, wegduiken. Dit heeft ons op wonderlijke wijze gered" aldus Jacobs. Rubber voor Rood China SINGAPORE, 23 Jan. (UP). De Chinese volksrepubliek is een sterke concurrent van de Vere- nigde Staten bij aankopen te Sin- gapore. In de afgeiopen week kooht China bijna 6.000 ton. rub- ber. Volgens zakenkringen staat op een plaatselijke bank in Sin- gapore nog een bedrag voor de aankoop van 2000 ton rubber. Deze rubber wordt volgens deze kringen grotendeels via Hong- kong afgevoerd naar communis- tisch China. De Chinezen kopen de rubber met behulp van agen- ten in Hongkong. Men wees erop dat er geen beperkingen.bestaan op de verkoop van Maleis e rub- ber aan Rusland of zijn satelliet- landen en dat politieke en mili- taire kringen zich hebben gekant tegen een dergelijk verbod, of be- perkingen. Politieke en militaire kringen, aldus United Press, zijn van mening d.at „:ie bodem- id\ we.gva len" uit de huidige rubber- boom, wanneer Amerika alleen- koper op grote schaal wordt. Dienstplicht in Malakka 20.000 Man opgeroepen KUALA LUMPUR. 23 Januari. (AP), Het hoofd van het bureau „Manpower" van de fcieatie Malakka, S. W. Fosi". Sulion, heeft bekendgemaakt dat .0.000 personen van alle land&i'tien voor twee jaar dienstpiieht aul'.en worden opgeroepen. Dit i. de eerste nationale lichting in de geschiedenis van Malakka. Mannen lussen de 1- en de 24 jaar w&rdrn roe as ,n alle staten van de federatie gere-;istrca.d, voor dienstneming in iiac tëger, het .junglekorps" van de politie of 'de gendarmerie. Romer vvi -t hier nog aan toe te vo^ïei, out in het kader van de alenwe maat- regelen elke maand dui-dna man zullen worden opgerj.p.n. Eruptie Lamington: 4.000 inheemsen dood of gewond Vliegtuig aan ramp ontkomen ; water in getroffen streek vergiftigd PORT MORESBY, 23 Januari (Reuter). Bii uitbarsting van de Mount Lamington in Australisch Nieuw-Guinea zijn 4000 inheemsen omgekomen of ernstig gewond, aldus een officieel rapport van de bestuursambtenaren ter plaatse aan de Australische regering. Zes van de 34 Europeanen, die aan- vankelijk als vermist werden opgegeven, bevinden zich in veiligheid. Vo'gens ooggetuigen leken de" erupties op atoomexplosies. Pi- loten verklaarde^ dat een woik van as met een diameter van 100 mijl een hoogte van 40.000 voet bereikte. De straten va.n het 80 mijl verder gelegen Port Mores- by werden met een laag as van 2y z cm bedekt. Zelfstandigheidspolitiek De benoeming van een ambas- sadeur in Peking wordt door de regering overwogen, aldus de mi- nister. Gelijk men weet is mr Isak Madi. reeds in Peking gear- riveerd in functie,van zaa'i- gelastgde. teneinde de ambassade voor te bereiden. Gevraagd naar de defini- tie van de „zelfstandig- heidspol'itiek" van Indone- sië zeide de minister, dat het geven van een definitie slechts misverstanden zou wekken- De verklaringen en de daden der regering zijn dui- delijk. Op de vraag of er bespre- kingen gaande zijn met In- dia, Pakistan en Birma over een nieutraliteitspact in geval van oorlog zei de de minister, dat er inderdaad een algemeen gevoelen be- staat in deze landen om te trachten zich in geval van oorlog daarbuiten te hou- den, maar dat ieder land vrij is zijn houding te bepa- len naar gelang van de om- standigiheden. Indonesië zal de zelf-tand-g-ieidispolitiek handhaven- Tot het lidmaatschap in de Par Eastern Comim. is Indonesië nog niet uitgenodigd. Ten aanzien van het vredesverdrag met Japan is de regering van mening dat een totale C'vereenka_r.i_t moet worden nagestreefd. In deze com- missie dient ook de heilbewajpe- ning van Ja,pan te worden be- sproken. De herbewapening van Duitsland snoet in haar geheel worden bezien, zodat de Duitss natie weer kan ademen als sou- vereine natie in de geest van het Charter van de. Verenigde Naties. De Zuid Amerikaanse f.taten. hebben reeds de Republiek Indo- nesië r.ker.d. Vertegenwoordigers zijn svèsiwcï nog niet (benoemd. Zowel Rusland als Indonesië zijn overeengekomen om een post in ibi'ide landen te openen. De regering bestudeert qp het ogen- blik de instelling van een gezant. schap in Moskou. De Vietnam kwestie is nog steeds in studie. De regering kan geen nadere in- l_cih-..i_.gen 'verschaffen. Volgenis geruchten zou de Phi- lip.iijnse senator Pendatuim, na zijn weerlegde ibeschuildiging, dat Hazelhoff Roelfsema een commu- nist zou zijn, in dienst genomen zijn idoor de Indonesiscne am- bassade. De inminister onL'kende, dat Pendatum in dienst was v*n de Indonesische regering. 13e uitlevering van Westerling was nog in behandeling en de mi- nister kon geen nadere inlichtin- gen verstrekken. Betreffende de berichten, dat Daj'aks de grens van Brits Noord Borneo zijn overgetrok- ken merkte de minister op, dat de Dajaks nomaden zijn en vaak over en weer trekken. De kwestie zelve heeft geen enkele politieke of diplomatieke toeteikenis. De leerlingen van de Taman Si-wa-school ce Siantar hebben een optocht door de stad gehou- den om kracht bij te eetten aan hun eis tot teruggave van hun schoolgebouw. Schadevergoeding uit Japan Minister Mo-h. Roem deelde aan M e r d e k a mede, dat Indonesië vasthoudt aan de eis tot sdhaie- vergoeding van oorlogisvernieling ca. door Japan ; het ligt in de bedoeling deze eis bij de bespre- kingen over een Japans vredes- verdrag ter tafel te brengen, waartoe reeds gegevens zijn bij- eengetoacht. Teneinde deze aar. te vullen., zal een interdeparte- mentale commissie word,en inge. steid, d:,e op korte termijn tot resultaten zal komen. inzake Indonesië's deelname aan de vredes-beaprekingen ver- zekerde mr Roem, dat de Vere- nigde Staten reeds een suggestie aan Djakarta hebben doen toe- komen, on:er toevoeging van d_ beginselen waarvan een vredes- verdrag met Japan naar Ameri- kaanse opvatting zou dienen uit te gaan. Indonesië zou aan de b. .'.rekingen, kunnen deelnemen als .souvereine staat, welks belan- gen terzake word,en erkend. - Tenslotte deelde mr Roem nog mede dat onder de gegeven om- standigheden de vestging ener Indonesische vertegenwoordiging il Japan urgent wordt, zonde- echter hieromtrent bijzonderhe- den te kunnen verstrekken Interpellaties in het parlement Het parlement heeft de inter- pellatie-aanvragen van mevrouw MudiS'do en van mr Moh. Daljono (Masjumi) toegestaan. De eerste, betreffende de do- dentrein" maar Tjilatjaip zal leden aan de orde komen Mr Daljono, interpellatie over de Madiun-affaire kamt o. een nader te bepalen datum aan de orde. De reis van de president Thans is bepaald dat de pre- sident met zijn gezin en gevolg Zondagmorgen te half zeven naar Manilla vertrekt, De pre- sident keert Zaterdag 3 Februari te ©Jakarta terug. Verjaardag Me~awati Sukarnoputri had Dinsdagoeihiiienia' «ter gelegenheid van haar vierde verjaard-aar eni- inderden 'vriendinnetjes »r, ..Ucis NterdfeKa uitgenodigd. 'Nadat men spelletjes en dans- jes in de tuin had gedaan werd voor de kleine gasten de kleuren- film Bambi van Walt Disney ver- toond. Mr Wongsonegoro's opinie Naar aanlediing van de ver- i iïD,y Engel, heeft de FC e n g P o zich tot de voorzitter van de PIR, de minister van justitie mr Wong- sonegoro, gewend. Mr Wongsonegoro verklaarde, dat de ministers uit de PIR zich niet zullen terugtrekken, aange- zien de kwestie van regering-Ver- ordening no. 39 geen principiële kwestie is. Op grond hiervan werd het aan de respectieve Ce- den van de -PÜR-fractie in het Parlement overgelaten om zelf te beslissen of zij voor of tegen de- ze motie wildon stemmen. Gevraagd, of na de aanvaarding van de imotie-Hadikusumo door het parlement ie mogelijkheid bestaat, dat een kabinetscrisis zal ontstaan, aangezien minister Assaat te kennen heeft gegeven zijn ontslag te zullen nemen, ant- woordde Mr Wongsonegoro, dat hij nog niet wist hoe zijn colle- ga's hiertegenover stonden. Naar zijn mening zal geen kabinetscri- sis ontstaan. Verder zeide mr Wongsonegoro, dalt indien mr As- saat inderdaad zijn functie zou neerleggen een reshuflie des te urgenter zou worden. Tenslotte deelde Mr Wongsonegoro mede, dat a.s. Donderdag het kabinet zal bijeenkomen teneinde de kwestie van de komende algemene verkiezingen in behandeling te nemen, waarbij het niet uitgeslo. ten is dat 6e molie-Hadiikusumo in beschouwing zal worden, geno- men. Het parlementslid Manai So- phiaan gaif aan K e n g P o als zijn mening te kennen, dat een kabinetscrisis alleen dan kan in- treden, indien het 'kabinet het standpunt van mr Assaat zou delen. Desgevraagd zeide Ma- nai Sophiaan, dat de PNI eerst dan bereid zou zijn een nieuw ka- binet te vormen indien de presi- den daartoe instrueert. Een nieuw ka/binst evenwel kan slechts wor- den gevormd indien de Masjumi haar isteun verleent. Alie aandacht is thans gericht ep Premier Natsir, welke beslis- sing hij in deze zal nemen. Doch hoe het zij, de overwinning der oppositie zal het proces tot een reshuffle bespoedigen aldus K e n g P o. Roem beantwoordt vragen Over de buitenlandse politiek Beleid inzake Korea en zelfstandig- heidspolitiek, voornaamste punten van discussie in persconferentie ~De Indonesische regering steunt de aanvrage van de Chinese Volksrepubliek voor het lidmaatschap van de Ver- enigde Naties. De regering is van mening, dat het lidmaat- schap een noodzakelijk consequentie is van het feit, dat de regering ivan de Chinese Volksrepubliek het gezag uit- oefent over het gehele vasteland van China- Het lidmaat- schap van de Verenigde Naties geeft aan de Chinese Volks- republiek niet alleen rechten, maar ook zekere verplichtin- gen- De Indonesische regering is van mening, dat het lid- maatschap van de Verenigde Naties verleend aan de Qhd- niese Volksrepubliek, de oplossing van de Koreaanse kwestie zal vergemakkelijken evenals andere kwesties met betrek- king tot de Chinese Volksrepubliek". Aldus mr Roem, minister van buitar.landse zaken, op een pers- conferentie, Dinsdiag in het mi- nisterie van buitenlandse zaken gehouden, waar bij op vele vragen betreffende het buitenlands beleid antwoordde. De minister zeide, dat de regering overigens van mening was, dat-.het antwoord van de Chinese Volksrepu- bliek ep de resolutie van de „staakt het vuren" commissie der -Verenigde Naties niet „de deur dicht doet". De door de Verenig- de Staten voorgestelde resolutie loopt niet parallel met de opvat- ting van de regering en haar handelwijze. Daarom zal de In- donesische delegatie haar stem aan het voorstel onthouden. Aan- gezien de mening van de Indone- sische regering niet is gewijzigd zullen aan Palar geen nieuwe in- structies worden gezonden. Op vragen of de minister meen- de, dat de publieke opinie in In- donesië van opvatting is, dat de Verenigde Staten door het^rug- trekken. in Korea haar ..gezicht verloren hebben" en de successen van de Chinese communistes de populariteit van Mao Tsze.'Tuiv-ï hier hebben verg.oot, antwoordde*, de minister : ~Neen". Wat betreft de Korea-kwestie zeide de minister dat de .'oasis van de Indonesische politiek _s het voortzetten van de pogingen, die indertijd door de 13 Aziati- sche en Arabische landen zijn gedaan. In de huidige ontwik- keling dienen zij ijverig te wordea voortgezet. Minister Assaat treedt af Is er kans op kabinetscrisis? Samenwerking tussen middengroepen kraakt De aanneming van de motie-Hadikusumo betekent een vonnis tegen mij ; ik zal mijn portefeuille ter beschikking stellen, aldus deelde mr. Assaat, minister van Binnenlandse Zaken, Antara mede nadat de parlementsvergadering ge- sloten was, waarin deze uitslag viel. Mr. Assaat had oor- spronkelijk verwacht dat de motie zou worden verworpen, zulks op grond van öe algemene beschouwingen terzake- Sahetapy Engel, fractie-voor-' zitter van de Democraten, schrijft de regeringsneierlaag toe aan de houding van PIR en Parindra, die beide voor de motie hebben gestemd. In verband hiermed. zal de Democratische Fractie nader overwegen, of voortzetting van de samenwerking met deze fracties wel mogelijk is. Omtrent de houding van het kabinet is nog niets bekend ; In ieder geval zal deze tweede ne- derlaag de eetste was het aan- vaarden van de motie-Erningpra. dja inzake minimoim-lonen een herschikking van het kabinet ver- haasten, meent Antara. - Waarnemers is de verdeeldheid onder de regeringsfracties opge- vallen. Blijbaar gaan PIR en Pa. rindra er van uit, dat „het hemd nader is dan de rok", aldus Anta- ra, het nadeel van de rege- ringsverordening no. 39 voor hun partij weegt zwaarder dan de sa- menwerking in het parlement tot steun van de regering. Eveneens treft de houding van de PSI, die ook nu evenals bij vorige geiegen- heden zich van stemming ont- hield. 'Bij de stemming over de motie-Kusnan reduceerde dit de regeringsmeerderheid tot slechts 3 stemmen ; ook toen toch stemde de PSI blanco. Thans blijkt op- nieuw welk een belangrijk gewicht deze franctie in de schaal legt als ■regeringspartijen en oppositie bij de stemming tegenover elkaar staan. Mr- Assaat Provinciale raad van W-Java College van dagelijks bestuur gekozen In de vergadering van de provinciale raad voor West-Java zijn als Ifden van toet college van dagelijks bestuur gekozen ;l«ï___._____;. Alfauuii Ridwan (G__l., Oja Sumantri (Masjumi), gqmarno ' (BPSS) en Sanusi Hardja- dinata (PNI). Van deze vijf leden behoren er dus drie tot de Islami-'tiscihe groep. Na de verkiezing van het col- lege werd de zitting van de pro- vinciale raad geschorst tot de eerste week van: de volgende maand. In de volgende vergade- ring zal aan de orde komen een reger.gnsverklaring, uitgesproken door Gouverneur Sewaka, voorts algemene beschouwingen door de leaen en tenslotte het behandelen van twee moties. De eerste motie, ingediend dood- de leden Sjadeü Hasan, Dudung Padmasukarta en M. Taörani be- treft een verzoek aan de regering om de za'ien der gevangenen in West Java spoedig te laten on- derzoeken en cegeïien, die on- schuldig zijn, vrij te laiian-. De tweede motie, eveneens in- gediend door de drie leden, gaat over een verzoek aan de Regering om de lonen va.n alle dagloners bij die autonome ressorten in West Java te verhogen tot een minimum van drie rupiahs per dag. De besprekingen met de ar- beiders in de l_ven__imiddelenbe- drijven te Suratoaia zijn vastge- lopen. In vei-inilienae bedrijven zijn de a nbeiders een 6it-dowh- staiking begonnen, oa. bij Ten Wolde. De Chinese autoriteiten hebben officieel de Amerikaanse medische faculteit te' Peking overgenomen. Rampok in Oosthoek #Overvallen op ondernemingen en een trein . Gedurende het weekeinde werden in de Oosthoek weer verschillende overvallen gepleegd. Op de onderneming Zeelandia dwong een bende de em- ploye's de sleutels van de brandkast af te geven. Uit deze brandkast werd R. 176.000 geroofd. Een gelijksoortige poging op de onderneming Kali Klatak mislukte. Hier werd het vuur op de rampokkers geopend, die daarna de vlucht na- men. Van de onderneming Malang- sari werd een jeeo geroofd met R 60.000. Aneta's correspondent meldt uit Pasuruan, dat tussen Ban.gil en Pasuruan Zaterdagmorgen omstreeks half twaalf een trein is beroofd. Even nadat de trein Kraton was gepasseerd werd de conduc- teur in de bagagewa.gen door een onbekende overvallen. Een kistje met R 11.000, bestemd voer het hoofdkantoor van de Spoorwegen te Suraibaja, werd hein afhan- dig gemaakt. De rover sprong uit de trein. Qp heit punt, waar hij dit deed. stond een auto op hem te wachten. , Maandagmorgen cm half elf is in de kota Dje.mlber de woning van Mr. Tuzee. secretaris van de Landbouw Maatschappij Oud Djember, gerampokt. Vier met revolvers gewapenden kwamen het erf op. Zij sloegen de baboe en de djongos neer en bonden hen. Mevr. Tui-W, die alleen thuis was, werd eveneens gebonden. Daarna werd de woning leegge- haald. Vervolgens begaven de ro- vers zich naar het paviljoen, naast ihet huis 'van de he«r Tuz^e. Dit 'p-artf.iljoen, waarin niemand aanwezig was, wordt bewoond door de heer Bende, die even- eens werkizaam iis ibij de L.M.O.D Zijin woning werd; eveneens ge- ramipoict. Zuiveringsacties Tn een Maandagmorgen te Su- ralbaja gehouden perscoraferenfcit, b. vestligde het waarnemend hoofd van da provinciale voorlichtings- dienst dat in de residentie Besu- üi de Staat 'Van Oorlog en Beleg weer geactiveerd is. Dit bete- kent niet da,t in deze residentie weer een militair (bestuur zal worden ingas.eld. De (militairen zullen echter waar nodig bijscana verlenen aan de civiele gezagsap paraten. Vice-president Hatta in Bandung Dinsdagmiddag om kwart over twaalif is de vice president, drs Hatta per auto in Bandung aan- gekomen voor het aangekondigde driedaags bezoek aan Bandung. Sumedang en Garut. Dinsdagaivond om acht uur __u in de woning van de Gouverneur een bijeenkomst gehouden wor- den imet afgevaardigden van vo-likbor'ïainisaties eitt Woensdag- ochtend om half negen een bij- eenikomjst met ibestiurusamotena- ren. leger- en politieautoriteiten en hoofden van de diverse dien- sten. Hedenmorgen o.m 11 uur wordt een 'bezoek geibracht aan Sume- dang, waar oma halif drie des mid- tfagis een li_ije.fnkcn.__t qb het pro- gyannima stiaat met bestuursamb- tenaren, autoriteiten van het leger e:, c/c politie, diensthoofden .en a.__eivaardig_en der diver_.e talksaryanisaities. Vrijaag aal de Vice President i:.r a:;.j van Bandurug naar Dja- karta. terugkeren. (Aneta) Laatste nieuws Het bestuur van de Sarbupri in Oost Sumatra heeft opbracht gegeven tot een algemene staking vanaf 26 Januari tot nader or- der. Deze staking zal alle arbei- ders omvatten van de onderne- mingen in 0.-Sumatra. (Antara) * De minister van binnen'anCise zaken, mr Assaat, die na de be- slissing over de motie inzak, dn kiesregeling reeds had aangekon- digd te zullen heengaan, heeft thans formeel zijn ontslag aan- geboden. Tegen Maandagnacht was het totaal aantal slachtoffers tenge- volge van de law.nes in de Aipen gestegen tot 223. Men vreest dat uit de maer afgelegen gebieden nog meer slachtoffers zullen wor- den gemeld. (Reuter) Op de laatste dag van zijn verblijf in Londen ontmoette generaal Eisenhower de afgevaardigden.van de Atlanti- sche raad. Generaal Eisenhower staat in het midden naast generaal Spofford, voorzitter van de raad. Jhr Tjarda van Starkenborgh Stachouwer vertegenwoordigde Nederland. (Acme) l!!!l!llllHllllllli!!i|||ll!!lll!lllllll!lll|||!lll!l!||ll|||!||||!|[|||inilinilllllll f—--. '' II N GOEDEN MORGEN, BABY! Begin deze dag met CAMELPO 11, de gezonde babyvoeding I van Ï.UTRICIA , ' '/ ——__—_—. 'HELVAGIT voorkomt verkoudheid en griep (In sdhuifdozen m. 10 tabletten) Geigy Bazel N.V. Reiss & Co. 653 i

description

De Nieuwsgier Num. 118 Jaargang 6 24-01-1951

Transcript of De Nieuwsgier Num. 118 Jaargang 6 24-01-1951

Page 1: De Nieuwsgier Num. 118 Jaargang 6 24-01-1951

ZWITSAL BABYOLIE,

het ideale huidreinigings-middel voor Uw baby.

