De Groote Oorlog in de Westhoek

114
BEZOEKERSCENTRUM VOOR IEPER EN DE WESTHOEK Grote Markt 34 - 8900 Ieper T. 057 23 92 20 [email protected] - www.toerisme-ieper.be ALVERINGEM Sint Rijkersstraat 19 - 8690 Alveringem T. 058 28 88 81 - F. 058 28 88 83 [email protected] www.alveringem.be DIKSMUIDE Grote Markt 6 - 8600 Diksmuide T. 051 79 30 50 - F. 051 50 47 68 [email protected] toerisme.diksmuide.be HEUVELLAND Sint-Laurentiusplein 1 - 8950 Kemmel Polenlaan 1, 8950 Kemmel (vanaf 1/4/15) T. 057 45 04 55 [email protected] www.heuvelland.be HOOGLEDE Marktplaats 1 - 8830 Hooglede T. 051 20 30 30 [email protected] - www.hooglede.be HOUTHULST Markt 17 - 8650 Houthulst T. 051 46 08 94 - F. 051 46 07 36 [email protected] www.houthulst.be KOEKELARE Sint-Maartensplein 15B - 8680 Koekelare T. 051 61 04 94 - F. 051 58 32 64 [email protected] - www.koekelare.be KORTEMARK Torhoutstraat 9 - 8610 Kortemark T. 051 56 61 08 of 051 57 09 15 GSM 0476 21 44 36 - F. 051 56 83 54 [email protected] www.kortemark.be LANGEMARK-POELKAPELLE Kasteelstraat 1 - 8920 Langemark T. 057 49 09 41 - F. 057 48 55 89 [email protected] www.langemark-poelkapelle.be WESTHOEK INFO Koning Albert I-laan 120 - 8200 Brugge T. 050 30 55 00 [email protected] www.100jaargroteoorlog.be LO-RENINGE Markt 17a - Lauka - 8647 Lo-Reninge T. 058 28 91 66 [email protected] www.lauka.be MESEN Markt 22 - 8957 Mesen T. 057 22 17 14 - F. 057 48 65 63 [email protected] www.mesen.be POPERINGE Grote Markt 1 - 8970 Poperinge T. 057 34 66 76-77 - F. 057 33 57 03 [email protected] www.toerismepoperinge.be STADEN Marktplaats 2 - 8840 Staden T. 051 70 82 00 - F. 051 70 42 86 [email protected] www.staden.be VEURNE Grote Markt 29 - 8630 Veurne T. 058 33 55 31 [email protected] www.toerisme-veurne.be VLETEREN Veurnestraat 4 - 8640 Vleteren T. 057 40 09 01 - F. 057 40 13 71 [email protected] www.toerismevleteren.be WERVIK Koestraat 63 - 8940 Wervik T. 056 95 24 25 - F. 056 95 24 35 [email protected] www.wervik.be/toerisme ZONNEBEKE Berten Pilstraat 5A - 8980 Zonnebeke T. 051 77 04 41 - F. 051 78 07 50 [email protected] www.zonnebeke.be NIEUWPOORT Marktplein 7 - 8620 Nieuwpoort T. 058 22 44 44 - F. 058 22 44 28 [email protected] www.nieuwpoort.be ALLE INFO OP: www.100jaargrooteoorlog.be www.toerismewesthoek.be ANDERE INTERESSANTE WO I-WEBSITES: www.wo1.be I over de oorlog in de Westhoek www.wegwijzerWOI.be I wegwijzer voor WOI-informatie www.inflandersfields.be I over het museum in Ieper www.lijssenthoek.be I over de hospitaalbegraafplaats Lijssenthoek in Poperinge www.aandeijzer.be I over de IJzertoren in Diksmuide www.passchendaele.be I over het museum in Zonnebeke www.cwgc.org I over de Britse begraafplaatsen www.volksbund.de I over de Duitse begraafplaatsen www.awm.gov.au I over de Australiërs in de oorlog www.collectionscanada.ca I over de Canadezen in de oorlog www.abmc.gov I over de Amerikanen in de oorlog www.memoiredeshommes.sga.defense.gouv.fr I over de Fransen in de oorlog www.wereldoorlog1418.nl I alles over WOI www.veertienachttien.nl I met de podcast de oorlog beluisteren 100 jaar Groote Oorlog DE WESTHOEK DE GROOTE OORLOG in de Westhoek 100 JAAR GROOTE OORLOG www.100jaargrooteoorlog.be 432136 01: KAFT recto

description

De pocket 'De Groote Oorlog' schetst het ontstaan en het verloop van de oorlog aan het Westelijk Front en in de Westhoek. Je krijgt een overzicht van de belangrijkste sites, begraafplaatsen, musea en monumenten.

Transcript of De Groote Oorlog in de Westhoek

  • BEZOEKERSCENTRUMVOOR IEPER EN DE WESTHOEKGrote Markt 34 - 8900 IeperT. 057 23 92 20 [email protected] - www.toerisme-ieper.be

    ALVERINGEMSint Rijkersstraat 19 - 8690 AlveringemT. 058 28 88 81 - F. 058 28 88 [email protected] www.alveringem.be

    DIKSMUIDEGrote Markt 6 - 8600 DiksmuideT. 051 79 30 50 - F. 051 50 47 [email protected] toerisme.diksmuide.be

    HEUVELLANDSint-Laurentiusplein 1 - 8950 KemmelPolenlaan 1, 8950 Kemmel (vanaf 1/4/15) T. 057 45 04 [email protected]

    HOOGLEDEMarktplaats 1 - 8830 HoogledeT. 051 20 30 [email protected] - www.hooglede.be

    HOUTHULSTMarkt 17 - 8650 HouthulstT. 051 46 08 94 - F. 051 46 07 [email protected] www.houthulst.be

    KOEKELARESint-Maartensplein 15B - 8680 KoekelareT. 051 61 04 94 - F. 051 58 32 [email protected] - www.koekelare.be

    KORTEMARKTorhoutstraat 9 - 8610 KortemarkT. 051 56 61 08 of 051 57 09 15GSM 0476 21 44 36 - F. 051 56 83 [email protected] www.kortemark.be

    LANGEMARK-POELKAPELLEKasteelstraat 1 - 8920 LangemarkT. 057 49 09 41 - F. 057 48 55 89 [email protected]

    WESTHOEK INFOKoning Albert I-laan 120 - 8200 BruggeT. 050 30 55 [email protected]

    LO-RENINGEMarkt 17a - Lauka - 8647 Lo-ReningeT. 058 28 91 [email protected]

    MESENMarkt 22 - 8957 MesenT. 057 22 17 14 - F. 057 48 65 63 [email protected]

    POPERINGEGrote Markt 1 - 8970 PoperingeT. 057 34 66 76-77 - F. 057 33 57 [email protected] www.toerismepoperinge.be

    STADENMarktplaats 2 - 8840 StadenT. 051 70 82 00 - F. 051 70 42 86 [email protected]

    VEURNEGrote Markt 29 - 8630 VeurneT. 058 33 55 31 [email protected]

    VLETERENVeurnestraat 4 - 8640 VleterenT. 057 40 09 01 - F. 057 40 13 [email protected]

    WERVIKKoestraat 63 - 8940 Wervik T. 056 95 24 25 - F. 056 95 24 [email protected] www.wervik.be/toerisme

    ZONNEBEKEBerten Pilstraat 5A - 8980 ZonnebekeT. 051 77 04 41 - F. 051 78 07 [email protected]

    NIEUWPOORTMarktplein 7 - 8620 NieuwpoortT. 058 22 44 44 - F. 058 22 44 [email protected]

    ALLE INFO OP:

    www.100jaargrooteoorlog.bewww.toerismewesthoek.be

    ANDERE INTERESSANTE WO I-WEBSITES:

    www.wo1.be I over de oorlog in de Westhoek

    www.wegwijzerWOI.be I wegwijzer voor WOI-informatie

    www.infl andersfi elds.be I over het museum in Ieper

    www.lijssenthoek.be I over de hospitaalbegraafplaats Lijssenthoek in Poperinge

    www.aandeijzer.be I over de IJzertoren in Diksmuide

    www.passchendaele.be I over het museum in Zonnebeke

    www.cwgc.org I over de Britse begraafplaatsen

    www.volksbund.de I over de Duitse begraafplaatsen

    www.awm.gov.au I over de Australirs in de oorlog

    www.collectionscanada.ca I over de Canadezen in de oorlog

    www.abmc.gov I over de Amerikanen in de oorlog

    www.memoiredeshommes.sga.defense.gouv.fr I over de Fransen in de oorlog

    www.wereldoorlog1418.nl I alles over WOI

    www.veertienachttien.nl I met de podcast de oorlog beluisteren

    100 jaar Groote Oorlog

    D E W E S T H O E K

    DE GROOTE OORLOG in de Westhoek

    100 JAAR GROOTE OORLOGwww.100 j aa r g roo teoo r log .be

    43

    2136

    01:

    KAF

    T re

    cto

    43

    2136

    01:

    KAF

    T re

    cto

    43

    2136

    01:

    KAF

    T re

    cto

    43

    2136

    01:

    KAF

    T re

    cto

    43

    2136

    01:

    KAF

    T re

    cto

    43

    2136

    01:

    KAF

    T re

    cto

    43

    2136

    01:

    KAF

    T re

    cto

    43

    2136

    01:

    KAF

    T re

    cto

    Plate Control Strip Heidelberger Druckm

    aschinen AG 2012

    V12.0f (pdf)

    SuprasetterAgfa

    Energy Elite1/17

    0.5 PTim

    es1 PTim

    es2 PTim

    es4 PTim

    esTimes 4P

    Times 2P

    Times 1P

    Times

    0.5P

    0/100%1%

    2%3%

    5%10%

    20%25%

    30%40%

    50%60%

    70%75%

    80%90%

    95%97%

    98%99%

    Lin+Process

    Order: 432136 Drukvel: ST413647

    432136 - Van Maele Drukkerij - ST413647 - Kapvorm per 2 ex

    1

    2

    3 4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    B = ... 12

    C = ...

    14

    M = ...

    16

    Y = ... 18

    X = ...

    20

    Z = ...

