Dao raostj gèt!

DRIEMAANDELIJKS HEEMKUNDIG TIJDSCHRIFT

INHOUD VAM PIT NUMMER

‐Van de redaktie  68.‐ Onze Geschied‐ en Heemkundige Kring is tien jaar jong !  69.

*  UIT HEDEN EN VERLEDEN VAN KINROOI 

‐ De zaak Digna Nel is contra Anthonius Scheijmans 1789‐1792  70.

‐ Enkele oude vermeldingen betreffende de "Zorgvlietmolen"  73.

‐ Molenbeerselse berichten uit de eerste wereldoorlog  75.

‐ Een Spaanse Geistingenaar... Edgard Ernalsteen  80.

‐ Vervuilde Maas (en., "gedicht op staatsmijnen")  83.

‐ Bij wat romantische muziek: "Lentelust" (vervolg)  84.

‐ "De Kinjerkes van Ophoven"  87.

‐ De tweede Bergfeesten (1985) te Kessenich  89.

‐ Bier drinken en niet betalen !!  90.

‐ Nog iets over de oude Geistinger schutterij en het verdwenen archief 91. ‐1986 ‐

Een belangrijk jaar voor ons bouwkundig erfgoed !  92.

*  MUSEUMNIEUWS 

‐ Het radio‐, grammofoon‐ en poppenmuseum te Thorn (NI.)  106.

*

* TENTOONSTELLINGEN 109.

* NIEUWE PUBLIKATIES 110.

* VRAAG‐ EN ANTW00RDRUBRIEK

‐ 86/01:  omzettingstabel oude maten (vraag)  112.

‐ 86/02:  de klas van meester Swennen (vraag)  112.

‐ 85/04:  genealogische gegevens (antwoord)  112.

* UIT ONZE LEDENFAMILIE  113.

* KRINGWERKING

‐ Verslag van  de 47ste ledenvergadering van vrijdag 14 februari  1986  118.

‐ Namen en adressen bestuursleden  121.

*  KOMENDE AKTIVITEITEN VAN ONZE KRING 

‐ Uitnodiging  48e ledenvergadering op vrijdag 11 april 1986  122.‐ Uitnodiging  voorbereidende vergadering "Kieke nao vreuger" 22.04.86  122.‐ Uitnodiging  "Parkfeest Villa Pax 1986" op zondag 4 mei 1986  122.

OPGELET !

IN DIT NUMMER UW UITNODIGING VOOR DE LEDENVERGADERING VAN

AANSTAANDE VRIJDAG 11 APRIL (blz. 122)

ONZE GESCHIED‐ EN HEEMKUNDIGE KRING IS TIEN JAAR JONG !!

Op 18 februari 1976 richtte onze voorzitter Donaat Snijders 

“een iets of wat wonderlijk schrijven, zonder briefhoofd van 

één of andere van onze talloze verenigingen..", (sic) aan een 

aantal mensen van Kinrooi. 

Op woensdag 25 februari 1976 kwamen een aantal van deze 

mensen voor het eerst samen in het oud gemeentehuis te Op‐

hoven en., onze Geschied‐ en Heemkundige Kring Kinrooi werd 

boven de doopvont gehouden ! 

25 februari laatstleden was onze Kring dus tien jaar jong; 

een feit dat we "officieel11 zullen vieren op 31 oktober 

1986, samen met de opening van onze tentoonstelling "Kie‐ ke 

nao vreuger" te Kinrooi. 

Een attentvolle burgemeester Theo Schoofs stuurde onder‐

staande wensen : 

Kinrooi, 13 februari 1986.

Uw brief van :

Uw refertes :

Onze refertes

Binnenpost:

Bijlage :

BGM.Th.S./VH 39

Aan de Voorzitter van de Geschied-en Heemkundige Kring De Heer Donaat SNIJDERS

Heilig Kruiscollege Pelserstraat 33

Geachte,

Hierbij wens ik U van harte te feliciteren met het 10-jarig bestaan van de Geschied- en Heemkundige Kring, alsmede voor uw verzorgd tijdschrift.

Mag ik van deze gelegenheid gebruik maken U nog veel succes toe te wensen in uw verdere werking.

Met vriendelijke groeten,

Th. SCHOOFS, Burgemeester.

Uit heden en verleden van Kinrooi

DE ZAAK DIGNA NELIS CONTRA ANTHONIUS SCHEIJMANS 1789‐1792

Bijna tweehonderd jaar geleden bracht het proces tussen Digna Nelis en Anthonius 

Scheijmans grote beroering in de streek van Ophoven en Kinrooi; dat blijkt uit de 

dikke bundel akten die over deze zedenzaak op het Rijksarchief van Hasselt bewaard 

worden. 

Aanleiding tot deze rechtszaak was de 

klacht die Anthonius Scheijmans op 1 

september 1789 neerlegde bij de Kinrooier 

notaris Eggelen tegen Digna Nel is, die 

op "den Raem" woonde onder Ophoven. Die 

zou in het openbaar uitgestrooid hebben 

dat Anthonius "met haer vleeselijke 

conversatie soude gehadt hebben, en dat 

sij door sijns requirents factum nu 

omtrent vier maenden beswangert was!" 

Hij noemde deze beweringen onwaar achtig en 

eerrovend; hij vertelde notaris Eggelen 

liever al zijn bezittingen te verliezen, 

desnoods zelfs zijn leven, dan met 

"sulken naeme ende faeme" door 't leven 

te moeten gaan, 

De notaris Desliste om samen met twee 

getuigen, bij Digna om publiek eerherstel 

te vragen, zoniet zou hij voor Anthonius 

schadevergoeding eisen. Diezelfde dag nog 

togen de notaris, Ruth Christis en de 

dorpssmid, 

Hendrik Perelings naar Ophoven. 

Digna Nel is verklaarde echter onomwonden

dat Anthonius haar "vleese‐ lijk bekant" 

had, dat ze inderdaad van hem zwanger was 

en dat zij, zo nodig ook nog de dag en de 

datum van die feiten zou noemen!! 

Er zou aldus een proces volgen tussen de 

29‐jarige A. Scheijmans, zoon van de 

kapitein van de Kinrooier schutterij, en 

de tien jaar jongere Digna Nelis, 

weeskind van wijlen Leonard Nielis en 

Mechtilde Leijen, dienstmeid op 

Jettenhof. Het proces zou een speciaal 

karakter krijgen: Kinrooi behoorde tot de 

vrijheerlijk‐ heid Kessenich en Ophoven 

resorteer‐ de onder het graafschap Horne.

TEGENEIS VANWEGE DIGNA NELIS

In akte opgesteld op 18 semtember 1789 voor 

de justitie,van Ophoven deed Digna Nelis 

een tegeneis door te willen laten geloven 

dat hetgeen zij rondgestrooid had volgens 

haar niet beledigend was ten opzichte van 

Anthonius; ze meende hem niet onwaarachtig 

te hebben beticht omdat ze reeds drie jaar 

gemeenzaam met hem omging. Regelmatig 

gingen ze samen "ten her‐ berge" en hij 

kwam nog al eens bij haar thuis, soms zelfs 

geruime tijd alleen. 

Op zondag 26 april 11. had Digna haar 

"vriend" laat op de avond binnengelaten 

nadat deze op haar slaapkamervenster had 

geklopt onder voorwendsel bang te zijn 

afgeranseld te worden door andere jonge‐

mannen. Hij zou terstond met haar naar de 

slaapkamer gegaan zijn en zich bij haar op 

het bed gelegd hebben waar hij "naer eenige 

ontugtige aenraekingen, haer vleeselijck 

heeft bekent". 

Die avond nog beloofde Anthonius haar te 

trouwen en bij haar te komen wonen zodra 

haar stiefvader, Hannes, niet meer op de 

hoeve woonde, De justitie Ophoven 

concludeerde uit de uitspraken van Digna 

dat Anthonius best met haar zou trouwen, 

dat hij hierdoor haar eer verbeterde en het 

kind, door hem verwekt, zou aannemen. 

ANTWOORD VAN ANTH. SCHEIJMANS. 

Geconfronteerd met voornoemde akte zei 

Anthonius dat hij Digna wel kende, maar er 

niet gemeenzaam mee omging. Hij was wel 

ooit bij haar thuis, doch nooit alleen, en 

zeker niet op haar slaapkamer. 

70.

Hij bekende op 26 april langs haar huis te 

zijn gekomen toen hij van Maaseik kwam, 

maar niet geklopt te hebben en zeker niet 

binnen geweest te zijn. Tot zover diens 

verklaringen. 

HET EIGENLIJK PROCES. 

Het proces werd in Ophoven gehouden 

waardoor Anthonius daar ook domicilie 

moest kiezen. Dat werd het huis van 

Joannes Gielen. Hij betaalde ook 100 

gulden voorschot als waarborg. 

Vanaf 24 september fungeerde zekere 

Leenders als bode voor Digna Nelis op de 

wekelijks gehouden vergaderingen. De 

kosten die deze vergaderingen met zich mee 

brachten noopten Anthonius tot het geven 

van nog grotere waarborgen. Op 5 november 

gaf Peter Custers van de Maenestraet, zijn 

zwager 3 vrechten en 50 roeden land op de 

"Roscamp" in Ophoven in consignatie. 

Een week later werden er vier getuigen ten 

gunste van Digna verhoord. Antoin Peers, 

"scheper" op Slichten‐ hof zag Digna en 

Anthonius meermaals samen, zo verklaarde 

hij, onderandere verleden jaar op 

Gremelslo kermis. Lendert Uleners, Knecht 

op Zuijlderhof, vertelde dat hij samen met 

zijn zwager Mathijs Hennen en Antoon 

Scheijmans bij Digna op bezoek was. Toen 

hij met zijn zwager naar huis ging, bleef 

Anthonius, alleen, bij Digna achter. Maria 

Catharina Raemaekers, evenals Digna 

dienstmeid op Jettenhof, zat verleden jaar 

op een avond in mei in de keuken bij het 

vuur, onderwijl Anthonius we een uur bij 

Digna op de slaapkamer was. 

Lendert Brouns, de halfwinne van Sijlder 

of Suijsenhof, verklaarde eveneens dat 

Anthonius regelmatig bij Digna op bezoek 

kwam. Met Gremelslo herfstkermis was hij 

er met Anthonius in huis geweest. Hij 

bleef er slechts even en hoorde Anthonius 

nog zeggen : "Digna ich sien op duijsent 

guldens niet wij moeten van avont noch 

vrijen..." 

Ook de justitie Neeritter werd in het 

proces betrokken. Daar getuigde de 22‐

jarige Peter Segers dat hij een poosje 

terug Antoon en Digna aan het vuur 

zaten op 't Jettenhof al vorens ze samen 

naar haar slaapkamer trokken. 

Het werd dus duidelijk dat eiser en 

tegeneiser in dit proces elkaar beter 

kenden als "van ziens". 

Op 23 december werd de 20‐jarige Lamber‐ 

tus van de Winckel, van Hoeverhof en dus 

een buurjongen van Anthonius, verhoord 

voor de justitie Kessenich. Deze had 

eerder onder druk van Anthonius (zeggende 

niet gebieght noch geabsol‐ veert konde 

worden) voor notaris Eggelen bekend vader 

te zijn van het nog onge^ boren kind. 

Op deze zitting noemde hij zijn eerder 

gegeven getuigenis onjuist, dat hij alles 

verklaard had uit schrik; hij gaf een 

ander verhaal over zijn contacten met 

Digna. Want die kende hij ook behoorlijk 

goed, hij kwam er in huis en bekende zelfs 

dat hij "in haere slaep‐ caemer op de 

bedde plancken sittende sigh oock bij haer 

gelaght heeft", doch, "de beenen vant 

bedde af hangende" ... Meer niet ... 

De partij Scheijmans pikte gretig op deze 

verklaringen in en liet verstaan dat Digna 

met verschillende mannen meer dan gewone 

omgang had en dus van iemand anders 

zwanger was. Ze namen Lam‐ vertus van de 

Winckel zijn afgestapte getuigenis erg 

kwalijk. 

Na maanden vergaderen leek een uitspraak 

nog niet voor morgen. Ook voor Digna 

vorderde de tijd; op 18 januari 1790 werd 

haar dochter geboren. Ze werd Joannes 

Mechtildis genoemd en doopheffers waren 

Joannes Verstegen en Catharina Nelis. Het 

proces ging echter verder. 

NOG GROTERE WAARBORGEN !!

Ruim vier maanden duurde het proces nu al, 

er waren reeds meer dan twintig zittingen 

geweest en de proceskosten begonnen zwaar 

door te wegen. Van zijde Nelis werd er 

aangedrongen op nog grotere waarborgen; de 

vorige waren opgebruikt door honoraris en 

salaris 

71.

van haar advokaat en bode. Partij 

Scheijmans beweerde dat de vorige waarborg 

550 gulden waard was en nog niet uitgeput 

kon zijn. 

Toch waarborgde en verborgde vader Go‐ 

defridus Scheijmans op 10 februari 204 

roeden akkerland en 60 roeden beemd onder 

Ophoven gelegen. Vanwege oom Ant. 

Scheijmans, brouwer op het “Nelis", kwamen 

daar nog eens 3 vrechten en 199 roeden 

beemd plus 64 roeden akkerland bij. (akte 

op 24.02.1790, notariaat Eggelen) 

Op extra ordinaire genachten verzocht 

Leenders (verdediging Nelis) een einde te 

stellen in deze zaak. Anthonius Scheijmans 

protesteerde bij die gelegenheid tegen de 

hoge kosten die door de tergende 

tegenwerking van de andere partij 

veroorzaakt werden. 

Hij hoopte dat tegeneisende partij zich 

zou vergenoegen met de door hem 

verwaarborgde gronden. 

In het decreet van deze vergadering be‐

sloten de schepenen, gezien het verzoek 

van zijde Digna Nelis, de akten te 

collationeren en te zegelen vrijdag over 

vier weken,hetzij daags na 0.‐L.‐ Vrouw 

boodschap. Van beide partijen werd er een 

voorschot gevraagd van 12 Franse kronen 

voor advies van onpartijdige 

rechtsgeleerden. 

