Onder redactie vanA.G. Sciarone

Nederlandsvoor buitenlanders

3 e herziene druk

ISBN 90 5352 871 7

Foto's omslag: PhotoDiscBoekverzorging: Marry van Baar, AmsterdamIllustraties: Mirjam Vissers, Bussum

06 05 04 035 4 3 2 1

© by Boom bv, AmsterdamAlle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagenin een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enigewijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enig andere manier,zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.Voorzover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16 BAuteurswet 1912 j° het Besluit van 20 juni 1974, St.b.351, zoals gewijzigd bij het Besluit van23 augustus 1985, St.b. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijkverschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 882,1180AW Amstelveen). Voor het overnemen van (een) gedeelte(n) uit deze uitgave inbloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) dientmen zich tot de uitgever te wenden.

Overzicht van de methode

Nederlands voor buitenlanders (herziene editie)materiaal ISBNtekstboek, inclusief audio-cd's en cd-rom 90 5352 871 7

aanvullende woordenlijsten* zie hieronderoefenboek, inclusief audio-cd 90 5352 593 9

'% aanvuuenae woonAmhaarsBulgaarsChineesFarsiGrieksHongaarsIndonesischItaliaansJapans

wmijsien90 5352 648 x90 5352 649 890 5352 650 190 5352 654 490 5352 651 x90 5352 652 890 5352 653 69° 5352 655 290 5352 656 0

LitouwsPoolsPortugeesRoemeensRussischServisch/KroatischSpaansThaiTigrinyaVietnamees

ISBN90 5352 893 890 5352 657 9905352658790 5352 659 590 5352 660 990 5352 661 790 5352 662 590 5352 663 390 5352 664 190 5352 665 x

Er zijn plannen voor nog meer talen.

Ook bij Boom in De Delftse methode:De Basis, instapcursus Nederlands voor buitenlanders (CïTOniveau 1)De Tweede Ronde, cursus Nederlands voor gevorderden (CITO-niveau 3)Nederlands voor buitenlanders: Metaal (CITO-niveau 2-3)

Verder bij Boom:Grammatica's:

Laat je horen!:

Liedjes:Uitspraak:Schrijfvaardigheid:Nederlandse cultuur:

Idioom:

Basisgrammatica NT2 (inclusief oefendiskette)Klare taal! (inclusief cd-rom)Cd-rom LuistervaardigheidCd-rom SpreekvaardigheidNederliedKlank & toonVoor-schriftenZo zijn onze manierenHoe maakt u het?Cultuur en tweedetaalverwervingBeeldtaal

Vraag de catalogus 'Nederlands als tweede taal9 aan: 020-6226107

Inhoud

I .

2 .

3-4.5-6.7-8.9-1 0 .

11.

1 2 .

13-14.15.16.l7-18.19.2 0 .

2 1 .

2 2 .

23.

Voorwoord 7Handleiding cd-rom 8English: How to install the cd-romVoor de docent 11Voor de gebruiker 12Grammatica 13

Hoe heet jij? 30Uit welk land kom jij ? 34Ik leer Nederlands 38Wanneer heb ik les? 42Handleiding 46De klok 50Boodschappen doen 54Eten en drinken 58Met de bus of met de trein 62Wanneer? 66Op kamers 72Op de markt 76Naar de politie 80Waar is ...? 84In het weekend 88Retourtje Rotterdam 92De dokter 96Familie 100Het postkantoor 104Uitgaan 108Een klein land 112Het huishouden 116Gefeliciteerd 120

1 0

24. In Nederland 12625. Een gezond lichaam 13026. Bent u getrouwd? 13627. De toestand in de wereld 1428. TV 14429. Ziekte 14830. School 15231. Bezoek 15632. Oom agent of'de sterke arm?33. De bank 16634. Een eigen woning 17035. De kaart van Nederland 17436. Vrije tijd 17837. Een brief 18438. De gemeente 18839. Een verzekering 19240. Water 19641. Een mooi systeem? 20042. De koningin 20443. Aan het werk 20844. De regering 21245. Veel succes! 216

Index 220

160

Voorwoord

Voor u ligt de derde, geheel herziene uitgave van Nederlands voor Buitenlanders. DeDelftse Methode. Vormgeving en didactische principes zijn in wezen dezelfde gebleven.De teksten zijn geheel herschreven en aangepast aan de ontwikkelingen in de samen-leving. Meer nog dan in de vorige edities hebben we geprobeerd alle facetten uit deNederlandse samenleving die van belang zijn voor buitenlanders, in het tekstmateriaalte integreren. Nederlands leren en vertrouwd raken met de Nederlandse samenlevingzijn in onze visie sterk met elkaar verbonden.Doordat de teksten zijn herschreven, is uiteraard ook het oefenmateriaal geheelvernieuwd. Daarnaast heeft de grammatica een aantal flinke wijzigingen ondergaan,maar is deze qua opzet gelijk gebleven.

Voor een uitvoerige bespreking van De Delftse Methode verwijzen we naar: A.G.Sciarone en F. Montens, Hoe leer je een taal? De Delftse Methode (Boom, Amsterdam1991) en naar A.G. Sciarone (ed.), De Delftse Methode nader hekeken (Boom, Amsterdam1999), waarin de invloed die onze methode heeft gehad en de ontwikkelingen die zeheeft ondergaan, worden besproken.

Bij deze derde editie wordt standaard het geluidsmateriaal op audio-cd's meegeleverd.Een taal leren verstaan en spreken kan immers niet zonder geluidsmateriaal.Ook wordt bij deze editie een cd-rom geleverd met alle 45 lessen, geluid, oefeningen,opklikbare vertalingen en feedback. Deze cd-rom is een zeer bruikbare aanvulling ophet leerproces.

Het auteursteam is voor deze editie uitgebreid met Jan Erik Grezel die werkzaam is bijde sectie Toegepaste Taalkunde van de TU Delft.Deze herziening zou niet mogelijk zijn geweest zonder de vele op- en aanmerkingendie we hebben gekregen van talloze gebruikers en collega's, zowel binnen als buitenNederland. We zijn hen daarvoor zeer erkentelijk. Met name bedanken wij LidwienHeerkens, Riet Thijssen en Conny Wesdijk. Een bijzonder woord van dank zijn wijverschuldigd aan Alied Blom en Piet Meijer voor hun opmerkingen over tekst- enoefenmateriaal en de grammatica.Wij hopen dat deze editie eenzelfde positief onthaal zal krijgen als de vorige editie.Voor op- en aanmerkingen houden we ons van harte aanbevolen:nt2@uitgeverij boom.nl.

A.G. SciaroneJ.E. Grezel

Handleiding cd-rom

Installatie

1. Stop de cd-rom in de cd-rom-drive.2. Klik op: Start, op Uitvoeren... (Run), type in het venster: D:\setup.exe (of een andere

letter als de cd-rom in een drive ligt met een andere letter), klik op OK3. De installatie begint. Klik op Instgü, dan twee keer op OK als u de aangegeven

mappen wilt gebruiken.De installatie is gereed. Laat de cd-rom in de drive liggen.

Nu meteen starten1. Er staat nog een venster open met daarin een gezichtje.2. Laat de cd-rom in de drive liggen»3. Klik op het molentje.4. Het programma begint.

De volgende keer startenLeg de cd in dezelfde cd-rom-drive.Klik op Start, op Programma's, op D^D^s^M^§def op Grg§neboek

Gebruik: beginscherm

Kies een taalSelecteer een taal. Engels staat voorgeprogrammeerd. Klik op de pijltjes rechts naasthet venster en kies een van de 20 hulptalen.

Kies een lesKies met behulp van de pijltjes rechts naast het venster het nummer van de les die uwilt openen en klik hierop. De geselecteerde les wordt gestart.

StoppenKlik op stoggen als u wilt stoppen.

De lessen

De buttonsLinks staat een rijtje van zes buttons:Startmenu: Klik om terug te gaan naar het beginschermLes: Klik en ga de tekst leren.

8

Handleiding cd-rom

Controle: Klik, nadat u de tekst hebt geleerd. U controleert of u de tekst kent.Als u fouten maakt, moet u de tekst opnieuw gaan leren.

Oefening: Klik als u de tekst goed kent en maak de oefeningen.Volume: Klik op + of - als u het geluid harder of zachter wilt zetten.Stop: Klik als u het programma wilt afsluiten.

De tekst lerenLinks naast de tekst staat een lichtgroene balk met cijfers

Klik op de cijfers van de regels en u hoort de zinnen.

Linksonder staan vier buttons:Boek: Klik: de geschreven tekst verdwijnt (u luistert alleen), klik nogmaals:

de tekst komt terug.Oog: Klik, als er geen tekst is: u kunt nu alleen de regel lezen die u hoort.Pijl: Klik en u hoort steeds één enkele zin. Klik nogmaals en u hoort de

tekst helemaal.|: Klik, als u naar de hele tekst luistert, U krijgt dan een pauze. Klik

nogmaals en u hoort de rest van de tekst.

ControlerenNu gaat u controleren of u de tekst goed kent.• Klik op de button Controle. U hoort een stuk tekst.• Daarna hoort u steeds één zin. Die zin moet u intypen. Druk op enter als u klaar

bent met de zin.• U leest vervolgens hoeveel woorden u goed had.• Als u alle zinnen uit het fragment hebt ingetypt, verschijnt de correcte tekst in

beeld, met daaronder uw zinnen. Zo kunt u uw fouten duidelijk zien.

OefeningAls u de tekst goed kent, gaat u oefenen.• Vul de woorden in en druk op enter. Als het woord goed is, wordt het groen.

Als het fout is, wordt het rood als u verder gaat zonder te corrigeren.U ziet onder in beeld hoeveel woorden u goed heeft. Als u een fout maakt,verschijnt er een venster met uitleg.

• Rechts onder ziet u een groen vakje met woorden uit de grammatica erin.Als u erop klikt, verschijnt een venster met grammaticale uitleg.Als u nogmaals op het venster Hikt verdwijnt het weer.

Handleiding cd-rom

English: How to install the cd-rom Nederlands voor buitenlanders

1. Insert the cd-rom in the cd-rom drive.2. Click the Start button, the Run option, type D:\setup.exe (or type a different drive

letter, if your computer uses a different letter), click OK.3. The set-up starts. Click Install, followed by twice OK ifyou accept the default location.

The set-up has now been completed. Leave the cd-rom in the drive.

To start immediately1. On the screen you will see an open window with two icons in it.2. Leave the cd-rom in the drive.3. Click on the little face.4. The program starts.

To start next timeInsert the cd-rom in the same cd-rom drive.Click Start, Programs, De Delftse methode.

10

Voor de docent

Indeling

Het boek is als volgt ingedeeld:- een beknopte grammatica met voorbeelden aan het begin van het boek;- een index van alle gebruikte woordvormen aan het eind van het boek;- een serie van 45 lessen die elk de volgende vier vaste componenten bevatten:

• een tekst waarin nieuwe woorden zijn gecursiveerd;• een genummerde woordenlijst met vertalingen van de nieuwe woorden (in de

index wordt naar de nummers in deze woordenlijst verwezen);• een gatenversie van de tekst waarmee kan worden nagegaan of de tekst

voldoende is bestudeerd;• een oefening die bestaat uit samenhangende zinnen (een minitekst) met een

grote variatie aan grammaticale en lexicale problemen.

Didactische principes

- Vanaf het begin van de cursus wordt alle belangrijke grammatica gebruikt. Ook bijmoedertaalverwerving wordt alle grammatica tegelijkertijd aangeboden.

- Er wordt nauwelijks grammaticale terminologie gebruikt. In plaats vangrammaticale regels te onderwijzen, wordt grammatica zoveel mogelijk uitgelegddoor middel van patronen en voorbeelden.

- In korte tijd moeten veel en vooral frequente woorden worden geleerd, zodat al snelover veel onderwerpen in de vreemde taal kan worden gepraat.

- In de cursus vormen teksten en niet een verzameling grammaticale regels ofwoordenlijsten, het materiaal waarmee de taal wordt geleerd. Woorden engrammatica worden geleerd via de teksten.

- Het oefenmateriaal is samenhangend en gevarieerd.- Het materiaal is zo geconstrueerd dat cursisten de meeste werkzaamheden

zelfstandig kunnen uitvoeren: nieuwe teksten leren, vergeten woorden opzoeken,met behulp van de gatenversie nagaan of ze de teksten voldoende hebben geleerd,grammaticale problemen opzoeken bij het maken van de oefeningen. Dit maakt demethode zeer geschikt voor zelfwerkzaamheid. De cd-rom kan hierbij nog extraondersteuning geven.

Voor de gebruiker

Instructies

1. Luister naar de audio-cd, terwijl u meeleest in het boek. Beluister en lees de tekstnog een keer en kijk of u de betekenis van alle woorden kent. Woorden in cursiefzijn nieuw: de vertaling vindt u op de rechterpagina. Als u een woord vergetenbent, zoekt u de betekenis op met behulp van de index achterin het boek.

2. Beluister en lees de tekst zo vaak als nodig is om hem helemaal te begrijpen.Stel uzelf vragen zowel over de grammatica als over de betekenis van de woordenen zinnen.

3. Het luisteren naar de audio-cd zal uw uitspraak en luistervaardigheid verbeteren.Luister een of twee keer naar elke tekst zonder in het boek mee te lezen.

4. Als u dit allemaal hebt gedaan, sla dan de bladzij om. Probeer de gaten in degatenversie in te vullen zonder naar de vorige bladzij te kijken. Schrijf deantwoorden niet in uw boek! Deze bladzij moet u kunnen oplezen zonderaarzelingen. Het is daarom belangrijk om de tekst eerst goed te leren en dan pas degatenversie te doen.

5. Pas als u de gatenversie goed kunt lezen, gaat u door naar de oefeningen. Gebruikde tekst, de grammatica, de woordenlijsten en de index om problemen op te lossen.

6. Probeer steeds zoveel mogelijk oude teksten te herhalen.

De Delftse Methode vraagt van de docent u te helpen bij problemen die u niet zelfkunt oplossen, vast te stellen waar u een verkeerde werkwijze volgt, waar nodig teadviseren en vooral een conversatie op te bouwen. Met name de conversatie zorgtsteeds weer voor boeiende lessen.De snelheid waarmee u het materiaal kunt doorwerken, hangt slechts af van debeschikbare tijd. Globaal moet u rekenen op drie uur per tekst, inclusief de oefeningdie daarbij hoort.

CD-rom

Tenslotte: wie over een pc met Windows beschikt, kan gebruikmaken van de cd-rom.Met het programma op de cd-rom kunt u:1. teksten beluisteren met of zonder de geschreven tekst;2. teksten met of zonder pauzes beluisteren;3. woorden aanklikken om de vertaling op te vragen;4. testen of u de tekst beheerst met een luistertest waarbij wordt aangegeven welke

fouten u hebt gemaakt;5. oefeningen maken. Bij foute antwoorden geeft het programma uitleg over de

gemaakte fout en krijgt u automatische verwijzingen naar passages uit degrammatica.

12

Grammatica

1. i land - 2 landen

landmaanddorp

- landen- maanden- dorpen

maar:

en:

stadkindlidbladmoeilijkheid

- steden- kinderen- leden- bladeren- moeilijkheden

Voorbeeld: Nederland is een klein land. Duitsland en Frankrijk zijn grote landen.Ik woon één maand in Nederland.Maria woont al drie maanden in Nederland.

2. i jongen - 2 jongens

jongen - jongensmeisje - meisjes

winkel - winkels situatie - situatieskamer - kamers auto - auto's

Voorbeeld: Anne heeft 2 kinderen, een jongen en een meisje.Mijn moeder heeft 5 kinderen: 3 jongens en 2 meisjes.Bijna elke Nederlander heeft een auto.Veel Nederlanders hebben twee auto's.Op zondag zijn de meeste winkels gesloten.

3. de, het

dediedezeonzewelkeelkeiedere

stoelstoelstoelstoelstoelstoelstoel

hetdatditonswelkelkieder

boekboekboekboekboekboekboek

dediedezeonzewelkeallealle

stoelen, boekenstoelen, boekenstoelen, boekenstoelen, boekenstoelen, boekenstoelen, boekenstoelen, boeken

Voorbeeld: Ik luister naar de cd. Ik lees in het boek.Elke jongen en elk meisje heeft een boek.Ons boek is groen. Onze boeken zijn groen.In welk dorp woon jij of in welke stad?

Grammatica

4. spelling (les-lessen, leer-leren)

landmaandtekstfeestborstwoordluktpuntmist

fgeefbriefgeloof

landenmaandentekstenfeestenborstenwoordenluktepuntenmiste

V

gevenbrievengeloven

Voorbeeld: Ik leer

mannaamlesweekboswoonbus

mannennamenlessenwekenbossenwonenbussen

minuut minutenmis

sleesgrens

Nederlands,

missen

zlezengrenzen

omdat ik in

maar: dag

maar:menswenskans

glasgatwegkomtwee

dagenglazengatenwegenkomen (wij)tweede

mensen eis eisenwensen Europees Europesekansen

Nederland woon.. Buitenlanders die inNederland wonen, moeten Nederlands leren. Wie in Nederland woont,moet lessen Nederlands nemen. Ken jij al Nederlands? Nee, mijn vrouw enik kennen nog geen Nederlands. We zitten op een cursus die 8 weken duurt.Zeg maar twee maanden. De meeste lessen duren ongeveer 60 minuten.Ik lees en schrijfveel. Ik vind lezen en schrijven fijn. Ik schrijf ook graagbrieven naar mijn vrienden en familie.

5. groot, grote

grootde stad is groothet dorp is kleinde steden zijn grootde dorpen zijn klein

grotede grote stadhet kleine dorp(de) grote steden(de) kleine dorpen

groot/groteeen klein__ dorp (het dorp)een grote stad (de stad)een groen__ boek (het boek)een groene tafel (de tafel)een mooi__ land (het land)een mooie stad (de stad)

Voorbeeld: Ik leer Nederlands met een groen boek.Ik leer Nederlands met mijn groene boek. Mijn Nederlandse boek is groen.Ik woon nu in een grote stad in een mooi land.Dit mooie land heeft geen echt grote steden.

Grammatica

6. groot, groter, grootst

Delft is een grote stad.Breda is een grotere stad (dan Delft).Amsterdam is de grootste stad (van Nederland).

Delft is groot.Breda is groter (dan Delft).Amsterdam is het grootst.

Nederland is een groter_ land dan Luxemburg (het land).

Maar: veelweiniggoed

meerminderbeter

meestminstbest

duurgraagdichtbij

duurderlieverdichterbij

duurstliefstdichtstbij

7. leren, werken, wonen

nuik

jij. Je -uhijzij, zehet, 'tmen —wij, we —julliezij, ze —

leer, werk, woonleer, werk, woon jij, je ?

— leert, werkt, woont

— leren, werken, wonen

vroegerikjij, jeuhijzij, zehet, 'tmenwij, wejulliezij, zeikwij

— leerde, werkte, woonde

leerden, werkten, woonden

heb geleerd, gewerkt, gewoondhebben geleerd, gewerkt, gewoond

Let op: Leer jij Nederlands?Nu woon jij in Nederland.

Voorbeeld: Ik woon nu in Nederland. Mijn ouders wonen ook in Nederland.Vroeger woonde ik in China. Ik heb 20 jaar in China gewoond.Een van mijn broers woont en werkt nog in China.

Grammatica

8. leerde, werkte

-t, -te, -ten na de letters: X kfs ch p ('t kofschip)

'tpraatte (n)gepraat

k (o)werkte (n)gewerkt

fstrafte (n)gestraft

miste (n)gemist

ch (i) plachte (n) stopte (n)gekocht gestopt

-d, -de, -den in alle andere gevallen.

Voorbeeld: Vroeger woonde en werkte ik in Engeland.Mijn vrouw en ik hebben ruim 30 jaar in Engeland gewoond en gewerkt.Mijn vrouw hoopte ook in Nederland te kunnen werken.Ze heeft het ook geprobeerd, maar is nu gestopt in verband met de kinderen.

9. zijn

nuik

jij» Je

uzij, ze —het, 'tmen —wij, we —julliezij, ze —

benben jij, jebentbent

— is

— zijn

vroegerik - ijij, jeuhijzij, zehet, 'tmen —wij, we —julliezij, ze —ikwij

— was

— waren

ben geweestzijn geweest

Voorbeeld: Ik ben Anne. Wie bent u? En wie zijn jullie?Gisteren was ik met mijn ouders in Amsterdam.We waren nog nooit in Amsterdam geweest In het centrum was het erg druk.We zijn pas 's avonds laat naar huis gegaan.

Grammatica

1O. hebben

nuik

jij, jeuhijzij, zehet, 'tmenwij, wejulliezij, ze

hebheb jij

hebt

heeft

hebben

vroegerik - jjij. jeuhijzij, ze —wij, we —julliezij, ze —ikwij

- h a d

— hadden

heb gehadhebben gehad

Voorbeeld: Ik heb geen kinderen. Anne heeft 2 kinderen.Hebt u kinderen? Ja, wij hebben een zoon en een dochter.Vroeger hadden mensen veel kinderen.Als een vrouw een kind had gehad kreeg ze een jaar later weer een kind.

11. kan - kunt, zal - zult,...

ikjij,uhij, zijwij, jullie,

Voorbeeld

magmagmag

zij mogen

: Kan (Kun) i

kankan, kuntkankunnen

e een kaartte

zalzal, zultzalzullen

koüen in de

wilwil(t)wilwillen

trein?

in Nederland wonenin Nederland wonenin Nederland wonenin Nederland wonen

Ja, dat kan. Je mag ook in de trein zonder kaartje.Maar bijna niemand wil dat, omdat je extra betaalt.Je kunt (kan) beter een kaartje kopen aan het loket of bij de automaat.Maar als je nog geen kaartje hebt, en je de trein wil(t) halen,dan zul (zal) je in de trein een kaartje moeten kopen.

Grammatica

12. geleerd,

leren

Maar geen gbetalenervarenherhalenontdekkenvertellengebeuren

betaald

ik heb geleerd

;e-:ik heb betaaldik heb ervarenik heb herhaaldik heb ontdektik heb verteldhet is gebeurd

(niet:(niet:(niet:(niet:(niet:(niet:

gebe...)ge-er...)geher...)ge-ont...)gever...)gege...)

13. hebben of zijn?

Hij heeft geleerd, gewerkt

Maar:Hij is gekomen, gebleven, vertrokken, gegaan, geweest

begonnen, geëindigd, gestopt, gevallen, gestorvengevallen, gestegen, het is gebeurd,...

14. volgorde: ik kom/kom ik

Kom jij morgen?Ik kom morgen.

Morgen kom ik.Ik kom morgen misschien met de auto.

Morgen kom ik misschien met de auto.Als het regent kom ik morgen met de auto.

Zie ook: omdat ik ... woon

18

Grammatica

15. volgorde: omdat ik ... woon

Je leert Nederlands. Je woont nu in Nederland.

Maar:Je leert NederlandsDat betekentJe doet boodschappenIk begrijp nietIk vraag me afEr zijn veel woordenSoms weten we nietMaar we weten allemaal

Maar: Je leert Nederlands,We leren woorden,Ik werk

omdat je nu in Nederland woont.dat je elke dag naar school gaat.als je 's avonds thuis komt.waarom we zoveel woorden moeten leren.of we minder woorden beter onthouden.die ik na een paar dagen ben vergeten.wat een woord precies betekent.waar we de betekenis kunnen vinden.

want je woont nu in Nederland.maar we vergeten ook woorden.en ik leer Nederlands.

l6. volgorde: ik heb ... gewoond

a. Ik woon in Nederland.Ik heb in Engeland gewoond.

b. Ik leer Nederlands, omdat ik in Nederland woon.Ik ken Nederlands, omdat ik in Nederland heb gewoond.Ik ken Nederlands, omdat ik in Nederland gewoond heb.

Grammatica

IJ. opstaan, weggaan,...

aankomen, terugkomen, nazeggen, opstaan,...

De trein komt om 10 uur aan.De trein moet om 10 uur aankomen.De trein is om 10 uur aangekomen.De machinist probeert om 10 uur aan te komen.

Wij staan meestal om 7 uur op.Morgen moeten we om halfzeven opstaan.Vandaag zijn we om halfzeven opgestaan.We proberen altijd op tijd op te staan.

l8. ik - mijn - mij

ik leer Nederlands,jij (= je) leert Nederlands,u leert Nederlands,hij leert Nederlands,zij (= ze) leert Nederlands,wij (= we) leren Nederlands,jullie leren Nederlands,zij (= ze) leren Nederlands,

mijn leraar helptjouw (= je) leraar helptuw leraar helptzijn leraar helpthaar leraar helptonze leraar helptjullie leraar helpthun leraar helpt

mij (= me)jou (= je)uhemhaaronsjullieze (= hun/hen)

Ook: m'n (= mijn), z'n (= zijn), d'r (= haar), 't (= het)

19« zich herinneren

ik herinner mij/mejij/je herinnert jehij /zij /u herinnert zich

wij/we herinneren onsjullie herinneren je/julliezij/ze herinneren zich

2 0

Grammatica

2O. kan, moet,... + werkwoord

Hij kan, moet, mag, wil, zal komen. Hij heeft kunnen, moeten,... komen.Hij komt, gaat, blijft eten. Hij is komen, blijven,... eten.Ik laat, hoor, zie hem komen. Ik heb hem laten, horen,... komen.

21. zit, staat,... + te + werkwoord

Ik zit al 2 uur te werken. Ik heb al 2 uur zitten werken.Hij staat al ruim een uur te praten. Hij heeft al ruim een uur staan praten.Hij ligt in de kamer te rusten. Hij heeft in de kamer liggen rusten.Ik loop een uur mijn pen te zoeken. Ik heb een uur mijn pen lopen zoeken.Zij durft niets te zeggen. Zij heeft niets durven zeggen.

22. probeert, vraagt,... + (om) te + werkwoord

We proberen (om) veel te luisteren.De leraar vraagt ons (om) goed te luisteren.Ik weiger (om) dat te geloven.

Hij schijnt te komen. Het lijkt te gaan regenen.Zij blijkt ziek te zijn. Het begint te regenen.

23. om/door/zonder + te + werkwoord

Ik luister veel om goed Nederlands te leren.Herhaal oude teksten om geen woorden te vergeten.

Je leert Nederlands door veel te luisteren.Je onthoudt beter woorden door oude teksten te herhalen.

Zonder te luisteren leer je geen taal.Sommige mensen leren een taal zonder les te nemen.

Grammatica

24. de kamer = hij (die)

Hij (= de kamer) is vrij groot. ook: die, dezeHet (= het huis) bevat drie kamers. dat, ditZe (= de huizen) zijn erg duur in Amsterdam. die, deze

Ik huur hem (= de kamer) voor 600 euro per maand. die, dezeIk vind het (= het bedrag) nogal hoog. dat, ditIk vind ze (= de kamers) in het centrum erg duur. die, deze

Ik lees in de krant. Ik lees erin. daarin, hierinIk lees graag in de krant. Ik lees er graag in. daar, hierIk luister naar muziek. Ik luister ernaar. daarnaar, hiernaarIk luister graag naar muziek. Ik luister er graag naar. daar, hierIk zit op een stoel. Ik zit erop. daarop, hieropenz.

Maar: {personen)Ik luister naar mijn moeder. Ik luister naar haar.Ik speel met mijn vader. Ik speel met hem.Anne denkt aan de kinderen. Anne denkt aan ze (hen, hun).

25. de trein, die ...

(de trein) Ik zit in een trein die overal stopt.(het dorp) Hij stopt bij een dorp dat ik niet ken.(de dorpen) Hij stopt bij allerlei dorpen die ik niet ken.

Zie ook: waarin, waarop,...

26. waarin, waarop,...

a. Ik lees in de krant. De krant waarin ik lees, is van gisteren.De krant waar ik in lees, is van gisteren.

De krant ligt op tafel. De tafel waarop de krant ligt, is rond.De tafel waar de krant op ligt, is rond.

Ik lees over een wedstrijd. De wedstrijd waarover ik lees, heb ik gezien.De wedstrijd waar ik over lees, heb ik gezien.

2 2

Grammatica

Ik luister naar de cd's. De cd's waarnaar ik luister, zijn van mij.De cd's waar ik naar luister, zijn van mij.

We leren Frans met een boek. Het boek waarmee we Frans leren, is goed.Het boek waar we Frans mee leren, is goed.

Maar: We wonen in een klein land. Het land waar we wonen is klein.

b. (personen)Ik leer Nederlands van mevrouw Jansen. De docent van wie ik Nederlands leer ...

De docent waarvan ik ...De docent waar ik Nederlands van ...

27. er

a. plaatsIk woon in Nederland. Ik woon er pas drie maanden.Mijn auto staat op straat. Hij staat er bijna altijd.

b. hoeveelheidHoeveel woorden ken je al? Ik ken er nu duizend.Hebt u kinderen? Ja, ik heb er vier.En u? Nee, ik heb er geen.

c. zijn, zitten, staan, lopen, gebeuren,... + onbepaald woord (een, geen, hoeveel,...)Er is een voetbalwedstrijd op de tv.Is er een voetbalwedstrijd op de tv?Maar: Deze voetbalwedstrijd is ook op de tv.

Er zitten veel cursisten in mijn klas.Zitten er veel cursisten in jouw klas?Hoeveel cursisten zitten er in jouw klas?Maar: Deze cursiste zit in mijn klas.

Er staan altijd auto's in mijn straat.Staan er auto's in jouw straat?Ja, er staan veel auto's in mijn straat.Maar: Mijn auto staat nooit op straat.

23

Grammatica

28. geen - niet

a. (geen + tijd, geld, zin,,.,)Ik heb geen geld.Maak je geen zorgen.Hij eet geen vlees.Hier zijn geen kinderen.Ik spreek wel Frans, maar nog geen Nederlands.Ik heb geen groot huis, geen grote tuin en geen dure auto.

niet een = geen

b. (niet in alle andere gevallen)Hij luistert niet.Hij wil niet luisteren.Hij zit niet op school.

29. worden - zijn

De dokter onderzoekt mijn vader.

De dokter onderzoekt mijn ouders.

De dokter heeft mijn vader onderzocht.De dokter heeft mijn ouders onderzocht.

Mijn vader wordt door de dokteronderzocht.Mijn ouders worden door de dokteronderzocht.

Mijn vader is door de dokter onderzocht.Mijn ouders zijn door de dokteronderzocht.

30. onregelmatige werkwoorden

aanbiedenaankomenaannemenaanvaardenaanwijzena/wassenbakkenbedenken

bood aankwam aannam aanaanvaarddewees aanwaste afbaktebedacht

aangebodenis aangekomen

aangenomenaanvaardaangewezenafgewassengebakkenbedacht

24

Grammatica

bedragenbeginnenbegrijpenbekijkenbeschrijvenbesluitenbetreffenbetrekkenbevallenbevindenbewegenbewijzenbezittenbiedenbindenbinnenkomenblijkenblijvenbrekenbrengenbuigendenkendoen (ik doe)dragendrinkendrijvendwingenetengaan (ik ga)geldengenietengevengrijpenhangenhebbenhelpenhoevenhoudeningaaninnemen

bedroegbegonbegreepbekeekbeschreefbeslootbetrofbetrokbevielbevondbewoogbeweesbezatboodbondkwam binnenbleekbleefbrakbrachtboogdachtdeeddroegdronkdreefdwongatginggoldgenootgafgreephinghadhielphoefdehieldging innam in

bedragenis begonnen

begrepenbekekenbeschrevenbeslotenbetroffenbetrokken

is bevallenbevondenbewogenbewezenbezetengebodengebonden

is binnengekomenis geblekenis gebleven

gebrokengebrachtgebogengedachtgedaangedragengedronkengedrevengedwongengegeten

is gegaangegoldengenotengegevengegrepengehangengehadgeholpengehoevengehouden

is ingegaanineenomen

25

Grammatica

kijkenkomenkopenkrijgenkunnenlachenlatenlezenliggenlijdenlopenmeebrengenmeenemenmoetenmogennadenkennemenonderzoekenontbrekenontstaanontvangenopgevenophoudenopnemenopstaanoptredenroepenrijdenscheidenschenkenscheppenschietenschijnenschrijvenslaan (ik sla)slapensluitensprekenstaan (ik sta)steken

keekkwamkochtkreegkon/kondenlachtelietlaslagleedliepbracht meenam meemoestmochtdacht nanamonderzochtontbrakontstondontvinggaf ophield opnam opstond optrad opriepreedscheiddeschonkschiepschootscheenschreefsloegsliepslootsprakstondstak

gekekenis gekomen

gekochtgekregengekundgelachengelatengelezengelegengeledengelopenmeegebrachtmeegenomengemoetengemogennagedachtgenomenonderzochtontbroken

is ontstaanontvangenopgegevenopgehoudenopgenomen

is opgestaanis opgetreden

geroepengeredengescheidengeschonkengeschapengeschotengeschenengeschrevengeslagengeslapengeslotengesprokengestaansestoken

26

Grammatica

stervenstijgenthuiskomentoegeventoenementoestaantreffentrekkenuitgaanuitsluitenvallenvangenverbindenverdwijnenvergelijkenvergetenverkopenverlatenverliezenverschijnenvertrekkenvindenvoorkomenvoorzienvragenwassenwerpenwetenwijzenwillenwinnenwordenzeggenzienzijnzittenzullenzwemmenzwijgen

stierfsteegkwam thuisgaftoenam toestond toetroftrokging uitsloot uitvielvingverbondverdweenvergeleekvergatverkochtverlietverloorverscheenvertrokvondvoorkwamvoorzagvroegwastewierpwistweeswilde, wouwonwerdzei, zeidenzagwas, warenzatzou, zoudenzwomzweeg

is gestorvenis gestegenis thuisgekomen

toegegevenis toegenomen

toegestaangetroffengetrokken

is uitgegaanuitgesloten

is gevallengevangenverbonden

is verdwenenvergelekenvergetenverkochtverlatenverloren

is verschenenis vertrokken

gevondenis voorgekomen

voorziengevraagdgewassengeworpengewetengewezengewildgewonnen

is gewordengezegdgezien

is geweestgezeten

gezwommengezwegen

27

Grammatica

2. 3.

O

I

2

3456789

2 1

2 2

nulééntweedrieviervijfzeszevenachtnegen

eenentwintigtweeëntwintig

I O

I I

1 2

1314

15161718

19

I O I

1 0 2

tienelftwaalfdertienveertienvijftienzestienzeventienachttiennegentien

honderd eenhonderd twee

2 0

304 0

5o6 0708 09 01 0 0

1000

twintigdertigveertigvijftigzestigzeventigtachtignegentighonderdduizend

32. de tijd

seizoenen

de winter

de lente/het voorjaar

de zomer

de herfst/het najaar

de winter

m a a n d e n

januarifebruarimaartaprilmeijunijuliaugustusseptemberoktobernovemberdecember

dagen van de week

maandagdinsdagwoensdagdonderdagvrijdagzaterdag 1 x A t ,

, ° | het weekendzondag j

de dag

de ochtend/de morgende middagde avondde nacht

's ochtends/'s morgens's middags's avonds's nachts

28

Grammatica

De klok

Hoe laat is het?

het is drie uur vijf over drie tien over drie kwart over drie

het is tien voor half vier vijf voor half vier half vier vijf over half vier

het is tien over half vier kwart voor vier tien voor vier vijf voor vier

15 minuten = het kwartier30 minuten = het halfuur60 minuten = het uur

Hoe lang duurt de pauze? Een kwartier.Hoe laat komt de bus? Over een halfuur.Hoe laat is die film begonnen? Een uur geleden.Hoe laat ga je naar huis? Om half vier.

29

Les i Hoe heet j i j?

Hoe heet jij?

Eva Sterk

Steenstraat nummer: 10

Rotterdam

010-213^578

i Dag. Jfe ben Eva. Mijn naam is Eva Sterk. Ik ben de lerares.Hoe heet jij? Wat is jouw naam?- Ik heet Maria. Mijn naam is Maria.Dag Maria.

5 - Dag mevrouw.Uit welk land kom jij?- Ik kom uit Spanje.

En u meneer? Hoe heet u? Wat is uw naam?io - Mijn naam is Lie.

Waar komt u vandaan} Uit welk land komt u?- Uit China.Waar woont u?- Ik woon nu in Nederland.

15 In welke stad en in welke straat?- In Den Haag, in de Marktstraat, op nummer 5 (vijf).En wat is het nummer van uw telefoon?- Ik heb nog geen telefoon.

20 De lerares heet Eva. Ze komt uit Nederland.Mijnheer Lie komt niet uit Nederland, maar uit China.Hij woont nu in Den Haag.

30

i . H o e h e e t jij?

1

2345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243

4445464748495051

hoeheet

j')naam (de)adres (het)

straat (de)nummer (het)

plaats (de)telefoon (de)

dagikbenmijn

isdelerares (de)

watjouwmevrouw (de)

uitwelkland (het)komSpanje

enumeneer (de)

uwwaar ...vandaankomtChinawaarwoontwoon

nuinNederlandwelkestad (de)Den Haag

ophetvan

hebnoggeenzemijnheernietmaarhij

what (how)are called

younameaddressstreetnumberplacetelephonehello

1ammyistheteacherwhatyour

madamfrom (out)whichcountryare (come)Spain

andyousiryour

where... fromare (come)Chinawherelivelive

nowinthe NetherlandswhichcityThe Hague

attheof

haveyetnot (no)sheMrnotbuthe

commentt'appellestunomadresseruenumerolieu

téléphonebonjour

iesuis

monestIeprofesseurquel

tonmadamedequelpaysviens

Espagne

etvous

monsieurvotred'oüvenezChineoühabitezhabite

maintenantdans, en, a(les) Pays Basquelle

villeLa Haye

auIede

aiencorepasellemonsieurne... pasmaisil

wieheitëtduNameAdresseStrafêeNummerWohnortTelefonGuten Tag

ichbinmeinistdieLehrerinwasDeinFrauauswelchemLandkommstSpanien

undSieHerr

IhrwoherkommenChinaWO

wohnenwohnejetztinNiederlandenwelcherStadtDen Haag

aufdievon

habenochkeinsieHerrnichtaberer

ne, nasiladmsenisim, adadressokak, caddenumarayertelefon numarasimerhaba, iyi günierben-im/-im/-um/-ümbenim-dir/-dir/-dur/-dür

bayan ögretmenne, nedirseninhanimefendi-den/-danhangiülke, memleketgeliyorsunIspanya

vesizbeyefendisizinneredengeliyorsunuz

Cin

neredeoturuyorsunuzoturuyorums,imdi, $u anda-da/-deHollandahangis,ehirLahey-da/-de

-dan/-den/-m/-in/-un/-ünvardaha, henüzyoko (kadin)beyefendiolumsuzlukekiama, fakato (erkek)

bl

o-*

L^UJ

d..

i . Hoe heet j i j?

Hoe heet jij?

Dag. Ik ben Eva. Mijn naam is. Sterk. Ik ben de lerares.Hoe heet ? Wat is jouw naam?- Ik heet Maria.,Dag Maria.- Dag mevrouw.

. naam is Maria.

. welk land kom jij ?- Ik kom uit.

En u meneer? Hoe heet u? Wat. uw naam?- Mijn naam is Lie.Waar _____ u vandaan? Uit welk land komt u?- China.Waar woont u?- Ik woon nu Nederland.In welke stad en in welke ?- In Den Haag, in de Marktstraat» op _____ 5 (vijf).En wat is het nummer _ _ uw telefoon?- Ik heb nog geen telefoon.

. lerares heet Eva. Ze komt uit Nederland.

. Lie komt niet uit Nederland, maar uit.

£.

Hij woont nu in Den Haag.

32

i . H o e h e e t jij?

Geef antwoord:

ii. Naam:

2. Adres (straat en nummer):

3. Plaats:

4. Telefoon:

Grammatica (7)

Uit welk land kom jij?Ik kom uit Nederland.Uit welk land komt Maria?Zij komt uit Spanje.In welke stad woont u?Ik woon in Delft.In welke stad woont meneer Lie?Hij woont in Den Haag.

Vul in of aan:

Dag mevrouw, uit welk land komt

Dag Maria, uit welk land k j

En waar k jij vandaan? Ik k„

.u?Ikk_ _ uit Nederland.

. uit Spanje.

.uit...

Uit welk land komt Maria? Zij k

Hij k uit China. Hoe heet jij? Wat is j.

uit Spanje. En meneer Lie?

naam?

Hoe heet u? Wat is

M_._ naam is ...

Waar woont u? Ik woon

straat? Ik woon

.naam? Ik heet...

. nummer vijf.

Nederland. In welke plaats en in welke

. Den Haag, de Marktstraat,

33

Les 2 U i t w e l k l a n d k o m j i j ?

Uit welk land kom jij?

NaamAchternaamVoornamenAdresStraatPlaatsPostcodeTelefoonPrivéWerk

" i i l l l l l l l l i l | i | » ^ ^^v"*»*** IWMn i «**^'"—Illllll IWH.IU,,, i

Johan Piefen StamStamJohan Piefer j

Hoofdstraat nummer IH l

Delft2628 AL

015-368 29H070-205 217^

GEBOORTEDATUM (dag / maand /jaar)io (tien) maart 197 5 I — /

NATIONALITEIT Nederlandse \ /

1 Dag Anne. Uit welk land kom jij?- Ik kom uit Engeland. Ik heb de Engelse nationaliteit.Hoe lang woon je al in Nederland?- Vier (4) jaar.

5 Hoe oud ben je? Wat is je leeftijd} Wanneer ben je geboren?- Ik ben geboren op twaalf (12) maart 1973. Ik ben zevenentwintig (27) jaar.Woon je alleen, bij vrienden of misschien bij familie?- Nee, ik woon niet alleen. Ik ben getrouwd, met een Nederlander. We wonen in Delft.Wonen jullie in het centrum?

10 - Nee, we wonen buiten het centrum, in een grote flat.O, en hebben jullie ook kinderen?-Ja, we hebben twee (2) kinderen, een jongen van drie (3) jaar en een meisje vanzes (6) maanden.

15 Anne komt uit Engeland. Ze is zevenentwintig (27) jaar. Ze is getrouwd en ze heefteen zoon en een dochter. Ze woont al vier jaar met haar man Johan in Delft.

34

2 . U i t w e l k l a n d k o m j i j ?

525354555657585960

616263

646566

67

6869

7071727374

75767778798081828384858687

88899091929394959697

9899100101102103104

achternaam (de)voornamenhoofdstraat (de)postcode (de)privéwerk (het)geboortedatum (de)dag (de)maand (de)jaar (het)maartnationaliteit (de)

NederlandseEngeland

Engelse

lang (hoe-?)

je (=jij)al

oud (hoe-?)je (= jouw)leeftijd (de)wanneergeborenalleen

bijvriendenofmisschienfamilie (de)

neegetrouwdmet

eenNederlander (de)wewonen

julliecentrum (het)buiten

groteflat (de)hebbenookkinderen

jajongen (de)meisje (het)maandenheeftzoon (de)dochter (de)haarman (de)

surnameChristian nameshigh streetpostal codeprivateworkdate of birthdaymonthyearMarchnationality

DutchEnglandBritish

long (how-?)

youalready

(how) oldyouragewhenbornyourown, alonewithfriendsorperhapsfamilynomarriedto (with)aDutch personwelive

youcentreoutsidebig, large

flathavealsochildrenyesboygirlmonthshassondaughterherhusband

nomprénomsrue principalecode postalprivétravaildate de naissancejourmoisannéemarsnationalité

néerlandaiseAngleterreanglaise

longue (depuiscombien)tudepuis

age (quel -?)tonagequandnéeseuleauprèsamisOU

peut-êtrefamilienonmariéeaun

néerlandaisnoushabitons

vouscentrehorsgrandappartementavonsaussienfantsouigarconfillemoisafilsfillesonmari

NachnameVornameHauptstraiePostleitzahlprivatdienstlichGeburtsdatumTagMonatjahrMarzNationalitat

NiederlanderinEngland

englische

lange (wie-?)

duschon

alt (wie-?)DeinAlterwanngeborenalleinebeiFreundenodervielleichtVerwandtenneinverheiratetmiteinemNiederlanderwirwohnen

ihrZentrum

aufêerhalbgrofêenWohnunghabtauchKinder

jaJungeMadchenMonatenhatSohnTochterihremMann

soyadönisimleradli sokakposta koduözel, sahsi

'S,

dogum tarihi

gunayyilmartmilliyet, uyruk,uyrukluHollandaliIngiltereIngiliz uyruklu,Ingiltereliberi; süre

sengecmis/olmus olayianlatir

yassenin

yasnezamandogdunyalniz, tekyanmdaarkadasjar

veya, ya dabelki, yoksaailehayirevliyimilebirHollandalibizoturmak, ikametetmeksiz (Ier)s,ehir merkezi

dis,an,dis,(ta)büyükapartman dairesisahipolmakda, decocuklarevetoglan, genekizaylarvarogulkiz^ocuguonun (kadm)koca, erkek es

d...

SJbLc

JULI

U...

35

2. Uit welk land kom jij?

U i t w e l k l a n d k o m jij?

Dag Anne. Uit welk land kom ... ?- Ik kom uit Engeland. Ik heb d^ ,. nationaliteit.Hoe lang woon je al in- Vier (4) jaar.Hoe oud ben je? is je leeftijd? Wanneer ben ie geboren?- . ben geboren op twaalf (12) maart 1973. ben zevenentwintig (27) jaar.Woon je alleen, vrienden of misschien bij familie?- Nee, ik niet alleen. Ik ben getrouwd, met een . We wonen in Delft.Wonen jullie in centrum?- Nee, we wonen buiten het centrum,.O, en hebben jullie kinderen?- Ja, we hebben twee (2) kinderen, -zes (6) maanden.

. een grote flat.

. jongen van drie (3) jaar en een. .van

Anne komt uit. _. Ze is zevenentwintig (27) jaar. Ze is . . en ze heeft een zoon

en een. Ze woont al vier jaar met haar. . Johan in Delft.

2. Ui t welk land kom j i j ?

Geef antwoord:

1. Achternaam: .• ,

2. Voornamen:

3. Geboortedatum: dag __________ maand jaar.

4. Geboorteplaats:

5. Nationaliteit:

Grammatica (7)

Ik kom uit Nederland. Uit welk land komen jullie?Uit welk land kom jij (komt u)? Uit Spanje. Wij komen uit Egypte.Jij (U) komt niet uit Nederland. Anita en Sheila komen (Ze komen) uit Egypte.Uit welk land komt Anne? Zij (Ze) komt uit Engeland.

Jij komt uit Egypte - Kom jij uit Egypte?

M Vul in of aan:lijV

Uit welk land k orot u? Hoe lang w u in Nederland?

Ik k_ uit Egypte. Ik w nu drie m

in Nederland.

Wat is leeftijd? W bent u geboren?

Ik b geboren in 1975.

B u getrouwd en hebt u kinderen? Nee, ik ben

getrouwd en ik heb . kinderen.

Dag Anne, hoe lang w jij nu in Nederland? Ik w.

nu vier jaar in Nederland. Ben getrouwd en heb . .

kinderen? Ja, ik getrouwd en ik twee kinderen.

Waar w jullie? We w . in Delft.

37

Les 3 Ik leer Nederlands

Ik leer Nederlands

i Waarom leer jij Nederlands?- Omdat ik nu in Nederland woon. Het is belangrijk dat ik Nederlands ken.Waarom is dat zo belangrijk?- Op school, op het werk, in de winkel, overal spreekt men Nederlands.

5 Hoe leer je Nederlands?- Ik heb les op een school. We gebruiken een boek en cassettes. De kleur van het boekis groen. We noemen dat boek daarom 'Het Groene Boek'.Praten jullie veel}- O ja. De leraar stelt vragen: 'Hoe heet jij?', I n welke stad of in welk dorp woon jij?',

io 'Waar ben je geboren?', 'Waarom leer je Nederlands?'En wij geven antwoord. De leraar spreekt langzaam en duidelijk. Hij spreekt niet snelEn vind je Nederlands een moeilijke taal?- Nee, Nederlands is niet moeilijk. Ik vind Nederlands tenminste geen moeilijke taal.Ik vind Nederlands gemakkelijk. Alle talen zijn trouwens gemakkelijk.Kleine kinderen leren een taal zonder les en zonder boek.Maar ze luisteren wel goed.

15

3. Ik leer Nederlands

105 leer106 Nederlands (het)

107 waarom

108 omdat

109 het

110 belangrijk111 dat112 ken113 dat114 zo115 school (de)116 winkel (de)117 overal118 spreekt119 men120 les (de)121 gebruiken122 boek (het)123 cassettes124 kleur (de)125 groen126 noemen127 dat128 daarom129 groene130 praten131 veel132 leraar (de)133 stelt134 vragen135 dorp (het)136 wij137 geven138 antwoord (het)139 langzaam140 duidelijk141 snel142 vind143 moeilijke144 taal (de)145 moeilijk146 tenminste

147 gemakkelijk148 alle149 talen150 zijn151 trouwens152 kleine153 leren154 zonder155 ze

156 luisteren157 wel158 goed

am learning (team)Dutchwhybecauseitimportant

thatknowthatsoschoolshopeverywherespeakpeoplelessonsusebookcassettescolourgreencallthatthereforegreentalkmuchteacher

asksquestionsvil lage (town)

we• (g've)replyslowlyclearly

fastfinddifficultlanguagedifficultat least

easyalllanguages

arein fact (actually)smalllearnwithouttheydo listen

well fgood)

apprendsnéerlandaispourquoiparcequeilimportant

queconnaissequetellementécolemagasinpartoutparle

onleconemployonslivrecassettescouleurvertappelonscepourcelavertparlezbeaucoupprofesseurposequestionsvillagenousdonnonsréponselentementclairementvitepensesdifficilelanguedifficiledu moins

faciletouteslanguessontd'ailleurspetitsapprennentsansilsécoutenttresbien

lerneNiederlandischwarumweil

eswichtigdasskanndassoSchuleGeschaftüberallspricht

manUnterrichtbenutzenBuchCassettenFarbegrünnennendiesesdeshalbgrünesprechtvielLehrerstelltFragenDorfwirgebenAntwortlangsamdeutlichschnellfindestschwierigeSpracheschwierigwenigstens

leichtalleSprachensindübrigenskleinelernenohnesiezuhörenwohlgut

ögreniyorumHollandacanicjn, neden£ünkü, -icin0

önemli, mühim0

bilirim0

öyle, o dereceokuldükkan, marketheryerdekonu§urkisi, insanderskullanmakkitapkasetlerrenkyes.ildiyoruz0

onun icjn, o yüzdenyes.ilkonus,makcokerkek ögretmenyöneltmek, sormaksorular

köybizveririz, veriyoruzyanit, cevapyavas, agiracik, kolayanla§ihrhizli, gabukbulmakzordil, lisanzoren azmdan, hic.

kolay, basittüm, hepdiller, lisanlar

-dir/-dirzatenkü^ük, ufakögrenmekolmadan,-siz/-sizonlardinlemekiyiiyi, güzel

4 ( Jl) oJ( Jl)IJLJ

lii»

2lt....l

XJJ

oÜJ

39

3. Ik leer Nederlands

Ik leer Nederlands

. jij Nederlands?Waarom.- Omdat ik nu in Nederland.

. is dat zo belangrijk?_. Het is belangrijk dat ik Nederlands ken.

- Op school, op. . werk, in de winkel, overal spreekt men.Hoe leer je Nederlands?- Ik heb les een school. We gebruiken een boek en . De kleur van hetboek is groen.. . noemen dat boek daarom 'Het Groene Boek'.

. jullie veel?. welk dorp

. niet snel.

- O ja. De leraar stelt . Hoe heet jij?', 'In welke stad ofwoon jij?', 'Waar ben je ?\ 'Waarom leer je Nederlands?'En wij geven . De leraar spreekt langzaam en duidelijk. HijEn vind je Nederlands een taal?- Nee, Nederlands isjniet moeilijk. Ik Nederlands tenminste geen moeilijketaal. Ik vind gerfiakkelijk. Alle talen zijn trouwens gemakkelijk.Kleine leren een taal zonder les en zonder .Maar ze luisteren wel goed.

40

3. Ik leer Nederlands

Geef antwoord:

1. Waarom leren jullie Nederlands?2. Welke taal spreekt men in de winkel?3. Is het belangrijk dat jij Nederlands kent? Waarom?4. Spreekt de leraar/lerares langzaam of snel? Waarom?

5- Hoe leren kleine kinderen een taal?

Grammatica (28)

Nederlands is niet moeilijk.Nederlands is geen moeilijke taal.Ik ben niet getrouwd.Ik heb geen kinderen.Johan zit niet op school.Hij heeft geen Nederlandse les.

# Vul in of aan:

Vindt u Nederlands een moeilijke taal? Nee, ik vind Nederlands

moeilijke taal. Ik vind Nederlands moeilijk.

Kent u al Nederlands? Nee, ik ken nog Nederlands.

Ik luister goed de leraar. Hij spreekt snel.

Hoe; . jullie Nederlands? Wij gebr_ . een boek en

cassettes. Met de cassettes 1 we naar de teksten.

Praten j ook veel? O ja, de leraar ste vragen en wij

g_ antwoord.

Les 4 Wanneer heb ik les?

Wanneer heb ik les? (grammatica 32)

De cursus begint op maandag 24 augustus.De cursus eindigt op vrijdag 18 september.Je hebt les op:

1 Wanneer hebben jullie les?- We krijgen elke dag les, behalve op woensdag. Dws vier (4) dagen per week.We hebben twee (2) maal per dag les, in de ochtend en in de middag.Hoe laat beginnen de lessen}

5 - 's Morgens begint de les om negen (9) uur. En 's middags om twee uur.We beginnen precies op tijd. Niemand komt te laat.Hoe lang duurt een les?- 's Ochtends een uur. 's Middags duren de lessen twee uur.Wat doen jullie tussen de lessen?

10 - Dan luisteren we naar de cassettes en leren we de teksten voor de middag.En 's avonds"?- Dan leren we thuis de teksten voor de volgende les, met de cassettes.Krijgen jullie in het weekend geen les?- Nee, op zaterdag en zondag is er geen les. In het weekend werken veel mensen niet.

15 Bijna iedereen is dan vrij.

42

4. Wanneer heb ik les?

159160161162163164165166167168169170171172173174

175176177178179180181182183184

185186187

188189190191192193194195196197

198199200201202203204205206207208209210211

212213

cursus (de)begintmaandag (de)augustuseindigtvrijdag (de)september

hebtdinsdag (de)donderdag (de)ochtend (de)middag (de)krijgenelke

behalvewoensdag (de)dusdagenperweek (de)maal (de)laat (hoe-?)beginnenlessen's morgensom (-... uur)uur (het)'s middags

preciesop tijdniemandtelaatduurt's ochtendsdurendoentussendan

naar (luisteren -)tekstenvoor's avondsthuisvolgendeweekend (het)zaterdag (de)zondag (de)

erwerkenveelmensenbijna

iedereenvrij

coursebeginsMondayAugustendsFridaySeptemberhaveTuesdayThursdaymorningafternoonhave (get)everyexceptWednesdayin otherwords (thus)days

aweek- (times)whattime, whenbeginlessonsin the morningat (-... o'clock)hour (the time)the afternoonexactlyon timenobodytoolatelastin the morninglast

dobetween- (then)

(listen -) totextsforin theeveningat homenextweekendSaturdaySundaythere (-)workmanypeoplealmost (nearly)

everybodyfree

courscommencelundiaoütfinit

vendrediseptembre

asmardijeudimatinaprès-midiavonstoussauf

mercredic'est-a-direjours

parsemainefoistard (a quelle heure?)commencentle^onsIe matina (-... heure)heurel'après-midiexactementa l'heurepersonnetroptarddureIe matin

durentfaitesentrealors

- (écoutons)textespourIe soirchez noussuivanteweek-endsamedidimanchey( i l ya )travaillentbeaucoupgenspresque

touslibres

KursbeginntMontagAugustendetFreitagSeptemberhastDienstagDonnerstagMorgenIMachmittaghabenjedenaufêerMittwochalsoTage

proWochemalspatbeginnenUnterrichtsstundenmorgensurnUhrnachmittagsgenaupünktlichniemandzuspatdauertmorgensdauernmachtzwischendann

zu (zuhören)Textefürabendszu HausenachsteWochenendeSamstagSonntaggibt esarbeitenvieleLeutefast

jederfrei

kursbasjiyorpazartesiagustossona eriyor, bitiyorcumaeylülvarsahpers,embesabahöglealmak, görmekher-dan/-den bas,ka

cars,ambayani, demek kigünlerher, -da/-de

haftakez, kere, defavakit, saatbasjamakdersiersabahleyin

-da/-desaatögleyin

tamsaatinde, vaktindehi$ kimsefazla, $ok

gecikme, ge^kalmasürer, sürüyorsabahleyinsürer, sürüyoryaparsinizarasi(nda)takiben, ardindan,daha sonra-i/-imetinler, tekstier

icjn,-ya/-yeaks,amleyinevdegelecekhaftasonucumartesipazargünüvarcalismak$okinsanlar, kisjlerhemen hemen,nerdeyseherkestatil, bos

(^a j T», -il u^yj

L U

I • M " |

43

4. Wanneer heb ik les?

Wanneer heb ik les?

