DE Conferentie 2004 Dag 2 Riemer Knoop

Raad voor Cultuur: visie op eCultuur

2 december 2004Riemer Knoop

McLuhan: The fish is the last creature capable of understanding the water

wat is eCultuur?

implicaties voor erfgoed

maatschappelijke vergezichten

wat moeten we doen?

• Wat is eCultuur?niet: culturele informatie simpelweg in digitale vorm zettenniet: ‘iets met computers’niet: culturele informatie via het internet verspreiden

Hoe moet je kijken?Integraal perspectief op ‘digitalisering’ in de cultuursector

eCultuur als nieuwe culturele arena en praktijken

Nieuwe vormen van expressie, uitwisseling en reflectie

Nieuwe verbindingen tussen culturele domeinen

wat is eCultuur?- implicaties erfgoed - maatschappelijke vergezichten - wat te doen?

i.s.m. Michiel Schwarz en Dick Rijken

Context eCultuur

• digitalisering

• medialisering

• beeld/beleveniscultuur

• netwerksamenleving

• kenniseconomie


• Drie gedaantes eCultuur: ”van i naar e”

• 1. Informatisering (analoog-->digitaal) in bestaande praktijken

• 2. Culturele innovatie: nieuwe vormen, verbindingen en

‘crossovers’

• 3. Rolverandering culturele organisaties

Kenmerken

- Sector-specifiek én sectoroverstijgend

- ‘driehoek’ van de cultuursector: kunsten — media — erfgoed

Je gaat de dingen anders doen - en je gaat andere dingen doen


eCultuur: Cross-overs!

CULTUREEL ERFGOED /

BIBLIOTHEKEN

MEDIA

KUNST / CREATIEVE PRODUCTIE


Kunsten MediaErfgoed

1. Informatisering

2. Innovatie

3. Rolverandering


PARADOX: sectoraal beleid inadequaat voor 2de en 3de trap!

• eCultuur: verschuiving van beleid

• Van beleid voor ict-toepassing en digitalisering van informatie...

• ... naar beleid voor culturele innovatie in het digitale domein


implicaties voor erfgoed

Basale veranderingen erfgoed t.g.v. ditigale ontwikkelingen

• Inhoud

• Proces

• Publiek


Niet aanbieder maar content centraal

• bundelen van kennis

• versmelting met anderen in netwerken naar:

- discipline

- soort (museum)

- product

- regio

of crossovers

Implicaties erfgoed: Inhoud

natuurdatabaseSVCN, schepen, Leidse Poort, MUSIPOude Kerk, Graven op InternetFries verleden, collectieutrecht, IDZO

Teylers Adventure

.... rolverandering: van eindstation tot medium


SQLTMS

RMO

Essaysobjects

thesauri1, 2 ... n

thesauri1, 2 ... n

Volk.kplatf.

Archeol.platform

Nat.hist.platform

gemeenschappelijk thesaurusplatform cultuur-natuurhistorie

DEN-CORE/standaards 1-2

SQLTMS

RMV

Essaysobjects

RMVweb

MUSEUM KENNIS.NL

RMOweb

NatuurData-base

Taxon

Naturalis

Essaysobjects

Natweb

thesauri1, 2 ... n


Implicaties erfgoed: processen

• van spullenbeheer -> naar kennismanagement

• belang duurzaamheid en hergebruik

• .... interne rolveranderingen: je gaat de dingen anders

doen en je gaat andere dingen doen


Processen: Digital reference rooms

“Van Oldenbarnevelt”

TOOLS WAT WAAROM

schilderij

stokske

resten woonhuis

correspondentie

akten

biografieën dictionaires thesauri encyclopedieën bibliografieën catalogi atlas

betekenissen

interpretaties

recepties

visies

context


Implicaties erfgoed: relatie publiek

• Van bezoeker naar gebruiker

• Van consument … naar mede-eigenaar, -actor,

-speler

• Vraagsturing, vraagtechnologie

• Nieuwe aandachtsgemeenschappen

-> ... de gebruiker de content!

Kennislink, Cultuurwijzer en Bibliotheek.nl = één service!

