De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

16
Tweemaandelijks magazine van Muziekcentrum De Bijloke Gent Seizoen 2013-2014 / Nr 13 JANUARI - FEBRUARI Verschijnt 5 x per jaar Afgiftekantoor: Gent X Erkenningsnummer: P608171 WWW.DEBIJLOKE.BE TOMASZ STANKO & NEW YORK QUARTET DE VELE GEZICHTEN VAN DE JOODSE DIASPORA BERIO’S ANDERE STEMMEN Magazine

description

 

Transcript of De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

Page 1: De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

Tweemaandelijks magazine van Muziekcentrum De Bijloke GentSeizoen 2013-2014 / Nr 13

JANUARI - FEBRUARI

Verschijnt 5 x per jaarAfgiftekantoor: Gent XErkenningsnummer: P608171

WWW.DEBIJLOKE.BE

TOMASZ STANKO& NEW YORK QUARTET

DE VELE GEZICHTEN VAN DE JOODSE

DIASPORA

BERIO’S ANDERE STEMMEN

Magazine

Page 2: De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

AGENDA

LEGENDE ZALENMIRY MIRYZAAL, CONSERVATORIUM | SCHOOL OF ARTS GENT, HOOGPOORT 64, 9000 GENTCZ CONCERTZAAL DE BIJLOKE, J. KLUYSKENSSTRAAT 2, 9000 GENTKH KRAAKHUIS DE BIJLOKE, J. KLUYSKENSSTRAAT 2, 9000 GENTHA HANDELSBEURS, KOUTER 29, 9000 GENT

JANUARI 2014

FEBRUARI 2014

TICKETS & INFOwww.debijloke.beBespreekbureau: J. Kluyskensstraat 2, 9000 Gent 09 269 92 92 Di tot vr: 10:00-17:00 (doorlopend) Zat: 13:00-17:00

Bijloke Bistro:wo-vr 11:30-22:00 (doorlopend)za 17:30-22:00 - zo 11:30-17:00Bij concerten: 2 uur voor en na het concertwww.bijlokebistro.be

DO 9 20:00 MIRY EMMANUELLE BERTRAND & PASCAL AMOYEL BORODIN, SJOSTAKOVITSJ, ALKAN, BRAHMS

ZA 11 20:00 CZ SYMFONIEORKEST VLAANDEREN LINDBERG, BARTÓK, BRAHMS

VR 17 20:00 KH MUSTAFA DOGAN DIKMEN & AKIS ENSEMBLE MUZIEK VAN TURKSE MINDERHEDEN

ZA 18 20:00 CZ HESPÈRION XXI JOODSE, ARMEENSE EN TURKSE MUZIEK UIT HET 18DE-EEUWSE ISTANBUL | UITVERKOCHT

ZO 19 15:00 CZ BELGISCHE KAMERFILHARMONIE NIEUWJAARSCONCERT STAD GENT

DO 23 20:00 KH PROFETI DELLA QUINTA MADRIGALEN EN HEBREEUWSE GEBEDEN VAN SALOMONE ROSSI

VR 24 20:15 HA CHIAROSCURO QUARTET MOZART, HAYDN, BEETHOVEN

ZO 26 16:00 CZ DEFILHARMONIE, ROBBY CLEIREN & STEFAAN DEGAND (ACTEURS)

KIDCONCERT | DE FLADDERMUIS (6+) / MET INLEIDENDE WORKSHOP VAN 13:00 TOT 15:00

WO 29 20:00 KH ANTIDUO & CHAMBERTONES JAZZ

VR 31 20:00 MIRY LOS MÚSICOS DE SU ALTEZA VALLS, TORRES, SAN JUAN, DURÓN, LITERES, NEBRA

WO 5 20:00 CZ STANKO & NEW YORK QUARTET JAZZ - OPGELET! DIT CONCERT WORDT VERPLAATST NAAR WO 12 MAART 2014.

