DE DRIESPRONG - VVKBEen zalig Kerstfeest! Bron: Vrij naar verschillende bronnen. Eddy Picavet Nog...
38
DE DRIESPRONG Jaargang 14 – Nr 4 Winter 2019 Driemaandelijks tijdschrift van de Vlaamse Volkskunstbeweging vzw Afgiftekantoor : Koekelare – Erkenningsnummer P608393 Afzender : Koen Denduyver, Watervallestraat 27, 8480 Bekegem
Transcript of DE DRIESPRONG - VVKBEen zalig Kerstfeest! Bron: Vrij naar verschillende bronnen. Eddy Picavet Nog...
DE DRIESPRONG Jaargang 14 – Nr 4 Winter 2019
Driemaandelijks tijdschrift van de
Vlaamse Volkskunstbeweging vzw
Afgiftekantoor : Koekelare – Erkenningsnummer P608393
Afzender : Koen Denduyver, Watervallestraat 27, 8480 Bekegem
VV
KB
TIJD
SC
HR
IFT
- DR
IEM
AA
ND
EL
IJKS
– N
UM
ME
R 7
0 - O
KT
– N
OV
- DE
C 2
01
9
De
DR
IE
SP
RO
NG
Schaarknipwerk Bertje Gielis
Schaarknipwerk BertjeGielis
Beste VVKB Vrienden,
Het onvoorstelbare is dan toch gebeurd.
Het was onvermijdelijk en onafwendbaar. Het onvoorstelbare is
gebeurd. Wie had gedacht om dit nog te kunnen tegenhouden is er
aan voor de moeite. Alleen is dit voor ons niet zo erg. Wij moeten er
eigenlijk niets aan doen, integendeel.
Wat is er gebeurd? Wel de gevolgen van de klimaatopwarming zijn
voelbaar in het volksdansmidden. De sfeer en de verstandhouding
tussen de verschillende actoren van het "volksdansveld" zijn ontdooid
en zijn volop bezig met op te warmen. En zoals dat ook met de aarde
gaat, gaat dit, eens het bezig is, gestaag door en is het bijna niet
meer te stoppen. Laat ons hopen dat dit zo zal blijven.
Het was een drukte van jewelste de laatste weken en weekends. We
startten met "Europeadedromen", een intensieve samenwerking tussen
Europeadecomité Vlaanderen en VVKB. We waren met heel veel
aanwezig om te genieten van de film en van de herinneringen aan de
voorbije Europeade en om vooruit te kijken naar de Europeade 2020 in
Klaipeda. En de sfeer in Dendermonde was …. een Europeadesfeer.
Proficiat Europeadecomité Vlaanderen!
De dag daarop stond VVKB opnieuw paraat voor de laatste
"Dansatelier-Mix" van het jaar. Opnieuw een gevarieerde, intensieve
danscursus met meer dan 40 aanwezigen. Proficiat aan het VVKB
danscollege!
Op 30 november waren we te gast op een colloquium ingericht door
IVV met als titel: "Van schilderij tot kledij". In de voormiddag waren
er interessante voordrachten over historisch verantwoorde kledij en
leerden we het verschil tussen "streekdrachten" en de kledij van "de
burgerij". Ook interessante wetenswaardigheden over kant en over het
kledijmuseum in Antwerpen. In de namiddag showden groepen hun
kledij en vertelden hoe die tot stand kwam. Waarna ze enkele dansen
presenteerden in die kledij! VVKB stond mee voor het voetlicht!
Proficiat IVV voor deze mooie dag!
De dag daarop startte de VVKB vormingscursus. De eerste cursusdag
van een drieluik met als afsluiter een heus weekend. Wij waren heel
fier dat Lieven Demuynck, jarenlang dansleider en lid van het
danscollege van VVKB ons de finesse van danspresentatie, -voorkomen
en het belang van de juiste afwerking van de danspassen kwam
aanleren. Een hele zware dag voor de meer dan 40 deelnemers.
Proficiat aan het danscollege en … wordt vervolgd.
En een week later waren we te gast bij Danspunt op hun "Rendez-vous
voor volksdansers". In het hartje van Brussel, in een oude "tricoterie"
kwamen opnieuw veel mensen samen waaronder opnieuw veel VVKB
mensen. Iedereen stak zeker en vast interessante informatie op van
de workshops in de voormiddag: muziek, dansbeschrijving, sociale
media en erfgoed. Echt een inspirerende en uitdagende ervaring. In
de namiddag werkten de muzikanten verder op verfijning en
bewerking van de muziek van "Dans rond de Schout". Robbie
Vanhoutteghem, lid van VVKB danscollege leerde op een zeer vlotte
manier de traditionele versie aan van deze dans. Daarna zochten we
samen naar een creatieve, moderne invulling van dans rond de
Schout, onder leiding van Koen Augustijnen. Helemaal wat anders dan
traditionele volksdans, maar best wel leuk. Uiteindelijk werden beide
versies van dezelfde dans gepresenteerd aan het publiek, onder
enthousiaste en zeer gesmaakte begeleiding van de aanwezige
muzikanten en hun ingestudeerde muziekvariatie. Proficiat Danspunt
voor de organisatie!
U ziet beste lezer, … er beweegt “entwat” in de Vlaamse
volksdanswereld. Het éne initiatief brengt het andere mee, en het
enthousiasme van de deelnemers werkt aanstekelijk. We plannen
verdere samenwerking met IVV en Danspunt waar dit mogelijk en
wenselijk is, met respect voor elkaars eigenheid en mogelijkheden en
beperkingen.
Hopelijk mogen we opnieuw heel veel mensen begroeten in
Oudenaarde voor de jaarlijkse Nieuwjaarsfeest van VVKB. Ook jij bent
welkom, om met z'n allen het nieuwe, ongetwijfeld zeer drukke en
boeiende werkjaar in te zetten.
Geniet van de eindejaarsfeesten, vermoedelijk van een beetje
vakantie, en van een gezellige familiekring, en hou het veilig.
Uw voorzitter, Theo Smet
Nieuwjaarswens
Dans opgewekt en blij van zin
gezwind 2020 in.
Dat is alvast een goed begin
voor een beloftevolle tijd
die niet bedroeft maar echt
verblijdt
in vriendschap, vrede en
jolijt.
Kortom, een jaar waarvan
men later zegt:
Het was geen droom, ‘t was
echt!
Van ganser harte!
De redactie
Theo S
met.
KERST EERNEGEM FOTO : KOEN DENDUYVER
Het Kerstgebeuren doorgelicht.
Er is wellicht geen enkel feest in het jaar dat zo intens in familiekring
wordt gevierd als Kerstmis. En dit zowat in heel wat landen van de
wereld.
Van oudsher vierden de Germanen al de midwinterzonnewende of het
joelfeest, waarbij het boze werd verjaagd en het licht werd begroet.
In de Scandinavische talen heet Kerstmis vandaag trouwens nog jul.
Het is pas na de kerkvervolgingen dat keizer Constantijn en de
bisschoppen in de vierde eeuw 25 december als geboorte van Jezus op
de kalender vastlegden. In die tijd vierde men rond 21 december al de
vrije feestdagen der saturnaliën. Sindsdien is het Kerstfeest
uitgegroeid tot een belangrijk feestmoment voor de christenen, ook al
blijft Pasen toch nog altijd het belangrijkste feest van het kerkelijk
jaar.
De aansprekende thematiek en de al bestaande tradities hebben
Kerstmis tot het meest belangrijkste feest van het jaar gemaakt. De
huidige tradities rond het kerstfeest
verschillen wel van land tot land,
zoals ze ook niet overal even oud zijn.
Duidelijk dat Amerikaanse volkse en
commerciële kerstgewoonten in het
kader van de voortschrijdende
globalisering, overal doordrongen. Tot
zelfs in Nederland en ons land.