Wanneer hebben jullie les?- We krijgen dag les, behalve op woensdag. Dus (4) dagen per week.We hebben twee (2) __ per dag les, in de ochtend en de middag.Hoe laat beginnen de lessen?

' begint de les om negen (9).. precies op tijd. Niemand komt te laat.

„. En 's middags om twee uur.We__

lang duurt een les?- 's Ochtends een . 's Middags duren de lessen twee uur._ doen jullie tussen de lessen?- Dan luisteren naar de cassettes en leren we de. . voor de middag.

met de cassettes.En 's avonds?- Dan _ we thuis de teksten voor de volgendeKrijgen jullie in het geen les?- Nee, op zaterdag en zondag er geen les. In het weekend werken.mensen niet. Bijna iedereen is dan vrij.

44

4. Wanneer heb ik les?

Geef antwoord:

1. Wanneer heb jij les?2. Komt iedereen op tijd?3. Wat doe jij tussen de lessen?4. Waarom is er in het weekend geen les?5. Op welke dag eindigt jouw cursus?

Grammatica (1, 2, 4)

Hoe lang woont u in Nederland? Een week? Twee weken? Een maand?Twee maanden?Hoeveel kinderen hebt u? Twee: een jongen en een meisje. Een zoon en een dochter.En u mevrouw? Ik heb vier kinderen: twee jongens en twee meisjes.Twee zonen en twee dochters.

Vul in of aan:

Vind je Nederlands een gemakkelijke taal? Nee, ik vind Nederlands geen

gemakkelijke taal En u mevrouw? Ik vind alle t gemakkelijk.

Maar ik luister wel naar de cass en ik leer alle teks:

Over vier w spreken we al Nederlands.

Wanneer hebben jullie les? We krijgen les maandag, woensdag

en v We hebben dus driemaal week les.

De les begint negen uur de ochtend. Hij eind

om tien uur. We krijgen ook les de middag. Hoe lang

d de lessen? Een les duurt (in de ochtend) één uur

en (in de middag) twee uur.

Krijgen jullie ook 's avonds ( de avond) les? Nee, 's avonds krijgen

we les. 's Avonds werkt de leraar . Hij is dan vrij.

45

Les 5 Handleiding

Handleiding

2 .

Luister, lees en gebruik de woordenlijstLuister - als je alles begrijpt ~ zonder in het boek te kijken.Controleer via de gatentekst of je alles begrijpt.Ga verder als het lukt, ga terug als het niet lukt.Herhaal een paar oude teksten.

Luister naar de cassette, lees de tekst in het boek en zeg alles na.Herhaal dit proces tot je de tekst helemaal begrijpt.Woorden in cursief zijn nieuw: de betekenis vind je in de woordenlijst naast de tekst.De andere woorden heb je al geleerd. Dat zijn oude woorden.Wanneer je de tekst helemaal begrijpt en alle woorden kent, sluit dan je boek.Luister naar de tekst zonder boek, en zeg alles na. Herhaal dit proces tot je de tekstgoed kent.Ga nu naar de gatentekst. Hierin ontbreekt een aantal woorden. Als je de tekst goedhebt geleerd, weet je welke woorden ontbreken. Schrijf 'geen woorden in je boek.Lukt het niet goed om de juiste woorden te vinden, dan begin je weer bi] punt i of 2.Lukt het wel, dan ga je naar de vragen en de oefeningen.Herhaal de oude teksten vaak. Dan onthoud je de woorden beter.

46

5. Handleiding

214215216217218219220

221222223224225

226

227228229230231232233234235236237238239240241242243244245246247248249250251252253254255256257258259260261262263264265266267

268

handleiding (de)luisterieesgebruikwoordenlijst (de)aisallesbegrijpttekijkencontroleervia

gatentekst (de)

ofgaverderluktterugherhaaleen paaroudecassette (de)

tekst (de)zeg... naditproces (het)tothelemaalwoordenin cursiefnieuwbetekenis (de)vindnaastanderegeleerdkentsluitnaarhierinontbreektaantal (het)weetontbrekenschrijfom ...tejuistevindenbeginweerpunt (het)oefeningenvaak

onthoudbeter

instructionslistenreaduseword listifeverythingunderstand-(to)looking (look)checkin (via, through)

cloze exercise

ifgofurtherworks (if you succeed)back

repeatacoupleoldcassettetextrepeatthisprocessuntil

completelywordsin italics

newmeaningcan befoundalongsideofotherlearntknowclosetotheremissingnumberknowmissing (are missing)writetoright (correct)findstartagainpointexercisesoftenrememberbetter

manue!écoutelisemploievocabulairesitoutcomprends

regardercontrolea partir

texte a trous

sivaplus avantréussiten arrièrerépètequelquesvieuxcassettetexterépèteceprocessusjusqu'acequetout a faitmotsen italiquenouveauxsenstrouvesa cótéautreapprisconnaisfermeauicimanque(un certain) nombresaismanquentécrisajustetrouvercommencesde nouveauau pointexercicessouventtu te rappellerasmieux

AnleitunghörelesebenutzeWörterlistewennallesverstehstzusehenkontrollierenüber

Lückentext

obgeheweitergelingtzurück

wiederholeein paaralteCassette

Textspreche nachdiesesVerfahren

bisganzWörterin Kursiv

neuBedeutung

find estnebenanderengelerntkennstschlieiezuhierinfehltAnzahlweifétfehlenschreibeurn zurichtigenfindenbeginnstwiederPunktÜbungenoftbehaltstbesser

klavuz, rehberdinleokukullansözcükler listesisayethepsi, hers.eyanliyorsun

bakmakkontrol et,aracihgiyla;-arak/-erekdoldurmasi icin bos.birakilmi^yerler

veyadevam etdevamiyi gidiyorsageriye döntekrarlabirka^eskikasetmetin, tekstsöyleneni tekrarlabuproses, süre<~-caya/-ceye kadartamamen, tümüylesözcükler, kelimeleryatik, egri olanyenianlami, manasibulursun, görürsünyaninda, yamndakidiger, öbür, ötekiögrendinbiliyorsunkapat-a/-eburada, icjndeolmayan, eksik olanbirkag, birmiktarbilirsineksik olanyazmak

-mak/-mek icindogru olanbulmakbasjatekrar, yenidenkonu, basiikegzersiz, alis,tirmasik sik, düzenli olarakaklmda tutarsindaha iyi

Ijjl

Ij]JU!

olxl j i {JÏ£. (

_ t l > l •> i

Jl

47

5. Handleiding

Handleiding

I.2.

3-4-5-

1.

Luister, lees en gebruik de .Luister -~ als je alles begrijpt - zonder in boek te kijken.Controleer via de, of je alles begrijpt.Ga verder het lukt, ga terug als het niet .Herhaal een paar oude teksten.

naar de cassette, lees de tekst in boek en zeg alles na.Herhaal dit tot je de tekst helemaal begrijpt.Woorden __naast de tekst. De andere.

. cursief zijn nieuw: de betekenis vind je.. heb je al geleerd. Dat zijn oude.

de woordenlijst

2. Wanneer je de tekst helemaal begrijpt.naar de tekst zonder boek, en zeg.goed kent.

3. Ga nu naar de, Hierin ontbreekt een aantal woorden. Als je.

. alle woorden kent, sluit dan je boek.. na. Herhaal dit proces tot je de

hebt geleerd, weet je welke4. Lukt het niet goed om de juiste

Lukt het wel, dan je naar de vragen en de oefeningen.5. Herhaal de teksten vaak. Dan onthoud _______ de woorden beter.

. tekst goedontbreken. Schrijf geen woorden in je boek.

te vinden, dan begin je weer bij _ _ 1 of 2.

5. Handleiding

Geef antwoord:

1. Hoe leer jij een nieuwe tekst?2. Is het gemakkelijk om alles na te zeggen?3. Waarom zijn er woorden in cursief?4. Waar vind je de betekenis van nieuwe woorden?5. Wat is een gatentekst?6. Waarom is het goed om oude teksten te herhalen?

Vul in of aan:

Hoe leer je de teksten? Ik 1 üister naar de cassette. Ik 1.

ook de tekst in het boek. Als ik een woord niet begr , kijk ik in de

woordenlijst. Vind je alle woorden in de woordenlijst naast de tekst?

Nee, alleen n__ woorden, oude woorden.

Wat doe je als je de hele tekst goed begr ? Als ik de tekst helemaal

begr_ en alle woorden k dan sluit ik

m boek en luister ik de cassette

z . boek.

Her je ook oude teksten? Ja. En u mevrouw her

u oude teksten? Ja, de lerares zegt elke les: h _ een paar oude teksten.

49

Les 6 De klok

De klok (grammatica 32)

\ - Hoe laat staat nop}Om zeven uur. Om kwart over zeven (7.15) eet ik wat brood en drink ik thee.Om half 'acht (7.30) verlaat ik m% huis en om kwart voor acht (7.45) neem ik de bus naarhet station.

5 - Dat is nogal vroeg.Vindt u dat? Er wachten rond die tijd al veel mensen op de bus. Er is nauwelijks plaatsin de bus. Het leven begint kennelijk vroeg in Nederland.- Hoe laat vertrekt uw trein}Om vijf over acht (8.05). Dat is tenminste de officiële tijd. Maar mijn trein vertrekt niet

10 altijd op tijd. Hij is vaak te laat.- Hoe lang duurt de reis}Een kwartier: vijftien minuten. De trein komt aan om tien voor half negen:acht uur twintig (8.20 uur). Dan neem ik de bus naar de school waar ik werk.De bus vertrekt om vijf over half negen (8.35 uur). De kans dat ik hem mis, is dus klein.

15 Ik kom liever niet te laat op school.Want de leerlingen moeten ook op tijd komen.- Tot hoe laat werkt u?Dat verschilt van dag tot dag. Normaal gesproken werk ik tot vijf uur.Een enkele keer houd ik wat eerder op.

269270271272273274275276277278279280281282283284285286287288289290291292293294

295296297298299300301302303304305306307308309310311312313

314315

316317318319

320321

322323

6. De klok

klok (de)staat... opkwartover (kwart -)

eetwatbrood (het)drinkthee (de)

halfverlaatm'n (= mijn)huis (het)voor (kwart -)neembus (de)station (het)nogalvroegvindtwachten (op)

ronddietijd (de)nauwelijksplaats (de)leven (het)kennelijkvertrekttrein (de)officiëlealtijdreis (de)kwartier (het)minutenkomt... aanwerk

kans (de)hemmiskleinliever

wantleerlingenmoeten

komenwerkt

verschiltvan (- ...tot)normaalgesproken

enkelekeer (de)houd... opeerder

clockgetupquarterpast

eatsomebreaddrinkteahalfleave-(my)hometo (before)catch, go bybusstationrather (quite)earlydoyouthinkso?waitingforaroundthattimehardlyspacethe day (life)obviouslyleavetrainofficialalwaysjourneyquarter of an hourminutesarrivéswork

chanceit, himmisssmallpreferbecause

pupilsmust

arrive (come)work

variesfrom (-... to)usual(Iy)»general(ly)spoken, said(speaking)single, one

time (occasionally)stopearlier

horlogelevezquart- (et quart)mangequelquechosepainboisthédemiquittemondomicile- (moins Ie quart)prendsbusgareplutöt

tottrouvezattendentverscetteheurea peineplacevieévidemmentparttrainofficieltoujoursvoyagequart d'heureminutesarrivetravaillepossibilitéIemanquepetitede préférencecarélèvesdoivent

venir

travaillez

diffèrede (-... en)normalementparlant

quelquefoisje m'arrêteplus tot

Uhraufstehenviertelnach (viertel-)esseetwasBrottrinkeTeehalbverlassemeinHausvor (viertel-)nehmeBusBahnhofziemlichfrühfindenwarten (auf)urndieseZeitkaumPlatzLebenoffenbarfahrt abZuSoffizielleimmer

FahrtViertelstundeMinutenkommt anarbeiteMöglichkeitihnverpassekleinlieberdennSchuiermussen

kommenarbeiten

wechseltvon... zunormalgesprochen

einzigesmalaufhörenfrüher

saat-ta kalkarsimz?geyrekgeceyerimbirazcikekmekigerimgaybugukayrilinm, cikanmbenimevkalabinerimotobüsdemiryolu istasyonuoldukga, epeyerkenbulmakbeklemeksularmdaovakit, zamanhemen hemen hicyeryas,am, hayatanlasjliyorkihareketediyortrenresmfher zaman, daimaseyahat, yolculukceyrek saat, 15 dakikadakikavarir, ulas.ir$alis,makihtimalonukacjrmakkügük, aztercih

günkü, ziraögrencilerzorundalar,mecburiyetindelergelmek

calisirsmiz,galisjyorsunuzdegisir, farklidir-dan/-dennormalinde, olaganoiarak

birkagkez, kerecali^mayi birakmakerkenden

u-W

dJU

SJ Lc

6. De klok

De klok

- Hoe laat. . u op?Om zeven uur. Om kwart zeven (7.15) eet ik wat brood drink ik thee.Om half (7-3°) verlaat ik m'n huis en om voor acht (745) neem ikde _ naar het station.- Dat is nogal vroeg.

u dat? Er wachten rond die tijd.in de bus. Het leven begint.- Hoe laat vertrekt uw ?

. veel mensen op de bus. Er is.roeg in Nederland.

. plaats

tenminste de officiële tijd. Maar mijn trein.laat.

Om vijf over acht (8.05). Datniet altijd op tijd. Hij is vaak- Hoe lang duurt de reis?Een vijftien minuten. De trein komt aan om voor half negen:acht uur (8.20 uur). Dan neem ik de bus naar school waar ik werk.De bus vertrekt vijf over half negen (8.35 uur).. kans dat ik hem mis,is dus.tijd.

_. Ik kom liever niet te laat op . Want de leerlingen moeten ook op

- Tot hoe laat werkt u?Dat verschilt dag tot dag. Normaal gesproken werk ik.Een enkele keer houd ik eerder op.

.vijf uur.

Geef antwoord:

1. Hoe laat sta jij normaal op?2. Wat eet en drink je 's morgens?3. Wanneer vertrek je naar school of naar je werk?4. Hoe laat kom je aan?5. Hoe lang duurt de reis?6. Tot hoe laat ben je op school of op je werk?

6. De klok

Grammatica (18)

Mijn naam is Anne. mijn = m'nWat is jouw (uw) naam? Maria. jouw = jeZij heet Maria. Haar naam is Maria.En hij? Hij heet Lie. Zijn naam is Lie. zijn = z'n

Hoe heet jullie lerares? En welk boek hebben jullie?Onze lerares heet Eva. Ons boek heet 'Het Groene Boek'Hoe heet de leraar van Anne en Maria?Hun leraar heet Jan.

Vul in of aan:

Hoe laat gaat u naar dw werk?

- Mijn vrouw en ik verlaten o huis om acht uur.

We n de trein van kwart over acht. We . om half

negen aan, tenminste als o

negen. Als ze de bus n_

. vrouw de bus.

. trein niet te laat is. Dan neemt

bus vertrekt om vijf over half

. moet ze een kwartier w_

N_

Ikn_

O

Hoe laat begint ju_

. jij ook de trein naar je werk of naar school?

de bus naar mijn school. Ik ga met

. bus is meestal op tijd.

. vrienden.

. cursus?

- Om negen uur. Tenminste als o leraar op tijd is. Soms is hij te laat

omdat z bus niet op tijd is.

53

Les 7 Boodschappen doen

Boodschappen doen

Lijstje boodschappen

Supermarkt:- melk- vlees- brood- suiker

Markt:~ groente~ fruit

Aanbieding:2 halen, i betalen

i Hé, Anne, waar ga jij heen}- Hallo, Peter. Ik ga naar de supermarkt. Ik moet boodschappen doen.Ik ook. Zullen we samen gaan"?- Goed. Moet je veel kopen}

5 Kijk, ik heb een lijstje gemaakt. Daar staat alles op.

Meneer, mag ik even wat vragen} Waar kan ik de melk vinden?- Derde gang links, aan het eind rechts.

io Even kijken, ik geloof dat ik nu alles heb. O nee, ik heb ook geen koffie meer.Zie jij de koffie ergens}- Daar staat de koffie. Ah, een aanbieding: Twee halen, één betalen.'Zo'n voordeel komt altijd goed uitl- Hebben we nog meer nodig? Moet je geen groente hebben?

i s Dat haal ik op de markt. Daar is de groente goedkoper dan hier.

Anne en Peter gaan betalen. Ze zetten de boodschappen op de band.- Vijftien euro twintig. Alstublieft. Wilt u de bon}Nee, dat is niet nodig. Dag.

20 - Tot ziens.

54

j . Boodschappen doen

324 boodschappen

325 lijstje (het)326 supermarkt (de)

3 2 7 melk (de)328 vlees (het)329 suiker (de)330 markt (de)331 groente (de)332 fruit (het)333 aanbieding (de)334 halen335 betalen336 heen (waar-?)337 moet

338 zullen

339 samen340 gaan341 kopen

342 kijk343 gemaakt344 daar... op345 staat346 mag347 even348 vragen349 kan

350 derde351 gang (de)352 links353 aan354 eind (het)

355 rechts356 geloof357 koffie (de)358 meer (geen -)359 zie

360 ergens361 daar362 zo'n363 voordeel (het)364 komt... uit365 meer

366 nodig (hebben -)

367 haal368 goedkoper36G dan370 hier371 zetten372 band (de)

373 euro (de)374 alstublieft375 wilt376 bon (de)377 nodig (is-)378 tot ziens

the shoppinglistsupermarket

milkmeatsugarmarketvegetablesfruitspecial offerfetch, get (buy)pay- (where... to)mustshallgo togethergo togetherbuylookmadethere... downis writtenmayjustaskcanthirdaisle

leftat (on)endrightthink (believe)coffeemore (any -)

seeanywhere(over) theresuchbargainwelcome

else (more)to needget (buy)cheaperthanhereput, placeconveyor belt

Europiease

do... wantreceiptnecessary (is -)goodbye

courseslistesupermarchélaitviandesucremarchélégumesfruitsoffreprendrepayer

oüdoispouvonsensemblealleracheter

regardefaitla

estpuisun peudemanderpeuxtroisièmecouloirgauche

afindroitecroiscaféplus devoisquelque partla-basun telavantagevientquelquechosed'autrebesoinprendsmeilleur marchéqueici

mettentbande

euros'il vous plaftvoulezbon de caissenécessaireau revoir

EinkaufeZettelSupermarktMilchFleischZuckerMarktGemüseObstAngebotholenbezahlenhinmusssollenzusammengehenkaufenschaugemachtdaraufstehtdarfebenf ra genkanndritterGanglinksan

Enderechtsglaube

Kaffee(keinen) mehrsiehstirgendwodortso einVorteilankommenmehr

nötig (haben)holebilligeralshierlegenBand

EurobittemochtenKassenzettelnötigWiedersehen

ali^veris,listesupermarketsütets,ekerpazaryeri

sebzemeyveucuzlukalmaködemeknereyegerekir-lim/-iimberaber, birliktegidelim

satmalmakbakyaptimondayazili-ebilmekbirazsormak-ebilmekü^üncükoridor, sirasol, sol taraf-unda/-inda/-indeson, sonundasag, sag tarafinanc, sanirimkahveda/de

görüyorbiryerleroradaböylesikar, ucuzfiyatmakbule gegers,ey, ne

lazim gelmek

alinmdaha ucuz-dan/-den

burakoyuyorlarkasanin önündekibandeurobuyurunistemekkasafisjgerekligörüs^mek üzere

t l : u

JLJ

J - J

55

7. Boodschappen doen

Boodschappen doen

Hé, Anne, waar jij heen?- Hallo, Peter. Ik ga naar supermarkt. Ik moet boodschappen doen.Ik ook. we samen gaan?- Goed. Moet je veel.Kijk, ik heb een lijstje gemaakt. Daar. . alles op.

Meneer, mag ik even wat ? Waar kan ik de melk vinden?- Derde links, aan het eind rechts.

Even kiiken, geloof dat ik nu alles heb. O , ik heb ook geen koffieZie de koffie ergens?- Daar staat de koffie , een aanbieding: Twee halen, één betalen.'Zo'n komt altiid goed uit!

—————— f xy

- Hebben we nog nodig? Moet je geen groente hebben?Dat ,._.,, ik op de markt. Daar is de goedkoper dan hier.

Anne en Peter gaan Ze zetten de boodschappen op de band.- euro twintig. Alstublieft. Wilt u de bon?

, dat is niet nodig. Dag.- Tot ziens.

meer.

7. Boodschappen doen

Geef antwoord:

1. Waar doe jij boodschappen?2. Kun je groente beter in de supermarkt of op de markt kopen? Waarom?3. Op welke dagen van de week is er markt in jouw stad?4. Gebruik jij ook een lijstje, als je boodschappen moet doen?

Grammatica (3)

de stad

In welke stad woon jij?In deze / die stad.Onze stad heet...Is het een kleine stad?Elke stad in Nederland is klein.

het dorp

In welk dorp woon jij?In dit / dat dorp.Ons dorp heet...Is het een klein dorp?Ja, maar elk dorp is klein. Of niet?

Vul in of aan:

Wij wonen in een grote stad. In o stad is een

supermarkt. In el grote stad vind je wel een supermarkt.

In w stad woon jij of in w dorp? Ik woon in een

kl . ___ dorp. In o , dorp is een ld

supermarkt. In d_

Mijnheer, m_

vinden. Hebt u.

dorp wonen ruim 1000 mensen. Je vindt niet in

dorp een supermarkt. In kL dorpen vind je vaak

(geen/niet) supermarkt.

. ik u iets vragen? Ik k_

melk? U k

derde gang links. Dank u wel.

. de melk niet

. de melk vinden in de

57

Les 8 Eten en drinken

Eten en drinken

Prijzen in de kantine

Koffie €

Thee

Broodje kaas

Broodje ei

Fruit

i Op deze afdeling is een kantine. Wil je wat drinken? Koffie of thee?- Ik heb dorst. Geef me maar een glas koud water.Laten we aan die tafel gaan zitten, daar bij de deur. Daar zijn een paar stoelen vrij.Ik leg mijn jas even op die stoel. Wacht je even? Ik ben zo terug.

5

Kijk, alsjeblieft. Wil je misschien ook wat eten? Ik kan wel een broodje halen.- Nee, dank je. Ik heb al gegeten. Heb je een stukje papier voor mij? Dan kan ikondertussen een paar oefeningen maken.

io Nederlanders eten driemaal per dag. 's Ochtends wat brood met iets erop: kaas of vlees.En 's middags weer brood, 's Avonds eten ze warm: aardappelen, vlees of vis, engroente. Dat staat meestal om zes uur op tafel. In het algemeen eet het hele gezin samen.Verder drinken Nederlanders veel koffie. Sommige mensen nemen een kop sterkekoffie voordat ze gaan werken. Anders hebben ze geen energie, denken ze. En dan eten

15 ze 's morgens verder niets.Eten jullie ook drie keer per dag? Wat eet jij 's morgens? En hoe drink jij de koffie?Met melk en suiker? Of drink je hem zwart?- Ik drink liever thee dan koffie. Zonder suiker.

8. Eten en drinken

379 eten

380 drinken

381 prijzen3S2 kantine (de)383 broodje (het)

384 kaas (de)

385 ei (het)

386 deze

387 afdeling (de)

388 wil389 dorst (de)390 geef

391 me392 maar393 glas (het)

394 koud

395 water (het)

396 laten

397 tafel (de)

398 zitten

399 deur (de)

400 stoelen (de)

401 leg402 jas (de)403 stoel (de)

404 wacht405 zo406 alsjeblieft407 dank je408 gegeten

409 stukje (het)

410 papier (het)

411 mij412 ondertussen413 maken414 Nederlanders415 iets416 erop417 warm418 aardappelen

419 vis (de)420 meestal

421 algemeen (in het-)422 hele423 gezin (het)

424 sommige425 nemen

426 kop (de)

427 sterke

428 voordat429 anders430 energie (de)

431 denken432 niets433 zwart

eatingdrinkingpricescanteenrollcheese

egg

thisdepartmentdo (you)thirstygive

me

glasscoldwaterlet's

table

sit

doorchairsputcoatchairwaitsoonthereyou are, please

thankyoueatenpiece ofpapermein the meantimedo (make)Dutch people

something

on ita warm mealpotatoesfishusually

generallywholefamilysomehave (take, drink)cupstrongbeforeotherwiseenergythinknothingblack

mangerboireprixcantinepetit painfromageoeufcerayonveux

soifdonne

verre

froid

eauallonstableasseoirportechaisesmetsmanteauchaiseattendstout de suites'i lteplaftmercimangémorceaupapiermoientre-tempsfairenéerlandaisquelquechose

surchaud

pommesdeterrepoisson

souvent

général (en -)toutefamiliecertaines

prennent

tassefortavant

si non

energiepensentriennoir

EssenTrinkenPreiseKantineKasebrötchenKaseEidieseAbteilungmöchtestDurstgib

mirnur

GlaskaltesWasserlassenTisch

sich setzen

TüreStühlelege

MantelStuhlwartestsofort

bitte

danke DirgegessenStückchenPapiermichinzwischen

machenNiederlanderetwasdaraufwarmKartoffeinFischmeistens

im allgemeinenganzeFamiliemanchenehmenTassestarkebevorsonstEnergiedenkennichtsschwarz

yemekyemek

icecek igmek

fiyatlarkantin

sandvic

peyniryumurtabubölüm, servisistemek

susamaverbanabakalim, amabardaksoguksuhaydimasaoturmakkapi

sandalyelerkoyuyorumpardesü, mantosandalye

bekle

hemen, boylelütfen, buyrun

tes,ekkürederimyedimpar^akagitbana

bu aradayaparmakHollandahlarbirs,eyler

üzerinde

sicakpatates (cogul)bahkgenellikle, £o|u

zamangenelde

tüm, bütünailebazialmakfincansert, sade-dan/-den önceyoksa, aksi haldeenerji, güc;düsünürler, sanirlarhi$ birseysade

J

59

8. Eten en drinken

Eten en drinken

Op. . afdeling is een kantine. Wil je wat ? Koffie of thee?- Ik heb dorst. Geef maar een glas koud water.Laten we die tafel gaan zitten, daar bij de Daar zijn een paar stoelen vrij.Ik mijn jas even op die stoel. Wacht even? Ik ben zo terug.

Kijk, alsjeblieft.- Nee, dank je. Ik.ondertussen een paar

je misschien ook wat eten? Ik kanal gegeten. Heb je een stukje papier

maken.

een broodje halen.mij? Dan kan ik

Nederlanders eten driemaal per dag.'vlees. En 's middags weer brood, 's

Ochtends wat brood met iets erop: kaaseten ze warm: aardappelen, vlees of

groente. Dat staat meestal om zes uur tafel. In het algemeen eet hetsamen.

nemen een kop sterke koffie. En dan eten

vis,hele_Verder drinken Nederlanders veel koffie. Sommigevoordat ze werken. Anders hebben ze geen energie, denkenze 's morgens verder.Eten jullie ook drie keer per dag?koffie? Met melk en suiker? Of __— Ik drink liever thee

eet jij 's morgens? En hoe drink.. je hem zwart?

.de

koffie. Zonder suiker.

8. Eten en drinken

Geef antwoord:

1. Wat eet jij tussen de middag, rond twaalf uur?2. Hoe laat eet men warm in jouw land?3. Waarom eten Nederlanders zo vroeg?4. Wat drink je 's morgens, 's middags en 's avonds?

Grammatica (11)

Mag ik betalen? Ja, jij mag betalen. Anne mag betalen. Ik kan niet betalen.Jij kan/kunt ook niet betalen. Jan kan wel betalen?Ik zal voor de koffie en jij zal/zult voor de melk betalen.Ik wil betalen. Jij wil(t) nooit betalen. Peter wil niet betalen.

/ Vul in of aan:y

Mijnheer, mag ik u iets vragen? Wat wilt u vragen?

K u mij zeggen waar de kantine is? Ja, aan het eind van deze gang.

Dank u _. Laten we aan die tafel _ zitten.

Je k je jas op deze stoel leggen. Wat w je drinken?

Koffie, 's Ochtends w bijna iedereen koffie.

Anne heeft dorst. Ze wil koffie, maar een glas k

water. Peter haalt voor Anne water. Hij w ook betalen.

Anne m niet betalen van Peter. Misschien k_ zij

de volgende keer betalen.

Er zijn veel mensen in de kantine. Hoe lang z het duren voordat

Peter zijn glas water en zijn k koffie krijgt?

61

Les 9 Met de bus of met de trein

Met de bus of met de trein

i De school waar ik les heb, is niet ver van mijn huis. Ik ga erheen op de fiets.Ik ben blij dat ik dichtbij woon. Daardoor verlies ik weinig tijd met reizen.Het kost mij hoogstens vijf minuten. Ik kan eventueel zelfs lopend gaan.Sommige cursisten komen uit andere steden. Ze wonen ver weg.

5 Elke ochtend nemen ze de bus of de trein. Dat kost hun veel tijd.

Isabel, hoe kom jij naar de les?- Ik kom met de tram. Ik stap uit bij het station. Van daar loop ik in 5 minuten naarschool.

10 Hoeveel tijd kost het jou om van huis naar school te gaan?- Een half uurtje. Soms kom ik met de fiets, zeker als het mooi weer is.Dan ben ik binnen een kwartier op school

Wie komt er met de auto?15 Eerst zwijgt iedereen, maar dan steekt Boris zijn vinger in de lucht. Hij is de enige.

- Ik, meneer. Ik heb sinds kort een auto.Neem je liever de auto dan de trein of de bus?- Ja, dan hoefik nooit op de bus of de trein te wachten. Met de auto ben ik sneller waarik moet zijn. Alleen als er een file is op de weg - 's ochtends vroeg en laat in de middag

20 - gaat het niet zo snel. De bus en de trein hebben nog een nadeel: ze zijn vaak erg volAls er geen lege plaatsen zijn, moet je staan. In m'n auto heb ik altijd plaats.Dat is waar, maar de bus en de trein zijn wel goedkoop, zeker als je studeert.

62

9. Met de bus of met de trein

434 ver435 erheen436 fiets (de)

437 blij438 dichtbij439 daardoor440 verlies441 weinig442 reizen443 kost444 hoogstens445 eventueel446 zelfs447 lopend

448 cursisten449 steden450 weg (ver -)451 hun452 tram (de)453 stap... uit454 loop455 hoeveel456 jou457 uurtje (het)458 soms459 zeker460 mooi461 weer (het)462 binnen463 wie464 auto (de)465 eerst466 zwijgt467 steekt468 zijn469 vinger (de)470 lucht (dis)471 enige472 sinds kort473 hoef (- nooit)474 nooit475 sneller476 alleen477 file (de)478 weg (de)479 gaat480 nadeel (het)481 erg482 vol483 lege484 plaatsen

485 staan486 waar487 goedkoop488 studeert

fartherebikegladnearbyinthatwayloselittletravellingtakes (costs)no more (than)possiblyevenwalking, ongoing (onfoot)course participantscitiesaway (far -)themtramget off» get out ofwalkhow muchyouhour

sometimesdefinitelyfineweatherwithinwhocarfirstis quiet, silentputs

hisfinger

airtheonlyonerecentlyneed (- never)neverquickeronlytrafficjamroad

godisadvantageveryfullemptyplaces

standtruecheapstudying

loin

ybicyclettecontentpresde ce faitperdspeuvoyageantcoüteau pluseventuellementmêmeen marchant

cursistesvillesloinleur

tramwaydescendsmarchecombienteheureparfoissürementbeautempsdansquivoitured'abordse taltléve

sondoigtairIe seuldepuis peuje nedois (-jamais)jamaisplus viteseulementbouchonroutevadésavantagetroppleinvidesplaces

restervraibon marchéfa is des études

weitdahinFahrradfrohin der Nahedadurchverlierwenig

FahrzeitkostethöchstenseventuellsogarzuFui

KursteilnehmerStadten(weit) wegihnenStrafêenbahnaussteigengehewievieldirStündchen

manchmalsicherlichschönesWetter

innerhalbwerAutozuerstschweigthebtseinenFingerhoch (Luft)einzigeseit kurzembrauchenieschnellernurStauStraftegehtNachteilsehrvollfreiePlatze

stehenwahr

billigstudiert

uzakorayabisikletmemnun, hos.nutyakin, yakmindaoyüzden, onun icinkayib

azyolculuketmekzaman aliyoren fazla, en p kgerekirse, icap ederse

bile, hattayürüyerek

kursiyerler, ögrenciiers,ehirler

yolonlaratramvayiniyorum, inerimyürüyorum, yürürümne kadarsanasaatcikbazenhele, emingüzelhava durumuicinde, zarfindakimotomobililkönce, ilkinsusuyorkaldinyoronun (erkek)parmakhava, havadayalniz, tekkisa zamandan berigerekmekasla, hicdaha^abukancak, yalniztrafik tikanikligiyolgidiyordezavantaj^ok, oldukcadolubos,yerlestirmek, yerler(cogul)durmakgercekten, hakikatenucuzögrenim görüyor

dJIU

JJJ~* f t». Jjl

9. Met de bus of met de trein

Met de bus of met de trein

De school waar ik les , is niet ver van mijn huis. IkIk ben blij ik dichtbij woon. Daardoor verlies ik weinig.

. erheen op de fiets.met reizen.

Het kost mij hoogstens 5 . . Ik kan eventueel zelfs lopend gaan.Sommige komen uit andere steden. Ze wonen ver _ .Elke ochtend nemen ze de bus of trein. Dat kost hun veel tijd.

. kom jij naar de les?de tram. Ik stap uit bij het. _. Van daar loop ik in 5 minuten.

Isabel,- Ik kom.school.Hoeveel tijd kost het jou om. huis naar school te gaan?- Een half Soms kom ik met de fiets, zeker het mooi weer is. Dan ben ik

een kwartier op school.

Wie komt er. . de auto?.deEerst zwijgt iedereen, maar dan Boris zijn vinger in de lucht. Hij

enige.- Ik, meneer. Ik heb sinds een auto.Neem je liever de auto de trein of de bus?- Ja, dan ik nooit op de bus of de te wachten. Met de auto ben ikwaar ik moet zijn. Alleen als er file is op de weg - 's ochtends en laat inde middag - gaat het zo snel. De bus en de trein.vaak erg . Als er geen lege plaatsen zijn, moet

plaats.Dat is waar, maar de bus ___

nog een nadeel: ze zijn. staan. In m7n auto heb ik

. de trein zijn wel goedkoop, zeker als . . studeert.

9. Met de bus o f met de t re in

Geef antwoord:

1. Hoe ga je naar de school waar je les hebt?2. Hoeveel tijd kost het jou om naar school te gaan?3. Wat vind je beter, de auto of de fiets?4. Welke voordelen en nadelen hebben de bus en de trein?

Grammatica (14)

Ik ga vandaag met de fiets.Morgen ga ik met de auto.

De bus is in Nederland goedkoper dan de trein.In Nederland is de bus ook goedkoper dan de auto.

In mijn land zijn de bussen nog goedkoper.De bussen zijn in mijn land bijna gratis!

V

Vul in of aan:

Peter werkt in de kantine van 0J2_ze_ . school. Normaal.

Voor de les.

De school _

Ik ga erheen.

De meeste

Ze st

. (hij, gaat) op de fiets naar zijn werk. Hij woont dichtbij, het is

. ver van z huis. 's Ochtends

. (hij, begint) om half negen. Eerst

. (hij, maakt) koffie. Om negen uur beginnen de L

(veel cursisten, drinken) een kop koffie.

. ik les heb is niet ver van . huis.

.de fiets. In vijf m_ . ben ik op school.

. komen met de tram of met de bus.

uit bij het station.

Wie komt er op de fiets? Anne steekt h

Ik, maar alleen als het m

. vinger in de lucht.

. weer is.

Les I O Wanneer?

Wanneer? (grammatica 32)

1 Welke dag is het vandaag? Hoe laat gaan de winkels dicht} Hoe lang duurt de cursus?Wanneer gaat u met vakantie? Hoe laat bent u opgestaan?Dit soort vragen stellen we vaak. We willen kennelijk graag weten wanneer iets gebeurtof hoe lang iets duurt. Hieruit blijkt dat tijd een heel belangrijk element is in ons leven.

5 We verdelen om die reden de tijd in bepaalde stukken: jaren, maanden, weken, dagen enminuten. Zo bestaat een jaar uit twaalf maanden en een maand uit ongeveer vier weken.

- Wat voor seizoenen kent Nederland?Wij verdelen het jaar in vier perioden van drie maanden: de lente, de zomer, de herfst en

10 de winter. In juni, juli en augustus is het zomer. En in januari en februari is het winter.- Maar wat bedoelt men dan met lvoorjaaf en 'najaar'?In plaats van lente' zeggen we ook wel 'voorjaar'. Dat is de periode maart, april, mei.En in plaats van 'herfst' gebruiken we ook het woord 'najaar'. Dat seizoen begint inseptember en eindigt in december.

15 - Is het in het najaar warm of koud?Het wordt vooral in oktober en november wat kouder. De dagen worden korter:

1

66

io. Wanneer?

4g9 vandaag490 winkels491 dicht492 vakantie (de)

493 bent494 opgestaan495 soort (het)496 stellen497 willen498 graag (willen -)

499 weten500 gebeurt501 hieruit

502 blijkt503 heel504 element (het)

505 ons506 verdelen507 reden (de) (om die -508 bepaalde509 stukken

510 jaren511 weken

512 zo513 bestaat... uit

514 ongeveer515 wat voor516 seizoenen517 perioden518 lente (de)519 zomer (de)520 herfst (de)521 winter (de)522 juni523 juli524 januari525 februari526 bedoelt (met)527 voorjaar (het)528 najaar (het)529 in plaats van530 zeggen531 periode (de)532 april533 mei534 woord (het)535 seizoen (het)536 december537 wordt538 vooral539 oktober540 november541 kouder542 worden543 korter

todayshopscloseholidayare (did you)getupkindsaskwantlike

knowhappensfrom thisappears (shows)veryaspectourdividereason (for that -)certainsegmentsyearsweeksin this wayconsists of

aboutwhat (kind of/sort of)seasonsperiodsspringsummerautumnwinterJuneJulyjanuaryFebruarymean byspringautumninstead ofsayperiodAprilMaywordseasonDecemberbecomes, getsparticularlyOctoberNovembercolderget (becomes)shorter

aujourd'huimagasinsfermentvacancesêteslevésgenreposonsvoulonsvoudrions

savoirarrivede celail ressorttreselementnotredivisonsraison (pourcette-)déterminésmorceauxannéessemainesparexemplecomprend

a peu presquellessaisonsperiodesprintempsétéautomnehiverjuinjuilletjanvierfévrier

queveut-on direprintempsautomneau lieu dedisonsperiodeavrilmainomsaisondécembrefaitsurtoutoctobrenovembreplusfroiddeviennentplus courtes

heuteGeschaftezuUrlaubsindaufgestandenArtstellenmochtengerne

wissengeschiehthieraussich erweisensehrElementunserverteilenGrundbestimmteStückeJahreWochensobesteht aus

ungefahrwelchejahreszeitenPeriodenFrühlingSommerHerbstWinterJunijulijanuarFebruarmeintFrühjahrHerbstanstatt (von)sagenZeitAprilMaiWortJahreszeitDezemberwirdvor allemOktoberNovemberkalterwerdenkürzer

bugündükkanlar, marketierkapalitatil-niz/-niz (kalktiniï)kalkmakböylesi, tür, einsyöneltmek (soru)istiyoruz, ediyoruzisteyerek,memnuniyetlebilmek, ögrenmekoluyorbundananlasiliyorcok, oldukgaunsur, ögebizimpaylas.tirmak, bölmeksebepten, yüzdenbelli, belirlipargalaryillarhaftalarböylece, bu gekildeibaret olmak,-denmeydana gelmekortalama, asagi yukarihangimevsimlerdönem, periyodilkbaharyazsonbahar

hazirantemmuzocaks.ubat(ile) kastediyorilkbahargüzyerinederiz» söyleriz

dönem, periyodnisanmayissözcük, kelimemevsim, sezonaralikayiolmakbilhassa, ozellikleekim ayikasimdaha sogukolmakdaha kisa

il.'t |) I

io. Wanneer?

17 Het wordt vroeg donker, rond vijf uur. En 's morgens wordt het pas na acht uur weerlicht. De natuur verandert, de bladeren vallen van de bomen. Maar in de lente wordende bomen weer groen, als het echt wat warmer wordt. Dat gebeurt in april.

21 - Wanneer werkt u eigenlijk}Ik werk op vijf dagen van de week: maandag, dinsdag, woensdag, donderdag envrijdag. In principe begin ik 's ochtends om half negen.Tussen half een en half twee heb ik vrij. 's Middags werk ik meestal tot half zes.

25 Daarna, dus 's avonds, ben ik natuurlijk ook vrij.- Moet u wel eens op reis voor uw werk?O ja, vrij vaak. Vorige week ben ik naar Londen geweest en volgende week vlieg iknaar Parijs. Mijn huidige baan is erg druk. Gisteren was ik in Amsterdam en morgenben ik in Rotterdam, 's Woensdags ben ik bijna altijd op de zaak voor overleg met

30 onze directeur of voor een vergadering.- Waar is die zaak van u?Die is dichtbij. Ons kantoor ligt midden in de stad, maar in een rustige straat.Je hoort er nauwelijks geluid van buiten. We hebben geen last van het verkeer.- Werkt uw vrouw ook?

35 Ja. Vroeger werkte zij, net als ik, de hele dag. Tegenwoordig werkt ze halve dagen.In de toekomst, wanneer de kinderen naar school gaan, gaat ze misschien weerhele dagen werken.

io. Wanneer?

544 donker545 pas546 na547 licht548 natuur (de)549 verandert550 bladeren551 vallen (van)552 bomen553 echt554 warmer555 eigenlijk556 in principe

557 daarna558 natuurlijk559 eens (wel -)560 op reis561 vrij562 vorige563 Londen564 geweest565 vlieg

566 Parijs567 huidige568 baan (de)569 druk570 gisteren571 was572 morgen573 's woensdags

574 zaak (de)575 overleg (het)576 onze577 directeur (de)578 vergadering (de)579 die580 kantoor (het)581 ligt582 midden {- in)

583 rustige584 hoort585 geluid (het)586 buiten (van -)587 last (van)588 verkeer (het)589 vrouw (de)590 vroeger591 werkte592 zij593 net als594 tegenwoordig595 halve596 toekomst (de)

darkonlyafterlightnaturechangesleavesfall (from)treesreallywarmeractuallyin principle

afterwardsofcourseevertravelquitelastLondonbeenfly

ParispresentjobbusyyesterdaywastomorrowWednesdays

workdeliberationourdi rectormeetingit (that)officeis (lies)middle (- in the)

quiethearnoiseoutside (from -)trouble, problemtrafficwifeused toworked (- work)shejust likenowadayshalf (part-time)future

nuitaprèsaprèsclairnaturechangefeuilles (les)tombentarbresvraimentpluschaudau fonden principe

aprèsnaturellementparfoisvoyagerassezdernièreLondresétévole

Parisactuelemploiexigeanthierétaisdemainles mercredis

societédeliberationnotredirecteurconférenceellebureause trouvecentre (au -)

tranquilleentendsbruitextérieur (de I'-dérangéstraficfemmeautrefoistravaillaitellecommeactuellementdemifutur

dunkelerstnachheilNaturverandertBlatterfallenBaumewirklichwarmereigentlichim Prinzip

danachnatürlichschon malauf ReisenziemlichvergangeneLondongewesenfliege

ParisheutigeStelleanspruchsvollgesternwarmorgenmittwochs

GeschaftRückspracheunseremDirektorVersammlungdieseBüroliegtmitten in

ruhigenhortGerauschvon draufienBelastigungVerkehrFraufrüherarbeitete

genau wiezurZeithalbeZukunft

karanlikancak-dan/-den sonraaydinhk, i s j tdoga, tabiatdegisjryapraklardusmekaga^laryeterince, ger^ektendahasicakaslindapresipolarak,normalindeondan sonratabiibazenyolculuk, seyahatoldukgagecenLondragittimu^uyorum, u^aklagidiyorumParissjmdikiis., meslekyogundün-dim/-dimyarmcarsambagünü/günlerisjrket, isjeriis. görüs,mesibizimmüdürtoplanti, istisareoofis, yazihanebulunuyormerkezinde,ortasindasakin, sessizduyuyorsungürültü, sesdis.(tan),dis,an(dan)-den/dan rahatsizliktrafikkadinönceleri, gegmisiecalisjrdio (kadin)aynen, gibisjmdi, sjmdilerdeyarimgelecekte, ileride

JUu

io. Wanneer?

Wanneer?

Welke dag is het vandaag? laat gaan de winkels dicht? Hoe lang decursus? Wanneer gaat u met vakantie? laat bent u opgestaan?Dit soort vragen we vaak. We willen kennelijk graag weten iets gebeurtof hoe lang iets duurt. blijkt dat tijd een heel belangrijk element in onsleven. We verdelen om die de tijd in bepaalde stukken: jaren, maanden,.dagen en minuten. Zo bestaat een jaar twaalf maanden en een maand uitongeveer weken.- Wat voor seizoenen kent Nederland?

Wij het jaar in vier perioden van drie : de lente, de zomer, de herfst enwinter. In juni, juli en augustus is zomer. En in januari en februari is

_____ winter.- Maar wat bedoelt men dan met' ' en 'najaar'?In plaats van 'lente' zeggen ook wel 'voorjaar'. Dat is de periode , april,mei. En in plaats van 'herfst' we ook het woord 'najaar'. Dat seizoen inseptember en eindigt in december.- Is in het najaar warm of koud?Het vooral in oktober en november wat kouder. dagen worden korter: hetwordt vroeg donker, vijf uur. En 's morgens wordt het na acht uur weerlicht. De natuur , de bladeren vallen van de bomen. Maar de lente wordende bomen weer groen, het echt wat warmer wordt. Dat gebeurt april.- Wanneer werkt u eigenlijk?Ik werk vijf dagen van de week: maandag, dinsdag, , donderdag envrijdag. In principe begin ik ' ochtends om half negen.Tussen half een half twee heb ik vrij. 's Middags ik meestal tot half zes.Daarna, dus ' avonds, ben ik natuurlijk ook vrij.- Moet wel eens op reis voor uw werk?

ja, vrij vaak. Vorige week ben ik Londen geweest en volgende week vliegik Parijs. Mijn huidige baan is erg druk. was ik in Amsterdam en morgenben in Rotterdam, 's Woensdags ben ik bijna op de zaak voor overleg metonze of voor een vergadering.- Waar is die van u?Die is dichtbij. Ons kantoor midden in de stad, maar in een straat.Je hoort er nauwelijks geluid van . We hebben geen last van het verkeer.- uw vrouw ook?Ja. Vroeger werkte zij, als ik, de hele dag. Tegenwoordig werkt halvedagen. In de toekomst, wanneer de naar school gaan, gaat ze misschien weer

dagen werken.

70

io. Wanneer?

Geef antwoord:

1. Welke seizoenen kent jouw land?2. Wanneer begint en eindigt de zomer in Nederland?3. Hoe verandert de natuur in de herfst en in de lente?4. Werkt u tegenwoordig of hebt u gewerkt?

Grammatica (7, 8, 9)

Vandaag ben ik op de zaak. Ik werk en woon tegenwoordig in Den Haag.Gisteren was ik in Londen. Vroeger werkte en woonde ik in Rotterdam.Vorige week ben ik in Parijs geweest. Ik heb ook lange tijd in Delft gewerkt en gewoond.En morgen ga ik naar Den Haag. In de toekomst ga ik misschien in Utrecht werken.

Dan ga ik daar ook wonen.

Vul in of aan:

Vandaag is het zondag. Dan werken wij niet. In het weekend

z we vrij. Gisteren w het zaterdag: ik

w dus vrij en mijn man ook. Maar vrijdag b ik naar

school gew . Morgen ga ik ook naar school. Dan het

maandag. Ik g vijf dagen per week naar school.

Mijn man wer op een kantoor in Den Haag. Hij komt tegenw

elke avond thuis. Vroeger wer hij vaak in Parijs. Dan w

hij de hele week thuis.

Ik heb vroeger ook gew , maar nu heb ik baan.

Ik zit op een cursus om Nederlands te 1 Als ik goed Nederlands ken,

ik weer werken. Maar dat nog wel een paar weken

duren. Je k niet én leren én werken.

Les 11 Op kamers

Op kamers

i Hoe wonen jullie eigenlijk? Hebben jullie een eigen huis of huren jullie een woning?En wie woont op kamers, dus bij iemand anders in huis?Anita, vertel eens hoe je woont.- Ik woon op kamers, midden in de stad, samen met een vriendin, bij een Nederlandse

5 familie. Wij hebben allebei onze eigen kamer. Maar de douche en de keuken gebruikenwe samen. Onze kamers zijn boven, de keuken is beneden. Meestal maken we samenhet eten klaar.Heb je veel contact met die Nederlandse familie?- We eten af en toe bij hen en zij eten soms ook bij ons.

io Vind je het Nederlandse eten lekker?- Eerlijk gezegd houd ik niet zo van aardappelen. Daar zijn Nederlanders gek op.Natuurlijk heb ik liever eten uit mijn eigen land.Maar verder bevalt het Nederlandse eten me wel.Heb je veel ruimte? Hoe groot is je kamer?

15 - Mijn kamer is vrij ruim: ongeveer 20 vierkante meter. De keuken is erg nauw:maar twee bij drie meter.Is het een dure kamer? Hoeveel betaal je als ik vragen mag?- Tja, wat noemt u duur? Ik betaal ruim 300 euro per maand, inclusief gas en licht.Zelf beschouw ik dat als een redelijke huur.

20 Hoe ben je aan die kamer gekomen?- Via een vriendin van mij die al lang in Nederland woont. Zo zie je maar wat eenvriend of vriendin voor je kan betekenen.

i i . Op kamers

597 kamers598 eigen599 huren6 00 woning (de)601 iemand602 anders603 vertel604 eens605 vriendin (de)606 allebei607 kamer (de)608 douche (de)609 keuken (de)610 boven611 beneden612 maken... klaar613 eten (het)614 contact (het)615 af en toe616 hen617 zij618 ons619 lekker620 eerlijk621 gezegd622 houd... van623 gek (op)624 bevalt625 ruimte (de)626 groot627 ruim628 vierkante629 meter (de)630 nauw631 maar632 bij (twee - drie)633 dure634 betaal635 noemt

636 duur637 ruim638 inclusief639 gas (het)640 licht (het)641 zelf642 beschouw

643 als644 redelijke645 huur (de)646 aan... gekomen

647 die648 vriend (de)649 je (= jou)650 betekenen

(in) lodgingsownrenthousesomeoneelseteil (us)- (now, once)girl friendbothroomshowerkitchenupstairsdownstairspréparé, get readyfoodcontactsometimesthemtheyustastyhonest(ly)saidlikemad, crazy (about)- to like, suitspacebigspacioussquaremetresnarrowonly, justtwo by threeexpensivepaycall

expensiveat least, just overincludinggasi.e. electricityI myselfsee (regard)

asreasonablerentcome by (find)

whofriendyoumean

chambresproprelouezhabitationquelqu'und'autreracontedoncamietoutes les deuxchambredouchecuisineen hauten baspréparonsrepascontactparfoiseuxilsnousbonfranchementditaimeraffolentplatlespacegrandeurspacieusecarrémètreétroiterien que- (deux surtrois)chèrepaiesappelez

cherplus quecomprisgazélectricitémoi-mêmeconsidère

commeraisonableloyertrouvé

quiamitoireprésenter

ZimmereigenesmietetWohnungjemandsonsterzahleeinmalFreundinbeideZimmerDuscheKücheobenuntenzubereitenEssenKontakthin und wiederihnensieunsleckerehrlichgesagtmogenbegeistert vongefalltPlatzgro£geraumigQuadrat-Meterengnurmalteuresbezahlstnennen

teuerungefahrinklusiveGasStromselbstbetrachte

alsangemesseneMietebekommen

dieFreunddubedeuten

kiralikodakendikiralamakkonut, evbiri, bir kimsebaskaanlatbakahmkiz/bayan arkadas,herikisiodabanyo, dus,mutfakyukanda, üst kataltta, alt kathazirlamakyemek, yemek yemeki!i$ki, münasebetarasiraonlaronlarbizlezzetli, tatlidogrususöylemeksevmekbayilmak, cok sevmekhosjamrim, severimsaha, alanbüyüklükgenis;, büyükkare (metrekare)met redarama, fakat-ye (ikiye uc)pahaliödüyorumisimlendirmek, adinianmakpahalitakriben, asagi yukaridahil, icindegazelektrik, isikkendi(m)sayiyorum,görüyorumoiarakmakul, ölgülQkiraulasmak,sismanlamakoerkek arkadas,sana/senin icjncok onemli olmak

73

i i . Op kamers

Op kamers

Hoe wonen jullie ? Hebben jullie een eigen huis of huren jullie een woning?En wie woont op kamers, bij iemand anders in huis?Anita, vertel hoe je woont.- Ik woon op kamers, in de stad, samen met een vriendin, eenNederlandse familie. Wij hebben allebei onze kamer. Maar de douche en dekeuken we samen. Onze kamers zijn boven, de is beneden.Meestal maken we samen het klaar.Heb je veel contact met die familie?- We eten af en toe bij en zij eten soms ook bij ons.

je het Nederlandse eten lekker?- Eerlijk gezegd ik niet zo van aardappelen. Daar zijn gek op.Natuurlijk heb ik liever eten mijn eigen land.Maar verder bevalt het eten me wel.Heb je veel ruimte? groot is je kamer?- Mijn kamer is ruim: ongeveer 20 vierkante meter. De keuken ergnauw: maar twee bij drie meter.

het een dure kamer? Hoeveel betaal je ik vragen mag?- Tja, wat noemt u ? Ik betaal ruim 300 euro per maand, gas en licht.Zelf beschouw ik dat een redelijke huur.Hoe ben je aan kamer gekomen?- Via een vriendin van mij al lang in Nederland woont. Zo zie maar wateen vriend of vriendin voor kan betekenen.

Geef antwoord:

1. Vertel eens hoe je woont (alleen, op kamers, met vrienden, in een eigen huis?).2. Maak je zelf het eten klaar? Waar houd je van, waar ben je gek op?3. Hoe groot is de kamer waar je woont?4. Heb je veel of weinig contact met de Nederlanders in jouw straat?

74

i l . Op kamers

Grammatica (18)

Ik woon bij een Nederlandse mevrouw.Zij vraagt mij (me) soms of ik koffie bij haar (d'r) kom drinken.'Hoe is het met jou (je)?' zegt ze dan.'Goed, en metu?'Er woont nog een student bij haar.Soms vraagt ze ons samen op de koffie.

Haar man is meestal weg.Ik zie hem ('m) bijna nooit.Ze heeft ook twee jonge kinderen.Ik praat altijd Nederlands met ze (hen, hun)!

Vul in of aan:V

Anne en Maria wonen in een groot huis met Nederl andse

studenten. Het bevalt wel. Anne heeft een gr

kamer. Maria zit vaak bij h _ , want Maria's kamer is erg klein.

Anne en Maria gebr de keuken samen de

anderen. De anderen spreken soms Nederlands tegen . Maar

meestal Engels.

Hoe zijn ze aan de kamers gek ? Via een vriend van

. Hij woont al lang in het huis. 'Hij heeft verteld dat er twee

k vrij waren.'

Anne, jij h toch Nederlandse vrienden? Ja, ik woon

een Nederlandse familie. En jij Peter, h jij ook

Nederlandse vrienden? Nee, ik heb bijna contact met Nederlanders.

