De cirkel rond. Pedagogische visie Junis Kinderopvang

24
De cirkel rond De pedagogische visie van Junis Kinderopvang

description

Deze brochure beschrijft hoe wij binnen onze kindercentra werken volgens ons pedagogisch beleid. We leggen onze visie en kernwaarden uit en illustreren dat met voorbeelden.

Transcript of De cirkel rond. Pedagogische visie Junis Kinderopvang

De cirkel rondDe pedagogische visie van Junis Kinderopvang

Deze brochure beschrijft hoe wij binnen onze kindercentra werken volgens ons

pedagogisch beleid. We leggen onze visie en kernwaarden uit en illustreren dat

met voorbeelden. U kunt enkele dilemma’s lezen die we tegenkomen bij de

opvoeding, mogelijk herkent u er een paar van.

Onze pedagogische cirkel maakt veel duidelijk maar is ook vaak onderwerp van

gesprek en overleg. Dat kan ook niet anders; geen kind is immers hetzelfde en

ook elke dag verschilt. Het is onze ambitie om de kinderen die bij ons komen te

verzorgen en te begeleiden in hun ontwikkeling. Nu en in de toekomst!

sam

en le

ven

• goede verzorging bieden

• hygiënisch zijn

• gezonde voeding

• rust bieden

• lichamelijke beweging

• veel in de buitenlucht

• plezier maken

• veilige situatie creëren

voor elk kind

• consequent zijn

• uitle

ggen

• eerlij

k zijn

• stru

ctuur b

ieden

• int

eres

se to

nen

• hum

or/re

lative

ren

• zor

gen

voor

elka

ar

• oog

cont

act m

aken

• pos

itief

kijk

en• l

uist

eren

• ac

tieve

hou

ding

• aa

nwez

ig z

ijn•

bew

uste

mat

eria

alke

uze

• zo

rgen

voo

r een

vei

lige

om

gevi

ng b

inne

n/bu

iten

• re

gels

/afs

prak

en•

besc

herm

ing

bied

en

• open zijn• in gesprek gaan

• oprecht zijn• voordoen

• grenzen stellen

• uitleg geven

• in gesprek gaan

• wereld verkennen

belevingswereld

• aansluiten op de

• samen verkennen

• afstemmen thuis/opvang

eigen wereld (thuis)

het meebrengen van

• ruimte bieden voor

dagelijkse activiteiten

• betrekken bij

• samen doen

• in gesprek gaan

• ob

ject

ief l

uist

eren

• ac

tief l

uist

eren

obje

ctie

f kijk

en

• in

leve

n in

het

ontw

ikke

lings

nive

au

• ob

ject

ief l

uist

eren

• ob

ject

ief k

ijken

• ob

ject

ief o

mga

an m

et

op

en z

ijn

• afsp

raak

= a

fspra

ak

• zeg

gen

wat

je d

oet

• doen

wat

je ze

gt

• rec

htstre

eks a

ansp

reke

n

• kinderen in

contact

brengen m

et dieren

• verzorgen van

bomen/planten

• verzorgen van dieren

• aandacht voor milieuzorg

• afstemmen op ontwikke-

lingsfase van het kind

• observeren, respecteren

en erkennen

ontwikkeling

• verantwoordelijkheid geven• inzicht geven in e�ecten van gedrag• prijzen zelfstandig gedrag

• stapje terug doen• vertrouwen geven

• tijd geven

• uitnodigen• prikkelen

• grenzen verleggen

• afwachtend zijn

• letterlijke ruimte geven

• afwachtend zijn

• nieuwsgierig zijn

• ruimte geven om

te leren

• objectief kijken

• afwachtend zijn

• positieve benadering

uitdaging biedenruimte bieden

• maak ruim

te

geschikt voor

pedagogische doelenruim

te binnen + buiten

gebruiken

kwaliteiten/m

ogelijk-

heden benutten

stimuleren van zelfstandigheid

individuele benadering

respect voor de natuureerli

jk zij

nonbe

voor

oord

eeld

zijn

kind

eren

ser

ieus

nem

en

zorg voor lichamelijke en

geestelijke gezondheid

normen en waardenbijbrengen

in contact brengenmet de buitenwereld

kinderen betrekken bij

dagelijkse gebeurtenissen

oog hebben voor de relatie

kind-groep en groep-kind

zorg

voo

r een

veili

ge o

mge

ving

duidelijkheid bieden

zorg

voo

r goe

de sf

eer

buitenwereld binnenhalen

groepsbelang en

individueel belang • schakelen tussen

pedagogisch handelen• groepjes inzetten bij

• interactie stimuleren

veiligheid en geborgenheid ruimte voor o

ntwik

kelin

g

respect • kinderen vrij laten in

en wensen van het kind • afstemmen op behoeften

kind

gedrag

houding

visie

Colofon: Junis Kinderopvang • www.junis.nl • twitter.com/junis_ko • facebook.com/junis.koVormgeving: Verheul Communicatie • Drukwerk: Okay Color Graphics bv • Tekst: Wilma Poot, Annemieke Arens, Marianne van Duuren • Fotografie: Angelique de Vries • 1/2013

Junis - De cirkel rond 3

Opvoeden: bewust en met een doel voor ogen

Naast waarden hebben opvoeders een

beeld van kinderen. Bijvoorbeeld dat

kinderen zich spelend ontwikkelen en

dat kinderen door een stimulerende

omgeving tot bloei komen. Hoe we

tegen kinderen aankijken en wat we

belangrijk vinden in ons leven, bepaalt

voor een groot deel hoe we onze eigen

rol zien in de opvoeding van kinderen.

Dat verklaart waarom we doen wat we

doen. We hebben het dan over onze

pedagogische visie.

Onze kernwaarden en onze pedagogi­

sche visie beschrijven we in dit boekje.

Het is de beschrijving van hoe we er nu

over denken, maar, net zoals ieder mens,

blijven wij altijd in ontwikkeling en

Opvoeden van kinderen doen we niet zomaar. Dat geldt voor ouders thuis, dat geldt voor de

kinderopvang. Er zijn dingen die we heel belangrijk vinden in de opvoeding en daar handelen we

naar. We noemen dat onze kernwaarden. We hebben, vanuit onze eigen opvoeding en alles wat

we daarna hebben geleerd, belangrijke waarden leren kennen. Bijvoorbeeld eerlijkheid, zorg voor

elkaar, respect; dit zijn een paar waarden die voor veel mensen gelden.

4 Junis - De cirkel rond

lijkheden en talenten en ontwikkelt

die mogelijk heden en talenten door te

spelen en daardoor te ervaren. Kinderen

leren door te doen en na te doen in een

veilige, vertrouwde en stimulerende

omgeving.

Opvoeden of opvang?In de kinderopvang vangen we kinderen

niet op, maar we voeden kinderen op.

Ouders zijn de eerst verantwoordelijke

opvoeders, maar in de kinderopvang

delen we een aantal dagdelen per week

deze verantwoordelijkheid met de

ouders. We voeden op samen met de

ouders en in voortdurend overleg met

de ouders.

“Ieder kind heeft veel mogelijkheden

en talenten en ontwikkelt die door

te spelen en daardoor te ervaren.”

willen wij onze dienstverlening aan

ouders en kinderen steeds beter

maken. In samenspraak met ouders,

mede werkers, gastouders, directie en

management blijft onze pedagogische

visie dan ook in beweging.

Zo kijken wij naar kinderen: onze kindvisieKinderen maken deel uit van de wereld;

zij leven niet in een aparte kinder­

wereld, maar zij ervaren en bekijken hun

omgeving vanuit hun eigen beleving en

ontwikkelings niveau. Ieder kind doet dat

op zijn eigen manier en is hierin uniek.