Voorkomt irritatie- en huid-uitslag — Rp. 6.50

V** " —' —■»">: " mf"' "VTnK°A ___T_^t>.

in allerlei sinakën

NIEUWSGIER

6e Jaargang Np. 118 OCHTENDBLAD VOOR' INDONESIË Woensdag 24 Januari 1951

Zware luchtslag boven Sinuiju32 Amerikaanse straaljagers in

gevecht met 40 MIG-jagersAan het front slechts patrouille-activiteitTOKYO, 23 Januari (UP). Boven de stad Smui ju aan de

Yalu-rivier raakten Dinsdag 32 Amerikaanse F-84 straalja-gers in gevecht met 30 tot 40 MIG-straaljagers. Vier van devijandelijke toestellen werden vernietigd, een vijfde zwaarbeschadigd. De Amerikaanse vliegtuigen leden geen schade.Jachtvliegtuigen van de Amerikaanse luchtmacht vernietig-den' minstens zes luchtafweer-kanonnen te Pyongyang alsvoorbereiding voor het bombardement van de stad door B-29bommenwerpers, dat enige minuten later plaatsvond.

Het luchtgevecht boven Sinuiju'ontstond, toen de Ame.rükaanr_ej_gers, die bezig waren cmmunis.tische troepenconcentraties metraketten en boordwapens te be-sroken, opmerkten, dat van hetvliegveld Antung aan de anderezijde van de Yalurivier (tevensde grens metMandsjoerije') MTG-toestellen opstegen. Ditmaal wa-ren de Amerikanen op een ma-ncuevre van de vijandelijke toe-etellen voorbereid en toen deze opde laagv.egende Amerikaansejagers neerdoken, werden zij doorandere P-84 toestellen, die opgrotere hoogte waren gebleven,onmidöellijk aangevallen. ~De

vorige keren", aldus een der jacht-piloten, „hebben zij ons verrast,dit keer was het onze beurt."

Betrekkelijk rustig aanhet front

' Op de grond heerste Maandageen betrekkelijke rusti. De ge-allieerde strijdkrachten blevenPatrouilles uitzenden tot ver inhet gebied ten Noodden van devaste defensie-stellingen teneindete trachten de hoofdmachten vande Chinese en Noordkorfiaanselegers te ontdekken, waarvan menweet, dat zij in dat gebied ver-sterkingen samentrekken voor eennieuw offensief. Een communis-tic.he strijdmacht van ongeveer2500 man, klaarblijkelijk Noord-koreanen, werd gerapporteerd opcirca zestig kilometer ten Noor-den van Taegu. Dit is de verstezuidelijke positie van de vijande-lijke troepen.

Ken _e."ric'U van _i,et centralefront meldt, dat de communis-

ten zich op vijfentwintig kilome-ter 'ZW van Aincïong bevinden,welk gebied voor de Noordkorea-nen bekend terrein is door huncampagnes in de vorige lente enherfst.

Piloten van de luchtmachtmelden dat er gedurende de nachtdruk vijandelijk verkeer plaats-vond. De cs'mmun'sten makengebruik van de spoorwegen tenZuiden van de Han-irivier en heb-ben over c'ieze rivier ponton-fo-rug-gen gebouwd, waarover zij tanksnaar het zuiden sturen.

Volgens rapporten van de in-lichtingendienst van het achtsteleger zijn er twee nieuwe Noord-koreaanse divisies aan- het front,n.i. de zeventiende divisie in destad Seoul om de vijftiende divi-sie, die zich nabij Kanigmung be-vindt en langs de oostkust naarhet zuiden oprukt.

Rassenvraagstuk inNoord-Rhodesië

LUSAKA, 22 Jan. (Rever). HetAfrikaanse congres van Noord-Rhodesië — de grootste en in-vloedrijkste Afrikaanse politiekeorganisatie in dat geibied — ver-zocht de regering een verbod uitte vaardigen te^en de Smmigra-tie van Afrikaans sprekendeZuidafrikanen in hun gebied.' «De secretaris-generaal van netcongres verklaarde dat er steedsmeerblanken uit Zuid-Afrikanaar Noord-ißhodesië ikoij]~Het imerendeel wan deze mensengelooft in de idéé van twee ras-sen, (het zwarte en hfct blanke, diegescheiden moeten blijven. Dezegedachte vormt een gevaar vooriedereen, en wij wensen dit hierniet te hebben".

Tenslotte deelde de secretaris-generaal mede dat de Afrikanengeen ibeawaar heibben tegen Brit-se immigranten, omdat deze ge-loven dat de beide rassen samenkunnen leven.

Bü nieuwe zuiveningsacties inNoord-EAUizon werden 38 Huksgedood, en 44 kazernes en 2G cn_cerkiOmens van Huks bezet. InZuid-Luzon werden 19 Huks ge-dood.

Peking beschuldigtminister Marshall

HONGKONG, 22 Jan. (UP).Radio Peking heeft ministerMarshall ervan beschuldigd deterechtstellingen te hebben gelastvan links-georiënteerde politiekeleiders, toen hij i.n 1946 in'Chinawas om te trachten een vreed-zame opios'Sing te vinden voor deburgeroorlog.

Deze beschuldiging is ondermoer gebaseerd op de verklarin-gen van een vroegere nationalis-tiiche autoriteit, Wang Tïu-mindie door het volksgerechtshof vanChengitu ter dood is veroordeeldomdat hü toeval de links-georiën-teerde leiders Li SCung-ipu enWen Yi-to te executeren.

Tijdens de zitting verklaardeWang volgens Raidio Peking datgeneraal Marshall een actief aan-deel had in het opstellen vanzwarte lijsten van communistenen links-georiënteerde politici-

Strijd in Indo-ChinaSAIGON, 22 Jan. (UP). Een

Franse anotbiele colonne, gesteunddoor oorlog'jvtfiegtuig.£h. beweertin de Sontay-s-ctor, ca 30 mijlten W .van Hanoi, „de vijand_ware <verliezen te helbiben toege-bracht" .

Franse patrouilles waren actiefin de gehele orovincie Tonkin.Tien mijl (buiten Saigon dooddende Franse troepen 14 guerilla's en-namen «ij 48 man gevangen.

Het Franse Rode Kruis heefteen aanbod van een. afgevaardig-■de van Ho Chi Minh aanvaardinzake het houden van. besprekin-gen over uitwisseling van eenaantal ernstig gewonde Fransendie :de Viebminh tijdens de recen-te aliaig aan het Vinhyen-frontSn het N. vah de Tonkin-deltain banden vielen. Een bijeen-komst 'wordt nu gehouden op 26Januari te Phuti. aldus AFP.

De Amsterdamse beurs

Zwakke positie Ned. guldenAMSTERDAM, 23 Jan. (ANP).

Vandaag viel de zeer zwakkehouding van de gul'denslbelie.ggingop. Converteerbare obligatiesKoninklijke Olie waren..i.n openhoek en agio Amerikanen lag an-derhalf procent hoger hetgeenallemaal indicaties waren voor dezwakke positie van de Nederland-se p uiden.

Minder duidelijk kwam dit totuiting o_ de aandelenmarkt dieenigszins vermoeid was hetgeendoor beurshandelaren niet als on.'gezond werd beschouwd. Na eenprijshoudende opening voor demeeste industrie en scheepvaart-soorten was er een lichte reactie.Slot kwam een tot twee puntenlager.

Olies konden zich echter vrijgoed handhaven. Voor cultureswaren de verliezen iets groter<r»oral bü rubber en guikerwaar-i\m. Niettemin bestond ook hier

geen reden tot bijzonder onge-rustheid.

Cc-iiversielening kwam beneden95 procent. De animo voor Ame-rikanen was weer iets groter,gisteren zijn namelijk 1675 certi-ficaten verhandeld.

De elctnateringen :23(1 22/1

Kon. Olie 326% 326%Philips 245% 247 U_Unieüver . 239% 239%Scheepvaart Unie 163% 164%HVA 118 120%Ned. 'Handel Mij. 152% 152Nat. Hand. Bank 92% 93%Bscomipto Bank 48y2 49%Javasche Bank 97 y2 95Cultuur Bank 49% 49y23% Obl. Ned. Indië 92% 92»/,„AKU 177% 177%Adam Rultiber 126% 129%KPM 127V, 130%Vorstenlanden 28% 29%De-i My. 109"/.,, 111%

Het NoordatlantischPact en Turkije

'ANKARA, 23 Jan. (AFP). DeAJaK.ri_a.an_e regering i.s Vlans'minder gekarat tegen opnamevan Turkije in het NoordatCan-tis_h Pact, en wellicht zal Ame-rika zijn invloed 'bij de andere le-den van het Pact aanwenden cmte trachtten deze tot. dezelfde in-zichten te .bren;_n, aM-'uts -buiten-landse ipclitiek.3 kringen te An-ka.ra.

Men oordeelt aat tiwes mogs-li}_h-d_n open staan voor iie.■versterken van de banden tus-sen Turkije en de Westelijke ir.o--g-ndheden : of ds VS doen meeaan id'e Engeis-Frane-Turkse al-liantie van 1939, of Tunkijie neemtdeel aan het Atlantisch Pact.O.n verschillende binnenlandsepolitieke redenen was Amerikaniet voor de eerste mogelijkheid,

Water vergiftigdSlechts twee kleine vliegtuigen,

aan boord waarvan zich doktorenen verpleegsters bevonden, ziiner in .geslaagd coor de asiWolkente vliegen en te landen op eenbaan, die 8 mijl van de Laming-ton ligt. De doktoren hebben perradio een dringende oproep ge-daan voor meer medicijnen enhulp. ITet water in de getroffenstreek is onbruikbaar gewordendoor giftig vulkanisch as.

Volgens genoemd rapport is hetgiehele Noordelijke ge.eelte vande krater van de Lamington doorde uitbarsting weggeslagen. Devulkaan braakt nog altijd rookuit, maar ofschoon nog. gerom-mel wordt gehoord, koelt cic..erg blijkbaar weer af.

„Narrow escape”Een vliegtu'g van de Qantas

is ternauwernood aan .een ramp

ontsnapt. Het vloog hoog oo-ve _ een van de kraters van revulkaan, juist toen een grotehoeveelheid modder, vuur enrook omhoog werd gespoten.Gezagvoerder Jacobs verteldelater dat de eruptie de vormaannam van een grote zwartepaddestoel, die sne' groeide enhet toestel in enkele minutenzou hebben ingehaald.

„iTk had p-p"

monster" tre kunnen ontwijken,en deed het enige wat ik ko.ndoen : zo snel mogelijk naar op-zij, wegduiken. Dit heeft ons opwonderlijke wijze gered" aldusJacobs.

Rubber voorRood China

SINGAPORE, 23 Jan. (UP). DeChinese volksrepubliek is eensterke concurrent van de Vere-nigde Staten bij aankopen te Sin-gapore. In de afgeiopen weekkooht China bijna 6.000 ton. rub-ber. Volgens zakenkringen staatop een plaatselijke bank in Sin-gapore nog een bedrag voor deaankoop van 2000 ton rubber.

Deze rubber wordt volgens dezekringen grotendeels via Hong-kong afgevoerd naar communis-tisch China. De Chinezen kopende rubber met behulp van agen-ten in Hongkong. Men wees eropdat er geen beperkingen.bestaanop de verkoop van Maleise rub-ber aan Rusland of zijn satelliet-landen en dat politieke en mili-taire kringen zich hebben gekanttegen een dergelijk verbod, of be-perkingen. Politieke en militairekringen, aldus United Press, zijnvan mening d.at „:ie bodem- id\we.gva len" uit de huidige rubber-boom, wanneer Amerika alleen-koper op grote schaal wordt.

Dienstplicht inMalakka

20.000 Manopgeroepen

KUALA LUMPUR. 23 Januari.(AP), Het hoofd van het bureau„Manpower" van de fcieatieMalakka, S. W. Fosi". Sulion,heeft bekendgemaakt dat .0.000personen van alle land&i'tienvoor twee jaar dienstpiieht aul'.enworden opgeroepen. Dit i. deeerste nationale lichting in degeschiedenis van Malakka.

Mannen lussen de 1- en de 24jaar w&rdrn roe as ,n alle statenvan de federatie gere-;istrca.d,voor dienstneming in iiac tëger,het .junglekorps" van de politieof 'de gendarmerie. Romer vvi -thier nog aan toe te vo^ïei, outin het kader van de alenwe maat-

regelen elke maand dui-dna manzullen worden opgerj.p.n.

Eruptie Lamington: 4.000inheemsen dood of gewond

Vliegtuig aan ramp ontkomen ;water in getroffen streek vergiftigdPORT MORESBY, 23 Januari (Reuter). Bii A» uitbarsting

van de Mount Lamington in Australisch Nieuw-Guinea zijn4000 inheemsen omgekomen of ernstig gewond, aldus eenofficieel rapport van de bestuursambtenaren ter plaatse aande Australische regering. Zes van de 34 Europeanen, die aan-vankelijk als vermist werden opgegeven, bevinden zich inveiligheid.

Vo'gens ooggetuigen leken de"erupties op atoomexplosies. Pi-loten verklaarde^ dat een woikvan as met een diameter van 100mijl een hoogte van 40.000 voetbereikte. De straten va.n het 80mijl verder gelegen Port Mores-by werden met een laag as van2yz cm bedekt.

ZelfstandigheidspolitiekDe benoeming van een ambas-

sadeur in Peking wordt door deregering overwogen, aldus de mi-nister. Gelijk men weet is mrIsak Madi. reeds in Peking gear-riveerd in dé functie,van zaa'i-gelastgde. teneinde de ambassadevoor te bereiden.

Gevraagd naar de defini-tie van de „zelfstandig-heidspol'itiek" van Indone-sië zeide de minister, dathet geven van een definitieslechts misverstanden zouwekken-

De verklaringen en dedaden der regering zijn dui-delijk.

Op de vraag of er bespre-kingen gaande zijn met In-dia, Pakistan en Birmaover een nieutraliteitspactin geval van oorlog zeide deminister, dat er inderdaadeen algemeen gevoelen be-staat in deze landen om tetrachten zich in geval vanoorlog daarbuiten te hou-den, maar dat ieder landvrij is zijn houding te bepa-len naar gelang van de om-standigiheden. Indonesië zalde zelf-tand-g-ieidispolitiekhandhaven-Tot het lidmaatschap in de Par

Eastern Comim. is Indonesië nogniet uitgenodigd. Ten aanzienvan het vredesverdrag met Japanis de regering van mening dateen totale C'vereenka_r.i_t moetworden nagestreefd. In deze com-missie dient ook de heilbewajpe-ning van Ja,pan te worden be-sproken. De herbewapening vanDuitsland snoet in haar geheelworden bezien, zodat de Duitssnatie weer kan ademen als sou-vereine natie in de geest van hetCharter van de. Verenigde Naties.De Zuid Amerikaanse f.taten.hebben reeds de Republiek Indo-nesië r.ker.d. Vertegenwoordigerszijn svèsiwcï nog niet (benoemd.

Zowel Rusland als Indonesiëzijn overeengekomen om een postin ibi'ide landen te openen. Deregering bestudeert qp het ogen-blik de instelling van een gezant.

schap in Moskou. De Vietnamkwestie is nog steeds in studie.De regering kan geen nadere in-l_cih-..i_.gen 'verschaffen.

Volgenis geruchten zou de Phi-lip.iijnse senator Pendatuim, nazijn weerlegde ibeschuildiging, datHazelhoff Roelfsema een commu-nist zou zijn, in dienst genomenzijn idoor de Indonesiscne am-bassade. De inminister onL'kende,dat Pendatum in dienst was v*nde Indonesische regering. 13euitlevering van Westerling wasnog in behandeling en de mi-nister kon geen nadere inlichtin-gen verstrekken.

Betreffende de berichten, datDaj'aks de grens van BritsNoord Borneo zijn overgetrok-ken merkte de minister op, datde Dajaks nomaden zijn en vaakover en weer trekken. De kwestiezelve heeft geen enkele politiekeof diplomatieke toeteikenis.

De leerlingen van de TamanSi-wa-school ce Siantar hebbeneen optocht door de stad gehou-den om kracht bij te eetten aanhun eis tot teruggave van hunschoolgebouw.

Schadevergoedinguit Japan

Minister Mo-h. Roem deelde aanM er d e k a mede, dat Indonesiëvasthoudt aan de eis tot sdhaie-vergoeding van oorlogisvernielingca. door Japan ; het ligt in debedoeling deze eis bij de bespre-kingen over een Japans vredes-verdrag ter tafel te brengen,waartoe reeds gegevens zijn bij-eengetoacht. Teneinde deze aar.te vullen., zal een interdeparte-mentale commissie word,en inge.steid, d:,e op korte termijn totresultaten zal komen.

inzake Indonesië's deelnameaan de vredes-beaprekingen ver-zekerde mr Roem, dat de Vere-nigde Staten reeds een suggestieaan Djakarta hebben doen toe-komen, on:er toevoeging van d_beginselen waarvan een vredes-verdrag met Japan naar Ameri-kaanse opvatting zou dienen uitte gaan. Indonesië zou aan deb. .'.rekingen, kunnen deelnemenals .souvereine staat, welks belan-gen terzake word,en erkend.- Tenslotte deelde mr Roem nogmede dat onder de gegeven om-standigheden de vestging enerIndonesische vertegenwoordigingil Japan urgent wordt, zonde-echter hieromtrent bijzonderhe-den te kunnen verstrekken

Interpellaties in hetparlement

Het parlement heeft de inter-pellatie-aanvragen van mevrouwMudiS'do en van mr Moh. Daljono(Masjumi) toegestaan.