Ik werk de h dag. Alleen in het weekend werk ik .

75

Les 12 Op de markt

Op de markt

^

i - Vijf pond bananen voor één-vijftig! Wie is er aan de beurt?Ja, ik wil bananen graag. Geeft u maar i kilo.- Alstublieft. Anders nog iets, mevrouw?Wat kosten de appels?

5 - Die groene zijn o,8o per kilo, die rode 0,70.Doet u maar twee kilo groene appels.- Wilt u er een tasje bij?Nee, dank u, ik heb een grote tas bij me.

10 Op de markt is van alles te koop. De belangrijkste producten zijn fruit, groente, kaas envis. Maar je kunt er ook terecht voor kleren en schoenen. Zowel voor dames als voor heren.Het materiaal waarvan ze worden gemaakt, is natuurlijk vrij eenvoudig.- Waarom doen mensen graag hun boodschappen op de markt?Ze vinden het gezellig. Op de markt wordt handel gedreven. De verkopers proberen met

15 luide stem de aandacht van het publiek te trekken.We kunnen nog een andere reden noemen: dat zijn de prijzen. Die liggen er wat lagerdan in de winkel. De markt is goedkoop vergeleken met een winkel. En in de loop van dedag gaan de prijzen van een hoop producten zelfs nog verder naar beneden. Met anderewoorden: je geld is op de markt meer waard dan in een winkel.

76

12. Op de markt

651 sla (de)652 per stuk653 bananen654 kilo (de)655 slechts656 appels657 tomaten658 pond (het)659 beurt (aan de-)

660 geeft661 kosten

662 rode663 doet664 er... bij665 tasje (het)666 tas (de)667 van alles668 te koop669 belangrijkste670 producten671 kunt672 terecht673 kleren674 schoenen675 zowel... als676 dames677 heren678 materiaal (het)679 waarvan680 worden681 eenvoudig682 hun683 vinden684 gezellig685 wordt686 handel (de)687 gedreven (handel -)

688 verkopers689 proberen... te690 luide691 stem (de)692 aandacht (de)693 publiek (het)694 trekken695 kunnen696 liggen697 lager698 vergeleken699 in de loop van700 hoop (de)701 met andere woorden702 geld (het)703 waard

lettuceeachbananaskiloonly

applestomatoes(a) poundturn (to be next)givecost

redgivewith it(small) bagbagall sortsfor salemost importantproductscango thereclothesshoesboth... andladiesgentlemenmaterialofwhicharesimpletheirfindenjoyableistradeto do business

sales peopleto try toloudvoiceattentionpublicattractcanare (lie)lowercomparedin the cour se ofmany

in otherwordsmoneyworth

saladela piècebananeskilorien quepommestomateslivretour (c'estaqui)donnezcoütent

rougesdonnezavecsacsacde toutacheterIe plus importantsproduitspeuxtrouverhabitschaussurestant... quedamesmessieursmatérieldontsontsimpleleurtrouventagréable

commercefait (on - ducommerce)marchandsessayenthautevoixattentionpublicattirer

pouvonssontplus basen comparaisonau cours detasautrement ditargentvaleur

Salatpro StückBananenKilonur

ApfelTomatenPfundReihegebenkosten

rotentundazuPlastiktuteTaschevon allemzu kaufenwichtigstenProduktekommtzurechtKieiderSchuhesowohl alsDamenHerrnMaterialworauswerdeneinfachihrefindengemütlichwirdhandelbetrieben

VerkauferversuchenlauterStimmeAufmerksamkeitPublikumziehenkönnenliegenniedrigerverglichenim LaufevonMengemit anderen WortenGeldwert

marultanesi, parca basjnamuzlarkilogramsadeceelmalardomatesleryarim kilogramsi ra, kuyrukverinizmal olmak, paraetmekkirmiziveriniz, tartiniz

yaninda da/depos, etcik, cantacikpos.et, cantahers,eysatilir, satiliken önemlimaddeler, urunler-ebiimekeki... da/de yapilabilir

elbise, giysïayakkabilarhem... hem, ikisidebayanlarbaylar, erkeklermadde, materyal-dan/-denolmak, edilmekbasit, degeri düs,ükonlannbulmakzevkli, e|lenceliolmak, edilmekticaret, esnaflikyapilir

saticilar, esnaflarcah$maktadirlaryüksek, gür

sesdikkat, ilgihalk, müsterilercekmek-ebiimekekiolmakdüs,ükkiyasalandigindaboyunca, sürecindebircok, umidyani, bir ba^ka deyi^ieparadeger, eder

(j«i »S

S J L .

11

12. Op de markt

Op de markt

- Vijf pond bananen één-vijftig! Wie is er aan de ?Ja, ik wil bananen graag. Geeft u i kilo.- Alstublieft. Anders nog iets, mevrouw?

kosten de appels?- Die groene zijn 0,80 kilo, die rode 0,70.Doet maar twee kilo groene appels.- Wilt u een tasje bij?Nee, dank u, ik een grote tas bij me.

Op de is van alles te koop. De belangrijkste zijn fruit, groente, kaas envis. Maar kunt er ook terecht voor kleren en . Zowel voor dames als voorheren. Het waarvan ze worden gemaakt, is natuurlijk vrij .- Waarom doen mensen graag hun boodschappen op markt?Ze vinden het gezellig. Op de wordt handel gedreven. De verkopers proberenmet stem de aandacht van het publiek te .We kunnen nog een andere reden noemen: zijn de prijzen. Die liggen er wat

. dan in de winkel. De markt is vergeleken met een winkel. En in de.van de dag gaan de prijzen van hoop producten zelfs nog verder naar beneden.

andere woorden: je geld is op de meer waard dan in een winkel.

Geef antwoord:

1. Doe je liever boodschappen op de markt of in de winkel? Waarom?2. Welke producten kun je op de markt kopen?3. Hoe trekken de verkopers de aandacht van het publiek?4. Waarom gaan de prijzen op de markt in de loop van de dag naar beneden?

ia. Op de markt

Grammatica (18)

Ik heb een grote tas bij me.Heb jij een tas bij je?En u? Hebt u een tas bij u?Hij/zij heeft een tas bij zich,

Wij hebben een fiets bij ons.Hebben jullie ook een fiets bij je.Zij hebben geen fiets bij zich.

Vul in of aan:

Heeft iedereen het boek bij 21'oh _? Jij ook, Johan, heb je het boek bij

. het oefenboek ook bij me.- Ja, en ik

- H. iedereen dat bij zich?

- Nee, Anita heeft niets bij . Die vergeet de boeken vaak. We

h wel allemaal papier bij .

- En hebben jullie de cassettes ook bij ?

Sommige cursisten la de cassettes liever thuis. Ze hebben die

immers nodig in de les. Daarom hebben ze

. Luisteren naar de bandjes doen.cassettes bij

liever thuis.

Op de markt probeert men een lage prijs _

. En lukte het? Ja, het is .

O ja, tas was veel te klein. Ik heb daarom aan de man bij wie ik

bananen heb gekocht een tas . In welke taal heb je met hem

? In het Nederlands. Ik heb toch al een beetje Nederlands

. betalen. Ik heb dat ook

_. Heb je veel gekocht?

79

Les 13 Naar de politie

Naar de politie

1 Dag Anita. Waar was je gisteren? Je was niet aanwezig. Waar ben je geweest?Ik heb je gisteren gemist.- Ik ben bij de politie geweest. Ik moest mijn visum in orde maken.Heeft dat de hele dag geduurd? Hoe is dat mogelijk}

5 - Het duurde lang, omdat het erg druk was bij de politie. Ik moest lang wachten.Ik heb een paar uur gewacht voordat ik aan de beurt was. Ik woon in Rotterdam.Er wonen nu eenmaal veel buitenlanders in Rotterdam en daardoor is het meestal ergdruk bij de politie.En hoe is het afgelopen"? Hoe is het gegaan? Is het gelukt met je visum?

10 - Nou, ik zat eerst wel in spanning, maar het is gelukt. Ik heb weer eenverblijfsvergunning voor twaalf maanden. Ik hoef voorlopig niet terug te komen, pas overeen heel jaar.Wat moet je eigenlijk doen om hier te mogen blijven?- De politie stelt eerst een aantal vragen waarop je antwoord moet geven: Wat is de

15 reden dat u naar Nederland bent gekomen? Hoe lang bent u van plan te blijven? Hebt uvoldoende geld of middelen van bestaan? Hebt u een bankrekening? Mag ik zien hoeveelgeld daarop staat?Kost het veel moeite om in Nederland te mogen blijven?- Dat ligt eraan. Dat hangt onder andere (o.a.) of van de reden waarom je in Nederland

20 bent. Als je hier gaat studeren en je hebt voldoende geld, dan komt het meestal snel inorde. Als je uit een land komt waar oorlog wordt gevoerd, is de kans ook groot dat jemag blijven. Zodra het echter vrede is, moet je eigenlijk weer terug. Een visum wordtmeestal geweigerd, als de politie constateert dat je weinig of geen geld bezit en hier werkkomt zoeken. Dus als je om economische redenen bent gekomen. Dan moet je weer

25 vertrekken. Behalve als je uit een land komt dat tot de Europese Unie behoort. Dan heb jezelfs geen visum nodig.

3. Naar de p o l i t i e

704705706707708709710

711712713714715716717718719720

721722

723724725726727728729730731

732733734735736737738

739740741742743744745746747

748749750751752753754755756757758

politie (de)aanweziggemistmoestvisum (het)in ordegeduurdmogelijkduurdegewachtnu eenmaalbuitenlandersafgelopengegaangeluktnouzatspanning (de)verblijfsvergunning (de)

voorlopigterug... komenover (- eenjaar)

heelmogenblijvenwaaropgekomenvan plan

voldoendemiddelenbestaan (het)bankrekening (de)ziendaaropmoeite (de) (kost -)

ligt eraanhangt... af (van)onder andere (o.a.)studerenoorlog (de)gevoerdzodraechtervrede (de)geweigerdconstateertbezitzoekeneconomischeredenenvertrekkendatEuropeseUnie (de)behoort... tot

policethere (present)missedhad tovisasort outlastedpossibletook a long timewaitedit is soforeignersend upgonesucceeded (in)

wellsat, waitedanxiety, tensionresidence permit

for the time beingcome backin a year's timewholebe ablestayto whichcoming (come)to plan to, intend

enoughmeanslife, existencebank accountseein it, onto be very difficult

dependsdepends on

amongotherthingsstudywarwaged, continuingas soon ashowever (really)peacerefusedestablish, discoverpossesslooking foreconomiereasonsleavewhichEuropeanUnionis part of, belongs to

policeprésentemanqué

devaisvisaen ordre

durepossible

duraitattendufigure-toiétrangersterminépasséréussialorsattendais

anxiétépermis deséjour

pour Ie momentretourneraprès (- un an)entierpouvoirresterauxquellesvenucomptez-vous

assezmoyensexistencecompte en banquevoir

surpeine (faut-ilbeaucoupde-)il y a des raisonsqa dependentre autresétudierguerresévit

dès quetoutefoispaixrefuséconstatepossèdeschercheréconomiquesraisonsrepartirquieuropéenneUnionappartient a

PolizeianwesendvermisstmussteVisumOrdnunggedauert

möglichdauertegewartetnun einmalAuslanderverlaufengegangengeklappt

nunwargespanntAufenthalts-genehmigungvorlaufigzurückkommeninganzendürfenbleibenworaufgekommenbeabsichtigen

ausreichendMittelExistenz

Bankkontosehendarauf

Mühe

das kommt darauf anabhangen vonunteranderemstudierenKrieggeführtsobaldaberFriedenverweigertfeststelltbesitzstsuchenwirtschaftlichenGründenabreisendasEuropaischenUniongehören zu

polishazirolmak, buiunmagörememekzorundavizetamamsürmek, zaman almakmumkunsürmek, zaman almakbeklemekbir kere, bilinir kiyabancilarsonucjanmakgecmekba§anh olmaks,ey, simdiolmak, -dim/-dimheyecanoturma izini

sjmdilik, birsüregeri gitmeksonra

tam-ebilmekkalmakona dairgelmek

-ma/-me niyetindeolmakyeterliimkanlarvarlik, varolmabanka hesabigörmek, bakmakondazahmet, zorluk

-a/e- bagli-na/-ne bagh olmakmeselaögrenim görmek

savas,yapmak-digmda/-digindeisebans,itiraz edilmektespitediyor/edersahip olmakaramakekonomiksebeplerterketmek, gitmekoAvrupaBirlik-na/-nedahil olmak

' I r v ? 1

81

13* Naar de pol i t ie

Naar de politie

Dag Anita. Waar was je gisteren? was niet aanwezig. Waar ben je geweest?heb je gisteren gemist.

- Ik ben bij politie geweest. Ik moest mijn visum in maken.Heeft dat de hele dag geduurd? is dat mogelijk?- Het duurde lang, omdat ere druk was bii de politie. Ik lans wachten. Ikheb een paar uur voordat ik aan de beurt was. Ik in Rotterdam. Er wonennu eenmaal veel in Rotterdam en daardoor is het meestal druk bij depolitie.En hoe is afgelopen? Hoe is het gegaan? Is het met je visum?- Nou, ik zat eerst in spanning, maar het is gelukt. Ik weer eenverblijfsvergunning voor twaalf maanden. Ik voorlopig niet terug te komen, pasover heel jaar.Wat moet je eigenlijk doen hier te mogen blijven?- De politie stelt een aantal vragen waarop je antwoord moet : Wat is dereden dat u naar bent gekomen? Hoe lang bent u van te blijven? Hebt uvoldoende geld of van bestaan? Hebt u een bankrekening? Mag zienhoeveel geld daarop staat?Kost het moeite om in Nederland te mogen blijven?- ligt eraan. Dat hangt onder andere (o.a.) van de reden waarom je in

bent. Als je hier gaat studeren en hebt voldoende geld, dan komt hetmeestal in orde. Als je uit een land waar oorlog wordt gevoerd, is de kans

groot dat je mag blijven. Zodra het vrede is, moet je eigenlijk weer terug.visum wordt meestal geweigerd, als de politie dat je weinig of geen geld

bezit hier werk komt zoeken. Dus als je economische redenen bentgekomen. Dan moet je vertrekken. Behalve als je uit een land dat tot deEuropese Unie behoort. Dan je zelfs geen visum nodig.

Geef antwoord:

1. Heb je een visum voor een maand of langer?2. Ben je van plan lang in Nederland te blijven?3. Welke vragen stelt de politie aan buitenlanders die een visum willen?

82

13. Naar de politie

Grammatica (20)

Het moetHet hoeft nietHet moestHet hoefde niet

= het is nodig= het is niet nodig= het was nodig= het was niet nodig

Pieter moet vandaag naar de politie.Als hij een visum krijgt, hoeft hij niet terug te komen.Moet iedere buitenlander een visum hebben?Nee, niet als je uit West-Europa komt. Dan hoeft het niet.Vroeger moest dat wel. Na 1990 hoefde het niet meer.

Vul in of aan:

Anita gaat naar de politie. Ze moet

nog

haar visum in orde maken. Ze heeft

.visum voor Nederland. Vorige week m ze ook

al bij de politie komen, maar het is niet ge

zet .

Het is druk bij de politie. Anita moet lang w_

zo druk en h

. met het visum. Nu moet

_. Vorige week was het

. ze niet te wachten. Ze

nx_Nu wel.

Als ze aan de beurt is, st_

. haar papieren laten zien. Die waren niet in o_

. de politie veel vragen. Anita

m_moet zij laten z_

geld heeft. Anders.

antwoord geven. Bijvoorbeeld over de bankrekening. Eigenlijk

hoeveel daarop staat. Als ze dat niet wil,

. het niet. Maar dan moet ze 1 zien dat ze voldoende

ze terug naar haar eigen land. Dan

. ze hier niet blijven.

83

Les 14 Waar is ...?

Waar is ...?

i - Mevrouw, mevrouw... Kunt u mij zeggen waar de Beverstraat is?De Beverstraat? Nee, geen idee. Die ken ik niet. Daar heb ik nooit van gehoord. Maar ikben niet bekend in deze omgeving. Het spijt me.- Dag meneer, kunt u mij de weg wijzen? Ik zoek de Beverstraat,

5 Ja, dan zit u wel in de verkeerde buurt. U kunt het beste lijn 3 nemen, aan de andere kantvan de weg, richting Zuidplein. Precies hier tegenover.- O, maar ik ben met de auto.Dan moet u even keren. Volgt u de borden 'Maasfwintf. Voorbij de Maastunnel komt uop een plein. Daar gaat u naar rechts. Dan komt u op een vrij brede en drukke weg. Na

10 ongeveer een kilometer komt u langs een grote kerk. Daar buigt de weg scherp naar links.Dan moet u de eerste straat rechts hebben. Het beste kunt u daar nog een keer vragennaar de Beverstraat. Ik geloof dat er aan het begin van die weg ook een bord staat metde plattegrond van dat gebied. Succesl

15 O, kijk, daar op de hoek staat dat bord waarover die meneer sprak.- Ik zie niets.Daar met die grote letter I van Informatie. Er is daar ook voldoende plaats voor de auto.Ik stop daar even om te kijken hoe we naar de Beverstraat moeten rijden.Hier is een alfabetische lijst met de namen van de straten. Beverstraat, die ligt in B3.

20 - Ja, ik heb hem gevonden. We bevinden ons hier, op dit punt. Zie je, dit is de plaatswaar we staan. Eerst rechtdoor, voorbij dat groene veld, de tweede straat links en dan deeerste straat rechts. Dat moeten we proberen te onthouden.

14. Waar is . . .?

759760

761762763764765766767

768769770771772773774775776777778779780781782783784785786787788789790791792793794795796797

798799800801802803804805806807808809810811812

idee (het)daar ...vangehoordbekendomgeving (de)

(het) spijt mewijzenzoekzit

verkeerdebuurt (de)het bestelijn (de)kant (de)richting (de)plein (het)tegenoverkerenvolgtborden (de)tunnel (de)voorbijbrededrukkekilometer (de)langskerk (de)buigtscherpeerstebegin (het)bord (het)plattegrond (de)gebied (het)succes (het)

hoek (de)waaroversprakletter (de)

informatie (de)stoprijden

alfabetischelijst (de)namenstratengevondenbevinden (ons)onsditrechtdoorveld (het)tweedeonthouden

idea

ofthatheardknown, familiararea1 am sorryshowlooking

(you) are, flnd(yourself)wrongarea, districtbestlinesidedirectionsquareoppositeturn around

followsignstunnelafterwidebusykilometrepasschurchbends, curvessharpfirstbeginninginformation boardmaparea

good luckcorneraboutwhichwastalkingletterinformationstopdrivealphabeticallistnamesstreetsfoundare (here)ourselvesthisstraight aheadfieldsecondremember

ideeenentendu parierconnuenvironsje regretteindiquercherchevous vous trouvez

fauxquartiermieuxlignecötédirectionplaceen faceretoumersuivezpanneauxtunnelaprèslargeaniméekilometreparéglisetournebrusquementpremièredébutpanneauplandistrictbonne chanceco indontparlaitlettreinformationje m'arrêteconduirealphabétiquelistenomsmestrouvénous noustrouvonsnous(- is) c'est icitout droitchampdeuxièmeIe rappeler

AhnungdavongehortbekanntUmgebungtut mir leidzeigensuchesind

falschenGegendam bestenLinieSeiteRichtungPlatzgegenüberwendenfolgenSchildernTunnelvorbeibreitenlebhaftenKilometervorbeiKirchebiegtscharfersteAnfang

SchildStadtplanGebietErfolgEckeworübersprachBuchstabenInformationhaltefa h renalphabetischesVerzeichnisNamenStraféengefundenbefindenunsdiesgeradeausFeldzwei tebehalten

fikir, gorusonu, öyle birs,eyduymadimtanidik, bildik$evre, muhitözürdilerimtarifetmekariyorumolmak, bulunmak

yanlis.semten iyisihattarafyön, istikametalan, meydan-in/-in karsisindageri dönmektakip edersiniztrafik levhalantünelileride, ötedegenis.yogun, kalabalikkilometreyanindankilisekivnlir, egilirkeskinilkbas,, basjangic

levhayerlesim planisemt, bölgerastgele!, bas.anlar!kö$ehakkmda, dairkonus,tugu, bahsettigiharfenformasyon, bilgiduruyorumtasjtsürmekalfabetiklisteadlar, isimlersokaklarbuldumbulunmakkendimizbudosdogru, dümdüzalan, sahaikincihatirmda tutmak

ZJL*

14- Waar is.. .?

Waar is...?

_, mevrouw... Kunt u mij zeggen waar de is?De Beverstraat? Nee, geen idee. Die ik niet. Daar heb ik nooit van

. Maar ik ben niet bekend in deze . Het spijt me.- Dag meneer, kunt u de weg wijzen? Ik zoek de Beverstraat.

, dan zit u wel in de verkeerde . U kunt het beste lijn 3 nemen, deandere kant van de weg, richting . Precies hier tegenover.- O, maar ik ben de auto.Dan moet u even keren. u de borden 'MaastunneF. Voorbij de Maastunnel

u op een plein. Daar gaat u rechts. Dan komt u op een vrij endrukke weg. Na ongeveer een kilometer u langs een grote kerk. Daar buigt

weg scherp naar links. Dan moet u eerste straat rechts hebben. Het bestekunt daar nog een keer vragen naar de . Ik geloof dat er aan het begin

die weg ook een bord staat met plattegrond van dat gebied. Succes!

O, kijk, op de hoek staat dat bord waarover meneer sprak.- Ik zie niets.Daar met grote letter I van Informatie. Er is ook voldoende plaats voor deauto. Ik daar even om te kijken hoe we de Beverstraat moeten rijden.Hier is een lijst met de namen van de straten , die ligt in B3.- Ja, ik heb gevonden. We bevinden ons hier, op dit . Zie je, dit is deplaats waar staan. Eerst rechtdoor, voorbij dat groene veld, tweede straatlinks en dan de eerste rechts. Dat moeten we proberen te onthouden.

Geef antwoord:

1. Kun je de weg van school naar jouw huis wijzen?2. Vraag eens de weg naar een supermarkt in de buurt.3. Maak een plattegrond van de omgeving en laat zien waar je zit.4. Waar bevindt zich een plattegrond of bord met Informatie over jouw stad of buurt?

86

14- Waar is...?

Grammatica (11)

Ik wil, kan, mag en zal Nederlands leren.Jij wil(t), kan (kunt), mag en zal (zult) ook Nederlands leren.Ook Anne wil, kan, mag en zal Nederlands leren.Wij willen, kunnen, mogen en zullen allemaal Nederlands leren.

Vul in of aan:

Mevrouw, m ag

K_

• W _

helemaal.

Zuidplein gaat, z_

ik u wat vragen? Ik moet naar een supermarkt.

. u mij zeggen waar ik die k vinden?

u naar een grote supermarkt w u van alles

. kopen? Die is hier.

. winkel. Het sp_

. u wel een gr_

. in de buurt. Er is hier

me. Maar als u richting

supermarkt vinden.

kr_

. je als buitenlander in Nederland gemakkelijk een baan

- Dat hangt af. De vraag is wat iemand w_

K je al goed Nederlands? Dan z

. en kan.

moeilijk zijn om werk.

. het niet zo

. vinden. En wat voor werk w_

je doen? Bovendien: hoeveel uur per week Ie

mensen nog studeren, w_

een p uur per week.

_ je werken? Jonge

. vaak een baantje voor

Mag i

verg

w

in Nederland werken? Nee, alleen als je een

. hebt om te werken m het. Heb je die niet en

moeten (aan)vragen.

. je toch werken, dan z_ . je zo n vergunning

Les 15 In het weekend

In het weekend

1 - Wat heb je het afgelopen weekend gedaan}Ik heb een druk weekend gehad. Eerst heb ik boodschappen gedaan op de markt. Ikheb groenten, vis en fruit gekocht. Op weg naar huis heb ik ergens midden op straatbloemen gekocht voor een vriendin.

5 - En 's avonds? Ik was van plan bij je langs te gaan. Ik heb gebeld, maar je bleek nietthuis.Ik was bij die vriendin op bezoek. Ze is net terug van vakantie.- Waar is ze naartoe geweest?Naar Egypte. Toevallig ben ik daar ook pas geweest.

10 - Jullie hebben vast en zeker de hele avond over de vakantie gepraat.}2L, we hebben elkaar uitgebreid over onze ervaringen verteld. Een leuk onderwerp vangesprek. We hebben ook foto's bekeken die zij tijdens haar reis heeft gemaakt. En ik hebmijn foto's laten zien.- Hebben jullie niet dezelfde reis gemaakt?

15 Nee, zij reisde alleen, ik was met een groep. Dan ben je een stuk minder vrij. Maar hetschijnt de beste manier te zijn om veel te zien. We hadden een vol programma. Ik hebhier wat foto's van de hele groep. Kijk, die vrouw in het midden had de leiding. Achterons staat een gebouw... hoe noemen ze dat ook al weer? Ik vergeet het telkens, ik kan denaam niet onthouden. Maar een interessant land, hoor. Het heeft grote indruk op mij

20 gemaakt. Het was de moeite waard. Ben jij er ooit geweest?- Nee. Wij gaan meestal naar China. Daar komt mijn vrouw vandaan.Maar daarover vertel ik een andere keer wel meer.

5> In het weekend

313 afgelopen814 gedaan815 gehad816 groentengl 7 gekochtgig op weg naar

319 bloemen820 langs (-gaan)821 gebeld822 bleek823 op bezoek824 net825 naartoe826 Egypte827 toevallig828 pas (= net)829 vast en zeker830 avond (de)831 over832 gepraat (over)833 elkaar834 uitgebreid835 ervaringen

836 verteld837 leuk838 onderwerp (het)839 gesprek (het)840 foto's841 bekeken842 tijdens843 laten (- zien)844 dezelfde845 reisde846 groep847 een stuk (• ...-er)848 minder849 schijnt850 manier (de)851 hadden852 programma (het)853 vrouw (de)854 midden (het)855 had856 leiding (de)857 achter858 gebouw (het)859 vergeet860 telkens861 interessant862 hoor863 indruk (de)864 de moeite waard865 ooit866 daar... vandaan867 daarover

lastdonehadvegetablesboughton the way

flowersvisityouphoned, called, rangwere (appeared)visitingjust-(to)Egyptcoincidentallyjustundoubtedlyeveningabout (over)talked (about)each otherat length, all aboutexperiences

toldnice, pleasantsubjectdiscussionphotosseenduringshownthe sametravelledgroupalotlesssupposed to bethe wayhadprogrammewomanmiddlewas (had)in chargebehindbuildingforgettingeach timeinteresti ngyou knowimpressionworth iteverfrom thereabout that

dernierfaiteulégumesachetésur lecheminduretourfleursvenir chez toitéléphoneil s'avérait queen visitejusteoüEgyptepar hasardjustesürementsoireesurparlé (de)mutuellementde maniere détaiiléeexperiences

racontéagréablesujetconversationphotosregardependantfait (- voir)ie mêmevoyageaitgroupebeaucoupmoinsparaftmaniereavionsprogrammefemmemilieuavaitchargederriérebatimentoublietout Ie tempsinteressant

impression9a valait la peinejamaisc'estdelè quevient..surcela

vergangenengemachtgehabtGemüsegekauftaufdemWegnach

Blumenvorbeigehenangerufenschienstzu BesuchgeradehinAgyptenzufa'HiggeradeganzgewissAbendübergesprocheneinanderausgebreitetErfahrungen

erzahltnettesThemaGesprachFotosangeschautwahrendsehen lassendieselbereisteGruppeein StückwenïgerscheintArthattenProgrammFrauMittehatteFührunghinterGebaudevergessestandiginteressantesganz gewissEindruckMühe wertjemalsdaherdarüber

gecenyaptmolmaksebzelersatmaldim-dij-e giderken

ci^ekleryanina/yamndatelefon ettimanlasjimakziyarette olmakyeninereyeMisirtesadüfenaz zaman öncemutlakaaks.amhakkmdakonustukbirbirineaynntili, enineboyunaizlenimler, baslangecenleranlattikgüzel, hos,, zevklikonukonu^mafotograflar, resimlerbaktiksirasinda, esnasindaetmek, yapmakayniseyahatettigrupbirazdahaazgörünmeks.ekil, yöntemsahip olmakprogrambayan, kadinortasahip olmakrehberlik, kilavuzlukarka tarafbina,yapiunutuyorumhep, sürekliilginc, enteresanyanietki, tesirzahmetede|erhiïoradan, oralio konuda

U I

j

/ ï

s ;R \ \

89

5- In het weekend

In het weekend

- Wat heb je het afgelopen gedaan?Ik heb een druk weekend gehad heb ik boodschappen gedaan op de markt.

heb groenten, vis en fruit gekocht. Op naar huis heb ik ergens midden opbloemen gekocht voor een vriendin.

- En 's ? Ik was van plan bij je langs gaan. Ik heb gebeld, maar je bleekthuis.

Ik was bij die vriendin op . Ze is net terug van vakantie.- Waar ze naartoe geweest?Naar Egypte. Toevallig ben daar ook pas geweest.- Jullie hebben vast zeker de hele avond over de vakantie .fa, we hebben elkaar uitgebreid over onze verteld. Een leuk onderwerp vangesprek. We ook foto's bekeken die zij tijdens reis heeft gemaakt. En ikheb mijn 's laten zien.- Hebben jullie niet dezelfde gemaakt?Nee, zij reisde alleen, ik was een groep. Dan ben je een stuk vrij. Maarhet schijnt de beste manier zijn om veel te zien. We hadden volprogramma. Ik heb hier wat foto's de hele groep. Kijk, die vrouw inmidden had de leiding. Achter ons staat gebouw... hoe noemen ze dat ook al

? Ik vergeet het telkens, ik kan de niet onthouden. Maar een interessantland, hoor. heeft grote indruk op mij gemaakt. Het de moeite waard. Benjij er ooit ?- Nee. Wij gaan meestal naar China. Daar mijn vrouw vandaan.Maar daarover vertel ik andere keer wel meer.

Geef antwoord:

1. Wat heb jij het afgelopen weekend gedaan?2. Welke landen vind jij mooi of interessant (bijvoorbeeld voor een vakantie)?3. Vertel iets over jouw ervaringen tijdens een reis of vakantie.

90

15. In het weekend

Grammatica (13, 30)

hebben (gedaan, gekeken, ...)Wat heb je in het weekend gedaan? Ik heb eerst tv gekeken en daarna meteen vriendin foto's bekeken. Ze heeft op vakantie veel foto's genomen. Zeheeft niet alleen foto's gemaakt, maar ook foto's gekocht. We hebben elkaarover onze vakanties verteld en over vroeger gepraat. Daarna hebben wevrienden gebeld.

zijn (gekomen, gebleven, ...)Een paar uur later zijn onze vrienden gekomen. We zijn begonnen met etenom 9 uur en we zijn geëindigd om 12 uur. Iedereen is de hele avondgebleven. Bijna iedereen is laat vertrokken. We waren de tijd vergeten.Zelf ben ik pas in de nacht naar huis gegaan.

Vul in of aan:V

Ben je dit jaar nog op vakantie geweest? Ja, ik . met

mijn vriendin in China geweest. Een m land! Hoe lang

, jullie er geweest? Drie we . We hebben veel

ged__ . Eerst zijn we naar Beijing geg . Daar

we begonnen met onze reis. In vier da_ hebben we

de hele stad bek, . Daarna hebben we de trein naar een stad in/het

zuiden gen___

Welke stad? Iemand heeft het me vert , maar ik de

naam vergeten. Daar we drie dagen gebleven. En toen

we nog een week in een dorp gezeten. Wat hebben we veel

gez ! Ik ook veel foto's gemaakt. Mijn vriendin

vooral veel mooie kleren gek !

Les 16 Retourtje Rotterdam

Retourtje Rotterdam

1 Goedemiddag, een retourtje Rotterdam alstublieft, tweede klas, met korting.- Zeven vijftig (7,50).Alstublieft. Kunt u mij zeggen hoe laat de trein vertrekt?- Drie minuten over twee. /

5 En van welk perron?- Spoor 7A. Als u snel bent, haalt u de trein nog.Dank u wel voor de informatie.

Meneer, kunt u mij even helpen} Hoe werkt zo'n automaat?10 - Waar wilt u heen?

Naar Den Haag.- Nou, hier ziet u een lijst met alle stations. Achter Den Haag staat 2500.U drukt op 2 - 5 - o - o. Kijk, nu verschijnt Den Haag in het venster.Dan drukt u op 'tweede klas', vervolgens op 'alleen vandaag geldig.

15 Tenslotte drukt u op 'met korting' of'zonder korting'.Hoe betaalt u, contant of met een pinpas}Met m'n pinpas.- Kijk hier staat het bedrag. U drukt op 'ja' als het bedrag juist is.Fijn, dank u wel voor uw hulp.

21 Een kaartje voor de trein koop je op het station, meestal bij de automaat, soms bij hetloket. In de toekomst verdwijnt waarschijnlijk het loket. In elk geval op een klein station.Een kaartje kun je ook in de trein kopen. Dan betaal je wel eenjlink bedrag extra. Meteen voordeel-uren-kaart krijg je 40 procent (%) korting. Maar die geldt door de week alleen

25 na negen uur 's ochtends. Gedurende het weekend is de kaart de hele dag geldig.

Een strippenkaart voor de bus of de tram koop je op het station. Maar daarvoor kun jeook terecht op het postkantoor. In de bus of tram betaal je een stuk meer.- Hoe werkt een strippenkaart?

30 Je gebruikt minstens twee strippen. Dat is voor de kortste afstand. Hoe verder je reist,hoe meer strippen je gebruikt. Er is een vaste relatie tussen afstand en aantal strippen.

i6. Retourtje Rotterdam

868 retourtje (het)869 goedemiddag870 klas (de)871 korting (de)g72 perron (het)873 spoor (het)874 haalt875 dank u welg76 helpen877 werkt878 automaat (de)

879 ziet880 stations881 drukt882 verschijnt883 venster (het)884 vervolgens

886 tenslotte887 betaalt888 contant889 pinpas (de)890 bedrag (het)891 juist892 fijn893 hulp (de)894 kaartje (het)895 koop896 loket (het)897 verdwijnt898 waarschijnlijk899 elk900 geval (het) (in elk -)901 kun902 flink903 extra904 voordeel-uren-kaart

(de)905 krijg906 procent (het)907 geldt908 door de week909 gedurende910 kaart (de)911 strippenkaart (de)912 daarvoor913 postkantoor (het)914 gebruikt915 minstens916 strippen

917 kortste918 afstand (de)919 hoe... hoe920 reist921 vaste922 relatie (de)

returngood afternoonclassreductionplatformplatform (track)catchthankyouhelpworkvending machine

seestationspressappearswindowafterwardsvalidfinallypay(in) cashPIN passamountcorrectgoodhelpticketbuyticket officedisappearprobablyanycasecanquite a lotmoreoff-peak pass

getpercentvalidon week daysduringpassthe strip (zone) ticketfor thatpost officeuseat leaststrips

shortestdistancethe... the (comp.)travelfixedrelationship

retourbonjourclasserabaisquaivoieattrapezmerciaiderfonctionnedistributeurautomatiquevoyezgarespressezparaïtcadranensuitevalablefinalementpayezen espècescarte bancairemontantcorrectmerciaideticketachètesguichetdisparaftprobablement

danstous lescaspeuxassez élevésupplément

recoispou reentvalablependant la semainependantticket

pourcelabureau des postesemploiesau moinsbandes

Ie pluscourtdistanceplus... plusvoyagesfixerelation

RückfahrscheinCutenTagKlasseErma£igungBahnsteigCleisbekommendanke sehrhelfenfunktioniertAutomat

sehenBahnhöfendrückenerscheintFensterdanachguitigschlieilichbezahlenbarScheckkarteBetragrichtigschönHilfeFahrscheinkaufSchalterverschwindetwahrscheinlichjedemFallkannanstandigenextraSondertarif

erhaltProzentgiltinderWochewahrendFahrscheinStreifenkartedafürPostamtbenötigtmindestensStreifen

kürzesteEntfernungje (weiter),je (mehr)fahrtfesteVerbindung

gidis,-dönüs, biletiiyigünlersmifindirimliperonperonyetisjrsiniztes.ekkürederimyardim etmekisjemek, cahs,makotomat

görüyorsunuzdemiryolu istasyonlaribasarsiniz, tusjarsimzgözüküyor, yaziyorekranpesjndengegerlison olarak, sonundaödüyorsunuznakitbanka kartimebla|dogrupeki, gok iyiyardimbiletsatmalirsingis.eyokolur, kaldinlirbelkiherhal, durum-ebilmekoldukc.afazla, ekstraindirimli saatler abonekartialirsmyüzdegecerlihafta i^indesüresinceabone karti

onun icinpostanekuUamrsinen azbilet üzerindedamgalanan kareleren kisamesafene kadar... o kadarseyahat etmeksabitiliski

93

i6. Retourtje Rotterdam

Retourtje Rotterdam

Goedemiddag, retourtje Rotterdam alstublieft, tweede klas, met korting.vijftig (7,50).

Alstublieft. Kunt u mij _____ hoe laat de trein vertrekt?- Drie minuten twee.En van welk perron?- Spoor 7A. u snel bent, haalt u de trein .Dank u wel voor de informatie.

Meneer, u mij even helpen? Hoe werkt zo' automaat?- Waar wilt u heen?Naar Den .- Nou, hier ziet u een lijst met stations. Achter Den Haag staat 2500.U op 2 - 5 - o - o. Kijk, nu Den Haag in het venster.Dan drukt op 'tweede klas', vervolgens op 'alleen vandaag '.Tenslotte drukt u op 'met korting' of' korting'.Hoe betaalt u, contant of met pinpas?Met m'n pinpas.- Kijk hier het bedrag. U drukt op 'ja' als bedrag juist is.Fijn, dank u wel uw hulp.

Een kaartje voor de trein je op het station, meestal bij de , soms bij hetloket. In de toekomst waarschijnlijk het loket. In elk geval op kleinstation.Een kaartje kun je ook de trein kopen. Dan betaal je wel flink bedragextra. Met een voordeel-uren- krijg je 40 procent (%) korting. Maar geldtdoor de week alleen na negen 's ochtends.Gedurende het weekend is de de hele dag geldig.

Een strippenkaart voor bus of de tram koop je op station. Maar daarvoorkun je ook terecht het postkantoor. In de bus of tram je een stuk meer.- Hoe werkt een ?Je gebruikt minstens twee strippen. Dat is de kortste afstand. Hoe verder je reist

meer strippen je gebruikt. Er is een relatie tussen afstand en aantalstrippen.

94

i6. Retourtje Rotterdam

Geef antwoord:

1. Hoe werkt de kaartjesautomaat op het station?2. Waarom verdwijnen op veel stations de loketten?3. Wat zijn de Voordeeluren7?4. Hoe werkt de strippenkaart?

Grammatica (14, 15)

Je koopt een treinkaartje op het station.Op het station koop je een kaartje.Als je een kaartje in de trein koopt, betaal je extra.Sommige mensen hebben een voordeel-uren-kaart.Ik denk dat mensen zo'n kaart hebben om goedkoper te reizen.Het is voor negen uur erg druk in de trein. Die kaart is dan niet geldig.Omdat het voor negen uur zo druk is, is die kaart dus niet geldig!

Vul in of aan, zet in de juiste vorm en volgorde:V

Mevrouw, weet u

(wanneer - vertrekken - de treinen naar Rotterdam)

Elk kwartier. Over twee minuten

(de volgende trein - gaat).

Als u via die kant gaat, . (u - haalt - hem - nog)

Ik moet een kaartje k bij de automaat omdat

. (het loket - is - niet open)

Waarom sluiten de lo zo vroeg?

Misschien, omdat .

(er - reizen - 's avonds - weinig mensen - met de trein)

En, omdat .

(het kopen bij de automaat - gaat - heel gemakkelijk)

95

Les 17 De dokter

De dokter

i De telefoon bij de dokter, de heer Jansen, gaat. De assistente neemt op.- Met de assistente van dokter Jansen.Goedemorgen, u spreekt met Springer.- Goedemorgen, wat kan ik voor u doen?

5 Ik bel voor mijn vrouw. Zij is patiënt bij u. Ze voelt zich al een paar dagen erg slechtIk wil haar graag door de huisarts laten onderzoeken. Kan ik nu een afspraak voor haarmaken?- Eh, even kijken. Ze kan om half twee op het spreekuur komen.O, ik zou graag willen dat de dokter bij ons langskomt.

io - Dat wordt moeilijk. Lukt het echt niet om op het spreekuur te komen?Ik ben bang van niet. Ze kan bijna niet lopen van de pijn.- Een ogenblikje. Ik zal even overleggen met dokter Jansen.

Mijnheer Springer, met dokter Jansen. Uw vrouw is ziek, begrijp ik. Wat is er preciesis met haar aan de hand}

- Ze heeft vreselijk veel pijn, vooral in haar hoofd. Het houdt maar niet op. En ze heeft altwee nachten niet geslapen. Haar gezicht is ook helemaal rood.Heeft ze koorts"?- Eh, wat bedoelt u?

20 Hebt u haar temperatuur opgenomen}- Ja, ja, ja, ze heeft 40.2! Dat is toch ernstig}Dat is inderdaad zeer hoog. Ik kom zo snel mogelijk even langs, rond half zes denk ik.- O fijn. Wat kan ik ondertussen voor haar doen?Niks bijzonders. Geeft u haar in ieder geval voldoende te drinken.

25 - Goed, dat zal ik doen. Dank u wel dokter. Tot straks.

17. De dokter

523 dokter (de)924 heer(de)925 gaat926 assistente (de)927 neemt op928 goedemorgen929 bel930 patiënt (de)931 voelt (-zich)932 zich933 slecht934 haar935 door936 huisarts (de)937 laten938 onderzoeken939 afspraak (de)940 spreekuur (het)

941' zou.. . willen942 langskomt943 bang944 van niet945 lopen946 van947 pijn (de)948 ogenblikje (het)949 zal950 overleggen951 ziek952 begrijp953 aan de hand954 vreselijk955 hoofd (het)956 houdt... op957 nachten958 geslapen959 gezicht (het)960 rood961 koorts (de)962 temperatuur (de)963 opgenomen964 toch965 ernstig966 inderdaad967 zeer968 hoog969 kom.. . langs970 zo... mogelijk

971 denk972 niks973 bijzonders974 ieder975 tot straks

doctorMrringsassistantanswers (picks up)good morningam ringingpatiënthas been feeling- (him or herself)badherbygeneral practitionerallowexamineappointmentsurgery

would likepasses by, visitsafraidnotwalkbecause ofpainmomentshall

talkwithillunderstand(sthg.) is wrongawfulhead(doesn't) stopnightssleptfaceredfevertemperaturetakenisn't itseriousindeedveryhighco me to youas (quickly as)possiblethinknothingin particulareach/every (any)til l later

médecinmonsieursonneassistanterépondbonjourtéléphonepatiëntesent (se -)semallaparmédecin de familiefaireexaminerrendez-vousheures deconsultationje voudraisviennepeurque nonmarchera causedouleurmomentconsulteraiconsulteraimaladecomprendsqu'est-cequi se passéterriblementtêtene s'arrête pasnuitsdormivisagerougefièvretemperatureprispourtantgravecertainementtreshauteviendraiaussi ...que possible

penserienparticulier(en tout cas)a bientot

ArztHerrnklingeltArzthelferinhebtabGuten Morgenrufe anPatientinfühltsichschlechtsievomHaus'arztlassenuntersuchenTerminSprechstunde

möchtevorbeikommtbefürchtedas geht nichtgehenvorSchmerzenMomentchenwerd eüberlegenkrankverstehelosfurchtbarKopfhort aufNachtegeschlafenGesichtrotFieberTemperaturgemessendochbedenklichin der ïa tsehrhochkommevorbeiso.. . möglich

denkenichtsbesondersjedembis nachher

hekim, doktorbayC,aliyorasistan»yardimcialiyorgünaydintelefon ediyorumha stahissediyor {kendi)kendikötü, rahatsizonu (kadin)tarafmdanevdoktoru-ayim/-eyimmuayene etmekrandevumuayene saati

isterdimgelmekkorkmaolmazyürümek-dan/-denagnbir saniye-yim/-yimgörüs,mek, dan^makhasta, rahatsizanliyorumeldeki ilefeci, dehs,etliba5, kafadinmiyor, durmuyorgeceleruyumus, oimakyüz, ^ehrèkirmiziates, yüksekligiates, derecesiöl^müs, olmakdegil mi?ciddi, vahimdogru, öyle9okyüksekgeliyorummümkün oldugunca

samrimhi^:özel, hususiherbirazdan görüs,meküzere

97

7- De dokter

De dokter

De telefoon bij de dokter, de Jansen, gaat. De assistente neemt op.- Met de van dokter Jansen.Goedemorgen, u spreekt Springer.- Goedemorgen, wat kan ik voor u doen?

bel voor mijn vrouw. Zij is patiënt u. Ze voelt zich al een paar ergslecht. Ik wil haar graag door huisarts laten onderzoeken.Kan ik nu een voor haar maken?- Eh, even kijken. Ze om half twee op het spreekuur komen.

, ik zou graag willen dat de dokter _____ ons langskomt.- Dat wordt moeilijk. Lukt het niet om op het spreekuur te komen?Ik bang van niet. Ze kan bijna niet van de pijn.- Een ogenblikje. Ik zal overleggen met dokter Jansen.

Mijnheer Springer, met Jansen. Uw vrouw is ziek, begrijp ik. is er preciesmet haar aan de ?- Ze heeft vreselijk veel pijn, vooral in hoofd. Het houdt maar niet op. Enheeft al twee nachten niet geslapen. Haar is ook helemaal rood.Heeft ze koorts?- , wat bedoelt u?Hebt u haar temperatuur ?- Ja, ja, ja, ze heeft 40.2! Dat toch ernstig?Dat is inderdaad zeer hoog. kom zo snel mogelijk even langs, rond zesdenk ik.- O fijn. Wat kan ondertussen voor haar doen?Niks bijzonders. Geeft haar in ieder geval voldoende te drinken.- , dat zal ik doen. Dank u wel. . Tot straks.

Geef antwoord:

1. Ben je ooit ernstig ziek geweest? Wat was er met jou aan de hand?2. Wat moet je doen voordat je naar de dokter gaat?3. Wat voel je als je koorts hebt?4. In welke gevallen komt een dokter bij je langs in Nederland?

98

7- De dokter

Grammatica (16)

nemen - opnemen

Eva neemt meestal de trein.Gisteren heeft ze de bus genomen.Als ze de trein neemt, komt ze op tijd.Maar als de trein niet rijdt, moet ze de bus wel nemen.Anders hoeft ze de bus niet te nemen.

Meneer Springer neemt de temperatuur van z'n vrouw op.Gisteren heeft hij ook haar temperatuur opgenomen.Als hij de temperatuur opneemt, blijkt hoe ziek zij is.Daarom moet hij de temperatuur vaak opnemen.Als ze beter is, hoeft hij die niet meer op te nemen.

Vul in of aan:

Mijn vrouw is ziek. Ze voelt zich al een paar dagen slecht. Ik wil graag

dat de dokter onderzoekt. Kunt u vragen of hij bij

even wacht, zal ik.

. langs komt? Dat wordt moeilijk,. . is erg druk. Als u

. langs om.

laat in de middag. Hoe laat

uur. Maar vandaag ben ik niet om zeven uur .

Ik koorts. Hebt u uw temperatuur.

. vragen of hij tijd heeft. Ja, de dokter komt bij

vrouw te onderzoeken. Het wordt wel

u meestal .

ben,. . ik altijd mijn temperatuur.

je temperatuur.

. ? Om zeven

_. Ik ben namelijk ziek.

? Ja, als ik ziek

. Het is belangrijk

. Als je ziek

. temperatuur ook opgenomen. Ze heeft

bent, moet je altijd je temperatuur.

ziek. Ik heb

h koorts. De dokter komt straks langs om _

onderzoeken. Ik denk dat ze wel een paar dagen in bed moet.

_. Mijn dochter is trouwens ook

.te

99

Les 18 Familie

10

20

Familie

Kom jij uit een groot gezin?- Mijn ouders hebben zes kinderen. Ik heb drie broers en twee zusters.Woont jouw familie ook in Nederland?- Alleen mijn jongste zus. Zij is getrouwd met een Nederlander.Daardoor kent ze beter Nederlands dan ik. Ze hebben drie kinderen, twee jongens eneen meisje. Maar de rest van mijn familie woont niet in Nederland.Ga je vaak bij je zus op bezoek?- Ja, ik help haar regelmatig met de kinderen. Zij heeft het erg druk, want ze werkt vierdagen per week.Leven je beide ouders nog?- Gelukkig wel. Ze zijn nog gezond en flink, ze zorgen voor zichzelf.Maar onlangs zijn ze wel gestopt met werken. Mijn vader had een klein bedrijf "waar zekleding maken. Hij heeft het bedrijf verkocht. Nu zijn ze van plan spoedig naarNederland te komen voor een vakantie. Ik hoop dat ze een paar weken blijven. Ik hebze al zo lang niet gezien.En heb je nog grootouders?- Die zijn helaas gestorven toen ik klein was. Ik heb ze nauwelijks gekend. Dat vind ikjammer. Grootouders spelen een belangrijke rol in de familie, althans in onze cultuur.Iedereen houdt rekening met hun ideeën en opvattingen. Zij hebben veel gezag, net alsde ouders. Die kunnen zelfs bepalen met wie je moet trouwen. Kun je je dat voorstellen?Of vind je het een slechte zaak dat de ouders over zulke zaken beslissen?Wat is jouw mening hierover?

1OO

976

9779789799S0

981982983984985986987

9èS

989990991

9929939949959969979989991000

1001

1002

1003

1004

1005

1006

1007

1008

1009

1010

1011

1012

1013

1014

1015

1016

1017

1018

1019

1020

1021

1022

1023

1024

1025

1026

i8. Familie

oudersbroerszustersjongstezus (de)jongensrest (de)help

regelmatigleven

beidegelukkiggezond

flinkzorgen (voor)zichzelfonlangsgestoptvader (de)

bedrijf (het)kleding (de)verkochtspoedighoopzegeziengrootouders

helaasgestorventoengekendjammerspelen (- een rol)belangrijkerol (de)althanscultuur (de)houdt rekening (met)

ideeënopvattingengezag (het)bepalen

trouwenvoorstellen

(kunjeje-?)slechtezaak (de)zulkezakenbeslissenmening (de)hierover

parentsbrotherssistersyoungestsisterboysresthelpoftenalivebothfortunatelyhealthy

fitlook afterthemselvesnot long agostoppedfatherbusinessclothessoldsoonhopethemseengrandparents

unfortunatelydiedwhenknown

apityplay (- a part)importantpart, roleat leastculturetakes into account

ideasviewsauthoritydetermine

marryimagine (canyou?)

badthingsuchmattersdecideopinionaboutthis

parentsfrèressoeursIe plus jeunesoeurgarconsresteaideregulièrementsonten vietous les deuxheureusementen bonne santé

en formes'occupentd'eux-mêmesdepuis peuarrêtéspèreentreprise

habillementvendubientötespèrelesvusgrands-parents

hélasmortsquandconnusdommagejouent (- un role)importantroledu moinsculturetenircompte (de)

ideesconceptionsautoritédécider

temarierimaginer (tu peuxtel'imaginer?)mauvaiseaffairetellesaffairesdécidentopiniona ce sujet

ElternBrüderSchwesternjüngsteSchwesterjungenResthelferegelmatiglebenbeiden

glücklicherweisegesund

rustigsorgensich selbstkürzlichaufgehörtVaterBetriebBekleidungverkauftbaldhoffesiegesehenGroSeltern

leidergestorbenalsgekanntschadespielen (eine Rolle)wichtigeRollejedenfallsKulturnimmt Rücksicht(auf)IdeenAuffassungenAnsehenbestimmen

heiratenvorstellen

schlechteSachesolcheDingeentscheidenMeinunghierüber

anne-baba, ebeveynerkek kardesjerkizkardesjeren kücükkizkardes,oglan cocuklangeriye kalanyardirn ederimdüzenli olarakhayatta olmakikisis,ükürlerolsunsaglikh, sihhatiyerindeaktif, etkinbakarlarkendi kendilerinebir süreöncebirakmis, olmakbabaisjetme, is yerielbise, giysisatti, satildiyakin zamandaumarimonlar

görmüs, olmakbüyükbaba-büyükannemaalesef

ölmü§ olmakikentammis, olmakyazik(rol) oynamakönemlirol, isjeven azindankültürdikkatealmak,gözönünde tutmakdüs.ünce!ergörüsjerotoritebelirlerler, tayinederlerevlenmekkavrayabimek,anlayabilimek

yanlis,, kötüs,ey, du rumböylesidurumlar, konularkararlas,tirmakdüs,üncebu konuda

jUiVl

TOT

iS. Familie

Familie

Kom jij uit een gezin?- Mijn ouders hebben zes kinderen. Ik drie broers en twee zusters.Woont jouw ook in Nederland?- Alleen mijn jongste zus. is getrouwd met een Nederlander.Daardoor kent beter Nederlands dan ik. Ze hebben drie , twee jongens eneen meisje. Maar de van mijn familie woont niet in Nederland.

je vaak bij je zus op bezoek?- , ik help haar regelmatig met de kinderen. heeft het erg druk, want zewerkt dagen per week.Leven je beide ouders ?- Gelukkig wel. Ze zijn nog gezond en , ze zorgen voor zichzelf.Maar onlangs zijn wel gestopt met werken. Mijn vader had klein bedrijfwaar ze kleding maken. Hij het bedrijf verkocht. Nu zijn ze van spoedignaar Nederland te komen voor een . Ik hoop dat ze een paar weken . Ikheb ze al zo lang niet .En heb je nog grootouders?- Die zijn gestorven toen ik klein was. Ik heb nauwelijks gekend. Datvind ik jammer. Grootouders een belangrijke rol in de familie, althans .onze cultuur. Iedereen houdt rekening met hun en opvattingen. Zij hebben veelgezag, net de ouders. Die kunnen zelfs bepalen met je moet trouwen.Kun je je dat ?Of vind je het een slechte zaak de ouders over zulke zaken beslissen?Wat jouw mening hierover?

Geef antwoord:

1. Kom je uit een groot gezin?2. Heb je familie in Nederland of in andere landen in Europa?3. Vind je familie belangrijk? Waarom wel/niet?4. Welke rol spelen de ouders en de grootouders in jouw land?

1O2

i8 . Familie

Grammatica (6)

Mijn ouders hebben drie kinderen: Jan, Wim en Marlies. Jan is hun oudste kind enMarlies hun jongste. Ik ben Wim. Ik ben dus jonger dan Jan, maar ouder dan Marlies.Ik heb maar één zus. Ik had liever meer zussen gehad.Mijn vader had het liefst alleen dochters gehad.

Vul in of aan:v

Hoe groot is het gezin waar jij uit komt?

- Vrij groot. Ik heb twee b en twee zusters. Zij zijn allemaal

o dan ik. Ik ben namelijk de j .

- En wonen je b en zusters ook in Nederland?

- Alleen mijn o broer en zus. Die wonen hier al veel

1 dan ik. Mijn broer woont hier het : al bijna tienj • •

Zijn de gez tegenwoordig gr of

kl dan vroeger? In sommige landen hebben vr

nog altijd erg veel k . In Afrika zijn de gez het

gr , . Daar hebben vr de m

kinderen. Maar in het algemeen krijgen zij nu m kinderen dan

vroeger.

In het westen zijn de m gezinnen klein. Meisjes

w graag eerst studeren of werken. Ze krijgen op oudere leeftijd hun

e kind. En dat betekent ook dat ze vaak meer dan

twee k krijgen. Sommige vrouwen willen zelfs helemaal

kind. In andere landen vinden vrouwen het b r

om op jonge leeftijd kinderen te krijgen.

103

Les 19 Het postkantoor

Het postkantoor

1 Even kijken of de post al langs is geweest.Ja, inderdaad. Er is een brief aangekomen en een bericht van een aangetekend stuk.Hm, ze hebben niemand thuis getroffen. Vanavond wordt het stuk opnieuw aangeboden,tussen 18.00 en 20.00 uur, aldus het bericht Ik denk dat ik het stuk zelf ga halen.