Kerstnachtmissen
Op kerstavond en eerste kerstdag
vinden er in heel wat kerken
kerstnachtdiensten of nachtmissen plaats. Het zijn vaak de drukst
bezochte kerkdiensten van het jaar, ook bij de protestantse
gemeenschap. Toen we nog klein waren was er bij ons thuis het
gezellig familiefeest met op het menu steevast de gevulde kalkoen en
de kerststronk bij de koffie. Later trokken we met de hele familie
naar de nachtmis waarin ik als sopraantje een paar kerstliederen
mocht voorzingen. Zo “Stille Nacht” en “Susa Nina”. Daarna trokken
we weer naar huis voor een boterham of boterkoek met warme
chocomelk.
Kerststallen
De kerststal is een idee van
Franciscus van Assisi die in
1223 de idee lanceerde op het
dorpsplein van Greccio een
stal met levende personen en
dieren uit te bouwen. Dat gebeurt vandaag nog. In de Kempen b.v.
zijn er zelfs tochten die meer kerststallen aandoen waar een korte
evocatie wordt gepresenteerd. Je vindt kerststallen in alle vormen en
formaten. De beelden in de kerken zijn vaak levensgroot en prachtig
afgewerkt. In de huiskamer van katholieke gezinnen staat het
kerststalletje centraal. In de Provence vormen de santons of kleine in
aarde gebakken beeldjes die achteraf beschilderd worden en tot vaak
honderden samengebrachte figuurtjes vaak echt Provençaalse
taferelen. Anderen geven de voorkeur aan een grot. Wie voor een
grot in rotspapier opteert, volgt Julianus. Een verwijzing naar het
kerstverhaal vormen de kerststallen die in de katholieke gezinnen
zowat overal voorkomen. Ze zijn vervaardigd in allerlei materialen.
Samen met de beeldjes vormen ze een eenheid. De aanwezigheid van
de os en de ezel heeft geen direct Bijbelse oorsprong. Ze werden
erbij geplaatst omwille van de zin uit het Oude Testament die zegt:
De os en de ezel kennen beter hun Meester dan Israël. Die van de
herders en hun schapen is wel op het evangelie gebaseerd, net als de
Wijzen uit het Oosten. Het decor van het kerstverhaal is dikwijls
aangepast aan de plaatselijke omstandigheden. Bij ons betekent dat
een winterse, barre omgeving.
Kerstbomen
De kerstboom (een spar en geen den zoals het Duitse liedje” O
Tannebaum” zingt!) gaat terug naar een vruchtbaarheidssymbool.
Waarschijnlijk hadden de Germanen voor de kerstening rond de
midwinterzonnewende een altijd groene boom in huis of op het erf.
Vanwege deze heidense wortels heeft de Rooms-Katholieke Kerk de
boom lange tijd geweerd.
Het was Luther die begin van de zestiende eeuw de kerstboom als
symbool van de geboorte van Jezus verklaarde. Eerst stond de boom
alleen in de kerken maar eind de 19de eeuw kwam de boom bij de
protestanten in huis te staan. Later volgden de katholieken. Pas sinds
1982 staat er een kerstboom in het Vaticaan. De boom wordt versierd
met bollen, slingers, guirlandes en kleurrijke lichtjes. Omwille van de
brandveiligheid worden kaarsen de jongste decennia geweerd.
Versierde bomen geven aan straten en winkelcentra een feestelijke
eindejaarssfeer. Voeg daarbij nog stemmige kerstmuziek. Geen enkel
moment in het jaar levert zoveel liederen als Kerstmis. Wij noemen
enkel maar “Stille Nacht”, “Susa Nina”, “Herders Hij is geboren”, “De
herderkens lagen bij nachte”, “Adeste fideles”, “Hoe leit dit
Kindeke”… Meer eigentijdse liederen zijn o.a. “Jingle Bells”, “ White
Christmas”, “Maria’s Kind”, “I wish you a Merry Christmas”, …
Kerstboodschappen
Het behoort ook tot de traditie dat op kerstavond of eerste kerstdag
staatshoofden en monarchen in een kerstboodschap hun landgenoten
een vredevol en gelukkig nieuwjaar toewensen. Koning Filip doet dat
traditiegetrouw op kerstavond. Ook de Paus brengt een boodschap van
vrede op het Sint-Pietersplein, geeft zijn zegen “Urbi en Orbi” en
wenst de wereld een zalig kerstfeest, vaak in verschillende talen.
Kerstman
Is een product van de Verenigde Staten en meer
bepaald van het Coca-Cola concern. Toch is
hier, net als in Canada, Thankgiving Day de dag
van de kalkoen en van de geschenken. Santa
Claus neemt de plaats in van Sinterklaas. En er
ook nog bij vertellen dat Zweden in december
het feest viert van de H. Lucia, patrones van het
licht.
Maar er is nog zoveel meer. Er is de kerstroos met zijn rode blaren
die rond december bloeit; de adventskrans met zijn vier rode kaarsen,
één voor elke week naar kerstmis toe; cadeautjes onder de
kerstboom; kinderen die “herderkens” komen zingen aan de deur;
volwassenen die rondgaan met de ster zoals door Felix Timmermans
beschreven in zijn “En waar de Ster bleef stille staan”; kerstkaarten
met wensen; kerststukjes; allerlei kerstgebak … Het draagt allemaal
bij om licht, gezelligheid en vreugde te brengen in een donkere
wintertijd. In de Russische Orthodoxe Kerk viert men het Kerstfeest
pas 13 dagen later dan bij ons. Zij volgen immers nog steeds de
Juliaanse kalender.
Hoe dan ook, het is er niet minder oprecht en feestelijk om. Vandaar
ook onze oprechte wens aan allen “die van goede wille zijn” :
Een zalig Kerstfeest!
Bron: Vrij naar verschillende bronnen. Eddy Picavet
Nog over Vlaamse dansen Deel 4
Van werf- tot matrozendansen
In een vorige bijdrage, overgenomen uit “Schering en Inslag”,
ledenblad van vkg De Wevers (Borgerhout), verwezen wij al naar de
werf- en matrozendansen. In deze laatste bijdrage komen wij daar
graag nog even gedetailleerd op terug.
Na een overzicht van de gebruiksdansen en kadrils, geven wij in deze
laatste bijdrage over de Vlaamse volksdans tenslotte nog een
omschrijving van de vele andere vormen van gezelschapsdansen,
gaande van werfdansen, over klapdansen en kegeldansen, streeps en
vele andere vormen, tot zelfs vissers- en matrozendansen.
Werfdansen en klap – of kletskensdansen
De dans Boer en Boerinneke uit Hoogstraten is een typisch voorbeeld
van een cultureel erfgoed, een werfdans die op een volkse manier
werd verrijkt. Het bijgevoegd “scottischke” werd geweven rond het
eigenlijke werven van het meisje door de jongen. In de vele
kletskensdansen, dikwijls Klepperdans, Klepperwals, Klepperman of
Kletskensdans genoemd, zijn meestal de grondelementen van een
werfdans aanwezig: kennismaking, ruzie, scheiden en verzoening.
Verschillende van deze Klapdansen werden al opgetekend. Zo de
Kletskensdans van Diest en van Berg, de Klepperwals van Westerlo,
van Achtel en van Duffel en de Klepperdans van Boortmeerbeek. Ook
verschillende versies van Mieke Stout met de werfdans als basis. De
klapdansen komen ook veelvuldig in andere landen voor: b,v. Mieke
Stout in Zweden, Duitsland en Oostenrijk en Noord-Nederland als
variatie op de Klepperwals. Dit wijst erop dat deze dansen zeer oud
zijn. Het moet ons dan ook niet verwonderen dat we zoveel varianten
kennen waarbij nieuwere elementen zoals de wals, de polka, enz.
ingelast werden als verrijking.
Figuurdansen
In de dans Fezelen uit Hoogstraten en de Hal- en Bergenkermis uit
Minderhout vinden we gemeenschappelijke elementen die we ook zien
in de Nederlandse Almelose uit Overijsel en Gelderland. Een speciale
figuurdans is Draaiende Winden uit Minderhout, een dansje voor vier
meisjes, beschreven door Louis Doms. Verdere gegevens omtrent
oorsprong, authenticiteit en betekenis van deze enige gekende
Vlaamse meisjesdans konden wij niet achterhalen. Hebben wij hier
eventueel te doen met een bestaande dans of met een nieuwe
creatie? En dit in de tijd dat het jongens en meisjes verboden was
samen te dansen?