Wat werd de uitspraak ?? 

EXTRA ORDINAIRE GENACHTEN VAN 26 MAART 

1790 

Deze werden een grote teleurstelling ! Er 

volgde nog geen uitspraak. Anthonius 

Scheijmans vroeg dat alle akten van dit 

proces zouden voorgelegd worden bij een 

onpartijdige rechtsgeleerde: met 

uitsluiting van alle advoka‐ ten van 

Hasselt en Maaseik en van een vreemd 

rechtsgebied. 

Gezien het gebrek aan communicatie van de 

tegenpartij ging Digna bij monde van haar 

bode, akkoord de akten te zegel en. 

In decreet besloot de justitie Ophoven de 

akten te collationeren en te zegelen en 

verder te rade te gaan bij een 

onpartijdige rechtsgeleerde. Hun schepen 

Reijnders werd hiervoor afgevaar 

digd en gemachtigd. 

EN VERDER ... 

Dat de rechtsgeleerde evenmin een oordeel 

kon vellen lag wel voor de hand want er 

waren geen bekentenissen; er kon dus ook 

geen uitspraak volgen. 

Hij kreeg echter een veel grotere noot te 

kraken, wie zou het gelag betalen van 

zeven maanden processen ? 

Twee  jaar  later  was  daarover  nog  steeds 

geen akkoord zoals blijkt uit akten van 24 

mei en 31 oktober 1792. De onkosten die de 

partij  Scheijmans  inbracht  waren  volgens 

de verdediger van Digna volgens "den tast" 

berekend. Hij hekelde de onbekwaamheid van 

de  justitie  Kessenich  en  noteerde  de 

opmerking  dat  "men  zig  zoude  moeten 

schaemen  van  voor  t  opstellen  zoo  veel  te 

vergen". 

Zo bevatte één pagina slechts 24 regels 

i.p.v. 28 met zelden de nodige 16 

lettergrepen per regel. Voor het inzien 

der akten telde men driemaal teveel. 

Het  proces  was  dus  duidelijk  uitge‐

groeid  tot  een  zaak  tussen  twee  ge‐

meenschappen; Kessenich en Ophoven. 

Over de afloop van het proces was in het 

geheel doorzochte dossier geen melding. 

Interessant is echter om nog een terug 

tekomen op de twee personen waarrond het 

hele proces eigenlijk draaide, namelijk 

Anthonius Scheijmans en Digna Neli s. 

Eerstgenoemde woonde bij de volkstelling 

van 1796 nog ongehuwd bij zijn ouders op 

"Teuwenhof". Digna was toen ook nog niet 

getrouwd, het belette haar nochtans niet 

om op 14 april 1796 een tweede ... 

onwettige dochter te krijgen die ze Joanna 

Catharina noemde. 

Voor zover geweten volgde er toen geen 

proces.... 

GUID0 TIJSKENS. 

ENKELE OUDE VERMELDINGEN BETREFFENDE DE ZORGVLIETMOLEN

De huidige "Zorgvlietmolen" in de Oude‐ 

kerkstraat te Molenbeersel werd opge‐

trokken in 1919. Door de uitgevoerde 

dringende instandboudingswerken en de 

bijkomende werken die de v.z.w. Molen‐ 

zorg en Molenmuseum Molenbeersel heeft 

laten uitvoeren, is deze in verval ge‐

raakte molen totaal van aanschijn ver‐

anderd . 

Over de plannen inzake het molenmuseum kon 

men lezen in het vorige nummer.(1) 

De oude vermeldingen die hierna volgen 

betreffen de voorganger van de "Zorgvl 

ietmolen", een achtkantige molen die zich 

op dezelfde plaats bevond als de huidige 

windmolen. Enkele onderdelen van de oude 

molen zijn gebruikt in de nieuwe molen. 

Uittreksel  uit  proces‐verbaal  der  be‐

raadslagingen  van  gedeputeerde  staten 

van Limburg van 14 juli 1817. (2) 

1.  Gezien de aanvraag van Mr Mathieu 

Houken, molenaar te Rothem en Jean Smeets, 

landbouwer gedomicilieerd te Beersel, op 

datum van 18 november 1816 er toe 

strekkende een windmolen te bouwen in de 

gemeente Neeritter op de plaats genoemd 

Stege!. 

2.  Gezien bijgaande plan (niet te 

zien!!) 

3.  Gezien beraadslaging van de gemeen‐

teraad van Neeritter van 8.2.1807 (?) 

4.  Gezien  advies  van  gedelegeerde 

kom‐  missaris  te  Hasselt  van  22.2 

laatstleden. 

5.  Gezien het proces‐verbaal van 

plaatselijk onderzoek. 

BESLUIT: bouw is toegestaan. 

Akte van 23 december 1881 (3)

E.H. Theodoor Smeets, rustend pastoor 

verkoopt aan Godefridus Hubertus Truy‐ 

en, echtgenoot van Anna Maria Smeyers, de 

helft van de graanwindmolen met de grond 

waarop hij zich bevindt, oppervlakte 23a 

lOca, gelegen Hubensbunder. De wederhelft 

behoorde toe aan Theodoor Stevens en 

deszeifs dochter Elisabeth Stevens. 

In de akte stond ook vermeld dat E.H. 

Smeets bevestigde dat hij zijn helft 

reeds 30 jaren bezat. 

De prijs van de verkochte helft bedroeg 

4.800,‐fr. 

Godfried Hubert Truyen heeft gezegd deze 

koop te hebben gedaan voor en ten behoeve 

zijner vermelde vrouw in weder‐ aanleg 

der penningen aan deze laatstgenoemde 

toegekomen uit deling der goederen 

voortkomstig uit de nalatenschappen harer 

ouders Jacobus Hubertus Smeyers en 

Catharina Veldmans te Stramprooi 

overleden. 

Bovenstaande oude vermeldingen werden 

opgetekend door Mathieu Vandenbosch te 

Molenbeersel . 

WERNER SMET 

N O T E N

(1) Dao raostj gét!", jrg. 5, nr. 1, januari 1986, blz. 45-46.

(2) Gemeentearchief Neeritter te Hun- sel, bundel 1020.

(3) Uit het familiearchief Truyen.

HOUTEN ACHTKANTIGE VOORGANGER VAN DE HUIDIGE "ZORGVLIETMOLEN" MOLENBEERSEL 

(Verzameling: P.J. Van de Winkel, Eindhoven) ‐ Links op foto: vader Truyen 

MOLENBEERSELSE BERICHTEN UIT DE EERSTE WERELDOORLOG

Eerder publiceerden we in dit tijdschrift een tweetal afleveringen "Kinrooier berichten 

uit de eerste wereldoorlog" (1). Het betrof alle vermeldingen met betrekking tot Kinrooi 

die te vinden waren in het frontblad "De Maeseyckenaar", één van de vele frontblaadjes 

die werden uitgegeven tijdens de eerste wereldoorlog. Van het betreffende frontblad 

verschenen vierentwintig nummers (van december 1916 tot november 1918). (2) 

Zoals bij de "Kinrooier berichten" werd ook ditmaal de spelling gemoderniseerd, niet de 

stijl en inhoud.  MK 

Nummer 2 ‐ januari 1917_______________________ Nummer 4 ‐ maart 1917

Uit een brief, aan een van onze held‐

haftige wapenbroeders op het front ge‐

richt, blijkt het volgende: 

‐gelijk in al de gemeenten van het kanton 

Maaseik, werden in ons dorp op zekere dag 

al de jongelingen en mannen van 17 tot 45 

jaar op bevel van de duitse overheid 

bijeengetrommeld. 

Ieder  moest  voorzien  zijn  van  twee  paar 

schoenen,  twee  paar  kousen,  twee  hemden 

twee onderbroeken en 30 mark zakgeld. 

Die dag dan hebben de moffen zes onzer 

vrienden meegesleurd in slavernij, na‐

melijk: een zoon van Mathijs Rutten, 

Servaes of Hendrik Deckers, Jan Caris, een 

zoon Meulemans, een zoon van Jacob Janssen 

en Martien op 't Roodt. (Het is u zeker 

alle bekend dat deze broeder, de Wel. 

Eerw. Heer op 't Roodt, sinds het begin 

van de oorlog gevangen zit in Duitsland). 

Ook zijn die verwenste Pruisen er op uit 

om aan ons dorp geen enkel hunner zo 

gewelddadige als onrechtvaardige 

maatregelen te sparen. 

Onlangs moesten op zekere dag de scholen 

en de melkerijen op streng bevel gesloten 

blijven en niemand mocht zich voor 1 uur 

's middags op straat vertonen. Waarom..? 

Ja, dat zullen we later eens de eerste de 

beste mof, die ons zeisens en wetstenen 

komt veilen, vragen !! 

"Over de draad..." 

Zoals  uit  navolgende  brief  blijkt  hebben 

zich  volgende  feiten  afgespeeld  te 

Molenbeersel: 

‐Hieronder laten wij een brief volgen van 

onze vriend, Leon Denis, die onlangs onze 

geboortestad (Maaseik) verlaten heeft om 

zich bij het leger te komen inlijven. 

Wat we het meeste moeten bewonderen weten 

we niet: is het de vurige liefde van de 

koene vaderlander, die zonder schrik de 

dood in de ogen durfde te zien, of is het 

de koelbloedigheid en de vermetelheid van 

onze heldhaftige Maaseiker jongen: dat 

laten we aan onze lezers over. 

Valognes, 06 december 1916 

Waarde vriend, 

Zoals ik u beloofd heb zal ik nu mijn 

vlucht beschrijven. 

We verlieten Maaseik, mijn makker Leon 

S.  en ik, de 22 oktober 1916 om 6 uur 's 

avonds. Denk niet dat we vertrokken zijn 

zonder na te denken of zonder het groot 

gevaar te beseffen waarin we ons gingen 

bevinden. Dat het gevaar groot is moet ik 

u niet bewijzen geloof ik; buiten ons twee 

is er sedert verscheidene maanden geen 

Maaseikenaar meer over de grens geraakt. 

75.

I

Voorzien van een goede dubbele trapladder 

trokken we op weg; onnodig te zeggen dat we 

de grote weg van Kinrooi en Molenbeersel 

niet volgden, daar hebt ge posten en 

patrouilles zoveel ge maar wilt; 't ging 

door weiden en land, bossen en moerassen 

achter deze twee dorpen om. Ge kunt denken 

hoe we gesukkeld hebben; verscheidene malen 

zijn we in beekjes en plassen water terecht 

gekomen, meer dan eens zijn we bijna gepakt 

geweest door Duitse patrouilles, dat we maar 

juist de tijd hadden om met onze ladder 

achter struiken of bossen te verbergen. 

rond 11 uur, dus na 5 uren 

gekropen te hebben om onze 10 

te doen, geraakten we voor de 

Eindelijk 

gegaan en 

ki  lome 

ter 

draad. 

We hadden de gevaarlijkste plaats geko‐ 

zen om over te gaan, om reden dat er 

daar nog nooit iemand had durven pro‐ 

beren en dat de schildwachten om die 

reden niet zo waakzaam waren. 

't Was tussen schildwacht nr. x... waar 

ongeveer 15 man ligt en schildwacht nr. 

y... We zaten in een bosje dat ongeveer 

100 meter van de draad aflag. We kropen 

er uit, de ladder achter ons trekkend 

k bij d d d

Ziehier hoe de draden geplaatst zijn. Er 

zijn drie rijen: de eerste is 1,50 meter 

hoog, de tweede staat 1,50 meter verder en 

is ook 1,50 meter hoog en de draden der 

2de rij zijn dicht bijeen gespannen, de 

derde staat 1,50 meter verder en is ook 

1,50 meter hoog. De tweede alleen is 

geëlektriseerd. 

Ik kroop het eerst door de eerste rij 

draad, zorg dragend niet aan de tweede rij 

te raken. Mijn makker Leon gaf me de 

ladder over en kroop me achterna. 

Nu plaatsten we onze dubbele ladder, die 

twee meter hoog was, over de tweede draad. 

Toen gebeurde er iets dat ik mijn heel 

leven niet vergeten zal. 

Ik kroop eerst op de ladder, mijn makker 

volgde dadelijk. Als ik bijna boven was 

zakte de ladder in de losse grond en 

raakte de draad: nu was ze natuurlijk 

geëlektriseerd. 

Daar ik het hoogste op de ladder stond 

vloog ik over de 1ste rij draad, weer op 

het Belgisch terug; mijn makker viel 

ongelukkelijk tussen de twee rijen in. De 

pijnen en stuiptrekkingen die wij toen 

voelden kan men niet beschrijven. 

Nummer 11. Met de toelating der militaire overheid October 1917

Toen ik weer tot me zelve kwam zag ik iets

vreselijks. Mijn makker lag met de voeten 

tegen de draad en met grote vlammen 

brandden zijn schoenen, de ladder brandde 

ook en de draad maakte een hels lawaai. 

Dadelijk liep ik naar mijn makker en greep 

hem bij de arm, maar met een schok vloog 

ik terug en bleef enige seconden als dood 

liggen. Tweemaèl nog probeerde ik 

hetzelfde maar ieder maal vloog ik terug 

en viel omver van de schok. 

Toen gebeurde ons een heel gelukkig 

toeval. Het apparaat in post nr. x had 

gewerkt en aangetekend dat er iets aan de 

draad was. De Duitsen moeten dan de stroom 

afgesloten hebben, in de mening dat we 

dood waren. Op hetzelfde ogenblik kon ik 

mijn makker lostrekken en doofde de iadder 

uit. Van die enige minuten maakten we 

gebruik (mijn kameraad kon gelukkig nog 

een weinig lopen) om over de draad te 

springen. 

