De consequenties van consequent zijn

42
SCHOLEN OM VAN TE LEREN BIC Netwerk 18 november 2015 Frans Schouwenburg Kennisnet @allfrans De consequenties van consequent zijn

Transcript of De consequenties van consequent zijn

SCHOLEN  OM  VAN    TE  LEREN

BIC  Netwerk  18  november  2015  

Frans  Schouwenburg  -­‐  Kennisnet  -­‐  @allfrans

De  consequenties  van  consequent  zijn

INHOUD

•Consequenties  van  consequent  zijn  •Scholen  om  van  te  leren  •Hoe  verwezenlijk  je  vernieuwing?

2

LESSEN  OVER  VISIE  (UIT  ICT-­‐INVESTERINGSPLANNEN  )

• Er  worden  erg  veel  doelen  gesteld  • Visie  wordt  niet  uitgewerkt  in  logische  functionele  wensen    • Er  worden  geen  korte  termijnresultaten  benoemd  • Planonderdelen  lopen  niet  synchroon  (0-­‐meting,  aanbestedingen,  besluit  centraal/de-­‐centraal,  etc)  

• leermiddelenbeleid  en  infra-­‐beleid  ontbreken  vooral

3

WAAROM  LEERZAAM?

• Vanuit  hun  visie  trekken  deze  scholen  vergaande  consequenties  

• Lopen  eerder  tegen  knelpunten  aan  dan  andere  scholen  

• Hoe  richten  zij  hun  organisatie  zo  in  als  ruimte  om  te  leren  en  groeien?

EEN  INDELING  (VD  WEIJDEN  2008,  PLOEGMAN  2015)

c-­‐scholen:    • de  brede  ontwikkeling  van  het  kind,    • gaan  uit  van  nieuwsgierigheid  en  verwondering  • vertrouwen  en  zelfstandigheid  geven  • als  school    adaptief:  kind,  ouder  en  school  passen  zich  

maximaal  aan  elkaar  aan5

a-­‐scholen:    • ingericht  volgens  het  leerstofjaarklassensysteem    • focus  op  overdracht  van  een  afgebakende  hoeveelheid  leerstof,    • nadruk  op  taal  en  rekenen,    • aan  homogene  groepen b-­‐scholen:    

• verzachten  de  scherpste  ongewenste  ‘bijwerkingen'  van  de  a-­‐school;  

• door  bv  remedial  teaching,  plusklassen,  zorgstructuren,  zittenblijven/klas  overslaan;

6

VISIE:  1. UITGAAN  VAN  NIEUWSGIERIGHEID  EN  VERWONDERING  VAN  HET  KIND  

2. HET  KIND  VERTROUWEN,  VRIJHEID  EN  ZELFSTANDIGHEID  GEVEN  

3. INSPANNINGSVERPLICHTING:  ALLE  CAPACITEITEN  EN  TALENTEN  NAAR  BOVEN  HALEN  

4. ALS  SCHOOL  ZIJN  WE  ADAPTIEF:  KIND,  OUDER  EN  SCHOOL  PASSEN  ZICH  MAXIMAAL  AAN  ELKAAR  AAN

Laterna Magica - Amsterdam

8

Een  kind  hoeft  zich  niet  voortdurend  te  vergelijken  met  anderen.  De  vraag  is:  ‘ben  ik  ten  opzichte  van  mezelf  gegroeid?’

Geen  klassen.  De  leerlingen  komen  elkaar  tegen  in  groepjes  en  clubjes:  de  kunstuitleen,  de  dieren,  de  ontdekten,  het  evenementenbureau

De  Units  zijn  mini-­‐schooltjes,  als  team  zelfstandig.  Zo  creëren  we  kleinschaligheid

9

De Verwondering - Lent

WE  WILLEN  VAN  HET  IDEE  AF  DAT  JE  ALLEEN  IN  EEN  KLAS  KUNT  LEREN.    LEREN  KAN  OVERAL;  OP  EEN  PLEK  DIE  JE  HET  BESTE  UITKOMT.