Kinderen zijn van nature gericht op

ontdekken; ze zijn nieuwsgierig en

willen de wereld om hen heen leren

kennen. Ieder kind heeft veel moge­

Junis - De cirkel rond 5

Wat verstaan we onder opvoeden?

In onze opvoeding laten we kinderen

kennis maken met het leven en de

wereld om hen heen. Alles wat we

doen als opvoeder heeft invloed op

de kinderen en is onderdeel van de

kennismaking met het leven. In het

contact met kinderen voed je altijd op.

We zeggen wel eens; je kunt nooit

niet opvoeden.

Voor ons is ontwikkelingsstimulering

een belangrijk onderdeel van opvoeden.

Dat betekent dat wij kinderen actief

en bewust stimuleren om de wereld

om hen heen te ontdekken. Wij bieden

hen een rijke leeromgeving. Zo kunnen

kinderen zoveel mogelijk hun mogelijk­

heden ontwikkelen. Immers, het mooiste

dat je kunt worden is jezelf!

Opvoeden zien we als de hulp bij het proces om te worden wie je bent. Kinderen hebben veel

mogelijkheden en in de opvoeding krijgt het kind de gelegenheid deze mogelijkheden te

ontplooien. Door opvoeden maakt een kind kennis met de heersende waarden en normen,

met de maatschappij en de cultuur waarin het opgroeit. Het kind leert deze waarden en normen

kennen en wordt hierdoor mede gevormd.

Opvoeden doen we samen

6 Junis - De cirkel rond

De basis van onze opvoedrol ligt in het zorgen voor veiligheid en geborgenheid, want pas wanneer

een kind zich veilig voelt kan het groeien en ontwikkelen. Opvoeders zorgen voor plezier en

gezelligheid en voor een sfeer van vertrouwen en warmte. Zij verzorgen het kind en creëren

omstandigheden waarin het kind zich goed voelt en plezier heeft.

Wat is dan onze rol van opvoeder?

Leren doe je altijd en overal

“Vader Lucas brengt zijn zoon Ard naar de pedagogisch medewerker

Edrys. Met een stralende lach neemt Edrys Ard zorgvuldig van hem

over. ‘Oh wat een heerlijk manneke is Ard toch, heeft hij goed geslapen

vannacht? Is mijnheer goed gemutst of maar even rustig aan begin­

nen vandaag? Edrys kijkt en luistert goed, eerst maar even samen

vader uitzwaaien die zich nu naar zijn werk gaat.”

(Clustermanager)

Junis - De cirkel rond 7

Daarmee gaat hand in hand dat kinde ren

van nature gericht zijn op ontwikkelen en

groei. Dat vraagt van ons dat wij kinde­

ren de gelegenheid bieden veel te leren

en zich te ont wikkelen. Het gaat dan om

het bieden van een rijke leeromgeving.

Een rijke leeromgeving die past bij dit

specifieke kind. Daarom observeren

onze medewerkers de kinderen goed;

zij weten wat kinderen in een bepaalde

ontwikkelingsfase nodig hebben en

lopen daar zelfs ook nog een beetje

op vooruit. Zij volgen de kinderen en

bewegen mee.

Wij realiseren ons dat wij als opvoeder

een voorbeeldrol vervullen. Kinderen

leren vooral door wat zij om zich heen

zien en meemaken. Wij laten onze

kern waarden dan ook in ons gedrag

zien en praten daar met de kinderen

en elkaar over.

“Wanneer Josien ziet dat Lynn bij het slapen gaan zelf haar

sokken uittrekt, stelt Josien voor. ‘Wat denk je Lynn, kun jij

ook zelf je slaapshirt aandoen?’ Probeer het maar even.”

(Pedagogisch medewerker verticale groep

kinderdagopvang)

“Nabil en Ruben zitten samen aan

tafel, ze zijn net terug van school.

Ze hebben zin iets te ondernemen,

maar weten eigenlijk nog niet wat,

ze overleggen druk met af en toe

flinke stemverheffing. Gerben, de

pedagogisch medewerker, kijkt het

maar eens rustig aan. De beide

jongens kunnen heel goed zelf

bedenken wat ze gaan doen. Pas

wanneer zij er niet uitkomen zal hij

een vraag stellen om hen verder te

helpen bij hun plannenmakerij.”

(Pedagogisch medewerker

buitenschoolse opvang)

8 Junis - De cirkel rond

Deze pedagogische visie hebben we

vormgegeven in een cirkel. Geen dik

boekwerk, maar een handige cirkel die

u overal in onze organisatie terugvindt

en die overal bij wordt gebruikt.

In de kern van de cirkel staan onze vier

kernwaarden en centraal staat het kind.

Dat wat kinderen nodig hebben, richt

onze aandacht en zorg.

In de ring daaromheen (de tweede

ring) staan per kernwaarde de

houdings aspecten die daarbij horen.

Kinderen leren door imiteren, wat zien zij van mij?

Onze pedagogische visieHoe we in onze organisatie opvoeden en hoe we onze rol als opvoeder vervullen wordt bepaald

door onze pedagogische visie. Die pedagogische visie is het samenspel van onze kernwaarden,

onze kind visie en onze kijk op opvoeden.

“ Wanneer de kinderen bij mij zijn

dan horen ze die dag echt bij

het gezin. Zo knuffel ik ze net zo

goed als mijn eigen kinderen. Ze

doen met alles mee en die dag

ben ik er echt voor de kinderen.

Gezelligheid en sfeer zijn daarbij

belangrijk. Ik besteed aandacht

aan de seizoenen en de feest­

dagen en maak zo samen met

de kinderen het huis gezellig.”

(Gastouder)

Junis - De cirkel rond 9

Bijvoorbeeld bij veiligheid en

geborgenheid zien we: duidelijkheid

bieden en zorgen voor een veilige

omgeving.

De ring daaromheen, de derde ring,

laat zien op welke manier we hande­

len, wat ons gedrag is dat hoort bij

(bijvoorbeeld) de houding ‘duidelijk­

heid bieden’. In dit geval is dat uit­

leggen, eerlijk zijn, structuur bieden

en consequent zijn.

De kernwaarden, de houding en het

handelen horen bij elkaar. Zo weten

wij wat we moeten doen in ons dage­

lijks werk. Dat klinkt heel eenvoudig.

Dat dit niet zo eenvoudig is laten we

zien bij het onderwerp ‘Opvoeden is

balanceren’ op pagina 17.

Dit zijn onze kernwaarden

• veiligheid en geborgenheid

• samen leven

• ruimte voor ontwikkeling

• respect

Veiligheid en geborgenheidIeder mens heeft behoefte aan veilig­

heid en geborgenheid. Het is onze

taak om voor kinderen die veilige en

geborgen sfeer te creëren, zij kunnen

dit immers nog niet zelf.

Je kunt alleen groeien en je zo goed

mogelijk ontwikkelen wanneer je je

veilig voelt. Dan doelen we op emotio­

nele en lichamelijke veiligheid. Kan het

kind zich hechten aan diegene die het

verzorgt? Laat het zich troosten, voelt

“Kinderen die nog maar net bij de

buitenschoolse opvang zijn kunnen

al heel veel, maar durven in die

nieuwe situatie vaak nog niet zo

goed. Wanneer een kind dan graag

wil samenspelen met de ander,

dan helpen wij hen dat te vragen.

Of we lopen even met ze mee

wanneer we merken dat een kind

dat liever heeft. Een kind moet zich

veilig voelen om te gaan. We kijken

goed naar wat de kinderen kunnen

en daar handelen we naar.”