    22

    23 24

    25

    26

    27 28

    29

    30

    31 32

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    Prinect Micro6i Form

    at 102/105 Dipco 12.0f (pdf) 2012 Heidelberger Druckmaschinen AGB

    CM

    YX

    ZslurZ

    slurBB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40B 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    C 20C 40

    C 80B

    CM

    YX

    ZslurC

    slurMB

    CM

    YX

    Z0

    BC

    MY

    XZ

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YM

    20M

    40M

    80B

    CM

    YX

    ZslurY

    slurXB

    CM

    YX

    Z0

    Y 20Y 40

    Y 80B

    CM

    YX

    ZC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    ZC

    MY

    X 20X 40

    X 80B

    CM

    YX

    ZC

    MC

    YM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    0Z 20

    Z 40Z 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    CY

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40B 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC 20

    C 40C 80

    BC

    MY

    XZ

    slurZslurB

    BC

    MY

    XZ

    0B

    CM

    YX

    ZB

    CM

    YX

    ZC

    MY

    M 20

    M 40

    M 80

    BC

    MY

    XZ

    slurCslurM

    BC

    MY

    XZ

    0Y 20

    Y 40Y 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    X 20X 40

    X 80B

    CM

    YX

    ZslurY

    slurXB

    CM

    YX

    Z0

    Z 20Z 40

    Z 80B

    CM

    YX

    ZC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    Z

    DRUKVEL

    ST413647D

    RUKVELST413647

    Drukvel:

    Zijde:ST413647

    recto

    Klant:O

    rder:PlaatID

    :Kleur:StripID:

    Van Maele D

    rukkerij432136

    BlackCyanM

    agentaYellow43213641364700010001432136413647000100024321364136470001000343213641364700010004

    Westtoer pocket W

    OI - Ned. - 112 pag. BW

    Klant:O

    rder:PlaatID

    :Kleur:StripID:

    Van Maele D

    rukkerij432136

    BlackCyanM

    agentaYellow43213641364700010001432136413647000100024321364136470001000343213641364700010004

    Westtoer pocket W

    OI - Ned. - 112 pag. BW

    S2 S1 V U Z X YellowM

    agentaCyanB

    lack

  • DE GROOTE OORLOG IN DE WESTHOEK HET BEGIN 06

    VIER JAREN OORLOG 11

    NIEUW IN 2015 20

    HET FRONT IN DE WESTHOEK 25

    ACHTER HET FRONT: ONBEZET BELGI 58

    ACHTER HET FRONT: BEZET BELGI 67

    BELGISCHE MILITAIRE BEGRAAFPLAATSEN 74

    MILITAIRE BEGRAAFPLAATSEN COMMONWEALTH 78

    FRANSE MILITAIRE BEGRAAFPLAATSEN 85

    DUITSE MILITAIRE BEGRAAFPLAATSEN 86

    HERINNERINGEN 88

    TOERISTISCHE ROUTES 90

    EVENEMENTEN 101

    INHOUD

    COLOFON

    Verantwoordelijke uitgever: Stefaan Gheysen - Westtoer - Brugge

    Teksten: Johan Martin, Frederik Demeyere (Blz. 4-5), Piet Chielens, (Blz. 37-45,)

    Bijzondere dank aan de heren Leo Van Bergen en Menno Wielingavoor hun schitterende informatie op: www.wereldoorlog1418.nl,het In Flanders Fields Museum in Ieper en het Memorial Museum Passchendaele 1917 in Zonnebeke voor de afbeeldingen.

    Cordinatie en eindredactie: Johan Martin, Valrie Heyman, Stephen Lodewyck en Evelien Decoster

    Fotografi e: Westtoer, Diensten Toerisme Westhoek, B.ad, David Samyn, Bart Heirweg, Tijl Capoen (p.40 en 104), Toon Grobet (p.52) en Johan Vandewalle (p.19)

    Vormgeving: Antilope Communications Nv

    WD/3029/2014/78

    OOSTKAMP

    JABBEKE

    OUDENBURG

    ZEDELGEM

    GISTEL

    KOEKELARE

    ICHTEGEM

    TORHOUT

    KORTEMARK LICHTERVELDE

    PITTEM

    ARDOOIE

    MEULEBEKE

    INGELMUNSTER

    LENDELEDE

    WINGENE

    HOUTHULST HOOGLEDE

    STADEN

    MOORSLEDE

    ZONNEBEKE

    WERVIK

    COMINES

    QUESNOYsur deule

    ARMENTIERES

    MENEN

    ZWEVEGEM

    KUURNE

    LANGEMARK-POELKAPELLE

    MIDDELKERKE

    NIEUWPOORT

    KOKSIJDE

    ALVERINGEM

    HONDSCHOOTELO-RENINGE

    VLETEREN

    BAILLEUL

    STEENVOORDE

    HAZEBROUCK

    HEUVELLANDMESEN

    DE PANNE Kruishoek

    Slijpe Brug

    Schoorbakke

    Stuivekenskerke MokkerBooitshoeke

    Sint-Joris

    Nieuwpoortaan zee

    Oostduinkerkeaan zee

    Koksijdeaan zee

    Wulpen

    Duinhoek

    Oeren

    St.-Idesbald

    WestendeBad

    MiddelkerkeBad

    Engel

    Molendorp

    Geuzenbos

    Sparappelhoek

    Wynendaele

    Moerdijk

    Woumen

    Klerken

    Jonkershove

    Westrozebeke

    Poelkapelle

    Passendale

    Rollegem-Kapelle

    Beitem

    Sint-ElooisWinkel

    DadizeleBeselare

    Geluwe

    Bousbecque

    Zandvoorde

    CominesWervicq-Sud

    LinselleDeulemont

    Frelinghien

    Houplines

    Bondues

    Bas WarnetonWarneton

    Houthem

    Hollebeke

    Voormezele

    Sint-Juliaan

    Wijtschate

    Wulvergem

    Geluveld

    Zarren

    WerkenEsen

    Vladslo

    BeerstBovekerke

    Keiem

    Leke

    SchoreSpermalie Zande

    ZevekoteSt. PietersKapelle

    Slijpe

    LeffingeWilskerke

    Westende

    Lombardsijde

    Mannekensvere

    Ramskapelle

    Oostduinkerke

    Raversijde

    Snaaskerke

    Zandvoorde

    Eernegem

    Westkerke

    MariakerkeStalhille

    Ettelgem

    Roksem

    Bekegem

    ZerkegemSnellegem

    Aartrijke

    Zwevezele

    Veldhoek

    BredenswegerEdewalle

    RijkenHaantje

    Beveren

    Rumbeke

    ManegemTasse

    Hille

    Egem

    Scheewege

    Koolskamp

    KachtemEmelgem

    Hulste

    Bellegem

    Bavikhove

    Kapellehoek

    Gits

    WijnendaleSleihage

    Oostnieuwkerke

    Veldegem

    Ruddervoorde

    Waardamme

    Hertsberge

    LoppemHeidelberg

    VarsenareSint-Michiels

    Sint-Andries

    Sint-Kruis

    Steenbrugge

    Assebroek

    Sas Slijkens

    Konterdam

    Moere

    Handzame

    GeiteNieuwkapelleDriekapellen

    Merkem

    Bikschote

    Zuidschote

    Boezinge

    Elverdinge

    Brielen

    Vlamertinge Sint-Jan

    Zillebeke

    Noordschote

    Reninge

    Hoogstade

    Pollinkhove

    Fortem

    Lampernisse

    Oostkerke KaaskerkeEggewaartskapelle

    Zoutenaaie

    Avekapelle

    Pervijze

    WulveringemLes Mores

    KillemKillem

    Rexpoede

    Bray-Dunes

    Houtem

    Izenberge Sint-Rijkers

    Vinkem

    Leisele

    Adinkerke

    Gijverinkhove

    Stavele

    WestvleterenOostvleteren

    Krombeke

    Roesbrugge-Haringe

    Haringe

    OostCappel

    WestCappel

    Proven

    Watou

    Boeschepe

    Reningelst

    Kemmel

    Dikkebus

    De KlijteWestouter

    LokerLokerDranouter

    GodewaersveldeBerthen

    St. JansCappel

    Meteren

    Merris

    Outersteene

    Borre

    Fltre

    Strazeele

    St. SylvestreCappel

    Hondeghem

    Ste MarieCappel

    Terdeghem

    Caestre

    Eecke

    Steenwerck

    Erquinghem

    Nieppe

    Ploegsteert

    Nieuwkerke

    Winnezeele

    Woesten

    Houtkerque

    Herzeele

    Bambecque

    Beveren

    Killem-Linde

    Les 5 Chemins

    Steenkerke

    Bulskamp

    De Moeren

    Ghyvelde

    Keiberg

    Zwarte Leen

    Verloren Hoek

    Terhand

    Canadien

    Luzerne

    De Ruiter

    Vijfwege

    Sint-Jakobskapelle

    OudekapelleNieuweherberg

    Doorntje

    Droogland

    Zilverberg

    Het VeldKuipendaarde

    Brandhoek

    Vierstraat

    Kruisstraat

    Sint-Eloois

    Oosttaverne

    Potyze

    Ouderdom

    Sint-Jan-ter Biezen

    Abele

    Montsdes Cats

    Poperingevaart

    Vleterbeek

    Grote

    Kemm

    elbeek Zillebeeksevijver

    Dikkebussevijver

    Ieperlee

    Kemmelbeek

    IJzerkanaalSt. Jansbeek

    SpaarbekkenDe Blankaart

    IJzer

    Lys

    Lys

    IJzer

    IJzer

    IJzer

    Veurne-N

    ieuwpoor

    t

    Lovaart

    Canal de la Basse C

    olme Lovaart

    Slopga

    tvaart

    Veurne

    Kanaa

    l

    Canal De Dun

    kerque

    Handzamevaart

    Zarrenbeek

    Mandel

    Geluwebeek

    Douve

    Heulebeek

    KORTRIJK

    BRUGGE

    VEURNE

    NOORDZEE

    DIKSMUIDE

    TIELT

    ROESELARE

    IEPERPOPERINGE

    N38 A19

    N38A25

    N8

    N35

    N33

    N32

    N35

    E40

    E40

    E40

    E40

    ZWEVEGEM

    KUURNE

    Rollegem-Rollegem-Rollegem-KapelleKapelleKapelleKapelleKapelle

    Sint-ElooisWinkel

    Hulste

    Bellegem

    Bavikhove

    KORTRIJKKORTRIJKKORTRIJKKORTRIJKKORTRIJKKORTRIJKKORTRIJKKORTRIJKKORTRIJKKORTRIJK

    KUURNE

    KORTRIJKKORTRIJKKORTRIJKKORTRIJKKORTRIJKKORTRIJKKORTRIJK

    F landers F ie lds

    F L A N D E R S F I E L D S

    TOERISTISCHE KAART / CARTE TOURISTIQUETOURIST MAP / TOURISTISCHE KARTE

    100 JAAR GROOTE OORLOGLE CENTENAIRE DE LA GRANDE GUERRE

    THE GREAT WAR CENTENARY100 JAHRE ERSTER WELTKRIEG

    www. f l ande r s f i e ld s .be

    Vraag ook naar de gratis toeristische WO I-kaart.

    kaart: IPS creation, Poperinge

    Westhoek

    Frontlijn (1915-1917)

    ag/ag/

    ag/ag/

    ag/ag/

    ag/ag/

    Plate Control Strip Heidelberger Druckm

    aschinen AG 2012

    V12.0f (pdf)

    SuprasetterAgfa

    Energy Elite1/17

    0.5 PTim

    es1 PTim

    es2 PTim

    es4 PTim

    esTimes 4P

    Times 2P

    Times 1P

    Times

    0.5P

    0/100%1%

    2%3%

    5%10%

    20%25%

    30%40%

    50%60%

    70%75%

    80%90%

    95%97%

    98%99%

    Lin+Process

    Order: 432136 Drukvel: ST413647

    432136 - Van Maele Drukkerij - ST413647 - Kapvorm per 2 ex

    1

    2

    3 4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    B = ... 12

    C = ...