10

De  indeling  van  de  school  is  omgekeerd:  standaard  op  de  gang  (enorme  leerpleinen)  en  als  het  nodig  is  naar  de  klas.

Om  kinderen  associatief  te  leren  denken,  laten  we  ze  bij  elk  project  een  mindmap  maken.  Gaandeweg  wordt  dat  routine.

De  toetsen  van  Cito  wringen  met  onze  onderwijsaanpak.    We  werken  met  fases  van  een  halfjaar  en  de  volgorde  sluit  niet  aan.

De School - Zandvoort

12

In  verschillende  pakketten  kunnen  kinderen  van  940  tot  2500  onderwijstijd  krijgen

Dit  is  mogelijk  door  een  herschikking  van  bestaande  middelen:  budgetten  voor  onderwijs  en  buitenschoolse  opvang  zijn  samengevoegd

De  huidige  digitale  programma’s  werken  met  een  goed/fout  systeem.  Ze  vertellen  kinderen  niet  wat  ze  aan  het  leren  zijn

13

Digitalis - Almere

De  overstap  naar  ipads  was  het  minst  spannend.  De  knop  omzetten  van  lesgeven  naar  leren  ontdekken,  was  een  immense  verandering

14

Kinderen  en  hun  ouders  plannen  welke  workshops  ze  willen  volgen

Workshops  gegeven  door  leerkrachten  die  zich  gespecialiseerd  hebben

We  moeten  kennis  toetsen  die  een  leerling  soms  nog  niet  in  huis  heeft  of  al  lang  weet.  Dat  meten  op  gemiddelden    is  frustrerend.

15

standaard  differentiatie

maatwerk  differentiatie

leerlijn  volgend leervraag  volgend

16

HOE  KOM  JE  VAN  A/B  NAAR  C  ?  

1. Kies  en  hanteer  weinig  doelen  (en  hou  die  als  doorlopende  checklist)  2. Adopteer  compromisloos    3. Creëer  een  hitteschild  4. Creëer  tweetaligheid

Vergelijk  De  School:  2  doelen  =  brede  opleiding  op  maat,  3  speerpunten  =  flexibele  tijden,  zeggenschap  en  thematisch  onderwijs.

17

ADOPTEER  COMPROMISLOOS

Adopteer  vernieuwing  zoals  je  een  kind  adopteert:  je  neemt  het  helemaal  zoals  het  is,  je  adopteert  het  niet  een  beetje  of  voor  een  jaar.    

Werk  alles  consistent  uit  in  alle  facetten  van  de  organisatie.    

Gepersonaliseerd  leren  invoeren,  maar  je  verantwoordingssysteem  inrichten  op  de  groepsanalyses  (trendanalyses)  van  de  Cito-­‐toetsen,  werkt  niet.  

18

DE  WEG  VAN  HET  HITTESCHILD

• Verandering  past  nooit  in  de  huidige  constellatie  (met  daarin  protocollen,  wetten,  afspraken)  

• Het  systeem  zal  bewust  en  onbewust  met  enorme  kracht  verandering  terugtrekken  naar  het  bestaande/oude    

• Als  besturen  dit  niet  afschermen  met  een  ‘hitteschild',  is  elke  verandering  gedoemd  ten  onder  te  gaan.  

TWEETALIG  ZIJN

Bij  een  vernieuwingsproces:  leer  medewerkers/ouders/kinderen  en  jezelf  tweetaligheid:  

 a)  de  taal  van  de  vernieuwing  -­‐  wees  zuinig  op  deze  taal  en  houd  hem  zuiver  

b)  praat  begrijpelijk  voor  mensen  die  niet  vanuit  onderwijsvernieuwing  denken.  

19

20

Werkwijze:  Constant  checken  of  andere  doelen  dit  ondermijnen  of  versterken  -­‐    elkaar  steeds  kritisch  bevragen  tot  er  een  duidelijk  eigen  kader  is.  