(Pedagogisch medewerker

buitenschoolse opvang)

samen leven

• goede verzorging bieden

• hygiënisch zijn

• gezonde voeding• rust bieden

• lichamelijke beweging• veel in de buitenlucht• plezier maken

• veilige situatie creëren voor elk kind

• consequent zijn• uitleggen• eerlijk zijn

• structuur bieden

• interesse tonen

• humor/relativeren

• zorgen voor elkaar

• oogcontact maken

• positief kijken

• luiste

ren

• actieve houding

• aanwezig zijn

• bewuste

materia

alkeuze

• zorgen vo

or een ve

ilige

omgeving binnen/buite

n

• reg

els/af

sprak

en

• bes

cher

ming b

ieden

• open zijn

• in gesprek gaan

• oprecht zijn

• voordoen

• grenzen stellen

• uitleg geven

• in gesprek gaan

• wereld verkennen

belevingswereld

• aansluiten op de

• samen verkennen

• afstemm

en thuis/opvang

eigen wereld (thuis)

het meebrengen van

• ruimte bieden voor

dagelijkse activiteiten• betrekken bij• sam

en doen

• in gesprek gaan

• obj

ectie

f lui

stere

n

• act

ief l

uiste

ren

• obj

ectie

f kijk

en

• inlev

en in

het

ontw

ikkeli

ngsnive

au

• objectie

f luiste

ren

• objectie

f kijken

• objectief omgaan m

et

open zijn

• afspraak = afspraak

• zeggen wat je doet

• doen wat je zegt

• rechtstreeks aanspreken

• kinderen in contact brengen met dieren• verzorgen van bomen/planten• verzorgen van dieren • aandacht voor milieuzorg

• afstemmen op ontwikke-

lingsfase van het kind

• observeren, respecteren

en erkennen ontwikkeling • verantwoordelijkheid

geven• inzicht geven in e�ecten

van gedrag

• prijzen zelfstandig gedrag

• stapje terug doen

• vertrouwen geven

• tijd geven

• uitnodigen

• prikkelen

• grenzen verleggen

• afwachtend zijn

• letterlijke ruimte geven

• afwachtend zijn

• nieuwsgierig zijn

• ruimte geven om

te leren

• objectief kijken• afw

achtend zijn• positieve benadering

uitdaging bieden

ruimte bieden

• maak ruim

te

geschikt voor

pedagogische doelen

ruimte binnen + buiten

gebruiken

kwaliteiten/m

ogelijk-heden benutten

stimuleren van

zelfstandigheid

individuele benadering

respect voor de natuur

eerlijk zijn

onbevooroordeeld zijn

kinde

ren

serie

us n

emen

zorg voor lichamelijke en geestelijke gezondheid

normen en waardenbijbrengen

in contact brengen

met de buitenw

ereld

kinderen betrekken bijdagelijkse gebeurtenissen

oog hebben voor de relatie

kind-groep en groep-kind

zorg vo

or een

veilig

e om

geving

duidelijkheid bieden

zorg voor goede sfeer

buitenwereld binnenhalen

groepsbelang enindividueel belang

• schakelen tussen

pedagogisch handelen

• groepjes inzetten bij

• interactie stimuleren

veiligheid en geborgenheid

ruimte voor ontwikkeling

respect

• kinderen vrij laten in en wensen van het kind

• afstemmen op behoeften

kind

gedraghoudingvisie

samen leven

• goede verzorging bieden

• hygiënisch zijn

• gezonde voeding• rust bieden

• lichamelijke beweging• veel in de buitenlucht• plezier maken

• veilige situatie creëren voor elk kind

• consequent zijn• uitleggen• eerlijk zijn

• structuur bieden

• interesse tonen

• humor/relativeren

• zorgen voor elkaar

• oogcontact maken

• positief kijken

• luiste

ren

• actieve houding

• aanwezig zijn

• bewuste

materia

alkeuze

• zorgen vo

or een ve

ilige

omgeving binnen/buite

n

• reg

els/af

sprak

en

• bes

cher

ming b

ieden

• open zijn

• in gesprek gaan

• oprecht zijn

• voordoen

• grenzen stellen

• uitleg geven

• in gesprek gaan

• wereld verkennen

belevingswereld

• aansluiten op de

• samen verkennen

• afstemm

en thuis/opvang

eigen wereld (thuis)

het meebrengen van

• ruimte bieden voor

dagelijkse activiteiten• betrekken bij• sam

en doen

• in gesprek gaan

• obj

ectie

f lui

stere

n

• act

ief l

uiste

ren

• obj

ectie

f kijk

en

• inlev

en in

het

ontw

ikkeli

ngsnive

au

• objectie

f luiste

ren

• objectie

f kijken

• objectief omgaan m

et

open zijn

• afspraak = afspraak

• zeggen wat je doet

• doen wat je zegt

• rechtstreeks aanspreken

• kinderen in contact brengen met dieren• verzorgen van bomen/planten• verzorgen van dieren • aandacht voor milieuzorg

• afstemmen op ontwikke-

lingsfase van het kind

• observeren, respecteren

en erkennen ontwikkeling • verantwoordelijkheid

geven• inzicht geven in e�ecten

van gedrag

• prijzen zelfstandig gedrag

• stapje terug doen

• vertrouwen geven

• tijd geven

• uitnodigen

• prikkelen

• grenzen verleggen

• afwachtend zijn

• letterlijke ruimte geven

• afwachtend zijn

• nieuwsgierig zijn

• ruimte geven om

te leren

• objectief kijken• afw

achtend zijn• positieve benadering

uitdaging bieden

ruimte bieden

• maak ruim

te

geschikt voor

pedagogische doelen

ruimte binnen + buiten

gebruiken

kwaliteiten/m

ogelijk-heden benutten

stimuleren van

zelfstandigheid

individuele benadering

respect voor de natuur

eerlijk zijn

onbevooroordeeld zijn

kinde

ren

serie

us n

emen

zorg voor lichamelijke en geestelijke gezondheid

normen en waardenbijbrengen

in contact brengen

met de buitenw

ereld

kinderen betrekken bijdagelijkse gebeurtenissen

oog hebben voor de relatie

kind-groep en groep-kind

zorg vo

or een

veilig

e om

geving

duidelijkheid bieden

zorg voor goede sfeer

buitenwereld binnenhalen

groepsbelang enindividueel belang

• schakelen tussen

pedagogisch handelen

• groepjes inzetten bij

• interactie stimuleren

veiligheid en geborgenheid

ruimte voor ontwikkeling

respect

• kinderen vrij laten in en wensen van het kind

• afstemmen op behoeften

kind

gedraghoudingvisie

samen leven

veiligheid en geborgenheid

ruimte voor ontwikkeling

respect

kind

gedraghoudingvisie

10 Junis - De cirkel rond

het zich vertrouwd? Voelt het kind zich

beschermd? Dat is minstens zo belang­

rijk als lichamelijke veiligheid. Zorgen

we ervoor dat kinderen veilig de wereld

kunnen verkennen? De baby eerst in

de eigen groepsruimte, de peuter in de

buitenruimte en als schoolkind bijvoor­

beeld bij het deelnemen aan het verkeer.

Duidelijkheid en structuur dragen bij aan

het vertrouwde gevoel. Kinderen willen

weten waar ze aan toe zijn. We komen

onze afspraken na en zijn zo consequent

mogelijk. Een goede sfeer helpt je gebor­

gen te voelen; je voelt dat je erbij hoort.

We zorgen dan ook voor een plezierige

sfeer op de groep door te stimuleren dat

“Als er speelgoed mag worden gekocht dan mogen wij ook zeggen wat we graag willen. Ik wilde

graag een spel en dat is toen ook gekocht. Voor de vakantie mogen we vertellen wat we willen

gaan doen. Dan gaan we aan tafel zitten en praten we over waar we allemaal heen kunnen gaan;

het strand of Archeon. Soms heeft Judith (de pedagogisch medewerker) een goed idee, maar wij

mogen ook vertellen wat we leuk vinden om te doen, dan kiezen we met zijn allen.”