DO 6 20:00 MIRY QUARTETTO PROMETEO WOLF, SCHUBERT

VR 7 20:00 CZ REVUE BLANCHE BERIO

DO 13 14:00 KH YU-CHIEN TSENG & YURY MARTYNOV FRANCK, DEBUSSY, RAVEL

DO 13 20:00 MIRY ENSEMBLE RESONANZ & JEAN-GUIHEN QUEYRAS

SCHREKER, SAUNDERS, RIHM, BERG

VR 14 20:00 CZ RENÉ JACOBS & AKADEMIE FÜR ALTE MUSIK BERLIN

MOZART, HAYDN | UITVERKOCHT

ZA 15 20:00 CZ SYMFONIEORKEST VLAANDEREN SCHUBERT, KORNGOLD, STRAUSS

DO 20 20:00 KH JERUSALEM CANTORS CONSORT JOODSE TRADITIES IN EEN ISLAMITISCHE OMGEVING

VR 21 20:00 CZ LA MAIN HARMONIQUE WILLAERT, DE RORE, MARKÉAS

ZA 22 20:00 KH ARTVARK SAXOPHONE QUARTET FEAT. CLARON MCFADDEN

JAZZ

Page 3: De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

MUZIEK ALS STEUNZOOLPHILIPPE VAN CAUTEREN, ARTISTIEK DIRECTEUR S.M.A.K.

Ik moet negen jaar oud geweest zijn toen ik van mijn vader een plaat kreeg : een opname van Pétrouchka van Igor Stravinski, uitgegeven bij Deutsche Grammophon. Misschien had ik stiekem liever de plaat Love Gun van Kiss of het album Shpritsz van Herman Brood gekregen. Maar de enige manier dat ik me iets kon voorstellen bij de muzikale exploten van de rockhelden, was via de beschrijvingen door een klasgenoot van het programma Avro’s TopPop.

De dag na de uitzending kon ik ‘s morgens op school niet snel genoeg de verhalen horen over hoe Blondie, Iggy Pop of Abba het er vanaf gebracht hadden. Ik leefde zelf namelijk op een muzikaal dieet van Pétrouchka, Hongaarse Dansen en Glenn Miller. Door een toeval ging ik in dezelfde periode bovendien elke twee weken met mijn grootmoeder naar de Opera in Gent.

In het begin ging mijn belangstelling vooral uit naar de taartjes (javanais) tijdens de entracte, maar gaandeweg verleiden de histori-sche ensceneringen van de opera’s me naar de muziek. Zelfs als ik vandaag naar een concert ga, komen deze twee gebeurtenissen uit mijn kindertijd me vaak voor ogen. Misschien is het nog best te vergelijken met een steunzool in een schoen. Het is niet echt present, maar het heeft een richtinggevende werking.

Waarschijnlijk is het die fysieke beleving op jonge leeftijd, weliswaar van een specifiek genre, dat ervoor gezorgd heeft dat er vandaag geen dag voorbij gaat waar ik muziek wil herbeluisteren of nieuwe dingen wil ontdek-ken. Elke muzikale ontmoeting (live of op cd) maakt bij mij fascinatie en bewondering los.

Of het nu om pianosonates van Scarlatti gaat, Sparrow Mountain van het Carate Urio Orchestra van Joachim Badenhorst, Jesus never failed me yet van Gavin Bryars, Push the Sky Away van Nick Cave, of de Chappaqua Suite van Ornette Coleman. Keer op keer zet die muziek zich in me vast net zoals dat het geval was toen ik negen was. En met Ornette Coleman is er eigenlijk nog net iets meer aan de hand. In het recente verleden heeft het S.M.A.K. een paar collectie-tentoonstellingen gepresenteerd met als titel albumtitels van Ornette Coleman : Something Else!!!!, The Change of the Century, Tomorrow is the Question!. Ik noem het een eerbetoon van een museum aan een monument uit de jazz en de hedendaagse muziek. “Let’s play the music, not the decoration” heeft Ornette Coleman ooit ergens gezegd. Not the decoration! •

ELKE MUZIKALE ONTMOETING MAAKT BIJ MIJ FASCINATIE EN BEWONDERING LOS. KEER OP KEER ZET DE MUZIEK ZICH IN ME VAST NET ZOALS TOEN IK NEGEN WAS

COLUMN

PHILI

PPE V

AN C

AUTE

REN

© A

NNA

DRIJB

OOMS

DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2013-2014 / NR 13 JANUARI - FEBRUARI / 3

