De cirkel rond. Pedagogische visie Junis Kinderopvang
-
Upload
junis-kinderopvang -
Category
Documents
-
view
229 -
download
0
description
Transcript of De cirkel rond. Pedagogische visie Junis Kinderopvang
Deze brochure beschrijft hoe wij binnen onze kindercentra werken volgens ons
pedagogisch beleid. We leggen onze visie en kernwaarden uit en illustreren dat
met voorbeelden. U kunt enkele dilemma’s lezen die we tegenkomen bij de
opvoeding, mogelijk herkent u er een paar van.
Onze pedagogische cirkel maakt veel duidelijk maar is ook vaak onderwerp van
gesprek en overleg. Dat kan ook niet anders; geen kind is immers hetzelfde en
ook elke dag verschilt. Het is onze ambitie om de kinderen die bij ons komen te
verzorgen en te begeleiden in hun ontwikkeling. Nu en in de toekomst!
sam
en le
ven
• goede verzorging bieden
• hygiënisch zijn
• gezonde voeding
• rust bieden
• lichamelijke beweging
• veel in de buitenlucht
• plezier maken
• veilige situatie creëren
voor elk kind
• consequent zijn
• uitle
ggen
• eerlij
k zijn
• stru
ctuur b
ieden
• int
eres
se to
nen
• hum
or/re
lative
ren
• zor
gen
voor
elka
ar
• oog
cont
act m
aken
• pos
itief
kijk
en• l
uist
eren
• ac
tieve
hou
ding
• aa
nwez
ig z
ijn•
bew
uste
mat
eria
alke
uze
• zo
rgen
voo
r een
vei
lige
om
gevi
ng b
inne
n/bu
iten
• re
gels
/afs
prak
en•
besc
herm
ing
bied
en
• open zijn• in gesprek gaan
• oprecht zijn• voordoen
• grenzen stellen
• uitleg geven
• in gesprek gaan
• wereld verkennen
belevingswereld
• aansluiten op de
• samen verkennen
• afstemmen thuis/opvang
eigen wereld (thuis)
het meebrengen van
• ruimte bieden voor
dagelijkse activiteiten
• betrekken bij
• samen doen
• in gesprek gaan
• ob
ject
ief l
uist
eren
• ac
tief l
uist
eren
•
obje
ctie
f kijk
en
• in
leve
n in
het
ontw
ikke
lings
nive
au
• ob
ject
ief l
uist
eren
• ob
ject
ief k
ijken
• ob
ject
ief o
mga
an m
et
op
en z
ijn
• afsp
raak
= a
fspra
ak
• zeg
gen
wat
je d
oet
• doen
wat
je ze
gt
• rec
htstre
eks a
ansp
reke
n
• kinderen in
contact
brengen m
et dieren
• verzorgen van
bomen/planten
• verzorgen van dieren
• aandacht voor milieuzorg
• afstemmen op ontwikke-
lingsfase van het kind
• observeren, respecteren
en erkennen
ontwikkeling
• verantwoordelijkheid geven• inzicht geven in e�ecten van gedrag• prijzen zelfstandig gedrag
• stapje terug doen• vertrouwen geven
• tijd geven
• uitnodigen• prikkelen
• grenzen verleggen
• afwachtend zijn
• letterlijke ruimte geven
• afwachtend zijn
• nieuwsgierig zijn
• ruimte geven om
te leren
• objectief kijken
• afwachtend zijn
• positieve benadering
uitdaging biedenruimte bieden
• maak ruim
te
geschikt voor
pedagogische doelenruim
te binnen + buiten
gebruiken
kwaliteiten/m
ogelijk-
heden benutten
stimuleren van zelfstandigheid
individuele benadering
respect voor de natuureerli
jk zij
nonbe
voor
oord
eeld
zijn
kind
eren
ser
ieus
nem
en
zorg voor lichamelijke en
geestelijke gezondheid
normen en waardenbijbrengen
in contact brengenmet de buitenwereld
kinderen betrekken bij
dagelijkse gebeurtenissen
oog hebben voor de relatie
kind-groep en groep-kind
zorg
voo
r een
veili
ge o
mge
ving
duidelijkheid bieden
zorg
voo
r goe
de sf
eer
buitenwereld binnenhalen
groepsbelang en
individueel belang • schakelen tussen
pedagogisch handelen• groepjes inzetten bij
• interactie stimuleren
veiligheid en geborgenheid ruimte voor o
ntwik
kelin
g
respect • kinderen vrij laten in
en wensen van het kind • afstemmen op behoeften
kind
gedrag
houding
visie
Colofon: Junis Kinderopvang • www.junis.nl • twitter.com/junis_ko • facebook.com/junis.koVormgeving: Verheul Communicatie • Drukwerk: Okay Color Graphics bv • Tekst: Wilma Poot, Annemieke Arens, Marianne van Duuren • Fotografie: Angelique de Vries • 1/2013
Junis - De cirkel rond 3
Opvoeden: bewust en met een doel voor ogen
Naast waarden hebben opvoeders een
beeld van kinderen. Bijvoorbeeld dat
kinderen zich spelend ontwikkelen en
dat kinderen door een stimulerende
omgeving tot bloei komen. Hoe we
tegen kinderen aankijken en wat we
belangrijk vinden in ons leven, bepaalt
voor een groot deel hoe we onze eigen
rol zien in de opvoeding van kinderen.
Dat verklaart waarom we doen wat we
doen. We hebben het dan over onze
pedagogische visie.
Onze kernwaarden en onze pedagogi
sche visie beschrijven we in dit boekje.
Het is de beschrijving van hoe we er nu
over denken, maar, net zoals ieder mens,
blijven wij altijd in ontwikkeling en
Opvoeden van kinderen doen we niet zomaar. Dat geldt voor ouders thuis, dat geldt voor de
kinderopvang. Er zijn dingen die we heel belangrijk vinden in de opvoeding en daar handelen we
naar. We noemen dat onze kernwaarden. We hebben, vanuit onze eigen opvoeding en alles wat
we daarna hebben geleerd, belangrijke waarden leren kennen. Bijvoorbeeld eerlijkheid, zorg voor
elkaar, respect; dit zijn een paar waarden die voor veel mensen gelden.
4 Junis - De cirkel rond
lijkheden en talenten en ontwikkelt
die mogelijk heden en talenten door te
spelen en daardoor te ervaren. Kinderen
leren door te doen en na te doen in een
veilige, vertrouwde en stimulerende
omgeving.
Opvoeden of opvang?In de kinderopvang vangen we kinderen
niet op, maar we voeden kinderen op.
Ouders zijn de eerst verantwoordelijke
opvoeders, maar in de kinderopvang
delen we een aantal dagdelen per week
deze verantwoordelijkheid met de
ouders. We voeden op samen met de
ouders en in voortdurend overleg met
de ouders.
“Ieder kind heeft veel mogelijkheden
en talenten en ontwikkelt die door
te spelen en daardoor te ervaren.”
willen wij onze dienstverlening aan
ouders en kinderen steeds beter
maken. In samenspraak met ouders,
mede werkers, gastouders, directie en
management blijft onze pedagogische
visie dan ook in beweging.
Zo kijken wij naar kinderen: onze kindvisieKinderen maken deel uit van de wereld;
zij leven niet in een aparte kinder
wereld, maar zij ervaren en bekijken hun
omgeving vanuit hun eigen beleving en
ontwikkelings niveau. Ieder kind doet dat
op zijn eigen manier en is hierin uniek.
Kinderen zijn van nature gericht op
ontdekken; ze zijn nieuwsgierig en
willen de wereld om hen heen leren
kennen. Ieder kind heeft veel moge
Junis - De cirkel rond 5
Wat verstaan we onder opvoeden?