Eens op Hollands grondgebied liepen we 

door alles heen, blootshoofd tot aan het 

eerste het beste huis, klopte de mensen op 

en vroegen om binnen te mogen komen. Daar 

verzorgde ik mijn makker zo goed mogelijk.

Hij had de voeten verbrand maar voelde 

toch nog geen pijn. Dan liep ik haastig 

een rijtuig halen, wij waren in Stramproy, 

om hem naar Weert te voeren. 

Om 2 uur waren wij al in Weert, bij dokter 

Peeters. Dan werd mijn kameraad naar het 

gasthuis gevoerd waar hij naar de mening 

van de dokter een maand zal moeten 

verblijven. Ik hoop, en de dokter zei het 

ten andere, dat hij er met enige littekens 

zal van afkomen. 

Ik heb nog geen nieuws van hem ontvangen, 

ofschoon ik al 3 maal geschreven heb. Dus 

weet ik niet hoe hij het stelt. 

Uw toegenegene, 

Leon DENIS 

C. 1, nr. 6, 3e comp., 2e pel., Valog‐ nes 

(Manche) 

Nummer 4 ‐ maart 1917 (Molenbeersel)

De dorpsgenoten zullen zich nog wel 

herinneren hoe onze zeer geachte bur 

gemeester Truyen door de Moffen van zijn 

ambt ontslagen werd, om die lafaards niet 

de schuilplaats van een zwaar gekwetste 

belgische soldaat aangewezen te hebben. 

De heer Alfred Wauters had van die tijd 

af het burgemeestersambt bekleed; nu 

heeft deze, wegens ziekte, zijn ontslag 

ingediend en wordt voorlopig vervangen 

door de schepen Smeets (Donker Door). 

De tram rijdt nog van Maaseik tot Weert, 

of liever van Maaseik tot aan de grens, 

alwaar de tram, uit Weert komende, de 

zeldzame reizigers overneemt. 

Nummer 5 ‐ april 1917 ___________________

In ons dorp ook, ofschoon gans tegen de 

grens gelegen, zijn de prijzen der 

levensmiddelen en van kleergoed ver‐

schrikkelijk duur: boter, 9,‐fr. per kg.; 

de varkens 6,50 fr. per kg. levend 

gewicht; petrol 6,‐fr. de liter; een paar 

klompen 3,25 fr.; een paar gewone 

schoenen 50,‐fr.; een zwegeldoos 0,60 fr.

Van de andere kant zouden de boeren ook 

veel geld kunnen maken, was het voeder 

maar beterkoop of liever verkrijgbaar! 

Het koren moeten de mensen afstaan aan de 

moffen tegen 25,^fr. de 100 kg. en zelf 

moeten ze dan maïs kopen tegen 70 a 80,‐

fr. de 100 kg. De voederwortelen kosten 

25,‐fr. de 100 kg. 

Anders is er in 't dorp menige koe ver‐

kocht geworden tussen de 1.100,‐ en 

1.400,‐fr.: dat slaat nog al door ! 

Paarden van 4.000,‐fr. zijn maar heel 

"ordinaire"! Doch, helaas! Ge zoudt er in 

het ganse dorp geen 30 meer kunnen 

tellen. We leven weer terug in de goede 

oude ossentijd ! 

‐Mathieu Ackermans (Makke Bertje) was in 

Antwerpen met onbepaald verlof naar huis 

gestuurd en bleef verborgen bij zijn 

ouders voortleven. Dit kwamen de Moffen 

te weten en hielden Bertje met zijn twee 

zonen Mathieu en Jacob aan en voerden ze 

alle drie naar Duitsland. 

‐Langs de grenzen tegen de draadver‐

sperring hebben menige huisgezinnen hun 

woningen moeten verlaten, zoals bij 

77.

Frinsen. De Mof ziet daarin een maat‐ t 

gel om het overlopen te beletten. 

‐Moeder Kwaspen is ook dood. De arme vrouw 

was door deze wreed‐droevige ge‐

beurtenissen smartelijk getroffen, maar 

had toch zo gaarne geleefd tot dat de 

jongens terugkwamen! Brave, goede moeder 

Kwaspen, rust in vrede. 

‐  Lamb. Keyers is getrouwd met de 

dochter van Veltjes Hannes; Helmussen Ties 

heeft zich in Kinrooi een vrouwken ge‐

haald. Betje Steensels is naar 't klooster 

gegaan. 

‐  (Briefwisseling) 

Beste dank aan Renier Broens, C 219, 

11 cie, voor zijn enige adressen van 

militairen van Molenbeersel. 

Nummer 6 ‐ mei 1917

Met het doel u en ons het inzenden van 

adressen, nieuwstijdingen en mededelingen 

van alle aard te vergemakkelijken, hebben 

we 't gunstig geoordeeld een oproep te 

doen tot briefwisselende leden uit elke 

gemeente. Hiertoe verklaarden zich bereid:

‐ voor Molenbeersel: Arits Jacq., I.M. 

1.0., Le Havre . 

Een bezetting van rond de 300 man is nog 

altijd in ons dorp ingekwartierd. 

De kommandatuur heeft zich in 't klooster 

genesteld; de meeste soldaten zijn bij de 

burgers gelogeerd. 

Buiten wat oefeningen en parademarchen 

door de straten van het dorp, houdt zich 

dat volkje meest bezig met alle opeisingen 

stipt te doen uitvoeren en verder met het 

bewaken van de grens. 

‐Reeds van nu af heeft de Mof de voorziene 

oogstopbrengst in 1917 aangetekend en de 

boeren verwittigd dat de helft er van hem 

van rechtswege gaat toekomen. Met de 

andere helft moeten de arme landbouwers 

hun plan trekken. 

‐De ontvanger Lefèbvre die nog tijdig 

genoeg de grens kon oversteken, want de 

Moffen zaten hem op de hielen, verklaarde 

in Weert dat rond half maart er nog 

slechts 5 paarden waren in het 

Molenbeerselse oudstrijder RENIER BROENS oftewel "Klompe Neerke", grootvader langs moederszijde van uw sekretaris. (verzameling: Mathieu Kunnen)

ganse dorp. Grote boeren zien zich ver‐

plicht hun gronden met koeien te bewerken 

. 

‐In ons dorp, gelijk elders, heeft de Mof 

de scholen doen sluiten, onder voorwendsel 

van gebrek aan steenkolen. Natuurlijk 

sloeg hij ogenblikkelijk beslag op de lege 

schoollokalen om ze in een hospitaal te 

herschapen. 

‐Een landbouwer uit de gemeente moest de 

Pruis een schoon merriepaard van 5 jaar 

afstaan, waarvoor reeds 4.500,‐fr geboden 

was, tegen 1.350,‐fr. 

Kort nadien verkocht dezelfde landbouwer 

aan een slachter van Maaseik een varken 

van 148 kg. tegen 10,‐fr. de kg levend 

gewicht. Zo bekwam hij meer voor zijn 

varken dan voor zijn paard. 

78.

EEN SPAANSE GEISTIN6ENAAR.., EDGARD ERNALSTEEN

Hij woonde lang in Bolivië, in Turnhout, in Gent, in Antwerpen, in Zwitserland, in 

Argentinië. Hij vond de zon in Spanje, waar hij woont en hij wordt eenennegentig in 

december van dit jaar 1986 ! Als 't God belieft ! 

Veel weten we (nog) niet van deze alleszins merkwaardige man, die te Geistingen het 

levenslicht zag, nog in de vorige eeuw. Lang moet het huishouden Ernalsteen‐ Vanhaelst 

wel niet aan de Maas hebben gewoond: in de bevolkingsregisters van Ophoven is de 

woonplaats in ieder geval niet genoteerd. Dat ging zo vroeger veel met de beambten van de 

douane : zij kwamen en gingen gelijk het ging met de dienst. Herinner u zo onder meer 

meerdere pauselijke zouaven van Kessenich uit vertrokken en een 'Molenbeerseler1 

gesneuvelde uit de eerste wereldoorlog .. 

We bieden u dan voorlopig dit aan : 

‐  een uittreksel uit de geboorteregisters. ‐  een briefje dat hij mij schreef vanuit Spanje in 1980 (als kollega in de Vereniging 

Chri stel i jke Kunstenaars). 

Ik heb hem toen moeten teleurstellen.. 

‐  een zopas in 't Pallieterke verschenen bijdrage rond een 1 vossestaart1.. (20 juni 

1985). 

‐  een kort curriculum vitae naar aanleiding van de 'Eerste Prijs Tekenen Spanje' 

in 1975 en zijn tachtigste verjaardag (Vlaanderen, 25ste jrg, 1976, blz. 230) 

Men leze ! 

DONAAT SNIJDERS. 

VANUIT MALPERTUUS

ERNALSTEEN 90 !

Het oud worden spookt ons wel eens voor de 

ogen. Wij zien de aftakeling bij anderen, 

maar weigeren koppig te aanvaarden dat zij 

ooit in het eigen lijf zal toeslaan. Maar 

de vrees blijft kankeren dat wij wel de 

gezegende ouderdom bereiken, maar dan als 

een wrak naar geest en lichaam.. Maar zo, 

zal niet alleen ik gedacht hebben, zo wil 

ik graag de negentig halen en verder ook 

dat kleine sprongetje naar de honderd. Wij 

hebben die kranige Ed‐ gard Ernalsteen 

gezien, goede vrienden, op de heuglijke 

dag dat hem de "Orde van de Vossenstaart" 

werd verleend. 

Héél in 't kort wat deze "Orde" wel 

betekent, 'n Ideetje van de inmiddels 

ook al zeventig geworden jongeling 

Bert Peleman, de man die in het 

Waasland‐en‐randgemeenten zowel de 

geest van "Uilenspiegel" als van 

"Reinaart de Vos" levendig houdt. 

Wie Bert Peleman kent, die weet dat hij 

het ook ernstig meent met de goede luim. 

Fantasie heeft hij te over. Inventief 

heeft hij zijns gelijke niet, en wat hij 

ook aanpakt, hij maakt het waar, treft 

als ‘t kan zijn prestaties op naar 

Europees niveau.. Ontembaar, 

onverwoestbaar is die man! 

Het ontvangen van de "Orde van de 

Vossenstaart" is principieel voorbehouden 

aan belangrijke kreatieve kunstenaars of 

personen die jarenlang uitzonderlijk 

presteerden op het gebied 

80

van de Reinaartstudie of "promotie". 

Zo zegt Bert Peleman het zelf. Bij ge‐

legenheid krijgt het nieuwe Orde‐lid een 

Vossestaart op de linkerschouder gespeld, 

plus een aantal toespraakjes te aanhoren. 

Meer is het niet. Wel erg gezellig. 

Naast de graficus Edgard Ernalsteen 

ontvingen dit jaar ook Frank‐Ivo van 

Damme de begeerde staart, alsmede de 

Brabantse heemkundige Eugeen van den 

Broeck, de Westvlaamse heemkundige René 

Duyck en tenslotte Jan Lambin wienst 

B.R.T.‐posti1 jon wij zo sterk moeten 

missen. 

Ik heb die Edgard Ernalsteen stiekem 

zitten bekijken, en ik heb naar hem ge 

luisterd. Hij was, voor die Reinaardi‐ 

aanse viering, helemaal uit Spanje ge‐

komen waar hij thans woont. Is het de 

zuiderse zon die hem zo fris en vitaal 

heeft gehouden? We hebben ook een kort 

gesprekje gehad. Over Zuid‐Amerika. 

Hij heeft namelijk vele jaren in Boli‐ vië 

gewoond, maar hij kent ook Argentinië en 

daar hebben wij gezamenlijke vrienden. 

Neen, er zit nog geen sleet op deze 

Vlaamse kunstenaar. Zijn geheugen is 

benijdenswaardig helder.Hij gaat nog 

niet op zoek naar namen en data. Hij 

aarzelde niet. 

Ooit heeft Ernalsteen Reinaart De Vos 

in het Andesgebergte getekend. Daar 

heeft hij het heel even over gehad, en 

tot einde september kan je in de 

prachtige watermolen van Rupelmonde de 

werken van de haast honderdjarige 

bewonderen. Dat bezoek loont trouwens 

altijd de moeite. Voor een dagje uit 

langs de Schelde is Rupelmonde een 

ideale pleisterplaats. 

81.

Edgard Ernalsteen is hoewel hij het 

grootste gedeelte van zijn levensjaren in 

Latijns‐Amerika en in Spanje heeft 

doorgebracht, een trouwe Vlaming 

gebleven. Hij heeft niet eens die 

zonderlinge tongval waarmee de Vlamingen 

zich verraden die zovele jaren het Spaans 

als voertaal gebruikten. "Reinaart in de 

Andes", of "Reinaart in Rupelmonde", het 

is knap biezonder knap werk. 

Eigenlijk is hij niet als tekenaar ge‐

boren. Ik bedoel, zijn studies lagen op 

een ander vlak. In 1917 (een erg verdacht 

jaartal) werd hij Licentiaat in de 

Handelswetenschappen aan de Gentse 

universiteit. Hij heeft in Zwitserland 

gewoond en gewerkt, in Argentinië en in 

Parijs, en zoals reeds gezegd in Bolivië, 

en thans woont hij in het Spaanse Altea 

waar hij nog in 1975 de eerste prijs 

behaalde in de Primer Con‐ curso Nacional 

de Arte... 

Dat was de kranige negentigjarige in een 

vlugge‐, ruwe schets. Hij is trouw 

gebleven, ging het in mij om en dat 

heeft mij ontroerd. Ik groet deze 

prachtmens in de hoop op een lang, een 

uitvoerig gesprek. 

Herman Vos 

Uit.: 11 Pallieterke, 20 juni 1985.

EDGAR ERNALSTEEN 80

EERSTE PRIJS TEKENEN SPANJE ______________ 

Geboren in 1895 te Ophoven bij Maaseik 

Deed zijn Humaniora aan het JezuTten‐ 

college te Turnhout en bekwam zijn Li‐

centiaat van Handelswetenschappen aan de 

Universiteit van Gent in 1917. 