Page 4: De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

IN DE KIJKER

PROFETI DELLA QUINTA & JERUSALEM CANTORS CONSORT

DE VELE GEZICHTEN VAN DE JOODSE DIASPORAWat hebben Felix Mendelssohn, Leonard Bernstein en Salomone Rossi met elkaar gemeen? Behalve hun briljante carrières als uitvoerend musicus en componist ook hun joodse origine, al blijkt dat bij de één al meer uit zijn composities dan bij de ander. Met welke muziek hingen die joodse roots samen en hoe droeg een componist als Rossi hiertoe bij? Twee uitzonderlijke concerten bieden hierop een antwoord.

4 / DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2013-2014 / NR 13 JANUARI - FEBRUARI

Page 5: De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

PROF

ETI D

ELLA

QUI

NTA

© S

USAN

NA D

RESC

HER

In tegenstelling tot wat stereotiepe of steriele denkbeelden over de joodse cultuur ons soms voorhouden, speelde het

joodse muziekleven zich niet in een isolement af. In de meeste gevallen gaat het om muziekcul-turen die zich niet langer in het oorspronkelijke Israël bevinden, maar deel uitmaken van de breed uitwaaierende joodse diaspora.

VEELHEID AAN MUZIEKENUit die dialoog met de om-ringende cultuur ontstonden zeer uiteenlopende ‘joodse’ muziekstijlen. De veelheid aan ‘muzieken’ kunnen we al

vermoeden in de verschillende grote migratiegroepen die gewoonlijk worden onderschei-den. De Asjkenazische joden migreerden van Duitsland en Frankrijk naar Oost-Europa in de 15de eeuw, de Sefardische joden van het Iberische schier-eiland naar het Ottomaanse Rijk, Noord-Afrika en West-Europa (na hun verdrijving in 1492). De ‘oosterse’ joden bleven in het Midden-Oosten of verspreidden zich naar het Arabische schiereiland, de Kaukasus, Centraal-Azië en India. De vierde grote groep wordt gevormd door de Felasha of Ethiopische joden.

MOZARABISCHE INVLOEDENVóór de verdrijving van de joden uit Spanje en Portugal sijpelden in hun muziek heel wat invloeden door vanuit zowel de christe-lijke als de islamitische cultuur. Het concert van het Jerusalem Cantors Consort laat horen hoe Andalusische tradities doorspekt waren met muzikale invloeden uit de middeleeuwse islamitische cultuur die vaak als ‘Mozarabisch’ wordt gelabeld. Muziek op He-breeuwse teksten was liturgisch of religieus, maar refereert ook aan de lichtere Algerijnse stijlen uit de vroege 20ste eeuw en maakt gebruik van instrumenten die we onder meer in de Arabische >

ROSSI MAAKT EXPLICIET GEBRUIK VAN

DE THEORBE

DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2013-2014 / NR 13 JANUARI - FEBRUARI / 5

Page 6: De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

IN DE KIJKER

wereld en in het hele Middel-landse Zeebekken terugvinden, zoals de kanun en de ney.

ROSSI AAN HET HOFVan de joden in Italië geven we ons minder rekenschap. Zo speelde het leven van Salomone Rossi (ca.1570-ca.1630) zich af in en rond Mantua, waar hij zich als extern musicus bewoog rond het hof van de familie Gonzaga. Zijn madrigaalboeken liggen helemaal in de lijn van de nieuwe tendenzen in de muziek rond 1600: ze maken expliciet gebruik van een continuo-begeleiding met chitarrone (theorbe) en promoten het nieuwe genre van de madrigali concertati.

ROSSI ALS JOODDaarnaast componeerde Rossi vernieuwende polyfonie voor de joodse liturgie. Zijn joodse af-komst stak hij niet onder stoelen of banken, integendeel. Op de

titelpagina’s van zijn muziek prijkt steevast “Salomone Rossi, Hebreo” (Salomone Rossi, jood). Rossi’s positie als componist tussen hof en joodse gemeenschap wordt meteen tastbaar bij een stadsbe-zoek aan Mantua: het voormalige joodse ghetto ligt er onmiddellijk achter het hertogelijk paleis. Het

werd bij valavond afgesloten, maar van Vincenzo Gonzaga kreeg Rossi het privi-lege om zich vrij door de stad te bewegen.