Kegeldansen
De kegeldansen waren vroeger blijkbaar zeer verspreid. De Kegelaar
van Diest is een dans die, zij het vroeger in gewijzigde vorm, al lang
gedanst werd in de vorm die de volkskunstgroepen brengen. De dans
Hanske van Leuven, die ook in Westerlo bekend en gedanst werd, is
ook een kegeldans. Deze laatste is slechts één van de vele “Hansjes”,
een afgeleide vorm van de kegeldansen die vooral in Midden-Brabant
zeer verspreid waren, als eenvoudige gezelschapsdansen.
De Streeps
De Streep is eigenlijk een gepopuliseerde modedans die zelfs tot na
1945 in Antwerpen nog werd gedanst op volksbals. Het is een relatief
jonge dans die waarschijnlijk vanuit Noord-Duitsland tot ons gekomen
is. Deze dans is over gans Europa verspreid: als “Radtikken” in
Finland; als “Lott ist Tod” in Noord-Duitsland; als “Polka Noire” in
Wallonië en als “Ostendaise” in Frankrijk.
G.Desrat vermeldt de “Franse Ostendaise” als een nieuwe Franse
salondans “d’origine Belge” en gecreeërd door M. Kevers, één van de
beste dansleraars van Brussel en directeur van de Bals in het Casino
van Oostende. Bij ons werden nog streeps teruggevonden en
opgetekend, nl. in Diest, Steenokkerzeel en Duffel.
De Jan Smets
De Duitse volkskundige Hans von der Au bracht aan het licht dat de
passen van de Jan Smet (springen met rechtervoet voor en linkervoet
voor en het herhalen in versneld tempo) vermoedelijk thuishoren in de
vruchtbaarheidssymboliek. Wij denken hier ook meteen terug aan de
symboliek van de linker- en rechtersprongen in de kadril van Achtel
zoals L. Doms deze verklaarde. De Jan Smet zou oorspronkelijk alleen
door vrouwen gedanst zijn. De gebruikelijke Kempische tekst luidt als
volgt:
Jan Smet, Jan Smet, hij ziet zijn vrouwke geirne.
Jan Smet, Jan Smet, hij kruipt erbij in bed!
Het zet dit vermoeden kracht bij.
Denemarken, Nederland, Duitsland en Oostenrijk kennen deze dans
ook onder verschillende benamingen, o.a. “Herr Schmed”. Bij ons
werd de Jan Smet opgetekend in Nederokkerzeel, Perk, Kampenhout,
Achtel en Duffel.
Vissers- en matrozendansen.
Van matrozen, vissers en het kustgebied zijn heel wat tradities
verloren gegaan. Wel zijn een aantal oude liederen, dansfiguren en
tradities teruggevonden en opgetekend. Op basis daarvan werden in
het midden van vorige eeuw een aantal vissers- en matrozendansen
gecreëerd zoals de jongensdansen “Mattelotte”,” Matrozendans”, “Al
die willen naar Island gaan” en “De Kapers”. Wel vonden wij nog
traditionele vissersdansen in Frans – Vlaanderen zoals “Carillon van
Duinkerke” en “Marlotje” en in Zeeuws- Vlaanderen de “Zeeuwse Rei”
en “Zeeuwse Schots”.
Uiteraard kennen we nog tal van andere dansen die vooral in Midden -
Brabant zeer bekend zijn en waar er ook meer werden opgetekend en
tot het repertorium van onze volkskunstgroepen behoren. Daartussen
o.a. Havermeuleke, Wandeldans, Jan Pirrewiet, Schaatsenrijdersdans,
Franse Polka, de Kolom. Om het daarbij te houden.
Conclusie.
De dans is steeds een expressiemiddel bij uitstek geweest om de
verbondenheid van elk volk met alle elementen uit de directe
omgeving, verleden en toekomst uit te drukken. Bij de Vlaamse
dansen zullen we ook een onverwachte verscheidenheid en rijkdom
van gemeenschaps- naar paar- en speldansen, van bruiloft- naar
verhuis- en oogstdansen, van oogstrelende demonstratiedansen met
rijk gevulde figuren naar eenvoudige gezelschapsdansen, die ook niet-
volksdansers onmiddellijk kunnen meedoen, kunnen vaststellen. En dit
laatste mogen wij zeker ook niet vergeten te bewerkstelligen want
naast de dansbeleving in eigen kring willen wij onze dansvreugde toch
ook terug mededelen aan “het volk”: wij zijn immers VOLKSDANSERS!
Hoewel wij zonder twijfel in niet-Vlaamse volksdansen een verrijking
vinden tijdens onze dansavonden, zullen we de dans die uit onze
eigen volksaard gesproten is of er naartoe werd omgebogen beter
kunnen aanvoelen en beleven.
Het voornaamste besluit is dan ook dat onze volkskunstgroepen het
best zoveel als mogelijk onze eigen Vlaamse dansen opnemen in
hun dansprogramma om tot meer echte dansbeleving te komen en
onze eigen Vlaamse danstradities verder te zetten en door te
geven.
Aldus nog André Couvreur, clubleider van de vkg De Wevers en auteur
van deze toch wel boeiende reeks die wij mochten overnemen uit
“Schering en Inslag”. Met onze oprechte dank!
Eddy Picavet
Dans met je hart! De voeten zullen wel volgen!
Voor uw agenda
Za 18 JANUARI 2020
VVKB Nieuwjaarsfeest
Aanvang 18.30 uur Feestmenu en dansfeest met live orkest
Locatie : Salons Mantovani, Doorn 1 te 9700 Oudenaarde
Prijs : € 60 Inschrijven via secretaris Lieven Stubbe
Mail : [email protected]
Za 15 FEBRUARI 2020
Volksdansfeest van vkg. Brabo Spoor
Aanvang 19 uur, prijs : € 4
Locatie : Centraal Station te Antwerpen
Meer info : Sonja Lenchant : 0475 / 73 86 08
Zo 16 FEBRUARI 2020
Cursus Europeadedans en andere Vlaamse dansen door het VVKB
danscollege
Aanvang 10 uur
Locatie : cc De Lange Munte, Beeklaan 81 in 8500 Kortrijk
Prijs : € 10 Inschrijven via secretaris Lieven Stubbe
Mail : [email protected]
Za 29 FEBRUARI 2020
Volksdansfeest van vkg. Mie Katoen
Aanvang 19 uur : kinderdans , 20 uur volwassenen, prijs : € 4
Locatie : Zaal Ruiterhal, Azalealaan 6 te 2930 Brasschaat
Meer info : Anny Delvaux : 0475 / 73 86 08
Za 7 MAART 2020
Volksdansfeest van vkg. Reinaert Mortsel met muziekgroep
Dissonant
Aanvang 20 uur Bal met Vlaamse en West–Europese dansen.
Locatie : ’t Parkske, Edegemsestraat 26 te 2640 Mortsel
Meer info : [email protected]
Za 28 MAART 2020
Volksdansfeest van vkg. ’t Veerke Burcht
Van 14u00 – 16u00 : 3de Veerke kinderbal
Om 20 uur, programma met een fijne mix van Vlaamse, continentale
en internationale dansen
Locatie : JC Den Trechter, Dorp Oost 42 te 2070 Zwijndrecht
Prijs : € 5 Meer info : [email protected]
Za 4 APRIL 2020
VVKB Volksdansfeest ‘t Bal
Aanvang 20 uur, volksdansbal met live - orkest
Locatie : Salons Mantovani, Doorn 1 te 9700 Oudenaarde
Prijs : € 5 Inschrijven via VVKB secretaris Lieven Stubbe
Mail : [email protected]
De Raad van Bestuur van de Vlaamse Volkskunstbeweging nodigt alle leden vriendelijk uit op het
VVKB Nieuwjaarsfeest Zaterdag 18 januari 2020 om 18u30
Salons Mantovani, Doorn 1 te Oudenaarde
Aperitief
vergezeld van een assortiment van warme en koude hapjes
Aan tafel serveren wij je het voorgerecht
Filet van scharretong,
persillade van tuinkruiden, coulis van schaaldieren en dragon.