De eerste, betreffende de do-dentrein" maar Tjilatjaip zal

leden aan de orde komenMr Daljono, interpellatie overde Madiun-affaire kamt o. eennader te bepalen datum aan deorde.

De reis van depresident

Thans is bepaald dat de pre-sident met zijn gezin en gevolgZondagmorgen te half zevennaar Manilla vertrekt, De pre-sident keert Zaterdag 3 Februarite ©Jakarta terug.

VerjaardagMe~awati Sukarnoputri had

Dinsdagoeihiiienia' «ter gelegenheidvan haar vierde verjaard-aar eni-

inderden 'vriendinnetjes »r,..Ucis NterdfeKa

uitgenodigd.'Nadat men spelletjes en dans-

jes in de tuin had gedaan werdvoor de kleine gasten de kleuren-film Bambi van Walt Disney ver-toond.

Mr Wongsonegoro'sopinie

Naar aanlediing van de ver-i iïD,y

Engel, heeft de FC e n g P o zichtot de voorzitter van de PIR, deminister van justitie mr Wong-sonegoro, gewend.

Mr Wongsonegoro verklaarde,dat de ministers uit de PIR zich

niet zullen terugtrekken, aange-zien de kwestie van regering-Ver-ordening no. 39 geen principiëlekwestie is. Op grond hiervanwerd het aan de respectieve Ce-

den van de -PÜR-fractie in hetParlement overgelaten om zelf tebeslissen of zij voor of tegen de-ze motie wildon stemmen.

Gevraagd, of na de aanvaardingvan de imotie-Hadikusumo doorhet parlement ie mogelijkheidbestaat, dat een kabinetscrisis zalontstaan, aangezien ministerAssaat te kennen heeft gegevenzijn ontslag te zullen nemen, ant-woordde Mr Wongsonegoro, dathij nog niet wist hoe zijn colle-ga's hiertegenover stonden. Naarzijn mening zal geen kabinetscri-sis ontstaan. Verder zeide mrWongsonegoro, dalt indien mr As-saat inderdaad zijn functie zouneerleggen een reshuflie des teurgenter zou worden. Tenslottedeelde Mr Wongsonegoro mede,dat a.s. Donderdag het kabinetzal bijeenkomen teneinde dekwestie van de komende algemeneverkiezingen in behandeling tenemen, waarbij het niet uitgeslo.ten is dat 6e molie-Hadiikusumoin beschouwing zal worden, geno-men.

Het parlementslid Manai So-phiaan gaif aan K e n g P o alszijn mening te kennen, dat eenkabinetscrisis alleen dan kan in-treden, indien het 'kabinet hetstandpunt van mr Assaat zoudelen. Desgevraagd zeide Ma-nai Sophiaan, dat de PNI eerstdan bereid zou zijn een nieuw ka-binet te vormen indien de presi-den daartoe instrueert. Een nieuwka/binst evenwel kan slechts wor-den gevormd indien de Masjumihaar isteun verleent.

Alie aandacht is thans gerichtep Premier Natsir, welke beslis-sing hij in deze zal nemen. Dochhoe het zij, de overwinning deroppositie zal het proces tot eenreshuffle bespoedigen aldusK e n g P o.

Roem beantwoordt vragenOver de buitenlandse politiek

Beleid inzake Korea en zelfstandig-heidspolitiek, voornaamste puntenvan discussie in persconferentie

~De Indonesische regering steunt de aanvrage van deChinese Volksrepubliek voor het lidmaatschap van de Ver-enigde Naties. De regering is van mening, dat het lidmaat-schap een noodzakelijk consequentie is van het feit, datde regering ivan de Chinese Volksrepubliek het gezag uit-oefent over het gehele vasteland van China- Het lidmaat-schap van de Verenigde Naties geeft aan de Chinese Volks-republiek niet alleen rechten, maar ook zekere verplichtin-gen- De Indonesische regering is van mening, dat het lid-maatschap van de Verenigde Naties verleend aan de Qhd-niese Volksrepubliek, de oplossing van de Koreaanse kwestiezal vergemakkelijken evenals andere kwesties met betrek-king tot de Chinese Volksrepubliek".

Aldus mr Roem, minister vanbuitar.landse zaken, op een pers-conferentie, Dinsdiag in het mi-nisterie van buitenlandse zakengehouden, waar bij op vele vragenbetreffende het buitenlands beleidantwoordde. De minister zeide,dat de regering overigens vanmening was, dat-.het antwoordvan de Chinese Volksrepu-bliek ep de resolutie van de„staakt het vuren" commissie der

-Verenigde Naties niet „de deurdicht doet". De door de Verenig-de Staten voorgestelde resolutieloopt niet parallel met de opvat-ting van de regering en haarhandelwijze. Daarom zal de In-donesische delegatie haar stemaan het voorstel onthouden. Aan-gezien de mening van de Indone-sische regering niet is gewijzigdzullen aan Palar geen nieuwe in-structies worden gezonden.

Op vragen of de minister meen-de, dat de publieke opinie in In-donesië van opvatting is, dat deVerenigde Staten door het^rug-trekken. in Korea haar ..gezichtverloren hebben" en de successenvan de Chinese communistes depopulariteit van Mao Tsze.'Tuiv-ïhier hebben verg.oot, antwoordde*,de minister : ~Neen".

Wat betreft de Korea-kwestiezeide de minister dat de .'oasisvan de Indonesische politiek _shet voortzetten van de pogingen,die indertijd door de 13 Aziati-sche en Arabische landen zijngedaan. In de huidige ontwik-keling dienen zij ijverig te wordeavoortgezet.

Minister Assaat treedt afIs er kans op kabinetscrisis?

Samenwerking tussen middengroepenkraakt

De aanneming van de motie-Hadikusumo betekent eenvonnis tegen mij ; ik zal mijn portefeuille ter beschikkingstellen, aldus deelde mr. Assaat, minister van BinnenlandseZaken, Antara mede nadat de parlementsvergadering ge-sloten was, waarin deze uitslag viel. Mr. Assaat had oor-spronkelijk verwacht dat de motie zou worden verworpen,zulks op grond van öe algemene beschouwingen terzake-

Sahetapy Engel, fractie-voor-'zitter van de Democraten, schrijftde regeringsneierlaag toe aan dehouding van PIR en Parindra,die beide voor de motie hebbengestemd. In verband hiermed.zal de Democratische Fractienader overwegen, of voortzettingvan de samenwerking met dezefracties wel mogelijk is.

Omtrent de houding van hetkabinet is nog niets bekend ; Inieder geval zal deze tweede ne-derlaag — de eetste was het aan-vaarden van de motie-Erningpra.dja inzake minimoim-lonen — eenherschikking van het kabinet ver-haasten, meent Antara.- Waarnemers is de verdeeldheidonder de regeringsfracties opge-vallen. Blijbaar gaan PIR en Pa.rindra er van uit, dat „het hemdnader is dan de rok", aldus Anta-ra, — het nadeel van de rege-ringsverordening no. 39 voor hunpartij weegt zwaarder dan de sa-menwerking in het parlement totsteun van de regering. Eveneenstreft de houding van de PSI, dieook nu evenals bij vorige geiegen-heden zich van stemming ont-hield. 'Bij de stemming over demotie-Kusnan reduceerde dit deregeringsmeerderheid tot slechts3 stemmen ; ook toen toch stemdede PSI blanco. Thans blijkt op-nieuw welk een belangrijk gewichtdeze franctie in de schaal legt als■regeringspartijen en oppositie bijde stemming tegenover elkaarstaan.

Mr- Assaat

Provinciale raad van W-JavaCollege van dagelijks bestuur gekozenIn de vergadering van de provinciale raad voor West-Java

zijn als Ifden van toet college van dagelijks bestuur gekozen;l«ï___._____;. Alfauuii Ridwan (G__l., Oja

Sumantri (Masjumi), gqmarno ' (BPSS) en Sanusi Hardja-dinata (PNI). Van deze vijf leden behoren er dus drie totde Islami-'tiscihe groep.

Na de verkiezing van het col-lege werd de zitting van de pro-vinciale raad geschorst tot deeerste week van: de volgendemaand. In de volgende vergade-ring zal aan de orde komen eenreger.gnsverklaring, uitgesprokendoor Gouverneur Sewaka, voortsalgemene beschouwingen door deleaen en tenslotte het behandelenvan twee moties.

De eerste motie, ingediend dood-de leden Sjadeü Hasan, DudungPadmasukarta en M. Taörani be-treft een verzoek aan de regeringom de za'ien der gevangenen inWest Java spoedig te laten on-derzoeken en cegeïien, die on-schuldig zijn, vrij te laiian-.

De tweede motie, eveneens in-gediend door de drie leden, gaatover een verzoek aan de Regeringom de lonen va.n alle daglonersbij die autonome ressorten inWest Java te verhogen tot eenminimum van drie rupiahs perdag.

De besprekingen met de ar-beiders in de l_ven__imiddelenbe-drijven te Suratoaia zijn vastge-lopen. In vei-inilienae bedrijvenzijn de a nbeiders een 6it-dowh-staiking begonnen, oa. bij TenWolde.

De Chinese autoriteiten hebbenofficieel deAmerikaanse medischefaculteit te' Peking overgenomen.

Rampok inOosthoek#Overvallen op ondernemingen

en een trein. Gedurende het weekeinde werden in de Oosthoek weerverschillende overvallen gepleegd.

Op de onderneming Zeelandia dwong een bende de em-ploye's de sleutels van de brandkast af te geven. Uit dezebrandkast werd R. 176.000 geroofd. Een gelijksoortige pogingop de onderneming Kali Klatak mislukte. Hier werd hetvuur op de rampokkers geopend, die daarna de vlucht na-men.

Van de onderneming Malang-sari werd een jeeo geroofd metR 60.000.

Aneta's correspondent meldtuit Pasuruan, dat tussen Ban.gilen Pasuruan Zaterdagmorgenomstreeks half twaalf een treinis beroofd.

Even nadat de trein Kratonwas gepasseerd werd de conduc-teur in de bagagewa.gen door eenonbekende overvallen. Een kistjemet R 11.000, bestemd voer hethoofdkantoor van de Spoorwegente Suraibaja, werd hein afhan-dig gemaakt. De rover spronguit de trein. Qp heit punt, waarhij dit deed. stond een auto ophem te wachten., Maandagmorgen cm half elf isin de kota Dje.mlber de woningvan Mr. Tuzee. secretaris van deLandbouw Maatschappij OudDjember, gerampokt. Vier metrevolvers gewapenden kwamenhet erf op. Zij sloegen de baboe ende djongos neer en bonden hen.

Mevr. Tui-W, die alleen thuiswas, werd eveneens gebonden.

Daarna werd de woning leegge-haald. Vervolgens begaven de ro-vers zich naar het paviljoen,naast ihet huis 'van de he«r Tuz^e.Dit 'p-artf.iljoen, waarin niemandaanwezig was, wordt bewoonddoor de heer Bende, die even-eens werkizaam iis ibij de L.M.O.DZijin woning werd; eveneens ge-ramipoict.

Zuiveringsacties

Tn een Maandagmorgen te Su-ralbaja gehouden perscoraferenfcit,b. vestligde het waarnemend hoofdvan da provinciale voorlichtings-dienst dat in de residentie Besu-üi de Staat 'Van Oorlog en Belegweer geactiveerd is. Dit bete-kent niet da,t in deze residentieweer een militair (bestuur zalworden ingas.eld. De (militairenzullen echter waar nodig bijscanaverlenen aan de civiele gezagsapparaten.

Vice-president Hattain Bandung

Dinsdagmiddag om kwart overtwaalif is de vice president, drsHatta per auto in Bandung aan-gekomen voor het aangekondigdedriedaags bezoek aan Bandung.Sumedang en Garut.

Dinsdagaivond om acht uur __uin de woning van de Gouverneureen bijeenkomst gehouden wor-den imet afgevaardigden vanvo-likbor'ïainisaties eitt Woensdag-ochtend om half negen een bij-eenikomjst met ibestiurusamotena-ren. leger- en politieautoriteitenen hoofden van de diverse dien-sten.

Hedenmorgen o.m 11 uur wordteen 'bezoek geibracht aan Sume-dang, waar oma halif drie des mid-tfagis een li_ije.fnkcn.__t qb het pro-gyannima stiaat met bestuursamb-tenaren, autoriteiten van hetleger e:, c/c politie, diensthoofden.en a.__eivaardig_en der diver_.etalksaryanisaities.

Vrijaag aal de Vice Presidenti:.r a:;.j van Bandurug naar Dja-karta. terugkeren. (Aneta)

Laatste nieuwsHet bestuur van de Sarbupri

in Oost Sumatra heeft opbrachtgegeven tot een algemene stakingvanaf 26 Januari tot nader or-der. Deze staking zal alle arbei-ders omvatten van de onderne-mingen in 0.-Sumatra. (Antara)

*De minister van binnen'anCisezaken, mr Assaat, die na de be-slissing over de motie inzak, dnkiesregeling reeds had aangekon-digd te zullen heengaan, heeftthans formeel zijn ontslag aan-geboden.

Tegen Maandagnacht was hettotaal aantal slachtoffers tenge-volge van de law.nes in de Aipengestegen tot 223. Men vreest datuit de maer afgelegen gebiedennog meer slachtoffers zullen wor-den gemeld. (Reuter)

Op de laatste dag van zijn verblijf in Londen ontmoettegeneraal Eisenhower de afgevaardigden.van de Atlanti-scheraad. Generaal Eisenhower staat in het midden naastgeneraal Spofford, voorzitter van deraad. Jhr Tjarda vanStarkenborgh Stachouwer vertegenwoordigde Nederland.

(Acme)

l!!!l!llllHllllllli!!i|||ll!!lll!lllllll!lll|||!lll!l!||ll|||!||||!|[|||inilinilllllllf—--. ■ ' ' II N

GOEDEN MORGEN,BABY!

Begin deze dag metCAMELPO 11,

de gezonde babyvoedingI van

Ï.UTRICIA, ' '/

——__—_—.

'HELVAGITvoorkomt verkoudheid en griep(In sdhuifdozen m. 10 tabletten)

Geigy BazelN.V. Reiss & Co.

653i

Page 2: De Nieuwsgier Num. 118 Jaargang 6 24-01-1951

NIEUWSGIERDirectie, Redactie & Admlnl- I"tratle :DJ. pmtu Air 23, DJakarta, tel. ]G." 4067 (red/abon.), G. 1318(adm.), G. 76 tst. 5 (adv.).Directeur-Hoofdredacteur :J H. Rltman. Tanah AbangBarat 36, tel. Gamblr 276.Redactie :B. Klaverstijn, DJ. Lembang 39,tel. G. 5625 ; J. D. v.d. Harten,DJ.' Lombok 10 ; A. L. Wttsen-huysen, DJ. Timor 23, tel.G 2084.Agentschappen :" Djatinegara, Kantoor Cen-

trale Bioscoop, Tel. Djati-negara 1.

" Bogor, DJalan Raja 28. Tel.105.

" Bandung, DJalan Wlndu 10." Djokja, Pontjowlnatan 28." Semarang, Boekh. Kolft &

Co. Bodjong 13, Tel. 618Abonnementstarief :I 6.50 p. mnd. (brj vooruit-betaling). Postabonnementen/ 7.—.Advertentietarief :1 0.60 per millimeterregel.Uitsluitend _ contant. Con- !tract-tarieven op aanvraag.

Pro domoHET congres der Indone-

sische pers dat _et vori-ge weekeinde hier ter stede isgehouden, en dat werd beslo-ten met de ontvangst dercungressisoen ten paieize, ü'.jwelke gelegenheid de .presi-dent zijn rede over Irian uit-sp.a.., was een belangrijkegebeurtenis in de werela vande publiciteit hier te lande.Niet alleen omdat elk con-g.--s, vat vaKoroeders — in ditgeval directeuren en journa-listen — bijeenbrengt zijngeid al waard is door de gele-genheid tot contact die hetuicclv. Maar ook omdat ditcongres als het ware eenconfrontatie was met de wer-kelijkheid- De fase waarineen Indonesisch dagblad ina_ esrsoe piaacs was een wa-pen in 'de nationale strijd ■—tegen Nederland — is voorbij.De nationale onafhankelijk-heid is bereikt: daarmee van-zelf is de tegenstelling ver-vallen die de situatie jaren-lang beheerste en is het ka-rakter van het probleem derdagtoladputoliciteit hier telande veranderd. Zo nu endan breekt de oude mentali-teit door ; onlangs heeft zelfshet nationale persbureau An-tara zich beroepen op zijn„nationale taak". Maar dit is,naar wij menen, een aflrpendproces : de democratischerechtstaat eist objectieveVoorlichting over alles, watIn de publieke belangstestaat uithoofde van zijnmaatsü'.-iappelijke betekenis-

Te weinig wordt wellichtnog beseft, dat de democratieeerst volledig iunctionneertdoor de vrije pers, en dat ditook de pers op haar beurt deverplichting oplegt tot de pu-blicatie van de feiten met zagroot mogelijke objecdvit-u-Verdraaid of gefleurd nieuwsIs niemands voordeel, de„beredete Luege des Schwei-gens" is vaak erger dan degrootste leugen.

Om alle misverstand tevoorkomen : censuur of eenverbod van nieuwsberichtge-ving op het economisch ofmilitair gebied in tijd vancrisis is natuurlijk ietsgeheel anders dan het bewusten opzettelijk, sleo.^s cm re-denen van politiek of eigen-belang, verzwijgen of ver-draaien van de juiste feiten.

Belangrijk was in dit ver-band de aankondiging van devoorzitter der vereniging vanIndonesische dagbladbedrij-ven, mr- Sumanang- Hij weeser op dat nog altijd twee or-ganisaties van dagbladbedrij-ven bestaan : een gemengde,die Indonesische, Nederland-se en Chinese kransen on-der zijn leden telt, en de ver-eniging waarvai hijzelf voor-ziüter is en die excluiief In-donesische bedrijven om-vat. Sumanang vond datthans de tijd was gekomenom deze positie opnieuwin beschouwing te nemen, enals dat'nodig was, zou hij be-reid zijn het veld te ruimen.