POLYFONIE IN JOODSE SYNAGOGESZijn bundel liturgi-sche joodse muziek liet Rossi in 1623 in Venetië verschijnen onder de titel Hashi-rim asher lish’lomo

(het lied van Salomon). Het is een selectie van de polyfonie op Hebreeuwse teksten die Rossi had gecomponeerd. De titel verwijst naar het bijbelse Hooglied en is een woordspeling op Rossi’s voor-naam. Rossi’s publicatie was on-gewoon, zo blijkt uit de uitvoerige verantwoording die aan de muziek voorafgaat. Anderzijds was zijn

project zeker niet uniek. Er zijn nog andere sporen van het gebruik van polyfonie in joodse synagoges rond de jaren 1630-1650, zowel in Venetië als in Ferrara.

UITDAGING VOOR DE DRUKKERMuzikaal sluit Rossi aan bij de contemporaine polyfone stijlen. Die vult hij aan met typisch Hebreewse kenmerken, zoals het gutturale karakter van de taal en haar eigen accentuering, die heel vaak op de laatste lettergreep van een woord valt. De bundel was de eerste poging om muziek bij Hebreeuwse teksten te drukken, geen kleine uitdaging voor een drukker anno 1623.

GEEN SPOOREnkele jaren na de publicatie van Rossi’s Hebreeuwse bundel kwam tijdelijk een eind aan het Gonzaga-rijk in Mantua. In juli 1630 werd Mantua langdurig belegerd door de troepen van de Duitse keizer Ferdinand II. Het ghetto werd vernietigd en de stad kampte met een zware pestepidemie. 130.000 inwoners van het hertogdom Mantua kwamen om. Sindsdien van Salomone Rossi geen spoor. Wat rest, is zijn muziek. •

DO 23 JANUARI 201420:00

Kraakhuis

PROFETI DELLA QUINTAMadrigalen en Hebreeuwse gebeden van

SALOMONE ROSSI

DO 20 FEBRUARI 201420:00

KraakhuisGratis inleiding in het auditorium om 19:15

JERUSALEM CANTORS CONSORTJoodse tradities in een islamitische omgeving

ROSSI’S PUBLICATIE WAS ONGEWOON,

ZO BLIJKT UIT DE UITVOERIGE

VERANTWOORDING DIE AAN DE MUZIEK

VOORAFGAAT

JOOD

SE C

ANTO

RS ©

ELAD

GAB

BAI

6 / DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2013-2014 / NR 13 JANUARI - FEBRUARI

Page 7: De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

REVUE BLANCHE

BERIO’S ANDERE STEMMENLuciano Berio (1925 – 2003) was één van die beruchte, radicale modernisten uit de jaren vijftig. Zo wordt hij doorgaans in één adem genoemd met Pierre Boulez, Karlheinz Stockhausen en Henri Pousseur. Zijn muziek getuigt van een fantastisch intellect: ze is doorwrocht en complex, hoogst origineel én vernieuwend. Discussies over de betekenis ervan voerde hij met zijn vriend, de semioticus-literator, Umberto Eco. >

CLOSE-UP

LUCIANO BERIO © ARCHIEF ERFGENAMEN BERIO

DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2013-2014 / NR 13 JANUARI - FEBRUARI / 7

Page 8: De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

CLOSE-UP

Wie zich na boven-staande alinea verwacht aan droge labora-toriummuziek,

weinig toegankelijk experi-mentalisme of modernistisch materiaalfetisjisme, is eraan voor de moeite. Berio was een Italiaanse lyricus pur sang. Het grootste deel van zijn mu-ziek steunt zonder twijfel op complexe artistieke construc-

tie, in de goeie oude Westerse traditie van Bach, Mozart en Beethoven.