5 Ik moet toch naar het postkantoor om postzegels te kopen. We hebben trouwens ookgeld nodig. Dan ga ik meteen langs de bank om geld uit de muur te halen.- Wat bedoel je met 'geld uit de muur halen'?O, die uitdrukking betekent: geld halen uit een automaat. Die zit buiten, in de muur vaneen bank.

10 - Hoe werkt zo'n automaat?Ongeveer als een kqffieautomaat. In plaats van geld stop je je pinpas in de gleuf, je druktop een paar toetsen en even later komt er geld uit in plaats van koffie. Er staat vast ookwel zo'n automaat bij het postkantoor. Dan hoefik niet ook nog naar onze eigen bankte rijden.

16 Dag meneer, waarmee kan ik u van dienst zijn?- Ik heb een bericht van een aangetekend stuk gekregen.Een ogenblik, ik ga het voor u pakken.Alstublieft. Wilt u hier tekenen en mag ik even uw paspoort of rijbewijs zien?

20 Dank u wel, hier is uw paspoort weer terug.- Ik heb ook postzegels nodig. Hoeveel moet er op een brief naarSpanje? Ik wil hem aangetekend versturen, of nee, ik bedoel per expresse. Hoeveel kostdat extra?Hoe zwaar is uw brief? Ik zal hem even voor u wegen. Kijk hier hangt een lijst met alle

25 tarieven, waarop precies staat wat het kost.- O ja, ook nog graag een strippenkaart.Alstublieft.- Dank u wel.

30 Op het postkantoor kun je tevens terecht om rekeningen te betalen of om geld te halen,net als op een bank. Het postkantoor heet daarom tegenwoordig de 'postbank'. En alsje een nieuwe auto koopt, moet je ook naar het postkantoor. Daar maken ze voor jou depapieren in orde.Die papieren zijn van groot belang. Vergeet dat dus niet, vooral als het een gebruikte

35 auto betreft.

104

ig. Het postkantoor

1027

1028

1029

1030

1031

1032

1033

1034

1035

1036

1037

1038

1039

1040

1041

1042

1043

1044

1045

1046

1047

1048

1049

1050

1051

1052

1053

1054

1055

1056

1057

1058

1059

1060

1061

1062

1063

1064

1065

1066

1067

1068

1069

1070

1071

1072

1073

1074

1075

post (de)brief (de)aangekomenbericht (het)

aangetekendstuk (het)getroffenvanavondopnieuwaangebodenalduspostzegelsga... langsmeteenbank (de)muur (de)bedoeluitdrukking (de)betekentkoffieautomaat (de)stop

gleuf (de)

toetsen (de)later (even -)

er... uit

vastwaarmeevan dienst (zijn)gekregenogenblik (het)pakkentekenenpaspoort (het)rijbewijs (het)versturen

per expressezwaarwegenhangttarieven (het tarief)

tevensrekeningenpostbank (de)nieuwekooptpapierenvan... belang

gebruiktebetreft

postletterarrivedmessageregisteredletter (piece)foundthiseveningagainofferedaccordingstampsgotoimmediatelybank

wallmeanexpressionmeanscoffee machineput

slot

buttons(a little white) later

-out (ofit)

surelywith whichbe of servicereceivedmomentget (it)signpassportdriving licencesend

by expressheavyweighis (hangs)tariffsalso

billsthe post bank

newbuypapersofimportanceused,second-handconcerns

postelettrearrivéeavisrecommandéenvoitrouvéce soirde nouveauprésentéselontimbresiraien mêmetempsbanquemurveut direexpressionsignifiedistributeur de cafémets

fente

touchestard (un peu plus -)

en sort

certainementen quoipuis-je vous aiderre^umomentcherchersignerpasseportpermis de conduireenvoyer

expreslourdepeseri l yatarifségalement

facturesbanque postalenouvelleachètepapiersde... importanced'occasions'il s'agit

PostBriefangekommenBenachrichtigungeingeschriebenen

Sendungangetroffenheute Abendvon neuemangeboten

lautBriefmarkengehe vorbeigleichBankMauermeinstAusdruckbedeutetKaffeeautomatsteckst

Schlitz

Tastenkurzdanach

daraus

bestimmtwomitdienenbekommenAugenblickholenunterschreibenPassFührerscheinversenden

per EilbotenschwerwiegenhangtTarifenzugleichRechnungenPostbankneueskaufstPapierevon Interessegebrauchterbetrifft

postamektupgelmis. olmakbildiri

taahhütlüyazi, postabulmu$ olmakbu aks,amtekrar, yenidentakdim edilmis, olmakböyleposta pullan-ya gideyimhemenbankaduvar

kastetmektabir

anlamindakahve otomatigisokmak (otomatigesokarsm)otomatikte pasosokulacakdeliktusjar

(hemen) sonra,

-dan/-den (para

otomatikten 51 kar)kesin, mutlakahangi konuyardimci (olmak)alrms. olmakbirsaniyealayimimzalamakpasaportsürücü ehliyetigöndermek,postalamakekspres posta ileagirtartayimasilitariflerayni zamandafaturalarpostabankasiyenisatmahrsinevraklarönemlikullamlmis,, ikincielise, ilgili

jbji

J"-J

.-,1 .1 ...^

105

- Het postkantoor

Het postkantoor

Even kijken de post al langs is geweest.Ja, . Er is een brief aangekomen en een van een aangetekend stuk.Hm, ze hebben niemand getroffen. Vanavond wordt het stuk opnieuwaangeboden, _____ 18.00 en 20.00 uur, aldus bericht. Ik denk dat ik het stuk

ga halen. Ik moet toch naar het om postzegels te kopen. We hebbentrouwens geld nodig. Dan ga ik meteen langs bank om geld uit de muurte .- Wat bedoel je met 'geld uit de halen'?O, die uitdrukking betekent: geld halen een automaat. Die zit buiten, in de

van een bank.- Hoe werkt zo'n ?Ongeveer als een koffieautomaat In plaats van stop je je pinpas in de gleuf,

. drukt op een paar toetsen en even komt er geld uit in plaats van.Er staat vast ook wel zo'n bij het postkantoor. Dan hoef ik niet nog naaronze eigen bank te rijden.

_____ meneer, waarmee kan ik u van dienst ?- Ik heb een bericht van een aangetekend gekregen.Een ogenblik, ik ga het voor pakken.Alstublieft. Wilt u hier tekenen en ik even uw paspoort of rijbewijs zien?

u wel, hier is uw paspoort weer .- Ik heb ook postzegels nodig. Hoeveel moet op een brief naar Spanje? Ik wil

aangetekend versturen, of nee, ik bedoel per . Hoeveel kost dat extra?Hoe zwaar is brief? Ik zal hem even voor u . Kijk hier hangt een lijst metalle , waarop precies staat wat het kost.- O , ook nog graag een strippenkaart.Alstublieft.- Dank wel.

Op het postkantoor kun je tevens om rekeningen te betalen of om geldhalen, net als op een bank. Het heet daarom tegenwoordig de 'postbank'. En als

een nieuwe auto koopt, moet je ook het postkantoor. Daar maken ze voorjou papieren in orde. Die papieren zijn van belang. Vergeet dat dus niet,vooral als een gebruikte auto betreft.

106

19- Het postkantoor

Geef antwoord:

1. Hoe laat komt de post bij jou langs? Hoeveel keer per week?2. Op welke punten kun je terecht om geld uit de muur te halen?3. Welke zaken kan men op het postkantoor in orde maken?4. Hoe heb jij contact met je familie en vrienden (per post of op een andere manier)?

Grammatica (30)

Gisteren moest ik naar het postkantoor. Ik had geld nodig.Het was er erg druk.Vandaag moet ik weer naar het postkantoor. Ik heb weer geldnodig. Vandaag is het misschien niet zo druk.

Vul in of aan:v

Gisteren moest ik naar het postkantoor. Ik hjad postzegels nodig voor

een brief. En ik w geld halen. Toen ik op het postkantoor

k , zag ik dat het erg druk was. Er st wel 10 mensen

voor loket. Ik ging achteraan st . Voor mij stond

een Ned meneer. Die b tegen mij te praten. 'Het

d wel lang vandaag/ z hij. Iemand voor ons moet

de p van z'n auto in orde maken. Dat k veel tijd/

Na tien minuten w ik aan de beurt. Ik k tien

postzegels. En ik vr hoeveel er op een br naar

Engeland moet. Daarna g ik geld uit de muur halen. Ik

d m'n pinpas in de gleuf en even 1 kwam er

200 euro uit de automaat. Wat gaat dat toch gemakkelijk!

Ik nog wat boodschappen gedaan en daarna ik

weer naar huis gegaan.

107

Les 20 Uitgaan

Uitgaan

i Hoi Eva. Ben je vanavond vrij? Er draait een leuke film. Heb je zin om mee te gaan?- Ja, gezellig. Hoe heet die film?Uh, even in de krant kijken. De titel is: Millennium. Hij gaat over een jongen die viazijn computer duizend (1000) jaar teruggaat in de tijd.

5 - O, leuk! De vroege of de late voorstelling?Laten we de late nemen. Dan kunnen we eerst nog ergens samen eten.Herinner )eje dat restaurant van de vorige keer waar we zo lekker hebben gegeten? Debioscoop is naast dat restaurant.- Ben je soms jarig?

10 Nee hoor. Ik vind het gewoon leuk om met jou uit te gaan. Ik kom je rond zessen halen.Tot straks.

(Eva en Henk gaan het restaurant binnen ...)Goedenavond. We willen graag eten. Hebt u plaats voor ons, als het kan bij het raam.

is Daar hebben we verleden keer ook gezeten.- Met hoeveel personen bent u?Met z'n tweeën.- Als u even wacht, komt er een tafel vrij bij het raam.Dat is goed. Terwijl we wachten, bekijken we de kaart.

21 (Even later...)- Uw tafel is klaar. U kunt plaats nemen. Hebt u uw keuze al gemaakt?Ja, we willen graag beginnen met Franse uiensoep. Daarna als hoofdgerecht voor haar devis. Ik geef de voorkeur aan vlees. Geeft u mij maar deze schotel.

25 - Wat wilt u drinken?Voor haar een glas witte wijn bij de vis. Voor mij een glas bier. Licht bier graag, niet vandat zware. En brengt u ook maar een fles water.

jat*(Half negen...) x&/

30 Kunt u de rekening brengen? Ik kan toch met mijn creditcard betalen?- Zeker, geen enkel probleem.

io8

1076

1077

1078

1079

1080

1081

1082

1083

1084

1085

1086

1087

1088

1089

1090

1091

1092

1093

1094

1095

1096

1097

1098

1099

1100

1101

1102

1103

1104

1105

1106

1107

1108

1109

1110

1111

1112

1113

1114

1115

1116

1117

1118

1119

1120

1121

1122

1123

1124

1125

1126

1127

20. Uitgaan

uitgaandraaitleukefilm (de)zin (-om)mee... gaankrant (de)titel (de)millennium (het)gaat overcomputer (de)vroegelatevoorstelling (de)herinner (-jeje?)restaurant (het)bioscoop (de)somsjariggewoonzessen (rond -)gaan... binnengoedenavondraam (het)verledengezetenpersonentweeënkomt... vrijterwijl

bekijkenkaart (de)klaarplaats nemenkeuze (de)Franseuiensoep (de)hoofdgerecht (het)voorkeur (geef de - aan)

schotel (de)wittewijn (de)bier (het)lichtzwarebrengtfles (de)rekeningbrengencreditcard (de)enkel (geen -)probleem (het)

goingoutturns (is showing)

nicefilm(would you) like (to)going (with) mepaper

titlemillenniumis aboutcomputerearly

lateshowingdo you rememberrestaurantcinemaby anychancebirthdayjust (ordinary)(around -) sixgo intogood eveningwindowlastsat (were)peoplethetwo (ofus)will befreewhile

look atthe menureadysit downchoice

French

onion soupmain courseprefer

dishwhitewinebeerlightheavybring

bottlethebillbring

credit cardno... at allproblem

sortirtourne

jolifilmenvie (- de)aller avecmoijournal

titremilleniumil s'agitordinateurtottardscéancetu te rappelles?restaurantcinémapar hasardanniversairetoutsimplementvers six heuresentrentbonsoirfenêtredernièreassispersonnesdeuxsera librependant que

consultonsmenuprêteasseyez-vouschoix

frangaisesoupeal'oignonplat principalpréférence(donnerla-a)platblancvinbièrelégereforteapportezbouteilleadditionapportercarte de créditaucun

problème

Ausgehenspieit (Film)lustigerFilmLust (- urn)mitgehenZeitungTitelMilleniumhandelt vonComputer

frühespateVorstellungerinnerst (-du dich)RestaurantKinoetwaCeburtstageinfachurn sechs herumgehen hereinGuten AbendFenster

vergangenesgesessenPersonenzu zweitwird freiwahrend

studierenSpeisekartebereitPlatz nehmenWahlfranzösischeZwiebelsuppeHauptgerichtbevorzuge

PlatteweiE (Wei£wein)WeinBierleichtesschwerenbringenFlascheRechnungbringenKreditkarteeinzigesProblem

eglenmeyecikmakgösterimde olmakgüzel, hos,sinemafilmiistekberabergitmekgazetemans,etmilenyum, yuzyil

hakkindabilgisayarerken

ge?gösterihatirliyor musunrestoran, lokanta

sinemaherhalde, bazendogumgününormal, dogalsaat alti sulan(nda)iceri giriyorlariyi aks,amlar

penceregecenoturmus, olmakkisjler (cx>gul)iki kisjbos,aiacak

-ken (beklerken menukartina da bakanz)bakmakmenu kartihaziryerini almak, oturmakse^me, tercihFransizsogan corbasibas, yemektercih

tabakbeyazs,arap

birahafifagirgetirinizsjs,ehesapgetirmekkredi kartihig sorun degilproblem

IJJ V2 l< .*. „

20. Uitgaan

Uitgaan

Hoi Eva. je vanavond vrij? Er draait een leuke . Heb je zin om mee tegaan?

_, gezellig. Hoe heet die film?Uh, even de krant kijken. De titel is: Millennium. gaat over een jongendie via zijn duizend (iooo) jaar teruggaat in de .- O, leuk! De vroege of de late ?Laten we de late nemen. Dan kunnen eerst nog ergens samen eten.Herinner je dat restaurant van de vorige keer waar zo lekker hebbengegeten? De bioscoop is dat restaurant.- Ben je soms jarig?Nee . Ik vind het gewoon leuk om met uit te gaan. Ik kom je rondhalen. Tot straks.

(Eva en Henk gaan restaurant binnen ...)Goedenavond. We willen graag eten. u plaats voor ons, als het kan hetraam. Daar hebben we verleden keer gezeten.- Met hoeveel personen bent u?Met tweeën.- Als u even wacht, komt een tafel vrij bij het raam.Dat goed. Terwijl we wachten, bekijken we de .

(Even later...)- Uw tafel is klaar. U plaats nemen. Hebt u uw keuze al ?Ja, we willen graag beginnen met Franse . Daarna als hoofdgerecht voor haar devis. geef de voorkeur aan vlees. Geeft u maar deze schotel.- Wat wilt u drinken?

haar een glas witte wijn bij de . Voor mij een glas bier. Licht bier .,niet van dat zware. En brengt u maar een fles water.

(Half negen ...)Kunt de rekening brengen? Ik kan toch met creditcard betalen?- Zeker, geen enkel probleem.

no

20. Uitgaan

Geef antwoord:

1. Welke film heb je het laatst gezien? Waar ging die over?2. Welke soorten restaurants zijn er in Nederland?3. Aan welk soort restaurant geef jij de voorkeur?4. Drinkt men in jouw land wijn, bier of water bij het eten?

Grammatica (19)

Ik herinner me een leuk restaurant.Herinner jij je dat restaurant ook?Eva herinnert zich dat restaurant nog heel goed.

We voelen ons goed.Voelen jullie je ook goed? (~Ja, maar Henk en Eva voelen zich niet lekker. N

Vul in of aan:

Herinner je je

Nee, ik her

. dat restaurant nog waar we vorig jaar geg eten . hebben?

niet meer! Maar het bev_

dat niet meer. Waar bevindt

. dat? Nou, de naam van de straat herinner me ook

. zich midden in de stad. Z_

we daar vanavond weer gaan eten? O, ik voel.

heb hoofdpijn. Kun je

kan

. helaas niet zo goed. Ik

. voorstellen dat ik liever thuis blijf? Natuurlijk

_ dat voorstellen. Ik hoop dat

Ga je vanavond m_

. gaan? Heb je een g_

_ morgen weer beter voelt.

. uit? Ja, gezellig. Waar z

Nederlandse film. Ik kan.

. naar de film te gaan. Er dr_

. idee? Ik heb zin

een nieuwe

.we

. voorstellen dat het een leuke film is.

Les 21 Een kle in land

Een klein land

Land

NederlandFrankrijkMarokkoAmerika

Totale bevolking Aantal inwoners per km2

16 miljoen58 miljoen27 miljoen260 miljoen

4501065928

1 Nederland is klein. Toch wonen er veel mensen: ongeveer 16 miljoen.Nederland heeft een zeer dichte bevolking. Gemiddeld telt Nederland 450 mensenper vierkante kilometer. In verhouding tot andere landen is dat aantal opvallend hoog.- Groeit de bevolking nog verder?

5 Ja, men verwacht dat de bevolking verder zal toenemen, richting 18 miljoen.- Hoe komt dat? Worden er meer kinderen geboren? Of heb je een andere verklaringvoor die ontwikkeling}Er zijn verschillende oorzaken. Inderdaad stijgt het aantal kinderen langzaam. En demensen leven langer. Doordat er veel buitenlanders naar Nederland komen, stijgt de

10 bevolking ook. Sommige mensen kunnen dat moeilijk aanvaarden. Zij zeggen:Nederland is vol.- Kan iedereen wel een huis vinden, als de bevolking sterk toeneemt?De overheid houdt er rekening mee dat de bevolking stijgt. Daar is het beleid op gericht.Let er maar eens op hoeveel er gebouwd wordt!Iedereen heeft recht op een passende woning. Niemand hoeft op straat te slapen.Maar niet alle mensen zijn tevreden. Dat bleek onlangs uit een onderzoek.Het toonde aan dat de meeste Nederlanders een huis wensen met een tuin.Maar dat kan niet vanwege het gebrek aan ruimte. Lang niet elke woning heeft een tuin.Een flat bijvoorbeeld. Daarbij is natuurlijk geen sprake van een eigen tuin of een stukje

20 grond. Hoogstens een balkon met wat bloemen en planten. Toch nog een beetje tuin bijhet huis!

15

112

21. Een klein land

TT28 totale1129 bevolking (de)1130 inwoners1131 miljoenTl 32 Frankrijk11 33 Marokko1134 AmerikaH35 dichte1136 gemiddeld1137 telt-j 138 in verhouding tot7139 landen1140 opvallend

1141 groeit1142 verwacht1143 toenemen1144 hoe komt dat1145 verklaring (de)1146 ontwikkeling (de)1147 verschillende1148 oorzaken1149 stijgt1150 langer1151 doordat1152 aanvaarden1153 sterk1154 toeneemt1155 overheid (de)1156 er... meeU57 beleid (het)1158 gericht (op)1159 let... op1160 er ...op1161 gebouwd1162 recht op (het)1163 passende1164 hoeft1165 slapen1166 tevreden1167 uit (bleek-)

1168 onderzoek (het)1169 toonde aan1170 meeste1171 wensen1172 tuin (de)1173 vanwege1174 gebrek aan (het)1175 lang niet1176 daarbij1177 sprake van (geen-'1178 grond (de)1179 balkon (het)1180 planten1181 beetje (het)

totalpopulationinhabitantsmillionFranceMoroccoAmericadenseaveragecountin comparisontocountriesstrikingly, remarkably

is growingexpect» anticipateincreasewhy is thatexplanationdevelopmentdifferentreasonsis increasinglongerbecauseacceptsharplyincreasesgovernmentbears in mind thatpolicygeared (to that)just look at

builtentitled tosuitableneed(s)sleepsatisfiedemerged from

studyshowedmostwantgardenbecause of(the) shortage ofby no meansin such cases(no -) talk oflandbalconyplantsa little bit

totalpopulationhabitantsmillionFranceMa roeAmériquedensitéen moyennecomptepar rapport apaysremarquablement

croits'attend aaugmentercommentsefait-i lexplicationdéveloppementdifférentesraisonss'accrottplus longtempscommeaccepterfortementaugmenteEtattient compte destrategiedirigée (sur)regardeonconstruitdroitdeconvenabledoitdormircontentsil ressortaitde

enquêterévélait quela plupartsouhaitentjardina causedemanquedepas toutesiciil n' est pas questionterrainbalconplantesun peu de

gesamtBevölkerungEinwohnerMillionenFrankreichMarokkoAmerikadichtedurchschnittlichzahltim VerhaltniszuLandernauffallend

wachsterwartetzunehmenwie kommtdasErklarungEntwicklungverschiedeneUrsachensteigtlangerdadurch (dass)hinnehmenstarkzunimmtBehördendamitHandlungsweiserichtet sich (auf)achte (auf)daraufgebautRecht aufgeeignetebrauchtschlafenzufrieden

Untersuchungzeigte anmeistenwünschenGartenwegenMangel anlangst nichtdabeiRede vonErdeBalkonPflanzenbisschen

toplamnüfusnüfus, ikimetedenlermilyonFransaFasAmerikayogunortalamasaymakkiyaslandi|indaülkelerdikkati gekiciderecedebüyüyor, artiyorbeklemek^ogalmaknasil oluyor?acjklamagelis.rnecesitli, degisiksebeplerartiyor, yükseliyordaha uzun-dan/-den dolayikabullenmekhizli, suratlicogalmakhükümet, devletkonuyla, ileyönetmelik, politikayönelikbak görgörürsünin^aedilmis. olmakhak etmekuygunzorundaolmakuyumak, yatmakmemnun-dan/-den (aras.tirma-dan anla$ihyorki...)ara$tirmagösterdicoguistemek, arzu etmekbahce-dan/-den dolayiyoklugundanelbette degilonun yaninda, ayricaolmakarsabalkonci^eklerbiraz, azicik

LI

2 1 . Een k l e i n l a n d

Een klein land

is klein. Toch wonen er veel mensen: 16 miljoen. Nederland heeft eenzeer dichte . Gemiddeld telt Nederland 450 mensen per vierkante . Inverhouding tot andere landen is dat opvallend hoog.- Groeit de bevolking nog verder?

., men verwacht dat de bevolking verder zal , richting 18 miljoen.- Hoe komt dat? Worden meer kinderen geboren? Of heb je eenverklaring voor die ontwikkeling?Er zijn verschillende . Inderdaad stijgt het aantal kinderen langzaam. Enmensen leven langer. Doordat er veel buitenlanders _ _ _ Nederland komen, stijgt debevolking ook. Sommige kunnen dat moeilijk aanvaarden. Zij zeggen:Nederland vol.- Kan iedereen wel een huis vinden, de bevolking sterk toeneemt?De overheid houdt rekening mee dat de bevolking stijgt. Daar het beleidop gericht. Let er maar op hoeveel er gebouwd wordt!Iedereen heeft op een passende woning. Niemand hoeft op te slapen.Maar niet alle mensen zijn . Dat bleek onlangs uit een onderzoek.Het aan dat de meeste Nederlanders een huis met een tuin.Maar dat kan niet het gebrek aan ruimte. Lang niet elke heeft een tuin.Een flat bijvoorbeeld. Daarbij natuurlijk geen sprake van een eigen tuineen stukje grond. Hoogstens een balkon met bloemen en planten. Toch nog eenbeetje bij het huis!

Geef antwoord:

1. Hoeveel inwoners telt jouw land? Hoeveel mensen wonen er per vierkantekilometer?

2. Groeit de bevolking in jouw land of neemt het aantal mensen niet toe?3. Welke verklaringen kun je geven voor het toenemen van de bevolking in

Nederland?4. Is Nederland te vol? Wat is jouw mening?

2 1 . E e n k l e i n l a n d

Grammatica (25)

De woning die ik huur, ligt in het centrum van de stad.Het huis dat ik huur, is tamelijk ruim.Een huis dat in het centrum ligt, is meestal duur.Huizen die in het centrum liggen, zijn meestal duur.

Vul in of aan:

Hoe komt hef . dat de bevolking stijgt? Een verklaring d_

je vaak hoort, is: er worden meer kinderen g . Dat is niet juist.

Het aantal kinderen d wordt geboren, blijft ongeveer hetzelfde.

Een goede v is dat de mensen 1 blijven leven dan

vroeger. Mensen. . ziek zijn,. . naar de dokter en

worden weer beter. En het leven d_

dan vroeger. Kun je wat voorbeelden geven d_

minder zw is?

. wij nu hebben, is minder zwaar

aantonen dat ons leven

Het aantal mensen. . in Nederland woont,. .nogsteeds toe. Daarom w_ . er veel gebouwd. De huizen.

worden gebouwd, zijn in het algemeen duur. Alleen mensen die over veel geld

bez , kunnen een n huis betalen. Zij verlaten hun

oude woning. In zo'n oud huis. . dan vrij komt, kunnen andere

mensen gaan wonen. Dat zijn meestal mensen

hebben om een nieuwe te kopen.

. niet voldoende geld

Les 22 Het huishouden

Het huishouden

Anne

WC schoonmakenDe was doenKamers opruimen

Piet

AfwassenKokenKoffie zetten _... J

10

Wie maakt graag het huis schoon? Wie vindt het fijn om af te wassen? Wie ruimt metplezier de kamers op? Zeg eens eerlijk, niemand toch?De meeste personen vinden het geen leuke taak om het huishouden te doen. Toch ishet noodzakelijk: we moeten immers eten, dus iemand moet het eten klaarmaken. Wewillen graag schone kleren dragen. Dan moet de was regelmatig worden gedaan. Wiedoet dat?Vroeger was dat allemaal de taak van de vrouw. Het huis was haar terrein. Zi\ bleefthuis. Mannen werkten elke dag, behalve zondag. Ze maakten lange dagen en kwamenlaat thuis. Ze verdienden weinig en hadden nauwelijks vakantie.Vrouwen kregen veel kinderen. Daardoor waren ze gebonden aan huis. Zeker als eenkind pas geboren is, heeft het de moeder nodig. De moeder is dan natuurlijk nog nietsterk genoeg om de hele dag te gaan werken en tegelijk voor het kind te zorgen.Doordat vrouwen thuis moesten blijven, verdienden ze ook geen geld. Soms mochten zezelfs niet werken. Die situatie is gelukkig veranderd.

15 Vrouwen zijn nu veel minder aan huis gebonden dan in het verleden. Gemiddeldkrijgen vrouwen in ons land nog slechts twee kinderen. Vrouwen met een baanmogen, wanneer het kind wordt geboren, een aantal maanden thuisblijven. En zeworden gewoon betaald. We zien dan ook dat tegenwoordig veel vrouwen een baanhebben. Het gevolg is dat de vrouw onmogelijk thuis alles kan doen. Daarvoor is ook

20 geen enkele reden. De man heeft meer vrije tijd. Iedereen werkt nu immers veel korterdan vroeger. De taken in het huishouden moeten daarom verdeeld worden. Datbetekent dat ook een man energie moet steken in het huishouden. Dat past in eenmoderne maatschappij. Daarover is iedereen het toch wel eens? Of heeft iemand eenandere mening? .>.._

/8T

116

22. Het huishouden

1182 huishouden (het)1183 afwassen1184 wc (de)1185 schoonmaken1186 was (de)1187 opruimen1188 koken1189 zetten (koffie-)1190 maakt... schoon1191 ruimt... opH92 plezier (het)1193 zeg1194 taak (de)1195 noodzakelijk1196 immersH97 klaarmaken1198 schone1199 dragen1200 doet1201 allemaal (dat-)1202 terrein (het)1203 bleef1204 mannen1205 werkten1206 maakten1207 lange1208 kwamen (-thuis)

1209 verdienden1210 vrouwen1211 kregen1212 waren1213 gebonden1214 kind (het)1215 moeder (de)1216 sterk1217 genoeg1218 tegelijk1219 moesten1220 mochten1221 situatie (de)1222 veranderd12.23 verleden (het)1224 betaald1225 dan ook1226 gevolg (het)1227 onmogelijk1228 man (de)1229 vrije1230 taken1231 verdeeld1232 steken1233 past1234 moderne1235 maatschappij (de)1236 eens (het-)

house workwash(ing)- upthe toiletcleaninglaundry, washingtidy upcookingmaking (coffee -)(doingthe) cleaningclearing uppleasure, joylet's (say)job, task, dutynecessaryafter allpréparécleanweardoesallthatterritorystayedmenworkedworked (made)longcame (- home)

earnedwomenobtained, got (had)weretiedchildmotherstrongenoughat the sametimehad toallowedsituationchangedpastpaidtherefore alsoconsequenceimpossibleman, husbandfreetasksdividedputsuits ( f i ts inwith)modernsociety(to be) in agreement

ménagefaire la vaisellew.-c. (les)nettoyerlessiverangercuisinerpréparer (du café)netto ierangepiaisirdistacheessentielpuisquepréparerpropresporterfaittoutceladomainerestaithommestravaillaientfaisaientlonguesretournaient (• a lamaison)gagnaientfemmesavaientétaientliéesenfantmèreforteassezen même tempsdevaientpouvaientsituationchangépassépayéesdoncsuiteimpossiblehommelibretachesdiviséesmettreconvient amodernesocietéaccord (d' -)

HaushaltspuienWCsauber machenWascheAufraumenKochenmachenmacht sauberraumtaufVergnügensagAufgabenotwendigdochfertigmachensauberetragenmachtallesGebietbliebMannerarbeitenhattenlangekamen

verdientenFrauenbekamenwarengebundenKindMutterkraftiggenugzugleichmusstendurftenSituationverandertVergangenheitbezahltdannauchFolgeunmöglichMannfreieAufgabenverteiltinvestierenpasstmoderneGesellschafteinig (es damit- sein)

ev idaresibulasjkyikamaktuvalet, yüznumaratemizlemek

ortaligi toplamakyemek pisjrmekkoymak, yapmaktemizlikyapmakortaligi toplarzevksöylei$, görevzorunlu» gereklizirahazirlamaktemizgiyinmekyapmakhepsialankalirdierkeklercalis,irlardiyaparlardiuzun(eve) geürlerdi

kazanirlardikadmlaryaparlardiolmakbagli olmak<;ocukannegüclüyeterliayni zamanda, birdemecburiyetindeizni olmakdurum, hal, vaziyetdegisiigec,mi$ücretödenmekkisonuc,imkansizerkekbos.is, Ier, yükümlülüklerpayla$ilmi$olmaliayirmakuyar, uygun dü§ermoderntoplumhemfikir

\ j \ - r

Sj \ -..*>" A

22. Het huishouden

Het huishouden

Wie graag het huis schoon? Wie vindt het om af te wassen? Wie ruimtmet de kamers op? Zeg eens eerlijk, niemand ?De meeste personen vinden het geen leuke om het huishouden te doen. Toch is

noodzakelijk: we moeten immers eten, dus iemand het eten klaarmaken.We willen graag schone dragen. Dan moet de was regelmatig worden .Wie doet dat?Vroeger was dat allemaal taak van de vrouw. Het huis was terrein. Zijbleef thuis. Mannen werkten elke , behalve zondag. Ze maakten lange dagen en

laat thuis. Ze verdienden weinis en hadden ____ vakantie.Vrouwen kregen veel kinderen. Daardoor waren gebonden aan huis. Zeker alseen kind geboren is, heeft het de moeder nodig. moeder is dan natuurlijknog niet sterk om de hele dag te gaan werken tegelijk voor het kind tezorgen.Doordat thuis moesten blijven, verdienden ze ook geen . Soms mochtenze zelfs niet werken. Die is gelukkig veranderd.Vrouwen zijn nu veel aan huis gebonden dan in het verleden. krijgenvrouwen in ons land nog slechts kinderen.Vrouwen met een baan mogen, wanneer kind wordt geboren, een aantalmaanden thuis . En ze worden gewoon betaald. We zien ook dattegenwoordig veel vrouwen een baan . Het gevolg is dat de vrouw onmogelijk

alles kan doen. Daarvoor is ook geen reden. De man heeft meer vrije tijd.werkt nu immers veel korter dan vroeger. taken in het huishouden

moeten daarom verdeeld . Dat betekent dat ook een man energie stekenin het huishouden. Dat past in moderne maatschappij. Daarover is iedereen hettoch eens? Of heeft iemand een andere mening?

Geef antwoord:

1. Vind jij het een leuke taak om het huis schoon te maken of om af te wassen?2. Welke taken in het huishouden moeten elke dag gedaan worden?3. Hoe is het werk in het huishouden in jouw land verdeeld tussen man, vrouw en

kinderen?4. Wie moet het huis schoonmaken als man en vrouw de hele dag werken?

22. Het huishouden

Grammatica (7, 9, 10)

Tegenwoordig

Veel vrouwen werken.Ze zijn een deel van de dag niet thuis.Ze hebben geen tijd alles thuis te doen.Mannen maken minder lange dagen.Ze komen op tijd thuis.Daarom worden de taken thuis verdeeld.

Vroeger

Vrouwen werkten niet.Ze waren de hele dag thuis.Ze hadden tijd het huishouden te doen.Mannen maakten erg lange dagen.Ze kwamen laat thuis.De taken thuis werden door de vrouwgedaan.

Vul in of aan:

In het weekend maken Piet en Anne hun huis sch oon

Piet er helemaal. . zin in. Hij houdt niet.

_. Meestal heeft

het

huishouden. Maar het moet nu eenmaal, want Anne w _

schoon huis wonen. Vroeger woo Piet alleen.

Hij m bijna nooit schoon. Hij zei dat hij geen tijd

h , omdat hij de hele dag w . Maar hij

d het niet, omdat hij het geen leuke taak v

m een

Hijh_ . er geen zin m.

Anne w_

dag schoon, d_

k

k

. vroeger ook alleen, maar zij m_

de was en r

bijna elke

. haar kamer op. Ze

__ ook nog eten voor zichzelf, beh als ze laat thuis

_. Ze vond het altijd een fijne taak, maar als ze het

_ gedaan, w ze heel tevreden.

119

Les 23 Gefeliciteerd

Gefeliciteerd

Op vrijdag 2 juli a.s. geven wij een feest.Wij zijn dan 10 jaar getrouwd.Ons bedrijf bestaat 10 jaar.Arthur wordt 40 jaar.

Al met al reden genoeg voor een feest.We stellen het op prijs als jullie komen.Laat ons even weten (oio - 541 32 40)of we op jullie kunnen rekenen.Renée en Arthur Smit

1 Morgen ga ik naar een feest van Nederlandse vrienden. Een mooie gelegenheid omkennis te maken met Nederlanders. Wat gebeurt er precies op een Nederlands feest?Kun je me dat vertellen?- Als je binnenkomt, ga je eerst naar de mensen die het feest hebben georganiseerd.

5 Meestal breng je iets voor ze mee, bijvoorbeeld bloemen, of een fles wijn, een boek of ietsanders waarvan je denkt dat ze het leuk zullen vinden. Als je samen met vrienden gaat,kun je die er ook bij betrekken. Dan geef je samen een cadeau.Vaak tref je op een feest vrienden en kennissen die je lange tijd niet hebt ontmoet. Datlevert heel wat stof op voor een gesprek:

10 'Wat doe je tegenwoordig?7 'Hoe gaat het met je studie?' 'Hoe is het met de kinderen?'en meer van zulke onderwerpen.Je kunt wat drinken en eten. Vaak wordt er ook muziek gedraaid en sommige mensengaan dansen. Zo ontstaat er een gezellige sfeer.

12O

23. Gefeliciteerd

1237 gefeliciteerdl 2 3 g feest (het)1239 a.s. (aanstaande)1240 bestaat1241 ai met al1242 stellen ... op prijs

1243 laat1244 rekenen... op1245 mooie1246 gelegenheid (de)1247 kennis... maken (met)

1248 vertellen1249 binnenkomt1250 georganiseerd1251 breng... mee1252 bijvoorbeeld1253 denkt1254 betrekken (bij)1255 cadeau (het)1256 tref1257 kennissen1258 ontmoet1259 levert... op1260 heeiwat1261 stof (de)1262 doe1263 hoe gaat het (met)1264 studie (de)1265 onderwerpen1266 muziek (de)1267 gedraaid1268 dansen1269 ontstaat1270 gezellige1271 sfeer (de)

congratulationspartynexthas existedall in allwould be glad

letcountongoodopportunityto get to know

teil (explain)come inorganisedbring... withfor examplethinkinvolvepresentmeetacquaintancesmetproducesa lot ofmaterialdo (you do)howis i tgoing (with)studying, coursesubjectsmusicplayedda nee(is) createdcosy, enjoyableatmosphere

felicitationsfêteprochaina été fondéetout compte faitapprécierons

faitescomptersurbelleoccasionfaire connaissanceavecraconterentresorganiséapportespar exemplepensescompromettrecadeaurencontresconnaissancestombe surdonnebeaucoupsujetsfaiscomment vont lesétudessujetsmusiquefait dedansentse créeagréableatmosphere

gratuliereFestkommendenbestehtalles in allemlegen Wert auf

lasstrechnen mitschoneGelegenheitBekanntschaftmachen (- mit)erzahlenhereinkommstorganisiertbringst mitzum Beispieldenkteinbeziehen (bei)GeschenktrifftBekanntegetroffenbietet

Stoffmachstwas machtStudiumThemenMusikgespielttanzenentstehtgemütlicheAtmosphare

tebrikler, kutlu olsuneglence, partiönümüzdeki, gelecekmevcut/varoimaknazari itibanylememnun kalmak/olmaketmek, yapmakbeklemekiyi, güzelfirsat, imkantams,mak

anlatmaki^eri girmekdüzenlemis. olmakberaberinde götürmekörnegin, meselasanmak, düs,ünmekkatmakhediye, armaganrastlarsmtanidiklarkars,ilas,makortaya cikarepey, pekcokkonus,ma konusuyapiyorsunnasil gidiyor ?egitimkonularmüzikcalinirdans etmekolus,makhos;, zevkliortam

121

23. Gefeliciteerd

Soms viert heel Nederland feest. Dat gebeurt op een nationale feestdag, bijvoorbeeld op15 Koninginnedag: 30 april. En op 5 mei vieren we het einde van de Tweede Wereldoorlog.

Op 4 mei zijn we om 8 uur 's avonds twee minuten stil ter herinnering aan deslachtoffers van die oorlog. Onze gedachten zijn dan bij de doden die toen zijn gevallen,niet alleen de soldaten, maar ook de burgers.

20 'Sinterklaas' is weer een echte feestdag. We vieren dat feest elk jaar op 5 december. Opzijn witte paard brengt Sinterklaas ('de heilige Nicolaas') cadeautjes voor de kinderen.Verder kennen we een aantal christelijke feestdagen. De belangrijkste is Kerstmis op 25december. Dat wordt in brede kring gevierd. Tussen Kerstmis en Nieuwjaar (1 januari)nemen veel mensen een paar vrije dagen. Soms gaan ze dan een week weg,

25 bijvoorbeeld op wintersport.

1272

127312741275

12761277127812791280128112821283128412851286

1287

1288128912901291129212931294

1295129612971298129913001301

viertnationalefeestdag (de)Koninginnedag (de)

viereneinde (het)wereldoorlog (de)stilter herinnering aanslachtoffersgedachtendodentoengevallenniet alleen ... maar ook

soldaten

burgersechtepaard (het)heiligecadeautjeskennen

christelijkefeestdagen (de)Kerstmis (-)kring (de)gevierdNieuwjaar (-)gaan... wegwintersport (de)

celebratesnationalholidaysthe Queen's officialbirthdaycelebrateendworld warsilencein remembrance ofvictimsthoughtsthe deadatthatt ime (then)feilnotonly... butalso

soldiersciviliansrealhorsesaintpresentsrecognise, observeChristian

holidaysChristmascirclescelebratedNewyeargo awaywinter sport

fêtenationalefêtefête de la Reine

fêtonsfinguerre mondialede silenceen souvenir devictimespenseesles mortsautrefoistombesnon seulement...mais aussisoldatspopulation civilevraichevalsaintcadeauxil y ales fêtes chrétienneslesfêteschrétiennes

Noëlcirclefêtéjourdel'Anpartent poursports d'hiver (les)

feiert

nationalenFeiertagKöniginnentag

feiernEndeWeltkrieg

stillzur ErinnerungOpferGedankenTotendamalsgefallennicht nur, sondernauchSoldatenZivilpersonenechterPferdheiligeGeschenkekennenchristlicheFeiertageWei h nachtenKreisgefeiertNeujahrfahren weg (in)Wintersport

kutlarulusalbayram günükrali^e günü

kutlanzsondünya savasjsessiz

anismasavas, kurbanlandüs,üncelerölülerozamandüs,müs. olansadece... degil da/de

askerlersiviller, halkhakiki, tamatazizhediyeler, armaganlarvar olmakhiristiyanbayram günleriNoel nayramizümre, cevrekutlanirYeniyil bayramigiderlerkis,sporu

Ji^J,

Lajl

122

23. Gefeliciteerd

Gefeliciteerd

Op vrijdag 2 juli a.s. geven een feest.Wij zijn dan 10 jaar getrouwd.

bedrijf bestaat 10 jaar.Arthur wordt 40 .

Al met al reden genoeg voor een . We stellen het op prijs als jullie .Laat ons even weten (oio - 541 3240) we op jullie kunnen rekenen.Renée en Arthur Smit

Morgen ga ik naar een feest Nederlandse vrienden. Een mooie gelegenheid omkennis maken met Nederlanders. Wat gebeurt er precies een Nederlandsfeest? Kun je me dat ?- Als je binnenkomt, ga je eerst naar mensen die het feest hebben georganiseerd.Meestal je iets voor ze mee, bijvoorbeeld bloemen, een fles wijn, een boekof iets waarvan je denkt dat ze het leuk vinden. Als je samen met vriendengaat, je die er ook bij betrekken. Dan je samen een cadeau.Vaak tref je een feest vrienden en kennissen die je tijd niet hebt ontmoet.Dat levert heel stof op voor een gesprek: 'Wat doe tegenwoordig?' 'Hoegaat het met je studie?'' is het met de kinderen?' en meer zulkeonderwerpen.Je kunt wat drinken en . Vaak wordt er ook muziek gedraaid en mensengaan dansen. Zo ontstaat er een sfeer.

Soms viert heel Nederland feest. Dat op een nationale feestdag, bijvoorbeeld opKoninginnedag: april. En op 5 mei vieren we einde van de TweedeWereldoorlog. Op 4 zijn we om 8 uur 's avonds _____ minuten stil terherinnering aan de slachtoffers die oorlog. Onze gedachten zijn dan bijdoden die toen zijn gevallen, niet alleen soldaten, maar ook de burgers.'Sinterklaas' is een echte feestdag. We vieren dat feest jaar op 5 december.Op zijn witte brengt Sinterklaas ('de heilige Nicolaas') cadeautjes voorkinderen.Verder kennen we een aantal christelijke . De belangrijkste is Kerstmis op 25december. wordt in brede kring gevierd. Tussen Kerstmis Nieuwjaar(1 januari) nemen veel mensen een vrije dagen. Soms gaan ze dan eenweg, bijvoorbeeld op wintersport.

123

23. Gefeliciteerd

Geef antwoord:

1. Bij welke gelegenheid geef je een feest?2. Wat kun je voor de mensen die een feest geven, meenemen?3. Wat gebeurt er in Nederland op een feest? Is dat in jouw land anders?4. Welke nationale (Nederlandse) en internationale feestdagen ken jij?

Grammatica

Wie praat over geld? Wie viert feest?specifiek: Jan praat graag over geld.

Mijn kinderen vieren graag feest.

Wie praat over geld? Wie viert feest?algemeen: Men praat veel over geld.

Er wordt veel over geld gepraat.Men heeft de hele avond over geld gepraat.Er is de hele avond over geld gepraat.

- • . l » :

/ Vul in of aan:

Gisteren ben ik naar een feest geweest . Ik heb daar oude vrienden

. We hebben veel gepraat over o kinderen en

o werk. Op feesten praat graag over dergelijke

onderwerpen. Op feesten er vaak gepraat over zulke onderwerpen.

Was je alleen of ben je met vrienden ? Met vrienden. Samen met

heb ik ook een cadeau gegeven: een boek koken.

De vrienden het feest gaven, houden namelijk van

lek eten.

Op welke dag Koninginnedag gev ?

Op d april. Een ander belangr_ feest vieren we

op vijf m .

124

23. Gefeliciteerd

Op die dag het einde van de Tweede Wereldoorlog gevierd. Vroeger

kreeg op 5 mei ook vrij. Tegenwoordig kr we

alleen nog vrij op Koninginnedag. De meeste mensen geboren na

die oorlog. En mensen in of na de oorlog geboren zijn, herinneren

die oorlog niet. Bovendien behoren Duitsland en Nederland nu in

feite één land: Europa.

<r

125

Les 24 In Nederland

In Nederland

1 Drie maanden geleden ben ik naar Nederland gekomen. Ik vond het een bijzondereervaring. In het begin waren veel dingen wel vreemd. In de eerste plaats is Nederland zogroen en vlak, wat ik trouwens prachtig vind. In de tweede plaats is Nederland druk envol. Overal wonen mensen. Vrijwel nergens is een rustig gebied te vinden. En in de

5 derde plaats, het weer! De lucht is voortdurend grijs in plaats van blauw. Ik mis de zon.Ik heb de indruk dat het weer grote invloed heeft op het karakter, op de aard van demensen. Ze zijn wel vriendelijk, maar je krijgt naar mijn gevoel moeilijk contact.Nederlanders komen ook weinig op straat. Bijna alles gebeurt in huis. De mensenleven op zichzelf. Ik ken bijvoorbeeld mijn buren niet, noch de mensen die tegenover

10 mij wonen.Ondanks dat heb ik toch een positief gevoel ten aanzien van Nederland. Er is een grotemate van vrijheid. Verder is het verschil tussen arm en rijk gering. Bijna iedereen heeftwerk of krijgt financiële steun van de overheid. En iedereen kan studeren.- Ben je van plan enige tijd in Nederland te blijven?

15 Ik Wijf hier in elk geval twee jaar. Ik ben hier voor studie gekomen. Als ik klaar ben,ga ik waarschijnlijk terug naar mijn eigen land. Maar als ik de kans krijg hier tewerken, blijf ik misschien langer of voor altijd.Geen gemakkelijke beslissing.- Nee, dat lijkt me ook een hele stap.

20 Op het eerste gezicht schijnt werken in Nederland veel voordelen te bieden. Maar is het inelk opzicht zo gunstig hier te blijven? Je wordt in zekere zin gedwongen een nieuwbestaan op te bouwen. Toch blijf je hier altijd een buitenlander, is mij verteld. En verliesje niet een beetje de band met je eigen land?

126

24. In Nederland

1302

1303

1304

1305

1306

1307

1308

1309

1310

1311

1312

1313

1314

1315

1316

1317

1318

1319

1320

1321

1322

1323

1324

1325

1326

1327

1328

1329

1330

1331

1332

1333

1334

1335

1336

1337

1338

1339

1340

1341

1342

1343

1344

1345

1346

1347

1348

1349

1350

1351

1352

1353

1354

1355

1356

geledenvondbijzondereervaring (de)dingen (het ding)vreemdin de eerste plaatsvlak

prachtigvrijwel

nergensrustiglucht (de)voortdurendgrijsblauwmiszon (de)invloed (de)karakter (het)aard (de)vriendelijkkrijgtnaar (mijn gevoel)

gevoel (het)burennoch

ondankspositieften aanzien van

mate (de)vrijheid (de)verschil (het)armrijkgeringfinanciëlesteun (de)enige (- tijd)

blijfgemakkelijkebeslissing (de)lijktstap (de)op het eerste gezichtvoordelenbiedenin... opzicht (het)gunstigin zekere zingedwongenop... bouwenblijfbuitenlander (de)band (de)

agofoundspecialexperiencethingsstrangein the first placeflatsplendidhardly

anywherequietskyalwaysgreybluemiss

suninfluencecharacter

naturefriendlyget (make)it seems to me

feeling(s)neighbours(neither...) nordespitepositivewith regard todegreefreedomdifferencepoorrich

minimalfinancialsupportsome (- time)

stayeasydecisionseemsstepat first sïghtadvantagesofferin... respect

favourablein acertain senseforcedto build upremainforeigner

tie(s), Iink(s)

il y atrouvéspécialeexperiencechosesétrangesen premier lieuplatsmagnifiquepresque

nulle parttranquilleciel

continuellementgrisbleume manqueIe soleilinfluencecaractèrenatureaimableregoisselon moisentimentvoisinsnimalgrépositifa l'égarddegréliberté

differencepa uvrericheminimefinancièreaidecerta'm (- temps)

restefaciledecisionparaftpasa première vueavantagesoffresous... rapportfavorabledans uncertain sensobligéte créerrestesétrangerlien

vorfandbesondereErfahrungDingefremdallererstflachwunderschönbeinahe

nirgendworuhigesHimmelstanóiggraublauvermisseSonneEinflussCharakterWesenfreundlichbekommtnach

GefühlNachbarnweder....nochtrotzdempositives

im HinblickaufMafêeFreiheitUnterschiedarmreichgeringfinanzielleUnterstützungeinige

bleibeleichteEntscheidungscheintSchriftaufden ersten BliekVorteilebietenin Hinsichtgunstigin gewissem SinnegezwungenaufbauenbleibstAuslanderBand

öncebuldumcok farkli, apaynetki, tecrubeS,eyleryabanci, garipilkönce

düzharika, s,ahanehemen hemen,neredeysehicbiryerdesakin, sessiz

gökyüzüdaima, sürekligrimaviözlüyorum

günes,etkikarakter, özellikhuy, tabiatcanayakm, nazikkurmak, almakgore

hissiyatkoms,ulardadegil-a/-e ragmenolumlu-a/-e, -ya/-ye

ölcü, dereceserbestlik, özgürlükfark, aynmyoksul, fakirzengin

az, kücükmaddl, malidestek, yardimbiraz (zaman), bir

iTluOUclkahnmkolay, basitkararsamrimgirisjmilk bakis,taavantajlarsunmakbakim, aci

elverisjis,üphesizzorlanmakkurmakkalirsmyabanci

bag

e1-

jjjJUB (J S itl >

127

24. in Nederland

In Nederland

Drie geleden ben ik naar Nederland gekomen. Ik het een bijzondereervaring. In het begin veel dingen wel vreemd. In de eerste is Nederlandzo groen en vlak, wat trouwens prachtig vind. In de tweede plaats .Nederland druk en vol. Overal wonen mensen..vinden in de derde plaats, het weer! De _blauw. mis de zon. Ik heb de indruk

. nergens is een rustig gebied teis voortdurend grijs in plaats van

. het weer grote invloed heeft op het, op de aard van de mensen. Ze wel vriendelijk, maar je krijgt naar mijnmoeilijk contact. Nederlanders komen ook weinig op . Bijna alles gebeurt

in huis. De mensen op zichzelf. Ik ken bijvoorbeeld mijn buren , noch demensen die tegenover mij wonen.

dat heb ik toch een positief gevoel aanzien van Nederland. Er is een grotevan vrijheid. Verder is het verschil tussen en rijk gering. Bijna iedereen

heeft werk krijgt financiële steun van de overheid. En kan studeren.- Ben je van plan enige in Nederland te blijven?Ik blijf hier elk geval twee jaar. Ik ben hier studie gekomen. Als ik klaarben, ga waarschijnlijk terug naar mijn eigen land. Maar ik de kans krijghier te werken, ik misschien langer of voor altijd.Geen beslissing.- Nee, dat lijkt me ook een stap.Op het eerste gezicht schijnt werken.is in elk opzicht zo gunstig hier te _

. bestaan op te bouwen. Toch blijf je.je niet een beetje de band met __En.

. Nederland veel voordelen te bieden. Maar? Je wordt in zekere zin gedwongen een. altijd een buitenlander, is mij verteld.

. eigen land?

128

24- In Nederland

Geef antwoord:

1. Hoe lang geleden ben jij naar Nederland gekomen?2. Vertel iets over jouw ervaringen in de eerste weken.3. Welke invloed heeft het weer volgens jou op het karakter van de mensen?4. Welke positieve kanten van het leven in Nederland kun je noemen?

Grammatica (12)

Ik woon nu in Nederland. Eerst heb ik ergens anders gewoond.Maar: Ik herhaal elke dag een tekst. Gisteren heb ik ook een tekst herhaald.

Toch vergeet ik wel eens woorden. Laatst ben ik weer een paar woordenvergeten. Wat gebeurt er tijdens een les? Wat is er gisteren gebeurd?

Vul in of aan:

Drie maanden geleden ben ik naar Nederland gekomen. Ik

het een bijzondere ervaring. In het begin veel dingen wel vreemd.

Nederlanders bijvoorbeeld weinig op straat. Bijna alles

in huis. Ik vroeg me hoe dat komt Laatst heeft

iemand mij dat (verklaren). Hij z; : door het

klimaat. Het is hier vaak k en de lucht is meestal

gr

Maar iemand heeft mij ook (vertellen) dat het in de

gr steden anders is. Amsterdam bijvoorbeeld wordt

(beschouwen) als een gezell stad, waar 's avonds

nog van alles (gebeuren). Onder de jeugd is het gebruik

(ontstaan) pas na 12 uur 's avonds de stad in

gaan. Het lijkt wel of men (vergeten) is dat een

norm persoon 's nachts slaapt.

129

Les 25 Een gezond lichaam

Een gezond lichaam

1 Het menselijke lichaam lijkt op een machine. Net als een machine heeft ons lichaamvoedsel nodig. Als je goed eet en drinkt, blijft je lichaam lang gezond: veel groente enfruit en weinig alcohol. Het schijnt echter dat een paar glazen rode wijn goed zijn voorhet hart en voor het bloed. Dat beweren tenminste sommige artsen.

5 - Misschien hebben ze gelijk, maar is dat ook bewezen}Veel alcohol is natuurlijk slecht, dat is een feit. De overheid geeft via de pers (krant entv) een goede raad: Geniet, maar drink met mate, met name als je nog het verkeer inmoet.Net als een machine moet ons lichaam regelmatig in bedrijf zijn. We moeten

10 voldoende bewegen. Daarvoor dienen onze benen en voeten. Het lijkt soms wel of wevergeten zijn waarvoor onze benen dienen. Het wordt tijd dat we dat opnieuwontdekken.

Als het lichaam ouder wordt, werkt het, precies zoals een machine, minder goed.15 Er treden dan problemen op. Onze ogen zien en onze oren horen minder. We zeggen dan:

Neemt u mij niet kwalijk, ik versta niet wat u zegt. U praat zo zachtjes, kunt u wat harderspreken?