(Kind 10 jaar buitenschoolse opvang)

we voor elkaar zorgen en goed naar

elkaar luisteren. We helpen bijvoorbeeld

gezellige gesprekjes op gang te bren­

gen. Samen grapjes maken en op een

zorgzame manier met elkaar omgaan is

onderdeel van samenleven binnen de

groep en het samen ‘goed’ hebben.

Natuurlijk hoort bij veiligheid ook

aandacht voor goede lichamelijke ver­

zorging, hygiëne en gezonde voeding.

Net zoals voldoende rust, niet te veel

prikkels, slapen wanneer je het nodig

hebt, draagt dat allemaal bij aan de

lichamelijke en geestelijke gezondheid

van het kind.

“We kijken goed naar wat

de kinderen kunnen en

daar handelen we naar.”

Junis - De cirkel rond 11

Samen levenWe leven allemaal in dezelfde samen­

leving, maar toch hebben we ook

allemaal onze eigen ‘wereld’. Kinderen

bekijken en verkennen die wereld en de

samenleving vanuit hun eigen beleving

en ontwikkelingsniveau.

In onze maatschappij zijn er veel

verschillende mensen, met verschil­

lende ideeën en achtergronden en

toch leven we allemaal samen. We zien

overeenkomsten en we zien diversiteit.

Kinderen gaan deel uitmaken van deze

maatschappij en een van onze rollen

is om kinderen daar op voor te berei­

den en de wereld te laten verkennen.

Het samen leven in de groep en het

omgaan met elkaar is een manier om

kinderen deze ervaringen mee te ge­

ven. Wij nemen de kinderen mee naar

buiten om de wereld te leren kennen

“We kijken goed naar wat

de kinderen kunnen en

daar handelen we naar.”

sam

en le

ven

• goede verzorging bieden

• hygiënisch zijn

• gezonde voeding

• rust bieden

• lichamelijke beweging

• veel in de buitenlucht

• plezier maken

• veilige sit

uatie creëren

voor elk kind

• consequent z

ijn

• uitle

ggen

• eerl

ijk zi

jn

• stru

ctuur b

ieden

• int

eres

se to

nen

• hum

or/re

lativ

eren

• zor

gen

voor

elk

aar

• oog

cont

act m

aken

• po

sitie

f kijk

en•

luis

tere

n

• ac

tieve

hou

ding

• aa

nwez

ig z

ijn•

bew

uste

mat

eria

alke

uze

• zo

rgen

voo

r een

vei

lige

om

gevi

ng b

inne

n/bu

iten

• re

gels

/afs

prak

en•

besc

herm

ing

bied

en

• open zijn• in gesprek gaan• oprecht zijn• voordoen

• grenzen stellen• uitleg geven

• in gesprek gaan

• wereld verkennen

belevingswereld

• aansluiten op de

• samen verkennen

• afstemmen thuis/opvang

eigen wereld (thuis)

het meebrengen van

• ruimte bieden voor

dagelijkse activiteiten

• betrekken bij

• samen doen

• in gesprek gaan

• ob

ject

ief l

uist

eren

actie

f lui

ster

en

• ob

ject

ief k

ijken

• in

leve

n in

het

ontw

ikke

lings

nive

au

• ob

ject

ief l

uist

eren

• ob

ject

ief k

ijken

• ob

ject

ief o

mga

an m

et

op

en z

ijn

• afsp

raak

= a

fspra

ak

• zeg

gen

wat

je d

oet

• doe

n w

at je

zegt

• rec

htstr

eeks

aans

prek

en

• kinderen in

contact

brengen m

et dieren

• verzo

rgen van

bomen/planten

• verzorgen van dieren

• aandacht voor milieuzorg

• afstemmen op ontwikke-

lingsfase van het kind

• observeren, respecteren

en erkennen

ontwikkeling

• verantwoordelijkheid

geven• inzicht geven in e�ecten van gedrag• prijzen zelfstandig gedrag• stapje terug doen• vertrouwen geven• tijd geven

• uitnodigen• prikkelen

• grenzen verleggen

• afwachtend zijn

• letterlijke ruimte geven

• afwachtend zijn

• nieuwsgierig zijn

• ruimte geven om

te leren

• objectief kijken

• afwachtend zijn

• positieve benadering

uitdaging biedenruim

te bieden

• maak ruim

te

geschikt voor

pedagogische doelen

ruimte binnen + buiten

gebruiken

kwaliteiten/m

ogelijk-

heden benutten

stimuleren van zelfstandigheid

individuele benadering

respect voor de natuur

eerli

jk zij

nonbe

voor

oord

eeld

zijn

kind

eren

ser

ieus

nem

en

zorg voor lichamelijke en

geestelijke gezondheid

normen en waarden

bijbrengen

in contact brengenmet de buitenwereld

kinderen betrekken bij

dagelijkse gebeurtenissen

oog hebben voor de relatie

kind-groep en groep-kind

zorg

voo

r een

veili

ge o

mge

vingduideli

jkheid

bieden

zorg

voo

r goe

de sf

eer

buitenwereld binnenhalen

groepsbelang en

individueel belang • schakelen tussen

pedagogisch handelen

• groepjes inzetten bij• interactie stim

uleren

veiligheid en geborgenheid ruimte voor ont

wik

kelin

g

respect

• kinderen vrij laten in

en wensen van het kind • afstemmen op behoeften

kind

gedrag

houding

visie

sam

en le

ven

veiligheid en geborgenheid ruimte voor ont

wik

kelin

g

respect

kind

gedrag

houding

visie

en we halen de wereld naar binnen in

onze kindercentra.

We praten over overeenkomsten, maar

ook over verschillen en gaan daar res­

pectvol mee om. Immers, een van onze

andere waarden is respect. De ouders,

kinderen en bezoekers aan onze

kindercentra brengen elk hun eigen

wereld binnen en laten ons dat ervaren

door wat zij vertellen, wat zij laten

zien en wat zij ons laten meemaken.

Kinderen doen dit door hun verhalen

van thuis, maar ook door de dingen die

zij meenemen. Door uitleg te geven,

vóór te doen, open te zijn en met

kinderen in gesprek te gaan, leren we

hen hoe we met elkaar omgaan en

zorg dragen voor elkaar. En natuurlijk is

hiervoor veel en zorgvuldig contact en

overleg met ouders van groot belang.

Want opvoeden doen we samen.

“ We betrekken kinderen eigenlijk

altijd bij alles wat er gebeurt gedu­

rende de dag. Tafel dekken, melk

halen, de afwas doen. We praten

over wat we eten en wat kinderen

thuis eten. Of we hebben het over

wat kinderen in het weekeinde

hebben gedaan.”

(Pedagogisch medewerker

kinderdagopvang verticale groep)

12 Junis - De cirkel rond

Ruimte voor ontwikkelingDe behoefte om te ontwikkelen en te

groeien zit in ieder mens. Kinderen zijn

nieuwsgierig en ontdekken door die

nieuwsgierigheid de wereld om hen

heen. Het is onze taak om kinderen te

blijven prikkelen in die belangstelling

zodat zij opgroeien tot nieuwsgierige

en op ontwikkeling gerichte volwas­

senen. Wij bieden kinderen uitdaging

door hen uit te nodigen, materiaal

aan te bieden, grenzen te verleggen

of door juist afstand te nemen en af

te wachten. We richten de binnen­ en

buitenruimten zo in dat kinderen iets

te ontdekken hebben.

Kinderen ontwikkelen zich op verschil­

lende gebieden, zij hebben immers veel

verschillende talenten. We denken dan

bijvoorbeeld aan het leren omgaan met

elkaar, het ontwikkelen van beeldende

en expressieve talenten, de lichamelijke

ontwikkeling en dat zijn er nog maar

een paar. Om te zorgen dat we alle

ontwikkelingsgebieden voldoende aan­

dacht geven werken we onder andere

met Z’evenZien.