In onze opvoeding laten we kinderen
kennis maken met het leven en de
wereld om hen heen. Alles wat we
doen als opvoeder heeft invloed op
de kinderen en is onderdeel van de
kennismaking met het leven. In het
contact met kinderen voed je altijd op.
We zeggen wel eens; je kunt nooit
niet opvoeden.
Voor ons is ontwikkelingsstimulering
een belangrijk onderdeel van opvoeden.
Dat betekent dat wij kinderen actief
en bewust stimuleren om de wereld
om hen heen te ontdekken. Wij bieden
hen een rijke leeromgeving. Zo kunnen
kinderen zoveel mogelijk hun mogelijk
heden ontwikkelen. Immers, het mooiste
dat je kunt worden is jezelf!
Opvoeden zien we als de hulp bij het proces om te worden wie je bent. Kinderen hebben veel
mogelijkheden en in de opvoeding krijgt het kind de gelegenheid deze mogelijkheden te
ontplooien. Door opvoeden maakt een kind kennis met de heersende waarden en normen,
met de maatschappij en de cultuur waarin het opgroeit. Het kind leert deze waarden en normen
kennen en wordt hierdoor mede gevormd.
Opvoeden doen we samen
6 Junis - De cirkel rond
De basis van onze opvoedrol ligt in het zorgen voor veiligheid en geborgenheid, want pas wanneer
een kind zich veilig voelt kan het groeien en ontwikkelen. Opvoeders zorgen voor plezier en
gezelligheid en voor een sfeer van vertrouwen en warmte. Zij verzorgen het kind en creëren
omstandigheden waarin het kind zich goed voelt en plezier heeft.
Wat is dan onze rol van opvoeder?
Leren doe je altijd en overal
“Vader Lucas brengt zijn zoon Ard naar de pedagogisch medewerker
Edrys. Met een stralende lach neemt Edrys Ard zorgvuldig van hem
over. ‘Oh wat een heerlijk manneke is Ard toch, heeft hij goed geslapen
vannacht? Is mijnheer goed gemutst of maar even rustig aan begin
nen vandaag? Edrys kijkt en luistert goed, eerst maar even samen
vader uitzwaaien die zich nu naar zijn werk gaat.”
(Clustermanager)
Junis - De cirkel rond 7
Daarmee gaat hand in hand dat kinde ren
van nature gericht zijn op ontwikkelen en
groei. Dat vraagt van ons dat wij kinde
ren de gelegenheid bieden veel te leren
en zich te ont wikkelen. Het gaat dan om
het bieden van een rijke leeromgeving.
Een rijke leeromgeving die past bij dit
specifieke kind. Daarom observeren
onze medewerkers de kinderen goed;
zij weten wat kinderen in een bepaalde
ontwikkelingsfase nodig hebben en
lopen daar zelfs ook nog een beetje
op vooruit. Zij volgen de kinderen en
bewegen mee.
Wij realiseren ons dat wij als opvoeder
een voorbeeldrol vervullen. Kinderen
leren vooral door wat zij om zich heen
zien en meemaken. Wij laten onze
kern waarden dan ook in ons gedrag
zien en praten daar met de kinderen
en elkaar over.
“Wanneer Josien ziet dat Lynn bij het slapen gaan zelf haar
sokken uittrekt, stelt Josien voor. ‘Wat denk je Lynn, kun jij
ook zelf je slaapshirt aandoen?’ Probeer het maar even.”
(Pedagogisch medewerker verticale groep
kinderdagopvang)
“Nabil en Ruben zitten samen aan
tafel, ze zijn net terug van school.
Ze hebben zin iets te ondernemen,
maar weten eigenlijk nog niet wat,
ze overleggen druk met af en toe
flinke stemverheffing. Gerben, de
pedagogisch medewerker, kijkt het
maar eens rustig aan. De beide
jongens kunnen heel goed zelf
bedenken wat ze gaan doen. Pas
wanneer zij er niet uitkomen zal hij
een vraag stellen om hen verder te
helpen bij hun plannenmakerij.”
(Pedagogisch medewerker
buitenschoolse opvang)
8 Junis - De cirkel rond
Deze pedagogische visie hebben we
vormgegeven in een cirkel. Geen dik
boekwerk, maar een handige cirkel die
u overal in onze organisatie terugvindt
en die overal bij wordt gebruikt.
In de kern van de cirkel staan onze vier
kernwaarden en centraal staat het kind.
Dat wat kinderen nodig hebben, richt
onze aandacht en zorg.
In de ring daaromheen (de tweede
ring) staan per kernwaarde de
houdings aspecten die daarbij horen.
Kinderen leren door imiteren, wat zien zij van mij?
Onze pedagogische visieHoe we in onze organisatie opvoeden en hoe we onze rol als opvoeder vervullen wordt bepaald
door onze pedagogische visie. Die pedagogische visie is het samenspel van onze kernwaarden,
onze kind visie en onze kijk op opvoeden.
“ Wanneer de kinderen bij mij zijn
dan horen ze die dag echt bij
het gezin. Zo knuffel ik ze net zo
goed als mijn eigen kinderen. Ze
doen met alles mee en die dag
ben ik er echt voor de kinderen.
Gezelligheid en sfeer zijn daarbij
belangrijk. Ik besteed aandacht
aan de seizoenen en de feest
dagen en maak zo samen met
de kinderen het huis gezellig.”
(Gastouder)
Junis - De cirkel rond 9
Bijvoorbeeld bij veiligheid en
geborgenheid zien we: duidelijkheid
bieden en zorgen voor een veilige
omgeving.
De ring daaromheen, de derde ring,
laat zien op welke manier we hande
len, wat ons gedrag is dat hoort bij
(bijvoorbeeld) de houding ‘duidelijk
heid bieden’. In dit geval is dat uit
leggen, eerlijk zijn, structuur bieden
en consequent zijn.
De kernwaarden, de houding en het
handelen horen bij elkaar. Zo weten
wij wat we moeten doen in ons dage
lijks werk. Dat klinkt heel eenvoudig.
Dat dit niet zo eenvoudig is laten we
zien bij het onderwerp ‘Opvoeden is
balanceren’ op pagina 17.
Dit zijn onze kernwaarden
• veiligheid en geborgenheid
• samen leven
• ruimte voor ontwikkeling
• respect
Veiligheid en geborgenheidIeder mens heeft behoefte aan veilig
heid en geborgenheid. Het is onze
taak om voor kinderen die veilige en
geborgen sfeer te creëren, zij kunnen
dit immers nog niet zelf.
Je kunt alleen groeien en je zo goed
mogelijk ontwikkelen wanneer je je
veilig voelt. Dan doelen we op emotio
nele en lichamelijke veiligheid. Kan het
kind zich hechten aan diegene die het
verzorgt? Laat het zich troosten, voelt
“Kinderen die nog maar net bij de
buitenschoolse opvang zijn kunnen
al heel veel, maar durven in die
nieuwe situatie vaak nog niet zo
goed. Wanneer een kind dan graag
wil samenspelen met de ander,
dan helpen wij hen dat te vragen.
Of we lopen even met ze mee
wanneer we merken dat een kind
dat liever heeft. Een kind moet zich
veilig voelen om te gaan. We kijken
goed naar wat de kinderen kunnen
en daar handelen we naar.”