130

25. Een gezond lichaam

1357

1358

1359

1360

1361

1362

1363

1364

1365

1366

1367

1368

1369

1370

1371

1372

1373

1374

1375

1376

1377

1378

1379

1380

1381

1382

1383

1384

1385

1386

1387

1388

1389

1390

1391

1392

1393

1394

1395

1396

1397

1398

1399

1400

1401

1402

1403

lichaam (het)menselijkelijkt (op)machine (de)voedsel (het)drinkt

blijftalcohol (de)glazenhart (het)bloed (het)bewerenartsengelijk (hebben -)bewezenfeit (het)pers (de)tv (de)goederaad (de)genietmet matemet namein (het verkeer-)

in bedrijfbewegendienenbenenvoetenlijkt ...ofvergetenwaarvoorontdekkenouderzoalstreden... op

problemenogenoren (het oor)horenneemt u mij niet kwalijk

verste,zegtpraatzachtjesharderspreken

bodyhumanresemblesmachinefooddrinkstaysalcoholglassesheartbloodclaim, assertdoctors(are -) rightprovenfactpress

IV.goodadviceenjoy (yourself)in moderation

especiallyto be in (trafflc)

action, usemove (exercise)serve

legsfeetseems... as if(have) forgottenwhatdiscoverolder

likemanifest

(themselves)problemseyesearshearpardon, excuse me

understandsaystalking

softlylouderspeak

corpshumainressemble amachinenourritureboisrestealcoolverrescoeursangaffirmentmédecinsraison (ont-)prouvéfaitpressetélébonconseiljouisavec mesurea savoir

en fonctionnementbougerserventjambespiedssemble comme sioubliéa quoi

découvrionsplus vieuxcommese présentent

problèmesyeuxoreillesentendentexcusez-moi

comprendsditesparlezdoucementplus fortparier

KörpermenschlicheahneltMaschineNahrungtri n ktbleibt

AlkoholGlaserHerzBlutbehauptenArzterecht (- haben)bewiesenTatsachePresse

TVguten

RatgenieSein Malenvor allemin (- Verkehr)

in Betriebbewegendienen

BeineFütëescheint obvergessen

wofürentdeckenalterwietreten auf

ProblemeAugenOhrenhorenentschuldigen Sie

verstehesagensprechenleiselautersprechen

vücutinsanbenzemek (-ya/-ye)makineyiyecek, gidaicecek icmekkahralkolbardak (cx)gul)kalpkaniddia ediyorlarhekimler, doktorlarhaklilarkanitlanmakge reek, hakikatbasm

TViyinasihatzevkini al

ölcülübilhassa(trafige) cikmak,girmekcahsjrhareketetmekvazife görmekbacaklarayaklarsankiunutmakne icinkes.fetmekyas.li, ihtiyargibibas.gösterir, ortayacikarproblemlergözlerkulaklarduymakkusuruma bakmayinA"7i*i rn il Ari m(J/.UI UIICi 1II!anlamaksöylemekkonus.uyorsunuzalcak sesle, hafifseslikonus,mak

,-,\K *. -

131

2$. Een gezond lichaam

Onze armen, handen en vingers bewegen minder snel. Ons haar wordt grijs of wit,verdwijnt voor een gedeelte en soms helemaal - althans bij mannen. Ook de tanden in

20 onze mond veroorzaken problemen als we ze niet goed verzorgen. Maar dat geldt voor dejeugd net zo goed als voor ouderen.

Als ons lichaam gebreken vertoont, laten we het behandelen door een arts. Die stelt soms25 een ziekte vast. Soms moeten we van de dokter medicijnen innemen, nadat we op het

spreekuur zijn geweest.Het aantal jaren dat we leven is gemiddeld vijfenzeventig (75) en neemt langzaam toe.Ook machines gaan langer mee. Denk maar eens aan de auto, onze heilige koe.Hoe voorkom je pijn in je schouders of in je rug? Wat dergelijke problemen betreft, ligt de

30 oorzaak dikwijls in een verkeerde houding. Men 'hangt' bij wijze van spreken, in plaatsvan dat men zit. Dat leidt bijna zeker tot problemen in je rug.

132

25. Een gezond lichaam

1404140514061407

14081409141014111412

141314141415141614171418141914201421142214231424142514261427

1428

14291430143114321433

1434143514361437

143814391440

armenhandenvingershaar (het)witgedeelte (het)tandenmond (de)veroorzaken

verzorgenjeugd (de)ouderengebrekenvertoontbehandelenarts (de)stelt... vastziekte (de)van (moeten -)medicijneninnemennadatneemt (...) toe

machinesgaan ... mee

koe (de)voorkom

schoudersrug (de)wat... betreft

dergelijkeoorzaak (de)dikwijlshouding (de)bij wijze van sprekenzitleidt... tot

armshandsfingershairwhitepartteethmouthcause

look afteryouth, young peopleold peopledefectsshowstreatdoctordiagnosesillness(ordered) bymedicinetakeafteris (slowly) increasingmachines(are) lasting longer

cowpreventshouldersbackas far as... are,is concernedsuchcauseoftenpostureas it weresitsleads to

brasmainsdoigtscheveux (les)blancspartiedentsbouchecausent

soignonsje unes seagésinfirmitésprésentesoignermédecinconstatemaladie

médicamentsprendre

après queaugmentemachinesdurentpluslongtempsva eneóévance

épaulesdosen ce qui concerne

telscausesouventattidutepourainsi dires'assiedmène

ArmeHandeFingerHaarwei£teilweiseZahneMundverursachen

pflegenjugendAlterenGebrechen

aufweistbehandelnArztdignostiziertKrankheitvonMedikamenteeinnehmennachdemnimmtzuMaschinenlaufen langer

KuhverhindertSchulternRückenwas betrifft

derartigeUrsachehaufigHaltungwie man sagtsitztführt zu

kollarellerparmaklarsacbeyaz, akkismendisjer

agizyaratmak, sebep

olmakbakimini yapmakgencleryasjilar, ihtiyarlarkusurlar, özürlergösterirtedavi ettirmekhekimtes.his koyarhastalikonunilaclaricmek, kullanmak-dan/-den sonraartiyor, uzuyormakinelerdahadayanikli olmak

inekönlemekomuzlarsirt, belise

benzersebepekseriyetlehareket, davrams.tabircaizseoturmakyolacar, sebep olur

tJ

133

25. Een gezond lichaam

Een gezond lichaam

Het menselijke lijkt op een machine. Net als een heeft ons lichaamvoedsel nodig. Als je eet en drinkt, blijft je lichaam lang : veel groente enfruit en weinig alcohol. schijnt echter dat een paar glazen rode goed zijnvoor het hart en voor bloed. Dat beweren tenminste sommige artsen.- Misschien ze gelijk, maar is dat ook bewezen?

alcohol is natuurlijk slecht, dat is een . De overheid geeft via de pers(krant tv) een goede raad: Geniet, maar drink mate, met name als je noghet in moet.Net als een machine moet lichaam regelmatig in bedrijf zijn. We moeten.bewegen. Daarvoor dienen onze benen en voeten. lijkt soms wel of we vergetenzijn onze benen dienen. Het wordt tijd dat dat opnieuw ontdekken.

Als het lichaam ouder , werkt het, precies zoals een machine, minder . Ertreden dan problemen op. Onze ogen en onze oren horen minder. We zeggen

: neemt u mij niet kwalijk, ik versta wat u zegt. U praat zo zachtjes,u wat harder spreken?Onze armen, handen vingers bewegen minder snel. Ons haar wordt ofwit, verdwijnt voor een gedeelte en helemaal - althans bij mannen. Ook detanden onze mond veroorzaken problemen als we ze goed verzorgen.Maar dat geldt voor de net zo goed als voor ouderen.

Als lichaam gebreken vertoont, laten we het behandelen een arts. Diestelt soms een ziekte . Soms moeten we van de dokter medicijnen , nadatwe op het spreekuur zijn geweest.

aantal jaren dat we leven is gemiddeld (75) en neemt langzaam toe. Ookmachines langer mee. Denk maar eens aan de , onze heilige koe.Hoe voorkom je pijn je schouders of in je rug? Wat problemen betreft,ligt de oorzaak dikwijls in verkeerde houding. Men 'hangt' bij wijze van ,in plaats van dat men zit. Dat bijna zeker tot problemen in je rug.

134

25. Een gezond lichaam

Geef antwoord:

1. Voel je je gezond? Wat doe jij om gezond te blijven?2. Denk jij dat een paar glazen rode wijn per dag goed voor je is?3. Welke problemen treden op met ons lichaam als we ouder worden?4. Hoeveel jaar leeft men gemiddeld in jouw land? Is er verschil tussen mannen en

vrouwen?

Grammatica (15)

Men zegt dat jonge mensen meestal gezond zijn.Je blijft gezond als je voldoende beweegt.Mijn kinderen doen aan sport, omdat ze bij sport vrienden ontmoeten.

Vul in of aan:v

Ben je gezond? Ja, want ik ben nog jong. Je bent meestal gezond, als je

jong bent . En u mevrouw? Ik voel

gezond, want ik doe aan sport. Daardoor heb ik gebreken. Ik blijf

gezond, omdat ik . Gaat u nooit

naar de dokter? Jawel, soms naar de dokter. Ik

hoor en zie , zo goed. Laatst heeft de dokter me naar de specialist

gest : ik kon niet goed meer lezen. Ik ben naar de specialist geweest,

omdat ik niet meer .

Drinkt u wel eens alcohol? Nee, ik drink alcohol. Ik houd

van alcohol. Ik heb een vriend gek is op wijn. Hij

drinkt elke dag een paar gl wijn, beh wanneer hij

nog rijden moet. En als hij toch gedr heeft, neemt hij de fiets of rijdt

vrouw.

135

Les 26 Bent u getrouwd?

Bent u getrouwd?

Na twee jaar samenwonengaan wij nu officieel trouwen.Vrijdag 21 mei is het zover.Om 11.00 uur gaan we naar het gemeentehuis.Daarna trouwen we in deHeilige Geestkerk aan de Dorpsstraat.Wij hopen dat u daarbij aanwezig zult zijn.

1 Heb jij al kinderen?- Nee, ik ben immers nog niet getrouwd.Moet je getrouwd zijn, voordat je kinderen krijgt? Dat hoeft toch niet? Dat is toch nietnodig?

5 - In Nederland misschien niet, maar in onze maatschappij is dat absoluutnoodzakelijk.Wat gebeurt er als een vrouw een kind verwacht, terwijl ze nog niet getrouwd is?- Dan moet ze onmiddellijk een huwelijk sluiten. Het liefst met de vader van het kindnatuurlijk.

11 Nog niet zo lang geleden gold dat ook voor Nederland. Vrijwel iedereen die het huisvan z'n ouders verliet, trouwde of woonde alleen. Zo hoorde dat. De laatste 30 jaar is errond het huwelijk veel veranderd. Nog steeds trouwen veel mensen, maar ze wonen vaakeerst een tijdje samen. Dat is niets bijzonders meer. In plaats van 'dit is mijn man' of

15 'dit is mijn vrouw7 zeggen ze bewust: 'dit is mijn vriend7 of'dit is mijn vriendin'.Je kunt ook bij de gemeente melden dat je officieel samenwoont. Je wordt dan praktischop dezelfde wijze behandeld als iemand die is getrouwd en het gaat een stukgemakkelijker.- Wat is dan het verschil met trouwen?

20 Tja, dat is inderdaad heel klein. Bij samenwonen is de officiële band losser dan bijtrouwen. Als ze trouwen, beloven man en vrouw dat ze tot aan hun dood goed voorelkaar (en eventuele kinderen) zullen zorgen.Vaak spelen financiële factoren ook een rol. Of je trouwt of samenwoont, is vooral eenkwestie van persoonlijke keuze.

25 Niet elk huwelijk is overigens een succes, bijvoorbeeld doordat de liefde op een bepaaldmoment voorbij is. Dan kunnen man en vrouw besluiten om 'uit elkaar' te gaan, tescheiden. Bij een huwelijk moet dat officieel gebeuren: via een uitspraak van de rechter.

26. Bent u getrouwd?

1441 samenwonen

1442 officieel1443 zover1444 gemeentehuis (het)1445 Geest (de Heilige-)1446 hopen1447 zult1448 absoluut1449 onmiddellijk1450 huwelijk (het)1451 sluiten (een huwelijk-1452 het liefst1453 gold1454 z'n(=zijn)1455 verliet1456 trouwde1457 woonde1458 hoorde (zo - dat)

1459 laatste1460 nog steeds1461 wonen... samen1462 eentijdje1463 bewust1464 gemeente (de)1465 melden1466 samenwoont1467 praktisch1468 wijze (de)1469 behandeld

1470 gemakkelijker1471 losser1472 beloven1473 tot aan1474 dood (de)1475 eventuele1476 factoren1477 of... of1478 trouwt1479 een kwestie van1480 persoonlijke1481 overigens1482 liefde (de)1483 bepaald1434 moment (het)

(op een bepaald -)1485 voorbij1486 besluiten1487 uit elkaar1488 scheiden

1489 gebeuren1490 uitspraak (de)1491 rechter (de)

live together

officially

due to happentown hallGhost(Holy-)hopewillabsolutelyimmediatelymarriageget marriedpreferablyapplied, held truehis

leftmarriedlivedthatwasthedonethingin the past, the laststilllive togetherawhiledeliberatelythe local authorityregistercohabitalmostwaytreated

easierlooserpromiseuntildeathpossiblefactorseither... ormarrya matter ofpersonalanywayiovecertainmoment

overdecideto separateto d ivo ree

happenpronouncementjudge

cohabiter

officiellement

mairie

Esprit (Ie Saint -)espéronsserezabsolumentimmédiatementmariagese marierde préférencevalaitsesquittaitse mariaithabitaitc'étaitainsi

dernièrestoujourshabitent... ensembleun certain tempsdélibérémentmunicipaliténotifiercohabitepresquemanieretraite

plus facileplus légerepromettentjusqu'amorteventuelsfacteurssi ou ...tu te mariesunequestionpersonnelled'ailleursamourcertainmoment('un certain -)

disparaitdécidentse séparerdivorcer

se fairesentencejuge

zusammen leben

offiziellsoweitRathausGeist (Heilig-)hoffenwerdenabsolutsofort

Eheschliefêenam liebstengaltseinerverlietheiratetewohnteso gehorte sich das

letztennoch immerleben zusammenei ne Wei IebewusstGemeindemeldenzusammenlebtpraktischWeisebehandelt

leichterlockererversprechenbis anTodeeventuelleFaktorenob oderheirateteineFragevonpersönlicherübrigensLiebebestimmtenMoment

vorüberbeschliefêenauseinandersich scheiden zulassengeschehenUrteilRichter

nikahsiz beraberyas.amakresmtgelipcatmakbelediye binasiruhümitederiz-cak/-cekkesinderhal, hemenevlilikyapmak (evlilik)tercihengecerli idi-nm/-ninaynlan,cikanevlenirdiotururdu

adetti

son, gecenhalenberaber oturmakbirmüddetbilerek, suurlu olarakbelediyebildirmekberaber oturmakcogunluklagibimuamelegörüyorolmakdaha kolaybiraz daha gevs,eksöz vermek-ya/-ye kadarölümolabilecekfaktörler, sebeplerister... isterevlen... meselesikisjselöteyandansevgibellian, zaman

bitmi$kararla$tirmakayrilmakbos.anmak

olmakhüküm,kararhakim

J-L.

4-»JLL

L....L

137

26. Bent u getrouwd?

Bent u getrouwd?

Na twee jaar samenwonen gaan nu officieel trouwen. Vrijdag 21 mei iszover. Om 11.00 uur gaan we het gemeentehuis. Daarna trouwen we in de

Geestkerk aan de Dorpsstraat. Wij hopen dat daarbij aanwezig zult zijn.

Heb jij al ?- Nee, ik ben immers nog niet getrouwd.

je getrouwd zijn, voordat je kinderen krijgt? hoeft toch niet?Dat is toch niet ?- In Nederland misschien niet, maar in onze is dat absoluut noodzakelijk.Wat gebeurt er een vrouw een kind verwacht, terwijl ze niet getrouwd is?- Dan moet ze onmiddellijk huwelijk sluiten. Het liefst met de vader hetkind natuurlijk.

Nog niet zo lang gold dat ook voor Nederland. Vrijwel iedereen het huisvan z'n ouders verliet, of woonde alleen. Zo hoorde dat. De 30 jaar is errond het huwelijk veranderd. Nog steeds trouwen veel mensen, maarwonen vaak eerst een tijdje samen. Dat niets bijzonders meer. In plaats van 'dit

mijn man' of'dit is mijn vrouw' ze bewust: 'dit is mijn vriend' of'is mijn vriendin'.Je kunt ook bij gemeente melden dat je officieel samenwoont. Je danpraktisch op dezelfde wijze behandeld als die is getrouwd en het gaat eengemakkelijker.- Wat is dan het verschil met ?Tja, dat is inderdaad heel klein. Bij is de officiële band losser dan bij . Alsze trouwen, beloven man en vrouw ze tot aan hun dood goed voor (eneventuele kinderen) zullen zorgen.Vaak spelen factoren ook een rol. Of je trouwt samenwoont, is vooral eenkwestie van persoonlijke .Niet elk huwelijk is overigens een succes, doordat de liefde op een bepaaldmoment is. Dan kunnen man en vrouw besluiten 'uit elkaar' te gaan, tescheiden. Bij huwelijk moet dat officieel gebeuren: via een van de rechter.

26. Bent u getrouwd?

Geef antwoord:

1. Hoe trouwt men officieel in jouw land?2. Wat beloven man en vrouw in jouw land aan elkaar als ze gaan trouwen?3. En scheiden, hoe gaat dat ?4. Wat is het verschil tussen 'mijn vriend(in)' en 'een vriend(in) van mij'?

Grammatica

heel (= erg = zeer) veel

heel klein veel kleiner dan ...heel goed veel beter dan ...erg weinig veel minder dan ...zeer gemakkelijk een stuk gemakkelijker dan ...

(ét Vul in of aan:V

Het verschil tussen samenwonen en trouwen is heel / erg Hein. Dat verschil

is kleiner dan men vaak denkt. Sommige mensen

dat de band bij samenwonen een losser is dan bij trouwen. Daar

ben ik het niet mee eens. Ik woon bijvoorbeeld samen met vriendin.

Maar dat betekent niet dat wij veel van elkaar houden dan mensen

die getrouwd .

Bent u getrouwd? Nee, ik ben getrouwd en ik heb ook

,- kinderen. En u mevrouw, u getrouwd? Ja, en

man en ik hebben twee kinderen, een j en een

. . Hoe oud zijn , kinderen? O,

oudste kind, Peter, is acht en dochter, Inge, is zes. Ze gaan allebei

naar school. Soms gaan ze met , vader naar school, maar meestal

breng ik naar school.

139

Les 27 De toestand in de wereld

De toestand in de wereld

1 De wereld wordt steeds kleiner. Althans het lijkt of de wereld steeds kleiner wordt.Per vliegtuig ben je in nog geen halve dag overal in Europa. Binnen een dag kun jesteden in Afrika of Amerika bereiken. En in ruim één dag ben je in de rest van dewereld. Geen plaats op aarde is in wezen nog ver weg.

5 Maar ook als we thuisblijven, staan we via de pers in contact met bijna de gehelewereld. Op tv zien we dagelijks beelden uit alle delen van de wereld. Ook de krant levertons informatie over wat er in de wereld gebeurt. En iedereen leest toch de krant?Wie kent de belangrijkste Nederlandse kranten}- 's Ochtends op het station zie ik altijd 'de Telegraaf', 'het Algemeen Dagblad', 'de

10 Volkskrant' en 'Trouw', 's Middags zie je ook veel mensen die 'de NRC' lezen. Dieverschijnt pas aan het eind van de middag.Welke krant lees jij?- De 'Metro', een gratis blad dat je 's ochtends op het station kunt krijgen. Daar staatalles in wat ik belangrijk vind. Ik houd niet van die dikke kranten.

15 Tja, en de wereld wordt ook steeds kleiner door de telefoon en internet.Vroeger werd elke brief per post gestuurd. Nu stuur je hem per e-mail, of je pakt detelefoon. De post verdwijnt, behalve misschien voor liefdesbrieven.- Maar bellen naar het buitenland is duurder dan het sturen van een briefen vaak tref jeniemand thuis.

20 Beide problemen zijn opgelost. Via speciale nummers bel je goedkoop naar hetbuitenland. Bellen naar Amerika is nauwelijks duurder dan het bellen binnenNederland. Hoewel België en Duitsland dichterbij zijn, betaal je voor het bellen naar dielanden soms iets meer.En tref je niemand thuis, dan is er wel een antwoordapparaat. Je hoort een stem die

25 zegt: 'Spreek na de pieptoon een bericht in', of iets dergelijks. Bovendien hebben steedsmeer mensen tegenwoordig een mobiele telefoon. Je kunt ze dan overal bereiken. Zouhet oude antwoordapparaat daardoor spoedig verdwenen zijn? Voor het geven vaninformatie door bedrijven en door mensen, zoals artsen, blijft het een praktisch middel.

140

27. De toestand in de wereld

1492 toestand (de)1493 wereld (de)T494 steeds1495 kleiner1496 per1497 vliegtuig (het)1498 Europa1499 Afrika1500 bereiken1501 aarde (de)1502 in wezen1503 gehele1504 dagelijks1505 beelden1506 delen1507 levert1508 leest1509 kranten1510 lezen1511 gratis1512 blad (het)1513 daar... in1514 dikke1515 door1516 internet (het)1517 werd1518 gestuurd1519 stuur1520 e-mail (de)1521 pakt1522 liefdesbrieven1523 bellen1524 buitenland (het)1525 duurder1526 sturen1527 opgelost1528 speciale1529 nummers1530 binnen1531 hoewel1532 België1533 Duitsland1534 dichterbij1535 antwoordapparaat (het)1536 spreek... in1537 pieptoon (de)153E iets dergelijks

1539 bovendien

1540 mobiele (telefoon)1541 zou1542 verdwenen1543 bedrijven1544 praktisch1545 middel (het)

situationworldincreasinglysmallerwith, byplaneEuropeAfricareachearthreallywholedailyimagespartsbringsreadspapersreadfreepaperthat (includes)thick (big)because ofInternetwassentsende-mailpiek uplove lettersphoningabroadmore expensivesendingresolvedspecialnumbersin, withineven thoughBelgiumGermanyneareranswering machineleave,recordbleep(or) some such thing

moreover,furthermoremobilewilldisappearedcompaniespractical, usefulinstrument, medium

situationmondede plus en pluspetitenavionEuropeAfriqueparvenirterreau fondtouttous les joursimagespartieslivrelitjournauxlisentgratuitjournalla dedansvolumineuxa causeinternetétaitenvoyéeenvoiese-mailprendslettres d'amourtéléphoner aétrangerplus cherenvoyerrésolusspéciauxnumérosenbien queBelgiqueAllemagneplus presrépondeurenregistrezbipquelque chose depa rei Ien outre

portatifseraiten disparitioncompagniespratiquemoyen

ZustandWeltimmerkleinermit demFlugzeugEuropaAfrikaerreichenErdeimGrundeganzentaglichBilderTeilenliefertliestZeitungenlesengratisBlattdarindickedurchInternetwürdeverschicktsendeste-mailnimmstLiebesbriefetelefonierenAuslandteurerschickengelostspezielleNummerninnerhalbobwohlBelgienDeutschlandin der NaheAnrufbeantwortersprecheSignaltonetwas Ahnliches

aufêerdem

HandywürdeverschwundenBetriebepraktisch esMittel

durum, haldünyagittikgedaha kücükileuc,akAvrupaAfrikaulas.makyeryüzü, dünyaaslmdabütüngünlükgörüntülerbölümler, kesimlerveriyor, sagiiyorokuyorgazeteierokuyorlarbedava, ücretsizgazeteondakalmsayesindeinternetidigönderilmekgönderiyorsune-postaahrsm, kaparsina$k mektuplantelefon etmekdi$ülke, yurtdisjdaha pahaligöndermek£özülmüs olmaközeltelefon numaralanicindeolsa daBelcika

| AlmanyaI daha yakin! telesekreter| bantakonus,I bipsesi| benzer bïrs.ey

üstelik

mobil, cepI idi1 yok olmak, kaybolmak

sirketler, isjetmelerkullamsjigerec, alet, cihaz

2 .1« r-

141

27. De toestand in de wereld

De toestand in de wereld

De wereld wordt steeds kleiner. Althans het of de wereld steeds kleiner wordt.Per ben je in nog geen halve dag in Europa. Binnen een dag kun je.in Afrika of Amerika bereiken. En in één dag ben je in de rest de wereld.Geen plaats op aarde is wezen nog ver weg.Maar ook als thuisblijven, staan we via de pers contact met bijna degehele wereld. Op zien we dagelijks beelden uit alle delen de wereld.Ook de krant levert ons over wat er in de wereld gebeurt. iedereen leesttoch de krant?Wie kent belangrijkste Nederlandse kranten?- 's Ochtends op het zie ik altijd 'de Telegraaf, 'het Algemeen , 'deVolkskrant' en Trouw', 's Middags zie ook veel mensen die 'de NRC' lezen.

verschijnt pas aan het eind van de .Welke krant lees jij?- De 'Metro', een blad dat je 's ochtends op het kunt krijgen. Daar staatalles in wat belangrijk vind. Ik houd niet van die kranten.Tja, en de wereld wordt ook kleiner door de telefoon en internet. Vroeger.elke brief per post gestuurd. Nu stuur hem per e-mail, of je pakt telefoon.De post verdwijnt, behalve misschien voor .- Maar bellen naar het buitenland is duurder het sturen van een briefen vaak

je niemand thuis.Beide problemen zijn opgelost. speciale nummers bel je goedkoop naar het

. Bellen naar Amerika is nauwelijks duurder dan bellen binnenNederland. Hoewel België en Duitsland zijn, betaal je voor het bellen naar

landen soms iets meer.En tref je thuis, dan is er wel een antwoordapparaat. hoort een stem diezegt: 'Spreek na pieptoon een bericht in,' of iets dergelijks. hebben steedsmeer mensen tegenwoordig een mobiele . Je kunt ze dan overal bereiken. Zou

oude antwoordapparaat daardoor spoedig verdwenen zijn? Voor gevenvan informatie door bedrijven en door zoals artsen, blijft het een praktischmiddel.

142

27* De toestand in de wereld

Geef antwoord:

1. Wat bedoelen we met 'de wereld wordt steeds kleiner'?2. Welke Nederlandse kranten ken je? Welke krant lees jij?3. Denk jij ook dat de post verdwijnt? Waarom wel/niet?4. Noem enkele voor- en nadelen van de mobiele telefoon.

Vul in of aan:

Anne, welke krant 1 ees jij? En u meneer, welke krant L

u? 's Ochtends 1 ik de Metro. Dat is een krant

iedereen gratis kr op het station. Wie k er dan nog

een krant als je die krant gratis kr ? Ja, dat is een g .

vraag, waarop ik antwoord weet.

Dag mevrouw, h u telefoon? Wat is nummer? Ik

heb twee n : een nummer voor mijn vaste telefoon en een mobiel

nummer. A_ ik thuis ben, gebruik ik mijn vaste lijn. Dat is

goedk dan mijn mobiele telefoon. Ik bel niet graag naar een mobiele

telefoon: dat is veel d dan naar een vaste telefoon.

Met mijn mobiele telefoon kan iedereen bereiken.

En jij Henk, h jij ook een mobiele telefoon?

Nee, ik heb mobiele telefoon. Dat kan ik betalen.

M3

Les 28 TV

TV

20.0020.3022.1522.4523.30

uurUUT

UUT

uuruur

Overzicht van de programma's

NieuwsFilm: Oorlog en vredeDe heilige koe - programma over auto'sDe geest van de eeuw: discussie-programmaLaatste nieuws

1 Kijken jullie thuis veel tv?- Om je de waarheid te zeggen: ja! Sinds we in Nederland wonen, kijken we vrijweldagelijks. Er is ruime keus door al die zenders.Hebben jullie een voorkeur voor bepaalde programma's? Kijken jullie vooral naar

5 Nederlandse of buitenlandse zenders?- Dat hangt ervan af. Ik hou van Amerikaanse films met veel actie. Maar mijn zuster kijktgraag naar programma's waarin over persoonlijke problemen wordt gepraat. Vooral alshet over relaties gaat en zo. En mijn jongste broer wil altijd naar voetballen kijken. Maardaar vinden de anderen niks aan. Dat maakt het een beetje moeilijk om te kiezen. En jij?

10 Ik kijk elke dag naar het nieuws. Zo blijf ik op de hoogpe van de belangrijkste zaken diein mijn land gebeuren.- Besteedt de Nederlandse tv daar aandacht aan? Of kijk je naar het nieuws opbuitenlandse zenders? Die geven toch veel meer informatie over de toestand in de restvan de wereld?

15 Ik probeer het nieuws in het Nederlands te volgen, omdat ik Nederlands leer. Af en toebrengen ze berichten uit mijn land. Helaas is dat meestal slecht nieuws: over de fellestrijd tussen verschillende legers in mijn land en het aantal doden dat is gevallen. Het isnatuurlijk leuker om naar een film te Hjken. Laatst heb ik een Nederlandse film op tvgezien. De beelden hielpen me om te begrijpen waar het overging. En we hebben er hard

20 om gelachen.

Wordt er in het algemeen veel gekeken}Ja. Vaak gepen mensen niet toe dat ze elke avond tv kijken. Ze doen alsof ze deprogramma's niet kennen. Maar in werkelijkheid zitten ze voortdurend voor de tv. Twee

25 Nederlanders, zelf bekend van de tv, hebben daar eens een grappige uitspraak overgedaan. Ze zeiden: 'Soms kijken we nooit.'

144

28. TV

154615471548154915501551

155215531554155515561557

15581559156015611562156315641565156615671568156915701571157215731574

157515761577

157815791580158115821583158415851586158715881589159015911592159315941595159615971598159916001601

overzicht (het)programma'snieuws (het)geest (de)eeuw (de)discussie-programma(het)laatstewaarheid (de)sindsruimekeus (de)al (- die)zendersvoorkeur (de - voor)buitenlandseervanhou... vanAmerikaansefilmsactiezuster (de)kijkt (naar)waarinrelatiesen zobroer(de)voetballendaar... aanniks aan (vinden -)

anderenmaaktkiezenop de hoogte (van)besteedt... aanprobeer... tevolgenberichtenfellestrijd (de)legersleukerlaatsthielpenbegrijpenging (over)er... omhardgelachen (om)gekekengeven... toedoen alsofin werkelijkheidvoordaar... overgrappigezeiden

overviewprogrammesnewsspiritcenturydiscussionprogrammelatesttruthsincebroad, widechoiceall (the)channels(a) preference (for)foreigndepends (on)likeAmericanfilmsactionsisterwatcheswhichrelationshipsand such likebrotherfootballthatboring, uninteresting(find -)othersmakeschooseup to date (with)devote totrytofollowbulletins, newsbitterfightingarmiesnicerrecentlyhelpedunderstandwas (about)about... itloudlylaughed (about)watchedadmitpretendin realityin front ofabout thatamusingsaid

sommaireprogrammesjournal téléviséespritsiècleprogramme dediscussionderniervéritédepuisgrandchoixtouteschamespréférence pourétrangères

j'aimeaméricainsfilmsactionsoeurregarde les

oürelations-frèrefootball

pas passionnant (netrouvent -)autresrendchoisiralahauteurdeprête-t-elle ... aessaiedesuivrenouvellesviolenteluttearméesplus agréabledernièrementm'ontaidéacomprendrede quoi il s'agissait

bruyammentriregardeadmettentfont semblanten véritédevantsur cacomiqueontdit

ÜbersichtProgrammeN ach richtenGeistJahrhundertDiskussions-programmspatWahrheitseitreichlicheAuswahlalleSenderVorliebeauslandischedavonliebeamerikanischeFilmeSpannungSchwestersiehtworinBeziehungenund soBruder

Futëballdavonnichts davon(- halten)Anderenmachtwahlenauf dem Laufendenwidtmet daranversucheverfolgenNachrichtenheftigenKampfArmeenangenehmerunlangsthalfenverstehenhandelte sich urndarüberlautgelacht (über)gesehengeben zutunalsobin Wirklichkeitvordarüberwitzigesagten

siralamaprogramlarhaberlerruhasir, yüzyil

tartis.ma programi

songercek, dogru-dan/-den berifazla, cokse^eneko kadartvyayin kurumutercihyabanci-ya/-yeseverim, begenirimAmerikanfilmiereylem, hareket

kizkardes.izler-da/-deilis.kiierve saireerkekkardesfutbolonuhosjanmazlar

digerleri, baskalarieder, yaparsecmekhaberdar-ya/-na yer vermekcabalarimizlemekhaberlersjddetlicarpis.maordulardaha hos, daha zevkligecenlerdeyardimci oldularanlamakkonukonuyayüksek seslegüldüktelevizyon izlemekitirafetmek

-mis7-mi$ gibiaslinda, gebektebasjndao konudakomik^edediler

JjU.1

ij £ .«o ï a^p-i ,'ü J>

M5

28. TV

TV

Kijken jullie thuis veel tv?- Om de waarheid te zeggen: ja! Sinds we Nederland wonen, kijken wevrijwel dagelijks. Er ruime keus door al die zenders.Hebben een voorkeur voor bepaalde programma's? Kijken vooral naarNederlandse of buitenlandse zenders?- Dat ervan af. Ik hou van Amerikaanse films veel actie. Maar mijnzuster kijkt graag programma's waarin over persoonlijke problemengepraat. Vooral als het over relaties gaat zo. En mijn jongste broer wil altijd

voetballen kijken. Maar daar vinden de anderen aan. Dat maakt het eenbeetje moeilijk te kiezen. En jij?Ik kijk elke naar het nieuws. Zo blijf ik op hoogte van de belangrijkstezaken die in land gebeuren.- Besteedt de Nederlandse tv daar aan? Of kijk je naar het nieuwsbuitenlandse zenders? Die geven toch veel meer over de toestand in de rest van

wereld?Ik probeer het nieuws in het te volgen, omdat ik Nederlands leer. Af toebrengen ze berichten uit mijn land. is dat meestal slecht nieuws: over de.strijd tussen verschillende legers in mijn land het aantal doden dat is gevallen.Het natuurlijk leuker om naar een film te . Laatst heb ik een Nederlandsefilm op gezien. De beelden hielpen me om te waar het over ging. En wehebben hard om gelachen.

Wordt er in het veel gekeken?Ja. Vaak geven mensen niet dat ze elke avond tv kijken. Ze alsof ze deprogramma's niet kennen. in werkelijkheid zitten ze voortdurend voor de

Twee Nederlanders, zelf bekend van de tv, daar eens een grappigeuitspraak over gedaan. zeiden: 'Soms kijken we nooit.'

Geef antwoord:

1. Voor welke tv-programma's heb jij een voorkeur?2. Hoe blijf jij op de hoogte van het nieuws uit je eigen land?3. Wat is het grootste verschil tussen de Nederlandse tv en de zenders uit jouw land?4. Wat noem jij slecht nieuws en goed nieuws?

146

28. TV

Grammatica

We kijken naar een film.Het gaat over auto's.Ik moet lachen om een gekke situatie.We zijn gek op snelle auto's.Waar hou jij van?Zo blijf ik op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen.De tv besteedt aandacht aan veilige auto's.Je kunt rekenen op veel discussie.We geven de voorkeur aan programma's over koken.Ik ben het eens met jou over het belang van koken.

i ƒ Vul in of aan:V

Ik zie hier de naam van een tv-programma: De heilige koe. Waar g aat

dat over?

- O, dat is een programma dat auto's gaat. Daar kijk ik nooit

. Ik hou niet zulke programma's. Die zijn

erg interessant - Dat ben ik je eens. Waar

h je wel van?

- Nou, ik ben gek Franse films en ik kijk graag het

nieuws. Dat besteedt vaak aandacht zaken die ik interessant vind.

Ik ben graag de hoogte van nieuwe ontw op

economisch gebied. Soms kijk ik naar een film, het liefst een film

ik om kan lachen. Daarom geef ik de voorkeur grappige, Engelse

films. Daarbij kun je r op gekke situaties!

- Inderdaad, ook daar zijn we het eens. Ik moet ook altijd erg

die films lachen.

Les 29 Ziekte

Ziekte

1 - Hoe is de medische zorg in Nederland georganiseerd?Aan de basis staat de huisarts. Dat is een dokter bij je in de buurt. Als je nog geenhuisarts hebt, vraag je aan je buren wie hun dokter is en of ze tevreden zijn over hem.Of over haar als het een vrouwelijke arts betreft.

5 Vervolgens bel je die dokter op en vraag je of hij nog plaats heeft voor een nieuwepatiënt. Als hij antwoordt dat hij geen ruimte meer heeft, weet hij vast wel bij welkedokter je terecht kan. Zorg ervoor dat je een huisarts kiest voordat je plotseling ziekwordt, anders raak je in moeilijkheden wanneer je echt een dokter nodig hebt. En dat isniet de bedoeling.

10 - Wanneer je ziek bent, ga je dus naar de huisarts?Precies. Alleen als je zo ziek bent, dat je in bed moet blijven, komt hij bij je langs. Voorde meeste ziektes weet de huisarts een oplossing. Als hij geen oplossing weet of foto'swil laten maken, stuurt hij je naar een specialist. Je krijgt dan een brief van de huisartsmee. De meeste specialisten zijn verbonden aan een ziekenhuis.

15 Vaak gaan mensen trouwens naar de dokter, terwijl ze niet aan een of andere ziektelijden. Vrouwen die (voorlopig) geen kinderen willen krijgen, gaan bijvoorbeeld naarde dokter voor de pil. Ook kleine kinderen moeten regelmatig naar de dokter omproblemen te voorkomen. Groeien ze voldoende, zijn de ogen en oren in orde? Zo niet,wat is daarvan de oorzaak? Dat onderzoek bij kinderen is gratis.

20 Het voordeel van dit systeem is dat kinderen op tijd geholpen kunnen worden, als erproblemen zijn.- Hoeveel kost een dokter? En wie betaalt dat allemaal?Een bezoek aan de dokter of specialist kost tussen de 15 en 50 euro. Daarnaast moet jeextra betalen voor foto's, medicijnen, een uitgebreid onderzoek en speciale

25 behandelingen. Als je in het ziekenhuis wordt opgenomen, kost dat rond de vijfhonderd(500) euro per dag. De gemiddelde patiënt kan dat absoluut niet betalen. Daarom ispraktisch iedereen verzekerd tegen ziektekosten, bij het ziekenfonds of bij een particulieremaatschappij. Dat hangt af van je loon.Niet alle ziektes zijn overigens lichamelijk van aard. Bij steeds meer mensen worden

30 tegenwoordig psychische ziektes geconstateerd. Hoe zou dat komen} Is dat het gevolg vande moderne stijl van leven?

148

29. Ziekte

16021603160416051606160716081609161016111612161316141615161616171618

161916201621

16221623

16241625162616271628.1629163016311632163316341635

1636163716381639164016411642

16431644164516461647164816491650

1651

medischezorg (de)basis (de)vraagvrouwelijkebel... opantwoordtzorg (voor)ervoorkiestplotselingraakmoeilijkhedenbedoeling (de)zo... datbed (het)ziektes

oplossing (de)stuurtspecialist (de)

krijgt... meespecialisten

verbonden (aan)ziekenhuis (het)een of anderelijden (aan)

pil (de)voorkomengroeienzo nietdaarvansysteem (het)geholpenbezoek (het)

daarnaastbehandelingengemiddeldeverzekerdtegenziektekostenziekenfonds (het)

particulieremaatschappij (de)loon (het)lichamelijkvan aardpsychischegeconstateerdhoe zou dat komen?

stijl (de)

medicalcarebase, basisaskfemaleringuprepliescare (for)aboutchoosesuddenlyget (into)difficultiesintentionso thatbedillnesses

solutionsendsspecialist

(are) givenspecial ists

affiliatedhospitalone or anothersuffering (from)the pillpreventare growingif notofthatsystemhelpedvisit

on top ofthattreatmentaverageinsuredagainstmedical costsDutch NationalHealth Serviceprivatecompanysalaryphysicalnature (by/of)psychologicaldiagnosedwhy should that beso?way (oflife)

medicauxsoinsbasedemandesmédecin femmetéléphone aurépondprends soin de

choisirtout a couppeux avoir desdifficultésintentiontellement... quelitmaladies

solutionenvoiespecialiste

recoisspecialistes

attachés ahöpitalune ou autresouffrentpiluleprévenircroissentsinonensystèmeaidésconsultation

en plustraitementsmoyenassurécontrefrais medicauxcaisse d'assurancemaladieprivéecompagniesalairephysiquede naturepsychiquecon statecommentcela?

style

medizinischeVersorgungBasisfragstweiblicherruftanantwortetsorge

dafürwahlstplötzlichgeratstSchwierigkeitenAbsichtsodassBettKrankheiten

LösungschicktSpezialist

bekommt mitSpezialisten

angeschlossenKrankenhauseinen oder anderenleiden

Pillevorzubeugenwachsenwenn nichtdavonSystemgeholfenBesuch

darüber hinausBehandlungendurchschnittsversichertgegenKrankenkostenKrankenkasse

privatenGesellschaftGehaltkörperlichervon Naturpsychischefestgestelltwie kommtdas?

Stil

tibbi hizmet/bakimsaglikbakimitemelsorarsmbayantelefon edersincevplarhallet, yapis,i (o is.i hallet)ec, secimini yapaniden, birdenacarsmproblemler, zorluklaramaccok, agiryatakhastaliklar,rahatsizliklarcarehavale ederuzman doktor,mi'if p» *icci"7INUlCildbbl/Lveriliruzman doktorlar,

baghhastaneherhangihasta olmakdogum kontrol hapiönlemek

büyümek, gelis.mekdegilseonunsistem, yöntemtedavi edilmis. olmakziyaret, muayeneolmaayncatedavilerortalamasigortah olmakkarsihastahkgiderlerihastalik fonu/sigortasiözelsjrketmaas.fiziksel, vücutsaltürden, cinsindenruhsal, psikolojiktes,his edilmeknasilolabilir? ne(re)den kaynaklanabilir?tarz, uslub

OX-Luu

düU

149

29. Ziekte

Ziekte

- Hoe de medische zorg in Nederland georganiseerd?Aan basis staat de huisarts. Dat is een bij je in de buurt. Als jegeen huisarts hebt, vraag je aan je wie hun dokter is en of ze zijn overhem. Of over haar als een vrouwelijke arts betreft.Vervolgens bel je dokter op en vraag je of hij plaats heeft voor een nieuwepatiënt. Als antwoordt dat hij geen ruimte meer heeft, hij vast wel bijwelke dokter je kan. Zorg ervoor dat je een huisarts voordat je plotselingziek wordt, anders raak in moeilijkheden wanneer je echt een dokterhebt. En dat is niet de bedoeling.- je ziek bent, ga je dus naar huisarts?Precies. Alleen als je zo ziek , dat je in bed moet blijven, komt bij je langs.Voor de meeste ziektes de huisarts een oplossing. Als hij geen weet offoto's wil laten maken, hij je naar een specialist. Je krijgt een brief van dehuisarts mee. De specialisten zijn verbonden aan een ziekenhuis.Vaak mensen trouwens naar de dokter, terwijl ze aan een of andereziekte lijden. Vrouwen (voorlopig) geen kinderen willen krijgen, gaanbijvoorbeeld de dokter voor de pil. Ook kleine moeten regelmatig naar dedokter om problemen voorkomen. Groeien ze voldoende, zijn de ogenoren in orde? Zo niet, wat is de oorzaak? Dat onderzoek bij kinderen isHet voordeel van dit systeem is dat op tijd geholpen kunnen worden, als er

zijn.- Hoeveel kost een dokter? En wie dat allemaal?Een bezoek aan de dokter specialist kost tussen de 15 en 50 . Daarnaastmoet je extra betalen voor medicijnen, een uitgebreid onderzoek en specialebehandelingen. je in het ziekenhuis wordt opgenomen, kost rond devijfhonderd (500) euro per dag. gemiddelde patiënt kan dat absoluut nietbetalen. is praktisch iedereen verzekerd tegen ziektekosten, bijziekenfonds of bij een particuliere maatschappij. Dat af van je loon.Niet alle ziektes overigens lichamelijk van aard. Bij steeds meer wordentegenwoordig psychische ziektes geconstateerd. Hoe zou komen? Is dat hetgevolg van de stijl van leven?

150

29. Ziekte

Geef antwoord:

1. Hoe is de medische zorg in uw land georganiseerd?2. Om welke redenen gaan mensen, hoewel ze niet ziek zijn, soms toch naar de

dokter?3. Kan in uw land iedereen naar de dokter en naar het ziekenhuis?4. Welke verzekering voor ziektekosten hebt u in Nederland?

Vul in of aan:V

Wat moet je doen als je plotseling ziek w ordf

Uiteraard b je de dokter, als je tenminste een huisarts

h . Meestal krijg je eerst z assistente of

assistente als het een vrouwelijke huisarts is. B je

ernstig ziek, dan komt de dokter bij „ langs. Meestal

st hij een aantal vragen: hoe voelt u , hebt

. koorts, w hebt u pijn? enzovoort.

Gisteren ben ik naar de dokter. Ik voelde niet

goed. Hij heeft , onderzocht. Volgens had ik

koorts. Mijn vrouw voelde ook niet goed. Hij heeft

ook onderzocht.

Bent u tevreden over ., huisarts? Ja, we zijn heel tevreden over

. Vroeger h we een vrouwelijke huisarts. Over

waren we ook erg tevreden.

Les 30 School

School

1 - Hoe is het onderwijs in Nederland georganiseerd?In grote lijnen is het systeem als volgt. Kinderen gaan vanaf hun vijfde jaar naar school,dat is verplicht, tot zestien jaar. Maar ze mogen al een jaar eerder naar school.Tegenwoordig is dat de normale gang van zaken. Men moet ze wel ruim van tevoren

5 opgeven.Tot twaalf jaar gaan kinderen naar de basisschool. Die duurt zeven of acht jaar. Elk jaarnoemen we een 'groep': groep 1 tot en met (t/m) groep 8. De leraar noemen ze daar'meester' of'meneer' en de lerares wordt juffrouw7 of juf genoemd.- Wat leren Nederlandse kinderen op school?

10 Aanvankelijk, net als in de meeste andere landen: lezen, schrijven en rekenen. Ze krijgenverder tekenen, sport en muziek. Kinderen zingen graag. Ook leren ze de kaart vanNederland, van Europa en van andere delen op aarde. Geschiedenis behoort eveneens totde vakken die op de basisschool worden gegeven. De school probeert kinderen ook iets teleren over de natuur: bloemen, planten, vogels en andere dieren. Zo ontwikkelen

15 kinderen hun kennis van en inzicht in de wereld. Op christelijke en islamitische scholenschenkt men speciale aandacht aan het geloof'm God.Na de basisschool gaan veel kinderen naar de middelbare school. Ze gaan dan door metallerlei vakken, zoals geschiedenis en economie. En ze kunnen kiezen uit een stuk of drievreemde talen: Duits, Engels en Frans. Een andere, grote groep kinderen gaat na de

20 basisschool naar een technische school. Daar leren ze vooral met hun handen werken.Aan het eind van de middelbare school is er een belangrijk examen.Wie daarvoor slaagt, kan nog doorgaan met leren, bijvoorbeeld op de universiteit voorwetenschappelijk onderwijs of op een hogeschool voor beroepsonderwijs. Je kunt ookbesluiten om werk te zoeken.

152

30. School

16521653165416551656165716581659166016611662166316641665166616671668166916701671

167216731674167516761677

1678167916801681168216831684168516861687

1688168916901691169216931694169516961697169816991700170117021703170417051706

onderwijs (het)in grote lijnenals volgtvanafvijfdeverplichtnormalegang van zaken (de)van tevorenopgevenbasisschool (de)tot en met (t/m)meester (de)juffrouw (de)juf (de)genoemdaanvankelijkschrijvenrekenentekenensport (de)zingenkaart (de)geschiedenis (de)eveneensvakkengegevenprobeert... tevogelsdieren (het dier)ontwikkelenkennis (de)inzicht (het)islamitischescholenschenkt (- aandacht

aan)geloof (het)God (de)middelbaregaan... doorallerleieconomie (de)een stuk of...vreemdeDuitsEngelsFranstechnischeexamen (het)slaagtdoorgaan (met)universiteit (de)wetenschappelijkhogeschool (de)beroepsonderwijs (het)

educationin broad outlineas followsfrom, as offifthcompulsorynormalstate of affairsbeforehandregisterprimary schoolup untilsirmiss

calledat firstwritingarithmeticdrawingsportsingthe maphi storyalsosubjectsgiven (taught)tries tobirdsanimal(s)develop, expandknowledgeinsightIslamicschoolsattention is given to

faith, beliefGodsecondarycontinueall sortseconomicsa numberofforeignGermanEnglishFrenchtechnicalexampassesgo on withuniversityacademiepolytechnicvocational training

enseignementen grandes lignescomme suitdepuisl'agêdecinqansobligatoirenormalcours des événementsd'avanceinscrireécole élémentairejusqu'amaitremattressemademoiselleappeléeau débutécrirecalculerdessinersportchantentcartehistoireégalementmatièresdonnéesessaie deoiseauxanimauxdéveloppentconnaissancecompréhensionislamiquesécolesprête (-attention a)

foiDieu (-)secondairecontinuenttoutes sorteseconomieun certain nombre deétrangèresallemandanglaisfrancaistechniqueexamenréussitcontinuer auniversitéscientifiqueécole supérieureenseignementprofessionel

Unterrichtin groben Zügenwie folgt

abfünftenPflichtnormaleLaufder DingevorheranmeldenGrundschulebis einschliefélichMeisterFrauleinFrauleingenanntanfangsSchreibenRechnenZeichnenSportSingenKarteGeschichteebenfallsFacherngegebenversucht zuVogelTiereentwickelnKenntnisEinblickisiamischeSchulenwidtmet

GlaubeGottweiterführendegehen weiterallerleiWirtschaftungefahrfremdeDeutschEnglischFranzösischtechnischenExamenbestehtweitergehen (mit)UniversitatwissenschaftlichenHochschuleberufsbezogenerUnterricht

egitimana hatlanylas,öyle, s.eklinde-dan/-den itibarenbesjncimecburiyetnormalgidis,at, durumöncedenkayityaptirmakilkögretim okulu-dan/-dene kadarerkek ögretmenbayan ögretmenbayan ögretmendenilmekbasjangigtayazi yazmakmatematikyapmakresim gizmekspor$arki türkü söylemekharitatarihda/de, ayni gekildedersierverilmekcalis.makkusjarhayvanlargeli$tirmekbilgianlayis., görüs.islam?okullarvermek, göstermek

dinsel inanc, dinilah, tanri (Allah)ortadereceligecmekbircokekonomitaneyabanciAlmancaIngilizceFransizcatekniksmavbas.armakdevam etmeküniversitebilimselyüksekokulmeslek egitimi

SaU

- 7

I . |fM 1 <f 112 « | II

153

30. School

School

- Hoe is het in Nederland georganiseerd?In grote lijnen is systeem als volgt. Kinderen gaan vanaf hun.school, dat is verplicht, tot jaar. Maar ze mogen al een jaar.Tegenwoordig is dat de normaletevoren opgeven.Tot twaalf jaar gaan kinderen

jaar naar. naar school.

. van zaken. Men moet ze wel ruim.

. de basisschool. Die duurt zeven of acht.. tot en met (t/m) groep 8. De.

_. Elk

. lerares wordt 'juffrouw' of 'juf genoemd.jaar noemen we een 'groep': groepze daar 'meester' of'meneer' en- Wat Nederlandse kinderen op school?Aanvankelijk, net als de meeste andere landen: lezen, schrijven en.krijgen verder tekenen, sport en muziek..

noemen

_. Ze. zingen graag. Ook leren ze de kaart

. Nederland, van Europa en van andere delen aarde. Geschiedenis behoorteveneens tot de vakken.kinderen ook iets te leren over deZ o _

. op de basisschool worden gegeven. De school..: bloemen, planten, vogels en andere dieren,

kinderen hun kennis van en inzicht in wereld. Op christelijke enislamitische scholen schenkt speciale aandacht aan het geloof in God.

de basisschool gaan veel kinderen naar de school. Ze gaan dan door metallerlei , zoals geschiedenis en economie. En ze kunnen uit een stuk ofdrie vreemde talen: , Engels en Frans. Een andere, grote groep gaat na debasisschool naar een technische Daar leren ze vooral met hun handen .Aan het eind van de middelbare school er een belangrijk examen.Wie daarvoor slaagt, nog doorgaan met leren, bijvoorbeeld op de voorwetenschappelijk onderwijs of op een hogeschool.ook besluiten om werk zoeken.

. beroepsonderwijs. Je kunt

154

30. School

Geef antwoord:

1. Vanaf welke leeftijd gaan kinderen normaal gesproken naar school?2. Wat zijn de belangrijkste zaken die kinderen op de basisschool leren?3. Welke vakken krijgen kinderen in uw land op de middelbare school?

Grammatica (4)

vak vafcfcen naam namen land landenles lessen week weken kaart kaartenbos bossen school scholen word wordenbus bussen uur uren enz.

Vul in of aan:

In Nederland gaat iedereen naar school. Dat verklaart waarom er zoveel

sch olen zijn. Mijn kinderen zitten op de basisschool. Het is een vrij

gr school. Voor elke groep is er een leraar of lerares. Er zijn drie

Ier en vijf Ier . Meestal noemen we een leraar op de

basisschool 'meneer' of'meester'. Je kunt dus ook zeggen dat er drie

m zijn en vijf j . Volgende week is het vakantie. Die

vakantie duurt twee w . Er zijn ook vakanties

slechts één w duren.

Wat is de naam van de school uw kinderen zitten?

H school heet de Prins Bernard school. Voor scholen gebruiken we

vaak de n van bekende pers . Prins Bernhard is

natuurlijk een bekende pers .

155

Les 31 Bezoek

Bezoek

1 Henk en Margriet wonen in een nieuw huis. Dat is voor veel vrienden een goedeaanleiding eens bij hen langs te gaan. Vanavond verwachten ze bezoek. Margriet ruimtvan tevoren de woonkamer op, terwijl Henk boven met de kinderen bezig is. Hij leestnog een kort verhaal met ze.

5 Opeens klinkt de bel. Hij roept naar beneden: Doe jij even open} Dat zullen Paul en Lailazijn.- 'Ja, ik ga al/ roept Margriet. Ze doet de deur open. 'Hallo, kom binnenYHallo, hoe is het? Kijk, ik heb wat meegebracht. Laila geeft Margriet bloemen.- O wat prachtig, dank je wel, maar dat is echt niet nodig hoor. Ik zal ze snel in het

10 water zetten. Doe je jas uit. Geef maar, dan hang ik ze in de gang. Ga zitten. Henkkomt zo. Wat willen jullie drinken? Waar hebben jullie zin in}Terwijl Margriet wat te drinken haalt, komt Henk beneden. Als hij in de kamerverschijnt, geeft hij Laila een hand en hij slaat Paul vriendelijk op z'n schouder.'Hallo, hoe gaat het?'' UitstekendV Henk vindt het leuk zijn oude vrienden weer te

15 ontmoeten.'Wat een verandering,' merkt Paul op. 'Eerst woonden jullie zo klein, nu hebben jullieeen zee van ruimte.' Hij werpt een blik in de tuin. 'Wat een mooie bomen. Kijk, erzitten ook vogels in. Die bomen geven zeker veel schaduw in de zomer?'

20 Nadat Margriet de koffie heeft gebracht, wordt er gezellig gepraat, eerst over het huis,later voornamelijk over het werk. En de opvoeding van de kinderen is natuurlijk ook eenbelangrijk onderwerp van gesprek.Iedereen vindt dat de opvoeding een taak voor beide ouders is. Daarover zijn devrienden het onderling wel eens. Maar welk aandeel heeft de vader in wezen? Wie

25 schenkt in de praktijk de meeste aandacht aan de kinderen? 'Ik breng ze regelmatignaar bed,' zegt Henk.Margriet kijkt hem aan en zegt: 'Ja, maar je ziet ze de hele dag niet vanwege je werk.'Henk knikt, hij moet toegeven dat zijn werk veel tijd eist. Door de week komt hijgewoonlijk pas om zeven uur thuis. 'Ik wil wel minder gaan werken,' zegt hij. 'Maar

30 zouden we dan het huis nog kunnen betalen?' voegt hij er vragend aan toe. Margrietkijkt eerst verbaasd, maar dan moet ze lachen.Het is inmiddels al diep in de nacht wanneer Paul opstaat en zegt: 'Kom, 't is al laat, wemoeten naar huis. Het was erg gezellig. Komen jullie snel eens bij ons?''Goed, dat beloven we.'