    14

    M = ...

    16

    Y = ... 18

    X = ...

    20

    Z = ...

    22

    23 24

    25

    26

    27 28

    29

    30

    31 32

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    Prinect Micro6i Form

    at 102/105 Dipco 12.0f (pdf) 2012 Heidelberger Druckmaschinen AGB

    CM

    YX

    ZslurZ

    slurBB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40B 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    C 20C 40

    C 80B

    CM

    YX

    ZslurC

    slurMB

    CM

    YX

    Z0

    BC

    MY

    XZ

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YM

    20M

    40M

    80B

    CM

    YX

    ZslurY

    slurXB

    CM

    YX

    Z0

    Y 20Y 40

    Y 80B

    CM

    YX

    ZC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    ZC

    MY

    X 20X 40

    X 80B

    CM

    YX

    ZC

    MC

    YM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    0Z 20

    Z 40Z 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    CY

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40B 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC 20

    C 40C 80

    BC

    MY

    XZ

    slurZslurB

    BC

    MY

    XZ

    0B

    CM

    YX

    ZB

    CM

    YX

    ZC

    MY

    M 20

    M 40

    M 80

    BC

    MY

    XZ

    slurCslurM

    BC

    MY

    XZ

    0Y 20

    Y 40Y 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    X 20X 40

    X 80B

    CM

    YX

    ZslurY

    slurXB

    CM

    YX

    Z0

    Z 20Z 40

    Z 80B

    CM

    YX

    ZC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    Z

    DRUKVEL

    ST413647D

    RUKVELST413647

    Drukvel:

    Zijde:ST413647

    verso

    Klant:O

    rder:PlaatID

    :Kleur:StripID:

    Van Maele D

    rukkerij432136

    BlackCyanM

    agentaYellow43213641364700010005432136413647000100064321364136470001000743213641364700010008

    Westtoer pocket W

    OI - Ned. - 112 pag. BW

    Klant:O

    rder:PlaatID

    :Kleur:StripID:

    Van Maele D

    rukkerij432136

    BlackCyanM

    agentaYellow43213641364700010005432136413647000100064321364136470001000743213641364700010008

    Westtoer pocket W

    OI - Ned. - 112 pag. BW

    S2 S1 V U Z X YellowM

    agentaCyanB

    lack

  • 43

    2136

    01:

    Kat

    ern_

    24bl

    z_K0

    1 re

    cto

    43

    2136

    01:

    Kat

    ern_

    24bl

    z_K0

    1 re

    cto

    aq=

    aq=

    11

    Plate Control Strip Heidelberger Druckm

    aschinen AG 2012

    V12.0f (pdf)

    SuprasetterAgfa

    Energy Elite1/17

    0.5 PTim

    es1 PTim

    es2 PTim

    es4 PTim

    esTimes 4P

    Times 2P

    Times 1P

    Times

    0.5P

    0/100%1%

    2%3%

    5%10%

    20%25%

    30%40%

    50%60%

    70%75%

    80%90%

    95%97%

    98%99%

    Lin+Process

    Order: 432136 Drukvel: ST413648

    432136 - Van Maele Drukkerij - ST413648 - Kapvorm per 2 ex

    1

    2

    3 4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    B = ... 12

    C = ...

    14

    M = ...

    16

    Y = ... 18

    X = ...

    20

    Z = ...

    22

    23 24

    25

    26

    27 28

    29

    30

    31 32

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    Prinect Micro6i Form

    at 102/105 Dipco 12.0f (pdf) 2012 Heidelberger Druckmaschinen AGB

    CM

    YX

    ZslurZ

    slurBB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40B 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    C 20C 40

    C 80B

    CM

    YX

    ZslurC

    slurMB

    CM

    YX

    Z0

    BC

    MY

    XZ

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YM

    20M

    40M

    80B

    CM

    YX

    ZslurY

    slurXB

    CM

    YX

    Z0

    Y 20Y 40

    Y 80B

    CM

    YX

    ZC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    ZC

    MY

    X 20X 40

    X 80B

    CM

    YX

    ZC

    MC

    YM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    0Z 20

    Z 40Z 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    CY

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40B 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC 20

    C 40C 80

    BC

    MY

    XZ

    slurZslurB

    BC

    MY

    XZ

    0B

    CM

    YX

    ZB

    CM

    YX

    ZC

    MY

    M 20

    M 40

    M 80

    BC

    MY

    XZ

    slurCslurM

    BC

    MY

    XZ

    0Y 20

    Y 40Y 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    X 20X 40

    X 80B

    CM

    YX

    ZslurY

    slurXB

    CM

    YX

    Z0

    Z 20Z 40

    Z 80B

    CM

    YX

    ZC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    Z

    DRUKVEL

    ST413648D

    RUKVELST413648

    Drukvel:

    Zijde:ST413648

    recto

    Klant:O

    rder:PlaatID

    :Kleur:StripID:

    Van Maele D

    rukkerij432136

    BlackCyanM

    agentaYellow43213641364800020009432136413648000200104321364136480002001143213641364800020012

    Westtoer pocket W

    OI - Ned. - 112 pag. BW

    Klant:O

    rder:PlaatID

    :Kleur:StripID:

    Van Maele D

    rukkerij432136

    BlackCyanM

    agentaYellow43213641364800020009432136413648000200104321364136480002001143213641364800020012

    Westtoer pocket W

    OI - Ned. - 112 pag. BW

    S2 S1 V U Z X YellowM

    agentaCyanB

    lack

  • Westhoek

    Westkust

    kaart: IPS creation, Poperinge

    2

    DE GROOTE OORLOG

    Plate Control Strip Heidelberger Druckm

    aschinen AG 2012

    V12.0f (pdf)

    SuprasetterAgfa

    Energy Elite1/17

    0.5 PTim

    es1 PTim

    es2 PTim

    es4 PTim

    esTimes 4P

    Times 2P

    Times 1P

    Times

    0.5P

    0/100%1%

    2%3%

    5%10%

    20%25%

    30%40%

    50%60%

    70%75%

    80%90%

    95%97%

    98%99%

    Lin+Process

    Order: 432136 Drukvel: ST413648

    432136 - Van Maele Drukkerij - ST413648 - Kapvorm per 2 ex

    1

    2

    3 4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    B = ... 12

    C = ...

    14

    M = ...

    16

    Y = ... 18

    X = ...

    20

    Z = ...

    22

    23 24

    25

    26

    27 28

    29

    30

    31 32

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    Prinect Micro6i Form

    at 102/105 Dipco 12.0f (pdf) 2012 Heidelberger Druckmaschinen AGB

    CM

    YX

    ZslurZ

    slurBB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40B 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    C 20C 40

    C 80B

    CM

    YX

    ZslurC

    slurMB

    CM

    YX

    Z0

    BC

    MY

    XZ

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YM

    20M

    40M

    80B

    CM

    YX

    ZslurY

    slurXB

    CM

    YX

    Z0

    Y 20Y 40

    Y 80B

    CM

    YX

    ZC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    ZC

    MY

    X 20X 40

    X 80B

    CM

    YX

    ZC

    MC

    YM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    0Z 20

    Z 40Z 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    CY

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40B 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC 20

    C 40C 80

    BC

    MY

    XZ

    slurZslurB

    BC

    MY

    XZ

    0B

    CM

    YX

    ZB

    CM

    YX

    ZC

    MY

    M 20

    M 40

    M 80

    BC

    MY

    XZ

    slurCslurM

    BC

    MY

    XZ

    0Y 20

    Y 40Y 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    X 20X 40

    X 80B

    CM

    YX

    ZslurY

    slurXB

    CM

    YX

    Z0

    Z 20Z 40

    Z 80B

    CM

    YX

    ZC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    Z

    DRUKVEL

    ST413648D

    RUKVELST413648

    Drukvel:

    Zijde:ST413648

    verso

    Klant:O

    rder:PlaatID

    :Kleur:StripID:

    Van Maele D

    rukkerij432136

    BlackCyanM

    agentaYellow43213641364800020013432136413648000200144321364136480002001543213641364800020016

    Westtoer pocket W

    OI - Ned. - 112 pag. BW

    Klant:O

    rder:PlaatID

    :Kleur:StripID:

    Van Maele D

    rukkerij432136

    BlackCyanM

    agentaYellow43213641364800020013432136413648000200144321364136480002001543213641364800020016

    Westtoer pocket W

    OI - Ned. - 112 pag. BW

    S2 S1 V U Z X YellowM

    agentaCyanB

    lack

  • pagina

    WESTHOEKALVERINGEM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 I 74 I 88

    DIKSMUIDE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 I 75 I 87 I 89

    HEUVELLAND . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 I 85

    HOOGLEDE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 I 87

    HOUTHULST . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 I 76

    IEPER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 I 81 I 85

    KOEKELARE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

    LANGEMARK-POELKAPELLE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 I 86

    LO-RENINGE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

    MESEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

    POPERINGE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 I 80

    STADEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71

    VEURNE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 I 77 I 85

    VLETEREN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 I 77 I 82

    WERVIK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71

    ZONNEBEKE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 I 78

    KUSTDE PANNE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 I 75

    MIDDELKERKE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

    NIEUWPOORT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 I 77

    OOSTENDE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70

    LEIESTREEKMENEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 I 87

    WAREGEM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

    KOMEN-WAASTEN PLOEGSTEERT (Provincie Henegouwen) . . 82

    3

    Plat

    e Co

    ntro

    l Stri

    p

    Heid

    elbe

    rger

    Dru

    ckm

    asch

    inen

    AG

    201

    2V1

    2.0f

    (pdf)

    Supr

    aset

    ter

    Agfa

    Ener

    gy E

    lite1/

    17

    0.5

    PTi

    mes

    1 P

    Tim

    es2

    PTi

    mes

    4 P

    Tim

    es Tim

    es4PTimes2PTim

    es1PTimes

    0.5P

    0/10

    0%1%

    2%3%

    5%10

    %20

    %25

    %30

    %40

    %50

    %60

    %70

    %75

    %80

    %90

    %95

    %97

    %98

    %99

    %

    Lin+

    Proc

    ess

    Order: 432136 Drukvel: ST413648

    43

    2136

    - Va

    n M

    aele

    Dru

    kker

    ij - S

    T413

    648 -

    Kap

    vorm

    per 2

    ex

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    B

    = ...

    12

    C

    = ...

    14

    M

    = ..

    .

    16

    Y

    = ...

    18

    X

    = ...

    20

    Z

    = ...