(Pedagogisch medewerker
buitenschoolse opvang)
samen leven
• goede verzorging bieden
• hygiënisch zijn
• gezonde voeding• rust bieden
• lichamelijke beweging• veel in de buitenlucht• plezier maken
• veilige situatie creëren voor elk kind
• consequent zijn• uitleggen• eerlijk zijn
• structuur bieden
• interesse tonen
• humor/relativeren
• zorgen voor elkaar
• oogcontact maken
• positief kijken
• luiste
ren
• actieve houding
• aanwezig zijn
• bewuste
materia
alkeuze
• zorgen vo
or een ve
ilige
omgeving binnen/buite
n
• reg
els/af
sprak
en
• bes
cher
ming b
ieden
• open zijn
• in gesprek gaan
• oprecht zijn
• voordoen
• grenzen stellen
• uitleg geven
• in gesprek gaan
• wereld verkennen
belevingswereld
• aansluiten op de
• samen verkennen
• afstemm
en thuis/opvang
eigen wereld (thuis)
het meebrengen van
• ruimte bieden voor
dagelijkse activiteiten• betrekken bij• sam
en doen
• in gesprek gaan
• obj
ectie
f lui
stere
n
• act
ief l
uiste
ren
• obj
ectie
f kijk
en
• inlev
en in
het
ontw
ikkeli
ngsnive
au
• objectie
f luiste
ren
• objectie
f kijken
• objectief omgaan m
et
open zijn
• afspraak = afspraak
• zeggen wat je doet
• doen wat je zegt
• rechtstreeks aanspreken
• kinderen in contact brengen met dieren• verzorgen van bomen/planten• verzorgen van dieren • aandacht voor milieuzorg
• afstemmen op ontwikke-
lingsfase van het kind
• observeren, respecteren
en erkennen ontwikkeling • verantwoordelijkheid
geven• inzicht geven in e�ecten
van gedrag
• prijzen zelfstandig gedrag
• stapje terug doen
• vertrouwen geven
• tijd geven
• uitnodigen
• prikkelen
• grenzen verleggen
• afwachtend zijn
• letterlijke ruimte geven
• afwachtend zijn
• nieuwsgierig zijn
• ruimte geven om
te leren
• objectief kijken• afw
achtend zijn• positieve benadering
uitdaging bieden
ruimte bieden
• maak ruim
te
geschikt voor
pedagogische doelen
ruimte binnen + buiten
gebruiken
kwaliteiten/m
ogelijk-heden benutten
stimuleren van
zelfstandigheid
individuele benadering
respect voor de natuur
eerlijk zijn
onbevooroordeeld zijn
kinde
ren
serie
us n
emen
zorg voor lichamelijke en geestelijke gezondheid
normen en waardenbijbrengen
in contact brengen
met de buitenw
ereld
kinderen betrekken bijdagelijkse gebeurtenissen
oog hebben voor de relatie
kind-groep en groep-kind
zorg vo
or een
veilig
e om
geving
duidelijkheid bieden
zorg voor goede sfeer
buitenwereld binnenhalen
groepsbelang enindividueel belang
• schakelen tussen
pedagogisch handelen
• groepjes inzetten bij
• interactie stimuleren
veiligheid en geborgenheid
ruimte voor ontwikkeling
respect
• kinderen vrij laten in en wensen van het kind
• afstemmen op behoeften
kind
gedraghoudingvisie
samen leven
• goede verzorging bieden
• hygiënisch zijn
• gezonde voeding• rust bieden
• lichamelijke beweging• veel in de buitenlucht• plezier maken
• veilige situatie creëren voor elk kind
• consequent zijn• uitleggen• eerlijk zijn
• structuur bieden
• interesse tonen
• humor/relativeren
• zorgen voor elkaar
• oogcontact maken
• positief kijken
• luiste
ren
• actieve houding
• aanwezig zijn
• bewuste
materia
alkeuze
• zorgen vo
or een ve
ilige
omgeving binnen/buite
n
• reg
els/af
sprak
en
• bes
cher
ming b
ieden
• open zijn
• in gesprek gaan
• oprecht zijn
• voordoen
• grenzen stellen
• uitleg geven
• in gesprek gaan
• wereld verkennen
belevingswereld
• aansluiten op de
• samen verkennen
• afstemm
en thuis/opvang
eigen wereld (thuis)
het meebrengen van
• ruimte bieden voor
dagelijkse activiteiten• betrekken bij• sam
en doen
• in gesprek gaan
• obj
ectie
f lui
stere
n
• act
ief l
uiste
ren
• obj
ectie
f kijk
en
• inlev
en in
het
ontw
ikkeli
ngsnive
au
• objectie
f luiste
ren
• objectie
f kijken
• objectief omgaan m
et
open zijn
• afspraak = afspraak
• zeggen wat je doet
• doen wat je zegt
• rechtstreeks aanspreken
• kinderen in contact brengen met dieren• verzorgen van bomen/planten• verzorgen van dieren • aandacht voor milieuzorg
• afstemmen op ontwikke-
lingsfase van het kind
• observeren, respecteren
en erkennen ontwikkeling • verantwoordelijkheid
geven• inzicht geven in e�ecten
van gedrag
• prijzen zelfstandig gedrag
• stapje terug doen
• vertrouwen geven
• tijd geven
• uitnodigen
• prikkelen
• grenzen verleggen
• afwachtend zijn
• letterlijke ruimte geven
• afwachtend zijn
• nieuwsgierig zijn
• ruimte geven om
te leren
• objectief kijken• afw
achtend zijn• positieve benadering
uitdaging bieden
ruimte bieden
• maak ruim
te
geschikt voor
pedagogische doelen
ruimte binnen + buiten
gebruiken
kwaliteiten/m
ogelijk-heden benutten
stimuleren van
zelfstandigheid
individuele benadering
respect voor de natuur
eerlijk zijn
onbevooroordeeld zijn
kinde
ren
serie
us n
emen
zorg voor lichamelijke en geestelijke gezondheid
normen en waardenbijbrengen
in contact brengen
met de buitenw
ereld
kinderen betrekken bijdagelijkse gebeurtenissen
oog hebben voor de relatie
kind-groep en groep-kind
zorg vo
or een
veilig
e om
geving
duidelijkheid bieden
zorg voor goede sfeer
buitenwereld binnenhalen
groepsbelang enindividueel belang
• schakelen tussen
pedagogisch handelen
• groepjes inzetten bij
• interactie stimuleren
veiligheid en geborgenheid
ruimte voor ontwikkeling
respect
• kinderen vrij laten in en wensen van het kind
• afstemmen op behoeften
kind
gedraghoudingvisie
samen leven
veiligheid en geborgenheid
ruimte voor ontwikkeling
respect
kind
gedraghoudingvisie
10 Junis - De cirkel rond
het zich vertrouwd? Voelt het kind zich
beschermd? Dat is minstens zo belang
rijk als lichamelijke veiligheid. Zorgen
we ervoor dat kinderen veilig de wereld
kunnen verkennen? De baby eerst in
de eigen groepsruimte, de peuter in de
buitenruimte en als schoolkind bijvoor
beeld bij het deelnemen aan het verkeer.
Duidelijkheid en structuur dragen bij aan
het vertrouwde gevoel. Kinderen willen
weten waar ze aan toe zijn. We komen
onze afspraken na en zijn zo consequent
mogelijk. Een goede sfeer helpt je gebor
gen te voelen; je voelt dat je erbij hoort.
We zorgen dan ook voor een plezierige
sfeer op de groep door te stimuleren dat
“Als er speelgoed mag worden gekocht dan mogen wij ook zeggen wat we graag willen. Ik wilde
graag een spel en dat is toen ook gekocht. Voor de vakantie mogen we vertellen wat we willen
gaan doen. Dan gaan we aan tafel zitten en praten we over waar we allemaal heen kunnen gaan;
het strand of Archeon. Soms heeft Judith (de pedagogisch medewerker) een goed idee, maar wij
mogen ook vertellen wat we leuk vinden om te doen, dan kiezen we met zijn allen.”
(Kind 10 jaar buitenschoolse opvang)
we voor elkaar zorgen en goed naar
elkaar luisteren. We helpen bijvoorbeeld
gezellige gesprekjes op gang te bren
gen. Samen grapjes maken en op een
zorgzame manier met elkaar omgaan is
onderdeel van samenleven binnen de
groep en het samen ‘goed’ hebben.