156

31. Bezoek

1707 aanleiding (de)1708 verwachten1709 woonkamer (de)1710 bezig (- met)1711 kort1712 verhaal (het)1713 opeens1714 klinkt1715 bel (de)1716 roept1717 doe... open1718 | doet.. .open1719 | kom binnen1720 | meegebracht1721 | wat (prachtig)1722 j doe ...uit1723 | hang1724 j waar... in1725 1 zin (- in)1726 haalt17271728172917301731173217331734173517361737173817391740174117421743

hand (de)slaatschouder (de)uitstekendontmoetenwat een...verandering (de)merkt... opwoondenzee (de)werptblik (de) (werpt een -)schaduw (de)gebrachtvoornamelijkopvoeding (de)onderling

1744 j aandeel (het)1745 | in de praktijk

1746 breng1747 kijkt... aan1748 knikt1749 toegeven1750 eist1751 gewoonlijk1752 zouden1753 voegt ...toe1754 er... aan1755 vragend1756 verbaasd1757 lachen1758 inmiddels1759 diep1760 nacht(de)1761 opstaat1762 't

excuse, reasonare expectingliving roombusy (with)shortstorysuddenlyringsthe bell (doorbell)callsopen upopenscome inbrought (with one)how (beautiful)takeoffhangupwhatwouldyou likelike (to)gets, fetcheshand(s)slapsshouldervery wellmeetwhat a...changeremarkslivedplenty (sea)castglancedshadowbroughtchieflyupbringingamong themselvessharein practice

takelooks atnodsadmitdemandsusuallywouldaddedto. . . thatquestioninglysurprisedlaughedin the meantimedeepnightgets upit

occasionattendentsejouroccupé (- avec)petitcontetout a coup

son netteappelleouvresouvreentrezapportéque c'est (beau)enlèvesuspendsdequoienvie (-)cherchemaintapeépauletres bienrencontrerquelchangementremarquehabitiezbeaucoup (mer)jetteregard (jette un -)ombreapportéprincipalementéducationréciproquementparten pratique

metsregardefaitouidelatêteadmettreexigehabituellement

ajoute-t-il

en demandantétonnéerireentre-tempstardnuitse léve

GrunderwartenWohnzimmerbeschaftigtkurzeGeschichteaufeinmallautetKlingelruftmachst auföffnetkomm hereinmitgebrachtwiezieh aushangeworaufLust (mochten)holtHandschlagtSchulterausgezeichnetbegegnenweich eineVeranderungbemerktwohntetsehrviel (Meer)wirftBliekSchattengebrachtvorwiegendErziehunggegenseitigAnteilin der Praxis

bringesiehtannicktzugebenfordertgewöhnlichwerdenfügt hinzuda hinzufragenderstauntlacheninzwischentiefNachtaufsteht

vesile, sebepbeklemekoturma odasimesgul olmakisahikayebirden, anidencalmakkapizilicaginyoraco acjyorbuyur, iceri gelyaninda getirmekne (harika)cikarasayimneydenhosjanma, istemealiyorelvurmak, tiklamakomuzharika, cok iyikar$ilas,makaman ne büyük bir...degisjklikbelirtiyoroturuyordunuzdenizatiyorgöz (atmak)gölgegetirdibilhassa, gogunluklayetis,tirmebirbirleriylepay, hissepratikte, günlükyas,amdagötürüyorumbakiyorbasjni salliyoritiraf etmekalmak, istemeknormalindeidiekliyor-na/-nesoraraks.as.kin s.a$kingülmekbu aradaderingeceayaga kalkiyor('saat' anlaminda:gecolmus., gidelim)

V J J -> "• "

l l r t« . l A

31. Bezoek

Bezoek

Henk en Margriet wonen in nieuw huis. Dat is voor veel vrienden goedeaanleiding eens bij hen langs te. . Vanavond verwachten ze bezoek. Margrietruimt van de woonkamer op, terwijl Henk boven met kinderen bezig is.Hij leest nog een verhaal met ze.Opeens klinkt de bel roept naar beneden: Doe jij even open? zullen Paulen Laila zijn.- 'Ja, ik al,' roept Margriet. Ze doet de deur . 'Hallo, kom binnen!'Hallo, hoe is het? , ik heb wat meegebracht. Laila geeft Margriet .- O wat prachtig, dank je wel, maar is echt niet nodig hoor. Ik zal snel inhet water zetten. Doe je uit. Geef maar, dan hang ik ze de gang. Gazitten. Henk komt zo. willen jullie drinken? Waar hebben jullie zin ?Terwijl Margriet wat te drinken haalt, komt beneden. Als hij in de kamerverschijnt, hij Laila een hand en hij slaat vriendelijk op z'n schouder.'Hallo, hoe gaat ?' 'Uitstekend!' Henk vindt het leuk zijn oude weer teontmoeten. 'Wat een verandering/ merkt op.'Eerst woonden jullie zo klein, nu jullie een zee van ruimte.' Hij werpt.blik in de tuin. 'Wat een mooie . Kijk, er zitten ook vogels in. Die gevenzeker veel schaduw in de zomer?'

Margriet de koffie heeft gebracht, wordt er gepraat, eerst over het huis,later voornamelijk het werk. En de opvoeding van de is natuurlijk ook eenbelangrijk onderwerp van .Iedereen vindt dat de opvoeding een taak beide ouders is. Daarover zijn devrienden onderling wel eens. Maar welk aandeel heeft vader in wezen?Wie schenkt in de de meeste aandacht aan de kinderen? 'Ik ze regelmatignaar bed,' zegt Henk.Margriet hem aan en zegt: 'Ja, maar je ze de hele dag niet vanwege je

.' Henk knikt, hij moet toegeven dat zijn veel tijd eist. Door de week komtgewoonlijk pas om zeven uur thuis. 'Ik wel minder gaan werken,' zegt

hij. 'Maar we dan het huis nog kunnen betalen?' hij er vragend aan toe.Margriet kijkt verbaasd, maar dan moet ze lachen.Het inmiddels al diep in de nacht wanneer opstaat en zegt: 'Kom, 't is al

, we moeten naar huis. Het was ere . Komen jullie snel eens bij ons?''Goed, beloven we.'

3i. Bezoek

Geef antwoord:

1. Wat doe jij van tevoren als je bezoek verwacht?2. Wat voor cadeautjes kun je meenemen als je op bezoek gaat?3. Welke onderwerpen van gesprek vind jij belangrijk om met vrienden over te

praten?4. Waarom kunnen mensen soms niet besluiten om minder te gaan werken?

Vul in of aan:

Henk en Margriet wonen in een n ieüw huis. Hun n

huis ligt in een n gedeelte van de stad. Het is een

gr huis met een ld tuin. Het is een huis

. veel geld heeft gekost. Ze hebben er veel geld voor

Als ik.

ruim ik meestal eerst mijn huis op. Wanneer ik

doe ik de radio aan. Ik luister graag naar muziek, terwijl ik.

(bezig zijn, daarmee). Zodra ik

. (bezoek verwachten, in het weekend),

(doen, de afwas),

. (klaar zijn, helemaal),

ga ik boodschappen doen. Ik koop speciale dingen die mijn vrienden.

(lekker vinden). Als ik

maak ik eten klaar.

. (thuis zijn, weer),

159

Les 32 Oom agent of'de sterke arm'?

Oom agent of'de sterke arm'?

1 Gisteren zag ik in onze straat een politieagent toen ik toevallig uit het raam keek.Hij stond voor de deur van iemand die tegenover mij woont. Ik dacht meteen: O, o, zoudie iets gedaan hebben?Laatst reed er op de weg een politieagent achter mij. Zodra ik hem in het oog kreeg,

5 dacht ik direct: Rijd ik te hard, ging ik door rood, deed ik iets verkeerd?Hebben jullie ook last van zo'n gevoel? Is dat een algemeen verschijnsel? Hebben jullieook zulke ervaringen?- O ja, wanneer ik een agent zie, ben ik bang. Ook als ik mijn paspoort moet latenzien, zit ik in angst. Je weet maar nooit of er iets niet in orde is.

10 Hoe verklaar je dat veel mensen zo negatief reageren op de politie?- Volgens mij komt dat doordat je pas merkt dat er politie is als zich problemenvoordoen. De politie verschijnt wanneer mensen dingen doen die niet zijn toegestaan.Bijvoorbeeld bij geweld op straat, in een café of discotheek, waarbij met wapens wordtgestoken of geschoten. Vooral de laatste jaren is dat erger geworden.

15 Ook voor, tijdens en na een voetbalwedstrijd zie je steeds vaker geweld. Zelfs lang nadatde wedstrijd is afgelopen, zeker als de tegenstander heeft gewonnen. De politie treedt inzulke omstandigheden op, en soms, als ze dat noodzakelijk acht, met harde hand.

160

32, Oom agent o f 'de sterke arm1?

1763

1764

1765

1766

1767

1768

1769

1770

1771

1772

1773

1774

1775

1776

1777

1778

1779

1780

1781

1782

1783

1784

1785

1786

1787

1788

1789

1790

1791

1792

1793

1794

1795

1796

1797

1798

1799

1800

1801

1802

1803

1804

1805

1806

1807

1808

1809

oom (de)agent (de)arm (de)

zagpolitieagent (de)uit (- het raam)keekstonddachtreedoog (het)kreegdirectrijdhardging

deedverkeerdalgemeenverschijnsel (het)angst (de)je weet maar nooitverklaarnegatiefreageren (op)

volgensmerktvoordoen (zich -)toegestaangeweld (het)café (het)discotheek (de)waarbijwapens (het wapen)gestokengeschotenergergewordenvoetbalwedstrijd (de)vakerwedstrijd (de)tegenstander (de)gewonnentreedt... opomstandigheden

achtharde (met- hand)

unclepolicemanarmsawpolicemanout of (-thewindow)lookedwas standingthoughtdroveeyehad (saw, noticed)instantly(am 1) drivingfastwentdid (1) dowrong

generalphenomenonfearyou never knowexplainnegativelyreact (to)

accordingnoticeoccur, ariseallowedviolencecafé

discothequewhereweaponsstabshootworsegotfootball matchoftenmatchopponent(has) woncome into actioncircumstances( to) th ink i t is

hard-handed

Tonelel'agentbrasai vuagent de policepar (- la fenêtre)regardaisétaitpenséroulaitoeilvoyaitdirectementroulerapidementgrillaisfaisaisde fauxgénéral

phénomèneangoisseon ne sait jamaisexpliquesnégativementréagissent (sur)

selont'apercois

surviennentpermisviolencecafédiscotheque

oüarmeson te poignardeon tet iresurpiredevenumatch de footballplus souventmatchadversairegagnéintervientcirconstancesnécessairedure (la main-)

OnkelPolizistArmsahPolizistaus (- dem Fenster)schautestanddachtefuhrAu gebekamsofortfahreschnellfuhrmachtefalschallgemeinePhanomenAngstman weifêja nieerklarstnegativreagieren

nachbemerktsich einstellenerlaubtGewaltWirtschaftDiskothek

vorbeiWaffenzugestochengeschossenschlimmergeworden

FutëballspieiöftersWettkampfGegnergewonnentritt anUmstandenachtetharter (mit- Hand)

amcapoliskolgördümpolis memuru-dan/-denbaktimduruyordu

dü^ündümsürüyordu

gözili$tihemensürüyorumhizli, süratligecmekyaptimhatah,yanh$geneibelirtikorku

olurya!izah etmekolumsuz, negatif(-a/e-) tepkigöstermek-a/-e gorefarkediyorsunolmak, ortaya cikmak

yasakolmayansjddet, tecavüzkafediskotekoesnadasilahlarbicaklamakates. etmekdaha kötüoldufutbol müsabakasidaha sikmüsabaka, macrakipkazanmakmüdahele ederdurumlargerekli bulmaksiddet, sert müdahele

LoU

161

32. Oom agent o f 'de sterke arm'?

is Op tv verschijnt dan al gauw iemand die zich als slachtoffer van de politie beschouwt. Datgeeft een negatieve indruk van de politie.

21 - Misschien heb je gelijk. Aan de andere kant zijn er mensen die van mening zijn dat'de sterke arm' niet hard genoeg optreedt. Het lijkt wel alsof alles hier mag. Daar zijn zehet niet mee eens. Sla, steek of schiet je iemand per ongeluk dood, dan word je met begripbehandeld.

25 Veroorzaak je een ongeluk doordat je teveel gedronken hebt, dan kun je ook op begriprekenen. Zoiets kan de gemiddelde Nederlander maar moeilijk aanvaarden.Er bestaat toch ook een positief beeld van de politie? Op de tv had iemand het laatst over'oom agent'. Een oom is iemand die aardig is en die je helpt als dat nodig is.- Inderdaad. Als er een ongeluk is gebeurd, waarschuwt de politie het ziekenhuis. Als

30 iemand schade veroorzaakt aan je auto of je huis, vraag je de politie om hulp. Hetzelfdegeldt als je iets verloren hebt. Je hoort dan ook vaak: Goed dat er politie is. Maarvolgens sommigen nog te weinig. Zij eisen meer 'blauw' op straat (de politie draagtmeestal blauwe kleren, vandaar). Zou er meer politie zijn, dan zouden ze zich beterbeschermd voelen. Bovendien zou dat veel moeilijkheden voorkomen.

162

32. Oom agent o f 'de sterke arm*?

1S10 gauw1811 beschouwt (zich - als)

1812 slachtoffer (het)lg!3 negatieve1814 aan de andere kant1815 van mening (zijn)

1816 hard

1817 optreedt1818 alsof1819 mag1820 daar... mee1821 sla (-dood)1822 steek (-dood)1823 schiet (-dood)

1824 per ongeluk1825 dood1826 word1827 begrip (het)1828 veroorzaak

1829 ongeluk (het)1830 teveel1831 gedronken1832 zoiets1833 beeld (het)1834 had het over1835 aardig1836 helpt1837 gebeurd1838 waarschuwt1839 schade (de)1840 veroorzaakt1841 om (vraag-)1842 hetzelfde1843 verloren1844 sommigen1845 eisen1846 draagt1847 blauwe1848 vandaar1849 beschermd1850 voelen (zich-)

soonsees (himself/herself as)victimnegativeon the other handwho believe that

(are not) firm(enough)behave, (take) actionas thoughis possible, allowedwith thathit (-dead)stab (someone) deadshoot (someone)deadby accidentdeadareunderstandingcauseaccidenttoo muchdrunksuch thingsimagewastalkingaboutkindhelpshappenedcalls (up)damagecauses(ask-)forthesamelostsome peopledemandwearsbluethat'swhyprotectedfeel (oneself)

promptementconsidère (se -comme)victimenegatived'autre partqui pensent

durement

intervientcomme sitout est permisavec celaassommespoignardesabats

par accidentmortescompréhensioncausesaccidenttropbuunetellechoseimageparlaitdegentilaidearrivéprévientdommagescause(demandes -) ala même choseperducertaines personnesexigentportebleuc'est pourquoiprotégéssentiraient (se-)

schnel!betrachtet

Opfernegativeanderseitsder Meinung sein

hart

auftrittalsobdarfdamitschlagst (tot)stichst (tot)schieit (tot)

irrtümlichtotwirst

VerstandnisverursachstUnfallzuvielgetrunkenetwasBildsprach übernetthilftpassiertalarmiertSchadenverursacht

um(bittet-)dasselbeverlorenmancheforderntragtblauedaherbeschützt(sich) fühien

hemensaymak

kurbanolumsuz, negatiföteyandandü^ünmek, fikrindeolmaksert, siddetli

müdaheleetmeksanki-ebilmekekiokunudadövmek (olduresiye-)bi^aklamakates. etmek

yanhsjikiaölüm, ölmeolmakanlayi§sebep olmakkazaasm, cokfazlaigmekböyle birseyimajkonusunadegindisevimliyardim etmekoldugundauyarmakzarar, ziyansebep olmakicinaynenkaybetmis. olmakbazilan, bazi insanlartalep etmekgiymekmaviis,te ondangüvenli, emniyetlihissetmek

VI LL

.LS,

i 6 3

32. Oom agent o f 'de sterke arm'?

Oom agent of'de sterke arm9?

Gisteren zag ik in onze straat een toen ik toevallig uit het raam keek.stond voor de deur van iemand die mij woont. Ik dacht meteen: O, o, zou dieiets gedaan hebben?Laatst reed er de weg een politieagent achter mij. Zodra hem in het oogkreeg, dacht ik : Rijd ik te hard, ging ik door , deed ik iets verkeerd?Hebben jullie ook van zo'n gevoel? Is dat een verschijnsel? Hebben jullieook zulke ervaringen?- O , wanneer ik een agent zie, ben ik . Ook als ik mijn paspoort moetlaten , zit ik in angst. Je weet maar of er iets niet in orde is.

verklaar je dat veel mensen zo negatief op de politie?- Volgens mij komt dat je pas merkt dat er politie is zich problemenvoordoen. De politie verschijnt wanneer dingen doen die niet zijn toegestaan.Bijvoorbeeld geweld op straat, in een café of , waarbij met wapens wordtgestoken of geschoten. de laatste jaren is dat erger geworden.

voor, tijdens en na een voetbalwedstrijd zie steeds vaker geweld. Zelfslang nadat de is afgelopen, zeker als de tegenstander heeft . De politietreedt in zulke omstandigheden op, soms, als ze dat noodzakelijk acht, met

hand. Op tv verschijnt dan al gauw die zich als slachtoffer van de politie. Dat geeft een negatieve indruk van de __.

- Misschien heb je gelijk. Aan de andere zijn er mensen die van mening zijn. 'de sterke arm' niet hard genoeg optreedt. lijkt wel alsof alles hier mag.

Daar ze het niet mee eens. Sla, steek schiet je iemand per ongeluk dood,dan je met begrip behandeld.Veroorzaak je een doordat je te veel gedronken hebt, dan kun ook opbegrip rekenen. Zoiets kan de Nederlander maar moeilijk aanvaarden.Er bestaat toch een positief beeld van de politie? Op tv had iemand hetlaatst over 'oom '. Een oom is iemand die aardig is die je helpt als datnodig is.- . Als er een ongeluk is gebeurd, waarschuwt politie het ziekenhuis. Alsiemand schade veroorzaakt ___ je auto of je huis, vraag je politie om hulp.Hetzelfde geldt als je verloren hebt. Je hoort dan ook vaak: dat er politieis. Maar volgens sommigen te weinig. Zij eisen meer 'blauw' op (depolitie draagt meestal blauwe kleren, vandaar). er meer politie zijn, dan zoudenze beter beschermd voelen. Bovendien zou dat veel voorkomen.

164

32. Oom agent of 'de sterke arm'?

Geef antwoord:

1. Heb jij ook last van angst voor de politie of voor andere mensen?2. Is het beeld van de politie volgens jou negatief of positief? Hoe komt dat?3. Geef voorbeelden van situaties waarin de politie problemen voorkomt.4. Heeft de politie in jouw land een andere rol dan in Nederland?

Vul in of aan:v

Vorige week is hier in de straat een ernstig ongeluk gebeurd. Ik liep

(lopen) toevallig aan deze kant van de weg, toen er een auto uit die richting

kwam (komen). Hij (rijden) veel te hard, dat

(zien) ik direct. Op d moment stak er een oude

man de weg over.

Wat er toen gebeurde, (gaan) allemaal erg snel. Ik

(zien) dat de auto de man aanreed. D viel op de grond en

(blijven) liggen. Maar de auto reed onmiddellijk door! Gelukkig

(kunnen) ik nog net zijn nummer zien. Dat heb ik snel

(opschrijven).

Even later (komen) de politie. Die (vragen)

natuurlijk informatie van de mensen d het ongeluk hadden

(zien). Ik was blij dat ik het nummer van de auto

(kunnen) geven. Ik heb gehoord dat ze de man d in de auto reed, al

snel hebben gepakt. Het (blijken) dat hij te veel —

(drinken, hebben)!

165

Les 33 De bank

De bank

i Dag mevrouw. Ik woon sinds kort in Nederland. Ik wil graag een rekening openen. Watmoet ik daarvoor doen?- U moet een formulier invullen met uw persoonlijke gegevens. U moet ook uw paspoortmeenemen, zodat we uw gegevens kunnen controleren. Daarna krijgt u direct het

5 nummer van uw rekening. U krijgt ook een pinpas en een pincode. Dat duurt ongeveereen week.Waarvoor dient die pinpas?- Daarmee kunt u in de meeste winkels betalen zonder dat u geld bij u hebt. Hetgebruik ervan is eenvoudig. U hoeft alleen maar uw pincode te onthouden. De pinpas

io biedt meer mogelijkheden: U kunt er ook geld mee uit de muur halen, dat is praktischvoor kleine bedragen. Los geld hebt u bijvoorbeeld nodig voor de krant, een kopje koffie,een bos bloemen, enzovoort.Wat zijn de kosten verbonden aan zo'n rekening?- Een rekening voor privé-gebruik is gratis.

i5 Meent u dat echt? Dat is geweldig. Volgens mij kan iets dergelijks alleen in Nederland.Gratis rekening, gratis school, huursubsidie. Wat een prachtig land is dit!

Geld speelt een belangrijke rol in de huidige samenleving. We hebben geld nodig vooronze dagelijkse behoeften: eten, drinken, kleren, woning. Kleine bedragen betalen we

20 meestal contant, dat wil zeggen (d.w.z.) met geld dat je kunt zien en voelen.Voor je woning betaal je iedere maand huur of rente. In je woning gebruik je gas, lichten water. Daarvoor krijg je elke maand een rekening. Dit soort bedragen betalen we inhet algemeen automatisch. Je geeft één keer opdracht aan je bank voor automatischebetaling. Een goede methode: je loopt dan geen gevaar dat je vergeet de rekening te

25 betalen.De meeste andere rekeningen maak je in orde per post. Ook als je geld ontvangt, van jewerk, van je ouders of misschien van de gemeente, gebeurt dat via je rekening bij debank. Dat voorkomt dat we voortdurend geld moeten brengen en halen.

33- De bank

18511852185318541855

1857

18591860

18611862186318641865186618671868186918701871187218731874

18751876187718781879

188018811882188318841885188618871888

1889189018911892

rekeningopenenformulier (het)invullengegevens (het gegeven)meenemenzodatcontroleren

pincode (de)dientdaarmeegebruik (het)biedtmogelijkhedenbedragenloskopje (het)bos (de)enzovoortkostenprivé-gebruik (het)meentgeweldighuursubsidie (de)

speelt (- een rol)samenleving (de)dagelijksebehoeftendat wil zeggen (d.w.z.)

voeleniedererente (de)automatischopdracht (de)automatischebetaling (de)methode (de)loopt (- gevaar)

gevaar (het)maakontvangtvoorkomt

accountopenform

fil l indetailsbringso thatcheck

PIN code- (serves)with thatuseofferspossibilitiessumsloosecupbunchand soon

costsprivate useareyou serious?wonderfulrent subsidy

plays (- a part)societydaily

requirementsinotherwords

feel (touch)eachtaxautomaticallyorderautomaticpaymentmethodrun (-the risk)

dangermakereceive(s)prevents

compteouvrirformulaireremplirdonnéesprendre avecde sortecontroler

code carte bancairesertavec celausageoffrepossibilitéssommes(petite monnaie)tassebouquetet ceterafraisusage personnelc'estvrai?formidableallocation logement

joue (- un role)sociétéquotidiensbesoinsc'est-a-dire (c.-è-d.)

palperchaqueintérêtautomatiquementordreautomatiquepaiementmethoderisques (- aucundanger)dangerrégiesre^oisempêche

KontoeröffnenFormularausfüllenAngabenmitnehmenso dassüberprüfen

Geheimnummer

nütztdamitBenutzungbietetMöglichkeitenBetragelosesTasseStrauiund so weiterKostenPrivatgebrauchmeinengewaltigWohngeld

spielt (-eineRolle)GesellschafttaglicheBedürfnissedas hei i t (d.h.)

fühlenjedenZinsenautomatischAuftragautomatischeBezahlungMethodelauft (- Gefahr)

Gefahrbringsterhaltstverhindert

banka hesabiacmakform, evrakdoldurmakverilerberaberinde getirmekkikontrol etmek,denetlemeksifrehizmet etmek

onunlakullanimsunarmakimkanlar, olanaklarmebla|larnakitfincandemetvesairemasraflar, harcjarsahsi kullanimciddiharikakirayardimi,sübvansiyonoynuyortoplum

günlükihtiyacjaryani, basia birdeyisje(b.b.d.)dokunmakherfaizotomatiktalimatotomatikmenödemeyöntem, metodgirmek

riskyapmakalmakönlemek

A. n t ,-v.n

< j ' i n\~\

167

33- De bank

De bank

. kort in Nederland. Ik wil graag een openen. WatDag mevrouw. Ik woon _moet ik daarvoor doen?- U een formulier invullen met uw persoonlijke gegevens..paspoort meenemen, zodat wedirect nummer van uw rekening. U krijgt ook

. moet ook uw

Dat duurt ongeveer. . week.

gegevens kunnen controleren. Daarna krijgt upinpas en een pincode.

Waarvoor dient die pinpas?- Daarmee kunt in de meeste winkels betalen zonder dat.Het gebruik ervan. . eenvoudig. U hoeft alleen maar uw pincode.

. geld bij u hebt.

onthouden. De pinpas biedt meer mogelijkheden: U.muur , dat is praktisch voor kleine bedragen. Los.

. kopje koffie, een bos bloemen, enzovoort.nodig voor de krant,.Wat de kosten verbonden aan zo'n rekening?- rekening voor privé-gebruik is gratis.Meent _______ dat echt? Dat is geweldig. Volgens mij.Nederland. Gratis rekening,.

. er ook geld mee uit de. hebt u bijvoorbeeld

. iets dergelijks alleen in. school, huursubsidie. Wat een prachtig land is

Geld speelt een belangrijke rol in deonze behoeften: eten, drinken, kleren, woning. Kleine bedragen

samenleving. We hebben geld nodig voorwe

meestal contant, dat wil zeggen (d.w.z.) met geld dat je kunt zien voelen.Voor je woning betaal je iedere huur of rente. In je woning gebruik gas,licht en water. Daarvoor krijg je maand een rekening. Dit soort bedragenbetalen in het algemeen automatisch. Je geeft één opdracht aan je bankvoor automatische betaling. goede methode: je loopt dan geen gevaar __ jevergeet de rekening te betalen.De andere rekeningen maak je in orde per _je , van je ouders of misschien van de _, gebeurt dat via je rekening bij de

. Dat voorkomt dat we voortdurend geld moeten en halen.—, ________

_. Ook als je geld ontvangt, van

33- De bank

Geef antwoord:

1. Gaat het in elk land zo gemakkelijk om een bankrekening te openen?2. Heb jij een pinpas? Hoe gebruik je die?3. Welke zaken kun je allemaal automatisch betalen?4. Ken jij een paar grote Nederlandse banken?

(Êjl Vul in of aan:V"

Dag mevrouw. Ik heb nog geen rekening. Kan ik bij

een rekening openen? Ja, dan moet u d formulier invullen. O, kunt

u helpen? Ik heb nog nooit een formulier .

Natuurlijk, dat is probleem. Kijk, hier zet u naam.

Daaronder de naam van de straat en de plaats u woont. Kijk, en hier

vult u uw huisnummer . Hebt u paspoort

mee__ ? O nee, die ben ik , . Die heb ik

bij me. Ik ga wel even halen. Tot zo.

Ik ben bij de bank . Ik heb daar een rekening .

Eerst heb ik een formulier met allerlei persoonlijke

geg . Er was een mevrouw mij daarbij heeft

geholpen. Ik had gezegd dat ik nog nooit een formulier had

. Een vriend van m , was ook bij h

geweest. En zij had ook geholpen. Het lijkt wel alsof er op een bank

alleen maar mensen werken aardig zijn.

169

Les 34 Een eigen woning

Een eigen woning

i Wie heeft een eigen woning?- Ik niet. Ik huur een flat, even buiten het centrum. Gelukkig is er vlak bij mijn huiseen bushalte en op de hoek van de straat is de metro. De afstand naar het centrumvormt daardoor geen bezwaar.

5 Is het een grote woning?- Mijn flat bevat drie kamers: een grote woonkamer en twee slaapkamers. Verder is ereen badkamer, een wc en uiteraard een keuken.Met hoeveel mensen woon je en hoeveel betaal je aan huur?- Ik woon helemaal alleen en ik betaal 300 euro per maand, exclusief gas, licht en

10 water. Daarvoor betaal ik op dit moment 75 euro per maand. Het bedrag gaat elk jaareen beetje omhoog.Je hebt zeker een goede baan. Anders kun je dat allemaal toch niet betalen?- Nee, ik krijg een uitkering van 600 euro per maand en ook nog huursubsidie.En u mevrouw, huurt u ook een woning?

15 - Nee, mijn man en ik hebben een huis gekocht. We konden het kopen voor eeninteressante prijs. Die kans hebben we onmiddellijk gegrepen. Natuurlijk bezitten we nietzoveel geld. We hebben ons flink in de schulden gestoken bij de bank. Aanvankelijkdurfden we niet zoveel geld te lenen. Het is een moeilijke beslissing geweest.U moet dan zeker veel rente betalen?

20 - De rente is de laatste jaren vrij laag. Bovendien heb je het voordeel dat je minderbelasting betaalt. Het gevolg is dat we per maand minder kwijt zijn dan de gemiddeldehuur.Ja, dat klinkt heel mooi. Maar in feite geldt dit niet voor iedereen.Alleen indien je een baan hebt waarmee je voldoende verdient, is de bank bereid jou te

25 helpen. In andere gevallen is dat uitgesloten. Een huis kopen met geleend geld is alleenmogelijk voor wie een goede baan heeft. Die conclusie kun je wel trekken!

170

34* Een eigen woning

1893 huur1894 even1895 vlakbij1896 bushalte (de)1897 metro (de)1898 vormt1899 bezwaar (het)1900 bevat1901 slaapkamers1902 badkamer (de)1903 uiteraard1904 aan (- huur)1905 exclusief1906 omhoog (gaat-)1907 uitkering (de)

1908 huurt1909 konden1910 interessante1911 prijs (de)1912 gegrepen1913 bezitten1914 zoveel1915 schulden (in de

- gestoken)1916 durfden (te)1917 lenen1918 laag1919 belasting (de)1920 kwijt (-zijn)

1921 klinkt1922 in feite1923 indien1924 verdient1925 bereid1926 gevallen1927 uitgesloten1928 geleend1929 conclusie (de)

(- trekken)

rent

justclose tobus stopmetroformsobjection, problemcontainsbedroomsbathroomofcoursein (- rent)excluding(goes -) upbenefit

rentcouldsuitable, interestingpricegraspedpossessthat muchdebts (to run up)

da redborrowlowincometaxhowmuch athingcosts, to losesoundsin (actual) factifearnpreparedcasesnot possibleborrowed(to draw) aconclusion

louejustetout presarrêtd'autobusmetroconstitueinconvénientcomprendchambressalie de bainil va de soipour (- Ie loyer)non comprisaugmenteallocation

louezpouvionsinteressantprixsaisipossédonstantdettes (couvertsde-)osionsemprunterbasimpotpayons

sembleen faitsigagnedisposé acasexclusempruntéconclusion (tirer -

mietegleichin direkter NaheBushaltestelleU-BahnbildetSchwierigkeitfasstSchlafzimmerBadezimmerselbstverstandlichan (- Miete)exklusivin die Höhe (geht-)Zuwendung

mietenkonnteninteressantenPreiswahrgenommenbesitzensovielSchulden (stürzen)

trautenleihenniedrigSteuerlos (sein)

klingttatsachlichwennverdienstbereitFallenausgeschlossengeliehenemSchlussfolgerung(- ziehen)

kiraliyorumhemenyakmmdaotobüsduragimetrote$kil etmekdezavantaj, problemi baretyatakodalanbanyoel betteicinhari$artma, zamödenek, gecimyardimikiralamak-ebilmekcazip, uygunfiyatdegerlendirmeksahipolmak

?okborc (epey borcagirdik)cesaret etmekkredi almakdüs.ükvergiödemek

görünüs.aslindaisekazanmakkabul, hazirhallerolanaksiz, imkansizkredi almmis,sonuc. (cjkarabilirsin!)

o \liA fl~ ml

« Een eigen woning

Een eigen woning

Wie heeft eigen woning?- Ik niet. Ik huur een , even buiten het centrum. Gelukkig is er bij mijnhuis een bushalte en op hoek van de straat is de metro afstand naar hetcentrum vormt daardoor geen .Is het een grote woning?- Mijn flat drie kamers: een grote woonkamer en twee _ _. Verder is er eenbadkamer, een wc uiteraard een keuken.Met hoeveel mensen woon en hoeveel betaal je aan huur?- Ik helemaal alleen en ik betaal 300 euro maand, exclusief gas, licht enwater. Daarvoor ik op dit moment 75 euro per . Het bedrag gaat elk jaareen beetje .Je hebt zeker een goede baan. Anders je dat allemaal toch niet betalen?- Nee, krijg een uitkering van 600 euro per en ook nog huursubsidie.En u mevrouw, _- Nee, mijn man .

. u ook een woning?. ik hebben een huis gekocht. We konden. . kopen voor een

interessante prijs. Die kans we onmiddellijk gegrepen. Natuurlijk bezitten weniet geld. We hebben ons flink in de gestoken bij de bank. Aanvankelijkdurfden we zoveel geld te lenen. Het is een beslissing geweest.U moet dan zeker veel betalen?- De rente is de laatste jaren laag. Bovendien heb je het voordeel dat _____minder belasting betaalt. Het gevolg is dat per maand minder kwijt zijn dan de

huur.Ja, dat klinkt heel mooi. Maar feite geldt dit niet voor iedereen. Alleen jeeen baan hebt waarmee je voldoende , is de bank bereid jou te helpen..andere gevallen is dat uitgesloten. Een huisvoor

met geleend geld is alleen mogelijkeen goede baan heeft. Die conclusie kun ______ wel trekken!

172

34- Een eigen woning

Geef antwoord:

1. Huur je een woning, een kamer of bezit je zelf een huis?2. Welke voordelen heeft het kopen van een woning?3. Welke mensen is de bank bereid geld te lenen en welke niet?4. Kun je in jouw land gemakkelijk geld lenen? Vertel eens. Leg eens uit.

Vul in of aan:

Een paar j aar geleden hebben we een huis gekocht (kopen).

Eerst w we in een flat. Maar de huur (stijgen) elk

jaar met ongeveer 5 procent. De huur werd elk jaar bijna 5% ho

Daarom hebben we naar een koophuis (= een eigen huis) (zoeken).

Maar wel een huis we konden betalen. En, is het

(lukken)? Ja, het heeft wel bijna een jaar (duren), voordat we de

woning vonden ons beviel.

Toen we naar ons huis zochten, (eisen) we misschien te veel: een

rui huis met een m tuin en te

duur. We hebben voor het huis geld van de bank (lenen). Verder

hebben we het extra geld we in de loop der jaren hadden

(verdienen), aan het huis (besteden).

173

Les 35 De kaart van Nederland

De kaart van Nederland

1 In onze klas hangen allerlei platen aan de muur. Er hangt ook een kaart waar de heleaarde op staat en een kaart van Nederland. Wijs eens aan waar je woont.Je weet inmiddels dat Nederland klein is. Van noord naar zuid is het ongeveer 300kilometer, van west naar oost nauwelijks 180! Hier in het oosten loopt de grens met

5 Duitsland. En in het zuiden zien we de grens met België.Het land is verdeeld in twaalf provincies. In het westen liggen Noord- en Zuid-Holland.Daar liggen ook de grote steden Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. In het middenheb je Utrecht.Het westen van Nederland vormt een gebied dat 'de Randstad' heet. Daar wonen

10 miljoenen mensen. De Randstad trekt nu eenmaal veel mensen aan. Er zijn tallozebedrijven en ondernemingen gevestigd. De meeste industrie vind je dan ook in deRandstad. En op de wegen in de Randstad is het praktisch altijd druk.Daarmee vergeleken is het in het noorden en oosten van het land een stuk rustiger.Je treft in dat gedeelte van Nederland nog grote gebieden met mooie natuur en veel

15 rust. Een halve eeuw geleden is in Groningen gas ontdekt, zogenaamd aardgas.Dat gebruiken de Nederlanders voor de verwarming van hun huis en om te koken.En ook voor veel bedrijven is aardgas heel belangrijk.Friesland, eveneens in het noorden, heeft een eigen taal en cultuur. Die provincie staatook hekend vanwege de watersport. In het uiterste noorden zie je vijf eilanden, bijzonder

20 geschikt voor een korte vakantie.Ben je daar ooit geweest?In het zuidwesten ligt Zeeland. Er liggen veel dijken en dammen. Die hebben het doeldit gebied te beschermen tegen de zee. Er dreigt altijd het gevaar dat er een dijk breekt.Nederland ligt immers laag, het water kan soms erg hoog stijgen. In feite levert

25 Nederland voortdurend strijd tegen het water.Met 'het zuiden' bedoelen we in Nederland de provincies Noord-Brabant en Limburg.In het zuiden spreekt men het Nederlands een beetje anders uit dan in de Randstad ofin het noorden. Heb je dat wel eens opgemerkt} Of is dat je nooit opgevallen?

174

35* De kaart van Nederland

1930

1931193219331934193519361937193819391940194119421943194419451946194719481949195019511952195319541955195619571958195919601961196219631964196519661967196819691970197119721973197419751976197719781979198019811982

klas (de)hangenplatenwaar... opwijs... aannoordzuidwestoostoosten (het)

looptgrens (de)zuiden (het)provincieswesten (het)miljoenentrekt... aantallozeondernemingengevestigdindustrie (de)wegennoorden (het)rustigertreftgebieden

rust (de)ontdektzogenaamdaardgas (het)verwarming (de)provincie (de)staat... bekendwatersport (de)uitersteeilanden (het eiland)bijzondergeschikt

kortezuidwesten (het)dijkendammendoel (het)beschermen (tegen)dreigtdijk (de)breektstijgenlevert... strijdbedoelenspreekt... uitopgemerktopgevallen

classroomhangpicturesof, upon whichshow, indicatenorthsouthwesteastthe eastis, runsborderthe southprovincesthe westmillionsattractsnumerousbusinessesestablishedindustryroads, motorwaysthe northquieterfindareas, regionspeace, rest (quiet)discoveredwhat is known asnatural gasheat

provinceis (well -) knownwater sportsfar, extremeislandsvery, particularlysuitableshortsouthwestdykesdamsobjective, purposeprotect (against)th reatendykebreaks, collapsesrisedelivers... conflictmeanpronouncednoticedstruck

classesontsuspenduesillustrations

oümontrenordsudouestestestvafrontièresudprovincesouestmillionsattireun grand nombreentreprisesétabliesindustrieroutesnordplustranquiltrouverégionstranquillitédécouvertappelégaz naturelchauffageprovinceest commesport nautiqueextremeilesparticulièrement

convenantcourtesud-ouestdiguesbarragesbutprotéger (- contre)menacediguese brisemonterlutteentendonsparleremarquéaperc.u

KlassehangenAbbildungenworaufzeige (an)Nord

SüdWestOstOstenverlauftGrenzeSüdenProvinzenWestenMillionen

zieht anzahlloseUnternehmenniedergelassenIndustrieAutobahnenNordenruhiger

triffstGebieteRuheentdeckt

so genanntesErdgasHeizungProvinzist bekanntWassersportauSerstenInseinbesondersgeeignetkurzeSüdwestenDeicheDammeZielschützendrohtDeichbrichtsteigenführteinen Kampfmeinensprichtausbemerktaufgefallen

smifasili olmakresimlerüzerindegösterkuzeygüneybatidogudogu tarafgecjyor

smir, hudutgüney tarafvilayetler, illerbati tarafmilyonlarcagekiyorsayisiz, ^ok sayidaisjetmeler, sirketlerkurulmus. olmaksanayi, endüstri

karayollankuzey tarafsakinkars.ilas,makbölgeler

sessizlik, huzurbulmak, kesfetmekdenilendogalgaz

isitmavilayet, iltanmirsu sporuen uc.adalaroldukc,aelverisji, uygunkisagüneybati tarafisetlerbentier, setlerislevkorumak

tehditsetyarilmak, delinmekyükselmeksavas vermekkastetmektelaffuz etmekfarketmekdikkat cekmek

j *

JÜ-QJ

j.x.^ .'y

J U i. J.\

Ayj

• •„.\-<.

iÜJÜ

J f*%»

£y. ^ ,

175

35- De kaart van Nederland

De kaart van Nederland

In klas hangen allerlei platen aan de muur. hangt ook een kaart waar dehele op staat en een kaart van Nederland. eens aan waar je woont.Je weet _ _ _ dat Nederland klein is. Van noord naar __ is het ongeveer 300kilometer, van west oost nauwelijks 180! Hier in het oosten de grens metDuitsland. En in het zien we de grens met België.Het is verdeeld in twaalf provincies. In het liggen Noord- en Zuid-Holland. Daar liggen , de grote steden Amsterdam, Rotterdam en Den .In het midden heb je Utrecht.Het van Nederland vormt een gebied dat 'de ' heet.Daar wonen miljoenen mensen. De Randstad nu eenmaal veel mensen aan. Erzijn . bedrijven en ondernemingen gevestigd. De meeste industrie je danook in de Randstad. En de wegen in de Randstad is het altijd druk.Daarmee vergeleken is het in noorden en oosten van het land een „_rustiger. Je treft in dat gedeelte van nog grote gebieden met mooie natuur en________ rust. Een halve eeuw geleden is in gas ontdekt, zogenaamd aardgas. Datgebruiken de voor de verwarming van hun huis en te koken. En ook voorveel bedrijven aardgas heel belangrijk.Friesland, eveneens in het , heeft een eigen taal en cultuur. Die staat ookbekend vanwege de watersport. In uiterste noorden zie je vijf eilanden,bijzonder voor een korte vakantie.Ben je daar geweest?In het zuidwesten ligt Zeeland. Er veel dijken en dammen. Die hebben het

dit gebied te beschermen tegen de zee. dreigt altijd het gevaar dat er eenbreekt. Nederland ligt immers laag, het water soms erg hoog stijgen. In

feite levert voortdurend strijd tegen het water.Met 'het J bedoelen we in Nederland de provincies Noord- en Limburg. Inhet zuiden spreekt men Nederlands een beetje anders uit dan inRandstad of in het noorden. Heb je wel eens opgemerkt? Of is dat jeopgevallen?

176

35* De kaart van Nederland

Geef antwoord:

1. Welke afstanden heeft jouw land van noord naar zuid en van oost naar west?2. Wat zijn de verschillen tussen de Randstad en de rest van Nederland?3. Kent jouw land gebieden met een eigen taal en cultuur? Welke zijn dat?4. Welke andere gevaren dan het gevaar van het water dreigen er in Nederland?

Vul in of aan:

Nederland is verdeeld _j_D twaalf provincies. Nederland bestaat

twaalf provincies. In het oosten loopt de grens

Duitsland en het zuiden met België. De meeste mensen wonen in

het . Het westen is dan ook veel dr dan het

noorden. Het noorden is veel rustiger het westen. Waarschijnlijk is

het noorden het r gebied van Nederland. Woont u in een

r__ of in een dr gebied?

In het westen liggen de drie gr steden: Amsterdam, Rotterdam en

Den Haag. Amsterdam is gr dan Rotterdam en Rotterdam is een

gr . stad dan Den Haag. Hoeveel inw telt

Amsterdam eigenlijk? Ik geloof ongeveer 800.000. Dat vind ik

zoveel. Dan vind ik Amsterdam grote stad. Het aantal inwoners is

een stuk m dan 1 miljoen. Echt grote steden hebben

m dan 1 miljoen inwoners.

177

Les 36 Vrije t i jd

Vrije tijd

1 Hoe besteden wij onze tijd? Laten we eens een lijst van activiteitenopstellen van een volwassen Nederlander met een volledige baan.

Dagelijkse activiteiten Activiteiten in de vrije tijd

Aantal uren per weekWerkenSlapen

10 EtenBoodschappenHuishoudenKinderen verzorgen

Bij elkaar geteld

40 uur56 uur14 uur6 uur

14 uur12 uur

142 uur

TV kijkenAan sport doenMuziek makenLezenEen cursus /opleiding volgenUitgaan en culturele activiteiten(film, toneel, concert, disco)Op bezoek gaan

uuruuruuruuruur

uuruur

uur

20 Deze cijfers tonen aan dat we veel vrije tijd hebben: ruim twintig uur per week.- Waaraan besteden we al die vrije tijd?TV kijken staat op de eerste plaats. Zowel door de week als in het weekend wordt erveel gekeken. Als je 's avonds langs de huizen loopt, kun je dat vaststellen: overal staatde tv aan.

25 Sommige wetenschappers beweren dat veel tv kijken niet goed is. Vooral op kinderenheeft het een slechte invloed, menen ze. Niet alle programma's zijn geschikt voor jongekinderen. Wat denk je van films waarin veel doden vallen en series waarin voortdurendwordt geschoten? Misschien kun je zelf nog een paar andere voorbeelden bedenken.

178

36. Vrije ti jd

1983 besteden1984 activiteitenT 985 opstellen1986 volwassen1987 volledige1988 doen aan1989 opleiding (de)1990 culturele1991 toneel (het)1992 concert (het)1993 disco (de)1994 bij elkaar1995 geteld1996 cijfers (het cijfer)1997 tonen aan1998 waaraan1999 huizen2000 loopt2001 vaststellen2002 aan (staat -)2003 wetenschappers2004 menen2005 jonge

2006 series2007 voorbeelden

(het voorbeeld)2008 bedenken

spendactivitiesdraw upadultful I-timespenton, tojoin intraining, educationculturaltheatreconcertdiscotogetheradded,added upfigure(s)show, indicateon whatf howhouseswalkestablish(is switched) onresearchersbelieve, thinkyoung

seriesexamples

think of

employonsactivitésrédigeradultesplein tempsfaire duformationculturelthéatreconcertdiscoIe totalcomptéchiffresmontrentoümaisonsmarchesconstaterallumée (est-'scientifiquespensentjeunes

sériesexemples

penser

verwendenAktivitatenaufstellenerwachsenenVollzeittreibenAusbildungkulturelleSchauspielKonzertDiskozusammengezahitZahlenzeigen anworanHauserngehtfeststelleniauftWissenschaftiermeinenjunge

SerienBeispiele

ausdenken

kullanmaketkinlikler, faaliyetieryapmakyetis,kin,tam, fultaym-i yapmakögrenim, egitimkültüreltiyatrokonserdiskotekbiHiktetoplamakrakamlargöstermekneyeevleryürümek, gecmektespit etmekacikbilimadamlandüs,ünmek, kastetmekkücük (kücükcocuklar)dizilerörnekler

bulmak

179

36. Vrije tijd

30

Sport staat op nummer twee. Voetballen en fietsen zijn populaire sporten. Op zondagwandelen veel mensen in de vrije natuur om van de rust te genieten. Of ze hebbengewoon behoefte aan ten frisse neus. Met name ouderen doen tegenwoordig bewust aanbeweging. Ze proberen op die manier gezond te blijven.En de jongeren dan?

35 - Als je het mij vraagt, houdt de jeugd vooral van feestvieren en uitgaan: met vriendennaar een café, een discotheek of naar de film gaan. Het weekend is uiteraard de meestgeschikte tijd om uit te gaan: de volgende dag kun je langer uitslapen.Lezen en muziek maken worden ook in de lijst genoemd.- Ja, maar daaraan besteden we veel minder tijd, hoewel het van persoon tot persoon

40 sterk kan verschillen.Wat doe jij zelf in je vrije tijd?- Vroeger maakte ik muziek. Ik speelde piano. Helaas moest ik ermee stoppen: gebrekaan tijd vanwege mijn kinderen. Die vragen veel aandacht. Maar nu gaan ze naarschool. Ik krijg weer meer vrije tijd. Binnenkort ga ik een cursus Spaans volgen. Dan

45 kan ik deze zomer op onze vakantie tenminste wat Spaans praten!

2009201020112012201320142015201620172018201920202021202220232024202520262027202820292030203120322033

fietsen

populairesportenwandelengenieten (van)behoefte (de) (aan)frisseneus (de)beweging (de)blijvenjongerenals je het mij vraagthoudt ...vanmeestgeschiktedaaraanpersoonverschillenmaaktespeeldepiano (de)ermeestoppenbinnenkortSpaans

cyclingpopularsportswalkenjoy (something)need to havefresh (air)noseexerciseto remainyoung peopleifyou askmeliketomostsuitableon thatpersondiffer(s)madeplayedpianowith that, doing thatstopsoon, before longSpanish

faire du vélopopulairessportsse promenentjouirdebesoin (de)f ra isnezexerciseresterjeunesselon moiaimeIe mieuxconvenableacelapersonnedifférerfaisaisjouaispiano

m'arrêterbientötespagnol

Fahrrad fahrenpopulareSportartenspazierengenietenBedürfnis (- an)frischeNaseBewegungbleibenjunge Leutewenn du mich fragstliebt

meistgeeignetedaranPersonabweichenmachtespielteKlavierdamitaufhörenin KürzeSpanisch

bisikletsürmek

popüler, be|enilenspor türleriyürüyüs; yapmak-denzevkalmakihtiyacduymakserin, temizburunhareketkalmakgenclerbana soracak olursan-den hosjanmaken cokuygunonas,ahis, kisjdegi^mekyapardimcalardimpiyanoonudurdurmakyakindaIspanyolca

LfcJl

j 6 . Vrije tijd

Vrije tijd

Hoe besteden wij onze ? Laten we eens een lijst van activiteiten van eenvolwassen Nederlander met een volledige .

Deze cijfers tonen aan dat we veel tijd hebben: ruim twintig uur per week.- besteden we al die vrije tijd?TV staat op de eerste plaats. Zowel door __ week als in het weekend wordt er

gekeken. Als je 's avonds langs de _____ loopt, kun je dat vaststellen: overalstaat tv aan.Sommige wetenschappers beweren dat veel kijken niet goed is. Vooral opkinderen het een slechte invloed, menen ze. Niet. programma's zijngeschikt voor jonge kinderen. denk je van films waarin veel doden enseries waarin voortdurend wordt geschoten? Misschien je zelf nog een paarandere voorbeelden .Sport staat op nummer twee. Voetballen en zijn populaire sporten. Op zondagwandelen veel in de vrije natuur om van de te genieten. Of ze hebbengewoon behoefte een frisse neus. Met name ouderen doen bewust aanbeweging. Ze proberen op die gezond te blijven.En de jongeren dan?- je het mij vraagt, houdt de jeugd van feestvieren en uitgaan: metvrienden _____ een café, een discotheek of naar de gaan. Het weekend isuiteraard de meest tijd om uit te gaan: de volgende kun je langeruitslapen.Lezen en muziek worden ook in de lijst genoemd.- Ja, daaraan besteden we veel minder tijd, hoewel ______ van persoon totpersoon sterk kan verschillen.

doe jij zelf in je vrije tijd?- maakte ik muziek. Ik speelde piano. Helaas ik ermee stoppen: gebrekaan tijd vanwege kinderen. Die vragen veel aandacht. Maar nu ze naarschool. Ik krijg weer meer tijd. Binnenkort ga ik een cursus Spaans Dankan ik deze zomer op onze tenminste wat Spaans praten!

181

36. Vrije t i jd

Geef antwoord:

1. Aan welke activiteiten besteed jij je vrije tijd?2. Hoe kun je vaststellen dat Nederlanders 's avonds tv kijken?3. Wat denk jij van de Nederlandse tv-progranama's? Zijn die geschikt voor

kinderen?

Grammatica (26)

Mijn vader houdt erg van voetbal.Voetbal is een sport waarvan mijn vader erg houdt.Voetbal is een sport waar mijn vader erg van houdt.

Ik ben getrouwd met een Nederlandse man.De man waarmee ik ben getrouwd is Nederlander.De man waar ik mee ben getrouwd is Nederlander.Ook: de man met wie ik ben getrouwd is Nederlander.

Vul in of aan:

Ik kijk graag naar sport. Voetbal is een sport waarnaar ik graag kijk. Het is

een sport ik graag kijk. Ik speel ook zelf voetbal

met vrienden. De vrienden.

De vrienden

. ik voetbal speel, wonen hier in de buurt.

ik voetbal speel,

wonen in de buurt. We spelen op het plein aan het eind van de straat. Het plein

we spelen ligt aan het eind van de straat. Het plein

we spelen ligt dus vlakbij.

Voetbal is een sport. . erg populair is. Het is een sport

. sommige mensen veel tijd besteden. Is er een sport

. jij veel tijd besteedt? Ja, ik wandel en fiets graag.

182

36 . Vrije tijd

Bij die sporten moet je. . veel bewegen. Het zijn sporten

je je veel moet bewegen. Het zijn sporten.

zijn om gezond te blijven. En iedereen heeft graag een gez

goed

. lichaam.

Elke woensdagavond komen mijn vrienden.

naar voetbal. Doet

. halen. Ik ga samen met

weinig. Ik heb.

kinderen,

met,

vrouw ook aan sport? Te

. gezegd dat ze meer aan sport moet doen. En uw

. zij aan sport? Ja, op school. Maar thuis, als ze klaar zijn

. huiswerk, kijken ze liever televisie.

183

Les 37 Een brief

Een brief

i Lieve moeder,

Heb je mijn brief van afgelopen week al ontvangen? Ik heb daarin geschreven dat ikNederlands leer. Nou, ik kan je melden dat het uitstekend gaat. Het lukt me al om

5 eenvoudige dingen in het Nederlands te zeggen. Als ik iets in de winkel nodig heb,vraag ik het nu in het Nederlands. Vroeger moest ik alles aanwijzen of zelf pakken.Telkens als ik iets wilde hebben wat ik niet zag, kon ik het niet kopen. Dat is gelukkigvoorbij. Ik heb de indruk dat de mensen nu ook aardiger tegen mij zijn. Ik ben dus blijdat ik Nederlands ben gaan leren. Het heeft duidelijk resultaat.

io Het leven is hier wel volledig anders dan bij ons thuis. De winkels sluiten vroeg, demeeste gaan al om zes uur dicht en op zondag zijn ze de hele dag gesloten, 's Avonds iser buiten niets te doen. De straten, ook in de stad, zijn bijna geheel verlaten. Derestaurants zijn na acht uur 's avonds volkomen leeg. Het lijkt wel alsof Nederlandersniet van eten buitenshuis houden. Iedereen maakt hier zelf zijn eten klaar. Na het eten

15 kijken ze nog wat televisie en vervolgens gaan ze slapen.Ik vroeg me laatst of waarom de mensen hier zo anders leven. Toen ik dat aan iemandvroeg, moest hij diep nadenken. Tenslotte zei hij: 'Door het klimaat, denk ik. Het isbuiten meestal te koud, er staat veel wind of het regent. Dat dwingt de mensen thuis teblijven.' Ze noemen dat hier een 'zach? klimaat! Het klimaat heeft kennelijk grote

20 invloed op de manier van leven. Maar in een paar grote steden schijnt de sfeer en dewijze van leven anders te zijn. Dat komt misschien omdat daar zoveel buitenlanderswonen.O ja, dat vergat ik nog: ik woon hier maar voorlopig. Ik denk nog tot het einde van devolgende maand. Ik krijg dan waarschijnlijk een grotere kamer in een huis hier

25 tegenover. Ik beschik hier over weinig ruimte.Ik stop nu met schrijven. Je bent weer van alles op de hoogte. Maak je over mij geenzorgen. Tot slot: schrijf gauw terug, want ik hoor graag hoe het daar gaat met jullieallemaall Jullie zijn steeds in mijn gedachten.