------
Wij bieden je als hoofdgerecht in buffetvorm aan
Traag gegaarde everzwijnfillet, crumble van peperkoek, jus met Leffe
Bruin, gratin van knolselder en aardappel
Terre & Mer van hoevekip en rivierkreeft
Huisbereide lasagne met rund, tomaat en spinazie.
-----
Vervolgens krijg je het dessert aan tafel
Croustillant met feuillantine en 3 chocolades
Mokka met chocolaatjes
Witte en rode wijn, water
Muzikale omlijsting door Folkgroep Euterpe
IEDEREEN VAN HARTE WELKOM Deelnameprijs : 60 euro. Inschrijvingen via het VVKB-secretariaat, graag voor 10/01/2020 Mail : [email protected].
Betalen via BE62 4033 0466 6161 van VVKB.
SPROKKELINGEN Wintersprokkels
o Eén november – Allerheiligen – Op ons scherm het maandblad van de
Kegelaar. Van stiptheid gesproken! Ook dit keer blikt groepsleider Eric De
Coninck met fierheid terug op de voorbije maanden met de Europeade in
Frankenberg toch wel als een hoogtepunt. Maar de komende weken
beloven zeker ook als boeiende en zeer gevarieerde momenten. Zo de
deelname aan de “Dag van de Klederdrachten” naar aanleiding van
Vijfenvijftig jaar Instituut voor Vlaamse Volkskunst en Vijftig jaar
Speelschaar Ossaert in “De Klavers” in Belsele. De Kegelaar demonstreert
er met fierheid zijn kledij bij de uitvoering van de Kadril van Wilrijk. Een
eigen creatie. Maar er is nog meer. Ook op de Kerstmarkt in het derde
weekend van december is De Kegelaar present met zijn Havensuite. En dit
zowel op vrijdag om 19 uur als op zaterdag om 14 uur. De Sint is dan
alweer naar Spanje afgereisd en het is uitkijken naar Driekoningen. Dan
volgen De Kegelaars de ster die halthoudt bij vrienden en sympathisanten.
De brug naar 2020 is dan ook al genomen. En krijg ik van Alyssa het nieuwe
KEGELAARSKRANTJE toegestuurd. Met hartelijkste dank bij voorbaat!
o In de Rommelpot, maandblad van de vkg Reynout uit Dendermonde,
verwijst Lut graag naar Halloween. Oorspronkelijk van Angelsaksische
origine – voor de Kelten begon het nieuwe jaar immers op 1 november –
kwam het pas de jongste decennia vanuit de Verenigde Staten naar ons
toe. In Canada is het ook al jaren een feest voor de kinderen die zich
verkleden als griezels en spoken en langs de straat trekken. De kleinsten
om snoep op te halen, de groteren om echt te griezelen. Maar de
voorzitster denkt daarbij ook aan de pompoenen, die worden uitgehold
voor een heerlijk soepje of met een kaarsje er in ’s avonds wel voor een
griezelig beeld zorgen. Maar uiteraard droomt men al volop van de Ros
Beiaardommegang die, begeleid door de vendeliers en trommelaars, op
zondag 24 mei 2020 door de straten van Dendermonde trekt. Op 1
november was het nog precies 205 dagen … Kadee snuisterde verder door
de archieven bij vissen en dolfijnen. Poppentheater Kalleke Step zit wel
met een groot probleem. Het vraagt zich af: “Zou de Sint wel komen?” en
nodigt het jonge volkje uit te komen meezoeken naar een oplossing.
Ondertussen organiseerde Reynout ook de gouwwandeling. De weergoden
lieten hierbij verstek gaan en het werd stappen “onder moeders paraplu”.
Men rekent er wel op dat de tweedaagse naar Ouffret zonniger zal
verlopen. Maar gezien de danssessies is er heel wat binnenwerk bij.
Boeiend ook de rake uitspraken door Guido verzameld en de diverse
vakantiefoto’s.
o In ’t BOETIEKSKE, ledenblad van de vkg De Vlasblomme uit Bissegem,
brengt voorzitter Eddy Lepercq een uitgebreid verslag van de 56ste
Europeade in Frankenberg (Duitsland), rijkelijk geïllustreerd met tal van
foto’s. Naast een goed gevulde agenda in het teken van de viering van 55
jaar activiteit volgend jaar, ook ruime aandacht voor de geschiedenis van
de groep, samengesteld naar de archieven van Lucien Naert en de huidige
voorzitter. Verder ook aandacht voor de activiteiten door de VVKB gepland
met een warme oproep om er aan deel te nemen. En uiteraard ook
felicitaties voor de jarigen. In een speciaal hoekje ook aandacht voor de
West-Vlaamse auteur Stijn Streuvels.
o Armand De Winter meldde ons een wellicht onjuiste opsomming te
hebben vastgesteld in de commentaar van Fred Scholliers bij zijn film van
de Europeade 2019 in Frankenberg.
De reeds vastgelegde edities van de komende Europeades zijn:
(2020) Klaipeda (2021) Trapani
(2022) Kielce (2023) Gotha
Voor de verdere toekomst is er belangstelling van Kuraase (een eiland
ten westen van Estland), Kortrijk, Hongarije en Zwitserland. De
toekomst is verzekerd. Aldus Armand De Winter. Met onze beste
dank!
0 Noteer nu alvast in je nieuwe agenda : zaterdag 18 januari in de
feestzalen “Mantovani” in Oudenaarde: Nieuwjaarsontmoeting bij
een hapje en een drankje, een woordje van de VVKB-voorzitter Theo
Smet, de uitreiking van eretekens en natuurlijk een gezellig
volksdansje. Speciale uitnodiging volgt verder.
Eddy Picavet
Europeadedromen
Europeadedromen heette tot voor enkele jaren gewoon: "gezellig
samenzijn". Het was oorspronkelijk bedoeld om de mensen die niet
naar de Europeade waren geweest, of niet meer konden gaan, samen
te krijgen om op de hoogte te blijven van hoe het geweest was, en
vooral om in de sfeer te blijven. Het is nog steeds een gezellig
samenzijn maar we proberen onze "doelgroep" te vergroten. Naast de,
meestal wat oudere mensen proberen we ook de mensen die er waren
en de mensen die plannen maken om volgend jaar op Europeade te
gaan, te bereiken. Eventjes de tijd nemen om al die mooie momenten
terug te zien en terug te beleven, en die "film" van de Europeade
letterlijk opnieuw te zien is echt wel mooi. De zaal was bomvol en er
werd voluit getaterd en gekletst. Gelukkig hing er geen decibel meter
zoals op fuiven, want ik vrees dat we soms dicht in de buurt van de 85
dB zaten. Iedereen genoot ook van de meeslepende volksdansmuziek
van Euterpe met een zodanige versterking dat iedereen het kon
horen, maar ook nog kon praten. In de loop van de namiddag werden
de "jongere" aanwezigen die ook aanwezig waren in Frankenberg op
een ludieke manier geïnterviewd en op de gevoelige plaat vastgelegd
door Erik en Bruno. Waarom gingen jullie mee naar de Europeade?
"Omdat het zo een tof gebeuren is, waar we heel veel mensen kunnen
ontmoeten en vrienden kunnen maken, zeker ook onder de Vlaamse
deelnemers". "Omdat het 5 dagen feest is". Wat kunnen we doen om
(nog) meer jonge mensen aan te trekken? "Zorgen dat het tof is en dat
ook de jongeren elkaar kunnen ontmoeten". "Veel zotte feestjes
bouwen". "Wie nog niet geweest is proberen te overtuigen om eens
een eerste keer te proeven." Het is duidelijk en iedereen voelde het
aan: ook deze jongeren waren gebeten door de microbe. Een microbe
die niet meer weggaat; die met geen enkel antibioticum klein te
krijgen is. Jonge mensen, en iedereen die ook in Frankenberg was, wij
rekenen op jullie om dit overal rond te "bazuinen" (Hanske de Krijger)
en om jullie groep, met nog meer deelnemers, en nieuwe groepen "zo
zot" te krijgen om naar de Europeade te gaan. Het deed deugd om dit
te horen!