Natuurlijk hoort bij veiligheid ook
aandacht voor goede lichamelijke ver
zorging, hygiëne en gezonde voeding.
Net zoals voldoende rust, niet te veel
prikkels, slapen wanneer je het nodig
hebt, draagt dat allemaal bij aan de
lichamelijke en geestelijke gezondheid
van het kind.
“We kijken goed naar wat
de kinderen kunnen en
daar handelen we naar.”
Junis - De cirkel rond 11
Samen levenWe leven allemaal in dezelfde samen
leving, maar toch hebben we ook
allemaal onze eigen ‘wereld’. Kinderen
bekijken en verkennen die wereld en de
samenleving vanuit hun eigen beleving
en ontwikkelingsniveau.
In onze maatschappij zijn er veel
verschillende mensen, met verschil
lende ideeën en achtergronden en
toch leven we allemaal samen. We zien
overeenkomsten en we zien diversiteit.
Kinderen gaan deel uitmaken van deze
maatschappij en een van onze rollen
is om kinderen daar op voor te berei
den en de wereld te laten verkennen.
Het samen leven in de groep en het
omgaan met elkaar is een manier om
kinderen deze ervaringen mee te ge
ven. Wij nemen de kinderen mee naar
buiten om de wereld te leren kennen
“We kijken goed naar wat
de kinderen kunnen en
daar handelen we naar.”
sam
en le
ven
• goede verzorging bieden
• hygiënisch zijn
• gezonde voeding
• rust bieden
• lichamelijke beweging
• veel in de buitenlucht
• plezier maken
• veilige sit
uatie creëren
voor elk kind
• consequent z
ijn
• uitle
ggen
• eerl
ijk zi
jn
• stru
ctuur b
ieden
• int
eres
se to
nen
• hum
or/re
lativ
eren
• zor
gen
voor
elk
aar
• oog
cont
act m
aken
• po
sitie
f kijk
en•
luis
tere
n
• ac
tieve
hou
ding
• aa
nwez
ig z
ijn•
bew
uste
mat
eria
alke
uze
• zo
rgen
voo
r een
vei
lige
om
gevi
ng b
inne
n/bu
iten
• re
gels
/afs
prak
en•
besc
herm
ing
bied
en
• open zijn• in gesprek gaan• oprecht zijn• voordoen
• grenzen stellen• uitleg geven
• in gesprek gaan
• wereld verkennen
belevingswereld
• aansluiten op de
• samen verkennen
• afstemmen thuis/opvang
eigen wereld (thuis)
het meebrengen van
• ruimte bieden voor
dagelijkse activiteiten
• betrekken bij
• samen doen
• in gesprek gaan
• ob
ject
ief l
uist
eren
•
actie
f lui
ster
en
• ob
ject
ief k
ijken
• in
leve
n in
het
ontw
ikke
lings
nive
au
• ob
ject
ief l
uist
eren
• ob
ject
ief k
ijken
• ob
ject
ief o
mga
an m
et
op
en z
ijn
• afsp
raak
= a
fspra
ak
• zeg
gen
wat
je d
oet
• doe
n w
at je
zegt
• rec
htstr
eeks
aans
prek
en
• kinderen in
contact
brengen m
et dieren
• verzo
rgen van
bomen/planten
• verzorgen van dieren
• aandacht voor milieuzorg
• afstemmen op ontwikke-
lingsfase van het kind
• observeren, respecteren
en erkennen
ontwikkeling
• verantwoordelijkheid
geven• inzicht geven in e�ecten van gedrag• prijzen zelfstandig gedrag• stapje terug doen• vertrouwen geven• tijd geven
• uitnodigen• prikkelen
• grenzen verleggen
• afwachtend zijn
• letterlijke ruimte geven
• afwachtend zijn
• nieuwsgierig zijn
• ruimte geven om
te leren
• objectief kijken
• afwachtend zijn
• positieve benadering
uitdaging biedenruim
te bieden
• maak ruim
te
geschikt voor
pedagogische doelen
ruimte binnen + buiten
gebruiken
kwaliteiten/m
ogelijk-
heden benutten
stimuleren van zelfstandigheid
individuele benadering
respect voor de natuur
eerli
jk zij
nonbe
voor
oord
eeld
zijn
kind
eren
ser
ieus
nem
en
zorg voor lichamelijke en
geestelijke gezondheid
normen en waarden
bijbrengen
in contact brengenmet de buitenwereld
kinderen betrekken bij
dagelijkse gebeurtenissen
oog hebben voor de relatie
kind-groep en groep-kind
zorg
voo
r een
veili
ge o
mge
vingduideli
jkheid
bieden
zorg
voo
r goe
de sf
eer
buitenwereld binnenhalen
groepsbelang en
individueel belang • schakelen tussen
pedagogisch handelen
• groepjes inzetten bij• interactie stim
uleren
veiligheid en geborgenheid ruimte voor ont
wik
kelin
g
respect
• kinderen vrij laten in
en wensen van het kind • afstemmen op behoeften
kind
gedrag
houding
visie
sam
en le
ven
veiligheid en geborgenheid ruimte voor ont
wik
kelin
g
respect
kind
gedrag
houding
visie
en we halen de wereld naar binnen in
onze kindercentra.
We praten over overeenkomsten, maar
ook over verschillen en gaan daar res
pectvol mee om. Immers, een van onze
andere waarden is respect. De ouders,
kinderen en bezoekers aan onze
kindercentra brengen elk hun eigen
wereld binnen en laten ons dat ervaren
door wat zij vertellen, wat zij laten
zien en wat zij ons laten meemaken.
Kinderen doen dit door hun verhalen
van thuis, maar ook door de dingen die
zij meenemen. Door uitleg te geven,
vóór te doen, open te zijn en met
kinderen in gesprek te gaan, leren we
hen hoe we met elkaar omgaan en
zorg dragen voor elkaar. En natuurlijk is
hiervoor veel en zorgvuldig contact en
overleg met ouders van groot belang.
Want opvoeden doen we samen.
“ We betrekken kinderen eigenlijk
altijd bij alles wat er gebeurt gedu
rende de dag. Tafel dekken, melk
halen, de afwas doen. We praten
over wat we eten en wat kinderen
thuis eten. Of we hebben het over
wat kinderen in het weekeinde
hebben gedaan.”
(Pedagogisch medewerker
kinderdagopvang verticale groep)
12 Junis - De cirkel rond
Ruimte voor ontwikkelingDe behoefte om te ontwikkelen en te
groeien zit in ieder mens. Kinderen zijn
nieuwsgierig en ontdekken door die
nieuwsgierigheid de wereld om hen
heen. Het is onze taak om kinderen te
blijven prikkelen in die belangstelling
zodat zij opgroeien tot nieuwsgierige
en op ontwikkeling gerichte volwas
senen. Wij bieden kinderen uitdaging
door hen uit te nodigen, materiaal
aan te bieden, grenzen te verleggen
of door juist afstand te nemen en af
te wachten. We richten de binnen en
buitenruimten zo in dat kinderen iets
te ontdekken hebben.
Kinderen ontwikkelen zich op verschil
lende gebieden, zij hebben immers veel
verschillende talenten. We denken dan
bijvoorbeeld aan het leren omgaan met
elkaar, het ontwikkelen van beeldende
en expressieve talenten, de lichamelijke
ontwikkeling en dat zijn er nog maar
een paar. Om te zorgen dat we alle
ontwikkelingsgebieden voldoende aan
dacht geven werken we onder andere
met Z’evenZien.