    22

    23

    24

    25

    26

    27

    28

    29

    30

    31

    32

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    Prin

    ect M

    icro

    6i F

    orm

    at 1

    02/1

    05

    Dipc

    o 12

    .0f (

    pdf)

    20

    12 H

    eidelb

    erge

    r Dru

    ckma

    schin

    en A

    GB

    CM

    YX

    Zsl

    urZ

    slur

    BB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40

    B 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    C 20

    C 40

    C 80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Csl

    urM

    BC

    MY

    XZ

    0B

    CM

    YX

    ZB

    CM

    YX

    ZCM

    YM

    20

    M 4

    0M

    80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Ysl

    urX

    BC

    MY

    XZ

    0Y

    20Y

    40Y

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    ZCM

    YX

    20X

    40X

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    CYM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    Z0

    Z 20

    Z 40

    Z 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    CMCY

    MY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    0B

    20B

    40B

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    ZCM

    YC

    20C

    40C

    80B

    CM

    YX

    Zsl

    urZ

    slur

    BB

    CM

    YX

    Z0

    BC

    MY

    XZ

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    M 2

    0M

    40

    M 8

    0B

    CM

    YX

    Zsl

    urC

    slur

    MB

    CM

    YX

    Z0

    Y 20

    Y 40

    Y 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    X 20

    X 40

    X 80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Ysl

    urX

    BC

    MY

    XZ

    0Z

    20Z

    40Z

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    Z

    DR

    UKVE

    LST

    4136

    48D

    RUK

    VEL

    ST41

    3648

    Dru

    kvel

    :

    Zijde

    :ST

    4136

    48

    ver

    so

    Klan

    t:O

    rder

    :Pl

    aatID

    :Kl

    eur:

    Strip

    ID:

    Van

    Mae

    le D

    rukk

    erij

    4321

    36

    Blac

    kCy

    anM

    agen

    taYe

    llow

    4321

    3641

    3648

    0002

    0013

    4321

    3641

    3648

    0002

    0014

    4321

    3641

    3648

    0002

    0015

    4321

    3641

    3648

    0002

    0016

    W

    estto

    er p

    ocke

    t WO

    I - N

    ed. -

    112

    pag

    . BW

    Klan

    t:O

    rder

    :Pl

    aatID

    :Kl

    eur:

    Strip

    ID:

    Van

    Mae

    le D

    rukk

    erij

    4321

    36

    Blac

    kCy

    anM

    agen

    taYe

    llow

    4321

    3641

    3648

    0002

    0013

    4321

    3641

    3648

    0002

    0014

    4321

    3641

    3648

    0002

    0015

    4321

    3641

    3648

    0002

    0016

    W

    estto

    er p

    ocke

    t WO

    I - N

    ed. -

    112

    pag

    . BW

    S2S1VUZXYello

    wM

    agen

    taCy

    anB

    lack

  • De Eerste Wereldoorlog heeft de Westhoek als streek zeer sterk getekend. De oorlog maakte van deze regio het meest tot de verbeelding sprekende oorlogslandschap van ons land. Generatie na generatie leven de streekbewoners met de schaduw van den groote oorlog. In 1914 zagen ze hun eigen achtertuin strijdtoneel worden van een mondiaal confl ict. Op vandaag herinneren duizenden graven aan deze droeve geschiedenis. Een confl ict dat honderd jaar geleden uitbarstte en waarvan de herdenking tot op heden levendig is gehouden. Het was de oorlog die alle oorlogen zou beindigen...

    Verspreid over de Westhoek treffen we honderden sites, monumenten en begraafplaatsen aan die voor verschillende nationaliteiten een grote historische en symbolische betekenis hebben. De Westhoek ontvangt jaar-lijks honderdduizenden bezoekers uit de hele wereld om er de restanten van de Eerste Wereldoorlog op te zoeken. Op die manier is het verhaal van den oorlog zowel lokaal als universeel, zo-wel verleden als heden en toekomst.

    Onze moderne samenleving vraagt meer dan ooit inzicht in het mecha-nisme van oorlog en vrede: huidige en volgende generaties moeten lessen trekken uit het verleden. Wat in onze streek overblijft van de Eerste Wereldoorlog is een kern van een vredesgedachte. Inzicht in oorlog zet een mens immers op weg om vrede te maken.

    INLEIDING

    4

    DE GROOTE OORLOG

    432136 01: Katern_24blz_K01 recto

    432136 01: Katern_24blz_K01 recto

    aq=

    aq=11

    Plat

    e Co

    ntro

    l Stri

    p

    Heid

    elbe

    rger

    Dru

    ckm

    asch

    inen

    AG

    201

    2V1

    2.0f

    (pdf)

    Supr

    aset

    ter

    Agfa

    Ener

    gy E

    lite1/

    17

    0.5

    PTi

    mes

    1 P

    Tim

    es2

    PTi

    mes

    4 P

    Tim

    es Tim

    es4PTimes2PTim

    es1PTimes

    0.5P

    0/10

    0%1%

    2%3%

    5%10

    %20

    %25

    %30

    %40

    %50

    %60

    %70

    %75

    %80

    %90

    %95

    %97

    %98

    %99

    %

    Lin+

    Proc

    ess

    Order: 432136 Drukvel: ST413648

    43

    2136

    - Va

    n M

    aele

    Dru

    kker

    ij - S

    T413

    648 -

    Kap

    vorm

    per 2

    ex

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    B

    = ...

    12

    C

    = ...

    14

    M

    = ..

    .

    16

    Y

    = ...

    18

    X

    = ...

    20

    Z

    = ...

    22

    23

    24

    25

    26

    27

    28

    29

    30

    31

    32

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    Prin

    ect M

    icro

    6i F

    orm

    at 1

    02/1

    05

    Dipc

    o 12

    .0f (

    pdf)

    20

    12 H

    eidelb

    erge

    r Dru

    ckma

    schin

    en A

    GB

    CM

    YX

    Zsl

    urZ

    slur

    BB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40

    B 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    C 20

    C 40

    C 80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Csl

    urM

    BC

    MY

    XZ

    0B

    CM

    YX

    ZB

    CM

    YX

    ZCM

    YM

    20

    M 4

    0M

    80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Ysl

    urX

    BC

    MY

    XZ

    0Y

    20Y

    40Y

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    ZCM

    YX

    20X

    40X

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    CYM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    Z0

    Z 20

    Z 40

    Z 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    CMCY

    MY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    0B

    20B

    40B

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    ZCM

    YC

    20C

    40C

    80B

    CM

    YX

    Zsl

    urZ

    slur

    BB

    CM

    YX

    Z0

    BC

    MY

    XZ

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    M 2

    0M

    40

    M 8

    0B

    CM

    YX

    Zsl

    urC

    slur

    MB

    CM

    YX

    Z0

    Y 20

    Y 40

    Y 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    X 20

    X 40

    X 80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Ysl

    urX

    BC

    MY

    XZ

    0Z

    20Z

    40Z

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    Z

    DR

    UKVE

    LST

    4136

    48D

    RUK

    VEL

    ST41

    3648

    Dru

    kvel

    :

    Zijde

    :ST

    4136

    48

    rect

    o

    Klan

    t:O

    rder

    :Pl

    aatID

    :Kl

    eur:

    Strip

    ID:

    Van

    Mae

    le D

    rukk

    erij

    4321

    36

    Blac

    kCy

    anM

    agen

    taYe

    llow

    4321

    3641

    3648

    0002

    0009

    4321

    3641

    3648

    0002

    0010

    4321

    3641

    3648

    0002

    0011

    4321

    3641

    3648

    0002

    0012

    W

    estto

    er p

    ocke

    t WO

    I - N

    ed. -

    112

    pag

    . BW

    Klan

    t:O

    rder

    :Pl

    aatID

    :Kl

    eur:

    Strip

    ID:

    Van

    Mae

    le D

    rukk

    erij

    4321

    36

    Blac

    kCy

    anM

    agen

    taYe

    llow

    4321

    3641

    3648

    0002

    0009

    4321

    3641

    3648

    0002

    0010

    4321

    3641

    3648

    0002

    0011

    4321

    3641

    3648

    0002

    0012

    W

    estto

    er p

    ocke

    t WO

    I - N

    ed. -

    112

    pag

    . BW

    S2S1VUZXYello

    wM

    agen

    taCy

    anB

    lack

  • Het provinciebestuur van West-Vlaanderen heeft altijd veel aandacht geschonken aan de herdenking van de Eerste Wereldoorlog. In 2002 werd een provinciale koepel opgericht onder naam Oorlog en vrede in de Westhoek. Doelstelling was het structureren en afstemmen van de verschillende herdenkingsinitiatieven die door allerhande partners werden ontwikkeld. Een provinciaal initiatief dat gedragen werd door lokale partners in de Westhoek.

    In 2009 werd vanuit dit provinciale netwerk, in samenwerking met Westtoer, het Programmasecretariaat 100 jaar Groote Oorlog in het leven geroepen. De opdracht van dit secretariaat bestaat in het organiseren, het faciliteren en het structureren van alle herdenkingsinitiatieven in de Westhoek tijdens de honderdjarige herdenkingsperiode 2014-2018.De op til zijnde herdenkingsperiode zorgde de voorbije jaren al voor heel wat bedrijvigheid in de Westhoek. Verschillende musea en WO I-sites ondergingen ingrijpende restauratiewerken. In 2015 openen de laatste van deze sites, om na afronding de beleving en het onthaal voor de bezoeker optimaal te kunnen laten verlopen.

    Naast de investering in de verschillende musea en sites, kiest de provincie West-Vlaanderen ook voor een cultureel ingevulde herdenking. Onder de naam GoneWest wordt een cultureel-artistiek herdenkingsprogramma uitgewerkt. Een waaier aan artistieke projecten en initiatieven (muziek, dans, literatuur, beeldende kunst, ...) geven elk op hun eigen manier een invulling aan de herdenking van de gebeurtenissen van 100 jaar geleden. Meer informatie hierover kan je vinden op www.gonewest.be.

    Ook op recreatief vlak worden de herdenkingen met de grootste zorg verder vorm gegeven. In 2013-2014 werden 6 nieuwe autoroutes 14-18 uitgewerkt. Tussen 2014 en 2017 openen maar liefst 12 nieuwe fi etsroutes. Steeds uitgewerkt met veel aandacht voor correcte historische informatie, en met de gedachte van respectvol herdenken (principes toerisme+).

    Westtoer is zich bewust van het belang van dit historisch erfgoed: dit gidsje kan hiervan getuigen. Het is een leidraad door de Eerste Wereldoorlog in de Westhoek. Deze pocket wil bijdragen tot een betere ontsluiting van het WO I-erfgoed in de Westhoek in het algemeen en de basiskennis van de Eerste Wereldoorlog in het bijzonder.

    Links:www.100jaargrooteoorlog.bewww.gonewest.be

    5

    INLEIDING

    432136 01: Katern_24blz_K01 recto

    432136 01: Katern_24blz_K01 recto

    aq=

    aq=11

    Plat

    e Co

    ntro

    l Stri

    p

    Heid

    elbe

    rger

    Dru

    ckm

    asch

    inen

    AG

    201

    2V1

    2.0f

    (pdf)

    Supr

    aset

    ter

    Agfa

    Ener

    gy E

    lite1/

    17

    0.5

    PTi

    mes

    1 P

    Tim

    es2

    PTi

    mes

    4 P

    Tim

    es Tim

    es4PTimes2PTim

    es1PTimes

    0.5P

    0/10

    0%1%

    2%3%

    5%10

    %20

    %25

    %30

    %40

    %50

    %60

    %70

    %75

    %80

    %90

    %95

    %97

    %98

    %99

    %

    Lin+

    Proc

    ess

    Order: 432136 Drukvel: ST413648

    43

    2136

    - Va

    n M

    aele

    Dru

    kker

    ij - S

    T413

    648 -

    Kap

    vorm

    per 2

    ex

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    B

    = ...