Verder keken we al uit naar Klaipeda met praktische informatie en al
wat voorproevertjes. Wat zijn de plannen van het Internationaal
Europeadecomité? De gaststeden tot 2025 zijn vastgelegd of zo goed
als vastgelegd. Zou het in de toekomst lukken om de Europeade nog
eens in Vlaanderen te organiseren, bij voorbeeld in Kortrijk? Het zou
mooi zijn.
Zingen zit in ons Vlaamse DNA en hoort thuis in de Vlaamse canon! Een
delegatie van het Vlaamse Zangkoor van de Europeade, onder leiding
van Kris Desmet kreeg heel de zaal mee om als een nachtegaaltje te
zingen over Hertog Jan en om tenslotte in de straten te verdwalen.
Volgend jaar meer van dat.
"De klank van de stad maakt mijn ziel amoureus. Al heb ik geen geld
om plezier te betalen, het was leuk in Dendermonde en het is leuk op
de Europeade". De Europeade is er door ons en voor ons – WIJ zijn de
Europeade". Afspraak volgend jaar in Klaipeda en voor wie er niet bij
kan zijn, opnieuw in op Europeadedromen in de loop van november!
Dank aan iedereen die er was, en aan iedereen die hieraan mee
werkte. Theo Smet, voorzitter ECVL
FOTO : BRUNO VERSPECHT
“Europeadedromen” in het teken van
25 Jaar Europeadecomité Vlaanderen.
Ook dit keer liep het lokaal van vkg Reynout in Grembergen meer dan vol.
Allemaal schoon volk dat wat graag kwam dagdromen rond de jongste
Europeade in Frankenberg. Theo Smet, voorzitter VVKB, verwelkomde. Ook
nu zette Fred Scholliers de toon met de première van zijn fraai
beeldverslag over het uniek “Credo” van vriendschap en wederzijds
respect binnen het Europa van de harten, één in bonte verscheidenheid.
Frankenberg, ook al gaststad in 1994, deed het ook dit keer weer
voortreffelijk. Daar had internationaal voorzitter Rudiger Hess en
burgemeester van de gaststad, beslist een ruim aandeel in.
Centraal in het gebeuren zeker de viering van een kwarteeuw
Europeadecomité Vlaanderen. Stefaan Praet, lid ECVL, schetste de groei
en evolutie van het jubilerend comité Vlaanderen en Peter De Vos, lid van
het Internationaal Europeadecomité, tekende in zeer positieve
bewoordingen de groei en gunstige evolutie en onderstreepte ook de zorg
om de jongere generatie voor de Europeade te winnen. Daartoe zullen in
de nabije toekomst meer initiatieven worden genomen. Wat de Europeades
voor de onmiddellijke toekomst betreft kon hij met fierheid meedelen dat
het volgend jaar opnieuw naar Klaipeda gaat, in 2021 Sicilië is gepland en
men in 2022 opnieuw in Kielce (Polen) te gast is. Er zijn ook al ver
gevorderde onderhandelingen gepland tot 2025. Ook droomt men ervan de
Europeade nog eens naar Vlaanderen te halen. Kortrijk zou wel interesse
tonen. Tussendoor bracht het muzikaal ensemble Eutrerpe enkele vrolijke
deuntjes. En er werd ook gezongen, goed en enthousiast: “het Lied van
hertog Jan”, “Het Nachtegaaltje” en “Ik wil deze nacht door de straten
verdwalen”; een succesnummer van Wannes Van de Velde. Het klonk zo
uitbundig en bezielend dat Eric Van Mieghem, de aanwezigen kon
overtuigen dit samenzingen in de meiboomplanting 2020 in Brasschaat in te
lassen. Want het moet gezegd, het klonk feestelijk en voortreffelijk.
Magda had ondertussen meer dan de handen vol om haar lekkere cake te
laten proeven en voor meer belegde broodjes te zorgen. Naar aanleiding
van het 25-jarig jubileum werd ook een heildronk gepresenteerd. Ook
Eddy Picavet bracht in de zijn eigen stijl een poëtische groet aan het
jubilerende Vlaamse Europeadecomité.
Uit de poëtische bijdrage van Eddy Picavet
Bij een jubileum …
Vieren is steeds even halthouden op de weg tussen gisteren en morgen.
Dankbaar herinneren wat was en nu is;
Hoopvol naar de toekomst lachen en vol vertrouwen een nieuwe stap
zetten.
Vieren is de vlag uitsteken, de gevels tooien met kransen
vol vreugde en geluk.
Stil ook in zichzelf keren en de balans opmaken van gemiste kansen.
Wij vieren vandaag Vijfentwintig Jaar Europeadecomité Vlaanderen.
In 1994 met veel enthousiasme gestart, liep de groei niet altijd over een
pad van rozen. Soms was er de twijfel naar de zin.
Vandaag, een kwarteeuw later, blijft er het geloof
een baken te zijn om het Vlaamse erfgoed
In de Europeade – een uniek initiatief in Vlaanderen gegroeid –
bij de Vlaamse groepen te ondersteunen in de verdere groei
naar een Europa van de harten, één in bonte verscheidenheid,
Wars van alle praatbarakken en commissies zonder slagkracht.
Kijk moeder Vlaanderen!
Ik draag de vlag voor een Europa van de harten.
Eerlijk en oprecht.
Vol geloof en wederzijds respect voor de eigenheid en tradities
die elke gemeenschap onderscheidt
en maar alleen zo een Europa van mensen maakt.
Kijk moeder! Ik draag de vlag!
Daarin verwees hij naar 1994 waarin met veel enthousiasme het
Europeadecomité Vlaanderen werd opgestart. “ Maar de groei liep niet
altijd over een pad van rozen. Soms was er de twijfel naar de zin. Ups en
downs bleven niet uit. Maar toch bleef er het geloof!” Met de
respectievelijke voorzitters Herman Suykerbuyck, Armand De Winter, Harry
Reyntjens, Jean Vleminck, Theo Smet. De stuwende krachten achter een
comité dat een baken wil zijn voor de Vlaamse groepen in hun bijdrage bij
de uitbouw van een Europa van de harten, in vriendschap en wederzijds
respect. Tal van activiteiten staan ons nog helder voor de geest: o.a. de
diverse kooravonden en het internationaal vendeltreffen op de trappen van
de basiliek van Koekelberg in september 2000.
Kortom! Het werd een zeer gewaardeerde namiddag met een feestelijk
woord, een vrolijk lied, een speels muziekje en een gezellige babbel onder
vrienden. Een samentreffen zoals alleen de grote VVKB-familie dat
uitbouwen kan. Iedereen die er was heeft ervan genoten!
Eddy Picavet
De 57ste Europeade is in Klaipéda in Litouwen
van 5 tot 9 augustus 2020. Hierbij enkele
sfeerbeelden uit 2009 bij de vorige Europeade:
Het stadion waar we dansen.
De historische driemaster
Meridianas is nu een restaurant.
Vredesmonument aan het begin
van het park.
Foto’s : Koen Denduyver
Even voorstellen : Danscollege VVKB
Dans"college" klinkt heel chique. Denk maar aan "het college" als
school, en bij voorbeeld " het college van burgemeester en
schepenen". Het danscollege is de werkgroep binnen VVKB die zich
bezighoudt met "dansen". Hierbij gaat het niet over het opsporen,
noteren en vastleggen van oude dansen. Dat wordt bijvoorbeeld in het
IVV gedaan (Instituut voor de Vlaamse Volkskunst). De opdracht van
het Danscollege is het doorgeven en programmaverruiming bij
volkskunstgroepen van traditionele dansen. Ook het verzamelen en
aanbieden van nieuwe danscreaties en bewerkingen ervan behoort tot
haar kerntaak. Omdat danskeuzes en aanpak toch wel een beetje
leeftijdgebonden is, hebben we een Danscollege voor volwassenen,
jeugd en kinderen.