Dit was een belangrijke ver-klaring', want ook deze beidegroept* zijn aanvankelijkhun eigen weg gegaan aisgevolg van de tegenstellingtussen „nationale" bladen -n„andere". Wij hopen overi'gens dat mr- Sumanang d_orvriend en vijand (heeft hijdie ?) geëerd om vele voor-treffelijke eigenschappen vanhoofd en hart, niet van hettoneel zal verdwijnen, maardat verandert onze meningover de betekenis van zijnge;.te geenszins-

Het zou belangrijk zijn,uit algemeen oogpunt, datinderdaad de oude en lang-zamerhand afgeslepen tegen-stelling' geheel zou verdwij-nen- Minister Mononutu heeftin den beginne de lijn nog weleens strak getrokken, maarook in het officiële in dit vlakbleek de natuur sterker dande leer : er wordt van over-heidswege feitelijk geen ver-Ec.hil meer gemaakt tussen dehier verschijnende bladen.Trouwens : welke criteriamoeten gelden ? Is de KengPo een „Chinees" blad ? Is deNieuwsgier een „Nederlands"blad ? — in die zin dat zij bijUïtetek of in de eerste plaats

naar het Chinees of het Ne-derlands belang in Indonesiëzouden omzien ?

Dit is belangrijk niet alleen*oml

redenen. Voor onzeHwijHop twee persbu-Hdaarvan bin-Halle waarschijn-H

organisatießvan een bla-H

andere alsHeenß

onzeker en kanßniet

leven ditHmogelijkH

de samenbun-Hvan maarH

een rethorischeHgemeenplaats — ee_Hwezenlijke noodzakelijkheidvoor de versterking van depositie der pers hier te lande,eh dus een algemeenbelang,

Betoging te Surabaja

Op initiatief van de onlangs teSu:abaja opgerichte PanityaIr.an, is Zondag in het Tambak-sari Stadion een massa D_jv'_i-komst gehouden. Aan deze be-toging we.'d naar schatting doorongeveer 20.000 personen deelge-nomen. Bij de Panitya Irianzijn 49 plaatselijke verenigingentn organisaties aangesloten. Debetogers dioegen talrijke bordenen spandoeken mee met an_-R. T. C. leuzen en de eis tot ont-binding van het ..R. T. C. Kabi-

", waarmee kennelijk hetministeri "fldi.

Kr werd .n het stadioi. gespro-ken dcor de heren Atammi, vande Pamtir.a, Irian, Ha.sono van deP. N. 1.. Soetcmo tn Subarda vanSobsi, Soegiono namens de Pe-muda's en Roeslan van de P.K.I.

Na de redevoeringen we«i een

resolutie voorgelezen. Deze reso-lutie vangt aan met de woorden :..Namens 40.000 aanwezigen ".In de resolotie zijn de eisen vast-gelegd, d.ie door de sprekers ge-steld werden, nl. beëindiging vande R. T. C. overeenkomst ende regering.

De demonstratie die na de bij-eenkomst zou worden g_hou__envoor d.e woning van gouverneurSamadikun. werd afgelast. DePanit^ya Irian had n.l. berichtontvangen van de politie, datToendjungan en Simpang voorbetogi.s gesloten waren. Dit ver-bod was voor het bestuur aanlei-ding de betoging in het geheelniet te laten doorgaan. De gou-verneur had medegedeeld, dathij bereid was een uelegatie vande betogers te ontvangen. Van_it aanbod we_d getn gebruik ge-maakt.

De ambassade teManilla

Charles Tambu, ambassaderaad'van de Indonesische ambassadete Manilla, vertrekt V:ijia?avondper vliegtuig naar D;aikarta omeeö nieuwe functie te aanvaar-den.

Óe chef van het protocol vanhei Indonesische ministerie vanbuitenlandse zaken mr. KusuimoXJtojo zal hem tijdelijk vervangen.Charles Tambu vertoefde acht-tien maanden te Maniila ; zijnoverplaatsing' moet worden be-schouwd als e-en „routir.e over-plaatsing", aldus United Piess.

Naar het HCMerdeka verneemt, dat drs

Hermen Kartow sastro van Han-del en Industrie volgende wee.naar Den Haag zal vertrekken,waar hij in het (bijizonder vooreconomische aangelegenheden terbeschikking van ;'e Hoge Com-missaris zal zijn. De heer Kar-tciwisastro zal de rang hëöben vanbv tengewoon gezant en gevol-machtigd minister.

Drie passagiers zoekDrie passagiers van de Sorien-

to, diei ir. Djakarta waren geëm -barkeerd, zijn in Singapore zoekgeraakt, tolijkens de S t r a i t sT i m e s van 18 dezer. Toen deSoriento Singapore aandeed gin-gen deze 3 passagiers — vermoe-deiijk van Indiase an.aard —aan de wal : ze keerden niet te-rug op het uur van vertrek. Se-dert _s niets meer van hen verno-men. Zij hadden passage voorColomibo.

Lawines eisen 200 dodenInnsbrueck zonder drinkwater

PARIJS, 23 Januari (AFP). Gedurende het weekeinde entot Maandagavond zijn in Zwitserland, Oostenrijk, Italië enFrankrijk tenminste 197 mensen om het leven gekomenais gevolg van lawines. Hiervan werden 112 in Oostenrijkgedood, 6.7 in Zwitserland, 15 in Italië en 3 in. Frankrijk.Autoriteiten vVezen echter dat dit aantal nog aanmerkelijkzal stijgen, aangezien verscheidene gebieden zijn geïsoleerd,al is de zware sneeuwval der laatste dagen ook inmiddelsopgehouden.

Vele wegen zijn door de lawi-nes geblokkeerd, terwijl telefoon-verbindingen en electrische lei-dingen zijn vernield. Het trein-verkeer langs de Sankt Gott-hardt-spoorweg wer; gestremd,doordat een lawine op de railswas terechtgekomen. Meer dan1000 reizigers waren gedwongende nacht door te brengen in despoorwagens, in afwachting vanhet vrijmaken van de sporen. Inhet gebied van Arosa in Zuid-Zwitserland werd een trein ge-blokkeerd in een tunnel, aange-zien beide uitgangen door lawineswaren versperd. In deze trein be-vonden zich ongeveer 60 reizigers.

Innsbrnck, de hoofdstad vanOostenrijks Tirol, met een bevol-king, van ongeveer 100.000 ziele»,de bezettingstroepfn niet m<_ge-rekend, is zonder drinkwater ko-men te zitten, doordat lawinesvan sneeuw., aard. en rotsblokken;ic stedelijke waterwerken gro-tendeels hebben verwoest.

In het Zlwitserse gebied Mon -'igry nabij de Franse grens wer-den enkele ctorpen geïsoleerd.Vliegtuigen wierpen voorradenvoor de bevolking uit.

China is goede klantin Singapore

De Chinese volksrepubliek iseen sterke concurent van Ameri-ka wat tetreft liet aankopen vanrubbe>\ aldus meldt United Pressuit Singapore. In de afgelopenweek kocht China bijna 6.000 tonrubber, en volgens zakenikringenstaat op een plaatselijke bank inSingapore nog een bedrag voor deaankoop van 2000 ton rubber.

Deze rubber worr't volgens dezekringen grotendeels via Hongkongafgevoerd naar communist .cihChina. De Chinezen kopen deruibber met behulp van agenten.in Hongkong. Men, wees erop, datér geen beperkingen bestaan opde verkoop van Maleisc; rubberaan Rusland of diens satellietlan.den, en dat politieke en militairekringen zich hebben gekant te-gen aen dergelijk venbod, of tegenheperkingen.

Deze kringen, aldus UP, zijnvan mening dat „de bodem zrlweg<val>len" van de huidige rub-ber-boom, wanneer Amerikaalleenkoper op grote schaalwordt.

Zijderupsenteelt in hetSolose

De zijderupsen teelt wordt voorhet merendeel in het Wonogiri-se dooT de ibevoll!. ng o*> hun eitrenerven beoefend. Ook in het Kla-tense en Sragense wordt dezeteelt beoefend.

Naar Aneta verneemt, heeft deteelt reeds een grote voorraadcocons opgeleverd. De bewolkingachjter. die het aan voorliclrin?en leiding inzake de bewerkingvan deze cocons ontbreekt, kar■van deze gelegerheiic? niet voldoende gebruik maken. Tbansworden de cocons gebruikt voorhet opvullen van matrassen, ter-wijl de poppen van de eijderup-sen na gabaifcken te zijn, als ge-recht worden opgediend.

Birmese regeringstroepen heilben 50 mijl ten ZO van Mandalayeen aanval van ca 500 commu-nisten afgeslagen, waarbij 20 com-munisten werden gedood,

Irian, RTC en AustraliëStaatscommissie ingesteld

Verklaring van minister Moh. RoemEerst na 'beëindiging van .het werk van de nieuwe staats-

commissie voor bestudering van de verdragen tussen Neder-land en Indonesië, za_ de regering de geëigende stampenoverwegen. Slecht op basis van een overdracht van descuvereiniteit over Irian aan Indonesië zal de regering,nieuwe besprekingen kunnen voeren. De regering heeft ditmedegedeeld en wacht nu op de Nederlandse reactie-

Aldus zeidc minister Roem inde e_.d>ers vermelde persconferen-tie o.p vragen van journal'sten.

Inmiddels is de bedo.-.ld->. staats-commissie ingesteld. Voc-_atier'.$ pof Supomo en vice voorzitterPrawoto Mangkusasmito. Ledenzijn : dr A, K. Prin^godu-cdo, drDjody Gondokusumo. Hamid Al-sradrie, dr Kartadiumena. I. J.Kasimo. drs Khouw Bian Tic,dr Koentjoro Pcerbcpranuto,Margono Djojohadi^o^oemo drMohammad Kosas:h Pur.varrega-ra, dr Muhammad Ya.nia, Kal.T. B. Simatupang, dr Soebardjo.Soandjoto,' dr Sos ohad kusumo,ir A. M. Tambunar.. en dr TengTjin Leng.

Secretarissen zijn : dr AbdoelWahab Soerjoadiningrat, dr Soe-mardi Mangoenkoe?oeni'\

Naar, „Antara" verneemt, be-steedt de Indonesische reger ng

■ vojle aandacht aan de Austra-lische bezorgdheid" t.a.v. een In-donesisch V/est-Irian. Zii zal d"nodige garanties verstrekken, ..datoverdracht van West-Irian aanIndonesië geenszins een bedrei-ging zal betekenen voor Oost-Irian, het gebied onder Australi-sche souvereinit:it." Bovendienerkent zij de strategische belan-gen van dit gebied voor Australiëen terzake leeft bij Ir.donesisch-autoriteiten de wens, goede be-trekkingen van nabuurschap teonderhouden, ook met Australië.Pedo m a n heeft de in-

druk dat de Indonesische rege-ring de jongste uitlatingen vanofficiële personen in Australiëtamelijk mild acht; men schrijftdeze tamme reacties onder meertoe aan Am:»ikaans-Britse in-vloeden. Bijzonder enthousiastis men intussen over de Austra-lische houding niet, doch er is welhoop dat Australië zal kunnenbijdragen tot vlotte afdoeningvan de zaak.

Met „RMS” gemerktgeld

Werden bij een vorige tolkend- |making van heit militaire ge_agIndonesische bankbiljet.en ge-merkt ..R.MjS." (Rcirrfbliek Ma-lu_u Seiatan), veifoaden, een Ibe-kendanaking ivan 20 Januari cieeltmede,' dat öe circulacie va.ideze bankbiljetten toegestaan isen dat dit ;geid. in afwachtingvan de maatregelen der regering,van waarde ibLijift. De overwegingtoe het besluit is. dat nog nietvoldoende geld ter iniwisseiiing tnvervanging van het «iet ~RM3'gestempelde papiergeld voorradigis.

India en IndonesiëDe export van Indonesië naar

India omvat onder het Zateriaggesloten handelsverdrag o.m.palmolie, cqipra, kokosoiie. mana, djatihout, betelnoten, enkruiden, tin, taibak-detktoladen,ruwe huiden, rottan, gommen "nharsen en enkele andere artikelenwaaronder etherische oliën enpalmkernen.

De export van India naar In-donesië omvat onder meer : ka-toendraad, katoenen stoffen,kunstzijden stoffen, tricotags,textielgoederen voor het hui.;-hiouden, naaigaren, metaal en me.talen artikelen met inbegriji v.nla: c?bouwmachine-rieëa, huishou-delijke artikelen niet inbegripstorm- en andere lantarens, gwerk, aluminium-goeüeren, ;dewerk, plywood, cement, lijnolie,lakken, pharmaceutische' producten, electrische artikelen met inbegrip van draai; en kabel, pla-fondfans, takeiieten fitt neen enelectrische motoren, chemischeproducten met inbegrip van Na-trium-.igromaat, Natrium-sul-faat enz., tabak, steenkolen, ju te-goederen en andere productenwaaronder sportartikelen.

Handelsovereenkomsttussen Noorwegen en

IndonesiëOSLO, Jan. (Reuter). Het

Noorse ministerie van buitenI_nd.se zaken heeft bekendge-maakt, dat er te Bern op 12 Ja-nuari j.l. door onderhandelaarsvnn Noorwegen en Indonesië ?e:ihandelsovereenkomst en een, lijstvan góéderen voor het wederzijdsehandelsverkeer in lasl zijn geoó-rafeerd. De onderhandelingenwaren voor Kerstmis te Oslo be-gonnen, en werden te Bern beën-digd.

Volgens de overeenkonjst zalNoorwegen machinerieën, le<ver- itraan, cellulose, papier, carton envishaken aan Indonesië leveren.Door Indonesië za. rubber, tin,tabak, specerijen en coora aanNoorwegen geleverd worden. Hetwederzijise handelsverkeer zalbelangrijk worden vergroot. De

'Noorse regering heeft ook tech-n sohe hulpverlening voor deontwikkeling en het herstel vande Indonesische industrie aange-boden.

%300 Chinese zakenlieden in de

Phiüppijnen hebben beloofd dePhilipptfnse regering volledig tézullen steunen in de strijd tegen09 conunttniste'n, 1

Leger slaags metrainpokbende

Leden van het Indonesischeleger raakten Zondagavondslaags met een rampoktoemxis inhet gebergte bij Tjiteureup (tenOosten van Bogor). De bende leedgievoelige verliezen en we/d ge-heei uit elkaar geslagen. Hoeveeldoden cai gewonden er hielen, isnog niet bekend. Het is verrnoe-.'eiijk dezelfde bende, die vorigeweek Zondag, de woning van deheer Liem Djo;ti San te Bogorrampokte. De Ten/tara nam eenhoeveelhe.d goederen in beslag,welke van roof afkomstig waren.Hieronder bevindt zich vermoe-delijk eein gedeelte van de eigen-dommen van de heer Liem DjoenSan.

Aanslag of intimidatie?Auto van mr Teungku Hasun

beschotenEen tot duiver onbekende militair heeft gistermorgen te

09.15 twee schoten gelost op de auto van mr. Teungku Hasan,parlementslid en oud-gouverneur van Surnatra-

'Mr Hasan was juist uitgestaptvoor het parlementsgebouw, enbevond zich dus niet in de wa-gen.

De auto reed van het park'terrein voor het parlementboyw weg in de r.en....Baru, toen twee schoten kioiTwee kogels drongen *oor 'dr;achterruit van de auio, maa:lu_kig werd geen der ove.ig.inzittenden getroffen. Onmiddel-lijk daarop reed een vrachtautomet grote snelheid de _nmid<l-lstot stilstand gekomen au^o voor-bij en verdween in de richtingPasar Baru.

Op deze vrachtauto bevondzich een persoon, in m itair uni-form met een geweer.

Hasan bij het parlementsgebouwuit was gestapt reed de auto mét4 inz ttenden, waaronder de se-cretaris van mr Hasan en Jechauffeur, het plein voor het ge-bouw weer af..

-. Voor. ie tegenover het parle-mentsgebouw ; tosk stondeen militaire truck geparkeerd,waarin,zich een 1 d van het leger ibevond,.die nbch een Ambonnees,noch een Nederlander was, aldusmr Ha jan.

I Toen de auto de weg naar Pa-sar fajswu opreed en zich onge-veer 10$, meter van de kiosk be-vond,, weiüen pïotstil.-g scilC _11ge.osi, c;.e iwee ga^en in de ach-terruit veroorzaakten.

_n 'verbant, mtt de afstanddient volgens mr Hasan betwijfeldte woraen of de aaaer wist meewiens auto hij te aoen had. Mis-schien »a;en e schoten als in-timidatie bedoeld tegen het par-lement,, a dus mr Hasan.

Van mr Hasan vernam S ï oP o nog het volgende : Nadat mr

Ierse reactie op training vanNed. vliegers in Noord-Ierland

Minister Stikker: „Nederland kiest geenpartij in Brits-ierse conflict"

LONDENDERRY, 22 Januari (Reuter). „Firef'ly"-jacht-vliegtuigen van de' Nederlandse marine landden Maandag'in Noord-lerland, om deel te nemen aan een gecombineerdeoefening met de Britse marine.

Boycot ,De havenarbeiders van Dublin

weigerden Maandag 300 ton Eruitte ontladen die uit Amsterdamwaren aangevoerd, toen zij ver-namen dat de Nederlandse vlieg-tuigen te I/or.tionderry warengearriveerd.

Zij verklaarden te handelen oplast van de lerse vakbond vanzeelieden en havenarbeiders. De„AntiiDa.rtition Association" pos-teerde voor de Nedeilandse legatieen de Britse ambassade.

De lerse regering protesteerdetegen de (beslissing de Nederland-se vliegers in U'.ister te oefenen,hetgeen wpurdit besahouwd ais eenschending rvan de lerse souve-jreiniteit en als een partij-kicz;:..!in het lers conflict. Oud-tpresi-; dent. ,de Valera heeft verklaard,jde bóüaing van Nederland niet tekunnen begrispen. De lersie so-cialistische partij heeft een drin-gend! beroep .gedaan-pp de P.v.d.A.om te toewerken, dat de Neder-landse strijdkrachten worden te-ruggetrokken.

Stikker antwoordtB. de behandeling der Neder-

landse begroting-1951 van buiten.land.se zaken, verklaarde ministerStikker over deze kwestie : ..Ne-derland wenst geen partij te kie-zen in het lerse conflict.

De- regering betreurt het, datde oefeningen van Nederland-evliegtuigen in Noord-lerland- doorde lerse regering worden geaienals een erkenning van het feit,c.at-Nederland de zajüe van Enge-land; beeft gekozen. Het is moei-lijk een practisdhe cplossin. tevladen voor dit tpr-bieem, wan.de basis in Noord-Herland is deenige waar de niarine-ivlie^ei-.; déopleiding Wimnaa krijgen die zijnodig 'hebben,"

■-Zaterdag is een staking uitge-

broken 03 de thee-ondernemingKertamaöah in het Pengalengan-se. Bij deze staking, georganiseerddoor de ©arfoupari, zijn ruim 600arbeiders betrokken. De aanlei-ding vormt het ontslag van uim300 arbeiders.