HET LILLENDE LICHAAMBij een geïnspireerde uitvoe-ring openbaart ze zich als onvervalst en oprecht product van het “lillende lichaam” – een woordbeeld van Herman Sabbe, te mooi om hier niet te lenen. Ze klinkt intuïtief, grijpt aan en verbrijzelt in haar eentje

het aura van ontoegankelijkheid en emotionele droogte dat al te vaak verbonden wordt met zijn generatie. En toch plooit ze zich nooit terug op de loutere herha-ling van bekende en aanvaarde technieken (neostijlen).

ERVARING VAN HET ANDEREBerio’s muziek jaagt niet op emoties in een ingeburgerde, hapklare muzikale taal. De com-ponist bleef met overgave het

REVU

E BLA

NCHE

8 / DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2013-2014 / NR 13 JANUARI - FEBRUARI

Page 9: De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

BERIO ZOCHT NAAR EEN HEFTIGE VORM VAN EXPRESSIE, ERGENS TUSSEN TAAL,

LYRIEK EN RAUWE LIJFELIJKHEID

nieuwe denken verklanken, zoe-kend naar de ervaring van het andere, naar muzikale emoties die niet in afgeronde verhalen konden gevat worden.

VOCALE TRADITIEEén van die te verkennen do-meinen was de menselijke stem, het lijf dat zonder interface lucht doet trillen, de oorsprong van alle muziek. Berio droeg de eeuwenlange vocale traditie van zijn land mee maar nestelde zich er niet in, dat blijkt ten over-vloede uit zijn Sequenza III voor vrouwenstem.

RAUWE LIJFELIJKHEIDHij schreef het stuk voor zijn vrouw, de beroemde vocaliste Cathy Berberian. Samen met haar exploreerde hij de stem, zocht naar een heftige vorm van expressie, ergens tussen taal, lyriek en rauwe lijfelijk-heid: het zingende, reciterende, dichtende, kreunende, smach-tende, schreeuwende, sensuele

lichaam. Het hoeft eigenlijk niet te verbazen dat zijn zoektocht hem langs allerhande volksmu-zieken leidde – een zoektocht naar vreemde uitdrukkingsvor-men, naar andersheid. Mis-

schien zelfs naar een glimp van (gedeelde?) oerzang.

WEB VAN ASSOCIATIESAls geen ander voor of na hem liet hij de meest verschillende uitdrukkingsvormen versmelten tot een nieuw, ‘postmodern’, veelvormig en veelgelaagd mu-zikaal kunstwerk. Wie wil meeluisteren, komt te-recht in een web van connecties en associaties, in verschillende werelden die niet altijd helder te onderscheiden zijn. Er is geen routebeschrijving maar gelukkig ook geen juiste weg, en het land-schap is allesbehalve hermetisch afgesloten of onbegaanbaar, wél wijds en open. •

VR 7 FEBRUARI 201420:00

ConcertzaalGratis inleiding in het auditorium om 19:15

REVUE BLANCHELUCIANO BERIO

CATH

Y BER

BERI

AN

DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2013-2014 / NR 13 JANUARI - FEBRUARI / 9

Page 10: De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

CLOSE-UP

TOMASZ STANKO &NEW YORK QUARTET

“ONE OF THE MOST ORIGINAL AND CREATIVE JAZZ TRUMPET PLAYERS IN THE WORLD”

DAVID

VIRE

LLES

- TH

OMAS

MOR

GAN

- TOM

ASZ S

TANK

O - G

ERAL

D CL

EAVE

R ©

JOHN

ROG

ERS

10 / DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2013-2014 / NR 13 JANUARI - FEBRUARI

Page 11: De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

Trompettist Tomasz Stanko stelt dit jaar een nieuw en opwindend kwartet voor, in een dubbelalbum vol sterke thema’s, geïnspireerd spel

en improvisatorische durf. Het album werd in juni 2012 in New York opgenomen, waar de bekende Poolse trompettist in de loop van het

afgelopen decennium een vertrouwde verschijning is geworden.

New York werd zijn standplaats om mu-ziek te componeren, de kunstscène van de stad te absorberen en

nieuwe ontwikkelingen in de muziek op de voet te volgen.“Oorspronkelijk wou ik gewoon van de stad New York genieten, waar de jazz steeds zo belangrijk is geweest”, vertelt Stańko. Het duurde echter niet lang of Stańko was aan de slag met lokale mu-sici, en al experimenterend kwam de samenstelling van zijn kwartet tot stand. “In New York vond ik drie fantastische kompanen”, zegt hij over David Virelles, Thomas Morgan en Gerald Cleaver.