Tijdens het werkingsjaar worden cursussen georganiseerd, die we
binnen VVKB “Dansateliers” noemen. Zo krijgen groepen en/of
individuelen de kans in te tekenen voor Dansatelier Vlaams en/of
Dansatelier Mix. Bij deze laatste vorm wordt een combinatie gemaakt
van een keuze Vlaamse en Internationale traditionele dansen. Leden
van dit Danscollege nemen het instrueren van deze dansen voor hun
rekening. Regelmatig wordt ook beroep gedaan op externe docenten
of choreografen.
Veldwerk is ook heel belangrijk voor de danscel. Contacten met
creatieve dansleiders van volkskunstgroepen is onontbeerlijk om de
evolutie van de volksdans te detecteren. Nieuwe creaties of
bewerkingen krijgen ingang tot een breder dansveld dank zij het
openstellen van het nieuwe repertoire. Traditionele dans is geen
statisch gegeven.
Tot voor kort werden deze nieuwe dansen beschreven en gepubliceerd
in dansbundels. Met de nieuwe media wordt dansmateriaal
(beschrijvingen, muzieknotaties) digitaal verspreid.
Het is heel belangrijk om voor opvolging en doorstroming te zorgen.
Vorming is dus een noodzakelijke doelstelling van een danscel en dus
dansfederatie. Geregeld wordt een "opleidingstraject" aangeboden.
Deze bestaat uit 2 luiken : een Basiscursus traditionele dans en een
mogelijke vervolmaking voor specialisten : de toekomstige lokale
dansleiders. Het eerste luik richt zich op het aanleren en verbeteren
van de danstechniek. Daarmee wordt bedoeld : correcte uitvoering
van danspassen, de danshouding, beweging , opstellingen. Na deze
basiscursus wordt een opvolgingscursus gepland "Opleiding tot
dansleider". De basistechnieken worden hier verder verdiept naast:
opbouw repertoire, kennis van danspedagogiek en –methodiek , dans
en muziek , dansgeschiedenis. Het creatieve bestaat er dan in :
stimulans om het creëren van een eigen dans of dansproductie,
podiumvaardigheden, enz… Op het einde van deze cursus, en na een
positieve evaluatie krijgt men het diploma van "volksdansleider".
Tenslotte staat het danscollege ook in voor de programmatie van
VVKB volksdansbals, en nationale activiteiten zoals
meiboomplantingen of gouwdansavonden. Kortom, het danscollege is
de kloppende ziel die zorgt voor de "inhoud" van VVKB.
Omdat Canteclaer Zwevegem zijn 40 jarig bestaan vierde, nodigden ze
graag alle andere groepen van de gouw uit voor de jaarlijkse
gouwdansavond. Hoewel Zwevegem organiseerde ging de dansavond
door in Kortrijk met de sympathieke samenwerking en medewerking
van Tijl Uilenspiegel-Kortrijk. De voormalige kerk van Sint-Paulus is
uitermate geschikt voor dit soort activiteiten.
Canteclaer verwelkomde meer dan 80 dansers uit 7 verschillende
groepen. Robbie Vanhoutteghem, de dansleider van Canteclaer en lid
van het VVKB danscollege, leidde de dansavond, onder begeleiding
van Muze Cant, de muziekgroep van Canteclaer. Zoals u kan zien op
de foto's droeg bijna iedere groep zijn groeps T-shirt. Het dansen was
dus een heel kleurrijke en levendige bedoening. De hele avond door
Gouwdansavond VVKB West-Vlaanderen.
stond de, nochtans behoorlijk grote dansvloer afgeladen vol! Wat een
enthousiasme en energie straalde er van de dansers uit!!
In een korte pauze werd gesmuld van
een rijkelijk dessertbuffet. De leden
van Canteclaer of hun partners
haalden al hun kookkunsten uit de
kast. Heel veel suiker en zoetigheden
verdwenen in een mum van tijd. Heel
veel calorieën en dus extra kilootjes
zou je denken. Maar niets daarvan.
Na het dessert werd er even intensief
verder gedanst en vlogen de calorieën
er terug af.
Proficiat aan Canteclaer voor de
organisatie en aan alle dansers voor
hun aanstekelijke deelname. Afspraak
volgend jaar in Bissegem.
Tekst en foto’s : Theo Smet
.
Een niet zo bekende sage uit het Antwerpse
Nello en Patrache
Nello en Patrache zijn de hoofdpersonages in de Engelse roman “A Dog
of Flanders” van Marie Louise de la Ramee, alias Ouida uit 1872. De
novelle speelt zich af in Antwerpen. De kathedraal en de schilderijen
van Rubens vormen daarin belangrijke elementen.
Nello is een arme weesjongen in een boerendorp aan de rand van de
stad Antwerpen. Zijn moeder, afkomstig uit de Ardennen, sterft als hij
amper twee is. Nello blijft achter bij zijn grootvader, die nog heeft
gevochten in het leger van Napoleon.
Elke dag vervoert hij met zijn grootvader verse melk naar de burgers
in de stad. Op een dag vinden ze langs de weg een door mishandeling
uitgeputte trekhond die door zijn baas in de steek werd gelaten. Nello
en zijn grootvader ontfermen zich over Patrache. Hij wordt een goede
hulp voor de steeds ouder wordende en ziekere grootvader, die de
melkhandel steeds meer moet overlaten aan zijn kleinzoon.
Desondanks ontwikkelt Nello zich als een gelukkige jongen: hij schept
een intense vriendschapsband met zijn hond en met het dochtertje
van de molenaar Aloïs. Bovendien blijkt Nello een begenadigd
tekenaar te zijn. Tijdens zijn bezoeken aan de kathedraal staat hij
steeds vol bewondering voor de schilderijen van Rubens, die voor hem
een voorbeeld blijven. Hij is dan ook misnoegd dat de twee
schilderijen op de zijaltaren verborgen blijven voor de niet-betalende
bezoekers. Wanneer hij op een dag een tekenwedstrijd ziet
aangekondigd, ziet hij zijn kans schoon om zijn tekentalent aan de
wereld te tonen.
Ondertussen is de molenaar niet zo opgezet met de vriendschap van
zijn dochter voor Nello. Hij probeert hem van haar weg te houden.
Het is ook maar een armoezaaier …
Als grootvader overlijdt en de molen afbrandt krijgt Nello tot
overmaat van ramp de schuld op zich geschoven. Daardoor kan hij zijn
melk niet meer verkopen. Nello staat snel op straat. Als hij verneemt
dat hij ook de tekenwedstrijd niet heeft gewonnen waarop hij zijn
laatste hoop had gevestigd, stort hij op kerstavond teleurgesteld
ineen in de kathedraal. Hij sterft uit ontbering, met zijn hond in de
armen gekluisterd, terwijl het maanlicht de kruisafdoening van
Christus voor zijn ogen ontsluiert.
Dit verhaal werd een groot succes, vooral in Japan en de Verenigde
Staten. En dat is het vandaag nog altijd. Heel wat Japanners komen
speciaal naar Antwerpen om de kathedraal te bezoeken.
Sinds 1985 staat er een standbeeld met de twee hoofdpersonages in
Hoboken. Sinds 10 december 2016 vindt men dichtbij de kathedraal
van Antwerpen (op de Handschoenmarkt) ook een kunstwerk waarop
de twee hoofdpersonages als dikke vrienden in mekaars armen
inslapen, toegedekt door een sprei van straatstenen.
In de reeks “Suske en Wiske” -strips
bracht Paul Geerts “Het dreigende
dinges” uit. In 2007 draaide Didier
Volckaert een documentaire over het
boek en zijn succes in Japan: “A Dog in
Flanders – Made in Japan”. Het verhaal
werd ook meermaals verfilmd.
Bron: Wikipedia
Eddy Picavet
AANDACHT :
Hiermee kreeg U het 4de nummer in de bus van deze jaargang. Dit
betekent dat het tijd is om Uw abonnement van De Driesprong te
vernieuwen voor 2020. Hiervoor maakt men 15 euro over op de
IBAN rekening : BE62 4033 0466 6161 van de Vlaamse
Volkskunstbeweging vzw, Pijnboomstraat 30, 2800 Mechelen met
vermelding Driesprong 2020 + uw naam
Voor de aangesloten VVKB dansgroepen, zijn er 3 abonnementen
van de Driesprong inbegrepen, bijkomende abonnees kunnen aan
gunsttarief van 5 euro doorgegeven worden naar het VVKB
secretariaat bij Lieven Stubbe.