30 Liefs, ...

184

203420352036203720382039204020412042204320442045204620472048

204920502051205220532054205520562057205820592060206120622063206420652066206720682069

2070

20712072207320742075

37^ Een brief

lieveontvangendaaringeschreveneenvoudigeaanwijzen

wildekonaardigertegenresultaat (het)volledigsluitengeslotengeheelverlatenrestaurantsvolkomenleegbuitenshuishouden... vanmaakt... klaartelevisie (de)vroeg (me)... afvroegnadenkenzeiklimaat (het)staat {er - wind)wind (de)regentdwingtzachtvergatgroterebeschik... over

zorgen (maak - over)

tot slotschrijf ...terughoorallemaal (jullie -)liefs

dearreceivedin it, therewrittensimplepointtowantedcouldnicer (more friendly)towardsresults, benefitscompletelycloseclosedcompletelydesertedrestaurantscompletelyemptyaway from home

like, enjoypreparestelevisionwonderedaskedconsidersaidclimateit is (very) windywindrainsforcesmildforgotbigger

have at (one's)disposal(to) worry (about)

finaliywrite backhearall of youlove

chèrerecu

yécritsimplesindiquervoulaispouvaisplusgentilsenversrésultatcomplètementfermentferméstout a faitdésertesrestaurantstotalementvidesau restaurantaimentpréparétélédemandaisai demandépenseraditclimatil y a (- du vent)ventil pleutobligedouxoubliaisplus grandej'ai

soucis (netefais pas

pourfmirécris-moivoudrais savoiravec vous tousjet'embrasse

Meine liebeempfangendaringeschriebeneinfachezeigen (auf)

wolltekonntenetter

zuErfolgvölligschlieiengeschlossenganzverlassenRestaurantsvollstandigleerau£er HausemogenbereitetFernsehenfragte (mich)fragtenachdenkensagteKlimaist(-es)WindregnetzwingtmildesvergafgröSeresverfüge über

Sorgen

zum Schlussschreibe zurückhöreEuch allenAlles Liebe

Sevgilialmakondayazmis.timbasit, kolaygöstermekistedi|imde-ebilmekzarifkars.isonu§tamamenkapatmakkapalitümüylebos;, ISSIZ

lokantalarbüsbütünbos.dis,an

-i sevmekyapmaktelevziyon

(kendime) sordumsordumderin dü^ünmeksöylediiklimolmakrüzgiryagmurya|arzorlaryumus,akunutmakdaha büyüksahip olmak

kaygi/endi^eduymak

son olarakcevapyazmakduymakhepsiSevgiler

i 8 5

37- Een br ie f

Een brief

Lieve ,

Heb je mijn brief van afgelopen week ontvangen? Ik heb daarin geschreven datik leer. Nou, ik kan je melden dat uitstekend gaat. Het lukt me al om

dingen in het Nederlands te zeggen. Als iets in de winkel nodig heb,vraag het nu in het Nederlands. Vroeger moest ___ alles aanwijzen of zelfpakken. Telkens als iets wilde hebben wat ik niet zag, ik het niet kopen.Dat is gelukkig Ik heb de indruk dat de mensen ook aardiger tegen mijzijn. Ik ben blij dat ik Nederlands ben gaan leren. heeft duidelijkresultaat.Het leven is hier volledig anders dan bij ons thuis. De sluiten vroeg, demeeste gaan al om uur dicht en op zondag zijn ze hele dag gesloten.'s Avonds is er niets te doen. De straten, ook in stad, zijn bijna geheelverlaten. De restaurants na acht uur 's avonds volkomen leeg. lijkt welalsof Nederlanders niet van eten houden. Iedereen maakt hier zelf zijn eten

. Na het eten kiiken ze nog wat en vervolgens gaan ze slapen.Ik vroeg laatst af waarom de mensen hier zo leven. Toen ik dat aaniemand vroeg, hij diep nadenken. Tenslotte zei hij: 'Door klimaat, denkik. Het is buiten meestal koud, er staat veel wind of het . Dat dwingt demensen thuis te blijven/ noemen dat hier een 'zacht7 klimaat! Het heeftkennelijk grote invloed op de manier leven. Maar in een paar grote steden

de sfeer en de wijze van leven te zijn. Dat komt misschien, omdat daarbuitenlanders wonen.

O ja, dat vergat ik : ik woon hier maar voorlopig. Ik denk tot het einde vande volgende maand. krijg dan waarschijnlijk een grotere kamer in huishier tegenover. Ik beschik hier over ruimte.Ik stop nu met schrijven. Je weer van alles op de hoogte. Maak over mijgeen zorgen. Tot slot: schrijf terug, want ik hoor graag hoe het gaat metjullie allemaal! Jullie zijn steeds mijn gedachten.

Liefs,...

Geef antwoord:

1. In welke situaties spreek jij Nederlands? Lukt dat altijd?2. Wat is er in Nederland volledig anders dan bij jou thuis?3. Op welke manier heeft het klimaat invloed op de manier van leven?4. Hoe komt het volgens jou dat de sfeer in grote steden anders is?

186

37- Een brief

Grammatica

Ik weet (denk, geloof, vind, beweer, ...) dat Nederlands een belangrijke taal is.Zij weet niet (ze vraagt zich af, het is de vraag) of Nederlands een belangrijke taal is.

Let op: Weet je dat Henk straks komt? (de spreker weet dat Henk komt)Weet je of Henk straks komt? (de spreker weet niet of Henk komt)

Vul in of aan:V'

Beste Peter,

Hier een briefje uit het kou_di Nederland. Ik weet niet

je al op de hoogte bent van mijn nieu leven. Ik

woon sinds twee maanden in Amsterdam. Je hebt vast wel gehoord dat Amsterdam

een interes stad is. 's Avonds is buiten veel te

doen, op straat in centrum zijn er veel mensen. Ik vraag me af

dat alleen voor Amsterdam g . Ik heb gehoord

Den Haag bijvoorbeeld 's avonds helemaal verlaten

. Maar daar ben ik zelf nog niet g .

Ik stop, je weet nu het met me gaat. Kom je in de vakantie een

weekje hier?

Hartelijke groeten,...

Ik vroeg laatst een vriend waarom de mensen hier zo anders leven.

Toen ik dat vroeg, dacht hij een tijdje , Nadat hij

had , zei hij tegen : ik denk het

komt door o klimaat. Wij hebben een zogenaamd (zgn.)

z klimaat, maar in feite is het altijd een beetje k .

Daarom blijven Nederlanders liever thuis. Je ziet niet op straat.

Les 38 De gemeente

De gemeente

1 In plaats ¥an 'stad* of'dorp' gebruiken we soms het woord 'gemeente'. Ondergemeente verstaan we in het algemeen de stad of het dorp (of meerdere dorpen) alsorganisatie. Aan het hoofd van een gemeente staat de burgemeester. De gemeente is vooriedere burger van belang,

5 Het gemeentehuis is het gebouw waar alle diensten van de gemeente zijn gevestigd.Daar bevinden zich de gegevens over de inwoners: in welke straat en op welk nummeriemand woont; of men al dan niet is getrouwd, of men kinderen heeft en wanneer zezijn geboren, dat staat allemaal bij de gemeente beschreven.Voor allerlei officiële zaken ga je daarheen. Bijvoorbeeld als je in een gemeente komt

10 wonen. Ook als je wilt trouwen, meld je dat van tevoren bij het gemeentehuis. Degemeente beschikt over de informatie die daarvoor nodig is: ben je oud genoeg, ben jemisschien al getrouwd of getrouwd geweest. Misschien vragen ze een verklaring vande gemeente waar je bent geboren. Dit soort maatregelen zijn nodig om te voorkomendat mensen te jong trouwen of trouwen met meer dan één persoon tegelijk. Dat gebruik

15 is in Nederland namelijk onbekend. Dat mag zelfs niet. Het is in strijd met de wet.

Als je een zoon of dochter hebt gekregen, moet je weer naar het gemeentehuis: jemeldt officieel hoe je het kind zult noemen, of het een jongen of een meisje is, hoe devader en de moeder heten, waar en wanneer het kind is geboren. Als een lid van je

20 gezin of familie is gestorven, moet je dat ook laten weten.

De gemeente zorgt verder dat zowel de straten als de wegen in orde zijn. 's Avonds,wanneer het donker is, is er licht in de straat. Ook komt de gemeente elke week langsom vuil op te halen. Stel je voor dat iedereen het afval op straat zou gooienl Wat een idee!

25 Flessen (zonder waarde) en gebroken glas gooi je in speciale bakken, evenals oude klerendie je niet meer draagt. Oud papier, zoals kranten en bladen, moet je dikwijlsapart buiten zetten: die worden op speciale dagen opgehaald.Heb je een paspoort of een rijbewijs nodig? Je gaat weer naar de gemeente, naar deafdeling die zich daarmee bezig houdt. Je moet voor deze diensten natuurlijk wel een

30 bedrag betalen. Ik vraag me wel eens af. wat regelt de gemeente eigenlijk niet?

38. De gemeente

2076 verstaan (- onder)2077 meerdere2078 dorpen2079 organisatie (de)2080 aan het hoofd2081 burgemeester (de)2082 burger (de)2083 diensten2084 al dan niet2085 beschreven2086 daarheen2087 meld2088 beschikt over2089 maatregelen2090 jong2091 gebruik (het)2092 namelijk2093 onbekend2094 in strijd met

2095 wet (de)2096 meldt2097 heten2098 lid (het)2099 zorgt2100 vuil (het)2101 op... halen2102 stel je voor2103 afval (het)2104 gooien2105 flessen2106 waarde (de)2107 gebroken2108 gooi2109 bakken2110 evenals2111 niet meer2112 bladen2113 apart2114 opgehaald2115 bezig houdt (zich-)2116 vraag (me)... af2117 regelt

understand (- by)a number of

villages (towns)organisationat the topmayorcitizensserviceswhether or notrecorded, describedthere

reporthas at its disposalmeasuresyoung

custominfact, namelyunknownin contraventionwith, against

the lawreportare calledmembermakes surerubbish(to) collectimaginerubbish

throwbottlesvalueb rokenthrowcontainersjustlikeno longerpapersseparatelycollectedis occupied withask (myself)organise

entendonsplusieursvillagesorganisationa la têtemairehabitantservicessiinscritlanotifiesdispose demesuresjeunesusagesoitineonnucontre la

loiannonces

s'appelentmembreprend soin a ce queorduresramasserimagine-toidéchets

jetaitbouteillesvaleurcasséjettesbacsde mêmene... plusmagazinesa partramassésoccupe (s'en -)(je me) demanderègle

verstehen (- unter)mehrereDörferOrganisationan der SpitzeBürgermeisterBurgerDienstleistungenwohl oder nichtbeschriebendorthinmeldetverfügt überMafênahmenjungSittenamlichunbekanntverstöfêt gegen

GesetzmeldetheifsenMitgliedsorgt

Müllabholensteil dirvorAbfallwerfenFlaschenWertzerbrocheneswirftContainerebensonicht mehrZeitsch riften

gesondertabgeholtbeschaftigt (- sich)frage (mich)regelt

anlamakbirden fazlaköylerteskilatbasjndabelediye baskanivatandas.daireler-li mi degil mikayitli olmakorayabildirmek-esahipolmakönlemler

gen?adet, gelenek

cünkübilinmez, yabanciaykiri

yasa, kanunbildirmekadfertyükümlü olmakcöpalmakfarzetcöpatmakcam spelerdepozitkinkatarsmkonteynerlertipkiartikdergileraynalmirilgilenen(kendime) soruyorumdüzenlemek

o*

ij t \ "\

4-JLOJ

189

38. De gemeente

De gemeente

In plaats 'stad' of'dorp' gebruiken we soms het 'gemeente'. Ondergemeente verstaan we in het de stad of het dorp (of meerdere ) alsorganisatie. Aan het hoofd van een staat de burgemeester. De gemeente is voor

burger van belang.Het gemeentehuis is het waar alle diensten van de gemeente zijn , Daarbevinden zich de gegevens over de : in welke straat en op welk nummerwoont; of men al dan niet is , of men kinderen heeft en wanneer zegeboren, dat staat allemaal bij de gemeente .Voor allerlei officiële zaken ga je daarheen. als je in een gemeente komt wonen.

als je wilt trouwen, meld je dat tevoren bij het gemeentehuis. Degemeente beschikt de informatie die daarvoor nodig is: ben oud genoeg,ben je misschien al getrouwd getrouwd geweest. Misschien vragen ze eenverklaring de gemeente waar je bent geboren. Dit maatregelen zijn nodigom te voorkomen dat te jong trouwen of trouwen met meer één persoontegelijk. Dat gebruik is in namelijk onbekend. Dat mag zelfs niet. Het instrijd met de wet.

Als je zoon of dochter hebt gekregen, moet je naar het gemeentehuis: jemeldt officieel hoe het kind zult noemen, of het een of een meisje is, hoede vader de moeder heten, waar en wanneer het is geboren. Als een lidvan je of familie is gestorven, moet je dat laten weten.

De gemeente zorgt verder dat de straten als de wegen in orde . 's Avonds,wanneer het donker is, is licht in de straat. Ook komt de elke week langsom vuil op te . Stel je voor dat iedereen het afval straat zou gooien! Wateen idee! Flessen ( waarde) en gebroken glas gooi je in bakken, evenalsoude kleren die je niet draagt. Oud papier, zoals kranten en bladen, jedikwijls apart buiten zetten: die worden speciale dagen opgehaald.Heb je een paspoort een rijbewijs nodig? Je gaat weer naar gemeente,naar de afdeling die zich daarmee houdt. Je moet voor deze diensten natuurlijk

een bedrag betalen. Ik vraag me wel af: wat regelt de gemeente eigenlijkniet?

190

38. De gemeente

Geef antwoord:

1. Wat heeft de gemeente waar je woont, tot nu toe voor jou geregeld?2. Welke diensten van de gemeente vind jij de belangrijkste?3. Worden er hier meer of minder zaken door de gemeente geregeld dan in jouw

land?4. Welk afval moet je allemaal apart zetten of apart weggooien? Waarom?

Vul in of aan:

Mijn broer heeft vroeger een paar jaar in Nederland gewoond (wonen).

Hij (werken) voor een groot bedrijf. Ik (wonen)

toen in Amerika. We (schrijven) elkaar natuurlijk regelmatig. In

zijn brieven (vertellen) hij mij over zijn ervaringen. Soms

(hebben) hij problemen met de gemeente het

bedrijf gevestigd was. Mijn broer (moeten) alle zaken regelen.

Maar de gemeente (eisen) dat het bedrijf bepaalde vergunningen

had. Het (duren) meestal lang voordat die zaken in orde

(komen).

Nu (wonen) ik zelf in Nederland. Ik heb (merken)

hoe belangrijk de gemeente is. Laatst ik mijn broer

(schrijven) welke goede dingen de gemeente in Nederland allemaal

(doen). Niet alleen (regelen) zij alle papieren voor

de inwoners, maar ze (zorgen) ook voor de wegen, het ophalen van

het vuil en ga zo maar door. Dat is allemaal goed (organiseren). Het

is alleen de vraag de gemeente soms niet te veel voor de inwoners

(willen) regelen.

191

Les 39 Een verzekering

Een verzekering

i Stel je voor: je breekt een arm of been of je wordt ernstig ziek en je hebt geen geld. Eenziekenhuis is duur en ook een dokter kost geld. Je hebt dan een probleem. Hoe los jedat op}Stel je voor: je hebt een auto en je veroorzaakt een ernstig ongeluk. Je geeft toe dat het

5 jouw schuld is - tenminste als je eerlijk bent en de waarheid zegt. Niet alleen je eigenauto is stuk, maar ook die van de andere partij. Dat moet jij betalen. Ben je in staat aldie kosten te dragen?Stel je voor: eindelijk heb je een mooi huis gekocht. Dat heeft zoveel geld gekost dat jeeen groot bedrag van de bank hebt geleend. Er ontstaat ineens brand in je huis. Hoe

10 betaal je de schade? Hoe voorkom je in zulke gevallen dat je in moeilijkheden raakt}- Je neemt een verzekering. Als er sprake is van schade, betaalt de verzekering.Hoe werkt een verzekering? Hoe kan de verzekering al die kosten betalen?- Iedereen betaalt een klein bedrag. Niet iedereen wordt ziek of veroorzaakt eenongeluk. Uit al die kleine bedragen ontstaat een groot bedrag. Daaruit betaalt de

15 verzekering de kosten als er schade is. Dat lukt alleen wanneer veel mensen eenverzekering sluiten.Hoe slaagt men daarin?- Soms kun je mensen overtuigen door slechts een gering bedrag te vragen. Wie opreis gaat, is wel bereid een paar procent van het totale bedrag aan een verzekering te

20 besteden. Soms dwingt de overheid je tot een verzekering, bijvoorbeeld tegenziektekosten. Veel mensen zijn 'verplicht' verzekerd via het ziekenfonds. Als je eenauto bezit, ben je ook verplicht verzekerd. Rijd je voorzichtig, dan betaal je minder daniemand die vaak een ongeluk maakt. Dat verschil wordt elk jaar groter.Ook een bank die jou geld heeft geleend voor een huis, eist dat je huis goed verzekerd

25 is. Soms stelt de bank nog een eis: degene die de rente betaalt, moet zijn of haar leven'verzekeren. Dat houdt in: in het geval dat die persoon plotseling sterft, betaalt deverzekering de rest van de schuld. Het doel van zo'n verzekering is duidelijk. Hetvoorkomt dat de familie met de schuld blijft zitten.

192

39» Een verzekering

2118 verzekering (de)2119 been (het)2120 los... op2121 geeft toe2122 schuld2123 stuk2124 partij (de)2125 in staat (ben je-?)2126 eindelijk2127 gekost2128 ineens2129 brand (de)2130 raakt2131 neemt2132 daaruit2133 sluiten

(een verzekering-)2134 overtuigen2135 voorzichtig2136 maakt2137 groter2138 eis (de) (stelt-)

2139 degene die2140 verzekeren2141 houdt in2142 sterft2143 schuld (de)2144 blijft zitten ...met

resolveadmitfaultdamagedpartyable (are you -?)at lasthas costall atoncefireget into, becometake outfrom thatto take out (aninsurance)convincecarefullycausesgreaterrequirement(makes -)the person whoinsuremeansdiesdebt(s)to be left with

assurancejamberésoutad metfauteabimél'autre partieen état (es-tu -?)finalementcoutétout a coupfeuêtreprendsde la- (s'assurent)

convaincreprudementcauseplus grandexige

celui quiassurersignifiemeurtdettereste avec

VersicherungBeinlostgibstzuSchuldkaputtParteiin der Lage (- sein)endlichgekostetaufeinmalFeuergeratstnimmstdarausabschlieSen

überzeugenvorsichtigverursachtgröSerForderung (- stellen)

derjenige derversichernbeinhaltetstirbtSchuldbieibt sitzen auf

sigortabacak

itirafediyorsunsuc.bozuk, hasarlikars.i tarafdurumdaen sonundamaloldubirdenyangindüs.mekyaptirmakoradanyaptirmak

ikna etmek

dikkatliyapmakartars.art

s.ahissigortalamakigermekölmekborcüstüne kalmak

. ••'K-.

*\~ a,"i

193

39- Een verzekering

Een verzekering

Stel je voor: je breekt een.geld. Een ziekenhuis isHoe los je dat ?Stel je voor: je hebt een auto.

of been of je wordt ernstig ziek.. en ook een dokter kost geld. Je

. je hebt geen. dan een probleem.

. je veroorzaakt een ernstig ongeluk. Je geeft.. eerlijk bent en de waarheid zegt. Niet

. van de andere partij. Dat moet jijdat het jouw schuld is - tenminste als.

je eigen auto is stuk, maar ook.Ben je in staat al die kostenStel je voor: eindelijk heb jeje een groot bedrag van de hebt geleend. Er ontstaat ineens brand in.Hoe betaal je de schade? Hoe je in zulke gevallen dat je in raakt?

. dragen?. mooi huis gekocht. Dat heeft zoveel geld. _dat

.huis.

- Je neemt een verzekering. Als erH o e _

is van schade, betaalt de verzekering,een verzekering? Hoe kan de verzekering al kosten betalen?

- Iedereen betaalt een klein bedrag.ongeluk. al die kleine bedragen ontstaat een groot

iedereen wordt ziek of veroorzaakt een. Daaruit betaalt de

. schade is. Dat lukt alleen wanneer veel.verzekering de kosten als .verzekering sluiten.Hoe slaagt men daarin?- kun je mensen overtuigen door slechts een.reis gaat, wel bereid een paar procent van het.te besteden. Soms.

.een

. bedrag te vragen. Wie op

. bedrag aan een verzekering. de overheid je tot een verzekering, bijvoorbeeld.

ziektekosten. Veel mensen zijn 'verplicht' verzekerd viaauto bezit, ben ook verplicht verzekerd. Rijd je voorzichtig, dandan iemand die vaak een.

ziekenfonds. Als je eenje minder

. maakt. Dat verschil wordt elk jaar groter.. een bank die jou geld heeft geleend een huis, eist dat je huis goed.

is. Soms stelt de bank nog een : degene die de rente betaalt, moet zijn.haar 'leven' verzekeren. Dat houdt in: inbetaalt verzekering de rest van de schuld. Hetduidelijk. Het. . dat de familie met de schuld blijft.

geval dat die persoon plotseling sterft,van zo'n verzekering is

194

39- Een verzekering

Geef antwoord:

1. Welke soorten verzekeringen ken jij?2. Welke verzekeringen vind je echt nodig, welke niet?3. Betaalt een verzekering altijd alle schade?4. Hoe werkt een levensverzekering?

Vul in of aan:

Mijn moeder is ziek. Ze moet naar het ziekenhuis. De dokter zegt dat

(ze moet daar enkele weken blijven).

Omdat (een ziekenhuis is vreselijk duur),

kan ze dat niet betalen. Gelukkig

(de verzekering betaalt de kosten).

Wie (woont in Nederland),

moet een verzekering hebben. Als

(je verdient niet erg veel), is dat zelfs verplicht.

Omdat mijn moeder ziek is, heb ik naar het ziekenhuis gebracht.

Mijn vader voelt ook niet zo goed. Hij is daarom thuis

. Mijn moeder heeft gevraagd goed voor

te zorgen. Mijn ouders zijn al oud. Gelukkig kan ik

helpen. Ik woon ver van h huis.

De afstand vormt daardoor probleem. Maar ik hoop wel

mijn moeder weer snel naar huis komen.

195

Les 40 Water

10

Water

Nederland is rijk aan water. Dat heb je vast al geconstateerd. Het grootste deel vanNederland ligt aan zee: het hele westen van noord tot zuid en het hele noorden. Maarook binnen Nederland is er water: overal vind je meren en rivieren. Aan water is er geengebrek. Verder is Nederland een land zonder bergen, een vlak land. Daardoor heeft dewind dikwijls vrij spel. Water en wind bepalen in sterke mate de sfeer en het karaktervan dit land. Ze hebben, zoals je zult begrijpen, grote invloed op het Nederlandseleven. Ook in economisch opzicht.In de eerste plaats kunnen schepen Nederland gemakkelijk vanuit zee bereiken. Hetkleine Nederland heeft twee grote havens: Amsterdam en Rotterdam. De haven vanRotterdam is zelfs de grootste van de wereld.In de tweede plaats is Rotterdam erg gunstig gelegen: het ligt zowel aan zee als aangrote en brede rivieren die ons land verbinden met Duitsland en Frankrijk. Datbetekent dat veel goederen voor deze landen per schip naar Rotterdam kunnen wordengebracht. Denk aan auto's uit Amerika of Japan. Kleinere schepen brengen die

15 goederen weer verder. Dat is goedkoper dan per vliegtuig, trein of auto. Allerleibedrijven en ondernemingen vestigen zich in de buurt van een grote haven. Ze kopeniets, verkopen het duurder en maken op die manier winst. Voor al die activiteiten zijnmensen nodig. Bedrijven nemen arbeiders in dienst. De haven levert werk op.In Nederland doet men ook veel aan watersport. In de zomer zwemmen we. Of we

20 zeilen met een schip over het water, hetgeen mogelijk is door de kracht van de wind. Inde winter schaatsen we: het water verandert dan in ys - als het tenminste koud genoegis. Wees echter voorzichtig. Het verleden bewijst dat er altijd gevaar dreigt. Elk jaaropnieuw, al eeuwen lang, eist het water slachtoffers! Is het niet merkwaardig dat er zoweinig angst voor het water bestaat?

196

40. Water

214521462147

2148214921502151215221532.154215521562157215821592160216121622163

216421652166216721682169217021712172217321742175 r

2176 |2177 12178

rijk aangrootstedeel (het)meren (het meer)rivierenbergenvrij speleconomischschepenvanuithavenshaven (de)gelegenverbinden (met)goederenschip (het)Japankleinerevestigen (zich -)

verkopenwinst (de)arbeidersin dienst (nemen -)doet aanzwemmenzeilenhetgeenkracht (de)schaatsenijs (het)weesbewijsteeuwenmerkwaardig

plenty ofgreaterpartlakesriversmountains(blows) everywhereeconomieshipsfromports, harboursportsituatedconnect (with)freight, goodsshipJapansmallerestablish(themselves)sellprofitemployees, workerstake onjo in in, takepartin

swimsailwhich isstrength, forceskateicebehas provencenturiescurious

riche enla plus grandepartielacsrivièresmontagneslibre courséconomiquebateauxdepuisportsportsituélientamarchandisesbateauJaponplus petitss'établissent

vendentprofitouvriers- (engagent)faitnageonsfaisonsdela voilecequiforcefaisonsdu patinage

glacésoisprouve

sièclesremarquable

reich angrötèteTeilSeenFlüsseBergefreies SpielwirtschaftlicherSchiffevon ausHafenHafengelegenverbindenGüterSchiff

Japankleinerelassen sich nieder

verkaufenGewinnArbeitereinstellen

treibtschwimmensegelnwelchesKraftSchlittschuh laufenEisseibeweistjahrhundertebemerkenswert

bakimindan zenginen büyükkesim, bölümgöllerirmaklardaglarserbestekonomikgemiler-dan/-denlimanlarlimanbulunmakbaglamakmallar, yükgemiJaponyadaha kücükyerles,mek

satmakkaris,cileris,ealmakyapmakyüzmekyelken sporu yapmakbu s,ey

kuvvetpatenle kaymakbuzolgösteriyorasirlartuhaf

2L

197

40. Water

Water

. je vast al geconstateerd. Het grootste deel.Nederland is rijk aan water. Dat.Nederland ligt aan zee: het hele westen noord tot zuid en het hele noorden.

ook binnen Nederland is er water: overal je meren en rivieren. Aan wateris geen gebrek. Verder is Nederland een land bergen, een vlak land.Daardoor heeft de dikwijls vrij spel. Water en wind bepalen sterke matede sfeer en het karakter dit land. Ze hebben, zoals je zult , grote invloedop het Nederlandse leven. Ook economisch opzicht.In de eerste plaats kunnen Nederland gemakkelijk vanuit zee bereiken. Hetkleine heeft twee grote havens: Amsterdam en Rotterdam haven vanRotterdam is zelfs de grootste de wereld.In de tweede plaats is erg gunstig gelegen: het ligt zowel aan als aan groteen brede rivieren die land verbinden met Duitsland en Frankrijk. Dat datveel goederen voor deze landen perDenk aan 's uit Amerika of Japan. Kleinere schepen

naar Rotterdam kunnen worden gebracht,die goederen weer

verder. Dat is goedkoper per vliegtuig, trein of auto. Allerlei bedrijven.ondernemingen vestigen zich in de buurt vanverkopen het en maken op die manier winst. Voor

grote haven. Ze kopen iets,die activiteiten zijn

mensen nodig. Bedrijven nemen in dienst. De haven levert werk op.Nederland doet men ook veel aan watersport. de zomer zwemmen we. Of

we zeilen een schip over het water, hetgeen mogelijk door de kracht vande wind. In winter schaatsen we: het water verandert dan ijs - als hettenminste koud genoeg is..gevaar dreigt. Elk jaar opnieuw, al eeuwen

dat er zo weinig angst voor het bestaat?

. echter voorzichtig. Het verleden bewijst dat er.., eist het water slachtoffers! Is het niet

40. Water

Geef antwoord:

1. Waar is jouw land rijk aan?2. Op welke manier hebben wind en water invloed op het leven?3. Wat zijn de belangrijkste activiteiten in een haven als Rotterdam?4. Welke gevaren heeft het water?

(ff Vyl in of aan:V

Waar liggen de grote rivieren in Nederland? Vooral in het w esten , het

midden en het z . In het noorden zijn er grote

rivieren, maar wel veel m , vooral in Friesland. Dprovincie is ook bekend vanwege de watersport, 's Zomers zie je er allerlei

zeilsch . In koude wint ligt er overal ijs, zodat

(mensen kunnen gezellig schaatsen).

In westen liggen de grote hav van Amsterdam en Rotterdam.

De haven van Rotterdam is gr dan de haven van Amsterdam. Men

beweert zelfs dat Rotterdam de gr haven van de wereld is. Is dat niet

bijzonder voor zo'n kl land als Nederland?

Al dat water in Nederland heeft naast voordelen ook een na Als het

in de landen ten oosten en ten zuiden van Nederland veel regent, stijgt het water

in de rivieren staat en ontstaan er in Nederland

moeilijkh . Het betekent dat de Nederl voortdurend

hun dijken en dam moeten verhogen. Doen ze dat niet, dan zal het

water in de toekomst steeds meer slachtof eisen.

199

Les 41 Een mooi systeem?

Een mooi systeem?

i Laatst hoorde ik dat je in Nederland erg veel belasting moet betalen. Soms wel 50% vanwat je verdient. Is dat echt waar?- Ja, maar dat percentage is niet voor iedereen gelijk. Wie flink verdient, moet naarverhouding meer betalen, zodat de verschillen tussen arm en rijk beperkt blijven.

5 Maar de helft van je salaris? Waarom zoveel? En dan moet je ook nog extra betalen als jeeen huis, een auto of een hond bezit! Dat is toch te gekl- Het is maar hoe je het bekijkt. De staat gebruikt dat geld om de mensen hulp tebieden. Iedereen heeft daar recht op.Neem nou het onderwijs. Tot de leeftijd van 16 jaar is dat praktisch gratis. Vanaf 18

10 jaar kun je financiële steun krijgen, indien je verder wilt studeren. Ook de medischezorg wordt voor een deel door de staat betaald. Begin je een eigen bedrijf dan bestaatde mogelijkheid subsidie van de overheid te krijgen. Als je geen werk hebt, krijg je eenuitkering van de Sociale Dienst van de gemeente. Je moet dan wel aantonen dat jewerk zoekt. Zelfs als je de huur van je huis niet kunt betalen, helpt de staat een handje

15 door middel van (d.m.v.) huursubsidie. Als je 65 bent en ophoudt met werken, krijg jegeld om van te leven. Om dat allemaal te kunnen betalen, is enorm veel geld nodig. Jebegrijpt waar de staat dat vandaan haalt: van de gemeenschap. Dat is de hele bevolking.Een mooi systeem toch?Ja, er zijn genoeg landen waar zulke zaken niet door de overheid geregeld worden. Bij

20 ons helpen de mensen elkaar. Bij ziekte of werkloosheid vangen familie en vrienden je op.- Hoeven jullie geen belasting te betalen?Jawel, maar die is veel lager dan in Nederland.- Eerlijk gezegd vind ik het Nederlandse systeem beslist niet slecht.Overigens moet je bedenken dat niemand graag bereid is belasting te betalen.

25 Iedereen tracht het bedrag zo laag mogelijk te houden. Dat is normaal gedrag. Het isook een soort nationale sport. Je moet dan bewijzen dat de overheid te veel van je heeftgevraagd. Is dat het geval, dan krijg je geld terug. Soms met rente!

2 0 0

41. Een mooi systeem?

217921802181218221832184218521862187

21882189219021912192

2193

219421952196

2197

219821992200220122022203220422052206220722082209221022112212

hoordepercentage (het)gelijknaar verhoudingverschillenbeperkthelft (de)salaris (het)hond (de)te gekbekijktstaat (de)mogelijkheid (de)subsidie (de)

Sociale Dienst (de)

aantonen

zoekthelpt... een handje

door middel van(d.m.v.)ophoudt (met)

enormgemeenschap (de)geregeldwerkloosheid (de)vangen ...ophoeven (- geen)jawelbeslisttrachthoudengedrag (het)bewijzengevraagd (van)krijg... terug

heardpercentageequal, the samein proportionthe differencesrestricted, limitedhalfsalary

dogcrazy, madlooks atstatepossibilitysubsidy

Social Services

proveseekingto offer a helpinghandby

stopsa great dealcommunity, societyorganisedunemploymentsupported bydon't (you) need tooh yesdefinitelytries, endeavours(to) keepbehaviour

provedemandedget... back

ai entendupourcentageégalen proportionles différenceslimitéesmoitiésalairechienc'estdingueenvisagesétatpossibilitésubvention

Services sociaux

prouvercherchestend une mainsecourableau moyen

t'arrêtes deénormementsocietérégléeschomage... soutiennentdevez (ne-vous pas)sicertainementessaiegardercomportementprouverdemandé (atoi)regois de retour

hörteProzentsatzgleich

in VerhaltnisUnterschiedebeschranktHalfteGehaltHundzu verrücktbetrachtetStaatMöglichkeitSubventionen

Sozialamt

anzeigensuchstunter die Armegreifenmittels

aufhörtenorm

GemeinschaftgeregeltArbeitslosigkeitfangen aufbrauchtdochbestimmtversuchthaltenVerhaltenbeweisengefordert vonbekommstzurück

duydumyüzdeayniorantili olarakfarklarsinirliyarisi

maas,köpekcok acaipbakmakdevletolanak, imkansübvansiyon, madddestek

Belediye SosyalYardim Dairesiispatetmekaramakdestek verir

yoluyla

birakmak

9oktoplumdüzenlenmekis,sizlikyardim etmekzorunda oimakelbettekesinlikle

ugrasjrtutmakdavrams.ispatlamakistemekgeri almak

2 O 1

4i. Een mooi systeem?

Een mooi systeem?

Laatst hoorde ik je in Nederland erg veel belasting moet . Soms wel 50%van wat je verdient. dat echt waar?- Ja, maar dat percentage niet voor iedereen gelijk. Wie flink verdient,naar verhouding meer betalen, zodat de verschillen arm en rijk beperkt blijven.Maar de van je salaris? Waarom zoveel? En dan je ook nog extra betalenals je huis, een auto of een hond bezit! is toch te gek!- Het is maar je het bekijkt. De staat gebruikt dat om de mensen hulp tebieden. Iedereen daar recht op.Neem nou het onderwijs. de leeftijd van 16 jaar is dat gratis. Vanaf 18 jaarkun je financiële krijgen, indien je verder wilt studeren. Ook medischezorg wordt voor een deel door staat betaald. Begin je een eigen bedrijf,bestaat de mogelijkheid subsidie van de overheid krijgen. Als je geen werk hebt,krijg een uitkering van de Sociale Dienst van gemeente. Je moet dan welaantonen dat werk zoekt. Zelfs als je de huur je huis niet kunt betalen,helpt de een handje door middel van (d.m.v.) huursubsidie. Als je 65 bent enophoudt werken, krijg je geld om van te . Om dat allemaal te kunnenbetalen, is veel geld nodig. Je begrijpt waar de dat vandaan haalt: van degemeenschap. Dat de hele bevolking. Een mooi systeem toch?

, er zijn genoeg landen waar zulke zaken door de overheid geregeldworden. Bij ons de mensen elkaar. Bij ziekte of werkloosheid familie envrienden je op.- Hoeven jullie belasting te betalen?Jawel, maar die is lager dan in Nederland.- Eerlijk gezegd vind het Nederlandse systeem beslist niet slecht.Overigens je bedenken dat niemand graag bereid is te betalen. Iedereentracht het bedrag zo mogelijk te houden. Dat is normaal gedrag. is ookeen soort nationale sport. Je dan bewijzen dat de overheid te veel vanheeft gevraagd. Is dat het geval, dan je geld terug. Soms met rente!

2 0 2

41. Een mooi systeem?

Geef antwoord:

1. Zijn de verschillen tussen arm en rijk in Nederland inderdaad beperkt? Wat vindt u?2. Waarvoor gebruikt de staat de belastingen in uw land?3. Hoe betaal je de belasting op je salaris, op je auto en op sigaretten of alcohol?4. Vind jij het ook een mooi systeem? Welke voor- en nadelen heeft het?

Grammatica (19, 20, 21, 22)

Anne moet Nederlands leren.Anne besluit naar school te gaan.Anne leert Nederlands om gemakkelijker werk te vinden.Anne heeft Nederlands geleerd door veel te luisteren en te spreken.

Vul in of aan:

Wist je dat er in Nederland mogelijkheden zijn (om) subsidie te krijgen ?

(subsidie, krijgen)

Als je een eigen bedrijf beg , is de overheid bereid

. (jou, helpen)

Je krijgt dan een bedrag (de eerste kosten, dragen)

En ken je de huursubsidie? Die is voor mensen hun huur niet

helemaal zelf (kunnen, betalen).

Wie betaalt in Nederland belasting? Iedereen. Iedereen? U bedoelt iedereen

veel geld verdient. Nee, ook mensen die weinig ,

betalen meestal belasting, maar m dan wie veel .

We noemen belasting inkomstenbelasting of loonbelasting. Maar ook

je niets verdient, bijvoorbeeld omdat je werk hebt,

je belasting. Wie brood, melk, vlees of groente koopt, b__

6% belasting. Deze belasting noemen we BTW. Meestal is dit een bedrag

deel uitmaakt van de prijs. De meeste prij zijn incl(usief) BTW.

203

Les 42 De koningin

10

De koningin

Nederland heeft een koningin. Past dat wel in een democratie} Ze wordt immers nietgekozen door de bevolking.- Inderdaad, dat is wel vreemd. Maar vergeet niet dat in een democratisch land eenkoning noch een koningin echte macht uitoefent.Wat is dan de rol of de functie van jullie koningin?- Ze bepaalt het gezicht van ons land. Wanneer Nederland op bezoek gaat bij eenander land, dan gaat onze koningin als hoofd van de staat naar dat land. Als er inNederland iets belangrijks gebeurt, is de kans groot dat onze koningin aanwezig is.Ook sport en kunst vormen een goede gelegenheid voor de koningin om haarbelangstelling te tonen.Bij een belangrijke voetbalwedstrijd stuurt ze nu en dan haar oudste zoon. Nu is hij nogprins, maar in de toekomst wordt hij onze koning. Hij vindt sport trouwens ook leuk.Maar in politiek opzicht speelt de koningin toch ook een rol?- Haar aandeel in de politiek is beperkt. Als er een nieuwe regering moet komen, treedt

15 zij op als een soort voorzitter van het parlement. Zij onderzoekt op welke manier eennieuwe regering tot stand kan worden gebracht. Allerlei politieke figuren geven haardaarin raad. Vervolgens geeft zij een of twee personen de opdracht een nieuweregering te vormen. Bij voorkeur een regering die steunt op een meerderheid in hetparlement. Je ziet het: ondanks haar beperkte macht, voert de koningin een hoop taken

20 uit. Ze heeft een druk bestaan.Weet je wat ze ook nog doet? Ze opent altijd het parlementaire jaar. Dat gebeurt, omprecies te zijn, op de derde dinsdag van september.Dan heeft Nederland zeker vrij?- Nee, was dat maar waar. We krijgen wel vrij op Koninginnedag, op 30 april. Dat is de

25 verjaardag van de moeder van de huidige koningin. Is dat ook niet merkwaardig?

42. De koningin

2213 koningin (de)2214 | democratie (de)2215 I gekozen2216 | democratisch22172218

koning (de)macht (de)

2219 j uitoefent '2220 functie (de)2221222222232224

22252226222722282229223022312232

julliebepaaltanderiets belangrijks

kunst (de)vormenbelangstelling (de)tonennu en danoudsteprins (de)politiek

2233 politiek (de)2234 | regering (de)2235 1 voorzitter (de)2236 parlement (het)

2237 | onderzoekt;

2238 1 tot stand (- gebracht)2239 | politieke2240 ( figuren (het figuur)22412242224322442245224622472248

2249

bij voorkeursteunt (op)meerderheid (de)beperktevoert... uitopentparlementairewas dat maar waar

verjaardag (de)

queendemocracyelecteddemocratiekingpowerexercisesfunctionyourdeterminesanothersomething important

the artsprovideinterestshownowand thenoldestprincepoliticalpoliticsgovernmentchairpersonparliament

discovers,investigates(brought) aboutpoliticalfigurespreferablyhas, rests onmajoritylimitedcarries outopensparliamentaryifonly that weretrue

birthday

reinedemocratiechoisiedémocratiqueroipouvoirexercefonctionvotredétermineautrequelquechosed'importantartformentintérêtmontrerdetempsen tempsainéprincepolitiquepolitiquegouvernementprésidentparlement

recherche

peut-être établipolitiquespersonnalitésde preférencesupporté parmajoritérestreintaccomplitouvreparlementairec'est trop beau pour

être vraianniversaire

KöniginDemokratiegewahltdemokratischenKönigMachtausübtFunktioneuerbestimmtanderenetwas Wichtiges

Kunst

bildenInteressezeïgenhin und wiederaltestenPrinzpolitischerPolitikRegierungVorsitzendeParlament

untersucht

zustande (- bringen)politischePersonenvorzugsweisestützt sich aufMehrheitbeschrankteführt auseröffnetparlamentarischeware das nurwahr

Ceburtstag

krali^edemokrasisecjlmekdemokratikkralyetki, güc.kullanmakfonksiyon, isjevsizin

temsil etmekbas,kaönemli s,ey

sanattes.kil etmekilgigöstermekbazenenyasliprenssiyasalsiyaset

hükümetbaskan

parlamento, millet

rricCiibi

aras.tmr

kurmaksiyasiadamlar

tercihendayanmakcogunluksinirliyapmak (ï§ yapmak^agarparlamenterkes, ke öyle olsaydi

dogumgünü

2 O 5

42. De koningin

De koningin

Nederland heeft een koningin. Past dat wel.niet gekozen de bevolking.

. een democratie? Ze wordt immers

- Inderdaad, dat is wel vreemd., . vergeet niet dat in een democratisch land.koning noch een koningin echte macht uitoefent.

is dan de rol of de functie jullie koningin?- Ze bepaalt het gezicht van land. Wanneer Nederland op bezoek gaat bijander land, dan gaat onze koningin als van de staat naar dat land. Als inNederland iets belangrijks gebeurt, is deOok en kunst vormen een goede gelegenheid voorbelangstelling te tonen.Bij belangrijke voetbalwedstrijd stuurt ze nu en dan _hij nog prins, in de toekomst wordt hij onze koning..

groot dat onze koningin aanwezig is.koningin om haar

. oudste zoon. Nu is_ vindt sport trouwens

ook leuk.Maar in. . opzicht speelt de koningin toch ook een.- Haar aandeel in de politiek is beperkt. er een nieuwe regering moet komen,treedt op als een soort voorzitter van het . Zij onderzoekt op welke maniereen nieuwe tot stand kan worden gebracht. Allerlei politieke geven haardaarin raad. Vervolgens geeft zij of twee personen de opdracht een nieuwe

te vormen. Bij voorkeur een regering die op een meerderheid in hetparlement. Je het: ondanks haar beperkte macht, voert de een hoop takenuit. Ze heeft een bestaan.Weet je wat ze ook nog ? Ze opent altijd het parlementaire jaar. Dat , omprecies te zijn, op de derde. . van september.Dan heeft Nederland zeker vrij?- , was dat maar waar. We krijgen wel op Koninginnedag, op 30 april. Datis verjaardag van de moeder van de huidige . Is dat ook niet merkwaardig?

206

42. De koningin

Geef antwoord:

1. Vind jij dat een gekozen president beter past in een democratie dan een koning(in)?2. Welke functies heeft een koning of koningin in andere landen in en buiten Europa?3. Wat voor politieke functies heeft de Nederlandse koning of koningin?4. Waarom is het merkwaardig dat Koninginnedag op 30 april valt?

i f Vul in of aan:V

Nederland heeft een koningin. Je ziet haar regelmatig op de televisie,

samen met haar man. Ze hebben drie kinderen, allemaal

z . H oudste zoon, prins Willem Alexander, wordt

in de toekomst o koning. De moeder van onze koningin

vier kinderen, allemaal d . Vind je dat

merkwaardig? De vroegere koningin had geen j .en de huidige koningin heeft meisjes.

Vroeger een koning ook in Nederland veel macht. Dat is in de loop

van de tijd nogal . In een demoo* land ligt de echte

macht bij het pari Elke vier jaar kiezen wij een n

parlement. Het wordt door alle Nederlanders

achttien jaar zijn of . Iedereen ontvangt dan een bericht wanneer en

w hij kan stemmen (= kiezen). Hebt u wel eens zo'n bericht

? Ik bedoel natuurlijk in eigen land.

207

Les 43 Aan het werk

Aan het werk

Gezocht Hulp in de huishoudingTwee dagen per week, liefst 's ochtends

Geboden Goed loonPrettige sfeer

Belangstelling? Neem contact met ons op\ Tel 020-6513347

1 Kun je in Nederland gemakkelijk werk vinden?- Dat ligt eraan. Het hangt af van verschillende factoren, met name van opleiding enervaring. Heb je al een vak geleerd, dan zal het makkelijker zijn. Heb je alleen maar debasisschool gedaan, dan vind je moeilijk een baan.

5 Wat bedoel je met ervaring?- Als je al eerder gewerkt hebt, heb je ervaring. Dan kost het minder moeite om werk tekrijgen. Je leeftijd is ook van belang. Jonge mensen vinden sneller een baan danouderen. Voor een werkgever is een oude werknemer duurder. Op dit moment is deeconomische situatie trouwens tamelijk gunstig. De overheid doet ook haar uiterste

10 best om zoveel mogelijk banen te scheppen.Als je een baan zoekt, kijk je in de krant wie werk aanbiedt. Je kunt ook naar eenspeciaal bureau: het Arbeidsbureau. Daar meld je dat je werk zoekt. Het Arbeidsbureauhelpt je werk te vinden dat bij je past. Lukt dat niet, dan ga je naar de Sociale Dienst.Als je geen werk hebt, heb je namelijk recht op een uitkering. Populair gezegd: je trekt

15 of vangt dan een uitkering. Je kunt ook naar een uitzendbureau, dat in het bijzondergericht is op het aanbieden van tijdelijk werk.Een baan is voor veel mensen belangrijk. In de eerste plaats verdienen ze daarmee geld.In de tweede plaats kan werken een prettig gevoel geven. Tenminste, als je werk hebtdat je leuk vindt en als je aardige collega's hebt natuurlijk. In de derde plaats heb je op

20 grond van je werk een plaats of functie in de maatschappij. Mensen zonder werkvoelen zich soms buiten de samenleving staan. Er is geconstateerd dat men in ernstigepsychische problemen kan raken, doordat men zonder werk zit.Wat vind jij hiervan} Ben je het ermee eens dat werken zin aan je bestaan geeft?

2 0 8

43- Aan het werk

2250

2251225222532254225522562257225822592260226122622263226422652266226722682269

2270227122722273

227422752276227722782279228022812282228322842285

aan het (-werk)

gezochthuishouding (de)gebodenprettigeneem ... op

tel. (= telefoon)vak (het)makkelijker

gewerktwerkgever (de)werknemer (de)tamelijkbest (doet haar-)banenscheppenaanbiedt

speciaalbureau (het)arbeidsbureau (het)

populair

trektvangtuitzendbureau (het)

in het bijzonderaanbiedentijdelijkverdienenprettigaardigecollega'sop grond van

ernstigerakenhiervanzin (de)

getting down to(work)wantedhousekeeping/workofferedpleasantget in (touch), piek uptelephoneprofession, tradeeasierworkedemployeremployeefairlydoes (her) bestjobscreate, provideoffers, offeringspecialbureaujob centre

informallydrawcatch (receive)temp bureau

particularlyofferingtemporaryearnenjoyablepleasantcolleagueson the basis ofseriousget intoofthispurpose

au (- boulot)

on chercheménageon off reagréablecontactertéléphonemétierplus facile

travailléemployeuremployéplutotde son mieuxemploiscréeroffrespecialbureauAgence National Pour

PEmploifamilièrementtouchesencaissesAgence d'interim

en particuliersur l'offrete m po ra i regagnentagréablegentils

collèguesen raison degravesavoir

de cecisens

an die Arbeit

gesuchtHaushaltgeboten

angenehmenehmeaufTel.(Telefon)FachleichtergearbeitetArbeitgeberArbeitnehmerziemlichBestesStellenschaffenanbietetbesondersBüroArbeitsamt

volkstümlichbeziehstergatterstZeitarbeits-11 ntornon PYIOKÏUll lci ncmncN

insbesondereAnbietenvorübergehendeverdienenangenehmnetteKollegenaufgrund vonernsthaftege ratendavonSinn

gitmek, basjamak

araniyorevisjerisunulanhos., iyi

kurtel. (telefon)meslek

daha kolaycalis,mis. olmakijverenpersonel, is,cihayli, oldukcaelinden gelen

is,, istihdamyaratmakvermekuzmankurum, bürois. bulma kurumu

popüler, halk agziyla

beles, almakbeles, almaktas,eron

özelliklevermekgecicikazanmakzevklihos.i^arkadasjari

sebebiyleciddidüs.mekbu konudaanlam

Uu.

2O9

43. Aan het werk

Aan het werk

Kun je in Nederland gemakkelijk werk vinden?. ligt eraan. Het hangt af van verschillende.

ervaring. HebbasisschoolWat

. al een vak geleerd, dan zal het., dan vind je moeilijk een baan.

je met ervaring?- Als je al eerder hebt, heb je ervaring. Dan kost het

_, met name van opleiding enzijn. Heb je alleen maar de

krijgen. Je leeftijd.moeite om werk te

ook van belang. Jonge mensen vinden sneller baan danouderen. Voor een werkgever is oude werknemer duurder. Op dit moment is

economische situatie trouwens tamelijk gunstig. De overheid ook haaruiterste best om zoveel mogelijk te scheppen.Als je een baan zoekt,.speciaal bureau: het.

. je in de krant wie werk aanbiedt._. Daar meld je dat je werk zoekt.

. je past. Lukt dat niet, dan ga.

kunt ook naar eenArbeidsbureau helpt

. naar de Sociale Dienst.je werk te vinden dat.Als je geen hebt, heb je namelijk recht op een . Populair gezegd: je trekt ofvangt dan uitkering. Je kunt ook naar een uitzendbureau, in hetbijzonder gericht is op het van tijdelijk werk.Een baan is voor.daarmee geld. In de tweede plaats kan.je hebt dat je leuk vindt en als .

. mensen belangrijk. In de eerste plaats verdienen.. een prettig gevoel geven. Tenminste, als

. aardige collega's hebt natuurlijk. In deplaats heb je op grond van je een plaats of functie in de maatschappij.zonder werk voelen zich soms buiten de staan. Er is geconstateerd dat

men in psychische problemen kan raken, doordat men zonder zit.Wat vind jij hiervan? Ben je ermee eens dat werken zin aan je geeft?

210

43* Aan het werk

Geef antwoord:

1. Heb jij op dit moment werk? Of heb je vroeger gewerkt? Wat voor werk heb jegedaan?

2. Hoe is de economische situatie op dit moment? Is er voor iedereen werk?3. Op welke manier kan de overheid banen scheppen?4. Vind jij een baan ook belangrijk? Waarom wel/niet?

Vul in of aan:

Dag mevrouw, hebt _ü werk? Nee, ik heb werk.

Ik werk . En u meneer, u een baan? Ja, ik heb

baan. Is dat een leuke baan? Nee, het is leuke

baan. De baan ik heb is leuk. Werkt u elke dag?

Nee, ik werk slechts drie d per week, in totaal dus 24

. Ik ga drie k per week naar

werk. Hoe lang werkt u al? Ik werk nu zes m in Nederland, zeg maar

een h jaar. Maar voordat

(ik kwam naar Nederland), had ik al een paar j gewerkt.

Hoe oud bent u? Wat is leeftijd. Ik ben nu 27 ,

Ik werk Nederland een bedrijf

het centrum van de stad. Het is een gr bedrijfin een

dr straat. Ik werk mensen

verschillende landen allemaal verschillende talen

spr . Bijna n spreekt dezelfde taal. Gelukkig

1 iedereen Nederlands, zodat we spoedig kunnen

verstaan.

211

Les 44 De regering

De regering

i - Wat is de taak van de regering?De regering vormt het bestuur van heel Nederland en neemt daardoor een centralepositie in. Ze stelt plannen op en voert plannen uit.Dergelijke plannen vormen het beleid van de regering. Een regering heeft maximaal

5 vier jaar de tijd om haar plannen uit te voeren.De regering bestaat uit ongeveer twaalf ministers. Elke minister heeft de zorg voor eendeel van het bestuur. Er is bijvoorbeeld een minister van economische zaken, een vanonderwijs en een minister van defensie.Die laatste heeft de zorg voor het leger. Ook is er een minister die zich bezig houdt met

io de samenwerking met landen uit de Derde Wereld. De minister-president is de voorzitter.Hij (tot op heden was het altijd een man) leidt de vergaderingen.- Wat is in dit verband de rol of functie van de Tweede Kamer?Ministers verschijnen regelmatig in de Tweede Kamer. Ze moeten antwoorden opvragen en nadere informatie geven.

15 - Kennelijk heeft de Tweede Kamer veel macht.Inderdaad. De Tweede Kamer beslist of de ministereen plan mag uitvoeren. Een voorstel kan wordenaangenomen en wordt dan een wet.Soms weigert de Kamer een voorstel aan te nemen.

20 Dan zit de regering in een lastige positie.- Hoe word je lid van de Tweede Kamer?Daarvoor moet je door het volk gekozen worden.Alle Nederlanders van 18 jaar en ouder mogen kiezen.Dat gebeurt eens in de vier jaar.

25 - Hoe komt een nieuwe regering tot stand?De regering wordt gekozen door de Tweede Kamer. De politieke partij die demeerderheid heeft - de helft plus i - vormt in principe de regering. In Nederland heeftechter geen enkele partij de meerderheid. De grote paHijen zijn daardoor gedwongentot samenwerking.

30 - Wat zijn de belangrijkste politieke partijen?De PvdA, de VVD, het CDA, Groen Links en D66. Hun opvattingen of standpuntenover belangrijke kwesties zijn verschillend, maar in de praktijk blijken de tegenstellingennogal klein. Weet je welke partijen op dit ogenblik deel uitmaken van de regering? Totwelke partij zou jij willen behoren} Of durf 'je dat niet te zeggen?

212

44* De regering

2286228722882289229022912292229322942295229622972298229923002301230223032304

23052306

230723082309231023112312

23132314231523162317

2318231923202321232223232324232523262327

232823292330

bestuur (het)neemt... incentralepositie (de)stelt... opplannen

maximaaluit... voerenministersminister (de)economische zakendefensie (de)laatsteleger (het)samenwerking (de)minister-president (de)tot ophedenleidtvergaderingenin dit verband

verschijnenantwoordennaderebeslistplan (het)uitvoeren

voorstel (het)aangenomenweigertaan... nemen

lastigevolk (het)eens (- in de...)partij (de)pluspartijenstandpuntenkwestiesverschillendblijkentegenstellingen

deel uitmaken vanbehoren totdurf (te)

administrationoccupiescentralpositiondraws upplansmaximallyexecuteministersministereconomie affairsdefencelatterarmycooperationprime ministerup untilnowchairs, leadsmeetingsin this connection

appearanswerfurtherdecidesplancarry through,implementproposalacceptedrefusesaccept, adoptawkwardthe peopleonce (in the)political partypluspartiespoints of viewissuesdifferentappeardiscrepancies,A i TTO ron^ocUI 1 lel clILci

form, goto make upbelongtodare (to)

administrationprendcentralepositionpréparéplansau maximumexécuterministresministreaffaires économiquesdéfencece dernierarmeecollaborationministre présidentjusqu'aprésentdirigeconférencesdans ce contexte

paraissentrépondrecomplémentairesdécideplanexécuter

propositionadoptéerefused'adopterdifficilepeupletous lespartipluspartispointde vuequestionsdifférentess'avèrentcontrastes

font partie duapparteniroses

FührungnimmteinzentralePositionstelltaufPlanemaximalausführenMinisterMinisterWirtschaftVerteidigungLetztererArmeeZusammenarbeitMinisterprasidentbis aufheuteführtSitzungenin diesemZusammenhangerscheinenantworten

naherebeschliefêtPlanausführen

Vorschlagangenommenweigert sichannehmenschwierigeVolkeinmalParteiplusParteienStandpunkteFragenunterschiedlicherweisen sichGegensatze

Teil sein vongehören zuwagst

yönetimyer almakönemlipozisyontasarlarplanlarenfazlauygulamakbakanlarbakan

ekonomi isjerisavunmasonuncusuorduisbirligibasbakan-e kadargünümüzyönetir

toplantilarbu cerc,evede

görünmekyanitlamak

daha aynntilikararverirplanuygulamak

önerionaylamakitirazederonaylamakgüc., zorhalk-de birpartiartipartilergörüsjermeseleler

farkhgörülmekzitliklar

yer almaktutmak, ait olmakcesaret etmek

213

44. De regering

De regering

- Wat is de taak de regering?De regering vormt het bestuur heel Nederland en neemt daardoor een centrale

in. Ze stelt plannen op en voert uit.Dergelijke plannen vormen het beleid van regering. Een regering heeftmaximaal vier jaar tijd om haar plannen uit te voeren.

regering bestaat uit ongeveer twaalf ministers. Elke heeft de zorg vooreen deel van bestuur. Er is bijvoorbeeld een minister van zaken, een vanonderwijs en een minister defensie.Die laatste heeft de zorg voor leger. Ook is er een minister die bezighoudtmet de samenwerking met landen de Derde Wereld. De minister-president is

voorzitter. Hij (tot op heden was het een man) leidt de vergaderingen.- Wat is dit verband de rol of functie van Tweede Kamer?Ministers verschijnen regelmatig in de Kamer. Ze moeten antwoorden opvragen en informatie geven.- Kennelijk heeft de Tweede Kamer macht.Inderdaad. De Tweede Kamer beslist of minister een plan mag uitvoeren. Eenvoorstel worden aangenomen en wordt dan een wet. weigert de Kamereen voorstel aan te . Dan zit de regering in een lastige- Hoe word je lid van de Tweede ?Daarvoor moet je door het volk gekozen . Alle Nederlanders van 18 jaar en ouder

kiezen. Dat gebeurt eens in de vier .- Hoe komt een nieuwe regering tot stand?

regering wordt gekozen door de Tweede Kamer. politieke partij die demeerderheid heeft - de plus i - vormt in principe de regering. Nederlandheeft echter geen enkele partij de . De grote partijen zijn daardoor gedwongentot .- Wat zijn de belangrijkste politieke partijen?De , de VVD, het CDA, Groen Links en . Hun opvattingen of standpuntenover belangrijke kwesties verschillend, maar in de praktijk blijken denogal klein. Weet je welke partijen op ogenblik deel uitmaken van de regering?Tot partij zou jij willen behoren? Of durf dat niet te zeggen?