Stańko’s New York Quartet maakt zijn debuut met een pro-gramma geïnspireerd door de poëzie van de Poolse dichteres, essayiste en Nobelprijswinnares Wisława Szymborska, die in 2012 overleed. Stańko schrijft in zijn korte toelichting bij de cd: “Het lezen van Szymborska’s woorden gaf mij veel ideeën en inzichten. Door haar te ontmoeten en met haar poëzie

bezig te zijn, kwam deze mu-ziek tot stand.”

Pianist David Virelles (geboren in Santiago de Cuba, in 1983) is een van de meest originele pia-nisten van de recente jazzscene in de Verenigde Staten. Stańko

zegt over hem dat hij “zich baseert op de Afrikaanse wortels van de muziek, terwijl zijn spel ook een Zuid-Amerikaanse melancholie in zich draagt die voor mij erg herkenbaar is”.Bassist Thomas Morgan (ge-boren in Hayward, California, in 1981) en drummer Gerald Cleaver (geboren in Detroit, in 1963) kwamen al vaker voor in de ECM-catalogus (dé stal bij uitstek van Stańko).Ze vormen een van de beste bass-en-drum-teams van de re-cente jazz en bieden aan solisten een schijnbaar moeiteloze muzi-kale steun, vrijheid en onafhan-kelijkheid om al spelend nieuwe perspectieven te ontplooien: “een absoluut unieke bassist en een ongelooflijke drummer”, in Stańko’s woorden.

Zijn drie nieuwe gezellen in-spireren Thomasz Stańko tot zijn meest opwindende werk in jaren. “Het is goed om een oudere artiest nieuwe ideeën te zien najagen”, schreef Ben Ratliff van de NY Times over de eerste concerten van de groep. •

WO 12 MAART 201420:00

HET IS GOED OM EEN OUDERE

ARTIEST NIEUWE IDEEËN TE ZIEN

NAJAGENBEN RATLIFF, NEW YORK TIMES

Concertzaal

TOMASZ STANKO & NEW YORK QUARTETJazz

In samenwerking met het Pools Instituut & de Culturele Dienst van de Poolse Ambassade

DIT CONCERT WERD DOOR ONVOORZIENE OMSTANDIGHEDEN VERPLAATST NAAR MAART.

DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2013-2014 / NR 13 JANUARI - FEBRUARI / 11

Page 12: De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

PUUR BIJLOKE

LA MAIN HARMONIQUE

Een ‘Canzoniere’ is een liedboek. In het geval van Petrarca is het een monument. Petrarca schreef weliswaar geen liederen, maar wel poëzie die zo’n sterke melodieuze en

ritmische uitstraling had dat ze talloze componisten aanzette tot muziek.

DE EEUWIGE LAURA: ECHO’S VAN PETRARCA

Tussen 1540 en 1570 was zijn poëzie mateloos populair als tekstmateriaal voor talloze madrigalen, waarbij het werk van Adriaan Willaert

en Cipriano De Rore toonaange-vend was. Willaert werd door de volgende generatie beschouwd als de topcomponist van de prima prattica, waar de muziek nog haar wetten aan de tekst oplegde.

GEBOORTE VAN DE OPERA‘Il divino Cipriano’ daarentegen werd door dezelfde jongeren naar voren geschoven als de man die had ingezien dat de tekst diende te domineren – de geboorte van de opera naderde met rasse schreden en nieuwe expressiemogelijkhe-den werden verkend.

NIEUW LICHTHet nieuwe werk van Alexandros

Markeas, They said that Laura was somebody else, baseert zich dan weer op Petrarca’s Canzo-niere doorheen de bewerking en vertaling die Louis Aragon in 1947 publiceerde. De teksten vormen een weerslag van de lec-tuur van de poëzie van deze beide dichters. Vanuit de spanning tussen stabiliteit en fragmentatie werpt dit werk een nieuw licht op Petrarca’s creatie.