Peking bereid tot cease fireAmerika acht voorwaarden echter

onaanvaardbaarPolitieke commnissie verdaagt zitting

LAKE SUCCESS, 23 Januari (UP) De regering van deChinese volksrepubliek heeft het voorstel van &é VN aan-vaard om een ~cease fire" in Korea af te kondigen voordatbesprekingen over de problemen in het Verre Oosten wordengeopend. Deze mededeling werd ontvangen door de Indiaseambassadeur in Peking in antwoord op een Indiase nota,waarin om nadere inlichtingen werd gevraagd over hetChinese antwoord op het voorstel van de VN voor het sta-ken van het vuren. Bij de opening van de zitting van de poli-tieke commissie van de VN Maandagavond las Sir Benegal Rau,de Indiase gedelegeerde, die speciaal had verzocht als eerstete mogen spreken, de mededeling van Peking voor. Daar Pe-king in deze mededeling de verzekering vraagt te zullen wor-den toegelaten tot de VN en tevens terugtrekking vraagtvan de Amerikaanse strijdkrachten van Formosa, werd hetaanbod door Amerika onmiddellijk verworpen als ~een door-zichtige poging om verdeeldheid in de vrije wereld te ver-oorzaken". Sir Benegal Rau stelde voor de zitting 48 uurte verdagen, opdat de leden de Chinese mededeling kondenbestuderen. Dit voorstel werd, ondanks 'heftige Amerikaansetegenstand, aanvaard met 27 stemmen voor, 23 tegen en 6onthoudingen.

Het antwoord van de Chinesecemmun'sten. zoals voorgelezendoor de Ind: aite gedelegeerde,luir'de :

„Als het principe, dat alle 'oui.■;■ ten' andse troepen uit Korea zul-; len worden teruggetrokken in deI practijk i-s gebracht is de Chine-

nese volksrepubliek bereid deI verantwoorde'.ijfrlrid op zich te

nemen om de Ch nese vrijwilli-gers in Korea te adviseren naarChina terug te keren.

Ten aanzie:: van de beëindiging-van :e oorlog in Korea en hetvinden van ieen vreedzame oplos-sing voor de problemen van Ko-rea is de regering van de Chine-

t se volksrepubl ek. van mening dat■ dit kan worden bereikt in driet staippen.

Ten eerste kan tot het staakthetvuren gedurende een beperkteperiode worden besloten op ceeerste bijeenkomst van de zevenmogendheden en zij kan uitge-voerd worden terwijl de onder-handelingen worden; voortgezet.

Ten tweede dienen — teneindede strijd in Korea volledig tebeëindigen en om die vrede inAz ë geheel te verzekeren — allefacetten die aan de po itieke ont-wikkelnig zitten, in beschouwingte worden genomen opdat over-eenstemming zal worden bereiktop ie volgende punten :

a. Stappen en maatregelen voor■ het terugtrekken van alle bui-

tenlandse troepen.b. Voorstellen, die aan de Ko-

reanen zullen worden gedaanvoor het oplossen van de interneproblemen door het Koreaansevolk zeltf.

c. Terugtrekking van de Ame-r kaanse strijdkrachten van For-mosa en uit de wateren rond For_mosa, overeenkomstig de vierkia-I ring van Cairo en ie overeen-komst van Potsdam ;

d. De andere problemen in hetVerre Oosten.

Ten derde moet de definitievebevestiging van de rechtmatige_ os.ue van de Chinese vol_srepu-bi ek in de Verenigde Naties ver-zekerd zijn.

Oppositie tegen het p an vooreen wapenstilstand in Korea, zo.als thans voorgestel... door deGhine_..e communisten en in depolitieke commiss.e voorgelezendoor Sir Benegai Rau, werd on-middelijk tot uiuig g-bracht door

de Griekse afgevaardigde,A 1 e x i s K y r o u, die zeide,dat het prestige van de VN eron: er zou lijeirn als de VN zoudentoegeven aan hst Chinese tegen-voorstel. Hij wees er op, dat hetChinese tegenvoorstel reeds eeneerste1 teken is, dat commuiil;'ti.cih Ch.'na is teruggekomen vande halsstarrige eis van ~eerst on-derhandelen, dan pas een .eveltot het Staken van het vuren"

De Turkse gedelegeerde ver-klaarde, dat het ~in vierband metde zogenaami.e nieuwe situatie"zeer wel mogelijk zou zijn dat inKo:ea binnen enkele dagen eenvreedzame oplossing zal wordengevonden als „onze tegenstanderste goeder trouw zijn". Hij ze:de,dat de laatste paragraaf van deVN-ontwerpresolutie ,4e deurwijd open laat".

Hernar, Santa Cruz van1 Chili wees er op, dat het voorstel van Rau, om de zitting' teverdagen opdat de afgevaardig-den, hun regeringen zouden kun-nen raadplegen en een nieuweontwerpresolutie zouden kunnenopstellen, wel een goed lexcuuswas voor het uitstellen van een'beslissing maar niet voor het uit-stellen van ,e debatten.

Rau's voorsiel tot verdag'ngwerd aanvaard. De Amerikaansegedelegeerde, Warren Aust n, riepuit : ~Uitstel, verdaging, opschor-ting !"

De zitting werd verdaagd totWoensdagmiddag 3 uur.

Missie Dulles naarTokio vertrokken.

WASHINGTON, 22 Jan. (TJP)Jchn Foster Dulles, die de Ame-rikaanse pogingen leidt om tekomen tot een vredesverdrag metJapan, heeft verklaard te zullentrachten de Japans-Amerikaansebetrekkingen op te bouwen opeen fundament van vriendschapop lange tenmij'... „Japan heeftbewezen het waard te zijn zeg-genschap te krijgen in alle na-tionale en internationale kwes-ties", aldus Dulles.

Voor hij Maandagavond in hettoestel naar Tokio stapte, ver-klaarde Fositer Dulles goede hoopte hebben dat een op oss ng vandit probleem binnen ie komendezes maanden kan worden bereik.Deze missie naar Japan zal ca 3weken in 'beslag nemen.

Na terugkomst in AmeriKahoopt Dulles een gedetailleerdontwerp voor een vredesverdragte kunnen opstellen, indien hijtot overeenstemming kan komer.met de Japanse leiders. Dit om-werp zal dan —naar men hoopt —de base kunnen zijn bij :'e be-sprekingen over het vredesver-drag met Japan, tussen de landendie met Japan in oorlog' zijn ge-wees...

LeeuwenjachtEr Heerste Maandag paniek in

de benedenstad van Rome, Appia.De ibewoners sloten ijlings ramenen deuren, want de leeuw ..Sul-tan" van het plaatselijke circuswas uitgebroken. Vier leeuwenwaren in totaal uitgebroken doch„Sultan" slaagde erin van hetcircusterrein ce vluchtten. Hij ter-roriseerde de cmge^ing, totdat cepol.tic hem neerschoot met eenklein machir.ege.weer. (AFP.

De AmbonnezenDEN HAAG. 2B Jam. (ANP).

Het gerechfcihbf te Den Haagheeft heden het vonnis van depresident van ti'e arrondisse-menibi'_ec.h:'jbar__ te Den> Haag inhet kort geding «van de Amibonne-se militairen tegen de staat derNederlanden ber'krachitigid. metdien verstande dat het ge'recats-hcf daarenbaven aan de staat fierNederlanden de demiolbillsatie enafvloeiing ter plaatse, dus opJava, heeft verbaden.

De uitspraak -van het gerechts-hof luidt : „Verbiedt appellantde wegvoering, afvloeiing of de-m:toii.satie ivari geïnterneerden enalle andere ox> Ja.va thans inkamipen 'veii'ailijivende Amibonneseoud; KNIIL-militairen of de bijhen behorende gezinnen, zonderhun toestemming, naar of bin-nen door AFRtI- troepen, dusdoor de regering der RepubliekIndonesië, bezet of beheerst ge-bied".

Het Hof heeft te staat nietveroordeelt tot de maatregelwaarbij een dwangsom werd ge-eist voor efllk schiip dat van Javanaar het geibied der Zoiid Mo-lukiken zou vercre'kiken. De' pleitermr Van Rijokevorsel verzochtdit niet te doen.

Er is nog niet bekend of destaat in hoger beroep zal 'gaan.

(De Nederlandse regeringgaat, naar PCJ gisterenmeldde, in cassatie. — Red.Nwsg.) -Het leven te Djakarta

Vanwege het basisqommandowordt ons medegedeeld, dat wijhet interview van overste Taswinmet Antara onjuist hebben geïn-xenprete_er_l. De basiscommandantheeft slechts opgemerkt dat in-dien de criminaliteit mocht stij-gen, het mogelijk zou zijn eennooaiverordcnin:; oip basis van de'SOB in het leven te roeper... Daar-toe is echter voorshands geenreden, daar de criminaliteit nietstijgt doch eer een neiging totdalen vertoont.

**«Maandagmiddag 12.55 deed zichj&an boord van een K.P.M.-schlpin de haven van Priok een ern-stige ontploffing voor in de ma-oh-nekamer. Een compressorsprong uit elkander. Vijf mensenwerden gewond en moesten naarhet K.P.M.-ziekenhuis wordenovergebracht. De oorzaak van deontploffing is onbekend._ , ***R. Bin R. raakte Zondagmor-gen op Senen zijn fiets kwijt, diehem door een straatrover afhan-dig werd gemaakt. Toen de be-nadeelde 's avonds in Djatinegaravoor bioscoop Centraal stond zaghij de straatrover op de gestolenflets voorbij rijden. R. waar-schuwde een politieman, die inzijn nabijheid, stond. De politie-man wilde de straatrover grijpen,doch deze trok een pistool enloste enige schoten op de agent,die onmiddellijk het vuur beant-woordde. De politieman kreegassistentie van een collega, waar-door hij erin slaagde de schutterte arresteren. Het bleek een ze-kere A bin S. te zijn, afkomstigvan Kalibata.

Luchtverkeer metbuitenland

De volgende luchtpassagiers uithet buitenland arriveerden Dinsdagop Kemajoran :

Per K.L.M, uit Amsterdam : famW. van der Dool, W. K. A. Mol,J. G. M. Rompel.

Vertrokken naar het buitenland.Per K.L.M, naar Amsterdam : J. A

MaoArthur, fam. A. M. Smlte H. B.F. Vogelpoel, lam. W. van der Stok

Wat, Waar, Wanneer?Woensdag 24 Januari

A.M.V.J. 20.00 u Dansmuziekdoor de Optimisten43e A.A.T. 20.00 u Filmvoor-stellingCanbne Laan Holle 20,00 uDansmuziek

Heden a/vond

The 5 Swing Cats jif654 -Il

Marktnoteringen(Medegedeeld door Dunlop

& Kolff)23 Januari 1951

Koffiel.Rebusta La.m.rnng V 580 K 5502. „ Bali V6153. W.1.8. V7OO '4. AraJ'oica, V 800/900Citro n e 1 1 a

I.A. Contract K42 (Jan/Febr. le-verin-O

2. idem V 41.50 (April/Mei/Juni levering)Peper

1. Zwarte Lawpong K 28752. Witte Mtmtoik V 4800 (fob.

P.-Pinang)Tapioca

1. Ondèrn. VBO2. AAA. VB5 (zonder zak)3. AA. V75 idem4. Gapleiktmieel V37 (Febf/Mrt.

levering)

Ked e 1 e1. P.M.I. Modj'okerto G 132.50Kat.l d j u '1. Gepeld & ongesorteerd V 175

2. Glondong' V 135Kruidnagelen

1. Zanzibar V 1500 K 1450Mais

l.Gele nieuwe oogsit V 75Inducernen t

l.Djakarta V 2.50 G 2.50RubberJan. Feb. f.o.ib. hoofdhavens:sheets I : 1185 gedaansheets II : 1165 koperscJêpe I : 1205 koperstone : good deimand tor neartü

furcher easif-r

Mevrouw Goorissen werd Vrijdag prijswinster in eenconcours d'elegance te Bandung. De burgemeester over-handigde mevr. Goorissen die in Minangkabaus costuum

was de prijs van R- 1000. (Aneta)

De Indonesische athleten die zijn gekozen om Indonesiëte gaan vertegenwoordigen op de komende Azia-

tische Olympische Spelen te New Delhi, zijn in eentrainingskamp ondergebracht. Een goede nachtrust is

een voornaam onderdeel van de training >(Foto: Ipphos)

NIEUWSGIER VAN WOENSDAG 24 JANUARI 19512

Page 3: De Nieuwsgier Num. 118 Jaargang 6 24-01-1951

VLADIMIR NABOKOV

„Zo oud als de wereld is”Vladimir Nabokov, Laußhter in theDark, Signet-bodes 1950 (eerste druj.hij de ~New (Direetions", 1838).

r\E Amerikaanse Pokcet-books hebben jongen geworpen, bij

*"' reeksen. Zo zijn er nu al een aantal nieuwe series uitge-komen als de Bantams en de Signets en nog een enkele meer,die de Amerikaanse boeken-fabricatie op gang houden. Menkan niet zeggen dat het oorspronkelijk zeer redelijke peil vandeze cheaper editions in de laatste jaren gestegen is, integen-deel, en men bemerkt vooral met enige teleurstelling hoe tel-kens weer dezelfde reeds bekende namen en titels opduiken :O'Hara, Dreiser, Farrell, Dos Passos, Caldwell, Steinbeck enverschillende klassieken als Jan Eyre, Walden, Moby Dick enz.Deze terugkeer tot het beproefde is feitelijk een bedenkelijksymptoom van angst voor het lopen van risico en dit tekent opzichzelf weer de labiele situatie van de uitgevers in deze tijdvan stijgende onkosten. Een nieuw boek dat niet zoals JohnHersey's „The Wall" een best-seller werd brengt men een-voudig niet in herdruk uit en de avant-garde literatuur wordtpractisch uitgesloten.

Maar als dit nu eens een keer |niet gebeurt en wèl de naamvan een vrij onbekende schrijverin de series verschijnt, dan ver-dient daar ook alleszins de aan-dacht op gevestigd te worden. i

Zo verscheen vorig jaar, inMaart 1950, in de S gnet ree&seen boek van een zekere VladimirNabokov, waarvan, de schrijvervoor het grote publiek (in Euro-pa althans) een oinbekend.e was.In Amerika kende men hem ietsbeter door een tweetal romans,waarVan vooral zijn satyre op detotalitaire staat „Bend Sinister"(194.Ï) èn om zijn onderwerp, _nom zijn kwaliteiten èn om zijnleesbaarheid een nrmere kr':nr,bereikte, mis.ch en ook door eni-ge complimenten de de b-kerneisessayist en kritikus Edmu.idWilson aan de sch: ijver derd toe-komen. Nabokov's naam werd Ir,ieder geval met dit boek en zijn'vorige roman van '44 (..The Se-cret Life of Sebastian Kn'.ght")min of meer gevestigd en .daar-mee is hij langzamerhand binnenhet gezichtsveld van de ütera.u-re-tousinees gekomen.

Toen bleek hij reeds een helereeks romans in het Russisch tehebben geschreven onder de naamvan Vladimir Sirin, Sirin/Nabo-kov is namelijk Rus van geboortedie in 1919 naar Engeland uitweeken in. Cambr dge studee.de. Hijwoonde lange tijd in Duitslanden Frankrijk. In Mei 1940 behoorde hij tot de vluchtelingen dienaar Amerika wisten te ontko-men. Eén wan de Russische boe-ken van Sirin „Camera Obscura'werd in zes talen vertaald,. In1938 werd het in Amerika uitge-geven bij de high-brow en avar.'-.arde-uitgever bij uitnemendheid,de „New Directions".

DIT is het boek dat thans inde Signet-reeks is verscho-

tten, zij het onder een nieuweAmerikaanse titel : „Laughter inthe Dark" en met een omslagwaarop een knappe mtan vanmiddelbare leefijd staat van hettype waaruit de Hollywood-ac-te.ir.-_. zijn gesneden .«aar degestandariseerde Amer'kaansesmaak). Naast hem staat metneergeslagen blik een aller1:"fstjong meisje (.hamdcup breasts" !)geheel geschapen naar het ideaalvan de „Saturday Evening Post".

Het verhaa'-zelf, — waarvanhet thema ..zo oud als de wereldis" — speelt niettemin in Berlijnonder Duitse mensen. Het begintalleraardigst en veelbelovend :

„Er woonde eens in Berlijn,in Duitsland, een man Albinusgeheten. Hij was rijk en geluk-kig. Op zekere dag verliet hijzijn vrouw en kind om een jon-ge maitresse. Hij hield vanhaai', maar zij niet van hem.Zijn leven eindigde in ramp-spoedt Dit is de gehele ge-chie-<_ei:is en we hadden het hierbijkunnen laten, als we niet 'netplezier in het vertellen haddengekend. En ofschoon er op eenbemoste grafsteen nog altijdgenoeg' plaats is voor een graf-schrift — de verkorte vertevan 's mensen leven — detailszijn toch altijd welkom."

Dan komen de details, dankomt het verhaal, verteld methet intense genoegen van de ver-teller. Nabokov is gewapend meteen tweetal eigenschappen, dienaar men zegt. altijd des vertel-lers moeten zijn :„a dramaticsense" en „a pecuiiar eye for de-tail" en hij bezit beide in sterkemate. Hij heeft gevoel voor dedetails en voor de spanningen inmenselijke verhoudingen ; hijgeeft aan zijn handeling een ster-ke emotionele stimulans en hijkan op bijna geraffineerde wijzeeen situatie scheppen en schet-sen. Maar vóór alles bezit hij deeigenschap van dóór te kunnenvertellen en de lezer die hemvolgt, leest ook door terwijl zichaan zijn ogen een soort film ont-rolt, want de voorstellingswijze istypisch „filmisch". Terwijl de om-schrijving toch met litteraire mid-delen werkt, zet men het v?4'haalonwillekeurig in filmbeelden overen beseft hoe uitstekend het zichvoor een scenario zou lenen. Hodresultaat heeft iets van een be-tere thriller.

Een adembenemende spanning-bij een zo simpel gegeven ! Vande aanhef af tot bij de laatstebladzijde toe leest men het in éénruk uit en beseft dan pas raenige tijd, dat het toch eiger.lijkniet zo aardig was. ja zeif-..dat het boek vele gebreken ver-toont en het ergert dat men zichheeft laten inspinnen door etnvertelwijze die een mengeling vanaanleg en routine moet zijn.

Als Nabokov door de heer Char-les Timmers in het tijdschrift„Libertinage" tot de grote figu-rer. van de z.g. ,Jost generation"wordt gerekend, dan verwonder»men zich er eigenlijk over. Dia

LAUGHTER in the Dark" iseen kr.ap verhaal, maar alsproza meer knap dan wat ar-

Het is ook zeker niet geschrevenzonder een vriendelijk hoofdknik-je in de richting van de lezer, dieniettemin onder de ban van hetverhaal komt, een verhaal metsoms voortreffelijke psychologi-sche „trimmings" (zoals iema_dop het omslag het uitdrukt) maarvan allerlei toevalligheden af-hankelijk, van kennelijk uitge-dachte situaties, die zonder ui,-zondering naar het sensationelezijn getrokken (de dood van netfctad situatie in d.blokhut, de moord aan het slot

Boekbespreking

boekje althans, rechtvaardigt dekaïakcenstiek en het gunstig?oordeel niet. Maar als men hetartikel overleest, kan men juisttussen de regels doo_ opmerken,dat hij juist ..Laughter in theDark" (dat overigens wèl ge-noemd wordt) niet kent en. datzijn mening hoofdzakelijk geba-seerd is op „BendSinister ", waarvan hij een uitstekerd fragmentopneemt uit de vertaling die hijkennelijk betzig is voor de uitga-ver Van Oorschot te maken.