    12

    C

    = ...

    14

    M

    = ..

    .

    16

    Y

    = ...

    18

    X

    = ...

    20

    Z

    = ...

    22

    23

    24

    25

    26

    27

    28

    29

    30

    31

    32

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    Prin

    ect M

    icro

    6i F

    orm

    at 1

    02/1

    05

    Dipc

    o 12

    .0f (

    pdf)

    20

    12 H

    eidelb

    erge

    r Dru

    ckma

    schin

    en A

    GB

    CM

    YX

    Zsl

    urZ

    slur

    BB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40

    B 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    C 20

    C 40

    C 80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Csl

    urM

    BC

    MY

    XZ

    0B

    CM

    YX

    ZB

    CM

    YX

    ZCM

    YM

    20

    M 4

    0M

    80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Ysl

    urX

    BC

    MY

    XZ

    0Y

    20Y

    40Y

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    ZCM

    YX

    20X

    40X

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    CYM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    Z0

    Z 20

    Z 40

    Z 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    CMCY

    MY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    0B

    20B

    40B

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    ZCM

    YC

    20C

    40C

    80B

    CM

    YX

    Zsl

    urZ

    slur

    BB

    CM

    YX

    Z0

    BC

    MY

    XZ

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    M 2

    0M

    40

    M 8

    0B

    CM

    YX

    Zsl

    urC

    slur

    MB

    CM

    YX

    Z0

    Y 20

    Y 40

    Y 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    X 20

    X 40

    X 80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Ysl

    urX

    BC

    MY

    XZ

    0Z

    20Z

    40Z

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    Z

    DR

    UKVE

    LST

    4136

    48D

    RUK

    VEL

    ST41

    3648

    Dru

    kvel

    :

    Zijde

    :ST

    4136

    48

    rect

    o

    Klan

    t:O

    rder

    :Pl

    aatID

    :Kl

    eur:

    Strip

    ID:

    Van

    Mae

    le D

    rukk

    erij

    4321

    36

    Blac

    kCy

    anM

    agen

    taYe

    llow

    4321

    3641

    3648

    0002

    0009

    4321

    3641

    3648

    0002

    0010

    4321

    3641

    3648

    0002

    0011

    4321

    3641

    3648

    0002

    0012

    W

    estto

    er p

    ocke

    t WO

    I - N

    ed. -

    112

    pag

    . BW

    Klan

    t:O

    rder

    :Pl

    aatID

    :Kl

    eur:

    Strip

    ID:

    Van

    Mae

    le D

    rukk

    erij

    4321

    36

    Blac

    kCy

    anM

    agen

    taYe

    llow

    4321

    3641

    3648

    0002

    0009

    4321

    3641

    3648

    0002

    0010

    4321

    3641

    3648

    0002

    0011

    4321

    3641

    3648

    0002

    0012

    W

    estto

    er p

    ocke

    t WO

    I - N

    ed. -

    112

    pag

    . BW

    S2S1VUZXYello

    wM

    agen

    taCy

    anB

    lack

  • 1914HET BEGIN

    Waarom oorlog?100 jaar nadien blijft het nog steeds moeilijk om hierop een defi -nitief en duidelijk antwoord te geven. Is het een combinatie van omstandigheden? Zoals de Franse nederlaag en het verlies van Elzas-Lotharingen tijdens de Frans-Duitse Oorlog van 1870, de Fransen met een wraakgevoel opzadelde. Of is de uitbouw van de Duitse vloot een doorn in het oog van Groot-Brittanni? Of speelt een eventuele blokkade van de Duitse havens door de Britten ook in de oorlogskaart? En hoe zit het met de kolonies? Zit de niets afl atende bewapeningswedloop er voor iets tus-sen? En wat met de vele onderlinge akkoorden en geheime verdragen die worden gesloten om elkaar bij te staan? Is ten slotte het alles om zich heen grijpende nationalisme niet de grootste oorzaak? Of ligt de idee dat alles wel vanzelf in orde zou komen mee aan de basis?

    SarajevoOp 28 juni 1914 be-zoekt de Oostenrijks-Hongaarse troonop-volger aartshertog Frans-Ferdinand de provincie Bosni-Herzegovina. In Sarajevo staan de Bosnische student Princip en enkele kom-panen de aartshertog op te wachten. Eerst

    mislukt de aanslag, maar bij toeval krijgt Princip een tweede kans.Met schoten uit zijn Belgische FN-pistool doodt hij zowel de aartsher-tog als zijn vrouw. Het vuur is aan de lont. Bijna een maand nadien stelt Oostenrijk-Hongarije een ultimatum aan Servi. Zij verdenken de Servirs van heimelijke steun aan de Bosnirs. Servi gaat in op het ultimatum, behalve op n punt.Ze willen geen Oostenrijkse onderzoekscommissie ter plaatse. En Oostenrijk-Hongarije verklaart hen de oorlog, niet zonder zich eerst te verzekeren van de ruggensteun van Duitsland. Dan volgt de ene oorlogsverklaring op de andere. Er is geen houden meer aan. Het raderwerk wordt in gang gezet en niemand kan of wil het nog stoppen.

    6

    DE GROOTE OORLOG

    Plat

    e Co

    ntro

    l Stri

    p

    Heid

    elbe

    rger

    Dru

    ckm

    asch

    inen

    AG

    201

    2V1

    2.0f

    (pdf)

    Supr

    aset

    ter

    Agfa

    Ener

    gy E

    lite1/

    17

    0.5

    PTi

    mes

    1 P

    Tim

    es2

    PTi

    mes

    4 P

    Tim

    es Tim

    es4PTimes2PTim

    es1PTimes

    0.5P

    0/10

    0%1%

    2%3%

    5%10

    %20

    %25

    %30

    %40

    %50

    %60

    %70

    %75

    %80

    %90

    %95

    %97

    %98

    %99

    %

    Lin+

    Proc

    ess

    Order: 432136 Drukvel: ST413648

    43

    2136

    - Va

    n M

    aele

    Dru

    kker

    ij - S

    T413

    648 -

    Kap

    vorm

    per 2

    ex

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    B

    = ...

    12

    C

    = ...

    14

    M

    = ..

    .

    16

    Y

    = ...

    18

    X

    = ...

    20

    Z

    = ...

    22

    23

    24

    25

    26

    27

    28

    29

    30

    31

    32

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    Prin

    ect M

    icro

    6i F

    orm

    at 1

    02/1

    05

    Dipc

    o 12

    .0f (

    pdf)

    20

    12 H

    eidelb

    erge

    r Dru

    ckma

    schin

    en A

    GB

    CM

    YX

    Zsl

    urZ

    slur

    BB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40

    B 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    C 20

    C 40

    C 80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Csl

    urM

    BC

    MY

    XZ

    0B

    CM

    YX

    ZB

    CM

    YX

    ZCM

    YM

    20

    M 4

    0M

    80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Ysl

    urX

    BC

    MY

    XZ

    0Y

    20Y

    40Y

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    ZCM

    YX

    20X

    40X

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    CYM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    Z0

    Z 20

    Z 40

    Z 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    CMCY

    MY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    0B

    20B

    40B

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    ZCM

    YC

    20C

    40C

    80B

    CM

    YX

    Zsl

    urZ

    slur

    BB

    CM

    YX

    Z0

    BC

    MY

    XZ

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    M 2

    0M

    40

    M 8

    0B

    CM

    YX

    Zsl

    urC

    slur

    MB

    CM

    YX

    Z0

    Y 20

    Y 40

    Y 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    X 20

    X 40

    X 80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Ysl

    urX

    BC

    MY

    XZ

    0Z

    20Z

    40Z

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    Z

    DR

    UKVE

    LST

    4136

    48D

    RUK

    VEL

    ST41

    3648

    Dru

    kvel

    :

    Zijde

    :ST

    4136

    48

    ver

    so

    Klan

    t:O

    rder

    :Pl

    aatID

    :Kl

    eur:

    Strip

    ID:

    Van

    Mae

    le D

    rukk

    erij

    4321

    36

    Blac

    kCy

    anM

    agen

    taYe

    llow

    4321

    3641

    3648

    0002

    0013

    4321

    3641

    3648

    0002

    0014

    4321

    3641

    3648

    0002

    0015

    4321

    3641

    3648

    0002

    0016

    W

    estto

    er p

    ocke

    t WO

    I - N

    ed. -

    112

    pag

    . BW

    Klan

    t:O

    rder

    :Pl

    aatID

    :Kl

    eur:

    Strip

    ID:

    Van

    Mae

    le D

    rukk

    erij

    4321

    36

    Blac

    kCy

    anM

    agen

    taYe

    llow

    4321

    3641

    3648

    0002

    0013

    4321

    3641

    3648

    0002

    0014

    4321

    3641

    3648

    0002

    0015

    4321

    3641

    3648

    0002

    0016

    W

    estto

    er p

    ocke

    t WO

    I - N

    ed. -

    112

    pag

    . BW

    S2S1VUZXYello

    wM

    agen

    taCy

    anB

    lack

  • Bij de Centralen horen Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, het Ottomaanse Rijk en Bulgarije. Bij de Geallieerden zijn dit het Britse Rijk, Frankrijk, Rusland , wat later Itali en vanaf 1917 de Verenigde Staten. Belgi is aanvankelijk neutraal.Tegen het eind van 1918 zijn 33 landen offi cieel in oorlog of 1,5 miljard mensen. Dit is 80% van de toenmalige wereldbevolking. Wereldwijd blijven 12 landen neutraal, waaronder Nederland.

    Het Von Schlieffen-PlanOp 4 augustus 1914 vallen Duitse troepen Belgi binnen. Ze vroegen koning Albert I om een vrije doortocht door het land om zo de Fransen in de rug aan te vallen en als eerste te verslaan. Nadien zou Rusland worden aangepakt. Duitsland vreest een tweefrontenoorlog. De Koning weigert. Het beruchte Schlieffenplan moet door de Duitsers militair wor-den doorgedrukt. Het wordt David tegen Goliath. Groot-Brittanni ga-randeert de neutraliteit van Belgi en verklaart de oorlog aan Duitsland.

    De slag bij Halen of De slag der zilveren helmen Bij Halen in Limburg chargeert op 12 augustus 1914 de Duitse cavale-rie met de blanke sabel. Ze worden tegengehouden door vuurwapens van de verdedigende Belgische soldaten. De Duitse cavalerie voert tot 8 charges uit. Tevergeefs. Meer dan 400 paarden vinden de dood.

    Het toont meteen dat de cavalerie heeft afgedaan. Dragonders, huzaren, lansiers, Uhlanen en kuras-siers behoren nu defi nitief tot het verleden en ook de kleurrijke unifor-men verdwijnen.De naam is ontleend aan de zilveren helmen die her en der op het slag-veld zijn gevon-den. Ze werden gedragen door Duitse kurassiers.