Junis - De cirkel rond 13

“ Wanneer kinderen ruzie maken,

kijk ik eerst of ze het zelf op kunnen

lossen. Pas wanneer ik merk dat

dat niet lukt spring ik in. Ik zal niet

met een oplossing komen. Ik stel

hen vragen over wat er aan de hand

is en wat ze eraan zouden kunnen

doen. Kinderen kunnen het vaak

heel goed zelf oplossen. Ook dat is

ruimte bieden aan kinderen.”

(Gastouder)

Z’evenZien is ontwikkeld door Junis

Kinderopvang. Het is een manier om

naar kinderen te kijken, ontwikkelkansen

te creëren, ontwikkelprikkels te geven en

de omgeving zo in te richten dat kinde­

ren worden uit gedaagd en uitgenodigd.

We stimuleren de zelfstandigheid door

kinderen die verantwoordelijkheid te

geven die bij hun ontwikkelingsniveau

past en door zelfstandigheid te belonen.

sam

en le

ven

• goede verzorging bieden

• hygiënisch zijn

• gezonde voeding

• rust b

ieden

• lichamelijke

beweging

• veel in

de buitenlucht

• plezie

r maken

• veilig

e situatie

creëren

voor e

lk kin

d

• cons

eque

nt zi

jn

• uitl

egge

n

• eer

lijk zi

jn

• stru

ctuu

r bie

den

• in

tere

sse

tone

n

• hu

mor

/rela

tiver

en

• zo

rgen

voo

r elk

aar

• oo

gcon

tact

mak

en•

posi

tief k

ijken

• lu

iste

ren

• ac

tieve

hou

ding

• aa

nwez

ig z

ijn

• be

wus

te m

ater

iaal

keuz

e•

zorg

en v

oor

een

veili

ge o

mge

ving

bin

nen/

buite

n•

rege

ls/a

fspr

aken

• be

sche

rmin

g bi

eden

• open zijn• in gesprek gaan• oprecht zijn• voordoen• grenzen stellen• uitleg geven

• in gesprek gaan• wereld verkennen

belevingswereld

• aansluiten op de

• samen verkennen

• afstemmen thuis/opvang

eigen wereld (thuis)

het meebrengen van

• ruimte bieden voor

dagelijkse activiteiten

• betrekken bij

• samen doen

• in gesprek gaan

• ob

ject

ief l

uist

eren

actie

f lui

ster

en

• ob

ject

ief k

ijken

• in

leve

n in

het

on

twik

kelin

gsni

veau

• ob

ject

ief l

uist

eren

• ob

ject

ief k

ijken

• ob

ject

ief o

mga

an m

et

open

zijn

• af

spra

ak =

afs

praa

k

• ze

ggen

wat

je d

oet

• doe

n w

at je

zeg

t

• rec

htst

reek

s aan

spre

ken

• kin

dere

n in

cont

act

bre

ngen m

et di

eren

• ver

zorg

en va

n

bom

en/plan

ten

• verzo

rgen van dieren

• aan

dacht v

oor milie

uzorg

• afstemmen op ontwikke-

lingsfase van het kind

• observeren, respecteren

en erkennen

ontwikkeling

• verantwoordelijkheid

geven• inzicht geven in e�ecten

van gedrag

• prijzen zelfstandig gedrag

• stapje terug doen• vertrouwen geven• tijd geven

• uitnodigen• prikkelen• grenzen verleggen• afwachtend zijn

• letterlijke ruimte geven

• afwachtend zijn

• nieuwsgierig zijn

• ruimte geven om te leren

• objectief kijken

• afwachtend zijn

• positieve benadering

uitdaging bieden

ruimte bieden

• maak ruim

te

geschikt voor

pedagogische doelen

ruimte binnen + buiten

gebruiken

kwaliteiten/m

ogelijk-

heden benutten

stimuleren van

zelfstandigheid

individuele benaderingrespec

t voor d

e natu

ur

eerli

jk z

ijn

onbe

voor

oord

eeld

zijn

kind

eren

ser

ieus

nem

en

zorg voor lichamelijke en

geestelijk

e gezondheid

normen en waarden

bijbrengen

in contact brengenmet de buitenwereld

kinderen betrekken bij

dagelijkse gebeurtenissen

oog hebben voor de relatie

kind-groep en groep-kind

zorg

voo

r ee

nve

ilige

om

gevi

ng

duid

elijk

heid

bie

den

zorg

voo

r goe

de s

feer

buitenwereld binnenhalen

groepsbelang en

individueel belang

• schakelen tussen

pedagogisch handelen

• groepjes inzetten bij

• interactie stimuleren

veiligheid en geborgenheid ruimte voor ont

wik

kelin

g

respect

• kinderen vrij laten in

en wensen van het kind

• afstemmen op behoeften

kind

gedrag

houding

visie

sam

en le

ven

veiligheid en geborgenheid ruimte voor ont

wik

kelin

g

respect

kind

gedrag

houding

visie

14 Junis - De cirkel rond

“ Elke dag weer gezellig, aan tafel met de kinderen. Natuurlijk eten we

niet alleen, maar zien we juist allerlei mogelijkheden om kinderen zich

spelenderwijs te laten ontwikkelen. Wie dekt de tafel? Wie zijn er alle­

maal? Hoeveel borden moeten dan op tafel? Samen tafel dekken, wat

zetten we allemaal op tafel? He, dat is lekker, dat hebben we nog niet

eerder op brood gehad, wie lust er radijs? Bij uitstek een moment om van

te genieten en veel te verkennen.”

(Pedagogisch medewerker kinderdagopvang, verticale groep)

“ Naarmate kinderen ouder worden krijgen ze meer ruimte. Er zijn hier

binnen en buiten genoeg plaatsen waar de kinderen zelfstandig kunnen

spelen. Waar nodig houden we toezicht. Hoeveel ruimte een kind krijgt

is verschillend, dat hangt af van het kind en de afspraken die we hierover

met de ouders en het kind maken. Het is vooral belangrijk veel en goed

uit te leggen waarom iets wel of niet kan.”

(Pedagogisch medewerker buitenschoolse opvang)

Kinderen krijgen de tijd om dingen zelf

te proberen, want leren doe je door

te doen. Door kinderen vertrouwen te

geven, groeit hun zelfvertrouwen.

Hier raken we natuurlijk ook de belang­

rijke waarde: veiligheid en geborgen­

heid. Kinderen die op ontdekking gaan

moeten zich emotioneel veilig en

geborgen voelen, sterker nog, anders

gaan ze niet. De lichamelijke veilig­

heid borgen we door goed materiaal,

goede afspraken en regels voor de

omgang met de wereld om hen heen.

Dat wil niet zeggen dat een kind nooit

zal vallen, geen blauwe plek krijgt of

een schaafwond op de knie. Vallen

en opstaan horen bij ontwikkeling en

groter worden. Hoe moet een kind

anders leren om met de wereld om

zich heen om te gaan?

RespectIeder mens, dus ook ieder kind, kent

zijn eigen eigenheid. We schreven het

al eerder, ieder kind is uniek in zijn

ontwikkeling. Dat betekent dat we

kinderen die benadering geven die

bij ieder persoonlijk past. We probe­

ren zo objectief mogelijk te kijken,

te luisteren en in te gaan op wat de

Junis - De cirkel rond 15

“ Laatst zijn we naar buiten gegaan

om slakken te zoeken. We hebben

ze heel goed samen bekeken.

Ik had een glazen plaat en daar

hebben we de slakken voorzichtig

opgezet om goed te kunnen zien

hoe ze zich voortbewegen. De

kinderen waren helemaal in de

ban van de slakken, ze vonden het

prachtig! Daarna hebben we ze

weer teruggezet op de bladeren,

onder de struikjes waar ze hun

voedsel kunnen vinden.”