,/Laughter in the Dark" : allesbij elkaar een bijzonder leesbaarboek met kwaliteiten dat niet-temin in het werk van Nabokovals een intermezzo zal moetenworden beschouwd.

R. NIEUWENHUYS.

Het verloren evenwichtIs de moderne kunst symptoom

van existentiële storing?gINDS de eerste wereldoorlog keerden de bezorgde en

pessimistische cultuurprofetieën regelmatig terug, voor-al nadat Oswald Spenglërs „Untergang des Abendlandes"velen als de trompet van de apocalyptische engelen in deoren had geklonken. Het ligt voor de hand, dat deze wijzeom sombere cultuurhistorische panorama's te ontwerpen,na de tweede wereldoorlog met zijn nu werkelijk apoca-lyptische catastrophes nog meer vrienden zal vinden- Totnu toe is dit hoofdzakelijk in de philosofie en in de litera-tuur gebeurd, en alles wat onder de echte of onder valsevlag van het existentialisme zeilt, staat hiermede recht-streeks in verband. Maar het was te verwachten, dat dezuiver geschiedkundige conclusies uit de nooit geheelbegrijpelijke ervaringen van het jongste verleden steedsmeer naar een formulering verlangden. De nieuwe visieop de loop van de twintigste eeuw deed de historicusvragen "' hoe was dit mogelijk ? En begrijpelijkerwijszocht men in de ontwikkeling van de negentiende eeuwnaar stromingen, gedachten en reacties, die op het gebeur-de in de twintigste eeuw een beter licht zouden kunnenwerpen. Aldus dr K- J. Hahn in D e T ij d.

DE Oostenrijkse kunsthistoricusHans Sedlmayr heeft de po-

ging ondernomen op deze vraageen gefundeerd antwoord te ge-ven, schrijft dr. Hahn. Zijn in1948 verschenen en nu reeds voorde tweede keer opgelegde boek„Verlust der Mitte" (Otto MullerVerlag, Salaburg), geeft in de on-dertite het exacte doel' van hetonderzoek aan: „De beeldendekunst van de 19e en 20e eeuw *?lssymptoom en symbool van detyd". Dr. Hahn noemt dit hüg^i~een zeer gedurfde en origineleworp die terecht zeer veel be-wonderaars en met niet minaerrecht critische beoordelaarsvond". Men mag hieruitrustig af-leiden, dat Sedlmayr er in konslagen enkele essentiële puntenvan het gehele vraagstuk te ra-ken, zo betoogt hij, in het bijzon-eer kon hij nieuw materiaal uitde kunstgeschiedenis verzamelendat zijn gehele visie tegelijk sug-gestief en verontrustend maakt.

Dit blijkt uit opzet en opbouwvan het gehele boek. De 'schrijverzoekt naar de symptomen die eer.„diagnose van het lijden van ietijd" mogelijk maken en caaröijbehande t hij niet de weg van degewone kunsthistorische methode.Want het gaat reeds boven dekunstgeschiedenis als wetenschapuit als men het kunstwerk alssymptoom en in hoofdzaak alssymptoom gelbruikt om ce geeste-lijke toestand van de tijd te on-derzoeken. Daarenboven houdtzich Sedlmayr niet alleen aan degrote, klassieke en representatie-ve kunstwerken.

I Weer grijpt Sedlmayr eenI citaat op, om zijn stelling te

staven — hij kiest het meestaluit de sfeer van de philosophie,de godsiienst en de literatuur,

want de kunst is voor nemsteeds symptoom voor het ge-hele geestelijke leven. Zo ook :ndit verband: .JDevant l_om-nei'artiste moderne se trouble".(Ch'ampigneulle). Omdaf dekunst het besef voor de hiër-archie der waarden verloor,_ isoleert zij sisla, maai wordttegelijK expansief en ioordringthet a ledaaigse leven in de meestplatte vormen. Het evenw.chtis verloren, wij bevinden onsmidden in een diepe „storing"die religieuze oorzaken heeft en„slechts aan de peripherie eenstoring op het sociale, economi-sche, culturele veld is". Deschrijver somt enkele titels vanmoderne schilderijen op, dieindertaad voor zichzelf' spre-ken: Angst, Zieke Stad Ster-vende Stad, „Mon portraitsquelettisé", „Pest oben, Pestunten, Pest überall", , Terug. in het Niet".

Met de Franse kunsthistoricusAuguste Choisy zegt hij: ~so_t lesa'ous qui caractérisent .e mieuxles tendance_". Indien overdrij-vingen, uitwassen en ontsporin-gen als symptomatisch beschouwdwarden, gaat men die kunstvor-men opzoeken die in het alge-meen weinig bij de Kunsthistori-sche overzichten betrokken wor-den: de tuin in de 18e en 19eeeuw, zich ontwikkelend van na-tuur-landschap tot museum-iparkmet exot sche planten, het archi-tectonische monument, dat aanhet eind van de 19e eeuw uitzietals de steen getworden, enscene-ring van een Wagneropera, of dekunstmatige ruïne bij de Franseschil.er Ro'cert b.v., die het Pa-rijse Louvre als ruïne laat zien,het museum als „ae_thetis.hekerk", uitgangspunt van de ~mus-tumgeest" waartoe het spontanekunst-,cheppen bevriest, hetwoonhuis, de schouwtburg, hettentoonstellingsgebouw, de fa-briek — zij ondergaan een ver-andering, die duidelijk de nieuwereligieuze of a-religieuze geestopenbaart. Sedmayr projecteerta. deze symptomen tegen de ach-tergrond van zijn theologische vi-sie; die het verl.es van het theïs-me, het gebrek aan metaphysi-sche binding gestadig ziet groeien.

„El sueno de la razon producemonstros". Deze titel geeft Goyaaan een van zijn schetsen: dedroom van het verstand verwektmonsters. In deze zin leest Sedl-mayr een langzaam opkomendvermoe ren van de mens van denegentiende eeuw dat grote om-wen telingen te wachten staan.Sedlmayr volgt het spoor van diedesastreuse ontwikkeling in degrote lijnen door de gehe e 19eeeuw: het uit elkaar vallen vanhet „universele kunstwerk" in deafzonderlijke takken van dekunstbeoefening a.,s schilderkunst'beeldhouwkunst, " architectuur'die op zichzelf beginnen te staan'„rein" willen worden het orna-ment verdwijnt, het totale op-zich-Zeif-staan van iedere kunst-richting bereidt de abstractekunst voor, die de oorspronkel __«.>relatie tot de mens in zijn g2heel. verloren heety

De kunst vertoont een groeiende neiging voor het amorphe, netanorganische. Zij degradeert d»mens en heft het versehi tussenboven en beneden op. De rang-orde van de geestelijke en exis-tentiële waarden is omver ge-worpen.

Het is de overtuiging van ceschrijver dat reeds vroegere oe-rioden van de Europese cultuur,in de late Romaanse kunst, inhet manierisme van de 16eeeuw etc. de kenmerken van h-tkomende verval vertonen, alduster. Hahn. Maar onze tijd beleeftde uitbarsting en moet haarkunnen -oorstaan en bedwin-gen. Dit kan all-en dan ge-beuren als men de moed tot eenoprechte diagnose heeft. Naarvernieuwing kan slechts ge-streefd worden, als men de toe-stand als ziekte voelt, as mener onder lydt, als men zichschaamt voor de „ont-zetting"van de mens en bijna wan-hoopt .... De hoop ligt ;aarwaar het meest onder deze toe-standen geleden wordt."Al is het niet mogelijk de veel-

vuld.ge en vaak oorspronkelijkegedachten van Sedlmayer overe KUnst van .ac 19de en 20ste

eeuw weer te geven m ait kor..:'bestek, men zal zeker int aezeoeknopte weergave reeds kunnenopmaken dat het een problemati-sche onderneming is de kunstvan an.erhaive eeuw onder hetaspect van het verval te zien.Want noodgedwongen laat Sedl-

mayer alles weg wat met dezegerichtheid van de kunst in strijdzo-, namelijk de behoudende, ge-zonde, of de vooruitstrevendekrachten die niet middelpunt-vliedend zijn.. Zij zijn er zekerook. Het wordt nog problemati-scher, als men zulke symptomen

■ van verval nog verder terug inde vroegere eeuwen gaat zoe-ken.

In zijn essentiële stukken wordtde waarde van hst boek door de-ze bezwaren echter niet vei.min-derd. Wel zou men soms eenmeer levendige en meer geslotenontwikkelng van, de gedachtenwensen. Maar het is gelukt Sedi-mayr de meest opvallende symp-tomen in de kunst van de 19e en20e eeuw aan te tonen, die -n'zich de kern dragen van Ie~Krankheit zum Tode", waardoorde kunst en ook de geestvan on-ze tijd zeker aangetast zijn. Kennis van deze nood schept nietRileen pijn, maar bevcflderlde gen-zuig, — aluus dr K J.ï'laht).

Lectuur gidsOrfëntatie, nr 36

Het September nummer vanOriëntatie, dat wij enige tijd ge-leden ontvingen, opent met eenverhaal van Vincent Mahieu: ~Dekip, de hond en de muis." EenIndonesische dichter en schrijver,thans in Nederland woonachtig,schrijft onder het pseudoniem„Oeke" brieven aan een fictieveHollandse tante.

Voorts publiceert Oriëntatie eenaantal gedichten van Asrul Saniin een vertaling van Dolf Ver-spoor. W. Walraven jr. geeft her-inneringen aan zijn vader, vanwie een novelle en enige reis-kronieken dit zeer leesbare num-mer van. Oriëntatie besluiten.

Uitgaven van „DeDriehoek”

De uitgeverij ~De Driehoek"heeft ons enige bijzond«rhed-n Imedegedee'd over haar uitgaven.Het is van belang, dat wij _a In-donesië op de hoogte zijn van acuitgaven, die worden voorbereidof die zijn verschenen, maar In-donesië nog niet hebben bKreikt.Zo verschenen in de Pariaj-xeckseen, monografie over Proust door1.. Ader Winkler („Marcel Proust,op zoek naai- het volmaakte") enzal biinnenkort verschijnen, even-eens in de Paria-reeks, een boek-je van J. Moli.or: ..Asmodai vanPiaag", een monografie over F.

Kafka. Reeds verschenen ,£>eman die gestorven was" van P.H. Lawrence en een vertaling vanF. Dostojevsky's ..Memoires uithet souterrain." Ingeleid door11,.-n:y Muller verscheen in de Pa-ria-reeks een. vertaling van ~Een'brief aam God" van KënnethPatehen, Jear. Paul Sartres bedescenario's „Les jeux sont faits"en „L'engrenage" verschijnen, ineen vertaling van Ca Jia.ina de :Ligt-van Rossum, in één band. j„De Driehoek" kondigt verderaan „Olivia" dooi- Olivia, en~De poor:en van Aulis" doorGladys Smitt.Tn Nederland is bijeen ardere uitgever van ceze .schrijfster „David the king" invoorb-ie-..ing. bij ~De Driehoek"nog ..Alexandra". Tenslotte zalverschijnen van Gore Vidal ~TheCi.y and the pillar" in een ver-taling van Jo Boer.

Djuna's droomzegelWij ontvingen ..Djuna's droom-

zegel," een Nederlandse vertaling(ui.gave „De Driehoek") van„Ladders to fire" vam Anais Nin,w.dr werk d. laatste iijd veel be-langstelling geniet. Het is. eenwcnder'i.ik teder boek, waarin vazeer subtiele doch daarom netminder _i_.M:;ge__e beelden demens in zijn geestelijke armoedeen rijkdom wordt getekend. Wehopen op dit werk nog nader te-rug te komen.

Splegel en portretVan de uitgeversmij Van Dis-

' hoeck ontvingen wij „Spiegel enportret" door Marja Roe. De om.dertitel luidt ~Sp.egel en portretvan vele telgen uit het g-éslachtBorrowdale en met hen het tijd-perk waarin zij leef-? o." 'He" 'seen omvangrijk, goed verzorgdboekdeel geworden, deze ge_.cr_._-

-t denis van het geslacht Borrov,'-dale, en er moet een uitgebreide, studie aan zijn voorafgegaan om

ide tijdperken, waarin deze Engel-se koopmansfarnilie haar opgangen neergang beleefde, zo té' kun-nen beschrijven als Marja Roehet heeft gedaan. Het bock gaatwat de figuren betreft niét' diep.maar omdat zij toch onderwerpvan het verhaal zijn, komen ookde tijdperken er hier en daar wat, bekaaid af. Desondanks kunnenwij dit werk de liefhebbers vanI historische romans warm aanbe-velen, want het geeft op boeiendewijze de geschiedenis weer vanI een typisch Engels geslacht.

I Illustraties van, George Schuleinjontsieren de overigens fraaie uit-gave. d? vignetten zijn niet ge-heel en al zonder ver-dienste degrote platen ziUn echter uitge-sproken zwak.

Het negende uurDe dichter Louis de Bourbon! (Frans troonpretendent en ex-burgemeester van Oss) bundeldeeen aanta gedichten onder de ti-tel „Het negende uur." J.M. Meu-lenhuff verzorgde de uitgave inde Ceder reeks. „Toen hij het ne-gende uur zijns levens volbrachthad. zag hij d.e vallei des doodsen haar schaduwe:;-," onder ditmotto bevat deze verzameling eenveertigtal gedichten met als sa-menvattende .titels „Figuren vanhemde en ver/. _

>Van ]iefae gndood en „Nieuwe gedichten." Wh'cateren i-Alleen het üed" opge-dragen aan A. Roland Holst :. Mij is geen ding gebleven danhet Ued,

de hoop dat het na mijn doodzal duren,

al het andere zocht ik, maar ikvond het niet.— Want wat is de herinnering

aan urendat bloemen bloeiden in het jui-

chend, licht ?De zekerheid dat zij niet moch-ten duren.— Niets is bestendig van wat is

gerichtom naar het lijf te leven en te

sterven,het bloeit een dag, het kwijnt bij

dalend licht.— Wie de één bezit moet al Jeanderen derven,

het vlammendst vuur dooft toteen smeulebelt,

de witste sneeuw dooit weg %ngrauwe verven.— En ach, haar blik, haar mond,

het ongeteld

' omarmen in de nachtelijke dre-ven,.

| haar fluisteren, 'dat mij zoveelheeft verteld-— Ook dat ging heen, mij is

geen ding geblevenvan wat ik had of deed, alleen

het lied,het staamlend lied, dat ik schrei-

end heb geschreven.

i - Z~~- Y«i.

Indonesische letterkunde

Om de menselijke waardigheidEen volwaardige Indonesische roman

De eerste Indonesische roman die mij persoonlijk alsvolwaardig heelt a;uig&ü,aan, en ook aangegrepen, is hetvorig jaar verschenen werk van Pramoedija AnantaToer : Keluiarga Gerilja (uitgave Opbouw-Pembangunan,Djakarta)- Het is het verhaal van een menselijk gezin,een guerillagezin, in drie dagen en drie nachten — zoalsdie schrijver in een ten geleide zegt : „Het gezin van Ami-lah of van Saaman is één partje van het geheel der hon-derddiv.zenden gezinnen die in deze ver. lettering en el-lende meegesleurd zijn". Deze roman is een concentratievan ontreddering en men'-.lijk leed die men miskennenzcu door hem ~al te toevallig" te noemen — wat hier indeze landen geleden en ontredend is is immers naar eenjournalistencliché „met geen pen te beschrijven" — inder-doar.. tenzij op de manier waarop deze sohrijver het hiergedaan heeft.

Ik moet zeggen dat ik het boekme>t een zekere tegenzin althansbeduchtheid begon te lezen. Pra-moedija Anaiua Toer is binmentwee jaar een van de bekendsteIndonesische auteurs gewordien.en zijn productiviteit op het ge-bied vam het korte verhaal isve, rassend — :n Siasaii. iv? Mm-bar Indonesia, in PudjanggaBaru verschijnt week aait weekhaast werk van zijn hand (een !van zijn beste korte verhalen isBlora, lm Oriëntatie vertaald, ter- |wijl m heizelfde tijdschrift zal.verschijnen een vertaling van degrote novelle Dia jang Menje-rah); en in ieze verhalen bleekdeze schrijver bezeten te zijndoor de ellende en de wanhoop |van oorlog ein guerilla en bezet- iting ; zijn thema's wig.ren zo wei- Inlg gevarieerd, zijn inspiratie zo ]gelifYblijver.d. Dat ik mij afvroeg !hoe hij hierover nu ook nog wesr jeen hele roman (en geen kleine)zou kunnen volschrijven.

Maar niett alleen deze scepsisheeft Pramoedija gemakkelijkoverwonnen — ook de tegenzinin het algemeen tegen oorlogs. enverzetsromans (waarin ik wel

niet alleen sta) kreeg bij ditboek geen kans zich te laten gel-den. Keluarga Gerilja vind iknoch sentimenteel noch cijnischnoch pathetisch, om drie van debelangrijkste gevaren te noemen iwaaraan dit genre bij uitstek |blootstaat.

En het is laatst van al een |~objectieve repor.age". Niet datPrarhoedija zich niet een uitete- |kend reporter betoont. Hij heefteen genuanceerde en, vlijmscherpe 'taal tot zijn beschikking en hijhanteert die _oals nog maar wei-nigen voor hem gedaan hebben.Hij stoort zich niet al te zesr aanofficie e grammatica en officieelvocabularium — maar hij schrijftzo, dat hij die grammatica en -.a_vocabularium dwingt Z.h aanhem te storen — wie hier ..fou-ten" wil zoeken moet eerst maareens proberen, het .beter" èn evenraak te doen. Dit realisme is mde Indonesische literatuur on-overtroffen, al doet Idrus er in

i-.stp werk aan d.enken.stijl is gekenmerkt door de korte,losse, veelal kortaffe zinsbouw,die herinnert aan modErne Ame-rikaanse auteurs maar in hetIndonesisch zelfstandige functieheeft. Geen fraaie periodenbouw,maar gedachte na gedachtespringt naar voren, als in eenlos saamgeregen geheel. Vaak he-le stukken beginnen, zin voor zinmet: Dan Dan (EnEn ), wat een afgebetenhe. daan de beschrijvingen geeft diein deze sfeer en in deze taal zeereffectvol blijkt.

De dialoog, het gesprokenwoord speelt verder een overheer-sende rol in dit boek. ook dit eenvoortreffelijk gehanteerd miadeltot directheid en luciditeit, waar-doc" bv. een figuur als Amilah.de gek geworden moeder van ditg.ier.liagezin. in levenden lijvevoor ons wordt neergezet m alhaar zieligheid en ellende.