Junis - De cirkel rond 13
“ Wanneer kinderen ruzie maken,
kijk ik eerst of ze het zelf op kunnen
lossen. Pas wanneer ik merk dat
dat niet lukt spring ik in. Ik zal niet
met een oplossing komen. Ik stel
hen vragen over wat er aan de hand
is en wat ze eraan zouden kunnen
doen. Kinderen kunnen het vaak
heel goed zelf oplossen. Ook dat is
ruimte bieden aan kinderen.”
(Gastouder)
Z’evenZien is ontwikkeld door Junis
Kinderopvang. Het is een manier om
naar kinderen te kijken, ontwikkelkansen
te creëren, ontwikkelprikkels te geven en
de omgeving zo in te richten dat kinde
ren worden uit gedaagd en uitgenodigd.
We stimuleren de zelfstandigheid door
kinderen die verantwoordelijkheid te
geven die bij hun ontwikkelingsniveau
past en door zelfstandigheid te belonen.
sam
en le
ven
• goede verzorging bieden
• hygiënisch zijn
• gezonde voeding
• rust b
ieden
• lichamelijke
beweging
• veel in
de buitenlucht
• plezie
r maken
• veilig
e situatie
creëren
voor e
lk kin
d
• cons
eque
nt zi
jn
• uitl
egge
n
• eer
lijk zi
jn
• stru
ctuu
r bie
den
• in
tere
sse
tone
n
• hu
mor
/rela
tiver
en
• zo
rgen
voo
r elk
aar
• oo
gcon
tact
mak
en•
posi
tief k
ijken
• lu
iste
ren
• ac
tieve
hou
ding
• aa
nwez
ig z
ijn
• be
wus
te m
ater
iaal
keuz
e•
zorg
en v
oor
een
veili
ge o
mge
ving
bin
nen/
buite
n•
rege
ls/a
fspr
aken
• be
sche
rmin
g bi
eden
• open zijn• in gesprek gaan• oprecht zijn• voordoen• grenzen stellen• uitleg geven
• in gesprek gaan• wereld verkennen
belevingswereld
• aansluiten op de
• samen verkennen
• afstemmen thuis/opvang
eigen wereld (thuis)
het meebrengen van
• ruimte bieden voor
dagelijkse activiteiten
• betrekken bij
• samen doen
• in gesprek gaan
• ob
ject
ief l
uist
eren
•
actie
f lui
ster
en
• ob
ject
ief k
ijken
• in
leve
n in
het
on
twik
kelin
gsni
veau
• ob
ject
ief l
uist
eren
• ob
ject
ief k
ijken
• ob
ject
ief o
mga
an m
et
open
zijn
• af
spra
ak =
afs
praa
k
• ze
ggen
wat
je d
oet
• doe
n w
at je
zeg
t
• rec
htst
reek
s aan
spre
ken
• kin
dere
n in
cont
act
bre
ngen m
et di
eren
• ver
zorg
en va
n
bom
en/plan
ten
• verzo
rgen van dieren
• aan
dacht v
oor milie
uzorg
• afstemmen op ontwikke-
lingsfase van het kind
• observeren, respecteren
en erkennen
ontwikkeling
• verantwoordelijkheid
geven• inzicht geven in e�ecten
van gedrag
• prijzen zelfstandig gedrag
• stapje terug doen• vertrouwen geven• tijd geven
• uitnodigen• prikkelen• grenzen verleggen• afwachtend zijn
• letterlijke ruimte geven
• afwachtend zijn
• nieuwsgierig zijn
• ruimte geven om te leren
• objectief kijken
• afwachtend zijn
• positieve benadering
uitdaging bieden
ruimte bieden
• maak ruim
te
geschikt voor
pedagogische doelen
ruimte binnen + buiten
gebruiken
kwaliteiten/m
ogelijk-
heden benutten
stimuleren van
zelfstandigheid
individuele benaderingrespec
t voor d
e natu
ur
eerli
jk z
ijn
onbe
voor
oord
eeld
zijn
kind
eren
ser
ieus
nem
en
zorg voor lichamelijke en
geestelijk
e gezondheid
normen en waarden
bijbrengen
in contact brengenmet de buitenwereld
kinderen betrekken bij
dagelijkse gebeurtenissen
oog hebben voor de relatie
kind-groep en groep-kind
zorg
voo
r ee
nve
ilige
om
gevi
ng
duid
elijk
heid
bie
den
zorg
voo
r goe
de s
feer
buitenwereld binnenhalen
groepsbelang en
individueel belang
• schakelen tussen
pedagogisch handelen
• groepjes inzetten bij
• interactie stimuleren
veiligheid en geborgenheid ruimte voor ont
wik
kelin
g
respect
• kinderen vrij laten in
en wensen van het kind
• afstemmen op behoeften
kind
gedrag
houding
visie
sam
en le
ven
veiligheid en geborgenheid ruimte voor ont
wik
kelin
g
respect
kind
gedrag
houding
visie
14 Junis - De cirkel rond
“ Elke dag weer gezellig, aan tafel met de kinderen. Natuurlijk eten we
niet alleen, maar zien we juist allerlei mogelijkheden om kinderen zich
spelenderwijs te laten ontwikkelen. Wie dekt de tafel? Wie zijn er alle
maal? Hoeveel borden moeten dan op tafel? Samen tafel dekken, wat
zetten we allemaal op tafel? He, dat is lekker, dat hebben we nog niet
eerder op brood gehad, wie lust er radijs? Bij uitstek een moment om van
te genieten en veel te verkennen.”
(Pedagogisch medewerker kinderdagopvang, verticale groep)
“ Naarmate kinderen ouder worden krijgen ze meer ruimte. Er zijn hier
binnen en buiten genoeg plaatsen waar de kinderen zelfstandig kunnen
spelen. Waar nodig houden we toezicht. Hoeveel ruimte een kind krijgt
is verschillend, dat hangt af van het kind en de afspraken die we hierover
met de ouders en het kind maken. Het is vooral belangrijk veel en goed
uit te leggen waarom iets wel of niet kan.”
(Pedagogisch medewerker buitenschoolse opvang)
Kinderen krijgen de tijd om dingen zelf
te proberen, want leren doe je door
te doen. Door kinderen vertrouwen te
geven, groeit hun zelfvertrouwen.
Hier raken we natuurlijk ook de belang
rijke waarde: veiligheid en geborgen
heid. Kinderen die op ontdekking gaan
moeten zich emotioneel veilig en
geborgen voelen, sterker nog, anders
gaan ze niet. De lichamelijke veilig
heid borgen we door goed materiaal,
goede afspraken en regels voor de
omgang met de wereld om hen heen.
Dat wil niet zeggen dat een kind nooit
zal vallen, geen blauwe plek krijgt of
een schaafwond op de knie. Vallen
en opstaan horen bij ontwikkeling en
groter worden. Hoe moet een kind
anders leren om met de wereld om
zich heen om te gaan?
RespectIeder mens, dus ook ieder kind, kent
zijn eigen eigenheid. We schreven het
al eerder, ieder kind is uniek in zijn
ontwikkeling. Dat betekent dat we
kinderen die benadering geven die
bij ieder persoonlijk past. We probe
ren zo objectief mogelijk te kijken,
te luisteren en in te gaan op wat de
Junis - De cirkel rond 15
“ Laatst zijn we naar buiten gegaan
om slakken te zoeken. We hebben
ze heel goed samen bekeken.
Ik had een glazen plaat en daar
hebben we de slakken voorzichtig
opgezet om goed te kunnen zien
hoe ze zich voortbewegen. De
kinderen waren helemaal in de
ban van de slakken, ze vonden het
prachtig! Daarna hebben we ze
weer teruggezet op de bladeren,
onder de struikjes waar ze hun
voedsel kunnen vinden.”
(Gastouder)
kinderen aangeven. Hierdoor nemen
we ieder kind serieus en benaderen
we ieder kind respectvol.