(Gastouder)

kinderen aangeven. Hierdoor nemen

we ieder kind serieus en benaderen

we ieder kind respectvol.

We zijn eerlijk en zorgvuldig naar de

kin deren toe, we verplaatsen ons zo

goed mogelijk in de belevingswereld

van het kind en spelen daarop in.

Hierbij is het ontwikkelingsniveau van

de kinderen het uitgangspunt.

Kinderen hebben veel mogelijkheden

en competenties. Met Z’evenZien kijken

wij als het ware door verschillende brillen

16 Junis - De cirkel rond

“ Tijdens het gesprek waarin we nader met elkaar ken­

nismaken vragen we de ouders hoe het thuis met de

baby gaat. We willen natuurlijk weten wat de baby

drinkt, maar ook heel belangrijk is de gewoonten van

de baby te leren kennen. Hoe brengen de ouders het

kind naar bed? Welk muziekje wordt gespeeld of welk

liedje wordt er gezongen? Is het donker of juist licht in

het kamertje? Wat vindt uw baby prettig, kortom, we

blijven vragen. Zo kunnen we ervoor zorgen dat we de

baby zo goed mogelijk ontvangen; zo gaan we respect­

vol om met de baby en natuurlijk ook met de ouders.”

(Pedagogisch medewerker kinderdagopvang babygroep)

naar kinderen, zien en creëren ontwik­

kelkansen en geven ontwikkelprikkels

op ieders eigen ontwikkelingsniveau.

Hierin erkennen we ieder kind en zijn of

haar mogelijkheden.

Ook alles wat leeft benaderen we

met respect en we zijn daarin een

voorbeeld voor de kinderen. Dat doen

we in de groep waarin we kinderen

leren elkaar te respecteren en zorg

voor elkaar te hebben. De groep heeft

daarom een belangrijke rol in onze

opvoeding. We brengen daarnaast

kinderen op een respectvolle manier

in aanraking met de wereld om hen

heen; de natuur, de leefomgeving.

We hebben aandacht en zorg voor het

milieu en we beschouwen de natuur

als een onuitputtelijke bron om crea­

tiviteit te stimuleren en al doende de

wereld te ontdekken. sa

men leven

• goede verzorging bieden• hygiënisch zijn• gezonde voeding• rust bieden• lichamelijke beweging• veel in de buitenlucht• plezier maken

• veilige situatie creëren voor elk kind

• consequent zijn

• uitleggen

• eerlijk zijn

• structuur bieden

• interesse tonen

• humor/relativeren

• zorgen voor elkaar

• oogcontact m

aken

• positi

ef kijken

• luiste

ren

• actie

ve houding

• aan

wezig zi

jn

• bew

uste

mat

eriaa

lkeuz

e

• zor

gen

voor

een

veilig

e

om

gevin

g bi

nnen

/bui

ten

• reg

els/a

fspra

ken

• bes

cher

min

g bi

eden

• open zijn

• in gesprek gaan

• oprecht zijn

• voordoen

• grenzen stellen

• uitleg geven

• in gesprek gaan

• wereld verkennen

belevingswereld

• aansluiten op de

• samen verkennen

• afstemm

en thuis/opvang

eigen wereld (thuis)

het meebrengen van

• ruimte bieden voor

dagelijkse activiteiten• betrekken bij• sam

en doen• in gesprek gaan

• obj

ectie

f lui

ster

en

• ac

tief l

uist

eren

• ob

ject

ief k

ijken

• i

nlev

en in

het

on

twikk

elin

gsni

veau

• objec

tief lu

ister

en

• objec

tief k

ijken

• objecti

ef omgaa

n met

open zi

jn

• afspraak = afspraak

• zeggen wat je doet

• doen wat je zegt

• rechtstreeks aanspreken

• kinderen in contact

brengen met dieren

• verzorgen van

bomen/planten• verzorgen van dieren • aandacht voor milieuzorg

• afstemmen op ontwikke- lingsfase van het kind• observeren, respecteren en erkennen

ontwikkeling

• verantwoordelijkheid

geven• inzicht geven in e�ecten

van gedrag

• prijzen zelfstandig gedrag

• stapje terug doen

• vertrouwen geven

• tijd geven• uitnodigen

• prikkelen

• grenzen verleggen

• afwachtend zijn

• letterlijke ruimte geven

• afwachtend zijn

• nieuwsgierig zijn

• ruimte geven om

te leren

• objectief kijken• afw

achtend zijn• positieve benadering

uitdaging bieden

ruimte bieden

• maak ruim

te geschikt voor

pedagogische doelen

ruimte binnen + buiten

gebruiken

kwaliteiten/m

ogelijk-heden benutten

stimuleren van

zelfstandigheid

individuele benadering

respect voor de natuur

eerlijk zijn

onbevooro

ordee

ld zijn

kind

eren

ser

ieus

nem

en

zorg voor lichamelijke en geestelijke gezondheid

normen en waardenbijbrengen

in contact brengen

met de buitenwereldkinderen betrekken bij

dagelijkse gebeurtenissen

oog hebben voor de relatie kind-groep en groep-kind

zorg

voor

een

veilig

e om

gevin

g

duidelijkheid bieden

zorg voor goede sfe

er

buitenwereld binnenhalen

groepsbelang enindividueel belang

• schakelen tussen

pedagogisch handelen

• groepjes inzetten bij

• interactie stimuleren

veiligheid en geborgenheid ruimte voor ontwikkelin

g

respect

• kinderen vrij laten in en wensen van het kind

• afstemmen op behoeften

kind

gedraghoudingvisie

sa

men leven

veiligheid en geborgenheid

ruimte voor ontwikkelin

g

respect

kind

gedraghoudingvisie

Junis - De cirkel rond 17

Maar opvoeden is niet gemakkelijk,

opvoeden is zoeken naar de balans.

Iedere opvoeder weet dat we regel­

matig voor keuzes staan, dat het niet

zo eenduidig is als het lijkt.

We beschrijven hier een paar dilem­

ma’s die we regelmatig tegenkomen,

maar er zijn er natuurlijk veel meer.

We willen veiligheid voor kinderen.

We willen ook dat kinderen ontdekken

en de wereld om hen heen verkennen.

Maar kinderen kunnen

Kinderen kunnen kiezen

Opvoeden is balancerenHet lijkt zo eenvoudig. We hebben onze kernwaarden beschreven, in de cirkel staat vervolgens

welke houding daarbij hoort en wat we dan zouden moeten doen.

alleen leren door te doen. Dus moeten

zij kunnen experimenteren, fouten

maken en uitproberen. Kinderen moeten

letterlijk en figuurlijk hun neus leren

stoten. Dat betekent dat we kleine en

ingecalculeerde risico’s moeten nemen.

Een ander dilemma is het aanbieden

van structuur en ritme, tegenover de

flexibiliteit en het onverwachte.

Ook dat is een vorm van ruimte bieden.

Dat betekent dat we in de praktijk een

helder dagritme hebben, maar dat

18 Junis - De cirkel rond

we spontane invallen om eens lekker

buiten te gaan picknicken natuurlijk wel

uitvoeren. En dan zitten we opeens op

een groot kleed in het gras in plaats van

binnen aan tafel.

Aandacht voor de groep versus indivi­

duele aandacht kan ook voor een

dilemma zorgen. Iedereen zit gezellig

aan tafel om te eten en de pedagogisch

medewerker zorgt voor genoeglijke

tafelgesprekken. Een van de kinderen

vraagt individuele aandacht, die wil

helemaal niet aan tafel zitten. Hoe gaat

de medewerker daarmee om?

Rust is een belangrijke voorwaarde voor

groei en ontwikkeling, maar prikkeling

ook. Hoe vinden we hier de balans?