214

44. De regering

Geef antwoord:

1. Voor welke delen van het bestuur zijn er aparte ministers?2. Welke rol speelt de Tweede Kamer in de politiek?3. Vertel eens hoe een regering in jouw land tot stand komt.4. Welke partijen maken op dit moment deel uit van de regering?

Vul in of aan:

Nederland is een demo eraf isch land. Dat betekent dat het volk de mensen

kiest het land in goede banen leiden. Alle mensen van 18 jaar of

ouder m kiezen. Vroeger dat zelfs verplicht:

je moe kiezen. Eens per vier kiezen we de

van de Tweede Kamer. Ook kiezen we een per

vier jaar de leden voor de verschillende provincie . Tenslotte worden

ook eens per vier jaar de leden voor de gemeente .

Nadat de Nederlandse bevolking de leden van de Tweede Kamer

_, kiezen deze leden de regering. De leden van de regering noemen we

„. Je ziet regelmatig de televisie.

De minister-president ver elke vrijdagavond. Hebt u wel eens naar

gekeken? Nee, ik heb televisie. Trouwens, ik

hou van die politieke programma's. Ook de minister van onderwijs

komt vaak beeld. Half Nederland gaat immers naar school.

Hij vertelt dan of klassen groter of worden.

De leden van de Tweede Kamer behoren verschillende politieke

partijen. De gr partij levert de minister-president. Samen

een of twee andere partijen ontstaat een meerderheid

de regering vormt.

215

Les 45 Veel succes!

Veel succes!

i Eindelijk, het is zover. Dit is de laatste les. Herinner je je nog de eerste les?- Zeker, die staat mij nog scherp voor de geest.De meesten van jullie kenden toen nog geen enkel woord. Hoe is de situatie nu? Julliehebben deze cursus gevolgd om Nederlands te leren.

5 Hebben jullie je doel bereikt} Wie wil ingaan op die vraag}- Ja, ik wel. Ik spreek nu vaak Nederlands, hoewel ik de taal nog niet helemaal beheers.Volgens mij is het leren ook een kwestie van doen. Je moet wat je geleerd hebt, telkenstoepassen. Als ik mijn kennis van het Nederlands vergelijk met die van enige tijdgeleden, ben ik werkelijk verbaasd. Ik heb veel geleerd. Daarover ben ik zeer tevreden.

io Nou, dat klinkt positief. Zijn er nog meer reacties}- Ik kan mij nu redden. Maar ik vraag mij af waarom er niet meer uitleg wordt gegevenover de regels van de taal. Dat past toch in een taalcursus}Daarop zal ik meteen reageren. Ons standpunt is: de regels met betrekking tot de taalleer je vooral via de tekst. Je kunt beter aanvankelijk veel woorden leren en die

15 gebruiken in de praktijk. Verder geldt: als je veel regels kent en weinig woorden, kunje onmogelijk een gesprek voerenl Wat vonden jullie van de inhoud}- De meeste teksten vond ik de moeite waard. Je leert via de teksten de meestgebruikte woorden. Je komt ook veel te weten over Nederland, zoals over het onderwijs,over de politieke structuur en over allerlei maatschappelijke omstandigheden.

20 Tot slot: bedankt voor uw lessen.Graag gedaan. Ik wens jullie verder veel succes!

216

2331233223332334233523362337233823392340234123422343

23442345234623472348

2349

2350235123522353

23542355235623572358

4$. Veel succes!

voor de geest (staat -)de meestenkendengevolgdbereiktingaan (op)vraag (de)beheerstoepassenvergelijkwerkelijkreactiesredden (mij -)

uitleg (de)regelstaalcursus (de)standpunt (het)met betrekking tot(m.b.t.)voeren (een gesprek -)

vondeninhoud (de)leertkomt... te weten (over)

structuur (de)

maatschappelijkebedanktgraag gedaanwens

in my mind, memorymost (of you)knewfollowedachievedrespondtoquestionmaster

applycomparereallyreactionsmanage (to be able

to)explanationruleslanguage coursepoint ofview,opinionin relation to

hold (a conversation)

(did you) thinkcontentslearntof ind outa lot(about)structuresocialthanksmy pleasurewish

a l'esprit (je I'ai -)la plupartconnaissaientsuiviatteintrépondre aquestionmaïtriseappliquercompareréellementreactionsmedébrouiller

explicationrégiescours de languepointde vueen cequi concerne

soutenir (- uneconversation)trouvez

contenuapprendsapprends... sur

structuresocialesmercipasdequoisouhaite

vor Augen (steht)meistenkanntengemachterreichteingehen

FragebeherrscheanwendenvergleichewirklichReaktionenmir helfen

ErklarungenRegelnSprachkursStandpunktin Bezug auf

führen (einGesprach -)fandetInhaltlernsterfahrt

Struktur

gesellschaftlichedankegern geschenenwünsche

hatmmdaCDklaribilmektakip etmekulas.makyamtlamaksoruiyi bilmekuygulamakkiyaslamakgercektentepkilerkurtarmak

acjklamadilbilgisi kurallandil kursu

görüs... ile ilgili

yapmak

bulmak

igerikögrenirsinögrenirsin

yapitoplumsaltes,ekkürierbirs,eydegildiliyorum

Ï J L ,

JSL.1

217

45- Veel succes!

Veel succes!

Eindelijk, is zover. Dit is de laatste les.- Zeker, staat mij nog scherp voor de geest.

. je je nog de eerste les?

meesten van jullie kenden toen nog geen woord. Hoe is de situatie nu?Jullie deze cursus gevolgd om Nederlands te leren jullie je doel bereikt?Wie wil ingaan die vraag?- Ja, ik wel. Ik spreek vaak Nederlands, hoewel ik de taal nog helemaalbeheers. Volgens mij is het leren. . een kwestie van doen. Je moet wat.geleerd hebt, telkens toepassen. Als ik mijndie van tijd geleden, ben ik werkelijk verbaasd. Ikben ik zeer tevreden.

, dat klinkt positief. Zijn er nog meer ?- Ik kan mij nu redden. Maar ik.

van het Nederlands vergelijk metveel geleerd. Daarover

gegeven over de regels van de taal.Daarop zal meteen reageren. Ons standpunt is: de regels

mij af waarom er niet meer uitleg.past toch in een taalcursus?

de taal leer je vooral.gebruiken in de praktijk.onmogelijk een gesprek voeren!- De meeste

. de tekst. Je kunt beter aanvankelijk veel.. geldt: als je veel regels kent en.

. betrekking totleren en die

. woorden, kun je

gebruikte woorden. Je

vonden jullie van de inhoud?vond ik de moeite waard. Ie leert de teksten de meest

het. ook veel te weten over Nederland, zoals.onderwijs, over de politieke structuur en.omstandigheden.Tot slot: bedankt voor lessen.Graag gedaan. Ik wens jullie verder

. allerlei maatschappelijke

. succes!

45- Veel succes!

Geef antwoord:

1. Heb je nu je doel bereikt met deze cursus? Ben je tevreden over wat je geleerdhebt?

2. Welke positieve en negatieve punten kun je noemen over de cursus?3. Ben je het met het standpunt eens dat je de regels leert via de teksten?4. Welke nieuwe dingen ben je over Nederland te weten gekomen?

Vul in of aan:

Gisteren had / kreeg ik mijn laatste les. Ik ken nu Nederlands. Ik heb wel hard

werken. De leraar wat we van de cursus vonden.

Hij vroeg ook of de cursus ons veel tijd had en of

Nederlands gemakkelijk . Wat heb je geantwoord?

Wat heb je tegen gezegd?

Tja, echt moeilijk is Nederlands natuurlijk , Kleine kinderen leren

immers Nederlands door naar ouders te luisteren. Maar ik

persoonlijk vind Nederlands gemakkelijke taal. Al die verschillende

vormen: leer, leert, leren, leerde, geleerd. Ik spreek een taal over slechts

één vorm beschikt. Dat vind ik veel gem . Toen ik mijn leraar vroeg

waarom het Nederlands al vormen gebruikt, antw

hij: dat heeft mijn moeder zo geleerd. Ik trok hieruit de conclusie

dat hij het eigenlijk niet w .

Mijn vrouw heeft een lerares. Tijdens de laatste les stond een cursiste plotseling op.

Nadat zij was , zei ze tegen : mevrouw, namens de

hele groep wil ik bedanken voor lessen. Dankzij

de lessen u ons hebt , kennen we nu Nederlands.

En weet je wat hun lerares toen ?

219

Indexaan 353aan (doen-) 1988aan (doet-) 2168aan (- huur) 1904aan (staat-) 2002aan (niks-) 1574aan (tot-) 1473aan de andere kant 1814aan de beurt 659aan de hand 953aan het (-werk) 2250aan het hoofd 2080aan ... gekomen 646aan ... nemen 2316aanbieden 2275aanbieding (de) 333aanbiedt 2266aandacht (de) 692aandacht (schenkt - aan) 1687aandeel (het) 1744aangeboden 1036aangekomen 1029aangenomen 2314aangetekend 1031aanleiding (de) 1707aanstaande (a.s.) 1239aantal (het) 255aantonen 2194aanvaarden 1152aanvankelijk 1668aanwezig 705aanwijzen 2039

aanzien (ten -van) 1331aard (de) 1322aard (van-) 1647aardappelen 418aarde (de) 1501aardgas (het) 1959aardig 1835aardige 2279aardiger 2042absoluut 1448acht 1808achter 857

achternaam (de) 52actie 1565activiteiten 1984adres (het) 5af (hangt... -van) 740af (vraag me ... -) 2116af (vroeg me...-) 2057af en toe 615afdeling (de) 387afgelopen 813afgelopen 716Afrika 1499afspraak (de) 939

afstand (de) 918afval (het) 2103afwassen 1183agent (de) 1764al (-die) 1557al 69al dan niet 2084al met al 1241alcohol (de) 1364aldus 1037alfabetische 801algemeen (in het -) 421algemeen 1781alle 148allebei 606alleen 476alleen 75alleen (niet -... maar

ook) 1286allemaal (dat-) 1201allemaal (jullie -) 2074allerlei 1692alles 220alles (van -) 667als 643als 219als (net-) 593als (zowel...-) 675als je het mij vraagt 2020als volgt 1654alsjeblieft 406alsof 1818alsof (doen-) 1596alstublieft 374althans 1011altijd 300Amerika 1134Amerikaanse 1563ander 2223andere 248andere (een of-) 1626andere (met - woorden) 701andere (onder-) 741anderen 1575anders 429anders 602angst (de) 1783antwoord (het) 138antwoordapparaat (het) 1535antwoorden 2308antwoordt 1608apart 2113appels 656april 532arbeiders 2166arbeidsbureau (het) 2269arm (de) 1765

arm 1335armen 1404arts (de) 1419artsen 1369a.s. (aanstaande) 1239assistente (de) 926augustus 162auto (de) 464automaat (de) 878automatisch 1883automatische 1885avond (de) 830avonds ('s-) 201baan (de) 568badkamer (de) 1902bakken 2109balkon (het) 1179bananen 653band (de) 1356band (de) 372banen 2264bang 943bank (de) 1041bankrekening (de) 735basis (de) 1604basisschool (de) 1662bed (het) 1617bedankt 2356bedenken 2008bedoel 1043bedoelen 1979bedoeling (de) 1615bedoelt (met) 526bedrag (het) 890bedragen 1865bedrijf (het) 995bedrijf (in-) 1381bedrijven 1543beeld (het) 1833beelden 1505been (het) 2119beetje (het) 1181begin (het) 789begin 262beginnen 181begint 160begrijp 952begrijpen 1589begrijpt 221begrip (het) 1827behalve 173behandeld 1469behandelen 1418behandelingen 1637beheers 2338behoefte (de) (aan) 2014behoeften 1878

behoort... tot 758behoren tot 2329beide 986bekeken 841bekend 762bekend (staat-) 1962bekijken 1106bekijkt 2189bel (de) 1715bel 929bel ...op 1607belang (van ...-) 1073belangrijk 110belangrijke 1009belangrijks (iets -) 2224belangrijkste 669belangstelling (de) 2227belasting (de) 1919beleid (het) 1157België 1532bellen 1523beloven 1472ben 12beneden 611benen 1384bent 493bepaald 1483bepaald (op een -

moment) 1484bepaalde 508bepaalt 2222bepalen 1017beperkt 2184beperkte 2244bereid 1925bereiken 1500bereikt 2335bergen 2150bericht (het) 1030berichten 1582beroepsonderwijs (het) 1706beschermd 1849beschermen (tegen) 1973beschik... over 2069beschikt over 2088beschouw 642beschouwt (zich -als) 1811beschreven 2085beslissen 1024beslissing (de) 1343beslist 2310beslist 2206besluiten 1486best (doet haar-) 2263bestaan (het) 734bestaat 1240bestaat... uit513

22O

Index

beste (het -) 770besteden 1983besteedt... aan 1579bestuur (het) 2286betaal 634betaald 1224betaalt 887betalen 335betaling (de) 1886betekenen 650betekenis (de) 245betekent 1045beter 268betreft 1075betreft (wat...-) 1433betrekken (bij) 1254

betrekking (met-tot) 2348beurt (de) (aan de-) 659bevalt 624bevat 1900bevinden (ons) 806bevolking (de) 1129bewegen 1382beweging (de) 2017beweren 1368bewezen 1371bewijst 2176bewijzen 2210bewust 1463bezig (-met) 1710bezig houdt (zich-) 2115bezit 750bezitten 1913bezoek (het) 1635bezoek (op -) 823bezwaar (het) 1899bieden 1348biedt 1863bier (het) 1118bij 76bij (twee - drie) 632bij (vlak-) 1895bij elkaar 1994bij voorkeur 2241bij wijze van spreken 1438bijna 211bijvoorbeeld 1252bijzonder 1966bijzonder (in het -) 2274bijzondere 1304bijzonders 973binnen 1530binnen 462binnen (gaan,..-) 1097

binnen (kom-) 1719binnenkomt 1249binnenkort 2032

bioscoop (de) 1092blad (het) 1512bladen 2112bladeren 550blauw 1317blauwe 1847bleef 1203bleek 822blij 437blijf 1354blijf 1341blijft 1363blijft zitten ...met 2144blijken 2326blijkt 502

blijven 2018blijven 728blik (de) (werpteen-) 1738bloed (het) 1367bloemen 819boek (het) 122bomen 552bon (de) 376boodschappen 324bord (het) 790borden (de) 778bos (de) 1868boven 610bovendien 1539brand (de) 2129brede 781breekt 1976breng 1746breng... mee 1251brengen 1124brengt 1121brief (de) 1028broer (de) 1571broers 977brood (het) 275broodje (het) 383buigt 786buiten 90buiten (van -) 586buitenland (het) 1524buitenlander (de) 1355buitenlanders 715buitenlandse 1560buitenshuis 2053bureau (het) 2268buren 1327burgemeester (de) 2081burger (de) 2082burgers 1288bus (de) 284bushalte (de) 1896buurt (de) 769

cadeau (het) 1255cadeautjes 1292café (het) 1793cassette (de) 235cassettes 123centrale 2288centrum (het) 89China 31christelijke 1294cijfers (het cijfer) 1996collega's 2280computer (de) 1086concert (het) 1992conclusie (de)

(-trekken) 1929constateert 749contact (het) 614contant 888controleer 224controleren 1858creditcard (de) 1125culturele 1990cultuur (de) 1012cursief (in-) 243cursisten 448cursus (de) 159daar 361daar... aan 1573daar... in 1513daar... mee 1820daar... op 344daar... over 1599daar ...van 760daar... vandaan 866daaraan 2024daarbij 1176daardoor 439daarheen 2086daarin 2036daarmee 1861daarna 557daarnaast 1636daarom 128daarop 737daarover 867daaruit 2132daarvan 1632daarvoor 912dacht 1771dag (de) 59dag 10

dagelijks 1504dagelijkse 1877dagen 176dames 676dammen 1971dan 369

dan 197dan (nu en -) 2229dan ook 1225dank je 407dank u wel 875dansen 1268dat 111dat 127dat 755dat 113dat allemaal 1201dat wil zeggen (d.w.z.) 1879de 15de meesten 2332de moeite waard 864december 536deed 1779deel (het) 2147deel uitmaken van 2328defensie (de) 2297degene die 2139delen 1506democratie (de) 2214democratisch 2216Den Haag 40denk 971

denken 431denkt 1253derde 350dergelijke 1434dergelijks (iets-) 1538deur (de) 399deze 386dezelfde 844dicht 491dichtbij 438dichte 1135dichterbij 1534die 291

die 579die 647dienen 1383

Dienst (de Sociale-) 2193dienst (in - nemen) 2167dienst (van-zijn) 1054diensten 2083dient 1860diep 1759dieren (het dier) 1681dijk (de) 1975dijken 1970dikke 1514dikwijls 1436dingen (het ding) 1306dinsdag (de) 167direct 1775directeur (de) 577

221

Index

disco (de) 1993discotheek (de) 1794discussie-programma

(het) 1551dit 238dit 808d.m.v. 2197dochter (de) 102doden 1283doe 1262doe... open 1717doe ... uit 1722doel (het) 1972doen 195doen aan 1988doen alsof 1596doet 663doet 1200doet aan 2168doet haar best 2263doet... open 1718dokter (de) 923donderdag (de) 168donker 544dood (de) 1474dood 1825door 1515door 935

door (gaan ... -) 1691door de week 908door middel van 2197doordat 1151doorgaan (met) 1702dorp (het) 135dorpen 2078dorst (de) 389douche (de) 608draagt 1846draait 1077dragen 1199dreigt 1974drink 276drinken 380drinkt 1362druk 569drukke 782drukt 881duidelijk 140Duits 1696Duitsland 1533dure 633duren 194durf (te) 2330durfden (te) 1916dus 175duur 636duurde 712

duurder 1525duurt 192dwingt 2065d.w.z. 1879echt 553echte 1289echter 746economie (de) 1693economisch 2152economische 752economische zaken 2296een 84een kwestie van 1479een of andere 1626een paar 233een stuk {- ...-er) 847een stuk of... 1694een tijdje 1462eenmaal (nu-) 714eens 604eens (-inde...) 2319eens (het-) 1236eens (wel -) 559eenvoudig 681eenvoudige 2038eerder 323eerlijk 620eerst 465eerste 7B&eerste (in de - plaats) 1308eerste (op het - gezicht) 1346

eet 273eeuw (de) 1550eeuwen 2177Egypte 826ei (het) 385eigen 598eigenlijk 555eilanden (het eiland) 1965eind (het) 354einde (het) 1277eindelijk 2126eindigt 163eis (de) (stelt-) 2138eisen 1845eist 1750element (het) 504elk 899elkaar 833elkaar (bij-) 1994elkaar (u i t - ) 1487elk (in - geval) 900elke 172e-mail (de) 1520en 25en zo 1570energie (de) 430

Engeland 65Engels 1697Engelse 66enige 471enige (- tijd) 1340enkel (geen-) 1126enkele 320enorm 2199enzovoort 1869er 207er... aan 1754er... bij 664er... mee 1156er... om 1591er... op 1160er... uit 1051eraan (dat ligt -) 739erg 481ergens 360erger 1799erheen 435ermee 2030ernstig 965ernstige 2282erop 416

ervan 1561ervaring (de) 1305ervaringen 835ervoor 1610eten 379eten (het) 613euro (de) 373Europa 1498Europese 756even 1894even 347even later 1050

evenals 2110eveneens 1676eventueel 445eventuele 1475examen (het) 1700exclusief 1905expresse (per-) 1062extra 903factoren 1476familie (de) 80februari 525feest (het) 1238feestdag (de) 1274feestdagen (de) 1295feit (het) 1372feite (in-) 1922felle 1583fiets (de) 436fietsen 2009figuren (het figuur) 2240

fijn 892file (de) 477film (de) 1079films 1564financiële 1338flat (de) 92fles (de) 1122flessen 2105flink 902flink 989formulier (het) 1853foto's 840Frankrijk 1132Frans 1698Franse 1111frisse 2015fruit (het) 332functie (de) 2220ga 228ga... langs 1039gaan 340gaan ...binnen 1097gaan .. .door!691gaan... mee 1428gaan ...weg 1300gaat 925gaat 479gaat (hoe - het?) 1263gaat omhoog 1906gaat over 1085gang (de) 351gang van zaken (de) 1659gas (het) 639gatentekst (de) 226gauw 1810gebeld 821gebeurd 1837gebeuren 1489gebeurt 500gebied (het) 792gebieden 1955geboden 2253gebonden 1213geboortedatum (de) 58geboren 74gebouw (het) 858gebouwd 1161gebracht 1740gebrek aan (het) 1174gebreken 1416gebroken 2107gebruik (het) 2091gebruik (het) 1862gebruik 217gebruiken 121gebruikt 914gebruikte 1074

2 2 2

Index

geconstateerd 1649gedaan 814gedaan (graag-) 2357gedachten 1282gedeelte (het) 1409gedraaid 1267gedrag (het) 2209gedreven (handel -) 687gedronken 1831gedurende 909geduurd 710gedwongen 1352geef 390geef de voorkeur aan 1114geeft 660geeft toe 2121geen 46geen enkel 1126geen meer 358geen sprake van 1177geest (de) 1549Geest (de Heilige-) 1445geest (staat voor de -) 2331gefeliciteerd 1237gegaan 717gegeten 408gegeven 1678gegevens (het gegeven) 1855gegrepen 1912gehad 815geheel 2048gehele 1503geholpen 1634gehoord 761gek (op) 623gekeken 1594gekend 1006gekocht 817gekomen 730gekost 2127gekozen 2215gekregen 1055gelachen (om) 1593

' 1 (het) 702

geldt 907geleden 1302geleend 1928geleerd 249gelegen 2157gelegenheid (de) 1246gelijk 2181

gelijk (hebben-) 1370geloof (het) 1688geloof 356geluid (het) 585gelukkig 987

gelukt 718gemaakt 343gemakkelijk 147gemakkelijke 1342gemakkelijker 1470gemeenschap (de) 2200gemeente (de) 1464gemeentehuis (het) 1444gemiddeld 1136gemiddelde 1638gemist 706geniet 1377genieten (van) 2013genoeg 1217genoemd 1667georganiseerd 1250gepraat (over) 832geregeld 2201gericht (op) 1158gering 1337geschiedenis (de) 1675geschikt 1967geschikte 2023geschoten 1798geschreven 2037geslapen 958gesloten 2047gesprek (het) 839gesprek (een - voeren) 2349gesproken 319gestoken 1797gestoken (in de schulden -)1915

gestopt 993gestorven 1004gestuurd 1518geteld 1995getroffen! 03 3getrouwd 82gevaar (het) 1889geval (het) (in elk -) 900gevallen 1926gevallen 1285geven 137geven ...toe 1595gevestigd 1949gevierd 1298gevoel (het) 1326gevoerd 744gevolg (het) 1226gevolgd 2334gevonden 805gevraagd (van) 2211gewacht 713geweest 564geweigerd 748geweld (het) 1792

geweldig 1873gewerkt 2259gewonnen 1805gewoon 1095gewoonlijk 1751geworden 1800gezag (het) 1016gezegd 621gezellig 684gezellige 1270gezeten 1101gezicht (het) 959gezicht (op het eerste -) 1346gezien 1001gezin (het) 423gezocht 2251gezond 988ging 1778ging (over) 1590gisteren 570glas (het) 393glazen 1365gleuf (de) 1048God (de) 1689goed 158goede 1375goedemiddag 869goedemorgen 928goedenavond 1098goederen 2159goedkoop 487goedkoper 368gold 1453gooi 2108gooien 2104graag (willen -) 498graag gedaan 2357grappige 1600gratis 1511grens (de) 1941grijs 1316groeien 1630groeit 1141groen 125groene 129groente (de) 331groenten 816groep 846grond (de) 1178grond (op - van) 2281groot 626grootouders 1002grootste 2146grote 91grote (in-lijnen) 1653groter 2137grotere 2068

gunstig 1350haal 367haalt 1726haalt 874haar 103haar 934haar (het) 1407had 855had het over 1834hadden 851halen 334half 278halve 595hand (de) 1727hand (aande-) 953hand (metharde-) 1809handel (de) 686handen 1405

handje (helpt... een -) 2196handleiding (de) 214hang 1723hangen 1931hangt 1065hangt... af (van) 740hard 1592hard 1777hard 1816harde (met-hand) 1809harder 1402hart (het) 1366haven (de) 2156havens 2155heb 44hebben 93hebben gelijk 1370hebben... nodig 366hebt 166heden 2303heeft 100heel 503heel 726heel wat 1260heen (waar-?) 336heer (de) 924heet 2heilige 1291Heilige (de - Geest) 1445helaas 1003hele 422helemaal 241helft (de) 2185help 983helpen 876helpt 1836helpt... een handje 2196hem 307hen 616

223

index

heren 677herfst (de) 52.0herhaal 232herinner (-jeje?) 1090herinnering (ter-aan) 1280het 109het 42het (-eens) 1236het beste 770het liefst 1452het spijt me 764heten 2097hetgeen 2171hetzelfde 1842hielpen 1588hier 370hierin 253hierover 1026hieruit 501hiervan 2284hij 51hoelhoe gaat het (met) 1263hoe komt dat 1144hoe lang 67hoe oud 70hoe zou dat komen 1650hoe... hoe 919hoef (- nooit) 473hoeft 1164hoek (de) 794hoeveel 455hoeven (- geen) 2204hoewel 1531hogeschool (de) 1705hond (de) 2187hoofd (het) 955hoofd (aan het-) 2080hoofdgerecht (het) 1113hoofdstraat (de) 54hoog 968hoogstens 444hoogte (opde- ) 1578hoop (de) 700hoop 999hoor 2073hoor 862hoorde 2179hoorde (zo-dat) 1458hoort 584hopen 1446horen 1396hou ...van 1562houd ... op 322houd ... van 622houden 2208houden ...van 2054

houding (de) 1437houdt in 2141houdt rekening (met) 1013houdt (zich bezig-) 2115houdt ...op 956houdt ...van 2021huidige 567huis (het) 281huisarts (de) 936huishouden (het) 1182huishouding (de) 2252huizen 1999hulp (de) 893hun 451hun 682huren 599huur (de) 645huur!893huursubsidie (de) 1874huurt 1908huwelijk (het) 1450idee (het) 759ideeën 1014ieder 974iedere 1881iedereen 212iemand 601iets 415iets belangrijks 2224iets dergelijks 1538ijs (het) 2174i k l limmers 1196in 36in (Netverkeer-) 1380in bedrijf 1381in cursief 243in de eerste plaats 1308ïn de loop van 699in de praktijk 1745in de schulden 1915in dienst (nemen -) 2167in dit verband 2306in elk geval 900in feite 1922in grote lijnen 1653in het algemeen 421in het bijzonder 2274in orde 709in plaats van 529in principe 556in staat (ben je-?) 2125in strijd met 2094in verhouding tot 1138in werkelijkheid 1597in wezen 1502in zekere zin 1351

in ...opzicht (het) 1349inclusief 638inderdaad 966indien 1923indruk (de) 863industrie (de) 1950ineens 2128informatie (de) 798ingaan (op) 2336inhoud (de) 2351inmiddels 1758innemen 1424

interessant 861interessante 1910internet (het) 1516invloed (de) 1320invullen 1854inwoners 1130inzicht (het) 1684i.p.v. 529is 14is nodig 377islamitische 1685ja 96jaar (het) 61jammer 1007januari 524Japan 2161jaren 510jarig 1094jas (de) 402jawel 2205je (= jou) 649je (= jouw) 71

je (= jij) 68je weet maar nooit 1784jeugd (de) 1414jij 3jong 2090jonge 2005jongen (de) 97jongens 981jongeren 2019jongste 979jou 456jouw 18juf (de) 1666juffrouw (de) 1665juist 891juiste 260juli 523jullie 2221jullie 88jullie allemaal 2074juni 522kaart 1107kaart (de) 1674

kaart (de) 910kaartje (het) 894kaas (de) 384kamer (de) 607kamers 597kan 349kans (de) 306kant (de) 772kant (aan de andere -) 1814kantine (de) 382kantoor (het) 580karakter (het) 1321keek 1769keer (de) 321ken 112kenden 2333kennelijk 296kennen 1293kennis (de) 1683kennis... maken (met) 1247kennissen 1257kent 250keren 776kerk (de) 785Kerstmis (-) 1296keuken (de) 609keus (de) 1556keuze (de) 1110kiest 1611kiezen 1577kijk 342kijken 223kijkt (naar) 1567kijkt... aan 1747kilo (de) 654kilometer (de) 783kind (het) 1214kinderen 95klaar 1108klaar (maakt... -) 2055klaar (maken ...-) 612klaarmaken 1197klas (de) 1930klas (de) 870kleding (de) 996klein 309kleine 152kleiner 1495kleinere 2162kleren 673kleur (de) 124klimaat (het) 2061klinkt 1921klinkt 1714klok (de) 269knikt 1748koe (de) 1429

224

Index

koffie (de) 357koffieautomaat (de) 1046koken 1188kom 23kom binnen 1719kom ... langs 969komen 314komen (hoe zou dat -?) 1650komt 30komt (hoe-dat?) 1144komt... aan 304komt... te weten (over) 2353komt... uit 364komt... vrij 1104kon 2041konden 1909koning (de) 2217koningin (de) 2213koninginnedag (de) 1275koop 895koopt 1071koorts (de) 961kop (de) 426kopen 341kopje (het) 1867kort 1711

korte 1968korter 543korting (de) 871kortste 917kost 443kost moeite 738kosten 1870kosten 661koud 394kouder 541kracht (de) 2172krant (de) 1082kranten 1509kreeg 1774kregen 1211krijg 905

krijg... terug2212krijgen 171krijgt 1324krijgt... mee 1622kring (de) 1297kun 901kunnen 695kunst (de) 2225kunt 671kwalijk (neemt u mij

niet-) 1397kwamen (-thuis) 1208kwart 271kwartier (het) 302kwestie (een -van) 1479

kwesties 2324kwijt (-zijn) 1920laag 1918laat 1243laat (hoe-) 180laat 191laatst 1587laatste 1459laatste 1552laatste 2298lachen! 757lager 697land (het) 22landen 1139lang (hoe -) 67lang niet 1175lange 1 207langer 1150langs 784langs (- gaan) 820langs (ga...-j 1039langs (kom ... -) 969langskomt 942langzaam 139last (van) 587lastige 2317late 1088laten 396laten 937laten (- zien) 843later (even-) 1050leeftijd (de) 72leeg 2052leen 05leerlingen 312leert 2352lees 216leest 1508leg 401lege 483leger (het) 2299legers 1585leiding (de) 856leidt 2304leidt ...tot 1440lekker 619lenen! 917lente (de) 518leraar (de) 132lerares (de) 16leren 153les (de) 120lessen 182let... op 1159letter (de) 797leuk 837leuke 1078

leuker 1586leven 985leven (het) 295levert 1507levert... op 1259levert... strijd 1978lezen 1510lichaam (het) 1357lichamelijk 1646licht 1119licht (het) 640licht 547lid (het) 2098liefde (de) 1482liefdesbrieven 1522liefs 2075liefst (het-) 1452lieve 2034liever 310liggen 696ligt 581ligt eraan 739lijden (aan) 1627lijkt 1344lijkt (op) 1359lijkt... of 1386lijn (de) 771lijnen (in grote -) 1653lijst (de) 802lijstje (het) 325links 352loket (het) 896Londen 563loon (het) 1645loop 454loop (in de-van) 699loopt 1940loopt 2000loopt (-gevaar) 1888lopen 945lopend 447los 1866los ...op 2120losser 1471lucht (de) 1314lucht (de) 470luide 690luister 215luisteren 156lukt 230maak 1890maak (- zorgen over) 2070maakt 1576maakt 2136maakt... klaar2055maakt... schoon 1190maakte 2027

maakten 1206maal (de) 179maand (de) 60maandag (de) 161maanden 99maar 50maar 392maar 631maar ook (niet alleen ...-)

1286maart 62maatregelen 2089maatschappelijke 2355maatschappij (de) 1235maatschappij (de) 1644machine (de) 1360machines 1427macht (de) 2218mag 346mag!819maken 413maken ... klaar 612maken (kennis... - met) 1247makkelijker 2258man (de) 104man (de) 1228manier (de) 850mannen 1204markt (de) 330Marokko 1133mate (de) 1332mate (met-) 1378materiaal (het) 678maximaal 2292m.b.t. 2348me 391

medicijnen 1423medische 1602mee (er...-) 1156mee (breng...-) 1251mee... gaan 1081meegebracht 1720meenemen 1856meent 1872meer 365meer (geen -) 358meer (niet-) 2111meerdere 2077meerderheid (de) 2243meest 2022meestal 420meeste 1170meesten (de-) 2332meester (de) 1664mei 533meisje (het) 98meld 2087

225

Index

melden 1465meldt 2096melk (de) 327men 119meneer (de) 27menen 2004mening (de) 1025mening (van -zijn) 1815menselijke 1358mensen 210meren (het meer) 2148merkt 1789merkt... op 1734merkwaardig 2178met 83met (toten-) 1663met andere woorden 701

met betrekking tot 2348met mate 1378met name 1379meteen 1040meter (de) 629methode (de) 1887metro (de) 1897mevrouw (de) 19middag (de) 170middags ('s-) 186middel (het) 1545middel (door-van) 2197middelbare 1690middelen 733midden (- in) 582midden (het) 854mij 411mijn 13

mijnheer 48miljoen 1131miljoenen 1945millennium (het) 1084minder 848minister (de) 2295minister-president (de) 2301ministers 2294minstens 915minuten 303mis 308mis 1318misschien 79m'n 280

mobiele 1540mochten 1220moderne 1234moeder (de) 1215moeilijk 145moeilijke 143moeilijkheden 1614moeite (de) 738

moeite (de - waard) 864moest 707moesten 1219moet 337moeten 313moeten van 1422mogelijk 711mogelijk (zo... -) 970mogelijkheden 1864mogelijkheid (de) 2191mogen 727moment (het) (op een

bepaald-) 1484mond (de) 1411mooi 460mooie 1245morgen 572morgens ('s-) 183muur (de) 1042muziek (de) 1266na 546na (zeg...-) 237naam (de) 4naar 252naar (luisteren -) 198naar (mijn gevoel) 1325naar verhouding 2182naartoe 825naast 247nacht (de) 1760nachten 957nadat 1425nadeel (het) 480nadenken 2059nadere 2309najaar (het) 528namelijk 2092name (met-) 1379namen 803nationale 1273nationaliteit (de) 63natuur (de) 548natuurlijk 558nauw 630nauwelijks 293Nederland 37Nederlander (de) 85Nederlanders 414Nederlands (het) 106Nederlandse 64nee 81neem 283neem... op 2255neemt (...) toe 1426neemt 2131neemt op 927neemt u mij niet kwalijk 1397

neemt... in 2287negatief 1786negatieve 1813nemen 425nemen (plaats-) 1109nergens 1312net 824net als 593neus (de) 2016niemand 189niet 49niet (lang-) 1175niet (van -) 944niet (zo-) 1631niet alleen ... maar ook 1286niet meer 2111niets 432nieuw 244nieuwe 1070Nieuwjaar (-) 1299nieuws (het) 1548niks 972niks aan (vinden -) 1574noch 1328nodig (hebben -) 366nodig (is-) 377noemen 126noemt 635nog 45nog steeds 1460nogal 286noodzakelijk 1195nooit 474nooit (je weet maar -) 1784noord 1935noorden (het) 1952normaal 318normale 1658nou 719november 540nu 35nu eenmaal 714nu en dan 2229nummer (het) 7nummers 1529o.a. 741ochtend (de) 169ochtends ('s-) 193oefeningen 265of 227

of 78of... of 1477officieel 1442officiële 299ogen 1394ogenblik (het) 1056ogenblikje (het) 948

oktober 539om (-... uur) 184om (vraag -) 1841om ...te259om die reden (507)omdat 108omgeving (de) 763omhoog (gaat-) 1906omstandigheden 1807onbekend 2093ondanks 1329onder (verstaan -) 2076onder andere 741onderling 1743ondernemingen 1948ondertussen 412onderwerp (het) 838onderwerpen 1265onderwijs (het) 1652onderzoek (het) 1168onderzoeken 938onderzoekt 2237ongeluk (het) 1829ongeluk (per-) 1824ongeveer 514onlangs 992onmiddellijk 1449onmogelijk 1227ons 618ons 807ons 505ontbreekt 254ontbreken 257ontdekken 1389ontdekt 1957onthoud 267onthouden 812ontmoet 1258ontmoeten 1731ontstaat 1269ontvangen 2035ontvangt 1891ontwikkelen 1682ontwikkeling (de) 1146onze 576oog (het) 1773ooit 865ook 94

oom (de) 1763oorlog (de) 743oorzaak (de) 1435oorzaken 1148oost 1938oosten (het) 1939op 41

op (tot -) 2302op bezoek 823

226

Indexop de hoogte (van) 1578op een bepaald moment 1484op grond van 2281op het eerste gezicht 1346op prijs (stellen -) 1242op reis 560op tijd 188op weg naar 818op... bouwen 1353op... halen 2101opdracht (de) 1884opeens 1713open (doe -) 1717open (doet-) 1718openen 1852opent 2246opgehaald 2114opgelost 1527

opgemerkt 1981opgenomen 963opgestaan 494opgevallen 1982opgeven 1661ophoudt (met) 2198opleiding (de) 1989oplossing (de) 1619opnieuw 1035opruimen 1187opstaat 1761opstellen 1985optreedt 1817opvallend 1140opvattingen 1015opvoeding (de) 1742opzicht (het) (in...

opzicht) 1349orde (in -) 709oren (het oor) 1395organisatie (de) 2079oud (hoe -) 70oude 234ouder 1390ouderen 1415ouders 976oudste 2230over 831

over (- een jaar) 725over (gaat-) 1085over (ging-) 1590over (had het-) 1834over (kwart -) 272overal 117overheid (de) 1155overigens 1481overleg (het) 575overleggen 950overtuigen 2134

overzicht (het) 1546paar (een -) 233paard (het) 1290pakken 1057pakt 1521papier (het) 410papieren 1072Parijs 566parlement (het) 2236parlementaire 2247particuliere 1643partij (de) 2124partij (de) 2320partijen 2322pas 545pas 828paspoort (het) 1059passende 1163past 1233patiënt (de) 930per 177per 1496per expresse 1062per ongeluk 1824per stuk 652percentage (het) 2180periode (de) 531perioden 517perron (het) 872pers (de) 1373personen 1102persoon 2025persoonlijke 1480piano (de) 2029pieptoon (de) 1537pijn (de) 947pil (de) 1628pincode (de) 1859pinpas (de) 889plaats (de) 294plaats (de) 8plaats (in - van) 529plaats (in de eerste-) 1308plaatsnemen 1109plaatsen 484plan (het) 2311plan (van -) 731plannen 2291planten 1180platen 1932plattegrond (de) 791plein (het) 774plezier (het) 1192plotseling 1612plus 2321politie (de) 704politieagent (de) 1767

politiek 2232politiek (de) 2233politieke 2239pond (het) 658populair 2270populaire 2010positie (de) 2289positief 1330post (de) 1027postbank (de) 1069postcode (de) 55postkantoor (het) 913postzegels 1038praat 1400prachtig 1310praktijk (in de -) 1745praktisch 1467praktisch 1544praten 130precies 187prettig 2278prettige 2254prijs (de) 1911prijs (stellenop-) 1242prijzen 381principe (in -) 556prins (de) 2231privé 56privé-gebruik (het) 1871probeer ...te 1580probeert... te 1679proberen... te 689probleem (het) 1127problemen 1393procent (het) 906proces (het) 239producten (het product) 670programma (het) 852programma's 1547provincie (de) 1961provincies 1943psychische 1648publiek (het) 693punt (het) 264raad (de) 1376raak 1613raakt 2130raam (het) 1099raken 2283reacties 2342reageren (op) 1787recht op (het) 1162rechtdoor 809rechter (de) 1491rechts 355redden (mij -) 2343redelijke 644

reden (de) (om die-) 507redenen 753reed 1772regelmatig 984regels 2345regelt 2117regent 2064regering (de) 2234reis (de) 301reis (op -) 560reisde 845reist 920reizen 442rekenen 1670rekenen ... op 1244rekening 1123rekening 1851rekening (houdt-met) 1013rekeningen 1068relatie (de) 922relaties 1569rente (de) 1882rest (de) 982restaurant (het) 1091restaurants 2050resultaat (het) 2044retourtje (het) 868richting (de) 773rijbewijs (het) 1060rijd 1776rijden 800

rijk 1336rijk aan 2145rivieren 2149rode 662roept 1716rol (de) 1010rol (speelteen-) 1875rond 290rond zessen 1096rood 960rug (de) 1432ruim 627ruim 637ruime 1555ruimt... op 1191ruimte (de) 625rust (de) 1956rustig 1313rustige 583rustiger 1953's avonds 201's middags 186's morgens 183's ochtends 193's woensdags 573salaris (het) 2186

227

Index

samen 339samen (wonen ... -) 1461samenleving (de) 1876samenwerking (de) 23ÖOsamenwonen 1441samenwoont 1466schaatsen 2173schade (de) 1839schaduw (de) 1739scheiden 1488schenkt (- aandacht aan) 1687schepen 2153scheppen 2265scherp 787schiet (-dood) 1823schijnt 849schip (het) 2160schoenen 674scholen 1686schone 1198school (de) 115

schoon (maakt...-) 1190schoonmaken 1185schotel (de) 1115schouder (de) 1729schouders 1431schrijf 258schrijf... terug 2072schrijven 1669schuld 2122schuld (de) 2143schulden (in de-

gestoken) 1915seizoen (het) 535seizoenen 516september 165series 2006sfeer (de) 1271sinds 1554sinds kort 472situatie (de) 1221sla (-dood) 1821sla (de) 651slaagt 1701slaapkamers 1901slaat 1728

slachtoffer (het) 1812slachtoffers 1281slapen 1165slecht 933slechte 1020slechts 655slot (tot -) 2071sluit 251

sluiten (een huwelijk-) 1451sluiten (een verzekering-)

2133

sluiten 2046snel 141sneller 475Sociale Dienst (de) 2193soldaten 1287sommige 424sommigen 1844soms 458soms 1093soort (het) 495Spaans 2033Spanje 24spanning (de) 721speciaal 2267speciale 1528specialist (de) 1621specialisten 1623speelde 2028speelt (- een rol) 1875spel (vrij-) 2151spelen (- een rol) 1008spijt (het - me) 764spoedig 998spoor (het) 873sport (de) 1672sporten 2011sprak 796sprake van (geen -) 1177spreek... in 1536spreekt 118spreekt... uit 1980spreekuur (het) 940spreken 1403spreken (bij wijze van -) 1438staan 485staat 345staat (de) 2190staat (er - wind) 2062staat (in -) 2125staat... aan 2002staat... bekend 1962staat... op 270staat... voor de geest 2331stad (de) 39stand (tot - gebracht) 2238standpunt (het) 2347standpunten 2323

stap (de) 1345stap... uit 453station (het) 285stations 880steden 449steeds 1494steeds (nog -) 1460steek (-dood) 1822steekt 467steken 1232

stel je voor 2102stellen 496stellen ...op prijs 1242stelt 133stelt (-eeneis) 2138stelt... op 2290stelt ...vast 1420stem (de) 691sterft 2142sterk 1153sterk 1216sterke 427steun (de) 1339steunt (op) 2242stijgen 1977stijgt 1149stijl (de) 1651stil 1279stoel (de) 403stoelen (de) 400stof (de) 1261stond 1770stop 1047stop 799stoppen 2031straat (de) 6straks (tot -) 975straten 804strijd (de) 1584strijd (in - met) 2094strijd (levert...-) 1978strippen 916strippenkaart (de) 911structuur (de) 2354studeert 488studeren 742studie (de) 1264stuk 2123stuk (het) 1032stuk (een - -er) 847stuk (een-of...) 1694stuk (per -) 652stukje (het) 409stukken 509sturen 1526stuur 1519stuurt 1620subsidie (de) 2192succes (het) 793suiker (de) 329supermarkt (de) 326systeem (het) 1633't 1762

taak (de) 1194taal (de) 144taalcursus (de) 2346tafel (de) 397

taken 1230talen 149talloze 1947tamelijk 2262tanden 1410tarieven (het tarief) 1066tas (de) 666tasje (het) 665ta.v. (1331)te 190te 222te (om ... -) 259

te gek 2188te koop 668technische 1699tegelijk 1218tegen 1640tegen 2043tegenover 775tegenstander (de) 1804tegenstellingen 2327tegenwoordig 594tekenen 1058tekenen 1671

tekst (de) 236teksten 199

tel. (= telefoon) 2256telefoon (de) 9televisie (de) 2056telkens 860telt 1137temperatuur (de) 962ten aanzien van 1331tenminste 146tenslotte 886ter herinnering aan 1280terecht 672terrein (het) 1202terug 231terug... komen 724terwijl 1105teveeli830tevens 1067tevoren (van -) 1660tevreden 1166thee (de) 277thuis 202thuis (kwamen-) 1208tijd (de) 292tijd (enige-) 1340tijd (op-) 188tijdelijk 2276tijdens 842tijdje (een-) 1462titel (de) 1083t/m 1663toch 964

228

Index

toe (afen-) 615toe (geeft-) 2121toe (geven ...-) 1595toe (neemt...-) 1426toe (voegt...-) 1753toegestaan 1791toegeven 1749toekomst (de) 596toen 1005toen 1284toeneemt 1154toenemen 1143toepassen 2339

toestand (de) 1492toetsen (de) 1049toevallig 827tomaten 657toneel (het) 1991tonen 2228tonen aan 1997toonde aan 1169tot 240tot (van...-) 317tot aam 473tot en met 1663tot op 2302tot slot 2071tot stand (- gebracht) 2238tot straks 975tot ziens 378totale 1128tracht 2207tram (de) 452treden... op 1392treedt... op 1806tref 1256treft 1954trein (de) 298trekken 694trekken (de conclusie - ) 1929trekt 2271trekt... aan 1946trouwde 1456trouwen 1018trouwens 151trouwt 1478tuin (de) 1172tunnel (de) 779tussen 196tv (de) 1374twee bij drie 632tweede 811tweeën 1103u26uiensoep (de) 1112uit 20uit (- het raam) 1768

uit (bleek-) 1167uit (doe-) 1722uit elkaar 1487uit... voeren 2293uitdrukking (de) 1044uiteraard 1903uiterste 1964uitgaan 1076uitgebreid 834uitgesloten 1927uitkering (de) 1907uitleg (de) 2344uitmaken (deel - van) 2328uitoefent 2219uitspraak (de) 1490uitstekend 1730uitvoeren 2312uitzendbureau (het) 2273Unie (de) 757universiteit (de) 1703uur (het) 185uurtje (het) 457uw 28vaak 266vader (de) 994vak (het) 2257vakantie (de) 492vaker 1802vakken 1677vallen (van) 551van 43van 946van (-...tot) 317van (moeten -) 1422van aard 1647van alles 667van buiten 586van dienst (zijn) 1054van mening (zijn) 1815van niet 944van plan 731van tevoren 1660van... belang 1073vanaf 1655vanavond 1034vandaag 489vandaan (daar... -) 866vandaan (waar... -) 29vandaar 1848vangen... op 2203vangt 2272vanuit 2154vanwege 1173vast 1052vast (stelt...-) 1420vast en zeker 829vaste 921

vaststellen 2001veel 131veel 209veld (het) 810venster (het) 883ver 434ver weg 450veranderd 1222verandering (de) 1733verandert 549verbaasd 1756verband (in dit -) 2306verbinden (met) 2158verblijfsvergunning (de) 722verbonden (aan) 1624verdeeld 1231verdelen 506verder 229verdienden 1209verdienen 2277verdient 1924verdwenen 1542verdwijnt 897vergadering (de) 578vergaderingen 2305vergat 2067vergeet 859vergeleken 698vergelijk 2340vergeten 1387verhaal (het) 1712verhouding ( in-tot) 1138verhouding (naar-) 2182verjaardag (de) 2249verkeer (het) 588verkeerd 1780verkeerde 768verklaar 1785verklaring (de) 1145verkocht 997verkopen 2164verkopers 688verlaat 279verlaten 2049verleden 1100verleden (het) 1223verlies 440verliet 1455verloren 1843veroorzaak 1828veroorzaakt 1840veroorzaken 1412verplicht 1657verschijnen 2307verschijnsel (het) 1782verschijnt 882verschil (het) 1334

verschillen 2026verschillen 2183verschillend 2325verschillende 1147verschilt 316versta 1398

verstaan (- onder) 2076versturen 1061vertel 603verteld 836vertellen 1248vertoont 1417vertrekken 754vertrekt 297vervolgens 884verwacht 1142verwachten 1708verwarming (de) 1960verzekerd 1639verzekeren 2140verzekering (de) 2118verzekering (een -

sluiten) 2133verzorgen 1413vestigen (zich -) 2163via 225vieren 1276vierkante 628viert 1272vijfde 1656vind 142vind 246vinden 261vinden 683

vinden ... niks aan 1574vindt 288vinger (de) 469vingers 1406vis (de) 419visum (het) 708vlak 1309vlakbij 1895vlees (het) 328vlieg 565

vliegtuig (het) 1497voedsel (het) 1361voegt ...toe 1753voelen (zich -) 1850voelen 1880voelt (-zich) 931voeren (een gesprek -) 2349voert... uit2245voetballen 1572voetbalwedstrijd (de) 1801voeten 1385vogels 1680vol 482

2 2 9

Index

voldoende 732volgen 1581volgende 203volgens 1788volgt 777volgt (als-) 1654volk (het) 2318volkomen 2051volledig 2045volledige 1987volwassen 1986vond 1303vonden 2350voor 200voor 1598voor (kwart -) 282voor (wat-) 515voor de geest (staat -) 2331vooral 538voorbeelden (het

voorbeeld) 2007voorbij 780voorbij 1485voordat 428voordeel (het) 363voordeel-uren-kaart (de) 904voordelen 1347voordoen (zich -) 1790voorjaar (het) 527voorkeur (de) (voor) 1559voorkeur (bij) 2241voorkeur (geefde- aan) 1114voorkom 1430voorkomen 1629voorkomt 1892voorlopig 723voornamelijk 1741voornamen 53voorstel (het) 2313voorstellen (kun je je - ?) 1019voorstelling (de) 1089voortdurend 1315voorzichtig 2135voorzitter (de) 2235vorige 562vormen 2226vormt 1898vraag (de) 2337vraag (me) ...af2116vraag 1605vraag om (1841)vraagt (als je het mij -) 2020vragen 134vragen 348vragend 1755vrede (de) 747vreemd 1307

vreemde 1695vreselijk 954vriend (de) 648vriendelijk 1323vrienden (de) 77vriendin (de) 605vrij 213vrij 561vrij spel 2151vrijdag (de) 164vrije 1229vrijheid (de) 1333vrijwel 1311vroeg 287vroeg (me)... af 2057vroeg 2058vroege 1087vroeger 590vrouw (de) 589vrouw (de) 853vrouwelijke 1606vrouwen 1210vuil (het) 2100waar 32waar 486waar... heen? 336waar... in 1724waar... op 1933waar... vandaan 29waaraan 1998waarbij 1795waard 703waard (de moeite -) 864waarde (de) 2106waarheid (de) 1553waarin 1568waarmee 1053waarom 107waarop 729waarover 795waarschijnlijk 898waarschuwt 1838waarvan 679waarvoor 1388wacht 404wachten (op) 289wandelen 2012wanneer 73want 311wapens (het wapen) 1796waren 1212warm 417warmer 554was (de) 1186was 571was dat maar waar 2248wat 1 7 ,

wat 274wat 1721wat (heel-) 1260wat een ... 1732wat voor 515wat... betreft 1433water (het) 395watersport (de) 1963wc (de) 1184we 86wedstrijd (de) 1803week (de) 178week (door de -) 908weekend (het) 204weer (het) 461weer 263wees 2175weet 256weet (je - maar nooit) 1784weg (de) 478weg (gaan ... -) 1300weg (op- naar) 818weg (ver -) 450wegen 1951wegen 1064weigert 2315weinig 441weken 511wel!57wel eens 559welk 21welke 38wens 2358wensen 1171werd 1517wereld (de) 1493wereldoorlog (de) 1278werk 305werk (het) 57werk (aan het -) 2250werkelijk 2341werkelijkheid (in-) 1597werken 208werkgever (de) 2260werkloosheid (de) 2202werknemer (de) 2261werkt 315werkt 877werkte 591werkten 1205werpt 1737west 1937westen (het) 1944wet (de) 2095weten 499weten (komt te - over) 2353wetenschappelijk 1704

wetenschappers 2003

wezen (in-) 1502wie 463wij 136wijn (de) 1117wijs... aan 1934wijze (de) 1468wijze (bij - van spreken) 1438wijzen 765wil 388wilde 2040willen 497willen (zou -) 941wilt 375wind (de) 2063winkel (de) 116winkels 490winst (de) 2165winter (de) 521wintersport (de) 1301wit 1408witte 1116woensdag (de) 174woensdag ('s-) 573wonen 87wonen ...samen 1461woning (de) 600woon 34woonde 1457woonden 1735woonkamer (de) 1709woont 33woord (het) 534woorden 242woorden (met andere -) 701woordenlijst (de) 218word 1826worden 542worden 680wordt 537wordt 685zaak (de).574zaak (de) 1021zacht 2066zachtjes 1401zag 1766zaken 1023zaken (de gang van -) 1659zal 949zat 720zaterdag (de) 205ze 47ze 155ze 1000zee (de) 1736zeer 967zeg 1193

230

Index

zeg... na237zeggen 530

zegt 1399

zei 2060

zeiden 1601zeilen 2170

zeker 459

zeker (vast en -) 829zekere ( in-zin) 1351zelf 641zelfs 446zenders 1558zessen (rond-) 1096zetten 371zetten (koffie-) 1189zich 932

zich beschouwt als 1811zich bezig houdt (met) 2115zich vestigen 2163zich voelen 1850zich voordoen 1790zichzelf 991zie 359

ziek 951

ziekenfonds (het) 1642ziekenhuis (het) 1625

ziekte (de) 1421ziektekosten 1641ziektes 1618zien 736zien (laten - ) 843

ziens (tot-) 378ziet 879

zij 592

zij 617zijn 150zijn 468zijn (kwijt-) 1920zin (de) 2285

zin (-om) 1080zin (-in) 1725zin (in zekere-) 1351zingen 1673

zit 767

zit 1439zitten 398zitten (blijft-met) 2144z'nl454

ZO 114

zo 405zo 512zo (en-) 1570zo hoorde dat 1458zo niet 1631zo... dat 1616zo... mogelijk 970zoals 1391zodat 1857zodra 745zoek 766zoeken 751zoekt 2195zogenaamd 1958zoiets 1832zomer (de) 519zon (de) 1319zondag (de) 206zonder 154zoon (de) 101zorg (de) 1603zorg (voor) 1609zorgen (maak - over) 2070

zorgen (voor) 990zorgt 2099zou 1541

zou (hoe - dat komen?) 1650zou... willen 941zouden 1752zoveel! 914zover 1443zowel... als 675zo'n 362zuid 1936zuiden (het) 1942zuidwesten (het) 1969zulke 1022zullen 338zult 1447

zus (de) 980zuster (de) 1566zusters 978zwaar 1063zware 1120zwart 433zwemmen 2169zwijgt 466

231