Combi Het Nationale Experiment -> maatschappelijke activering en community buiding door mediumspecifieke innovatie


Basale veranderingen


Nieuwe functies / nieuwe betekenissen

•institutionele•functies

•NIET ALLEEN... •...MAAR OOK...•eindstation •tussenstation

•zelf experimenteren •innoveren in samenwerking

•binnen de eigen

sector

•met andersoortige

partijen •in andere

maatschappelijke domeinen

•zelf ‘verhaal’ vertellen

•externe partijen begeleiden


maatschappelijkevergezichten

VAN … … VIA ... … NAAR

fundamenteel onderzoek culturele verrijking maatschappelijke verrijking

kunst/media cultuur/educatie economie, zorg, mobiliteit, veiligheid

aanbod >>> >>> interactie <<< <<< vraag

intrinsieke kwaliteiten gebruik/toepassing effect in de samenleving

"interessant" "effectief" "betekenisvol"

"V2_" "Rijksmuseum" "Sociale cohesie"

Kunst met grote K Toegepast onderzoek Betekenis in de samenleving

Waardeketen eCultuur


Gemeenschappendoen het zelf!

2000: Conceptontwikkeling: lokale

muziekgemeenschappen maken

hun eigen 3voor12

2001: Den Haag als pilot-stad

2003: 3voor12 Den Haag online:

3voor12.vpro.nl/denhaag!

2004: Utrecht, Groningen, Overijssel, etc.

Rolverdeling:

VPRO: gereedschap: online tools om te publiceren

merk: gebruikmaken van het 3voor12 merk

begeleiding: spelregels, workshops, regelmatig contact

autoriteit: VPRO verenigt lokale partijen

Lokaal:vrijwilligers: enthousiastelingen uit lokale muziekscene

inhoud: lokale bands, lokale optredens van grotere

bands


e-Cultuur waardeketen: betekenisproductie

Waag

V2_

NBLC/VOB

VPRO-digitaal

DEN

Rijksmuseum

Sandberg Instituut

Kennisnet

Haags Gemeentemuseum

Jeugdzorginstelling

3voor12.vpro.nl

3voor12.vprol.nl/denhaag

School(-samenwerkingsverband)

aanbod interactie vraag

Commerciële bedrijven


Met de groeten van Arjo Klamer

PUBLIC GOODS PRIVATE GOODS

Erfgoed?

COMMON GOODS

vriendschap, cultuur,

wetenschap

“Gegevens worden kennis door omgang (conversation) in gemeenschappen, waardoor die waarde krijgt”

“Voorwerpen krijgen betekenis door toe-eigening door gemeenschappen, waardoor ze waarde krijgen”

• delen

• bijdragen

• “consumptie” = productie


Betekenis

Infrastructuur


Media

wat moeten we dan doen?

nu: culturele instellingen

straks: nieuwe allianties!

•Afstemmen informatiseringsinspanningen

- kwaliteitszorgsysteem

- digitale duurzaamheid

- gevoel voor verhoudingen

•Voorwaarden creëren culturele innovatie

- eigen beleid formuleren

- R&D-ruimte (Rijksdiensten!)

- taakverdeling DEN/DIVA, koepels, veld, MS

•Projectbureau, “E-team”

eCultuur-advies Raad:


Begin - gebrek consensus over plaats, betekenis en belang van digitale

inspanningen

- geen zicht op relatie eCultuur en derden

- geen kennis van voorbeelden elders

- koudwatervrees

- irritatie over onmacht acute problemen

Einde - als gebruiker inhoud, dan hoef je zelf niet te zoeken

- partnerschappen opsporen!

- nieuwe oriëntaties

- R&D-ruimte creëren

- proces, geen project

-> eCultuur niet “iets”, maar houding.

-> laat jezelf ontdekken, kies mix wie je was, bent en wilt zijn.

Voorbeeld: Museum vraagt naar “eCultuur-beleid”


Wat niet

1. binnen de eigen muren blijven eCultuur doe je nooit alleen

2. zelf dingen bedenken uw “gebruiker” is al “producent”

3. naar doelgroepen zoeken kijk naar wat de mensen doen

en ga naar waar het al gebeurt

4. denken dat het bezoek stijgt u bent intermediair, medium

5. alleen maar “e” willen doen “i” mag best

6. een afdeling eCultuur opzetten het zit al overal

7. alles gaan digitaliseren is gevolg van kennisdeling

8. geen risico willen lopen dat loopt u bij innovatie altijd

9. kernprocessen herontwerpen innovatie gebeurt op de marges

10. haast hebben, mal doen gepaste afstand tot waan v dag


Can Do Will Do

vs.

Evenwicht tussen creatieve exploratie van

het digitale domein en gewetens-vol behoud

van het bezonkene


DE Conferentie 2004 Dag 2 Riemer Knoop

Documents

Transcript of DE Conferentie 2004 Dag 2 Riemer Knoop