    I Belgische soldaten

    7

    1914: HET BEGIN

    Plate Control Strip Heidelberger Druckm

    aschinen AG 2012

    V12.0f (pdf)

    SuprasetterAgfa

    Energy Elite1/17

    0.5 PTim

    es1 PTim

    es2 PTim

    es4 PTim

    esTimes 4P

    Times 2P

    Times 1P

    Times

    0.5P

    0/100%1%

    2%3%

    5%10%

    20%25%

    30%40%

    50%60%

    70%75%

    80%90%

    95%97%

    98%99%

    Lin+Process

    Order: 432136 Drukvel: ST413648

    432136 - Van Maele Drukkerij - ST413648 - Kapvorm per 2 ex

    1

    2

    3 4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    B = ... 12

    C = ...

    14

    M = ...

    16

    Y = ... 18

    X = ...

    20

    Z = ...

    22

    23 24

    25

    26

    27 28

    29

    30

    31 32

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    Prinect Micro6i Form

    at 102/105 Dipco 12.0f (pdf) 2012 Heidelberger Druckmaschinen AGB

    CM

    YX

    ZslurZ

    slurBB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40B 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    C 20C 40

    C 80B

    CM

    YX

    ZslurC

    slurMB

    CM

    YX

    Z0

    BC

    MY

    XZ

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YM

    20M

    40M

    80B

    CM

    YX

    ZslurY

    slurXB

    CM

    YX

    Z0

    Y 20Y 40

    Y 80B

    CM

    YX

    ZC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    ZC

    MY

    X 20X 40

    X 80B

    CM

    YX

    ZC

    MC

    YM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    0Z 20

    Z 40Z 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    CY

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40B 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC 20

    C 40C 80

    BC

    MY

    XZ

    slurZslurB

    BC

    MY

    XZ

    0B

    CM

    YX

    ZB

    CM

    YX

    ZC

    MY

    M 20

    M 40

    M 80

    BC

    MY

    XZ

    slurCslurM

    BC

    MY

    XZ

    0Y 20

    Y 40Y 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    X 20X 40

    X 80B

    CM

    YX

    ZslurY

    slurXB

    CM

    YX

    Z0

    Z 20Z 40

    Z 80B

    CM

    YX

    ZC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    Z

    DRUKVEL

    ST413648D

    RUKVELST413648

    Drukvel:

    Zijde:ST413648

    verso

    Klant:O

    rder:PlaatID

    :Kleur:StripID:

    Van Maele D

    rukkerij432136

    BlackCyanM

    agentaYellow43213641364800020013432136413648000200144321364136480002001543213641364800020016

    Westtoer pocket W

    OI - Ned. - 112 pag. BW

    Klant:O

    rder:PlaatID

    :Kleur:StripID:

    Van Maele D

    rukkerij432136

    BlackCyanM

    agentaYellow43213641364800020013432136413648000200144321364136480002001543213641364800020016

    Westtoer pocket W

    OI - Ned. - 112 pag. BW

    S2 S1 V U Z X YellowM

    agentaCyanB

    lack

  • De forten van LuikAl vlug valt de stad Luik. Op 15 augustus volgt het laatste van de 12 forten rond de stad. Zware houwitsers (42 cm-kaliber, krombaange-schut of de Dikke Berthas) hebben een ongeziene vernielingskracht. De Britten, die de neutraliteit van Belgi waarborgen, komen Belgi al vlug te hulp. De Duitsers rukken desondanks vliegensvlug op.

    LeuvenDie Zivilisten haben geschossenDe Duitse opmars verloopt trager dan gewenst. En links en rechts wordt door burgers op de Duitsers geschoten,... denken de invallers. De gewapende Burgerwacht is in Belgi een offi cile paramilitaire organi-satie. Ze zijn met zon 45.000 manschappen, meestal uit de burgerij. Zij moeten zelf voor hun uniform zorgen. Die uniformen zijn soms moeilijk te herkennen. Worden ze door de Duitsers verward met burgers?De Duitsers worden ook zenuwachtig, want ze verwachten die felle Belgische tegenstand niet. En soms schieten de Duitsers in alle ver-warring op elkaar. De burgers krijgen de schuld. In Dinant, Andenne, Aarschot en Leuven worden massaal burgers terechtgesteld. Leuven wordt in brand gestoken. 1.200 huizen gaan in vlammen op en ook de befaamde universiteitsbibliotheek brandt. Een unieke collectie wie-gendrukken en oude boeken is voor altijd verloren. Tijdens die eerste oorlogsmaanden worden bijna 6.000 burgers gedood.De Duitsers worden bij de Geallieerden nu afgeschilderd als echte barbaren. Vrijwilligers melden zich met duizenden, vooral in Groot-Brittanni. In Belgi zijn er 18.000 vrijwilligers.

    De val van AntwerpenDe onneembaar geachte vesting Antwerpen valt in oktober 1914. Naar schatting 1,6 miljoen Belgen slaan op de vlucht. Hiervan vluchten bijna 1 miljoen inwoners naar Nederland. Ongeveer 40.000 Belgische, 1.200 Britse en 170 Duitse soldaten trekken ook de grens over. Nederland is neutraal en moet volgens het internationale recht de soldaten ontwa-penen en voor de duur van de vijandelijkheden in aparte internerings-kampen plaatsen (Zelst, Harderwijk,).

    Neutraal NederlandNederland houdt vast aan zijn neutraliteit. En het lukt. Zowel de Duitsers als de Britten hebben daarbij beiden strategische voordelen. De Nederlandse havens kunnen niet door de Duitse marine worden ge-bruikt (duikboten!). En voor het Duitse keizerrijk is Nederland belangrijk voor de aanvoer van materiaal via de toegankelijke havens en de Rijn. De voedselvoorziening is een tweede reden en ten slotte is een gealli-eerde aanval in de rug via Nederland onmogelijk.

    8

    DE GROOTE OORLOG

    43

    2136

    01:

    Kat

    ern_

    24bl

    z_K0

    1 re

    cto

    43

    2136

    01:

    Kat

    ern_

    24bl

    z_K0

    1 re

    cto

    aq=

    aq=

    11

    Plate Control Strip Heidelberger Druckm

    aschinen AG 2012

    V12.0f (pdf)

    SuprasetterAgfa

    Energy Elite1/17

    0.5 PTim

    es1 PTim

    es2 PTim

    es4 PTim

    esTimes 4P

    Times 2P

    Times 1P

    Times

    0.5P

    0/100%1%

    2%3%

    5%10%

    20%25%

    30%40%

    50%60%

    70%75%

    80%90%

    95%97%

    98%99%

    Lin+Process

    Order: 432136 Drukvel: ST413648

    432136 - Van Maele Drukkerij - ST413648 - Kapvorm per 2 ex

    1

    2

    3 4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    B = ... 12

    C = ...

    14

    M = ...

    16

    Y = ... 18

    X = ...

    20

    Z = ...

    22

    23 24

    25

    26

    27 28

    29

    30

    31 32

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    Prinect Micro6i Form

    at 102/105 Dipco 12.0f (pdf) 2012 Heidelberger Druckmaschinen AGB

    CM

    YX

    ZslurZ

    slurBB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40B 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    C 20C 40

    C 80B

    CM

    YX

    ZslurC

    slurMB

    CM

    YX

    Z0

    BC

    MY

    XZ

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YM

    20M

    40M

    80B

    CM

    YX

    ZslurY

    slurXB

    CM

    YX

    Z0

    Y 20Y 40

    Y 80B

    CM

    YX

    ZC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    ZC

    MY

    X 20X 40

    X 80B

    CM

    YX

    ZC

    MC

    YM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    0Z 20

    Z 40Z 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    CY

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40B 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC 20

    C 40C 80

    BC

    MY

    XZ

    slurZslurB

    BC

    MY

    XZ

    0B

    CM

    YX

    ZB

    CM

    YX

    ZC

    MY

    M 20

    M 40

    M 80

    BC

    MY

    XZ

    slurCslurM

    BC

    MY

    XZ

    0Y 20

    Y 40Y 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    X 20X 40

    X 80B

    CM

    YX

    ZslurY

    slurXB

    CM

    YX

    Z0

    Z 20Z 40

    Z 80B

    CM

    YX

    ZC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    Z

    DRUKVEL

    ST413648D

    RUKVELST413648

    Drukvel:

    Zijde:ST413648

    recto

    Klant:O

    rder:PlaatID

    :Kleur:StripID:

    Van Maele D

    rukkerij432136

    BlackCyanM

    agentaYellow43213641364800020009432136413648000200104321364136480002001143213641364800020012

    Westtoer pocket W

    OI - Ned. - 112 pag. BW

    Klant:O

    rder:PlaatID

    :Kleur:StripID:

    Van Maele D

    rukkerij432136

    BlackCyanM

    agentaYellow43213641364800020009432136413648000200104321364136480002001143213641364800020012

    Westtoer pocket W

    OI - Ned. - 112 pag. BW

    S2 S1 V U Z X YellowM

    agentaCyanB

    lack

  • I Onderwaterzetting

    Belgenkampen in NederlandTegen het eind van 1914 zijn ongeveer 900.000 Belgische vluchtelingen naar ons land teruggekeerd. Ongeveer 100.000 Belgen zitten voor de duur van de oorlog in Nederland verspreid. Hiervan kunnen een 20.000 Belgische vluchtelingen niet in het eigen levensonderhoud voorzien. Zij worden samengebracht in vluchtoorden (Gouda, Nunspeet, Uden,...). De Nederlandse regering en bevolking leveren zware inspanningen om allen menswaardig op te vangen. Al loopt het niet altijd van een leien dakje.

    Het Belgische leger achter de IJzerNa de Val van Antwerpen wil koning Albert I de strijd staken. Koningin Elisabeth en zijn ordonnans kunnen hem van het tegendeel overtuigen. De fel verzwakte Belgische troepen haasten zich naar de IJzer. Ze stellen zich midden oktober achter de IJzer op, de laatste natuurlijke barrire. Koning Albert I vraagt zijn soldaten om hier stand te houden in een ultieme poging om een stuk Belgische bodem te vrijwaren van Duitse bezetting.

    De kracht van het waterIn oktober 1914 wordt op het Veurnse Stadhuis de onderwaterzetting van de IJzervlakte besproken met Karel Cogge. Hij is toezichter van de Noordwatering en kent de waterhuishouding in de streek als zijn broekzak. Een eerste poging lukt bijna. Wanneer Hendrik Geeraert, een schipper uit Nieuwpoort, ten slotte op 29 oktober ook de schuifdeuren van de Noordvaart ophaalt, stroomt er voldoende water landinwaarts.Deze oude verdedigingstruc is bijzonder effectief, want de Duitsers kunnen in die Belgische sector niet meer vooruit. Op 30 oktober valt de Duitse aanval stil. De Duitse legerleiding zag het niet aankomen. Op de Duitse stafkaarten die ze gebruiken ligt hun Duitse nul-meter-waterlijn bijna 2m40 hoger dan in werkelijkheid.