Cursiefje
Bij de Dom van Keulen
Ik vind de advent een heel bijzondere periode. Al van in de tijd dat ik
nog een kleine jongen was. Dat is wel al een hele poos geleden. Je
kan dat ook zeer duidelijk merken.
Die krans van stil verlangen – met elke week een kaarsje meer – rood
en met brede linten en een takje hulst versierd – vond ik heerlijk.
Vandaag kleuren de versierde sparren weer de stad. De kleurrijke
lampjes en mooi versierde uitstalramen accentueren dat feestelijk
gevoel van december. En overal zingen kinderkoren bekende
Christmas Carols of kerstliederen uit de hele wereld. Dat heet nu:
multicultureel!
De stad ademt vrede en de kerstmarkten laten niet vermoeden dat er
in diezelfde wereld ook nog zoveel verdriet en armoede bestaat.
’t Is altijd een heel aparte tijd, sfeervol maar nooit luidruchtig,
waarin ik graag even rondkuier tussen de vele kraampjes vol
kleurrijke hebbedingetjes op de rand en ook wel erover van
onsmakelijke kitsch.
Keulen aan de Rijn is zo een plek die me in de feestmaand toch wel
heel speciaal aantrekt. Het roept me telkens weer dat kleine jongetje
voor de geest die ik er ooit bij de Dom ontmoette.
Hij was amper tien, misschien elf; klein van gestalte en sjofel
gekleed. Een iets te lange korte broek en een jasje dat hij duidelijk
al een tijdje was ontgroeid; schoenen
waarvan je amper nog kon zien of ze
ooit zwart of bruin waren geweest …
Maar in zijn bleke gezichtje waarop
de kou te lezen stond, toch twee
vinnige zwarte ogen die elke passant
als het ware taxeerden. Onder zijn kin
een driekwart viooltje dat hij met de
strijkstok bespeelde. Voor zijn voeten
een versleten vioolkast, open als
uitnodiging voor een mogelijke kleine fooi …
Hij speelde een pittig stukje Mozart, speels en eenvoudig; maar het
klonk zo mooi, zuiver en helder alsof het wonderkind van Salzburg
het zelf vertolkte … Je voelde zo de zomer in het putteke van de
winter. Ontroerend mooi in zijn eenvoud … En toch zo virtuoos.
Toen zijn kleine romance in een lange toon en boogstreek uitdeinde,
bleef het nog even stil alsof iedereen die serene stilte nog even wou
aanhouden … Toen klapten de omstaanders enthousiast in de handen,
grabbelden in hun geldbeugel naar een muntstuk dat ze dankbaar in
de vioolkast gooiden. Daarna vervolgden ze hun weg naar een
mimespeler die even verder op een bankje in zijn sneeuwwit
pierrotpak met knalrode roos in de hand onbewogen voor zich
uitstaarde. In zijn ogen zong de melancholie.
Ik bleef nog wat talmen bij onze kleine virtuoos, die wat onwennig
het applaus in ontvangst nam. Ik zocht in mijn geldbeugel en
deponeerde een briefje in de versleten kast. Er verscheen een brede
glimlach op zijn grauw maar lief gezichtje. Zijn ogen tintelden als
sterretjes … Als hij zijn centjes had opgevist en veilig in zijn jasje
had opgeborgen, kwam hij schuchter naar me toe, stak de hand uit en
zei zachtjes: “ Danke schön “. En je kon zo zien en horen dat hij echt
gelukkig was …
“Fur Sie!” zei hij nog. “Fur Sie allein!” Hij zette zijn viooltje opnieuw
onder de kin, streek met de boog de snaren aan. En toen weerklonk
alsof het uit de hemel zelf kwam … “ Stille Nacht, heilige nacht … “
zoals ik het nog nooit had gehoord … Zo hemels! Zo fragiel! Zo
sereen!
De Dom deemsterde weg in de vallende avond; een avond, een nacht
veel schoner dan de andere.
Een onwezenlijk moment dat ik me steeds blijf herinneren. Een
moment van hemels geluk daar bij de Dom van Keulen! Tegen de
reclame voor het Kölnisch Wasser. Kerstnacht! Ik voelde de vrede in
deze “Stille Nacht”.
Eddy Picavet
Beknopt verslag van de algemene vergadering
Op 17 oktober vond de laatste algemene vergadering van het jaar plaats.
Traditiegetrouw verzamelden de talrijk opgekomen vertegenwoordigers
van de groepen in de lokalen van Volkskunstgroep Reynout vzw te
Dendermonde.
Lidgelden en verzekeringspremies 2020 blijven gelijk aan 2019.
De algemene vergadering keurde het voorstel van het bestuur goed. Dit
hield in dat de groepslidgelden op 70 euro blijven. De prijs van de
abonnementen voor De Driesprong alsook de verzekeringspremies voor
2020 blijven ongewijzigd.
Concreet betekent dit dat het groepslidmaatschap 70 euro bedraagt en dat
in dit bedrag drie abonnementen voor De Driesprong zijn inbegrepen. Wil
je als groep nog bijkomende abonnementen afsluiten? Dan betaal je
hiervoor 5 euro per abonnee. Zo blijven de leden vlot op de hoogte van
het reilen en zeilen in de volkskunstwereld.
Individuele leden betalen 15 euro voor een jaarabonnement van De
Driesprong.
Leden kunnen zich via VVKB laten verzekeren voor 3 euro per jaar. Ook
een tijdelijke formule, voor bijvoorbeeld medewerkers aan een festival,
wordt aangeboden aan 0,50 euro per dag per verzekerde. André Couvreur
die binnen het bestuur alles opvolgt van de verzekeringen en aangiftes, gaf
een aan dat volksdansen nog steeds een veilige hobby is !
Noteer nu reeds in je agenda :
Zaterdag 18 januari 2020 :
VVKB nieuwjaarsfeest
Salons Mantovani in Oudenaarde
--------------------------------------
Zondag 16 februari 2020 :
Dansatelier met Europeadedans
Zaal De Lange Munte in Kortrijk
--------------------------------------
Zondag 8 maart 2020 :
2de dag van de basisopleiding dansleider
Zaal De Wip in Schilde
--------------------------------------
Zondag 17 mei 2020 :
VVKB Nationale meiboomplanting
In Brasschaat
IN MEMORIAM WARD THIELEMANS (1928 – 2019)
“In Zuid-Afrika, dat verre land, die microkosmos van mensen en
culturen, gelegen aan de zuidpunt van Afrika, aan de Kaap de
Goede Hoop, begrensd door twee oceanen en door het donkere,
geheimzinnige Afrika, is een nieuwe wereld in wording, een wereld,
vol van verscheidenheid, beloften en
uitdagingen, een wereld, waarin
warme, Afrikaanse charme en
hartelijkheid, Indische levenswijsheid
en Europese efficiëntie en
menselijkheid elkaar ontmoeten en
naast, en met elkaar leven.
Wie ooit in Paarl het ontroerend mooie witte taalmonument met al
zijn symboliek zag, op zijn granietbasis, onverstoorbaar,
zonovergoten, oplichtend tegen de staalblauwe hemel en omkranst
door roze bergen, begrijpt dit.
En in die nieuwe wereld van Zuid-Afrika is een
belangrijk stuk erfgoed uit Europa, uit de Lage
Landen, uit Vlaanderen, springlevend aanwezig. Het
is ons als Vlamingen een voorrecht en een taak, dit
erfgoed te helpen bewaren en versterken en aldus bij
te dragen tot de toekomst van dat land, van die
mensen, in dat grote zwarte continent, dat zulke
belangrijke rol kan spelen in de wereld van morgen.”
Met die woorden sprak Professor
Ward Thielemans, toen voorzitter
van de Vlaams-Zuid-Afrikaanse
Cultuurstichting, ons toe aan de voet
van het Taalmonument in Paarl, toen
we daar in 1997 met een
honderdkoppige delegatie de
Vlaamse Week in Stellenbosch gingen
organiseren. In die weinige woorden
vatte hij onze missie samen.