Na  zijn  legerdienst  was  hij  klerk  aan 

het  Stuyvenberggasthuis  te  Antwerpen, 

tot 1924. Woonde een jaar in Freiburg 

VERVUILDE MAAS

(Zwitserland) en vertrok naar Argentinië. 

Als sekretaris der Familie Ver‐ straeten 

Anchorena keerde hij terug naar Parijs 

tot 1934. Kocht daarna een landgoed in 

Suticollo (Bolivië) waar Victor Delhez 

vier jaren bij hem woonde om de 

Evangelies te illustreren. Kwam terug 

naar Vlaanderen in 1945 en huwde met 

Marianne Van de Waal om vanaf 1947 tot 

1971 in Bolivië te verblijven. Sindsdien 

is zijn blijvende woonplaats Altea 

(Spanje). 

Gedurende zijn jeugdjaren te Brecht 

beoefende hij met voorliefde de teken‐

kunst. Hij maakte er een wimpeltje, dat 

in het Museum aldaar nog steeds aan de 

bezoekers aangeboden wordt. 

Wat hij in de veertig jaren in Zuid‐ 

Amerika schreef was meer van weten‐

schappelijke aard zoals 'de Volkenkunde 

der Andes' en drie Encyclopedieën: 

Fauna, Flora en Vogelwereld van Zuid‐

Amerika. Een reisverhaal over leven en 

toestanden in Bolivië heet: Gondwana, 

Vaarwel. 

Op aandringen van jeugdvrienden (Tony 

Kerremans, Marnix Gijsen en Jozef van 

Overstraeten) waagde hij zijn eerste 

tentoonstelling van potloodtekeningen te 

Antwerpen in 1974 (Zaal H. De Braec‐ 

keleer). Hij behaalde in 1975 met de 

tekening 'Noe's Schafttijd' de eerste 

prijs in de Primer Concurso Nacional de 

Arte (Altea). 

Wij spreken in ons tijdschrift heelveel over "vreuger", lang geleden ‐‐‐‐‐‐  

Het  interesseert  ons,  maar  RAKEN  doet 

het ons niet zoveel meer. 

De Maas doet dat nóg: zij stroomt er nog 

steeds. Zij is nu zelfs bevaarbaar door 

de ontgrindingswerken op en naast de 

rivier. En er komen mensen vissen, 

zeilen, surfen, racen... 

Ze heet nu soms vuil ! 

0, niet door wat dode beesten erin of 

zo, maar door chemisch afval. Wat veel 

en veel erger is. Ze heeft in de pers al 

"licht radioaktief" geheten.. Erger kan 

het wel niet! 

Leo Herberghs heeft al jaren geleden een 

sarkastisch gedicht laten verschijnen in 

een Limburgs tijdschrift. 

We  laten  het  nog  eens  volgen.  Niet  on‐

geïnteresseerd !!! 

gedicht op staatsmijnengezegend zijt gij, ammoniak, en ook gij, benzoëzuur, onder al de produkten van aarde en hemel, zijt gij zeer te prijzen, caprolactam en polyetheen. zoeter dan honig ruikt ge, edeler dan de ceders op de libanon, weldadiger dan brood en wijn zijt ge, o voortbrengsels van ons aller hoog te roemen staatsmijnen, ook wel genaamd dsm, gij zilveren stad op de heuvel, daar waar onze blikken zich heenwenden, de ouden vol troost opkijken en de jeugd met vliegende brommers elke morgen gezwind heenwaarts fietst. u is alle lof waardig, aloverbekend geelbloedloogzout en schitterende melamine. en niet te vergeten mag ik u, weldadig propeen, fenol, formaline. onder alle huizen zijt gij te prijzen, lieflijke staatsmijnen, oogappel, trots van de limburgers. en moge uw naam ook verder nog genoemd worden in heel het land in verre toekomst. dat geve u de chemie, de onvolprezen chemie. o cyclohexanon,

cyclohexanol,

xyleen. u roepen wij aan !

leo horbcrghs

83.

BIJ WAT "ROMANTISCHE" MUZIEK ( v e r v o l g v a n n r . 1 , j r g . 5 , blz. 25 )

"DE KINJERKES VAN OPHOVEN"

Bijnamen of spotnamen zijn eeuwenoud. Blijkbaar hadden de mensen van toen deze no dig 

om iemand zeer precies aan te duiden. Dat kon een bepaald persoon zijn of zelfs een 

gedeelte van het dorp (denk maar aan de "tijë wop" van Neeroeteren). 

Wanneer het om personen ging werd een bijnaam nooit gebruikt als de betrokkene zelf er 

bij was, tenminste op enkele uitzonderingen na zoals bijvoorbeeld door on achtzaamheid 

of bij onenigheid (op z'n zachtst uitgedrukt..). 

Globaal gezien bleven er ook stad en dorp niet van gespaard; die bij‐ of spditnaam werd 

toch wel bepaald door de aard of eigenheid van de gemeenschap zelf. Meestal 

zat er wel een beetje spotwaarheid in. 

Het kon gaan van het ene uiterste naar het andere, van heel lelijk tot heel lief. Zelfs 

lief werd zo heel lief niet bedoeld, denk ik. Maar dat jasje werd dan aangemeten door 

mensen buiten de dorpsgrens. Maar! kom: ieder diertje zijn pleziertje 

Wat Ophoven betreft, die hebben geluk gehad. Het kon alleszins erger zijn. Want de 

"Kinjerkes van Ophoven" klinkt sympathiek, zoet en innemend in "de oren". Daar willen we het nu even over hebben., of het ook wel zo was..? 

IN HET KAPSALON...

Winter 1943. Als jong leergastje in 

Maaseik, werd ik er voor het eerst mee 

gekonfronteerd. Het was in de tijd dat de 

meeste Duitsers hun wintervakantie nog 

doorbrachten in Stalingrad. Jabht‐ haven 

"De Spaanjerd" bestond nog niet! 

Een klant in het kapsalon vroeg langs 

zijn neus weg: "Jungske, waar zijt gij 

van?" 

"Van Ophoven, meneer". "Ha, van de Kinjerkes van Ophoven"! 

Ik  voelde  nattigheid.  Om  de  zaak  nog 

vollediger  te  maken  deed  de  bazin  er 

nog een schepje bovenop: 

"Hand in hand, samen met de kinjerkes 

van Ophoven"! 

Ik dacht die zin nog eens gehoord te 

hebben, maar had er nooit veel aandacht 

aan gegeven. Maar nu., het was om 

achterover te vallen ! Ik voelde de grond 

onder mijn voeten wegzinken. Wat normaal 

nog groen moest zijn, werd nu wit achter 

mijn oren. Kwam het omdat ik nu op 

vreemde bodem was, ik weet het echt niet, 

maar het deed me wel wat! Zeker die 

speciale manier 

waarop het gezegd werd en die aangepaste 

blik. Was het als spot, deernis of 

kompliment bedoeld..? Daar heeft men het 

raden naar! 

NAAMFEEST OP 28 DECEMBER...

Waar  de  spotnaam  "de  Kinjerkes  van  Op‐

hoven" zijn oorsprong heeft, is moeilijk 

te achterhalen. Het moet zeer oud zijn. 

Ik ben mijn licht eens gaan opsteken bij 

oudere mensen. Ook zij kregen het in hun 

jeugdjaren meermalen te horen.. 

Ophovenaren gebruikten deze term nooit, 

wel inwoners van andere dorpen natuur‐

lijk. Het zal dus wel spottend bedoeld 

zijn, ofschoon het sympathiek klinkt. 

Bijnamen worden niet gebruikt om iemand 

te vleien. 

Ophovenaren deden of hun neus bloedde. 

Tegenwind was het in ieder geval; die 

liet men zoveel mogelijk aan zich voor‐

bijgaan, maar men voelde het even goed. 

Sommige Ophovenaren zijn van mening dat 

ze weten door wie ze aan die naam zijn 

gekomen, maar dat laten we maar voor 

87.

wat het is. Eén ding is zeker: het komt 

niet uit Brussel ! 

Kwade tongen beweren wel eens dat de 

"Kinjerkes van Ophoven" hun naamfeest 

vieren op 28 december... 

Als dat zo is, dan horen zij thuis bij de 

onnozele kinderen. Kan zijn, kan ook niet 

zijn: we zullen zien.. 

"Waar rook is, is vuur" zeit Tijl en... 

EN DAN WAS ER NOG "JUFFROUW HULSBOSCH11! 

Als we "de Kinjerkes van Ophoven" braaf 

onschuldig of onnozel willen bestempelen, 

is het mogelijk dat dit zijn oorsprong 

vindt in het vroegere onderwijs. 

Reeds in 1711 was er sprake van onder‐

richt. Of er toen veel te leren viel, is 

een andere vraag. Het ging er niet zacht 

aan toe, dat staat vast. Braaf zijn, 

armen gekruist, hand in hand de straat op 

en op tijd wat over de ribben ! 

Met pastoor Op 't Endt werd in 1820 zelfs 

een "Latijnse school" opgericht. Met een 

pastoor voor de klas zal het voor de 

jeugdige bende van toen ook niet alle 

dagen kermis geweest zijn. Pastoors waren 

streng en hadden heel wat in de pap te 

brokken. 

Rond de eeuwwisseling kwam dan de le‐

gendarische en veelzijdige "Juffrouw 

Hulsbosch", waarover de mensen van nu nog 

met eerbied spreken. 

Zij leerde de kinderen lezen, rekenen, 

breien en allerlei zaken die in het 

huishouden van pas kwamen. Vijf 

studiejaren met heel wat kinderen. En wie 

was daar de baas? Juffrouw Hulsbosch !! 

Dit alleen al zou volstaan om een gunstig 

antwoord te vinden op de vraag: "Hoe zijn 

die van Ophoven aan de naam de Kinjerkes 

gekomen?" 

Het kan toch niet uit de lucht zijn 

gevallen ! 

"De Kinjerkes van Ophoven" met Juffrouw Hulsbosch anno 1912 (Verzameling: Geschied- enHeemkundige Kring Kinrooi)

88.

UITDAGENDE LIEDJES. ..

Of "de Kinjerkes van Ophoven" braver, 

onnozeler of heiliger waren dan die van 

de omliggende dorpen, zal ook wel niet 

waar geweest zijn. Ook zij hadden hun 

slagzinnen en uitdagende "liedjes" om de 

mensen te treiteren. We geven er hierna 

een aantal ... 

"Anne‐Marie had soep gekookt, 

Zeven dagen van eine knook, 

Ze had het zout vergeten 

En de soep was niet te vreten !" 

"Jef, pef, piep in de moei, Stöpke trop en de maan kumpt op!" 

"De koster haai zien vod verbrand, Zeven 

blaoren aan eine kantj, 

Och, waat haai‐der pien Aan zien 

sjietmechien !" 

"Toon van de baas Haai ein naas Van hiej tot aan de Maas !" 

"Bekker sjeet lekker, 

Sjeet honing en kook. 

Driemaal gebakken en Het waas nog neet 

good !" 

"De smeed, dèè sjeet; 

Het klonk, en stonk 

Dét hiel de smis verzonk!" (5x zelfde 

toon, afstand 10 m.) 

"Mie, prie, pratelvod,Soekerbonen, sjietvod !" 

"Pier poep 

Laot het verken oet. 

Pier pin, 

Laot het verken in !" 

"Heiliger menke (80 jaar geleden) 

koffiekènke, 

Blinkbein, sjoorstein!" 

Dit waren nog van de properste! Dat wil 

niet zeggen dat die van Ophoven op alle 

"liedjes" een patent hadden. Deze liedjes 

werden op meerdere plaatsen af‐ 

gehaspeld. 

"De  Kinjerkes  van  Ophoven"  zullen  wel 

altijd  de  Kinjerkes  blijven.  Zo  hoort 

het en  wij hopen  dat  hetzo blijft. 

*  * * 

Ik kom uit de Kerst‐middernachtmis. De 

"Kinjerkes van Ophoven" reiken U de hand. 

Bijzonder aan die mensen die niet meer zo 

goed mee kunnen en aan hen die eenzaam 

zijn. Dat zij allen, samen met de 

"Kinjerkes van Ophoven" nog een hoopvolle 

toekomst mogen tegemoet gaan. 

Dit zijn de  wensen voor 1986  van hem 

die in  zijn  hart  nog  één van  de "Kin 

jerkes van Ophoven" is.. Kerstnacht 1985 

JOS SMEETS 

DE TWEEDE KERSFEESTEN (1985) TE KESSENICH

De tweede "Bergfeesten te Kessenich be‐

horen weeral tot het verleden. 

Tijdens deze feesten waren er twee ten‐

toonstellingen te bezoeken. Een eerste 

handelde over de "Dorpsherwaardering" en 

werd georganiseerd door de gemeentelijke 

Groendienst. Ze genoot heel wat belangstel 

1ing. 

Een tweede tentoonstelling had als thema 

de opgravingen van 1984, uitgevoerd op en 

nabij de "Berg". 

Alhoewel de resultaten van deze opgra‐

vingen pas binnen enkele jaren zullen 

gepubliceerd worden, kregen de bezoekers 

toch al een eerste beeld. 

Aan de hand van plannen en tekeningen 

(die nu berusten in onze heembiblio‐ 

theek) en een gedeelte van het scher‐ 

venmateriaal, kon toch al een bescheiden 

tentoonstelling worden opgezet. 

Dank zij de inzet van Frans Parren en 

met medewerking van Michaël Prinsen en 

ondergetekende, werd aan de bezoekers 

van de "Bergfeesten" een idee gegeven 

van de opgravingen die door vrijwilli‐

gers, onder leiding van archeoloog Tony 

Waegeman, werden uitgevoerd. 