We zijn eerlijk en zorgvuldig naar de
kin deren toe, we verplaatsen ons zo
goed mogelijk in de belevingswereld
van het kind en spelen daarop in.
Hierbij is het ontwikkelingsniveau van
de kinderen het uitgangspunt.
Kinderen hebben veel mogelijkheden
en competenties. Met Z’evenZien kijken
wij als het ware door verschillende brillen
16 Junis - De cirkel rond
“ Tijdens het gesprek waarin we nader met elkaar ken
nismaken vragen we de ouders hoe het thuis met de
baby gaat. We willen natuurlijk weten wat de baby
drinkt, maar ook heel belangrijk is de gewoonten van
de baby te leren kennen. Hoe brengen de ouders het
kind naar bed? Welk muziekje wordt gespeeld of welk
liedje wordt er gezongen? Is het donker of juist licht in
het kamertje? Wat vindt uw baby prettig, kortom, we
blijven vragen. Zo kunnen we ervoor zorgen dat we de
baby zo goed mogelijk ontvangen; zo gaan we respect
vol om met de baby en natuurlijk ook met de ouders.”
(Pedagogisch medewerker kinderdagopvang babygroep)
naar kinderen, zien en creëren ontwik
kelkansen en geven ontwikkelprikkels
op ieders eigen ontwikkelingsniveau.
Hierin erkennen we ieder kind en zijn of
haar mogelijkheden.
Ook alles wat leeft benaderen we
met respect en we zijn daarin een
voorbeeld voor de kinderen. Dat doen
we in de groep waarin we kinderen
leren elkaar te respecteren en zorg
voor elkaar te hebben. De groep heeft
daarom een belangrijke rol in onze
opvoeding. We brengen daarnaast
kinderen op een respectvolle manier
in aanraking met de wereld om hen
heen; de natuur, de leefomgeving.
We hebben aandacht en zorg voor het
milieu en we beschouwen de natuur
als een onuitputtelijke bron om crea
tiviteit te stimuleren en al doende de
wereld te ontdekken. sa
men leven
• goede verzorging bieden• hygiënisch zijn• gezonde voeding• rust bieden• lichamelijke beweging• veel in de buitenlucht• plezier maken
• veilige situatie creëren voor elk kind
• consequent zijn
• uitleggen
• eerlijk zijn
• structuur bieden
• interesse tonen
• humor/relativeren
• zorgen voor elkaar
• oogcontact m
aken
• positi
ef kijken
• luiste
ren
• actie
ve houding
• aan
wezig zi
jn
• bew
uste
mat
eriaa
lkeuz
e
• zor
gen
voor
een
veilig
e
om
gevin
g bi
nnen
/bui
ten
• reg
els/a
fspra
ken
• bes
cher
min
g bi
eden
• open zijn
• in gesprek gaan
• oprecht zijn
• voordoen
• grenzen stellen
• uitleg geven
• in gesprek gaan
• wereld verkennen
belevingswereld
• aansluiten op de
• samen verkennen
• afstemm
en thuis/opvang
eigen wereld (thuis)
het meebrengen van
• ruimte bieden voor
dagelijkse activiteiten• betrekken bij• sam
en doen• in gesprek gaan
• obj
ectie
f lui
ster
en
• ac
tief l
uist
eren
• ob
ject
ief k
ijken
• i
nlev
en in
het
on
twikk
elin
gsni
veau
• objec
tief lu
ister
en
• objec
tief k
ijken
• objecti
ef omgaa
n met
open zi
jn
• afspraak = afspraak
• zeggen wat je doet
• doen wat je zegt
• rechtstreeks aanspreken
• kinderen in contact
brengen met dieren
• verzorgen van
bomen/planten• verzorgen van dieren • aandacht voor milieuzorg
• afstemmen op ontwikke- lingsfase van het kind• observeren, respecteren en erkennen
ontwikkeling
• verantwoordelijkheid
geven• inzicht geven in e�ecten
van gedrag
• prijzen zelfstandig gedrag
• stapje terug doen
• vertrouwen geven
• tijd geven• uitnodigen
• prikkelen
• grenzen verleggen
• afwachtend zijn
• letterlijke ruimte geven
• afwachtend zijn
• nieuwsgierig zijn
• ruimte geven om
te leren
• objectief kijken• afw
achtend zijn• positieve benadering
uitdaging bieden
ruimte bieden
• maak ruim
te geschikt voor
pedagogische doelen
ruimte binnen + buiten
gebruiken
kwaliteiten/m
ogelijk-heden benutten
stimuleren van
zelfstandigheid
individuele benadering
respect voor de natuur
eerlijk zijn
onbevooro
ordee
ld zijn
kind
eren
ser
ieus
nem
en
zorg voor lichamelijke en geestelijke gezondheid
normen en waardenbijbrengen
in contact brengen
met de buitenwereldkinderen betrekken bij
dagelijkse gebeurtenissen
oog hebben voor de relatie kind-groep en groep-kind
zorg
voor
een
veilig
e om
gevin
g
duidelijkheid bieden
zorg voor goede sfe
er
buitenwereld binnenhalen
groepsbelang enindividueel belang
• schakelen tussen
pedagogisch handelen
• groepjes inzetten bij
• interactie stimuleren
veiligheid en geborgenheid ruimte voor ontwikkelin
g
respect
• kinderen vrij laten in en wensen van het kind
• afstemmen op behoeften
kind
gedraghoudingvisie
sa
men leven
veiligheid en geborgenheid
ruimte voor ontwikkelin
g
respect
kind
gedraghoudingvisie
Junis - De cirkel rond 17
Maar opvoeden is niet gemakkelijk,
opvoeden is zoeken naar de balans.
Iedere opvoeder weet dat we regel
matig voor keuzes staan, dat het niet
zo eenduidig is als het lijkt.
We beschrijven hier een paar dilem
ma’s die we regelmatig tegenkomen,
maar er zijn er natuurlijk veel meer.
We willen veiligheid voor kinderen.
We willen ook dat kinderen ontdekken
en de wereld om hen heen verkennen.
Maar kinderen kunnen
Kinderen kunnen kiezen
Opvoeden is balancerenHet lijkt zo eenvoudig. We hebben onze kernwaarden beschreven, in de cirkel staat vervolgens
welke houding daarbij hoort en wat we dan zouden moeten doen.
alleen leren door te doen. Dus moeten
zij kunnen experimenteren, fouten
maken en uitproberen. Kinderen moeten
letterlijk en figuurlijk hun neus leren
stoten. Dat betekent dat we kleine en
ingecalculeerde risico’s moeten nemen.
Een ander dilemma is het aanbieden
van structuur en ritme, tegenover de
flexibiliteit en het onverwachte.
Ook dat is een vorm van ruimte bieden.
Dat betekent dat we in de praktijk een
helder dagritme hebben, maar dat
18 Junis - De cirkel rond
we spontane invallen om eens lekker
buiten te gaan picknicken natuurlijk wel
uitvoeren. En dan zitten we opeens op
een groot kleed in het gras in plaats van
binnen aan tafel.
Aandacht voor de groep versus indivi
duele aandacht kan ook voor een
dilemma zorgen. Iedereen zit gezellig
aan tafel om te eten en de pedagogisch
medewerker zorgt voor genoeglijke
tafelgesprekken. Een van de kinderen
vraagt individuele aandacht, die wil
helemaal niet aan tafel zitten. Hoe gaat
de medewerker daarmee om?
Rust is een belangrijke voorwaarde voor
groei en ontwikkeling, maar prikkeling
ook. Hoe vinden we hier de balans?
Het ene moment zal de medewer
ker voor het ene kiezen, het andere
moment voor het andere. Daarvoor
Junis - De cirkel rond 19
kijkt ze goed naar de kinderen,
observeert en maakt bewust keuzes.