VERRE ECHODe titel zinspeelt op een frase die Aragon als opschrift ge-bruikte: de naam Elsa verwijst naar zijn eigen inspiratiebron. De compositie legt als het ware een herinnering aan de lectuur van Aragons vertalingen vast en vormt een verre echo van de indrukken opgeroepen door Petrarca’s liefdespoëzie. •

VR 21 FEBRUARI 2014 - 20:00

Concertzaal Gratis inleiding in het auditorium om 19:15

LA MAIN HARMONIQUEADRIAEN WILLAERT, CIPRIANO DE RORE & ALEXANDROS MARKÉAS

DE COMPOSITIE VORMT EEN

VERRE ECHO VAN DE INDRUKKEN OPGEROEPEN

DOOR PETRARCA’S LIEFDESPOËZIE

LA M

AIN

HARM

ONIQ

UE ©

LUSY

LUX

12 / DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2013-2014 / NR 13 JANUARI - FEBRUARI

Page 13: De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

René Jacobs is weer in Gent en we zullen het geweten hebben. Hij brengt enkele klassiekers van formaat samen in een combinatie die ongetwijfeld vonken oplevert: Mozart en Haydn met de Akademie für Alte Musik Berlin en de jonge Russische virtuoze Patricia Kopatchins-kaja, die zich eigenzinnig en bevlogen uitleeft in Mozarts Vierde Vi-oolconcerto. Negentien was Mozart toen hij het componeerde. Wolf-gangs tweede huzarenstukje is de “Linzer” symfonie, gecomponeerd op vier dagen tijd. Slotstuk is Haydns Symfonie 91, een meesterwerk uit de periode van zijn ‘grote’ symfonieën – kippenvel gegarandeerd!

VR 14 FEBRUARI 2014 - 20:00CONCERTZAALGRATIS INLEIDING IN HET KRAAKHUIS OM 19:15

RENÉ JACOBS & AKADEMIE FÜR ALTE MUSIK BERLINMOZART & HAYDN

UITVERKOCHT

KLASSIEKERS MET VONKEN

EEN EEUW MUZIEKGESCHIEDENIS Het Duitse Ensemble Resonanz en meestercellist Jean-Guihen Queyras zijn thuis in uiteenlopende repertoires, genres en stijlen. In De Bijloke overlo-pen ze een eeuw muziekgeschiedenis.

Schrekers Scherzo dateert uit 1900 en is nog helemaal geschreven in de laat-romantische stijl van Mahler. Ondanks hun reputatie van radicale vernieuwers keerden de componisten uit de Tweede Weense School (Schönberg, Berg en Webern) het verleden de rug niet toe. Muziek was voor Berg op de eerste plaats een medium om onzegbare dingen te vertellen. Van meet af aan heeft hij ook nooit een zo stringent on-derscheid willen maken tussen oud en

nieuw, tussen tonaal en atonaal, tussen diatonisch en chromatisch.

Het celloconcerto van Rebecca Saun-ders serveert heel expressieve klanken die eerder het gevoel van een kwade beer oproepen dan een sierlijke zwaan of een lieflijk ruisend woud.

Wolfgang Rihm kreeg half de jaren 70, na gestudeerd te hebben bij Stockhau-sen, het predicaat een criticus van de avant-garde te zijn omdat hij emotie in-tegreerde in modernistische technieken.

DO 13 FEBRUARI 2014 - 20:00MIRYZAAL

ENSEMBLE RESONANZ & JEAN-GUIHEN QUEYRASSCHREKER, SAUNDERS, RIHM & BERG

PUUR BIJLOKE

RENE

JACO

BS ©

PHI

LIPPE

MAT

SAS

QUEY

RAS

© M

ARCO

BOR

GGRE

VE

DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2013-2014 / NR 13 JANUARI - FEBRUARI / 13

Page 14: De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

COLOFONRedactie: Daan Bauwens, Wendy Schelfaut, Robin D’hooge, Rozelien Callaerts, Frank Pauwels, Maarten Quanten, Kristof Roseeuw, Pieter Mannaerts, Philippe Van Cauteren / Vormgeving: Salvo – www.salvo.be / Drukwerk: SintJoris – Oostakker / Verantwoordelijke uitgever: Daan Bauwens, Muziekcentrum De Bijloke Gent vzw, Bijlokekaai 7, 9000 Gent

PUUR BIJLOKE

Mustafa Doğan Dikmen en zijn Akis Ensemble doen dat op 17 januari met een Turkstalig

programma met Griekse, Armeense, joodse en Turkse muziek.