Het getoonde schervenmateriaal betrof 

onder meer: 

‐  ijzertijdscherven 

‐  Romeinse scherven 

‐  vroeg‐middeleeuwse scherven 

‐  Pingsdorf en Brunsum‐Schinveld (11de 13de eeuw) 

‐  Andenne 

‐  Siegburg (15de eeuw) 

‐  Raeren (16de eeuw) 

‐  Bouffioux (17de eeuw) 

‐  Majolica uit Noord‐Nederland 

‐  aardewerk uit de streek (18de 

eeuw) 

Bij dit alles werden ook foto's, kran‐

tenknipsels en dia's getoond. 

* * * 

Met de opbrengst van de Bergfeesten zal 

zoals afgesproken de grafkapel op de 

"Berg" worden opgeknapt (inwendig). 

Nu de "Berg" als deelprojekt opgenomen 

werd in het herwaardenngsdossier, kan het 

onderhoud er van verzekerd worden voor de 

toekomst. 

Er blijft echter nog veel te doen.. 

Vooral aan de torenruïne en de andere 

restanten van gebouwen zal nog dienen 

gewerkt te worden. 

Misschien kan er in 1986 een "renova‐ 

tiekamp" worden georganiseerd. 

WERNER SMET 

BIER DRINKEN EN NIET BETALEN !!

Joannes Theodoor Roost van Ensen‐ 

broeck, gehuwd met Anna Neuiens (lees 

Neyens) uit Kinrooi verklaarde op 2 

november 1791 voor notaris Eggelen, 

schuldig te zijn aan Antoon Schey‐ 

mans uit Kinrooi, schepen van de 

justitie van Kessenich, wegens het 

geleverde bier sedert 19 oktober 1782 

tot 2 november 1791 de som van 847 

gulden. Dat bedrag is geen klein bier 

!! 

Daar de vergeetachtige Roost van En‐ 

senbroeck geen geld ter hand heeft, 

betaalt hij interest en stelt als pand 

"den kleinen Ensenbroekerhof", gelegen 

te Oler en horende onder de justitie 

van Wessem. 

De adellijke drinkebroer Roost speelt 

het klaar negen jaar lang bier af te 

nemen van schepen Scheymans zonder te 

betalen! De schepen lijkt ons een erg 

onachtzaam man. Maar uiteindelijk moet 

Roost toch betalen en dan durft hij 

koudweg zeggen dat hij geen "baar 

geld" heeft... Vandaar dat hij 

voorlopig alleen de intresten van die 

achterstallige som gaat afleggen. 

Maar schepen Scheymans betrouwt de 

zaak niet meer. Vandaar dat Roost van 

Enzenbroeck één van zijn boerderijen 

in pand moet stellen. Dat betekent dat 

de boerderij "den kleinen 

Ensenbroeckershof" zal verkocht worden 

om de schulden te dekken als Roost aan 

zijn verplichtingen tekort schiet. 

Een ander verhaal is wat die adellijke 

telg Roost van Ensenbroeck, die in de 

archieven als "koopman" wordt 

aangeduid, 200 jaar geleden in Kinrooi 

kwam uitspoken..?? 

PIET HENKENS 

NOG IETS OVER DE OUDE GEISTIN6ER SCHUTTERIJEN HET VERDWENEN ARCHIEF 

In  het  boek  over  Ophoven  en  Geistingen 

heb  ik  aandacht  geschonken  aan  de  ver‐

dwenen schutterij. (1) 

Nieuwe gegevens uit archieven zijn mij 

sindsdien niet meer onder ogen gekomen. 

Wel nog een interessant gegeven "uit de 

boeken". 

Het is dit: 

in "Het Oude Land van Loon" (2) verscheen 

een artikel van de hand van Jules Frère 

"Limburgse schuttersgilden". Het artikel 

was veel vroeger geschreven, namelijk in 

1924 en aangevuld door Maurice Frère in 

1958‐1959. 

In deze bijdrage voriden we voor het 

eerst een spoor van archief van de 

Geistinger schutterij. We lezen op blz. 

34: 

"Voor ons ligt het gehavend schutten‐ 

rekeningenboek van het verdwenen St.‐ 

Lambertusgild te Geistingen (Neeroete‐ 

ren) (3). Daar deze rekeningen bijna alle 

eensluidend zijn,bepalen we ons ertoe de 

eerste en de laatste over te schrijven: 

op heden den 5 Juny anno 1730 hebben de 

schutterei meisters namelijk Peter 

Snyders ende weduw Joes Hoex (4) alhier 

hunne schuttemeystersrekeningh gedaen 

voor den jaer 1729, jegens die schutte 

van St.‐Lambertus waerin het geldt van de 

straeten berekent is ende alles wel naer 

gesien hebbende zoo bevindt dat zij te 

volle vol‐ daen hebben. 

get. Peter Snyders, Mathias Hoex (5) 

op heden de 24 sept. 1789 hebben de 

schuttemeesters hun rekeningh gedaen 

te weten Joannes Meyer en Joannes 

Houben en alles wel naer gesien soo dat 

de schuttermeesters hun rekening te 

volle hebben afgedaan in present der 

gemeenten schutten en Reiner Franssen 

als koninck. 

get. Martinus Vangeneygen 

Yvonnes (6) Meyers 

Yonnes (7) Houben 

Theodorus Derrikx 

Joannes Janssen 

Terloops werd een betaling vermeld door 

de schutterij gedaan om misdadigers naar 

Horn (bij Roermond) gebracht te hebben."

DONAAT SNIJDERS 

N O T E N

(1) Jan Geerkens en Donaat Snijders: "Ophoven en Geistingen door de eeuwen heen", gemeentebestuur Ophoven, 1966

(2) Uitgave van de Federatie Geschieden Oudheidkundige Kringen van Limburg, jaargang 15, 1960

(3) Dit is duidelijk verkeerd. De verwarring is wel begrijpelijk met Geis- tEREN onder Neeroeteren; zelfde kerk- patroon trouwens.. Maar de vermelde namen zijn duidelijk Geistinger personen.

(4) Dit moet HAex zijn.

(5) Idem.

(6) Dit moet natuurlijk Joannes zijn.

(7) Idem

1986 ‐ EEN BELANGRIJK JAAR VOOR ONS BOUWKUNDIG ERFGOED !

Het monumentenjaar 1975 waarin de slogan "Een monument staat niet alleen" werd ge‐

lanceerd, ligt weeral een tiental jaren achter de rug. Intussen is er in de gemeente 

Kinrooi één en ander gebeurd rond onze windmolens (door toedoen van de molenverenigingen 

die opgericht werden) en rond onze "kleine monumentjes", de kruisen en kapellen (door 

toedoen van onze heemkring). 

Het is goed dat enkele buurten zich zijn gaan inzetten voor "hun monument(en)" .Zo werd 

de slogan in de praktijk gebracht op verschillende plaatsen. Het komt er nu vooral op aan 

om op de ingeslagen weg verder te gaan en te volharden. 

VERENIGINGEN ZETTEN ZICH IN VOOR MONU‐

MENTEN ! 

Door de aktie van de Koning Boudewijn‐ 

stichting: "Verenigingen zetten zich in 

voor monumenten", dienen er in 1986 

alvast weer twee projekten aangepakt te 

worden omdat deze een belofte van 

subsidiëring hebben ontvangen. 

Op "de Berg" te Kessenich zullen de 

restanten van de mottoren gekonser‐ 

veerd worden (onder impuls van het 

"Dorpskernkomitee"). 

De grafkapel op de Berg zal verder in‐

wendig opgeknapt worden met geld van de 

Bergfeesten. 

Voor aanplantingen wacht men op de 

goedkeuring van het dossier "Dorpsher‐

waardering" van het gemeentebestuur; 

hierin werd de "Berg" opgenomen als 

deelprojekt. 

Het is ook te hopen dat er iets kan 

gedaan worden aan de Sint‐Martinuskerk 

van Kessenich. Spijtig genoeg is deze 

prachtige kerk nog niet gerangschikt als 

monument. De toren begint aardig 

aangetast te worden. Het is dan ook de 

hoogste tijd dat men de kerk op de 

monumentenlijst plaatst. Wie zal er 

anders op langere termijn de herstel‐

lingen op zich nemen..?? 

Wat onze molens betreft, hoeven de v. 

z.w. Buurtschap Lemmensmolen Kinrooi en 

de v.z.w. Werkgroep Molenzorg en 

Molenmuseum Molenbeersel maar op de 

ingeslagen weg verder te gaan. 

De molens worden in 1986 trouwens extra 

in de belangstelling geplaatst door het 

inrichten van vijf "molenweekends" 

tijdens dewelke een vakan‐ tie‐zoektocht 

langs de "molenroute" zal doorgaan (elk 

laatste weekend van mei tot en met 

september). 

9 2 .

Voor de "Zorgvlietmolen" zijn er de plannen 

om een molenmuseum op te richten in de 

ruime molen alsmede een polyvalente 

tentoonstellingsruimte op de 

benedenverdieping. Men is hiervoor op zoek 

naar "Molenpeters" om de onkosten te helpen 

dekken. 

Probleemgevallen blijven de molenromp 

“Korenbloem" te Ophoven en de watermolen te 

Kessenich (Kas teel mol en). Misschien kan 

er onder inpuls van de groep "Molenzorg 

Kinrooi" toch iets ten goede veranderen..? 

Onze Geschied‐ en Heemkundige Kring zelf 

zal werk dienen te maken van de restauratie 

van de "Luurskapel" te Geistingen. Ook 

hiervoor heeft de Koning Boudewijnstichting 

geld ter beschikking gesteld (92.000,‐fr.) 

Misschien kunnen er nog andere kapellen 

worden aangepakt waarvoor er ook al 

dossiers bestaan. 

* * *

93.

Kinrooi 

Daar bij die molen... KINROOI — In de voorbije jaren

was het al duidelijk dat Kinrooi door de molenmicrobe gebeten was, maar dit jaar heeft zich tendens op een overduidelijke manier verder gezet: geen maand ging voorbij of in de kolommen van deze krant dook Kinrooi als het molendorp op.

Zo was het in het begin van het jaar, zo was het ook nog in november. De mensen van Kinrooi praten niet over molens, ze leven er mee, ze werken ervoor: een molenwerkgroep, een molenkoekje, een molendrankje op basis van jenever, een molen- feest, een molenbezoek en de verslaving gaat gewoon verder. Er wordt hardop gedroomd van geklasseerde molens en van de inrichting van een molenmuseum. De nieuwjaarswens van Kinrooi is bekend, (nwd)

Het Nieuwsblad 31-12-1985 Limburgs jaaroverzicht.

Het jaar 1986 wordt dus zeker belangrijk 

voor ons bouwkundig erfgoed. Moge de 

belangstelling voor het heem dan ook 

verder aangewakkerd worden in dit ju‐

bileumjaar van onze Geschied‐ en Heem‐

kundige Kring Kinrooi. 

De gemeente Kinrooi kan ook aan velerlei 

projekten haar medewerking verlenen. Het 

gaat hier tenslotte om het gemeentelijk 

patrimonium. Misschien kan er gedacht 

worden aan de oprichting van een 

gemeentelijke "monumentenkommissie" die 

de schepen voor monumentenzorg kan 

bijstaan en die via de gemeentelijke 

begroting over enige middelen zou kunnen 

beschikken. 

Als wij ons allen samen inzetten voor 

onze eigen leefomgeving, dan kan er in 

1986 heel wat bereikt worden ! 

WERNER SMET 

NOG  MEER  GOED  NIEUWS  MET  BETREKKING

TOT ONZE MONUMENTEN !! K U R I E U S

*  LEMMENSMOLEN KINROOI

Van voorzitter Pierre Henckens van de 

v.z.w. Buurtschap Lemmensmolen Kinrooi 

vernemen we zopas dat men in de loop 

van dit jaar hoopt te kunnen o‐ vergaan 

tot de aanbesteding van de volledige 

restauratie van de Lemmensmolen aan de 

Breeërsteenweg te Kinrooi ! 

Een verheugende mededeling en andermaal

een bewijs dat onze Kinrooier mensen 

niet bij de pakken gaan zitten , 

Aan de Buurtschap Lemmensmolen wensen 

we alvast heel veel sukses; zoals in 

het verleden kunnen jullie op ons re‐

kenen ! 

*  MAKKENKAPEL TE MOLENBEERSEL 

Eén van de kapellen die we hadden op‐

genomen in ons dossier voor betoelaging 

door de Koning Boudewijnstich‐ ting, was 

de Makkenkapel aan de gelijknamige 

straat te Molenbeersel. Helaas kon zij 

niet in aanmerking genomen worden voor 

betoelaging door genoemde Stichting. 

Er dreigt echter gevaar, zowel voor het 

monument dat meer en meer voorover gaat 

hellen door de druk van de bomenwortels 

achter het bouwsel, als voor de openbare 

veiligheid ! Een stevige storm zou het 

geheel voorover doen kantelen en terecht 

komen op straat. 

In samenspraak met het gemeentebestuur 

werden reeds enkele afspraken gemaakt om 

hieraan een oplossing te geven. Eerdaags 

volgen kontakten met de eigenares in de 

hoop het geheel te mogen afbreken en 

verder van de bomen verwijderd, terug te 

kunnen opbouwen. Dit laatste zou 

gebeuren door perso‐ eel van de 

gemeentelijke technische dienst Kinrooi 

. 

e houden U verder op de hoogte ! 

SM ö c t ‘te

LIED bij de Eerste H. Mis van den Eerw.

Heer Jan RUTTEN. Wijze : Limburg is mijn vaderland. 

Hoeze rho f s taa t thans ge too id L i jk men

ze lden zag ,

Heden b l i nk t en s t raa l t voo r hem Wis de

schoons te dag .

Z i e , e en zoon u i t de ze woon Kee rde a l s

p r i e s te r l o t u wee r , D roeg vandaag voo r

d ’ e e rs t e maa l ' l O i l e r aan den Hee r .

Ju i ch nu v r i j i Wi j ju i chen mee

Ge i s t ingen t e saam

Loo f t en p r i j s t en dank t vo l v reugd

Nu ( i ods he i l g en naan i

D ie e en zoon u i l de ze woon

Schonk i l e hoogs te e e r

Hem to t p r i e s t e r ( i ods ve rh i e l '

P r i e s te r van den Hee r .