De ene dag misschien een andere
keuze dan op een andere dag, dat
hangt van de situatie af. Wij denken
dat we geen blauwdruk kunnen geven
voor onze opvoeding, maar onze cirkel
biedt de mogelijkheid om hierover met
ouders en collega’s in gesprek te gaan
en onze keuzes te onderbouwen.
Kortom opvoeden is balanceren en
onze pedagogisch medewerkers zijn
evenwichtskunstenaars.
“Bij ons op de locatie hebben we met regelmaat een vergadering die door
een van de kinderen wordt voorgezeten. De kinderen leren hier niet alleen
veel van, maar wij kunnen hen zo ook laten merken dat wij hun inbreng
heel serieus nemen. Vooral oudere BSOkinderen kunnen zich inmiddels
zo goed uitdrukken en eigen ideeën en gevoelens verwoorden, dat we met
hen dit overleg voeren om zo te kijken waar hun belangstelling ligt. Door
kinderparticipatie laten we zien dat we respectvol omgaan met de kinderen
en hebben kinderen invloed op de dagelijkse gang van zaken. We hebben
op deze manier al veel goede ideeën van hen gekregen.”
(Clustercoördinator)
20 Junis - De cirkel rond
De cirkel in de praktijkPedagogisch medewerker Thomas
gaat met de kinderen naar buiten,
het waait hard, het is herfst. Vanuit
de waarde respect, maakt Thomas de
keuze dat hij de kinderen de herfst wil
laten ervaren. Het waait, de bladeren
vliegen door de lucht. ‘Kijk eens, daar’
Jayden ziet een kever op een blad dat
op de grond ligt. ‘Bah’ roept een van
de anderen, ‘wat eng!’ Voorzichtig
pakt Thomas het blad op. ‘Kijk eens,
zijn schild is heel donkerblauw en
kijk eens hoeveel poten heeft hij?’
Thomas heeft meteen de aandacht
“We betrekken
kinderen
altijd bij alles
wat er gebeurt.
Tafel dekken,
afwas doen.”
Pedago-gische cirkel Junis
van de kinderen gevangen, als je goed
kijkt dan is zo’n kever eigenlijk hele
maal niet eng. Zonder te oordelen laat
Thomas de kinderen dit aspect van de
natuur verkennen.
Kijken we nu naar de cirkel dan zien
we dat Thomas de keuze maakt voor
de waarde ‘respect’. Uit zijn houding
spreekt respect voor de natuur en
onbevooroordeeld zijn. Zijn handelen,
dus wat hij doet, is: kinderen in con
tact brengen met de natuur, objectief
luisteren en open zijn.
Junis - De cirkel rond 21
De waarden gelden voor ons allemaalOnze pedagogische cirkel is niet alleen ontwikkeld voor onze manier van
omgaan met de kinderen. Deze cirkel geldt ook voor onszelf. Hoe kunnen we
anders een voorbeeld voor de kinderen zijn?
sam
en le
ven
• goede verzorging bieden
• hygiënisch zijn
• gezonde voeding
• rust bieden
• lichamelijke beweging
• veel in de buitenlucht
• plezier maken
• veilige situatie creëren
voor elk kind
• consequent zijn
• uitle
ggen
• eerlij
k zijn
• stru
ctuur b
ieden
• int
eres
se to
nen
• hum
or/re
lative
ren
• zor
gen
voor
elka
ar
• oog
cont
act m
aken
• pos
itief
kijk
en• l
uist
eren
• ac
tieve
hou
ding
• aa
nwez
ig z
ijn•
bew
uste
mat
eria
alke
uze
• zo
rgen
voo
r een
vei
lige
om
gevi
ng b
inne
n/bu
iten
• re
gels
/afs
prak
en•
besc
herm
ing
bied
en
• open zijn• in gesprek gaan
• oprecht zijn• voordoen
• grenzen stellen
• uitleg geven
• in gesprek gaan
• wereld verkennen
belevingswereld
• aansluiten op de
• samen verkennen
• afstemmen thuis/opvang
eigen wereld (thuis)
het meebrengen van
• ruimte bieden voor
dagelijkse activiteiten
• betrekken bij
• samen doen
• in gesprek gaan
• ob
ject
ief l
uist
eren
• ac
tief l
uist
eren
•
obje
ctie
f kijk
en
• in
leve
n in
het
ontw
ikke
lings
nive
au
• ob
ject
ief l
uist
eren
• ob
ject
ief k
ijken
• ob
ject
ief o
mga
an m
et
op
en z
ijn
• afsp
raak
= a
fspra
ak
• zeg
gen
wat
je d
oet
• doen
wat
je ze
gt
• rec
htstre
eks a
ansp
reke
n
• kinderen in
contact
brengen m
et dieren
• verzorgen van
bomen/planten
• verzorgen van dieren
• aandacht voor milieuzorg
• afstemmen op ontwikke-
lingsfase van het kind
• observeren, respecteren
en erkennen
ontwikkeling
• verantwoordelijkheid geven• inzicht geven in e�ecten van gedrag• prijzen zelfstandig gedrag
• stapje terug doen• vertrouwen geven
• tijd geven
• uitnodigen• prikkelen
• grenzen verleggen
• afwachtend zijn
• letterlijke ruimte geven
• afwachtend zijn
• nieuwsgierig zijn
• ruimte geven om
te leren
• objectief kijken
• afwachtend zijn
• positieve benadering
uitdaging biedenruimte bieden
• maak ruim
te
geschikt voor
pedagogische doelenruim
te binnen + buiten
gebruiken
kwaliteiten/m
ogelijk-
heden benutten
stimuleren van zelfstandigheid
individuele benadering
respect voor de natuureerli
jk zij
nonbe
voor
oord
eeld
zijn
kind
eren
ser
ieus
nem
en
zorg voor lichamelijke en
geestelijke gezondheid
normen en waardenbijbrengen
in contact brengenmet de buitenwereld
kinderen betrekken bij
dagelijkse gebeurtenissen
oog hebben voor de relatie
kind-groep en groep-kind
zorg
voo
r een
veili
ge o
mge
ving
duidelijkheid bieden
zorg
voo
r goe
de sf
eer
buitenwereld binnenhalen groepsbelang en
individueel belang • schakelen tussen
pedagogisch handelen• groepjes inzetten bij
• interactie stimuleren
veiligheid en geborgenheid ruimte voor o
ntwik
kelin
g
respect • kinderen vrij laten in
en wensen van het kind • afstemmen op behoeften
kind
gedrag
houding
visie
sam
en le
ven
• goede verzorging bieden
• hygiënisch zijn
• gezonde voeding
• rust bieden
• lichamelijke beweging
• veel in de buitenlucht
• plezier maken
• veilige situatie creëren
voor elk kind
• consequent zijn
• uitle
ggen
• eerlij
k zijn
• stru
ctuur b
ieden
• int
eres
se to
nen
• hum
or/re
lative
ren
• zor
gen
voor
elka
ar
• oog
cont
act m
aken
• pos
itief
kijk
en• l
uist
eren
• ac
tieve
hou
ding
• aa
nwez
ig z
ijn•
bew
uste
mat
eria
alke
uze
• zo
rgen
voo
r een
vei
lige
om
gevi
ng b
inne
n/bu
iten
• re
gels
/afs
prak
en•
besc
herm
ing
bied
en
• open zijn• in gesprek gaan
• oprecht zijn• voordoen
• grenzen stellen
• uitleg geven
• in gesprek gaan
• wereld verkennen
belevingswereld
• aansluiten op de
• samen verkennen
• afstemmen thuis/opvang
eigen wereld (thuis)
het meebrengen van
• ruimte bieden voor
dagelijkse activiteiten
• betrekken bij
• samen doen
• in gesprek gaan
• ob
ject
ief l
uist
eren
• ac
tief l
uist
eren
•
obje
ctie
f kijk
en
• in
leve
n in
het
ontw
ikke
lings
nive
au
• ob
ject
ief l
uist
eren
• ob
ject
ief k
ijken
• ob
ject
ief o
mga
an m
et
op
en z
ijn
• afsp
raak
= a
fspra
ak
• zeg