Maar dit alles zijn slechts stijl -middelen, die wel is waar totkwaliteiten worden in Pramoe-dija's hand, maar d.etoch opzich-zelf dit boeit nog niet maken tothet beste wat Indonesië tot dus-ver aan proza opleverde. Zijn we-zenlijke waarde fcriigt dit boekvoor mij door de bewogenheid,de eerlijkheid en de hartstocht _.

lijkhe.d waatrmee het geschrevenis. Hier niets van het gewildecynisme waar andere jongeren zomee te koop lopen, maar dat vaakmaar kwalijk leegte en oppervlak-kigheid kan verbloemen, niets vanhet verheven pathos waarachtersoms alleen maar onverscmllig-heid schuil gaat. Hier is een mensaan hst woord die midden in davuiligheid en de chaos van dezejaren, zit en die er niet meer uitkomt, die mee moet doen maartegelijk weet er reddeloos aan_kapot te gaan. Al die figuren zijn*stukken van Pramoedija zelf. aldie gesprekken zijn, een zoekennaar, een worstelen om antwoordop de vele vragen die dez; mensbestormen, bestormd, hebben na-tuurlijk vooral in de lange tijddat hij zelf gevangen zat. De vu-we, heftige Kartiman, gtier.lla-..oldaat, voelit opeens op eennacht dat hij sterven gaat — en ,dan laat het waarom van dewaanzin van zon leven hem in-eens ook niet meer los.

Waarom moest hij — want hijmoest ! — samen met zijn broers jzijn vader, de Nica-korporaal ver-moorden? — en hij blut tot God:~misschien, zijn mijn zond.an gec-nzonden voor U, wiant Gij deedtzelf dit nieuwe volk geboren wcr,_den. Ook omdat wij — omdat ikaan de kant van de zwakkenstond die uit zelfverdediginghamie'en. Ja, want wij staan aande kant van de zwakken. Maartoch — alle zonden die ik bedreefblijven zonden voor mij. Ik zon-digde tegen mezelf. Ik zondigdetegen de gezinnen van devijandelijke soldaten die ik dood-de. Ik zondigde tegen hun liefdedie onvervuld moest blijven-" enhij sneuvelt die nacht zonder acro;"e dageraad meer gezien tehebben — enige wens die nij nogkoesterde.

En Saaman, de hoofdpersoonals men het noemen mag, die nietnaar de guerüla gegaan is, e.: i-betjakrijder in Djakarta geblevenis omdat er toch lemana voo. aezusters en het broertje en de gek-ke moe.er moest zorgen nu hijzelf zijn vader' mee vermoord had.Deze Saaman was leidsr van eenverzetsgroep die vele vijanden on-schadelijk gemaakt heeft tot hijtenslotte gevangen genomenwordt en ter dood veroordeeld.En in zijn gevangenschap weethij dat het zo goed is —dat ditde enige verzoening is die voorhem mogelijk is — hij wi nietmeer geholpen zijn, niet door ap-pèl en niet door gratie en niet doorvlucht die hem wordt aangeboden— want er is geen hulp en geenvlucht meer- voor h_m, zomin alser voor een van de anoeren in ditboek hulp is van derden als lieterop aankomt: voor deze wan-hoop en waanzin staat een mensalleen — hier vallen anderzijdsook onderscheidingen tussenvriend en vijand weg,' een hoofd-stuk heet „Aku tak -jidjik meli-hat tuan" (ik walg niet meer vanu), dat zeggen Saaman en de ge-vangenisdirecteur tegen elkaar,en als hij tegen de commandantvan het executiepeloton zegt:„deze plicht maakt een meins toteen beest", dan heeft hij -e nachtte voren tegen die andere Be-landa beleden, over ie vermoor-ding van zijn eigen vader: „Ja;zo gruwelijk is de revolutie.

Mijn menselijke waardigheidheb ik eraan moetten prijsgeven.En nu — mün ziel en m.n

lichaam zelf. Deze dwang heb ikmijzelf opgelegd. Ik heb m_ ge-dwongen tot vrijheid en mooruopdat .anderen op deze wereldwaarop ik geleefd heb nooit mcci

zulke dingen hoeven te doen —opdat zij volop, hun menselijkewaardigheid en vrijheid kunnengenieten". En daarom is het goed

aat hij sterft - en hij heeft erspijt van nu — omdat hij mens_. — maar anders kon hij met.

„Als de ziel tegenover het li-

ch-am staat, ats de daden daewe bedreven lijnrecht staan te-genover de zuiverheid die er in

onze idealen was — dan is dat

een teken dat het lichaam ge-dood moet worden, om de ziel te

laten overwinnen. Om de zuiver-heid te laten overwinnen die e?

in onze idealen was."Zo g.vat Saaman gewillig de

executie tegtmoet. en vooral dithoofdstuk is van een gruwelijkrealisme er. tegelijk van een aan-grijpende toe.wogenheid — alsschrijver beheerst Pramoedija descène evenzeer als hij er als mensdooi- overweldigd wordt.

Tegenover de „slachtoffers";zij die in deze strijd hun mense-lijke waardigheid moeten prijsge-ven (en tot hen behoort ook deoudste zuster van Saampn dieimmers ook deze strijd totaalvoert) staan de anderen, niet al-leen de wrede en gewetenlozevijanden zonder mee;' (ook hier-bij overigens zuivere nuancering')maar ook de gevangenisdirecteur,die zo, gegrepen wordt door zijneerste en laatste gesprek mei deter dood veroordeelde da', hij sa-men met hem wil vluchten naarde guerilla. maa- Saam m wijsthem af — „Neen; u hoort nietin de guerilla — ik garandeer u,daar hoort u niet".

U bent geen strijder, U hebtgeen recht op strijd en de strijdheeft geen recht op U — Uwvrouw en Uw kinderen hebbenrecht op U". Hij is er te kleinvoor — zijn hulp is waardeloos(zoals ook de andere kinderenintuïtief maar beslist zijn geldom Saaman's lijk vrij te kopenlater afwijzen ; om hier hulp tebieden is ander kaliber nodigdan waarover deze toch niet zoslechte mens beschikt). En zelfsDarsono, de brave, trouwe huis-,vriend en verloofde van de oud-ste zuster staat buiten dezestrijd, hij is niet van het formaatdat hij hier iets te offeren heeft,hij kan er ook niets aan doendat zijn bijdrage (zorg voor deachterblijvenden, enz.), hoe edelook naar maatschappelijke nor-men, in wezen waardeloos is. Wanthet guerrillagezm is het gezinvan mensen die menselijke waar-de en waardigheid te verspelenhebben — zoals dit boek, wel-sprekender dan menig „strijd-baar" artikel over Humanity snHuman Digmity. het getuigenis— vi- ",;s die worstelt omhet enige goed dat hij kent: demenselijke waardigheid, de Kê-manus i a a n,

A. T.

Ga maar naar Nieuw - Zeeland, zegtpiloot-schrijver Viruly

„We zagen in twee dagen net één man inarmoedige kleren of in militaire uniform"

De schrijvende piloot A. Viruly"is tegen de Kerstdagen met eenSkymaster vol Nederlandse emi-granten van Schiphol naarNieuw-Zeeland gevlogen enbracht in ,Jiet Parool" verslaguit over de aankomst en hetland. K.L.M.-gezagvoerder Virulyschrijft : .

Nu weet ik eindelijk watik moet antwoorden als de men-sen vragen ; ~J. bent nu overalgeweest ; zeg jü nu eens waar iknaar toe moet gaan ?" „Als jecan werkelijk van jezelf ergensanders naar toe moet gaan, gajij dan maar naar Nieuw-Zee-land", zal ik voortaan zeggen".

De douane kon met dezestienhonderd kilo bagage haargang gaan. Maar de douane vondalles goed. ledereen vond trou-wens ailes goed. De consul nammij terzijde : „Morgen hebben zeaiiemaai werk. Ze zullen het goedmaken. We hebben ze graag :van alle nationaliteiten makenHollanders hier de 'beste burgers.Zij vestigen zich, ze maken erveel van, ze komen niet alleenom te plukken. Brengt u er nog 1maar tien du.zend".

~Onze emigranten warenimmigranten geworden. De klok |was de volle twaalf uur voorge-raakt. De zon stond in het Noor-den en awrrapakken en teïinisrac-hr-t waren k-rstcadeau's op de»langste dag van 1950. De trcpeh-hitte lag achter ons, we waren

in een echte zomer gekomen, ro-zen en gladiolen en latyrus bloei-den overvloedig in de tuinen. Defrisse heuvelen, zonoverstraald alsop een Engelse Julidag, golfdentot aan de horizon onder hetblauw.

Het ochtendblad, tSat het ver-haal van onze vlucht bracht, be-gon met zes kolom aanbiedingenvan betrekking ; hier kon beslistgeen mens, die arbeiden wilde.ook maar een half uur werklooszijn. Winkels, kantoren, fabrie-ken, 'boerderijen vroegen perso-nen in dit land, dat zevenmaalzo groot als Nederland was maarwaar niet zoveel meer mensenwoonden dan in een paar van on-ze grote steden.

ledereen, die wij spraken, wistmet opgewekte voorbeelden vanfamilies, die een jaar na vesti-ging al aardig te paard in huneigen autotje hadden gezeten, enze vertelden van de vijfdaagse ar-beidsweek, en over zoveel over-werk tegen drievoudig loon alseen mens maar wou.

De melk smaakte er onverdundnaar volle melk. Het goede, rede-lijke mensenleven, we zagenin twee dagen niet één man inarmoedige kleren of in militairuniform. Alle boter was echteboter. In de tuintjes tussen derozen zaten families, die in Euro-pa het hele leven wel nooit uitde zorgen geraakt zouden zijn enje kou ei dat ze ei- hieralleen met de allergrootste moei-te ooit in zouden gunnen ralsen,"

Standbeeld voorChairil Anwar

De organisatie van particuliereonderwijsinstellingen Taman Sis-wa treft voorbereidingen voor deoprichting van een standbeeldvan de op jeugdige leeftijd over-leden Indonesische dichter Chai-ril Anwar, zo meldt „IndKmesiaRaya".

Het beeld zal worden ontwor-pen door de beeldhouwer enschilder Hendra. Het beeld vanOhairil Anwar zal ep het voorerfvan de. Taman Siswa-school opKemajoran worden geplaatst.

Een film overVincent van Gogh

Na de oorlog zijir. enkele voortref -lelijke Italiaanse films versche-nen, die overal veel succes, oogst-ten, vooral ook door het zo uit-stekende scenario dat de grond- ;slag dezer rolprenten vormde.Cesare Z&vattini ds wel een dei-meest begaafde onder deze sce-narioschrijvers en hij is bo\dien de geestelijke vader van een inieuwe stroming in de filmkunst, {die reeds zee. de' aandacht trok.Hij heeft thans volgens de ..Volks- Ikrant" een scenario geschreven 'over het leven van Vincent vanGogh. in opdracht van de produ-cer Paul Graetz. Het is mogïlijk 'dat Zavattini het Brabantse dorpNuienen zal bezoeken, waar deberoemde Nederlandse schilder,lang heeft gewoond.

Universitair nieuwsBij besluit van de minister van

Opvoeding, Onderwijs en Cultuurddo. 3 Januari 1951 is benoemd :. (Ir D. van den Berg, Ingenieurbij de dienst der PTT, in Ban-dung, naast zijn tegenwoordigefunctie tot voorlopig hoogleraarin de Telecommunicatie en Theo.retische Electriciteitsleex aan defaculteit der Technische Weten-schappen in Bandung. MevrouwC C. E. Berends-Haar, tot voor-lopig lectrice in het vak Prac-tijkgym/nastiek Dames aan hetInstituut voor Lichamelijke Op-voeding van de Geneeskundigefaculteit in Bandung.

Verder is eervol ontslagen alsbuitengewoon docent in de Eco-nomische Geschiedenis aan diecursus tot opleiding van onderwij-zers in de Economische en Han-delswetenschappen in Makassarde heer A. van der Hoeven inverband met het s uiten van 'ge-noemde cursus.

Paedagogischefaculteit

Het Indonesische paeda.gogischgenootschap (Perhimipunan Pen-didikan Indonesia) in Bandungheeft een verzoek gericht tot hetministerie van onderwijs om denodige faciliteiten te verlenenteneinde over te kunnen gaan tot

ago-gische faculteit te Bandung.

Van alles watvan overal

De Britse filmindustrie gaathet slechter dan ooit. Studio'ssluiten hun deuren. Bekendecineasten zitten zonder werk.Rotoert Hamer en David Leanhebben de uitvoering van hitüplannen voorlopig uitgesteld.Carol Reed is niet in staat zijnfilm over het na-oorlogseDuitsland, naar een scenariovan Graham Green, op te ne-men. Op de 82 in 1949 opgeno-men films werd een verlies ge-leden van vier millloen ponden niemand weet hoe dit goedte maken.

Cole Porter's „Out of thisworld," een operette, die in kor-te tijd in Amerika beroemdwerd zal worden verfilmd metDavid Wayne in de hoofdrol

Joseph L. Mankiewioz 0A1»about Eve) gaatbinnenkort .Nohighway" regisseren. De muzi-kale arrangementen in dezafilm zijn van Benny Carter,een van de weinige ..real-jazz"musici uit de school, waaruito.a. ook Gershwhi kwam.

Vijftig jaar geleden dejmtee.-de op elfjarige leeftijd in hetHaymarket Theatre te «Londende thans beroemde toneelspeleren filmartist Claude Rains.

Het leven van André Gide zalworden verfilmd door MareAllegrrt.

De Amerikaanse regeringheeft Charlie Chaplin medege-deeld, dat, indien hij zijn planom ..Limeliglu" in Engeland teverfilmen, doorzet, hem de toe-gang tot de VS verder zal woe-den ontzegd. Het werd hemverboden het land te verlaten.

Na de VS maakt Japan demeeste films per jaar U6Ci>,daarna volgen India en Mexico,dan pas volgen in deze ranglijst

Europese landen.

De componist en muziekpa.-dagoog Charles Koechlin is op82-jarige leeftijd in de Riviëraoverleden.

In Kerkrade zal in August"svan dit jaar een internationaalmuziekconcours worden gehou-den, waaraan oa. 80 amateur'-muziekgezelschappen van bui-ten Nederland zullen deelne-men.

Jean Gabin, Pierre Fresnay,dia-les Boyer en George Mar-ehal treden op in een verfil-ming van Albert Camus' roman~La Peste" door Robert O'-Flaherty (Louisiana Story).

Alec Guinness. de Engelseacteur, is op het ogenblik éénvan de meest gevierde artistenvan Broadway. Hij vierdetriomfen in „The Cocktail Par-ty" en van de film „Kindhaarts and coronete" waarinhij acht rollen vervult, zijn devoorstellingen weken van te vo-

ren reeds uitverkocht. Eén enander verleidt Guinness nietin Amerika te blijven, na af-loop van zijn contract gaat hünaar Engeland terug.

Op 62-jarige leeftijd is in eenziekenhuis in Los Angelos over-leden Jack Holt, een veteraanvan de ~stomme film". Holt tradvooral op in cowboy-films, teza-men met Torn Mix en Buck Jones.

RADIODJAKARTA

Woensdag, 24 Januari07.00 Tijdsein, Nieuws, 07.10

Musette ensembles, 07.30 Voor deZieken, 08.00 Nieuws, Sluiting. -13.00 Tijdsein, Dansmuziek, 13.30Nieuws, 13.45 Hersengymnastiek,14.30 Nieuws, Sluiting,

19.00 Tijdsein, Nieuws, Binnen-lands weekoverzicht, 19.30 Strict-!y Jazz, 20.00 „West Noordwe-stten Westen", 22.00 Nieuws, 22.10Dansmuziek, 23.00 Sluiting.NEDERLAND WERELDOMROEP

Woensdag 24 JanuariOp 13.96, 16.88 n 19.71 meter :

17.30 Engt-be uitzendingOp 13.96 en 16.88 .meter : 20.30

Necierl. nieuws en nieuws over\.ië .20.50 Zeven eeuwen

Westerse levenskunst, 21.00 Popu-lair orgelconcert 2130 Interc.nieuws, _port.pr.aatje. Beurs-nieuw. 21.45 „Het Schip van deWeek". 221.15 Programma vanmoi.en. 22.16 Scheepsjournaal.22.23 „Het Orkest Zonder Naam".22.53 Avondgebed. 22.56 Nieuws,glluiting.

Qp 19.71 meter : .Indonesischprogramma (bab. Indonesia) :20.30 Nieuws ; Wist U dat ? ;Populair wetenschappelijke ru-briek ; Reportage (Persoverzicht);Muziekprogramma. 22.00 Inter-nationaal „Happy Station" pro-gramma.

AGENDABOGOR

CAPITOL: „Tirtonadi" (Ind.firn): 15.30, 17.30, 19.30, 21.00.

CENTRAAL: ~Tirtonadi" (Ihd.film): 15.30, 1930, 21.30.

MAXIM: „National Velvef(techn.): 16.00, 19.00, 21.15.

ORIËNT: „Siluman Babi Ka-win": 16.00, 18.45, _1.00.

SOEKASARI: „Garuda Mas"(Ind. film): 19.00, 21.00.

SOEKABOEMIFLORA: „Home on the Range".

BANDUNGAanv. 6—-.30

ELITA : „The Jolson Story"VARIA : ' Aanv : 3 — 6 — 9 enRWOLI Aanv : 6 — 9 : „TheThree Musketeers"MAJESTIC : „Framed"ORIËNTAL: ,Sword of TheAvenger"CAPITOL : „Batman & Robin"ROXY: „Commando Strike atDown"REK : „Impact"LUXOR : ..Pembunuhan 303"mo : „The Long Maich" A

EUWSGIER VAN WOENSDAG 24 JANUARI 195Ï 3

Page 4: De Nieuwsgier Num. 118 Jaargang 6 24-01-1951

PANDA en de meester-dief

„Hela" riep Panda. „Dat is mijtn <n_e_k! Blijf af ! Dat isvan mij !

„C _':;'< gluk", zei de vreemidelting. „Excuseer! Klokklok-klokf'Jfimmm!v

Ren ogenibllijkje..."■■... GJrj__g!Mck_!okki!iok Voortreffe-lijk !*_ïeb dank voor een dronk, aardig kereltje! Zij maakt mijeari te}:- persoon Mmimm ! Koimaan, aiu wij ons dusdanigheWxri verkwikt en nu omzie magen zijn germjid, stel ik uvoor1

om v&r-d'er te trekken. Gij zuftt er grein bezwaar tegen hebben,dat ik mij bij u aansluit 'vermoed ik ?"

~Ik heb helemaal niet gegeten !'' riep Pandia kwaad.~Bn,

je foefelt ook mijn meiBc opgedronken: Je bent een d£ie_ ! Ik wilniets met je 'te maken hebtoen !"

„Foei ! foei !" zei idie weemdieitting bedroefd. „Welk een taaivoor ao'n grappig imanmeke !" Hij drukte pedneend zijn hoed opzijn hoofd en haalde Panda met een paar lange passen in.

„Ik ocieim aan, dat het **_ uw bedoeling was my te kwet-sen !" sprak hij. „Welnu, ik ben niet boos op u. Ik wandel niet uop en zal u met enkele kwinkslagen en luchtige kout verma-ken !"