Hitteschild  voorbeeld:  Bij  mismatch  personaliseren  en  standaard  toetsing    “wij  willen  gepersonaliseerd  leren,  we  toetsen  de  ontwikkeling  van  het  kind  tov  zichzelf,  maar  niet  benchmarken  met  de  gemiddelde  groep  6”  

DOEL:  GEPERSONALISEERD  LEREN

VRAGEN  VOOR  DE  PRAKTIJK  VAN  MAATWERK

21

• Mogen  leerlingen  de  rekensommen  in  hun  eigen  tempo  mogen  maken?  • Mag  de  schooltijd  per  leerling  verschillen?    • Mag    dat  de  leerling  leeractiviteiten  kiezen  buiten  de  kerndoelen/examentermen  om?  

Doelen  krijgen  pas  concrete  betekenis  door  alle  activiteiten,  processen  en  handelingen  langs  deze  lat  te  leggen  en  elkaar  hierop  kritisch  te  bevragen.  

Stelling

ELK  ZICHZELF  RESPECTEREND  BESTUUR  ZOU  EEN  C-­‐BUREAU  MOETEN  HEBBEN

22

“hoofdstuk  9”

Tips  en  aanbevelingen  uit  Scholen  om  van  te  leren

23

24

Typerend Issues

Leerdoelen Persoonlijk  ontwikkelplan,    gesprekken  kind  ouder  school  

Zoektocht  naar  digitale  systemen

Leerinhouden Combinatie  vast  programma  en  leervraag,  in  thema’s  aangeboden

Volop  aanwezig

Leeractiviteiten Gevarieerd,  betekenisvol,  actueel Zoektocht  naar  dekking  activiteiten  in  kerndoelen

Docentrollen lerende  organisatie,  didactische  coaching Opleidingssysteem  nog  a/b  ingericht  Stichting  Leerkracht  positieve  uitzondering

Bronnen,  materialen Bronnen  goed  beschreven,  herleidbaar  tot  kerndoel,  digitaal  en  analoog,  rijke  opdracht

Nog  erg  goed/fout,  lineair,  gebaseerd  op  een  ‘les’

Groeperingsvormen Veel  variatie  in  individueel,  tweetal  en  groep,  klasse-­‐structuur  doorbroken

Bezuinigingen  zorgen  voor  steeds  grotere  groepen

Leeromgeving Mix  van  ruimtes  voor  leren,  ontspannen  en  ontmoeten.  Connectiviteit.  Buitenwereld  erbij.

Vrij  eenvoudig  te  realiseren  Connectiviteit  issue  in  PO

Tijd   Meer  onderwijstijd,  integratie  opvang  -­‐onderwijs,  keuzewerktijd,  geen  jaargroepen

Wetgeving  blokkeert  ruime  onderwijstijd  

Toetsing Combinatie  van  toetsen,  portfolio,  eigen  assessment,  ononderbroken