O de Hee r hee f t u bek l eed Me t z i jn e i gen

mach t ;

Wa l H i j d eed op ’ l Avondmaa l Word t doo r

l T vo lb rach t .

E iken b l i j den morgens tond Daa l l op ' 1

a l t aa r nee r Je zus op uw godd ' l i j k woo rd

P r i e s te r van den Hee r .

O , hoe zu l t g i j , p r i e s te r ( i ods Danken Hem

a l t i j d D ie in ’ I O l i e r da t g i j b reng t Uwe

j eugd ve rb l i j d t .

S ta nu in z i jn d i ens t ge t rouw Werkend

voo r z i jn e e r En voo r ve l e r z i e l en he i l ,

P r i e s te r van den Hee r .

(Ingezonden door Donaat Snijders)

MATHIEU KUNNEN

PERIKELEN OP EN ROND DE TRAM MAASEIK ‐ WEERT

DE DOOD VAN INSPEKTEUR VAN DINTER

Even vóór de eerste wereldoorlog moeten er 

zich ‐naar me verteld werd‐ ernstige 

onregelmatigheden hebben voorgedaan op de 

buurtspoorweg Maaseik‐Weert. Het bestuur 

van de maatschappij belastte een 

inspekteur er mee de misbruiken op te 

sporen en te beteugelen. 

De taak werd toevertrouwd aan een zekere 

Van Dinter van Maaseik. Ik heb me meer dan 

eens laten zeggen dat hij nogal kordaat 

optrad tegen ieder lid van het personeel, 

wat hem meestal kwaad werd aangerekend. 

Hij was zo roekeloos de tram op te wachten, 

horloge in de hand, aan een bocht waar de 

tram noodgedwongen vaart moest minderen en 

daar wipte de inspekteur op de treeplank. 

Dat gebeurde onder andere aan "Scheure", 

halfweg de grens en 't dorp Molenbeersel. 

Hij moest zijn waagstuk duur bekopen, want 

hij miste zijn sprong, kwam onder de 

wielen terecht en hij verloor beide benen.

De machinist vertelde, bij de halte aan de 

kerk, de ramp op volgende wijze: "We 

hebben hem in de fourgon liggen., met zijn 

beide benen af!" 

De ongelukkige was bij aankomst te Maaseik 

doodgebloed. Gedaan met de in‐ spektie.. 

Het gerucht deed de ronde dat Van Dinter 

duidelijk teken had gedaan om heel traag 

te rijden en hem de kans te geven op te 

stappen. Daar zal wel niet veel van waar 

zijn geweest; ik heb trouwens nooit iets 

horen vertellen van een gerechtelijk 

onderzoek. 

Waarin  kunnen  trouwens  de  zogenaamde 

"misdragingen"  van  het  trampersoneel 

bestaan hebben? Te laat vertrekken ? 

Och kom., wie maakte zich daar veel zorgen 

over ? 

Te lang blijven kletsen en drinken in 

herbergen in de buurt van de stop‐

plaatsen ? Voor zo'n tekortkomingen was 

er toch geen bestendige inspektie 

nodig.. 

Het "levensritme" was destijds niet zo 

haastig als nu. Aansluiting met de trein 

was een zeer zeldzame behoefte.. 

Kort na het ongelukkige voorval, moet de 

oorlog zijn uitgebroken. 

TWEEMAAL BETALEN

Het gebeurde in de zomer van 1912‐1913 

(?).. Ik heb het verhaaltje weliswaar 

"tweedehands", maar ik heb de personen die 

er in optreden zeer goed gekend en hun 

beider karakter kan ik zo aflezen uit 

hetgeen hier volgt. 

Een inwoner van Kinrooi, met een vrij hoge 

dunk over zichzelf, was op de tram gestapt 

aan het Pottenhuis, had zich neergelaten 

tegenover een goede kennis met wie hij 

spoedig in een levendig gesprek geraakte. 

Het was zeer warm en alle vensters waren 

aan één zijde naar beneden gelaten. 

Het pretentieuse heertje transpireerde 

overvloedig en moest telkens weer naar zijn 

"pince‐nez" tasten, omdat die dreigde af te 

vallen, terwijl hij nog altijd een drukke 

konversatie voerde met zijn overbuur. 

Vóór '"t Ven" (eerste halte), verscheen de 

kondukteur en iedereen betaalde. Iedereen 

kreeg een reistiket. Het mannetje met de 

neusknijper was in zo'n diepgaand gesprek 

gewikkeld ‐of was zó "nonchalant"‐ dat hij 

zijn reisbiljet in zijn vuist verfommelde 

en het door 't raam naar buiten slingerde. 

De kaartjesknipper had dat gemerkt, maar 

zette zijn tocht verder naar het voorste 

rijtuig. 

95 .

Op de terugweg naar zijn bagagewagen 

vatte hij het brillenmannetje bij de 

schouder en vroeg of hij al betaald had. 

Na een bevestigend antwoord: "Mèr Dré, 

det wets‐te toch", moest natuurlijk het 

reiskaartje getoond worden. "Det hub ich 

door de vinster gegoeidj", zei het 

mannetje en hoe hij verder ook 

tegenspartelde: hij moest een tweede keer 

beta!en. 

Diezelfde  kondukteur  verraste  later  nog 

door  een  heel  wat  krassere  "stunt",  die 

erger gevolgen had. Lees maar verder... 

GRATIS MET DE TRAM.. MAAR MET EEN DURE 

HUURKOETS NAAR WEERT 

De beheerraad van de tram vergaderde 

regedmatig te Maaseik. De heren admi‐

nistrateurs van Weert reisden natuurlijk 

gratis voor niks. Na de moeizame 

beraadslagingen zochten en vonden ze 

lafenis in het "Pottenhuis". En ze bleven 

lang "plakken"! Wie zou het hun belet 

hebben? 

De tram kwam voorgereden en wachtte 

tegenover de herberg tot het sein voor de 

laatste afrit noordwaarts zou weerklinken. 

Dat moest van de kondukteur komen. Hij zou 

een paar schrille tonen geven op het 

fluitje dat aan zijn jasknoop bengelde en 

de machinist wist dan wat hem te doen 

stond. 

Die bewuste dag zaten dus enkele welgedane 

Hollandse heren te kletsen en te drinken 

in het "Pottenhuis". Ze dachten niet aan 

uur of tijd.. 

De kaartjesknipper keek op zijn zak‐

uurwerk. Het was dezelfde die enige tijd 

te voren een kliënt het reisgeld tweemaal 

had doen betalen. 

Hij stond op het trapje van zijn baga‐

gewagen en loerde nu en dan naar het café. 

Dan stapte hij af, ging wat op en neer 

lopen naast de rijtuigen, speelde 

zenuwachtig met het kettinkje van het fl 

ui tje.. 

De machinist, een Hollander met een 

spraakgebrek, scheen te vermoeden wel 

ke kwade bedoelingen zijn kondukteur in 

't schild voerde. Hij wees met z'n duim 

naar de kroeg.. Zijn gelaat was één groot 

vraagteken.. 

De  kaartjesknipper  knuffelde  wat  aan 

zijn  mooie  snor  en  deed  alsof  hij  de 

machinist niet zag. 

Het vertrekuur naderde. Het zware horloge 

in de hand, het fluitje tussen de 

tanden., zo wachtte de kondukteur nu op 

de treeplank/van zijn wagen. Plotseling 

striemde zijn fluitsignaal door de lucht.

De machinist kwam van zijn lokomotief, 

liep armzwaaiend naar zijn chef en 

stotterde: "D..d..de hiëre zitte..n.. 

noch b . .bi ne..!" 

De kaartjesknipper stuurde hem met be‐

straffende vinger terug en brulde hem 

toe: "Ich bin noê de baas, vertrek., 

vertrek! 

De bedremmelde stamelaar kroop weer op 

zijn plaats, liet de stoomfluit een paar 

keren verwittigend gillen... 

Het "Pottenhuis" bleef echter dicht.De 

Weerter bazen gegrijnslacht hebben: 

"Zonger oas riedj den tram neet wech! 

Gèèf oas noch mèr eine..!" 

Ze vergisten zich.. En 't was de laatste 

rit van de dag. 

Per huurkoets hebben zich de dikke ad‐

ministrateurs naar Weert laten rijden. 

Zonder twijfel op kosten van de maat‐

schappij .. 

De  kondukteur  werd  grondig  verwenst  en, 

naar  ik  vermoed,  ook  geschorst.  Dat  was 

hem nochtans geen zorg! 

Trambediende was hij geworden uit smaak 

voor het nieuwe, net zoals hij later 

gemeenteraadslid werd, de eerste motor‐

fiets bereed in "Biersel", later ook 'n 

verwoed fotograaf werd en daarna nog een 

bloemmolen en een houtzagerij beheerde . 

Wat kon hem 't tramavontuurtje schelen! 

Hij nam het leven langs de plezante kant 

en is zeer oud geworden !! 

(Vervolgt)  JOE BENFON 

96 .

EEN MINDERBROEDER‐PASTOOR TE OPHOVEN (OP 'T ENDT)

In "Sterk als Eyck", het blaadje van de Kulturele Kring Maaseik (2de jrg, nr. 5) 

troffen we heel onverwacht het lang gezochte bidprentje aan van de vroegere Op‐ hover 

pastoor Christiaan Op !t Endt. Wij geven het nog eens weer en laten u kennis maken met 

deze man, zoals dat reeds stond in het boek "Ophoven en Geistingen door de eeuwen heen" 

(Ophoven, 1966) : 

Pastoor Labaer overleed te Ophoven op 27 

juni 1814 na een lang en uiterst bewogen 

pastoraat . Hij had de hele ommekeer 

meegemaakt, de kapelanie zien verdwijnen, 

de goederen zien verloren gaan en de kerk 

in puin zien vallen. Vele bange uren had 

hij meegemaakt. 

Echt betere tijden had hij nog maar even 

gekend. 

Zijn opvolger, Christiaan Op ‘t Endt, is de 

man geweest wie het gegeven werd weer veel 

te herstellen. Hij was een geboren 

Maaseikenaar en Minderbroeder in het 

klooster van zijn geboortestad (nu 

Ursulinen). Tijdens de Franse Revolutie had 

hij zich geducht tegen de Fransen gekeerd, 

zodanig zelfs dat er in 1797 een 

aanhoudingsmandaat tegen hem was 

uitgevaardigd. Men had hem evenwel nooit 

kunnen vatten. Hij was een van die talrijke 

kloosterlingen, die ontheemd waren en die 

zijn diensten aanbood voor parochiewerk, 

toen de tijden iets beter werden. Hij nam 

zijn taak als parochieherder van Ophoven en

Geistingen zeer ernstig op. Over zijn 

intense bedrijvigheid zijn we goed inge‐

licht door zijn eigen notities in een 

parochieregister (R.A. Hasselt ‐ Kerk 

Ophoven, nr. 8, blz. 71‐108). Geboren te 

Maaseik als zoon van Andries en Maria 

Helena Simons, op 16 november 1772, toonde 

hij zich een doorzettende Maaslander, nadat 

hij op 15 juni 1814 ingehaald werd als 

pastoor te Ophoven. 

Het begin van zijn geschrift is zeker 

waar : "Ik vond in deze gemeente alles 

in eenen ellendigen staat, kerk, 

parochiaal huys, alles en allen". In 

september nam hij de oeroude (1788) 

torenplannen ter hand en in 1815 luidden 

na 38 jaar weer de klokken. In 

1816 ging de reparatie verder aan de kerk 

en werd een torenuurwerk geplaatst. Het 

volgend jaar kocht hij van kanunnik 

Broeckmeulen van Thorn het orgel, (niet 

het huidige; dat is een andere 

geschiedenis) 

Hij dacht ook aan Geistingen. Daar was een 

zekere Albers hulppriester en wel tot 22 

september 1817, toen hij pastoor werd te 

Haren bij Maastricht. Dit veroorzaakte een 

lelijk gat, dat Op 't Endt trachtte te 

dempen door tot december 1818 beide kerken 

alleen te bedienen, met 's zondags te 

Geistingen een lees‐ mis te doen. Van 

april tot juli 1818 werd dan aldaar een 

kapelanie gebouwd 

97.

(het huis van de vroegere koster R. 

Snijckers), zodat er een woning was voor 

een priester. In 1822 begon men te 

Ophoven aan een muur rond het kerkhof, 

die in 1826 voltooid werd. 

Op 17 september 1822 kreeg de pastoor 

hulp, in de persoon van E.H. Van Stip‐ 

pendt, die tot kapelaan benoemd werd (op 

eigen kosten van de kerkfabriek ). 

En te Geistingen komt in 1818 E.H. Jan 

Peters als hulppriester of rector. 

Het kerkbestuur is in beide dorpen nog 

gescheiden; voor 1823 ziet het er in 

Ophoven zo uit : Jan Gielen, Renier 

Rutten, Reynders,Jacob Gielen, Goy‐ ens 

en Renier Sevrijns; voor Geistingen: Jan 

Henckens, Jan Vangeneygen en Jan Deben. 

In 1825 kwam er bevel van groot‐vicaris en 

koning dat de goederen van de hulpkerken 

voortaan bestuurd moesten worden door de 

kerkmeesters van de succursaal‐ kerken. In 

october werden bovengenoemde Gei stinger 

kerkmeesters gedwongen de boeken over te 

maken, dit na een onderzoek van de 

situatie ter plaatse. Die was erbarmelijk: 

de oude kerk van Geistingen zag er zo uit 

: "Men vond eenen vergangenen balk, den 

vloer geheel versleten". In october 1819 

werd de Op‐ hover pastorie verbouwd. Een 

laatste hoogtepunt in het pastoraat van Op 

't Endt was de "Jubilé" van 1830 : "onsen 

bisschop versogt de pastoren om drij‐ maal 

dags instructie te geven, smorgens, 

smiddags en savonds: dus begon ik smorgens 

om vijf, smiddags om vier en savonds om 

acht uuren, den toeloop was soo groot van 

Ophoven en Geystingen om instructie te 

aanhooren, dat ik den iever zelf wonderde. 

