De bear market, de visie van een belegger op mogelijke scenario's
description
Transcript of De bear market, de visie van een belegger op mogelijke scenario's
De bear market, de visie van een belegger op mogelijke scenario's
Corné van Zeijl,
SNS Asset Management
Inhoud
Hoe erg was het? In vergelijking tot andere krediet crises In vergelijking tot andere bear markets
Zijn dit de jaren ´30? Zijn dit de jaren ´90 in Japan? Zijn dit de jaren ´70? Is dit de bodem?
Conclusie
Hoe erg was het?
Bron BCA
Het wordt een zware recessie
18/1/09
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 200525
30
35
40
45
50
55
60
65
70
75
-50
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
50
60
US ISM MANUFACTURERS SURVEY: NEW ORDERS INDEX SADJPCH#(SP500CP,1Y)(R.H.SCALE)
Source: DATASTREAM
,maar dat wisten beleggers al
18/1/09
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 200525
30
35
40
45
50
55
60
65
70
75
-50
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
50
60
US ISM MANUFACTURERS SURVEY: NEW ORDERS INDEX SADJPCH#(SP500CP,1Y)(R.H.SCALE)
Source: DATASTREAM
Ook in Europa
26/12/08
88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09-50
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
-2
-1
0
1
2
3
4
5
BD BUSINESS EXPECTATIONS SADJPCH#(EUGDP...D,1Y)(R.H.SCALE)
Source: DATASTREAM
Economische groei EU
Duitse ondernemers vertrouwen
G35S
Kredietcrisis USA
DEBT (%GDP) 26/12/08
1954 1959 1964 1969 1974 1979 1984 1989 1994 1999 200420090.20
0.30
0.40
0.50
0.60
0.70
0.80
0.90
1.00
HOUSEHOLD SECTORNONFINANCIAL BUSINESSGOVERNM. (FED. + LOCAL) Source: DATASTREAM
G2HJ
overheid
consumenten
bedrijven
Lithograph by Currier & Ives, 1875
Winsten na een financiële crisis
Bron Citi
2 andere kredietcrises, Zweden en Japan: de aandelenbeurzen.
16/1/09
95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 1380
200
400
600
800
1000
120014001600180020002200
LAG#(TOTMKSD,10Y)LAG#(TOTMKJP,10Y)S&P 500 COMPOSITE - PRICE INDEX
Zweden
Japan
USA
Source: DATASTREAM
De huizenprijzen
16/1/09
95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 1380
100
120
140
160
180
200
220
240
260
280
300
LAG#(SDRLESTTF,10Y)LAG#(JPCITYPRF,10Y)US AVERAGE PRICE OF EXISTING ONE-FAMILY HOMES SOLD CURN
Zweden
Japan
USA
Source: DATASTREAM
Leading indicators
16/1/09
95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 1390
100
110
120
130
140
150
160
170
180
LAG#(SDOCLDNG ,10Y)LAG#(JPOCLDNG ,10Y)US COMPOSITE LEADING INDICATOR (TREND RESTORED)Source: DATASTREAM
Zweden
USA
Japan
Valuta´s
FROM 1/1/95 TO 31/12/13 MONTHLY INDEXED
95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 1360
80
100
120
140
160
180
200
220
LAG#(EURSTER~SK,10Y)LAG#(EURSTER~Y ,10Y)EURSTER (~U$)
Yen
U$
SK
Source: DATASTREAM
Zweden
USA
Japan
Vergelijking Zweden, Japan en USA nu
Zweden Japan USA
krachtig ingrijpen in bankensysteem x
devaluatie x
goede groei rest v.d. wereld xhouse debt / GDP 10.3 5.2 101.0
corp debt / GDP 23.7 19.0 79.0
Vergelijking met Japan jaren ´´90
8/1/09
89 91 93 95 97 99 01 03 05 07 09 11 130
100
200
300
400
500
600
700
AEX INDEX (AEX) - PRICE INDEXLAG#(JAPDOWA,10Y)SP500CP~EG/2.5 Source: DATASTREAM
jul-95 nov-96 45%jan-97 mrt-00 33%
mei-03 apr-04 50%mei-05 jun-07 65%
Of zijn het jaren ´30?
Krediet: jaren ´30 en nu
Credit spreads jaren ´30 en nu
Fouten jaren ´30
´30 nu
belastingverhoging xbanken failliet
monetaire verkrapping xprotectionisme x
Jaren ´30
-
50
100
150
200
250
300
dec-
26
dec-
27
dec-
28
dec-
29
dec-
30
dec-
31
dec-
32
dec-
33
dec-
34
dec-
35
dec-
36
dec-
37
dec-
38
dec-
39
nov-29 apr-30 24%jun-32 sep-32 73%apr-33 jul-33 80%mrt-35 feb-37 115%apr-38 nov-38 31%
Deflatie?
US CPI- ALL URBAN SAMPLE: ALL ITEMS - ANNUAL INFLATION RATE NADJPERCENTAGE
SOURCE: BUREAU OF LABOR STATISTICS,USDOL
1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005-2
0
2
4
6
8
10
12
14
16
Source: DATASTREAM
Groei van GDP vooral door leveraging
Of USA jaren ´70
FROM 15/1/04 TO 15/12/13 MONTHLY
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 201320
30
40
50
60
70
80
US ISM MANUFACTURERS SURVEY: NEW ORDERS INDEX SADJLAG#(USNAPMNO,34Y)
Source: DATASTREAM
USA jaren ´70
FROM 1/1/04 TO 31/12/13 WEEKLY
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013700
800
900
1000
1100
1200
1300
1400
1500
1600
S&P 500 COMPOSITE - PRICE INDEXLAG#(SP500CP,34Y)*12
Source: DATASTREAM
Bodem van een bear markt?Napier´s factoren
waarderingen Shiller Tobin's Q
FED FED verlaging
vroege signalen koperprijs autoverkopen xlage voorraden x
obligaties staatsobligaties
credits
technisch stijging > 2,5% met volume
Shiller p/e (USA)
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
1871
1878
1885
1893
1900
1907
1915
1922
1929
1937
1944
1951
1959
1966
1973
1981
1988
1995
2003
Bron Shiller
Tobin´s Q
Autoverkopen
17/1/09
79 81 83 85 87 89 91 93 95 97 99 01 03 05 07 09-30
-20
-10
0
10
20
30
40
50
PCH#(USSFDMV.B ,1Y)
Source: DATASTREAM
Koperprijs
LME-Copper, Grade A 15 Months U$/MT - A.M. OFFICIALFROM 16/1/07 TO 16/1/09 DAILY
J F M A M J J A S O N D J F M A M J J A S O N D J2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
HIGH 8380.00 3/ 7/08 LOW 2910.00 24/12/08 LAST 3490.00Source: DATASTREAM
Conclusie
Deleveraging zal een serieus en lange termijn effect op de economische groei hebben, in de USA en US-like landen Spanje, UK en Ierland.
Grootste kans op langdurige bearmarkt.
Maar let op, ook in bear markten soms scherpe bearmarkt rallies, zoals in de jaren ´30, jaren ´70 en Japan jaren ´90
Bedankt en veel succes