Het ene moment zal de medewer­

ker voor het ene kiezen, het andere

moment voor het andere. Daarvoor

Junis - De cirkel rond 19

kijkt ze goed naar de kinderen,

observeert en maakt bewust keuzes.

De ene dag misschien een andere

keuze dan op een andere dag, dat

hangt van de situatie af. Wij denken

dat we geen blauwdruk kunnen geven

voor onze opvoeding, maar onze cirkel

biedt de mogelijkheid om hierover met

ouders en collega’s in gesprek te gaan

en onze keuzes te onderbouwen.

Kortom opvoeden is balanceren en

onze pedagogisch medewerkers zijn

evenwichtskunstenaars.

“Bij ons op de locatie hebben we met regelmaat een vergadering die door

een van de kinderen wordt voorgezeten. De kinderen leren hier niet alleen

veel van, maar wij kunnen hen zo ook laten merken dat wij hun inbreng

heel serieus nemen. Vooral oudere BSO­kinderen kunnen zich inmiddels

zo goed uitdrukken en eigen ideeën en gevoelens verwoorden, dat we met

hen dit overleg voeren om zo te kijken waar hun belangstelling ligt. Door

kinderparticipatie laten we zien dat we respectvol omgaan met de kinderen

en hebben kinderen invloed op de dagelijkse gang van zaken. We hebben

op deze manier al veel goede ideeën van hen gekregen.”

(Clustercoördinator)

20 Junis - De cirkel rond

De cirkel in de praktijkPedagogisch medewerker Thomas

gaat met de kinderen naar buiten,

het waait hard, het is herfst. Vanuit

de waarde respect, maakt Thomas de

keuze dat hij de kinderen de herfst wil

laten ervaren. Het waait, de bladeren

vliegen door de lucht. ‘Kijk eens, daar’

Jayden ziet een kever op een blad dat

op de grond ligt. ‘Bah’ roept een van

de anderen, ‘wat eng!’ Voorzichtig

pakt Thomas het blad op. ‘Kijk eens,

zijn schild is heel donkerblauw en

kijk eens hoeveel poten heeft hij?’

Thomas heeft meteen de aandacht

“We betrekken

kinderen

altijd bij alles

wat er gebeurt.

Tafel dekken,

afwas doen.”

Pedago-gische cirkel Junis

van de kinderen gevangen, als je goed

kijkt dan is zo’n kever eigenlijk hele­

maal niet eng. Zonder te oordelen laat

Thomas de kinderen dit aspect van de

natuur verkennen.

Kijken we nu naar de cirkel dan zien

we dat Thomas de keuze maakt voor

de waarde ‘respect’. Uit zijn houding

spreekt respect voor de natuur en

onbevooroordeeld zijn. Zijn handelen,

dus wat hij doet, is: kinderen in con­

tact brengen met de natuur, objectief

luisteren en open zijn.

Junis - De cirkel rond 21

De waarden gelden voor ons allemaalOnze pedagogische cirkel is niet alleen ontwikkeld voor onze manier van

omgaan met de kinderen. Deze cirkel geldt ook voor onszelf. Hoe kunnen we

anders een voorbeeld voor de kinderen zijn?

sam

en le

ven

• goede verzorging bieden

• hygiënisch zijn

• gezonde voeding

• rust bieden

• lichamelijke beweging

• veel in de buitenlucht

• plezier maken

• veilige situatie creëren

voor elk kind

• consequent zijn

• uitle

ggen

• eerlij

k zijn

• stru

ctuur b

ieden

• int

eres

se to

nen

• hum

or/re

lative

ren

• zor

gen

voor

elka

ar

• oog

cont

act m

aken

• pos

itief

kijk

en• l

uist

eren

• ac

tieve

hou

ding

• aa

nwez

ig z

ijn•

bew

uste

mat

eria

alke

uze

• zo

rgen

voo

r een

vei

lige

om

gevi

ng b

inne

n/bu

iten

• re

gels

/afs

prak

en•

besc

herm

ing

bied

en

• open zijn• in gesprek gaan

• oprecht zijn• voordoen

• grenzen stellen

• uitleg geven

• in gesprek gaan

• wereld verkennen

belevingswereld

• aansluiten op de

• samen verkennen

• afstemmen thuis/opvang

eigen wereld (thuis)

het meebrengen van

• ruimte bieden voor

dagelijkse activiteiten

• betrekken bij

• samen doen

• in gesprek gaan

• ob

ject

ief l

uist

eren

• ac

tief l

uist

eren

obje

ctie

f kijk

en

• in

leve

n in

het

ontw

ikke

lings

nive

au

• ob

ject

ief l

uist

eren

• ob

ject

ief k

ijken

• ob

ject

ief o

mga

an m

et

op

en z

ijn

• afsp

raak

= a

fspra

ak

• zeg

gen

wat

je d

oet

• doen

wat

je ze

gt

• rec

htstre

eks a

ansp

reke

n

• kinderen in

contact

brengen m

et dieren

• verzorgen van

bomen/planten

• verzorgen van dieren

• aandacht voor milieuzorg

• afstemmen op ontwikke-

lingsfase van het kind

• observeren, respecteren

en erkennen

ontwikkeling

• verantwoordelijkheid geven• inzicht geven in e�ecten van gedrag• prijzen zelfstandig gedrag

• stapje terug doen• vertrouwen geven

• tijd geven

• uitnodigen• prikkelen

• grenzen verleggen

• afwachtend zijn

• letterlijke ruimte geven

• afwachtend zijn

• nieuwsgierig zijn

• ruimte geven om

te leren

• objectief kijken

• afwachtend zijn

• positieve benadering

uitdaging biedenruimte bieden

• maak ruim

te

geschikt voor

pedagogische doelenruim

te binnen + buiten

gebruiken

kwaliteiten/m

ogelijk-

heden benutten

stimuleren van zelfstandigheid

individuele benadering

respect voor de natuureerli

jk zij

nonbe

voor

oord

eeld

zijn

kind

eren

ser

ieus

nem

en

zorg voor lichamelijke en

geestelijke gezondheid

normen en waardenbijbrengen

in contact brengenmet de buitenwereld

kinderen betrekken bij

dagelijkse gebeurtenissen

oog hebben voor de relatie

kind-groep en groep-kind

zorg

voo

r een

veili

ge o

mge

ving

duidelijkheid bieden

zorg

voo

r goe

de sf

eer

buitenwereld binnenhalen groepsbelang en

individueel belang • schakelen tussen

pedagogisch handelen• groepjes inzetten bij

• interactie stimuleren

veiligheid en geborgenheid ruimte voor o

ntwik

kelin

g

respect • kinderen vrij laten in

en wensen van het kind • afstemmen op behoeften

kind

gedrag

houding

visie

sam

en le

ven

• goede verzorging bieden

• hygiënisch zijn

• gezonde voeding

• rust bieden

• lichamelijke beweging

• veel in de buitenlucht

• plezier maken

• veilige situatie creëren

voor elk kind

• consequent zijn

• uitle

ggen

• eerlij

k zijn

• stru

ctuur b

ieden

• int

eres

se to

nen

• hum

or/re

lative

ren

• zor

gen

voor

elka

ar

• oog

cont

act m

aken

• pos

itief

kijk

en• l

uist

eren

• ac

tieve

hou

ding

• aa

nwez

ig z

ijn•

bew

uste

mat

eria

alke

uze

• zo

rgen

voo

r een

vei

lige

om

gevi

ng b

inne

n/bu

iten

• re

gels

/afs

prak

en•

besc

herm

ing

bied

en

• open zijn• in gesprek gaan

• oprecht zijn• voordoen

• grenzen stellen

• uitleg geven

• in gesprek gaan

• wereld verkennen

belevingswereld

• aansluiten op de

• samen verkennen

• afstemmen thuis/opvang

eigen wereld (thuis)

het meebrengen van

• ruimte bieden voor

dagelijkse activiteiten

• betrekken bij

• samen doen

• in gesprek gaan

• ob

ject

ief l

uist

eren

• ac

tief l

uist

eren

obje

ctie

f kijk

en

• in

leve

n in

het

ontw

ikke

lings

nive

au

• ob

ject

ief l

uist

eren

• ob

ject

ief k

ijken

• ob

ject

ief o

mga

an m

et

op

en z

ijn

• afsp

raak

= a

fspra

ak

• zeg

gen

wat

je d

oet

• doen

wat

je ze

gt

• rec

htstre

eks a

ansp

reke

n

• kinderen in

contact

brengen m

et dieren

• verzorgen van

bomen/planten

• verzorgen van dieren

• aandacht voor milieuzorg

• afstemmen op ontwikke-

lingsfase van het kind

• observeren, respecteren

en erkennen

ontwikkeling

• verantwoordelijkheid geven• inzicht geven in e�ecten van gedrag• prijzen zelfstandig gedrag