De bereydinge tot het H. Sacrament der 

Biecht was soo groot dat men niet meer 

verlangen konde. Velen beweenden de zonden 

van hun voorgaande leven en niemand soo ik 

meynde, is teruggebleven. Te Ophoven van 

340 en Geystingen ‐ hulpkapel ‐ van 230 

communicanten hebben op de 15 dagen dat 

den jubilé duurde te Ophoven ge‐ 

communiceert 734 en te Geistingen omtrent 

de 300, samen 1 000, dit dus van mijne 

geheele parochie. Hier te Ophoven was 

volgens oude gewoonte op den dag der 

Allerheyligste Drijvuldig‐ heid kermisse; 

op mijn versoek is geenen schijn van 

kermisse geweest, in plaats van vermaak 

wierd de kerke den geheelen dag besogt". 

Deze heropleving werd bevestigd door het 

bezoek van de Luikse bisschop op 4 october 

aan Maaseik, waar men al 27 jaar geen 

bisschop meer gezien had en waar al die 

jaren ook geen Vormsel meer was 

toegediend. Op 6 oktober werden 300 

Ophoven‐ en Geistingenaren,te 5 uur 's 

morgens gevormd. In oktober van dat jaar 

begon ook de miserie met troepen, in 

verband met de opstand, en veel ellende op 

geestelijk en stoffelijk gebied. De goede 

voornemens waren bij velen weer heen, want 

de pastoor noteert: "Onbeschrijfelijk is 

in dit dorp ... het bederf der zeden, 

vloeken, vervolginge den eenen tegen den 

anderen. Nae het uitsteken van het vaandel 

geel en rood was een gedeelte van het 

gemeene volk sonder vrees tot snagts toe 

in de herbergen. Men vraagde met geweld 

geld, anders grootelijks dreygende,soodat 

aan hun versoek maar moest voldaan worden. 

Veertien dagen sweeg ik in den ergsten 

oproer, toen ik niets te winnen wist, dan 

ik was zelf in gevaar. 

Dog veertien dagen daernae op Kerken‐ 

weyde hebbe ik op deze schrikkelijke 

omstanden gepredigt en een weinig stilte 

in de gemeente gebracht". Pastoor Op 't 

Endt verliet Ophoven en woonde verder te 

Maaseik, waar hij op 24 juli 1836 zou 

overlijden. 

Hij liet de parochie over aan zijn 

vroegere kapelaan Walter Van Stip‐ 

pendt, die in volle herrie op 29 de‐

cember 1830 de parochie overnam. 

DONAAT SNIJDERS

VOLKSE VERHALEN UIT ONZE HEIMAT...

EEN BRANDBRIEF IN DE LEEMKUIL 

Tegenover de Oude Barier, tussen de Steenweg en de Maas, aan de Napoleonsweg van 

Maaseik naar Roermond ligt de Leemkuil. Daar hadden de Bokkerijders eens bevolen door 

een brandbrief geld te leggen. En dat geld werd gelegd, maar er werd meer gedaan... 

Hier was een haasje te vangen en de po‐ 

litieprefect, in persoon van de veld‐

wachter die het Snijderke geknipt had, 

zou hier weer de wacht houden en eraan 

moest hij, daar kon hij niet buiten. 

Vooral nu het in volle dag zou afgehaald 

worden. Hoe dom die kerels waren van daar 

niet aan te denken. De jacht naar geld 

ontnam hun zeker alle redeneervermogen. 

Het Snijderke was er wel in de donkere 

ingelopen en nu zou het in volle dag 

worden afgehaald. 

Zo'n brutaliteit was haast niet uit te 

denken. Zo'n durven voor een handvol 

geld! Had hun die laatste les dan niets 

geleerd. Of zouden ze geweld gebruiken? 

Maar dan zouden ze zich toch ook verra‐

den. Hoe ze dat gingen klaarspelen dat 

wou hij meemaken, hijzelf, Jaan, de 

veldwachter. Daar was omtrent geen 

kapelletje met populieren langs om in te 

kruipen en Sijderkens te knippen. Daar 

was hoegenaamd geen struik in 't rond om 

zich achter schuil te houden, dus het was 

niet nodig daaraan te denken. Hoe zou 

Jaan nu dommer zijn dan de bokkerijders 

zelf. Daar was geen verbergen mogelijk. 

Die leemkuil, en 't was er zelfs geen, 't 

was maar een naam en enkel een zakking in 

de weg van hoogstens 35 m. lang en op de 

diepste plaats een halve meter meer dan 

een menslengte. En op die plaats moest 

het geld liggen onder een losgestoken 

ris, midden op het voetpaadje tussen de 

twee kersporen in. 

Maar onze wakkere veldwachter zijn 

verstand stond ook niet stil. Op een paar 

boogscheuten van de weg stond hij puinen 

te steken van wie weet wie ‐zo maar‐ om 

daar te zijn en te spionneren als ze 

kwamen de deugnieten. 

Niemand zou hem kunnen herkennen, 

daar had hij wel voor gezorgd. 

In zijn floeren broek,met blauwe kiel en 

rode halsdoek en een brede strohoed. Ja, zo 

slim was onze veldwachter dat hij reeds een 

periskoop gebruikte zonder dat hij het 

wist, want aan de onderkant van zijn hoed 

had hij een stuk spiegel aangebracht, zodat 

hij werkte met de rug naar de leemkuil toe. 

Zag hij in de spiegel dan kon hij nagaan of 

er iemand op de weg aankwam. Zo ijverde 

onze veldwachter voort zonder dat er iemand 

verscheen. 

En dan had hij de hele bende verwacht! 

Neen, hoegenaamd niemand! 

Dat zou hij niet volhouden. Als hij zo 

moest blijven doorwerken, daar stonden zijn 

handen ook niet naar gegroeid. Te meer, het 

had al op verscheidene plaatsen 

middaggeluid en hij had geen eten besteld. 

Wat het gekste van alles was, daar was geen 

mens meer in het veld, en het was geen 

gewoonte dat men bij het puinensteken in 

het veld bleef doorwerken. Hij zou daar op 

het einde als schup‐ penzot staan en 

argwaan wekken. 

Neen, dat kom en mocht niet lang meer 

duren. Daar was niet veel afwisseling 

geweest voor de veldwachter op de vier uren 

tijd dat hij daar te rieken stond, altijd 

aan futselend, niet echt werkend, maar zich 

toch moemakend. 

Gelukkig kwam daar een man aan met een 

kruiwagen waarop een kist stond. Gelukkig, 

want anders had de veldwachter gemeend dat 

het afgesproken werk was, zo op een halve 

dag, geen levende ziel in de buurt. 

De kruiwagen kwam de diepte in en onze boer 

werkte nu ijverig voort, en onder 

99.

wijl loerde hij in zijn spiegel. Hij zag dat 

de voerman zijn kruiwagen neerzette midden 

op de weg in de kuil, en op een paar meter 

ervan af even zijn broek 

afstroopte. Die moest wel hoge nood gehad 

hebben, dacht de veldwachter en gelukkig 

dat hij in de kuil zat, want op het kale 

vlakke veld, had hij dit moeilijk kunnen 

doen. Hij zag hem zijn broekriem weer 

toegespen, in zijn handen spuwen en verder 

varen in de richting van het kappeletje aan 

de linden naar de Donkstraat toe. 

Zo werd het stilaan twee uur en Jaans maag 

riep om patatten. Dan zou hij maar naar 

huis gaan en 't geld meenemen, want het lag 

er, al wat gevraagd was, 

15 goudstukken. Juist geteld, omdat ze 

zeker waren het toch terug te krijgen 

wanneer ze de dief op heterdaad betrappen 

zouden. 

Nooit is men te weten gekomen wie het 

geld had weggenomen en nooit waagde Jaan 

het nog heel het geld in een brandbrief 

gevraagd te leggen. 

Zo slim was hij ook wel, want het 

ging hier slim tegen slim. 

•k ‐k *

Zo naderde hij de zode, lichtte ze op, en 

o wonder... de goudstukken waren gevlogen 

en in de plaats ervan lag een stuk papier 

met de woorden: "Toch gefopt hé!" 

Daar stond onze veldwachter versteld 

van. Ditmaal hadden ze hem beet, de 

schelmen. Hoe was dat in gods naam 

mogelijk, want daar was hoegenaamd 

niemand gepasseerd dan juist de man 

met de kruiwagen. 

Jaan jong, zo fopt men veldwachters 

die slim willen zijn. Dan stopt men 

een vent in een kist waarin een gat 

is en die zet men juist boven de plek 

waar het geld ligt, en zo legt men in 

plaats van de 15 napoleons. 

Hoe de veldwachter zich ook naar de 

Donkstraat spoedde en navroeg of niemand 

een man met een kruiwagen en een kist had 

gezien, daar was geen mens die daar 

antwoord op kan geven. Daar wist Jaan ook 

zo goed de reden van als zij zelf, al zei 

hij het niet, want hier woonden vele van 

die 1ogebroeders, die grote bendefamilie, 

die niets zagen, niets gezien hadden en 

ook niets zouden zien, omdat ze er 

minstens een Napoleon van zouden 

opstrijken. 

Zoals vrijwel altijd strookt dit ver‐

haal niet helemaal met de feiten. 

Het gelegde geld zijn zeker geen Na‐ 

poleonen geweest, want de eerste Napoleon 

die zijn naam aan een geldstuk kon geven 

was op dat ogenblik nog maar ruim 14 

jaar. Slechts 18 jaar later, in 1803, 

werden de eerste gouden napoleons 

geslagen. 

Deze naam werd ook gegeven aan Belgische 

munten ter waarde van 20 fr.die geslagen 

werden tot in 1903. 

Het was weer schepen Reynders die deze 

brandbrief thuis kreeg. Hij lag in de 

gang van zijn huis en zijn meid vond hem 

op 28 januari 1785. 

Als Jaan argwaan dacht te wekken met in 

de middag door te blijven werken, dan zal 

zijn hoofddeksel n.l. een grote strohoed 

eind januari nog wel meer zijn 

opgevallen. En puinen steken in het 

holletje van de winter? 

De man die het Snijderke op heterdaad 

betrapte heette Henricus Houben. Dit 

gebeurde echter pas op 12 februari van 

hetzelfde jatr. 

Na de lichting van deze brandbrief kreeg 

Simon Reynders volgende kwitantie 

100

mijnheer capitijn u geit  is wel bevonde en kont sijn gerust mar wagt u van geenen rat te 

geven dat  imant  van  ons woort gekregen  en gat nit  te  laet  op de maseijker  ban als gij 

imant  sijt  of  u wat  vragt  stekt  uwen  hoet  om  hoogh  dan  hoft  gij  niet  te  vreesen mar 

gedenkt wij gij met ons geleft hebt voor deesen mar het is u vergeven en slapt gerust. 

(Deze kwitantie is ook afgedrukt in het boek: "Wij zullen U met assen lonen!", samengesteld door ondergetekende en in 1985 door onze Geschied- en Heemkundige Kring Kinrooi uitgegeven - blz. 28)

MATTHIEU WIEERS 

DE BOERENGILDE VAN KESSENICH (1907‐1957)

Op 13 januari 1907 werd te Kessenich een "Boerengilde" opgericht. Aldus staat het 

genoteerd in het kasboek door J. Gielen, de "schrijver" der vereniging. 

Door de Boerengilde werd op 16 januari 1910 een samenwerkende maatschappij "Spaar‐ en 

Leengilde van Kessenich" gesticht. De standregelen verschenen in de bijlage van het 

Belgisch Staatsblad van 4 februari 1910. 

Het bestuur bestond uit: dean Rutten 

(voorzitter), Antoon Deben 

(ondervoorzitter), Renier Linssen, Jozef 

Gielen en Henri Symkens (raadsleden). 

Cornelius Gorissen was schatbewaarder 

(kassier). 

Leden van de toezichtsraad waren: 

Michiel Geusens (voorzitter), Jean Cool 

en (ondervoorzitter), Theodoor Brouns, 

Petrus Houtmortels, Lambert Haeldermans 

en Henri Gielen (raadsleden) . 

101

De standregelen van de "Spaar‐ en Leen‐ 

gilde" stonden afgedrukt in het "lid‐ 

maatschapsboeksken". De leden dienden als 

deelgenoot aangenomen te worden. 

Betalingen werden geboekt als "stortingen 

als aandeel in de genootschappelijke kas" 

en ook de terugbetaalde aandelen werden in 

de lidboekjes genoteerd. 

Het kasboek van de Boerengilde werd voor 

het eerst ingevuld in 1912. Als lidgeld 

betaalde men 1,‐frank. 

Er waren toen 76 leden, waarbij als nieuwe 

leden nog aansloten in 1912 : Hubert 

Hawinkel, Th. Willen, Jan Roes, Jean 

Lamberigts en Jean Vandeninden. 

Enkele inkomsten in de periode 1912 ‐ 1914 

waren onder andere: 

‐  opbrengst van het gebruik van het 

machien om beeten te planten: 6,50 fr. 

‐  inkomsten van de kas der aankoopaf‐

deling: 27,57 frank 

‐  van minister Helleputte bij zijn 

bezoek aan Kessenich: 20,‐ frank. Deze som 

werd geboekt op 14 mei 1914. 

Enkele uitgaven in dezelfde periode: 

‐  voor zielemis voor overleden lid 

Jacob Vandersande aan de proost: 4,‐fr. 

‐  aan  A.  Gorissen  voor  het  inramen 

van  het  portret  van  den  hoofddeken  van 

den Boerenbond, minister Helleputte: 5,‐

fr. 

‐  aan H. Ponsen voor het maken van 

een nieuw bietenmachien: 40,‐fr. 

‐  aan J. Narinx voor een ton bier 

voor het feest van de hoerengilde: 14,‐fr.