    9

    1914: HET BEGIN

    43

    2136

    01:

    Kat

    ern_

    24bl

    z_K0

    1 re

    cto

    43

    2136

    01:

    Kat

    ern_

    24bl

    z_K0

    1 re

    cto

    aq=

    aq=

    11

    Plate Control Strip Heidelberger Druckm

    aschinen AG 2012

    V12.0f (pdf)

    SuprasetterAgfa

    Energy Elite1/17

    0.5 PTim

    es1 PTim

    es2 PTim

    es4 PTim

    esTimes 4P

    Times 2P

    Times 1P

    Times

    0.5P

    0/100%1%

    2%3%

    5%10%

    20%25%

    30%40%

    50%60%

    70%75%

    80%90%

    95%97%

    98%99%

    Lin+Process

    Order: 432136 Drukvel: ST413648

    432136 - Van Maele Drukkerij - ST413648 - Kapvorm per 2 ex

    1

    2

    3 4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    B = ... 12

    C = ...

    14

    M = ...

    16

    Y = ... 18

    X = ...

    20

    Z = ...

    22

    23 24

    25

    26

    27 28

    29

    30

    31 32

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    Prinect Micro6i Form

    at 102/105 Dipco 12.0f (pdf) 2012 Heidelberger Druckmaschinen AGB

    CM

    YX

    ZslurZ

    slurBB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40B 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    C 20C 40

    C 80B

    CM

    YX

    ZslurC

    slurMB

    CM

    YX

    Z0

    BC

    MY

    XZ

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YM

    20M

    40M

    80B

    CM

    YX

    ZslurY

    slurXB

    CM

    YX

    Z0

    Y 20Y 40

    Y 80B

    CM

    YX

    ZC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    ZC

    MY

    X 20X 40

    X 80B

    CM

    YX

    ZC

    MC

    YM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    0Z 20

    Z 40Z 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    CY

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40B 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC 20

    C 40C 80

    BC

    MY

    XZ

    slurZslurB

    BC

    MY

    XZ

    0B

    CM

    YX

    ZB

    CM

    YX

    ZC

    MY

    M 20

    M 40

    M 80

    BC

    MY

    XZ

    slurCslurM

    BC

    MY

    XZ

    0Y 20

    Y 40Y 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    X 20X 40

    X 80B

    CM

    YX

    ZslurY

    slurXB

    CM

    YX

    Z0

    Z 20Z 40

    Z 80B

    CM

    YX

    ZC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    Z

    DRUKVEL

    ST413648D

    RUKVELST413648

    Drukvel:

    Zijde:ST413648

    recto

    Klant:O

    rder:PlaatID

    :Kleur:StripID:

    Van Maele D

    rukkerij432136

    BlackCyanM

    agentaYellow43213641364800020009432136413648000200104321364136480002001143213641364800020012

    Westtoer pocket W

    OI - Ned. - 112 pag. BW

    Klant:O

    rder:PlaatID

    :Kleur:StripID:

    Van Maele D

    rukkerij432136

    BlackCyanM

    agentaYellow43213641364800020009432136413648000200104321364136480002001143213641364800020012

    Westtoer pocket W

    OI - Ned. - 112 pag. BW

    S2 S1 V U Z X YellowM

    agentaCyanB

    lack

  • In dit gebied zal het gedurende de gehele oorlog relatief rustig blijven. Enkele eilandjes aan de westoever blijven echter in Duitse handen tot in 1918. In deze open vlakte blijft het wel aartsgevaarlijk.

    LoopgravenoorlogHet front valt defi nitief stil bij de Franse Marne en wat later aan de IJzer. Iedereen graaft zich aan beide zijden in voor een verschrikkelijke stellingoorlog die uiteindelijk 4 jaar zal duren. Prikkeldraad, artillerie, mi-trailleurs, ongedierte, ziektes, natte en koude, en later nog eens gifgas, vliegtuigen, vlammenwerpers en tanks, maken het front tot een hel. Aan het einde van 1914 begint het Westelijk Front vanaf het strand van Nieuwpoort, volgt de IJzer en het Ieperleekanaal, loopt dan verder via Ieper en Heuvelland zo Frankrijk binnen en gaat tot aan de Zwitserse grens. Alles samen 40.000 km loopgraven.

    Belgisch-Nederlandse grens onder hoogspanningVanaf de zomer 1915 bouwen de Duitsers langs de Belgisch-Nederlandse grens een hoge afsluiting die constant onder hoog-spanning van 2.000 volt staat. De Duitsers willen vooral deserteurs, vluchtelingen en spionnen tegenhouden. De afsluiting wordt vanaf de Noordzee tot aan de Maas min of meer rechtlijnig aangelegd en is ongeveer 180 km lang. Langs de draad wordt ook een patrouillepad aangelegd. Om de 100 m staat een schildwachthuisje en er zijn schijn-werpers, alarmlampjes, mijnen, Grensverkeer wordt alleen langs de openbare weg toegelaten. Vooral smokkelaars zijn slachtoffer van de dodendraad. Ook argeloze burgers die niet zo bekend zijn met deze relatief nieuwe energiebron, worden er het slachtoffer van.

    10

    DE GROOTE OORLOG

    Plate Control Strip Heidelberger Druckm

    aschinen AG 2012

    V12.0f (pdf)

    SuprasetterAgfa

    Energy Elite1/17

    0.5 PTim

    es1 PTim

    es2 PTim

    es4 PTim

    esTimes 4P

    Times 2P

    Times 1P

    Times

    0.5P

    0/100%1%

    2%3%

    5%10%

    20%25%

    30%40%

    50%60%

    70%75%

    80%90%

    95%97%

    98%99%

    Lin+Process

    Order: 432136 Drukvel: ST413648

    432136 - Van Maele Drukkerij - ST413648 - Kapvorm per 2 ex

    1

    2

    3 4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    B = ... 12

    C = ...

    14

    M = ...

    16

    Y = ... 18

    X = ...

    20

    Z = ...

    22

    23 24

    25

    26

    27 28

    29

    30

    31 32

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    Prinect Micro6i Form

    at 102/105 Dipco 12.0f (pdf) 2012 Heidelberger Druckmaschinen AGB

    CM

    YX

    ZslurZ

    slurBB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40B 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    C 20C 40

    C 80B

    CM

    YX

    ZslurC

    slurMB

    CM

    YX

    Z0

    BC

    MY

    XZ

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YM

    20M

    40M

    80B

    CM

    YX

    ZslurY

    slurXB

    CM

    YX

    Z0

    Y 20Y 40

    Y 80B

    CM

    YX

    ZC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    ZC

    MY

    X 20X 40

    X 80B

    CM

    YX

    ZC

    MC

    YM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    0Z 20

    Z 40Z 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    CY

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40B 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC 20

    C 40C 80

    BC

    MY

    XZ

    slurZslurB

    BC

    MY

    XZ

    0B

    CM

    YX

    ZB

    CM

    YX

    ZC

    MY

    M 20

    M 40

    M 80

    BC

    MY

    XZ

    slurCslurM

    BC

    MY

    XZ

    0Y 20

    Y 40Y 80

    BC

    MY

    XZ

    CM

    YC

    MY

    CM

    YC

    MY

    BC

    MY

    XZ

    X 20X 40

    X 80B

    CM

    YX

    ZslurY

    slurXB

    CM

    YX

    Z0

    Z 20Z 40

    Z 80B

    CM

    YX

    ZC

    MY

    CM

    YC

    MY

    CM

    YB

    CM

    YX

    Z

    DRUKVEL

    ST413648D

    RUKVELST413648

    Drukvel:

    Zijde:ST413648

    verso

    Klant:O

    rder:PlaatID

    :Kleur:StripID:

    Van Maele D

    rukkerij432136

    BlackCyanM

    agentaYellow43213641364800020013432136413648000200144321364136480002001543213641364800020016

    Westtoer pocket W

    OI - Ned. - 112 pag. BW

    Klant:O

    rder:PlaatID

    :Kleur:StripID:

    Van Maele D

    rukkerij432136

    BlackCyanM

    agentaYellow43213641364800020013432136413648000200144321364136480002001543213641364800020016

    Westtoer pocket W

    OI - Ned. - 112 pag. BW

    S2 S1 V U Z X YellowM

    agentaCyanB

    lack

  • VIER JAREN OORLOGAAN HET WESTELIJK FRONTEr is niet alleen een Westelijk Front. Er wordt ook gevochten in het Oosten aan het Russische front, het Turkse front (Gallipoli-Dardanellen) en in de Dolomieten bij de Italiaanse grens. En ten slotte woedt de strijd ook in een aantal Afrikaanse kolonies (Kameroen, Namibi en Oost-Afrika).

    1914De Duitsers worden in september aan de Marne en in oktober aan de IJzer tot staan gebracht. Maar de oorlog is niet voor het vallen van de bladeren of met Kerstmis ten einde, zoals zo velen dachten en hoopten.

    1915Britten en Fransen proberen door te breken. De Duitsers gebruiken voor het eerst vlammen-werpers aan het Franse front.In Langemark, in de buurt van Ieper, gebrui-ken de Duitsers op 22 april 1915 voor het eerst chloorgas, een stikgas.

    1916De Duitsers pogen bij Verdun door te breken en hopen de Fransen in deze Materialschlacht uit te putten. De veldslag duurt 10 maanden en brengt Frankrijk aan de rand van de afgrond. Aan beide kanten sneu-velen tienduizenden soldaten. De strijd blijft onbeslist. De Franse bevel-hebber Philippe Ptain is een nationale held. Hij wordt later marchal de France. Intussen is aan de Somme een Frans-Britse aanval ingezet om de druk op Verdun te milderen. Er worden voor het eerst enkele tanks ingezet. De aanval wordt een fi asco. Vooral voor de Britten die tijdens de 1ste dag op 1 juli 60.000 man verliezen: 20.000 zijn gedood, 40.000 zijn gewond, vermist of krijgsgevangen gemaakt. Aan het einde van 1916 zijn de verliezen aan beide kanten enorm groot.

    I Koloniale troepen

    11

    VIER JAREN OORLOG

    Plat

    e Co

    ntro

    l Stri

    p

    Heid

    elbe

    rger

    Dru

    ckm

    asch

    inen

    AG

    201

    2V1

    2.0f

    (pdf)

    Supr

    aset

    ter

    Agfa

    Ener

    gy E

    lite1/

    17

    0.5

    PTi

    mes

    1 P

    Tim

    es2

    PTi

    mes

    4 P

    Tim

    es Tim

    es4PTimes2PTim

    es1PTimes

    0.5P

    0/10

    0%1%

    2%3%

    5%10

    %20

    %25

    %30

    %40

    %50

    %60

    %70

    %75

    %80

    %90

    %95

    %97

    %98

    %99

    %

    Lin+

    Proc

    ess

    Order: 432136 Drukvel: ST413648

    43

    2136

    - Va

    n M

    aele

    Dru

    kker

    ij - S

    T413

    648 -

    Kap

    vorm

    per 2

    ex

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    B

    = ...

    12

    C

    = ...

    14

    M

    = ..

    .

    16

    Y

    = ...

    18

    X

    = ...

    20

    Z

    = ...