• stapje terug doen• vertrouwen geven

• tijd geven

• uitnodigen• prikkelen

• grenzen verleggen

• afwachtend zijn

• letterlijke ruimte geven

• afwachtend zijn

• nieuwsgierig zijn

• ruimte geven om

te leren

• objectief kijken

• afwachtend zijn

• positieve benadering

uitdaging biedenruimte bieden

• maak ruim

te

geschikt voor

pedagogische doelenruim

te binnen + buiten

gebruiken

kwaliteiten/m

ogelijk-

heden benutten

stimuleren van zelfstandigheid

individuele benadering

respect voor de natuureerli

jk zij

nonbe

voor

oord

eeld

zijn

kind

eren

ser

ieus

nem

en

zorg voor lichamelijke en

geestelijke gezondheid

normen en waardenbijbrengen

in contact brengenmet de buitenwereld

kinderen betrekken bij

dagelijkse gebeurtenissen

oog hebben voor de relatie

kind-groep en groep-kind

zorg

voo

r een

veili

ge o

mge

ving

duidelijkheid bieden

zorg

voo

r goe

de sf

eer

buitenwereld binnenhalen

groepsbelang en

individueel belang • schakelen tussen

pedagogisch handelen• groepjes inzetten bij

• interactie stimuleren

veiligheid en geborgenheid ruimte voor o

ntwik

kelin

g

respect • kinderen vrij laten in

en wensen van het kind • afstemmen op behoeften

kind

gedrag

houding

visie

22 Junis - De cirkel rond

“Het contact met de pedagogisch medewerkers is

een wisselwerking. Als er bijzonderheden zijn dan

vertellen we dat en de medewerkers vragen er ook

altijd naar. Dat geldt ook andersom, voor alles wat er

op het dagverblijf gebeurt. Een goed contact over en

weer heeft een positief effect op de kinderen. Door

informatie over thuis te geven bieden we ze de mo­

gelijkheid om mee te leven met ons kind. Dit maakt

de overgang van thuis naar het dagverblijf kleiner.”

(Ouder kinderdagopvang)

“ De pedagogisch medewerkers, Sara onze dochter

en wij hebben laatst een heel gesprek gehad over

de zelfstandigheid van Sara. Ze is dan wel al negen,

maar wij vinden het toch wel heel spannend om

haar alleen van school naar de BSO te laten gaan.

Sara wil dat wel graag, want haar vriendinnen gaan

ook. We hebben het erover gehad wat het voor Sara

zou betekenen wanneer ze dat alleen zou mogen

en welke afspraken we dan zouden moeten maken.

Het was een goed gesprek, wij denken er op dit

moment over na en komen er volgende week op

terug. Soms denk ik dat wij het nog spannender

vinden dan Sarah zelf, zij is tenslotte onze oudste.”

(Ouder buitenschoolse opvang)

“ Het contact tussen ons en de gastouder verloopt

prima. Toen we in gesprek gingen over wat we

zochten in een gastouder bleek al snel dat we veel

dezelfde ideeën hadden. De gastouder houdt ons

goed op de hoogte door de belevenissen van de

dag op te schrijven in een soort dagboek. Ze vertelt

aan het einde van de dag wat ze heeft gedaan en

waarom. We kunnen ons daar goed in vinden. Het

gaat goed met onze zoon in het gastgezin. Hij is als

vanzelf opgenomen in hun gezinsleven.”

(Ouder gastouderopvang)

Wat kunnen ouders van ons verwachten?Door onze waarden na te leven en

duidelijk te zijn in wat we doen en

waarom we dat doen, gaan we ervan

uit dat ouders weten wat ze van ons

kunnen verwachten. Hierdoor kunnen

we de vertrouwensband opbouwen die

noodzakelijk is om voor hun kinderen

te mogen zorgen. Immers de ouders

vertrouwen ons het meest kostbare dat

zij hebben toe. Ouders kunnen ervan

op aan dat wij doen wat we zeggen, dat

we respectvol met hun kinderen en hen

omgaan en dat ouders de ruimte heb­

ben om aan te geven wat zij belangrijk

vinden in de opvang van hun kinderen.

Hoe de contacten met de ouders

verlopen is uiteraard ook afhankelijk

van de wensen van de ouders.

Wat betekenen de waarden voor de medewerkers?De persoonlijke waarden van onze

medewerkers en de kernwaarden van

Junis Kinderopvang liggen over het

algemeen dicht bij elkaar. Maar op

onderdelen zullen er altijd verschillen

zijn. Iedereen is immers anders opge­

voed en heeft een andere achtergrond.

Toch verwachten we van de medewer­

kers dat zij werken volgens onze kern­

waarden, volgens onze pedago gische

cirkel. Kinderen leren door imiteren en

de omgang en samen werking tussen

Junis - De cirkel rond 23

“ Bij onze werkbesprekingen pakken we er steeds de cirkel bij. Niet alleen als we

de kinderen bespreken, maar ook als het gaat over bijvoorbeeld de onderlinge

samenwerking en communicatie. Vanuit onze visie spreken we elkaar recht­

streeks aan als er iets is wat je niet prettig vindt van de ander. Als dit moeilijk

of lastig is dan kunnen we dit aan de hand van de cirkel bespreekbaar maken.

Iedere pedagogisch medewerker heeft zo haar kwaliteiten. De een is creatief

en heel flexibel, terwijl de ander heel gestructureerd en precies is. Die verschil­

len kunnen onbedoeld soms storend zijn, maar door de cirkel maken we ze

bespreekbaar en kunnen we van elkaar leren.”

(Clustermanager)

pedagogisch medewerkers onderling,

en de omgang van gastouders met

andere volwassenen, dienen als belang­

rijke voorbeelden.

In onze organisatie komen onze waarden

helder en duidelijk naar voren.

Wij hechten veel belang aan ont­

wikkeling. Een leven lang leren is ons

motto. We leren van elkaar door in

gesprek met elkaar te zijn, elkaar een

figuurlijke spiegel voor te houden en de

dialoog aan te gaan. We doen mee aan

opleiding en training om ons voort­

durend te blijven bekwamen. We zijn

open en eerlijk naar elkaar toe op een

respectvolle wijze. Er is ruimte voor

eigenheid en de diverse mogelijkheden

en kwaliteiten van medewerkers wor­

den zo goed mogelijk benut.

We werken vanuit de verantwoordelijkhe­

den zoals die voortvloeien uit de kindvisie.

We weten welke houding passend is en

hoe te handelen op basis van die hou­

ding. De cirkel helpt ons de vertaalslag

van theorie naar praktijk te maken.

Servicebureau

Gebouw Rijnstaete Prins Bernhardlaan 16P 2405 VT Alphen aan den Rijn

Correspondentie

Postbus 499 2400 AL Alphen aan den Rijn

Telefoon: 0172 ­ 42 48 24 E­mail: [email protected]