De volgende avond brengen Hespè-rion XXI en Jordi Savall bruggen-bouwer Dimitrie Cantemir (1673-1723) voor het voetlicht. Cantemir was prins van Roemenië, geleerde en componist. Al op jonge leeftijd

werd hij incontournable in de intel-ligentsia van Istanbul en zijn faam verspreidde zich snel.

GUNSTEN VAN DE SULTANOp 11 juni 1714 werd hij lid van de Berlijnse Academie voor weten-schappen. Het register vermeldt: “sedert twintig jaar verblijvend in Istanbul, leerde hij de oosterse talen, schreef hij poëzie in Turkse stijl, componeerde muziek en won de gunsten van de Sultan, Vezir, en andere hooggeplaatsten”.

UOMO UNIVERSALECantemir was inderdaad een echte uomo universale met een knob-bel voor filosofie, literatuur en talen – hij beheerste het Roemeens, Italiaans, Grieks, Latijn, Arabisch, Perzisch en Turks – maar ook voor geografie en wiskunde. Daarnaast

componeerde hij en koesterde hij een levendige belangstelling voor de hem omringende muzikale culturen. Zijn traktaat over Turkse muziek bevat heel wat transcripties, die een fascinerende spiegel vormen van het instrumentale Ottomaanse reper-toire uit de late zeventiende eeuw. •

NIEUWE BRUGGEN OVER DE BOSPORUS

Eén stad gespreid over twee continenten. Istanbul: in tweeën gekliefd door de Bosporus, verbonden door twee bruggen en een tunnel. Twee concerten in De Bijloke bouwen op hun beurt symbolische bruggen tussen Europese en Aziatische muziek.

HET TRAKTAAT VAN CANTEMIR VORMT EEN FASCINERENDE SPIEGEL VAN HET INSTRUMENTALE OTTOMAANSE REPERTOIRE

VR 17 JANUARI 2014 - 20:00

KraakhuisGratis inleiding in het Auditorium om 19:15

MUSTAFA DOGAN DIKMEN & AKIS ENSEMBLEMuziek van Turkse minderheden

ZA 18 JANUARI 2014 - 20:00

ConcertzaalGratis inleiding in het Kraakhuis om 19:15

HESPÈRION XXIJoodse, Armeense en Turkse muziek uit het 18de-eeuwse Istanbul

UITVERKOCHT

DIMITRIE CANTEMIR, 1716 © DESCRIPTIO MOLDAVIAE

Page 15: De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

Nieuw - TweedehandsAkoestisch - Digitaal

12 stemmers-techniekers Restauratie-atelier

Huurkoop en lange termijn huur4 fi lialen : Gent, Antwerpen, Brussel

en Ruiselede

De beste merken onder één dak !Steinway & Sons • Boston • Essex

Doutreligne • Souter • YamahaKawai • Roland • Nord

Met de steun van

Piano’s MaenePassion for Musicians

Uw pianospecialist sinds 1938 !

www.maene.bewww.steinway.be

NIEUW ADRES PIANO’S MAENE GENTvanaf 14 december 2013!Pieter Van Reysschootlaan 2, 9051 Gent(vlakbij afrit Sint-Denijs-Westrem van de E40)

Bijloke programmaboekje november 2013.indd 1 15/11/2013 18:17:37

DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2013-2014 / NR 13 JANUARI - FEBRUARI / 15

Page 16: De Bijloke Magazine - januari/februari 2014

Stadsmuseum Gent B IJ LO K E S I T E

G O D S H U I Z E N LA A N 2 , G E N T

W W W. STA M G E N T. B E

duik in de geschiedenis

van gent

© P

HIL

E D

EP

RE

PH

ILE

DE

PR

EZ

© P

HIL

E D

EP

RE

PH

ILE

DE

PR

EZ

adv. de bijloke.indd 1 27/09/12 10:25