gen
wat
je d
oet
• doen
wat
je ze
gt
• rec
htstre
eks a
ansp
reke
n
• kinderen in
contact
brengen m
et dieren
• verzorgen van
bomen/planten
• verzorgen van dieren
• aandacht voor milieuzorg
• afstemmen op ontwikke-
lingsfase van het kind
• observeren, respecteren
en erkennen
ontwikkeling
• verantwoordelijkheid geven• inzicht geven in e�ecten van gedrag• prijzen zelfstandig gedrag
• stapje terug doen• vertrouwen geven
• tijd geven
• uitnodigen• prikkelen
• grenzen verleggen
• afwachtend zijn
• letterlijke ruimte geven
• afwachtend zijn
• nieuwsgierig zijn
• ruimte geven om
te leren
• objectief kijken
• afwachtend zijn
• positieve benadering
uitdaging biedenruimte bieden
• maak ruim
te
geschikt voor
pedagogische doelenruim
te binnen + buiten
gebruiken
kwaliteiten/m
ogelijk-
heden benutten
stimuleren van zelfstandigheid
individuele benadering
respect voor de natuureerli
jk zij
nonbe
voor
oord
eeld
zijn
kind
eren
ser
ieus
nem
en
zorg voor lichamelijke en
geestelijke gezondheid
normen en waardenbijbrengen
in contact brengenmet de buitenwereld
kinderen betrekken bij
dagelijkse gebeurtenissen
oog hebben voor de relatie
kind-groep en groep-kind
zorg
voo
r een
veili
ge o
mge
ving
duidelijkheid bieden
zorg
voo
r goe
de sf
eer
buitenwereld binnenhalen
groepsbelang en
individueel belang • schakelen tussen
pedagogisch handelen• groepjes inzetten bij
• interactie stimuleren
veiligheid en geborgenheid ruimte voor o
ntwik
kelin
g
respect • kinderen vrij laten in
en wensen van het kind • afstemmen op behoeften
kind
gedrag
houding
visie
22 Junis - De cirkel rond
“Het contact met de pedagogisch medewerkers is
een wisselwerking. Als er bijzonderheden zijn dan
vertellen we dat en de medewerkers vragen er ook
altijd naar. Dat geldt ook andersom, voor alles wat er
op het dagverblijf gebeurt. Een goed contact over en
weer heeft een positief effect op de kinderen. Door
informatie over thuis te geven bieden we ze de mo
gelijkheid om mee te leven met ons kind. Dit maakt
de overgang van thuis naar het dagverblijf kleiner.”
(Ouder kinderdagopvang)
“ De pedagogisch medewerkers, Sara onze dochter
en wij hebben laatst een heel gesprek gehad over
de zelfstandigheid van Sara. Ze is dan wel al negen,
maar wij vinden het toch wel heel spannend om
haar alleen van school naar de BSO te laten gaan.
Sara wil dat wel graag, want haar vriendinnen gaan
ook. We hebben het erover gehad wat het voor Sara
zou betekenen wanneer ze dat alleen zou mogen
en welke afspraken we dan zouden moeten maken.
Het was een goed gesprek, wij denken er op dit
moment over na en komen er volgende week op
terug. Soms denk ik dat wij het nog spannender
vinden dan Sarah zelf, zij is tenslotte onze oudste.”
(Ouder buitenschoolse opvang)
“ Het contact tussen ons en de gastouder verloopt
prima. Toen we in gesprek gingen over wat we
zochten in een gastouder bleek al snel dat we veel
dezelfde ideeën hadden. De gastouder houdt ons
goed op de hoogte door de belevenissen van de
dag op te schrijven in een soort dagboek. Ze vertelt
aan het einde van de dag wat ze heeft gedaan en
waarom. We kunnen ons daar goed in vinden. Het
gaat goed met onze zoon in het gastgezin. Hij is als
vanzelf opgenomen in hun gezinsleven.”
(Ouder gastouderopvang)
Wat kunnen ouders van ons verwachten?Door onze waarden na te leven en
duidelijk te zijn in wat we doen en
waarom we dat doen, gaan we ervan
uit dat ouders weten wat ze van ons
kunnen verwachten. Hierdoor kunnen
we de vertrouwensband opbouwen die
noodzakelijk is om voor hun kinderen
te mogen zorgen. Immers de ouders
vertrouwen ons het meest kostbare dat
zij hebben toe. Ouders kunnen ervan
op aan dat wij doen wat we zeggen, dat
we respectvol met hun kinderen en hen
omgaan en dat ouders de ruimte heb
ben om aan te geven wat zij belangrijk
vinden in de opvang van hun kinderen.
Hoe de contacten met de ouders
verlopen is uiteraard ook afhankelijk
van de wensen van de ouders.
Wat betekenen de waarden voor de medewerkers?De persoonlijke waarden van onze
medewerkers en de kernwaarden van
Junis Kinderopvang liggen over het
algemeen dicht bij elkaar. Maar op
onderdelen zullen er altijd verschillen
zijn. Iedereen is immers anders opge
voed en heeft een andere achtergrond.
Toch verwachten we van de medewer
kers dat zij werken volgens onze kern
waarden, volgens onze pedago gische
cirkel. Kinderen leren door imiteren en
de omgang en samen werking tussen
Junis - De cirkel rond 23
“ Bij onze werkbesprekingen pakken we er steeds de cirkel bij. Niet alleen als we
de kinderen bespreken, maar ook als het gaat over bijvoorbeeld de onderlinge
samenwerking en communicatie. Vanuit onze visie spreken we elkaar recht
streeks aan als er iets is wat je niet prettig vindt van de ander. Als dit moeilijk
of lastig is dan kunnen we dit aan de hand van de cirkel bespreekbaar maken.
Iedere pedagogisch medewerker heeft zo haar kwaliteiten. De een is creatief
en heel flexibel, terwijl de ander heel gestructureerd en precies is. Die verschil
len kunnen onbedoeld soms storend zijn, maar door de cirkel maken we ze
bespreekbaar en kunnen we van elkaar leren.”
(Clustermanager)
pedagogisch medewerkers onderling,
en de omgang van gastouders met
andere volwassenen, dienen als belang
rijke voorbeelden.
In onze organisatie komen onze waarden
helder en duidelijk naar voren.
Wij hechten veel belang aan ont
wikkeling. Een leven lang leren is ons
motto. We leren van elkaar door in
gesprek met elkaar te zijn, elkaar een
figuurlijke spiegel voor te houden en de
dialoog aan te gaan. We doen mee aan
opleiding en training om ons voort
durend te blijven bekwamen. We zijn
open en eerlijk naar elkaar toe op een
respectvolle wijze. Er is ruimte voor
eigenheid en de diverse mogelijkheden
en kwaliteiten van medewerkers wor
den zo goed mogelijk benut.
We werken vanuit de verantwoordelijkhe
den zoals die voortvloeien uit de kindvisie.
We weten welke houding passend is en
hoe te handelen op basis van die hou
ding. De cirkel helpt ons de vertaalslag
van theorie naar praktijk te maken.
Servicebureau
Gebouw Rijnstaete Prins Bernhardlaan 16P 2405 VT Alphen aan den Rijn
Correspondentie
Postbus 499 2400 AL Alphen aan den Rijn
Telefoon: 0172 42 48 24 Email: [email protected]