    22

    23

    24

    25

    26

    27

    28

    29

    30

    31

    32

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    Prin

    ect M

    icro

    6i F

    orm

    at 1

    02/1

    05

    Dipc

    o 12

    .0f (

    pdf)

    20

    12 H

    eidelb

    erge

    r Dru

    ckma

    schin

    en A

    GB

    CM

    YX

    Zsl

    urZ

    slur

    BB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40

    B 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    C 20

    C 40

    C 80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Csl

    urM

    BC

    MY

    XZ

    0B

    CM

    YX

    ZB

    CM

    YX

    ZCM

    YM

    20

    M 4

    0M

    80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Ysl

    urX

    BC

    MY

    XZ

    0Y

    20Y

    40Y

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    ZCM

    YX

    20X

    40X

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    CYM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    Z0

    Z 20

    Z 40

    Z 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    CMCY

    MY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    0B

    20B

    40B

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    ZCM

    YC

    20C

    40C

    80B

    CM

    YX

    Zsl

    urZ

    slur

    BB

    CM

    YX

    Z0

    BC

    MY

    XZ

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    M 2

    0M

    40

    M 8

    0B

    CM

    YX

    Zsl

    urC

    slur

    MB

    CM

    YX

    Z0

    Y 20

    Y 40

    Y 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    X 20

    X 40

    X 80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Ysl

    urX

    BC

    MY

    XZ

    0Z

    20Z

    40Z

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    Z

    DR

    UKVE

    LST

    4136

    48D

    RUK

    VEL

    ST41

    3648

    Dru

    kvel

    :

    Zijde

    :ST

    4136

    48

    ver

    so

    Klan

    t:O

    rder

    :Pl

    aatID

    :Kl

    eur:

    Strip

    ID:

    Van

    Mae

    le D

    rukk

    erij

    4321

    36

    Blac

    kCy

    anM

    agen

    taYe

    llow

    4321

    3641

    3648

    0002

    0013

    4321

    3641

    3648

    0002

    0014

    4321

    3641

    3648

    0002

    0015

    4321

    3641

    3648

    0002

    0016

    W

    estto

    er p

    ocke

    t WO

    I - N

    ed. -

    112

    pag

    . BW

    Klan

    t:O

    rder

    :Pl

    aatID

    :Kl

    eur:

    Strip

    ID:

    Van

    Mae

    le D

    rukk

    erij

    4321

    36

    Blac

    kCy

    anM

    agen

    taYe

    llow

    4321

    3641

    3648

    0002

    0013

    4321

    3641

    3648

    0002

    0014

    4321

    3641

    3648

    0002

    0015

    4321

    3641

    3648

    0002

    0016

    W

    estto

    er p

    ocke

    t WO

    I - N

    ed. -

    112

    pag

    . BW

    S2S1VUZXYello

    wM

    agen

    taCy

    anB

    lack

  • 1917Om de geallieerde toevoerlijnen af te snijden en als antwoord op de Britse vlootblokkade van Duitse havens, voert Duitsland een on-beperkte duikbotenoorlog. Ook neutrale handelsschepen worden zonder verwittiging getorpedeerd. De Duitse minister Zimmermann stuurt een geheim telegram aan de Mexicaanse regering waarbij hij Duitse hulp belooft bij de herovering van enkele grensstaten, zoals Texas. Voorwaarde is dat Mexico de Verenigde Staten moet aanvallen. Het telegram wordt onderschept en ontcijferd. Dit is de aanleiding waarom ook de Verenigde Staten in april 1917 de oorlog aan Duitsland verklaren. De eerste Amerikaanse troepen komen slechts in 1918 echt in actie. Frankrijk ondergaat zinloze verliezen tijdens het offensief aan de Chemin des Dames, ook wel het Nivelle-offensief genoemd. Franse troepen slaan aan het muiten. Of beter ze staken. Ze willen wel het vaderland verdedigen, maar niet meer onbezonnen aanvallen. Om de muiterijen de kop in te drukken worden 554 doodvonnissen uitgespro-ken, waarvan 49 worden voltrokken. Maar op een aantal soldateneisen wordt door de nieuwe Franse opperbevelhebber Ptain ingegaan, zoals een betere verlofregeling en een betere voeding.De Britten forceren begin juni een doorbraak bij Mesen na de ontplof-fi ng van 19 dieptemijnen onder de Duitse stellingen. Een Brits geplande ondersteunende aanval bij Middelkerke of Opertion Hush wordt door de Duitsers met een onverwachte tegenaanval bij Nieuwpoort in de kiem gesmoord. Operation Strandfest of The Battle of the Dunes geeft de Britten geen schijn van kans. Het grote Britse offensief gaat pas in augustus verder met de 3de Slag bij Ieper en de verovering van Passendale. Enorme verliescijfers aan beide kanten voor slechts 8 km terreinwinst. In het Franse Cambrai worden 475 tanks tegen de Duitsers ingezet over een front van 10 km.Oorlogsmoeheid maakt zich meester van soldaten en bevolking. Er is vooral in Duitsland een tekort aan grondstoffen, voedsel en brandstof. Rusland verdwijnt door de Oktoberrevolutie uit de strijd.

    12

    DE GROOTE OORLOG

    432136 01: Katern_24blz_K01 recto

    432136 01: Katern_24blz_K01 recto

    aq=

    aq=11

    Plat

    e Co

    ntro

    l Stri

    p

    Heid

    elbe

    rger

    Dru

    ckm

    asch

    inen

    AG

    201

    2V1

    2.0f

    (pdf)

    Supr

    aset

    ter

    Agfa

    Ener

    gy E

    lite1/

    17

    0.5

    PTi

    mes

    1 P

    Tim

    es2

    PTi

    mes

    4 P

    Tim

    es Tim

    es4PTimes2PTim

    es1PTimes

    0.5P

    0/10

    0%1%

    2%3%

    5%10

    %20

    %25

    %30

    %40

    %50

    %60

    %70

    %75

    %80

    %90

    %95

    %97

    %98

    %99

    %

    Lin+

    Proc

    ess

    Order: 432136 Drukvel: ST413648

    43

    2136

    - Va

    n M

    aele

    Dru

    kker

    ij - S

    T413

    648 -

    Kap

    vorm

    per 2

    ex

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    B

    = ...

    12

    C

    = ...

    14

    M

    = ..

    .

    16

    Y

    = ...

    18

    X

    = ...

    20

    Z

    = ...

    22

    23

    24

    25

    26

    27

    28

    29

    30

    31

    32

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    CM

    YX

    CM

    YZ

    Prin

    ect M

    icro

    6i F

    orm

    at 1

    02/1

    05

    Dipc

    o 12

    .0f (

    pdf)

    20

    12 H

    eidelb

    erge

    r Dru

    ckma

    schin

    en A

    GB

    CM

    YX

    Zsl

    urZ

    slur

    BB

    CM

    YX

    Z0

    B 20

    B 40

    B 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    C 20

    C 40

    C 80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Csl

    urM

    BC

    MY

    XZ

    0B

    CM

    YX

    ZB

    CM

    YX

    ZCM

    YM

    20

    M 4

    0M

    80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Ysl

    urX

    BC

    MY

    XZ

    0Y

    20Y

    40Y

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    ZCM

    YX

    20X

    40X

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    CYM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    Z0

    Z 20

    Z 40

    Z 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    CMCY

    MY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    0B

    20B

    40B

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    ZCM

    YC

    20C

    40C

    80B

    CM

    YX

    Zsl

    urZ

    slur

    BB

    CM

    YX

    Z0

    BC

    MY

    XZ

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    M 2

    0M

    40

    M 8

    0B

    CM

    YX

    Zsl

    urC

    slur

    MB

    CM

    YX

    Z0

    Y 20

    Y 40

    Y 80

    BC

    MY

    XZ

    CMY

    CMY

    CMY

    CMY

    BC

    MY

    XZ

    X 20

    X 40

    X 80

    BC

    MY

    XZ

    slur

    Ysl

    urX

    BC

    MY

    XZ

    0Z

    20Z

    40Z

    80B

    CM

    YX

    ZCM

    YCM

    YCM

    YCM

    YB

    CM

    YX

    Z

    DR

    UKVE

    LST

    4136

    48D

    RUK

    VEL

    ST41

    3648

    Dru

    kvel

    :

    Zijde

    :ST

    4136

    48

    rect

    o

    Klan

    t:O

    rder

    :Pl

    aatID

    :Kl

    eur:

    Strip

    ID:

    Van

    Mae

    le D

    rukk

    erij

    4321

    36

    Blac

    kCy

    anM

    agen

    taYe

    llow

    4321

    3641

    3648

    0002

    0009

    4321

    3641

    3648

    0002

    0010

    4321

    3641

    3648

    0002

    0011

    4321

    3641

    3648

    0002

    0012

    W

    estto

    er p

    ocke

    t WO

    I - N

    ed. -

    112

    pag

    . BW

    Klan

    t:O

    rder

    :Pl

    aatID

    :Kl

    eur:

    Strip

    ID:

    Van

    Mae

    le D

    rukk

    erij

    4321

    36

    Blac

    kCy

    anM

    agen

    taYe

    llow

    4321

    3641

    3648

    0002

    0009

    4321

    3641

    3648

    0002

    0010

    4321

    3641

    3648

    0002

    0011

    4321

    3641

    3648

    0002

    0012

    W

    estto

    er p

    ocke

    t WO

    I - N

    ed. -

    112

    pag

    . BW

    S2S1VUZXYello

    wM

    agen

    taCy

    anB

    lack

  • 1918De vrede tussen Rusland en Duitsland wordt in maart getekend in Brest-Litovsk. Duitsland brengt massaal troepen van het oostelijk front naar het westen. Duitsland start in april een groots lenteoffensief in de hoop te overwinnen voor de Amerikanen eraan komen. Ieper wordt door de Britten ontruimd en de Duitsers veroveren de Kemmelberg. Vanaf juni komen er per dag 10.000 USA-soldaten bij. In juli worden de Duitse troepen tot staan gebracht. Vooral 8 augustus is voor het Duitse Leger een rampdag. De Gallieerden breken door bij Amiens. Erich Ludendorff heeft het over de: Schwarzer Tag des deutschen Heeres.Diverse geallieerde aanvallen bij de Argonne en de Maas worden gelanceerd met steun van de Amerikanen. In september vindt eindelijk de geallieerde grote doorbraak in Vlaanderen en aan het Franse front plaats. Het tij keert defi nitief.In Duitsland breken onlusten uit door voedseltekorten. De Duitsers zijn de oorlog grondig beu. In de marinebasis van Kiel breekt een muiterij uit onder de matrozen. Onlusten verspreiden zich snel over Duitsland. Keizer Willem II vlucht naar Nederland en vindt er asiel in Amerongen. In een treinwagon in het Franse Compigne wordt de Wapenstilstand overeengekomen: op 11 november om 11 uur zullen alle wapens zwijgen.

    1919In 1919 wordt op 28 juni 1919 het Verdrag van Versailles gesloten. Dit is dag op dag vijf jaar na de fatale schoten in Sarajevo. Dan pas wordt ook de Britse vlootblokkade opgeheven. De Europese kaart is hertekend, de machtsverhoudingen liggen nu anders. Duitsland moet gebieden afstaan en zware h