Focus  op  smal  deel  kerndoelen  breekt  op

Keuzes in personalisering

25

leertijd

leerinhoud

leerproces/-middelleerresultaat

leerplan/

besluitvorming

Rolhouders hierbij doen uitspraken hierover

leerling leerkracht school/team/ouder

bestuur landelijk

leerinhoud

leerresultaat

leerproces/leermiddelleertijd

leerplan/besluitvorming

Differentiëren in de mix

leertijd

leerinhoud

leerproces/-middelleerresultaat

leerplan/

besluitvorming

Leraar: Kiezen binnen een taak of

vak, thema

Bestuur: Kiezen uit een breder

curriculum dan vereist

Differentiëren in de mix

leertijd

leerinhoud

leerproces/-middelleerresultaat

leerplan/

besluitvorming

Leraar: Bieden keuze hoe getoetst,

beoordeeld wordt

Bestuur: Bieden keuze beoordelings-

instrument

Differentiëren in de mix

leertijd

leerinhoud

leerproces/-middelleerresultaat

leerplan/

besluitvorming

Kiezen papier of digitaal

Kiezen alleen, tweetal, groep

School: bieden van keuze tussen docenten

Differentiëren in de mix

leertijd

leerinhoud

leerproces/-middelleerresultaat

leerplan/

besluitvorming

Leraar: Bieden keuze waaraan tijd wordt

besteed School: Bieden van

keuzewerktijd Bestuur: Bieden van

keuze in totale onderwijstijd

Differentiëren in de mix

leertijd

leerinhoud

leerproces/-middelleerresultaat

leerplan/

besluitvorming

Leraar: Per leerling een leerplan

Bestuurlijk: Driehoek leerling, ouder, school bepaalt

leerling leerkracht school/team/ouder

bestuur landelijk

leerinhoud

leerresultaat

leerproces/leermiddelleertijd

leerplan/besluitvorming

ICT-investeringen

Bestuur: Wat centraal, wat

decentraal?

Bestuur: kaderstellend of..?

33

Differentiatie Leerinhoud Resultaat Proces/middel Leertijd Besluitvorming

De  School

Laterna  Magica

Digitalis

Verwondering

Nieuwste  School

Innova

Vathorst

Niekée/Agora

Tafelvraag

Zijn  de  keuzes  herkenbaar?  Welke  passen  bij  uw  bestuur?  

Heeft  u  al  een  succesvol  voorbeeld?  

34

35

virtuele  kritische  vriend

Leren

36

Hoge opbrengsten bij automatiseren routine taken

37

38

standaard  differentiatie

maatwerk  differentiatie

leerlijn  volgend leervraag  volgend

kennis  

automatise

ren

39

standaard  differentiatie

maatwerk  differentiatie

leerlijn  volgend leervraag  volgend

kennis,  

vaardighed

en,  etc

40

Taxonomie  van  Bloom

vaardigh

eden

41

De Verwondering - materialenkaart

Rekenen taallezen

wereldorientatie

ipc

creatief en gereedschap

word

gesch, ak, science, natuur, techniek, gym, muziek

math (exova)

muziek drama

leerplein 1

leerplein 2 (4,5)

leerplein 3 (6,7,8)

voorbereidend rekenen „Met Sprongen Vooruit” (L1-L3)

Rekentuin

pilot Code 26 (lezen game van exova) vanaf groep 3

Denk (denkend lezen)

vaardigheden

vaardigheden

Bibliotheek Op School

Taalzee

taalactief (taalboeken)

Dagstructuur: 30 min lezen, 1 uur taal, 1 uur rekenen, rest ipc (incl gym, muiek, etc)

iMindmap, huis - blend

ppt, prezi

pro-connect (prowise)

?

?

yurls

pinterest

padlet

ipad camera

tiktik (wens)

myschool projects (wens)

kennisapplets

digitale topografie

(na groep 6 minder bevredigend voor kids)

pedagogisch klimaat met vreedzame school

Inzet: nooit toegroeien naar een leidende schoolmethodiek die leerkrachten moeten volgen. Guide on the site. Anders kom jeniet tot personaliseren

jaar licentie

ipc-licentie, lidmaatschap en doorontwikkeling met betrokkenheid

volgen

math (exova)(na groep 6 minder

bevredigend voor kids door beloningssysteem)

Rekentuin 5 thema’s per jaar (vaste structuur fijner dan exova)

blauw = digitaal

leerplein 1 leerplein 2 (4,5)

leerplein 3 (6,7,8)leerplein 1

leerplein 2 (4,5)

leerplein 3 (6,7,8)

leerplein 1

leerplein 2 (4,5)

leerplein 3 (6,7,8)

ipc = international primary curriculum

SCHOLEN  OM  VAN    TE  LEREN

Download of bestel via

www.kennisnet.nl

Presentatie  op:

http://bit.ly/1MAKJvk

Hulp  PO-­‐raad:

http://bit.ly/1MlAfC3