Maar Panda/s humeur was bedorven. Zijn maag jeukte enhij had dorst. ." "*>

">'■ '■'

Wie zou niet boos zijn als zn BLUE BAND boterhammen in

een andermans maag waren verdwenen !lIHIIQ IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIt.UIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII 111111111111111111111111111111111111111111111l lIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIII lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllliliililiiiiiiiiiiiiiiiiHiiHiHiiiitt

FamilieberichtenOndertrouwd :

F. A. MULOERen

E. WINTERHuwelijksvoltr. 24 Januari1951 om lil.00, Surabaia

669

Geboren :ALIOE YMEMM

De gelukkige ouders :BASTJAANSEN - HillebrandtKliniek Dr. Nawir, 19/1-'5l.Saerabala. 670

Ondertrouwd :LIE PIK LIEN

enTJOA PING HOO

Sorcgenen. 778, Solo

DJ). Magelang 16-13 Djokja.671

V-e r 1 o o f d :THE KIEM HWA

enKWIK GING HWA

Semarang—i 22 Jan. '51.Djokjakarta. 672

1 .... ———^—^» —--^^———■""*"—f, i w , i.i- ; ' ' =_ ?v

HARRISONS & CROSFIELD, Ltd.Telefoon Kota 1855

KLAVENESS LIJNm.v. „FRANCISVILLE" 9 Februari

voor Pacific Coast van U.S.A., Canada, Midden- enZuid-Amerikaanse havens, Hongkong en Manilla.

647IL . 't

P-_rM_G U M~U MAfTOleh karena ternjata bahwa pengumuman kamitertanggal 27 Oktober 1950 mengenai laranganpemakaian djembatan di Djalan Kopi (Utrechtse-straat) oleh kendaraan bermotor jang berat(truck?) tidak mendapat perhatian sepenuhnjadari jang bersangkutan, maka bersama mi di-permaklumkan bahwa mulai dari tanggal 28 Dja-nuari 1951 djemlbatan tersebut ditutup sama se-kali untu'k segala matjam kendaraan bermotor.

Dja'karta, 22 Djanuari 1951

Wakil WaliKota Djakarta RayaTABRANI NOTOSUDIRDJO

668

Wij geven met leedwezen kennis van hetoverlijden op 19 Januari j.l. van de Heer

W. €. ROMEBAKKER,oud-Directeur en sedert 1931 lid van deRaad van Commissarissen onzer maat-schappij .Zijn nagedachtenis zal in hoge ere blijven.Surabaia,, 22 Januari 1951

CULTUURBANK N.V.666

GA VOOR GOED ENSMAKELIJK

INDISCH ETENnaar

DJL. VJIMANDIRI 14 (PAV.)(Alataslaan)

ï peri. I 150.— per maandthuisbezorgd)

646

DAME V. MIDDELB.leeftijd b.z.a. als .klnderjuffrbij repr. fam. (Knil).of bur-ger, ook genegen een gedeel-te te betalen bij overtoöhtNederland.Br. ond. No. 660 bur van ditblad.

r—— 1 —zwembroeken ~3&

W^ ._ pakken

pUSANTARA^ 1|P&.-W3%:.-.,V.«.SJfSia_gIMODJOPAIT 81|a5?;:.;4&,-:-KS',s3«s_%IMUSANTAS.A 12|ps_:_4t.«a„:-.; .f«-f«ÉIMENTEMG 521fe^aasfeeïfciisïösijsfeK'^a

f v

Hebt Ueen z.g. kleine

annonce ?

Hefaf Ueen Familiebericht ? .

PLAATS ZE IN

MEUWSGIERÜ! ,

giiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiMI N.V. STANDARD-VACUUM PETROLEUM 1MAATSCHAPPIJH zoekt per 1 Augustus a.s. voor haar scholen 1H (Con-ordant L. O.) in Zuld-Sumatra :

( 2 SCHOOLHOOFDEN |(; 1 HOOFDONDERWIJZER |1 4 LEERKRACHTEN MET LO. Ig Sollicitaties voor 1 Februari 1951 te richten aan : 11 EMPLOYEE RELATIONS DEPARTMENT,

N. V. Standard-Vacuüm Petroleum MaatschappijMedati Merdeka Selatan 18 — Djakarta =

9 664 p«iiiiiiiiiiiiiiiiiifflniiiiiniiiiiniiuiiiiiiiiiM

'.- =V

N.V. DE BATAAFSCHE PETROLEUMMAATSCHAPPIJ HANDELSZAKEN

HH_PT VACATURES VOOR : '

1. mannelijke en vrouwelijke

Administratieve Krachtenvoor de afdelingen Archief en Boekhouding

2, Steno - Typistes3. Typistes

Minimum vereiste : Mulo-opleiding alsmedegeëigende voorpractijk.

Sollicitaties te richten aan de Afdeling Personeels-zaken van. de N.V. DE BATAAFSCHE PETROLEUMMAATSCHAPPIJ, HANDELSZAKEN, Merdeka Tlnvur"1, DJakaita., 644

'- ; '1

iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiir) ■R OB lANA/y^^y' Eaa de

CologneV^U il'/'/'/ Dapat bell

-'*— ' tempat

U|lll!l]!lllllllll!lftlHllllillllllllllllllllllllllllllllllllllll«

?■— —--: *

f^n#iulllr

Wamt*I*gg___Ba■_——_■_■— |

NUSANTARA 6 — DJAKARTA673 .

V, , ./

llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllülllllllllllllll

De eeuwige bruidontdeed zich na haar huwe-lijk van haar sluier, maarbehield haar vrouwelijkeschoonheid door het gebruik

van

DJ/.MU SORGAPrijs ’ 12.50

,-:

Pasar Baru 130Tel. 829 Gambir

DJAKARTA

llllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll._.————i — — N

Leest.UW --ISAJYT 'S OCHTENDS.. ~ iii

KSTEIFORMUÜE*Onderdetekende wenst zich met lnpranpr van heden te abonneren opde Nieuwsgier ad ’ 6.50 per maand. (Postabonnement ’ 7— permaancl).

KAAM ""■""

AURH 8 " - "

PLAATS

Handtekening

-S* «*" NIEUggGIERin BOGOR kan men _lc_ toot abonnementen opgeven bij onabijkantoor : DJALAN RAJA 28 — Tel. 105.

V _ )

5pAciric faFeast line mcWe have pleasure in notifying you that _ie vëssel:

s.s« „philippine; bear» ,Voyage 16-W

is expected to arrive at Tandjong Priok from the West Coastof U.S.A., Japan, Hongkong and Singapore on ± February 5,1951, and will accept cargo for the following ports :

COLOMBO, BOMBAY, KABACHI, DAMMAN,

BASRAH and KHORAMSHAHR.F"For full particulars please call the Agents : ■■.■

SPEED INDOMESIA LIMITEPSHIPPING DEPARTMENT

Tel. Gambir 5153 - 3974 — 52, Petjenongan —'^Jakarta658

T IJCER BALSEM «mt^j. i^ -—««Jgii'J Na zware °Pbouwarbeid~"TnffS? _Ë^C^^^^^ ac brandende zon, gebrulke

LJB ' men :

lU--^---{JM--lii TIJGER BALSEM

W^^^fmSl^^^ VEKKKIJGBAAR°t* <^»".'^iii_yisS>_jffl in ikleine en grote flessen,RIH6 AUBTOHETIKEIiBAUI \ en m blikjes.

ATTENTIE !Onderzoek de pakjes en de kwaliteit van Tijger-balsem om namaak te voorkomen., "~~—""

M

f ACTUELER DAN OOIT !!ÏI AFVLOEIING' f1 Mogelijkhedenen moeilijkhedenbij pensioen, 11 evenredig pensioen, wachtgeld, onderstand,; §|-t-H\ e.d. voor overheidsdienaren, gewezen over-" §§m heidsdienaren en nagelaten betrekkingen! s1 van Nederlandse nationaliteit in Indonesië. J§

doorB. H. SCHOONEIVBERG

1 Voorzitter en Leider van het advies- en in- J|1 formatie-bureau van de Afd. Surabaia van iq| de K.N.A.F.

R. 12.90 1.0.R.I' Verkrijgbaar bij iedere boekhandel en bij '|| è1 de uitgevers

1 KOLFF f

Ai^i Ss. ÊUV" , -f'ifé \\ jê _w

'* _P_&'__k^E_H__f _T___H___________r ■-**■_

' BEAR BRAND-^f/i," STALDEN " EMMENTHAL " SVViTZEPLANP

IIIIIIIIHIIIlllHlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!'^nmmanertesoM...

~,.Hef/Msband is a hostageGsing to tiis death'Bul the lirmg squads...And the hangmans noose. _

-,^ The ntle bun-and theLp! i Barbed wire

kiï> ■■'~- .%_. \ Cannot. «rill not..'.-,Kt %. Crush the spirit

sËmKm£ _F \ Qt a0CO1)'8!

\____bA^__S«'ss'

SPOEDIGIN

G L O B E6B|

niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiKiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii j

TE KOOP |Palmenlaan 51

R. 35.000.—Madiunweg 15

R. 50000.—Insiilindelaan 54

R. 35.000.—Djambulaan 9

R. 70.000.—Feithweg 12 (Bogor)R- 30.000.—

6. & S.Kali Besar Barat 38

TeH. Kota 1722661

'■*» j'i ... Ii J;' n 1

»r. 6- BUYNTandarts

te cons. n.m. 3.30-7 u.(öok,*oör kaakchirg.)

:<&sf. 369 Gbr.Kéfooemenweg 9

(achtéif Logeplantsoen)■■""' 659

--------------------, i-, ~',«' , -__

lllllllllltllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll1 Geldloterij BI P ’ 13.50, 1/2I I 7,-t,, >/«,’ 4.—. frekkl. f 0,25.! Verzkst, vrij. Beste.l. derj loten tebhtstr. n. Sem. Vita-; nol hérj_'. kracht v. manr..Vitarin v. vr. succ. gjgard.a ) ,12,— groot ’ 20.—. Hana-rijn v. rond. st. ’ 25.—. Ex-trasterk / 60.—. Bustepi.l. v.d.verstev, der buste, Cristanolv.d. slankelijn, Suirinepill.teg. sulke-z.-nier-eiwit, Nier-st. k ’.12.—, gr / 20.— Ver-zkat, ’ 1.50. Prljsc. gratis.Fa. DE, IND. KRUIDEN,Gang Tengah 22, Semarang.Agent in 'Djakarta Qg. Toa-hong I No. 79 pav. (DjalanDrossaers). 645Ulllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll'. .

f- v

Wij betalen goede prij-zen voor Uw Radio's,Rijwielen, Schrijfmachi-nes, Koelkasten en Sin-ger naai-machines'. „PIN HODJ. Hajam Wuruk 7T

(Molenvl, T.)' «elp. 1674 Rota.

DJAKARTA439

V .■ /

, _ i il ■ .i - . .-<■_...■■■ ■ ■■

''

*^s*_^*s~jêmËÊm EEN uitstekende_f__A#^f_r_fl_l FILM van de MAAND

l£iu&lf wl_r « over

Ol^ . pau. shopt «„,„„„ EEN AANGRIJPEND_„„UU uiwtt

ACTUEELPROBLEEM:£UN " "ÏÏ2 heropvoeding van ont-GLEASÖN " CLEMENTS spoorde jeugd.

| MARTH» I,„„ ,„ |„„ ,t,n,1l ,111gVICKERS I*od-s MURPHYJ een film die uNIET MOET MISSEN !

{.___ 675

/_=- ____=,3.30 - 6.30 - 9.15 HEDEN VOOR HET LAATST : ~\_- - - '_. PARAMOUINT LACHSUCCES 'J&£Mktl sorrowfulOffALte€> JONES a

808 HOPE (Alle leeft.) *'»

I OITED CLMAS COMBII.ATIÖ- I= VERWOONV HEDEN EN VOLGENDE DAGEN

j ASTORIA /#!. GRAAD |Ê 10.30 v.m. *«|j|||Pr 3-6-9 n.m. ==§ 3-6-9 n.m. 1 2

YVONNE DE CARLO — ROD CAMERON

FRONTIER GAIig IN TECHNIOOLOR 17 Jaar en ouder =

1 rTpiTflT 1I l "" MARGARET LOCKWOOD

MAXWELL REED kATIILEKN lIYRO.N PAUL DIWU1 *'"" MWfSSOF iI »~ .theh&ust,s en ouder ■■— "_» —i uwa» ujrox " o_.»_>v_.i_m ' _

tM^if.^mmmmtt-Mtramt.k--. JW__rf»i I IWi mo|=_ . * »"" «"»«"" *lt- ">".»_""" lIIHIIIWI

_S

-_-_-———___—— —PljVpifl 10.30 v.m. 5.30-8.30 n.m.§j ———— 13 jaar en ouder 5 riilr ==

HENRY FONDA — SHIRLEY TEMPLE'I^"* f<JOHN WAYNE — JOHN AGAR WL\MI „FORT APACHE""I MEMüfG 3-30-6-30-9-15 nm-I GREGORY PECK - AVA GARDNER |_ " ■ " 1The Greaf Sinner§i 17 Jaar en ouder W

I I? I . fll I 9 Tm-■ 3" 6 " 8-30 nm.

PENDEKAR PAKEAN PUTIH(CHINESE FILM)

= 563 =aillllllllllllülllllllllllllllllllllllllllllll 111111111lUll[llll[|l!ll|[|||[|||||||||||||||lllllllillllllll|||||||||||||||rii7

mEE._i_____STB,ff!s3_Br__bS____d_E mT»JEnÉn_K wÊÊÊOiB&SmmißssmMË \

GLOBE11 v.m. 6-9 n.m.

1,3 Jaar en ouder649

MAJESTÏCr ~fT^KeïaJ^arTV :■ ]

HEDEN :

„WHERETHERE'S LIF E" !808 HOPE — SIGNE HASSO — WILLIAM BENDIX

13 j. en ouderSpaedig :

„BEAU GESTE"Gary Cooper — Ray Milland — Robcrt Preston J.1 _ZT~~ J' *~

w*~*l'*»l**l'',*,~*~WW*~---W_*W----_----W_»_W>^«-l__ii.ii_ 1 li»"i- i_i_ii _«—i|i-^'—Wlffl»

r :■>

INI DIA ! /-<_^3

BERNHARD SHAW,Politiek voor iedereen. r 53 5QDr. H. M. HIRSOHPBUD,Actieve Economie Politiek 23 40

VANIDEft, ' ''Moderne Politieke Encyclopaedie. „ 35.10 'Prof. Dr. HERMAINS,Inleiding tot de Psychologie. , 14.05

Prof. GUMAR MYZDAL,Contact met Amerika. \„ ' 2145

K. TER LAAN,Beknopte Ned. Encyclopaedie. ,i 21.25

Prof. Dr. P. J. BOU'MAN,Het vluchtelingsprobleem in Duitsland. „ 720

diok quw_;ndick,Opstand cii Geweten. „ 24,85

E. A. O V. BOGOERT, ,Het Recht, Misbruik in het Volkenrecht. ~, 35.65

Prof. Dr. G. M. RIJINBERIK, - ':Fysiologische brieven. „ 14.05Prof. Dr. H. '3. Zw. BERGMANS, 1

Psychologische Methoden en begrippen.I, 11, 111. „ 14;05

ROBERT E. SHERWOOD, i;De wereldmacht van Witte Huis. I. „ 106.20

De wereldmacht van Witte Huis 111. „ 106.20D. C. V/d POEL,

Inleid, tot de Sociologie v. Nederland. „ . 13.75POLAK,

Schets Amerikaanse Uniest. recht. „ 27.64F. K. v. ITERSON,

Parlement en kiezer. „ 38.40Prof. Mr. Dr. J. BARENTS,

De wetenschap der Politiek. „ 24.85DEU SOMERHAUSEN,

KarlMarx Daumier, Politische Caricaturen. „ 45.90N. A. SEMAiSHO,

Health. Protection in The U.S.S.R. „ 30.25L. M. GOEDRIOHT,

The Charter of United Nation. „ 57.60J. D. JANSON,

Foreign Trade in The U.S.S.R. „ 30.25PHILIP LAWRANCE,

The New Dictionary of Psychology " „ 81.90V. I. LBNIN,Ree ilro yiartaco 676

jp£-jB^9_-_L -jffiSy^-t GIINUNG SAHARI46-DJAKARTATELR3I3bGBR.

The Revolution of 1905. „ 250V.— _ytr- : _i -;.

FENGUMUMANI. Kepada segenap anggauta Angkatan Pefang di

DJakarta bersama irti dïumumkan bahwa di :Dj. Dr. Wahidin No. 6-8 (dahulu Sipayersweg)

Oleh D.U.K.T. dari Staf „A" ,A.D. telah; di'bukasebuah Balai dengan nama :

BALAI PRADJURIT „DIPONEGORO"11. E,alai mi terbuka bagi setiap anggauta Ang-

katan Perang,111. Dalam balai mi antara.'lain terdapat rumah ma-

kan jaag menjediakan makanan minuman de-ngan harga semurah-murahnja, permainan2sepertl : 'biljart, ,pingpong, tljatur, bridge, ta-man batjaan dimana dapat dlpindjam buku2hiburan dan pengetahuan dll.

IV. Pada hari2 jang tertèntu djuga dladakan per-tund'Jukan film, muziek, sandiwara, causeriesdsb.nja untuk mi lihat surat2 kabar Jang ke-luar dl DJakarta.

V. Andjuran : Marilah berarhai-ramai mengundju-ngi balai mi, agar rasa persaudaraan dikala-ngan anggauta A.P. dapat tjerpelihara denganhai'k.Keterangan :1. Dibuka : pagi djam 10.00 — djam 14.00

sore djam 18.00 — djam 23.002. Tiap hari DJum'at tutup.

VI. Sele s a i .DJa'karta tgl.

BALAI PERADJtURIT „DIPON'EaORO"Beheerder

A. C SETIAWAN657

bïkrerimYtWDjalan Modjopait 24 — Telf. 1218 Gambir

TAFELBESCHUITCHOQUANT — SMAKELIJK — VOEDZAAM

Verkrijgbaar bij onze broodbezorgers en bij dè toko's :Tung King DJI. Batang-harl R.1.8. DJI. Blora -Balikpapan „ Balikpapan Sm Min „ GrisaeeDJawa „ DJawa Tan Tat Hln „ Tan.-Ab.Jauw „ Sabang WestKudus „ Kudus TJan NJan „ TJlklniLiam „ Sabang TJan NJan „ Ln. HolleLic „ DJawa Tan „ TJidengO.Mampang „ Mampang Nam Hoat „ TJidengMalang „ v. Breen DJakarta „ Petjenon-Pegangsaan „ Pegangsaan ganSnoepgraag „ Pasar-Baru Dellce - „ Prapattanöalemba „. Salemba K.eb.-SJii'., . __ :—i __j, ~.,,. x

De prijs blijft f IjOU p. pan, omzetbelasting Iinbegrepen.

N.V. Ideum — Nwsgr. No. 508/X/A/27

NIËUWSGIER VAN WOENSDAG 24 -JANUARI 195T4