Het is al een half jaar geleden dat Ward Thielemans vertrok naar dat
andere verre land, maar het is toch gepast hier nog even op terug te
komen. Met de genoemde delegatie reisde toen een Volkskunstgroep mee
van een dertigtal mensen, waaronder Mon De Clopper (+), Piet Pottie, Jos
Mertens (+), Vera Versieck, Arthur Verthé en leden van verschillende VVKB-
Volkskunstgroepen. Het was de verdienste van Ward Thielemans dat we de
kans kregen onze volkscultuur uit te dragen in de Kaapprovincie. In de
daarop volgende jaren werkte VVKB in Vlaanderen nog mee met Ward als
voorzitter van de Vlaams-Zuid-Afrikaanse Cultuurstichting, bij de
organisatie van “Zuid-Afrika, een caleidoscoop” in 1999, bij “Veelsijdige
Suid-Afrika” in 2002 en occasioneel bij andere organisaties.
Bij een bezoek voor een interview in de Driesprong in 2008, noteerde Eddy
Picavet het zo: Ward Thielemans, jarenlang actief in de financiële wereld
en ook prof in Leuven, kent de problemen in landen als Zuid-Afrika,
Zimbabwe en onze “eigen” Congo. Een en ander verontrust hem, maar
toch blijft hij vast geloven dat solidariteit tot veel in staat is. In zijn
mijmeringen en verdere plannen ziet hij ook mogelijke samenwerking met
de VVKB zoals dat in het verleden het geval was. “Wij worden stilaan
oud”, overweegt hij, terwijl hij door zijn witte haren strijkt, “de vlag
dient doorgegeven want de Stichting moet – wellicht via kleinere en meer
haalbare financiële projecten – doorgaan. Ook de VVKB kan daarin een
zeer belangrijke rol spelen.”
Vriend Ward, help ons vanuit dat nieuwe, verre land waar je nu bent, om
jouw dromen, die ook de onze zijn, waar te maken!
Tekst en foto’s : Fred Scholliers
Op de weg tussen wieg
en graf wisselen een
lach en een traan
regelmatig af.
In beide willen wij naast
u staan.
• Op 16 oktober 2019 overleed Janneke Kolkman, dochter van Dolf
en Wijnie Wiegers, lid vkg. Gouden Aren in Nukerke.
• Bertrand Nolf is overleden op 28 oktober 2019. Hij was
medestichter van VZW Die Booserik en hielp jarenlang mee met
het festival in Izegem. Hij is de vader van Michelle en Geraldine
Nolf, leden van vkg. Die Boose in Izegem.
• Colette Mareel werd geboren op 4 november 2019. Ze is dochter
van Stijn Mareel en Marieke Lepercq. Karen Lepercq, lid van vkg.
De Vlasblomme Bissegem werd opnieuw tante en de
bestuursleden Eddy Lepercq en Mia Maes werden voor de 6de keer
fiere grootouders.
• Op 8 november 2019 overleed Germaine Leonie Vroye. Zij is de
moeder van Roland en Hilde Depandelaere – Glorieux, beiden lid
van vkg. Gouden Aren in Nukerke
• Op 12 november 2019 overleed Sonja Segers, echtgenote van
Alex De Backer, accordeonist bij vkg. Sneyssens in Evergem.
DE DRIESPRONG
is het driemaandelijks tijdschrift van de
Vlaamse Volkskunstbeweging vzw.
Secretariaat en zetel: p/a Lieven
Stubbe, Pijnboomstraat 30, 2800
Mechelen
Mail : [email protected]
“De Driesprong” verschijnt als lente, zomer, herfst en winternummer.
Teksten binnen voor 15/2, 15/5, 15/8, 15/11.
DE DRIESPRONG is “de spreekbuis van de vereniging en begeleidt dan
ook de doelstellingen ervan, nl. de beoefening, de aanmoediging en
het propageren van de Vlaamse volkskunst; het bijdragen tot de
culturele herwaardering van de vrijetijdsbesteding; het ondersteunen
en het verspreiden – in de geest van een Europese eenheid in
verscheidenheid – van onze eigen volkskunst; het bundelen van
groepen met gelijkaardige doelstellingen.” (Cfr. het werkingsverslag
2001 van de Vlaamse Volkskunstbeweging). En “het ondersteunen, het
in stand houden en het aanmoedigen van de vernieuwende tendensen
van de Vlaamse volkskunst”, in de geest dus van art. 3 van de VVKB-
statuten.
DE DRIESPRONG heeft Theo Smet als hoofdredacteur met Koen
Denduyver als redactiesecretaris en Eddy Picavet, Eddy Lepercq,
Geert Buys, Piet Pottie en Fred Scholliers als medewerkers.
Redactie-adres: De Driesprong, p/a Koen Denduyver, Watervallestraat
27, 8480 Bekegem telefoon : 0496 /231803.
E-post: [email protected]
DE DRIESPRONG is ook als abonnement te verkrijgen. Hiervoor maakt
men 15 euro over op rekening BE62 4033 0466 6161 van de Vlaamse
Volkskunstbeweging vzw, Pijnboomstraat 30, 2800 Mechelen. Een
abonnement gaat in per kalenderjaar.
DE DRIESPRONG houdt contact met de aangesloten groepen – en meer
concreet wat betreft de kalender, activiteitsverslagen en dergelijke
meer – via volgende gouw-correspondenten:
- Antwerpen: André Dewitte, Molenstraat 27 te 2870 Puurs.
Tel: 03/889.58.46. E-post: [email protected]
- Brabant: Hilde Servranckx, Putweidestraat 16 te 1700 Dilbeek.
Tel: 02/466.46.10. E-post: [email protected]
- Oost-Vlaanderen: Fred Scholliers, Pater De Smetlaan 37 te 9200
Dendermonde. Tel: 052/21.77.34 E-post: [email protected]
- West-Vlaanderen: Koen Denduyver, Watervallestraat 27 te 8480 Bekegem.
Tel: 0496/23.18.03. E-post: [email protected]
DE DRIESPRONG ontvangt vanwege de overheid geen subsidies,
evenmin als zovele andere Vlaamse tijdschriften en verenigingen,
helemaal in overeenstemming met de bepalingen van het “Decreet
betreffende de amateurkunsten” van 22 december 2000, dat het
Vlaams verenigingsleven de facto gedeeltelijk financieel drooggelegd
heeft. Private steunverlening is bij decreet natuurlijk niet verboden
en kan via storting/overschrijving op rekening BE62 4033 0466 6161
(BIC = KREDBEBB) van de Vlaamse Volkskunstbeweging vzw,
Pijnboomstraat 30, 2800 Mechelen. Waarvoor onze dank!
Foto’s kaft
• Vendelier van vkg. Reynout Dendermonde met de Ros Beiaardvlag.
• Robby Vanhoutteghem van vkg. Canteclaer Zwevegem danst : Al wie daar niet over kan tijdens de Europeade in Frankenberg.
• Volkskunstgroep Danspas kreeg de Sint op bezoek in Torhout tijdens de repetitie van 5 december. Foto’s : Koen Denduyver
Een driesprong is een “plaats waar drie wegen samenkomen”, zo
lezen we in het Groot Woordenboek der Nederlandse Taal, vulgo de
Dikke Van Dale. De naam van dit tijdschrift verwijst meer bepaald
naar het driespan dans – muziek – vendelspel, uiteraard zonder
zaken uit te sluiten als poppenspel en andere uitingen van
volkskunst.
Volkskunst is als het kantwerk rond een natie.
De ziel van een volk wordt zichtbaar in zijn dansen, hoorbaar in zijn muziek.
Het vuur in een volk krijgt vorm als vlammende vaandels de ijle lucht doorklieven.
De geest van een volk weerspiegelt zich in de ernst en de humor binnen oude en nieuwe volksgebruiken.
De volkeren in Europa moeten zich vast verenigen rond hun nationale verscheidenheden, om grenzen niet langer grenzen ,
maar raaklijnen te laten worden.
▪ Verantwoordelijke uitgever :
Theo Smet, Beukenhofstraat 52 bus 101, 8570 Vichte