In 1921 bedroeg het lidgeld 6,‐frank.

Er waren toen 75 leden in de vereniging en 

men vergaderde in de zaal bij H. Brouns. 

Studiedagen te Leuven werden bijgewoond 

door onder andere: Gerard Linssen (1921 en 

1922), Ch. Hawinkel (1923) en Jean Coolen 

(1923). 

In 1924 nam men ook een abonnement op het 

tijdschrift "Onze Ploeg en Onze Gids". 

In  datzelfde  jaar  werd  door  13  deelne‐

mers  het  herdenkingsfeest  van  de  "Boe‐

renkrijg" te Hasselt bijgewoond. 

Over het verenigingsleven in die tijd 

(Eerste bladzijde uit de brochure met de"standregelen")

weten we ook dat er voordrachten werden 

gegeven bij de Boerenbond. 

Op 4 april 1924 werd aan de pastoor (Al‐ 

fons Tijskens) een bedrag van 188,75 fr. 

betaald, bestemd voor boekenaankoop voor de 

op te richten bibliotheek. 

* * * 

Op 31 januari 1927 werden de standregelen 

van de "Aankoopafdeling" en de 

huishoudelijke verordening goedgekeurd. 

I 02.

In deze verordening lezen we dat de leden, 

gezinshoofden, jaarlijks 12 frank 

bijdragen, waarvan er 10 frank werd 

doorbetaald aan de Belgische Boerenbond. 

De zonen en andere huisgenoten betaalden 1 

frank voor de plaatselijke gildekas. 

De gilderaad was samengesteld uit tien 

leden. De jaarvergadering had plaats met 

0.H. Hemel vaart. 

In 1927 schonk de Boerengilde 37,85 fr. 

aan Karei Hawinkel om 1andbouwboeken aan 

te kopen als prijs voor de beste 

leerlingen aan de avondschool. 

In 1928 kocht men een zaaimachine aan voor 

de prijs van 489,10 frank. Transport er 

van gebeurde met de tram wat 4,80 frank 

kostte. 

In 1932 was er een proefveld voor de 

jeugdafdeling. R. Deben ontving hiervoor 

25,00 frank. 

In augustus 1933 hield de Stoommelke‐ rij 

haar algemene vergadering in de zaal van 

de Boerenbond. 

Via de "Spaar‐ en Leengilde" werd in dat 

zelfde jaar een "besproeier" aangekocht 

waarvoor men jaarlijks afkortingen kon 

doen. 

In 1942 telde de Boerengilde 95 leden. Als 

vlaggedrager van de Boerengilde fungeerde 

Lambert Paulussen. 

Bovenstaande gegevens konden we vinden 

in het kasboek van de vereniging, de 

standregelen en in het huishoudelijk 

reglement. 

In de besproken periode was het belang‐

rijkste feit echter de viering van het 

50‐jarig bestaan. Daarom geven we er ook 

enkele bijzonderheden over. 

Dit 50‐jarig bestaan werd gevierd op 14 

januari 1957. Bij de feestvergade‐ ring 

waren aanwezig: 

E.H. kannunik Mombaers, algemeen proost 

van de Boerenbond; E.H. pastoor Gustaaf 

Drees; Jozef Dupont, volksvertegenwoor‐

diger Peer; Martin Rutten, provincie‐

raadslid; Lowie Vanhamme, direkteur 

magazijn Boerenbond Bree; Leo Devijver 

inspekteur 1evensverzekering A.B.B. 

Kumptich; Rene Deroover, inspekteur 

Dienst en Toezicht B.B. Wezemaal; Gerard 

Linssen, voorzitter; Mathieu Gielen, 

schrijver‐zaakvoerder; Jaak Rutten, 

Karei Hawinkel en Henri Verstrae‐ ten, 

bestuursleden. 

Tevens woonden 60 leden de feestverga‐ 

dering bij. 

Pieter Gorissen ("Pier van Swevers"), 84 

jaar en lid sedert de oprichting, hield 

een speciale voordracht. 

Met dit feest werd een halve eeuw Boe‐

renbond te Kessenich afgesloten. 

WERNER SMET 

103.

Vijftigjarig  bestaan  van  de  Boerengilde  op  14  januari  19b/ 

(Verzame1ing: Geschied‐ en Heemkundige Kring Kinrooi) _________ 

Waat maag dét in godshiêrenaam beteikene

NOGMAALS.,, "UCHTERFN"

Onze  Filologus  kwam  er  niet  uit  bij  het  speuren  naar  de  afstamming  en  herkomst  van 

"uchteren" (1) Om kort te gaan: ik ook niet. 

Toch vond ik nog enkele bewijsplaatsen van het begrip/werkwoord "uchteren"... 

Op een oud handschrift op perkament van 

1280 tot 1285, afkomstig uit de buurt van 

Bil zen, staat een recept: 

"Dets i gude lagtwarie jhegen i droege 

borst. 

Ten  irste  R.  dya  draganti  frigidi  dya‐ 

pemidien  pem  diarii  electuarij  resump‐ 

tivi ana dragma ij Misceantur. 

Dese salmer eten savonts op dbedde ende 

smorgens en ogteren." (2) 

De gedeeltelijke transcriptie luidt : 

"Dit is een goed middel tegen een droge 

borst... Deze zal men eten 's avonds op 

het bed en 's morgens in uchteren. 

Lagtwarie: verbastering van electuarium 

Een droge borst: astma? Bronchitis ? 

En ogteren: voorzetsel + zelfstandig 

naamwoord, thans met prothesis, n — in 

nuchteren = nuchter zijnde. 

In "De Bokkerijders" van Juliaan Melchior 

(3) leest men: 

"Wat ben ik menigmaal, in mijn prilste 

jongensjaren, met schrik naar bed gegaan 

om er akelig te dromen, des winters na een 

lang gerekt "uchteren", tijdens hetwelk de 

één of andere welbespraakte dorps 

vertel!er aan de vergaderde geburen de 

wandaden van de beruchte Bokkerijders in 

Maas‐ en Kempen‐ land met realistische, ja 

schreeuwende kleuren wist af te 

schilderen." 

De voetnoot bij "uchteren" vermeldt: 

"Uchteren is de lange winteravonden in 

gezellig samenzijn, zonder eten of 

drinken, met geburen om de beurt in 't één 

of ander groot boerenhuis tot aan den 

ochtend of morgenstond doorbrengen; 

de handen stonden niet stil, de tong nog 

veel minder; de mans schilden ken‐ nip, de 

vrouwen deden het meegebrachte spinnenwiel 

ronken of verrichtten naaien breiwerk; men 

bad luidop een "tientje" van den 

rozenkrans, vertelde en zong er 

beurtelings" (&). 

Mijn grootmoeder, geboren in 1861, ging 

als meisje 's avonds op Zeilster (tussen 

Roggel, Heythuijsen en Nunhem) spinnen. Ze 

nam haar spinnewiel mee. Daar kwamen meer 

meisjes (en jongens) samen. Er werd ook 

gedanst bij de muziek van een grammofoon. 

Het natuurlijk gevolg was dat één van de 

jongens mijn grootvader werd ! 

SLOTBEMERKING

Met deze bewijsplaatsen wil ik veron‐

derstelling, beschouwing en gevolgtrekking 

van onze Filologus onderstrepen, 

bevestigen en uitbreiden. 

Wellicht zijn er in geschrift en lite‐

ratuur nóg vermeldingen van "uchteren". 

JAN BERGHS 

N O T E N  

(1) Dao raostj gét!", jaargang 4, nummer 2, blz. 87-89.

(2) Publications, 1881, blz. 311

(3) Eerste druk, 1915.

(4) Veldeke, 1982, nr. 2

104

Aanwinsten heembibliotheek

Ook in de voorbije maanden kende de 

heembibliotheek een grote aangroei. 

Hierna volgt een opsomming van de 

"voornaamste" aanwinsten. 

Deze zijn zoals gewoonlijk te raad‐

plegen in onze heembibliotheek, 

weertersteenweg 241 te Molenbeersel. 

De openingsuren zijn van maandag tot 

vrijdag van 08.00 h tot 12.00 h en van 

13.00 h tot 17.00 h. 

‐  Lodewijk Plessers, 1862‐1915; Limburger, flamingant, leider, dichter, journalist, 

bezieler / J. Daamen en D. Snijders . ‐ 

‐  Volkshuisraad in Vlaanderen / Weyns Jozef . ‐ Reeks bestaande uit de volgende 

delen : voorbericht ‐ haard‐ gerief / 

zitmeubelen ‐ bergmeubelen ‐ slaapstede / 

eten en drinken ‐ maten en gewichten / 

kookgereedschap ‐ voorraao bewaren / 

verlichting ‐ sierraad en devotie ‐ 

kindergerief / spinnen ‐ bakken ‐ karnen 

/ opschik en schoonmaak ‐ wat overblijft 

/ algemene beschouwingen . ‐ 

‐  Jaarboek 1984 van de Geschied‐ en heemkundige Kring Tessenderlo / z.a. 

‐  Bezig zijn met volksgeneeskunde, feiten en fantasie / Frances Kennett . ‐ 

geschonken door P. Haemers . ‐ 

‐  De Belgische stad van vandaag ; Kes‐senich waarheen / Gemeentekrediet . ‐ 

‐  Geschiedkundig overzicht van het O.L. Vrouweklooster der Eerw. Zusters ; 

Regulier Kanunnikessen der Orde van het 

Heilig Graf te Kinroy / z.a. ‐ uitgeg. 

bij hun 50‐jarig bestaan in 1931 

(fotokopies) . ‐ 

‐  Hoe een provincie in twee delen werd gesplitst / G.J.B. Verbeet . ‐ 

‐  Geschiedenis van de tabak in de Leie‐ streek / R. Cauwe . ‐ 

‐  Kunstpatrimonium van West‐Vlaanderen / Luc Devliegher . ‐ 

‐  Eeuwen onder wind en wolken ; windmolens in 0ost‐Vlaanderen / Paul Bau‐ ters . ‐ 

‐  Castrale motten in België / J. De Meulemeester . ‐ fotokopies . ‐ 

‐ Het leven  van  de Heilige Catharina 

van Alexandrië / Rik Nul ens  . ‐ 

‐  Theodoor Sevens en de Boerenkrijg / P.M. Brouns . ‐ 

‐  Beknopte gids voor de bezoeker; Bok‐rijk openluchtmuseum / Jozef Weyns . 

‐  Bomen en struiken te Bokrijk / C. Cuyx . ‐ 

‐ Achel, de  top  van Limburg /  z.a. ‐ 

(overname  uit  tijdschrift :  de 

Vlaamse Bibliotheek) . ‐ 

‐  Trier‐Kai serthermen; Verwaltung der staatlichen Schlösser Rheinland‐ Pfalz 

/ W. Reusch . ‐ 

‐  Beloningen voor daden van moed en zelfopoffering / z.a. ‐ 

‐  Van burchttoren tot grafkapel / Fr. Parren . ‐ fotokopies uit Ter Eiken . 

‐  De 

Maasuiterwaarden  De  geo‐ 

morfologie van het Maasland / Bertie 

Vanderlee . ‐ 

‐  Over de dwangmolens der heerlijkheid Kessenich / Piet Bouveroux . ‐ 

‐  Het Maasland in de VIIIe eeuw; Kes‐senich : folklore en geschiedenis . 

‐ verzamelde opstellen . 

‐  Mocht Dr. Eli as zijn hoofd redden / Jaak Ooms . ‐ fotokopies . ‐ 

‐  Kunstboek ; 48 tekeningen over Hamont‐Achel / Jaak Dijkmans . ‐ 

‐  Geschiedenis van onze wind‐ en water‐molens / z.a. ‐ fotokopies . ‐ 

‐  Gemeente Thorn; van edelmanswoning tot sociaal‐cultureel en toeristisch 

recratief centrum / P.M. Roost. ‐ 

Onze dank aan al diegene die de heemkring 

iets schonken. Mocht u thuis nog nog iets 

vinden waarvan u denkt dat wij het kunnen 

gebruiken wip dan even binnen in de 

heembibliotheek of geef ons een seintje. 

Samenstelling : M. Donné en J. Laveaux.

105,

Museumnieuws

HET RADIO-, GRAMMOFOON‐ EN POPPENMUSEUM TE THORN (NL.)

Dicht bij huis, in het "witte stadje 

Thorn", vinden we aan de Akkerwal 27 een 

museum dat zeer zeker bij velen onbekend 

zal zijn.. 

G E L U I D  

Het eerste Nederlandse Radio‐, Grammo‐

foon‐ en Poppenmuseum werd opgericht in 

Kasteel Aldenghoor te Haelen op 18 april 

1976. Sinds oktober 1983 heropend te 

Thorn. 

In ons leven van alledag zijn radio, 

televisie, grammofoon en telefoon zulke 

vanzelfsprekende zaken geworden, dat wij 

bij het gebruik er van nauwelijks 

stilstaan bij het ontstaan van deze 

apparaten. Toch is het nog maar amper een 

eeuw geleden, dat de eerste stappen 

werden gezet in de richting van een 

ontwikkeling op dit gebied. 

In  1877  vroeg  Edison  patent  aan  op  een 

geluidopnemend  en  ‐weergevend  apparaat 

dat hij "phonograaf" noemde. 

Werkten de eerste fonografen met rollen; 

vanaf ongeveer 1910 kwam de vlakke 

grammafoonplaat in zwang. De uitvinding 

hiervan staat op naam van de Amerikaan A. 

Berliner. 

Het begin van een stormachtige ontwik‐

keling was gemaakt. Hoe deze eerste 

fonografen, grammafoons, telefoons, 

radio's en televisies er uit zagen en hoe 

de geluidsweergave was, kunnen we zien en 

beluisteren in het voornoemde museum 

(ongeveer 500 stuks). 

Het museum geeft een overzicht van alles 

wat met het voortbrengen van geluid te 

maken heeft tot op heden. 

P O P P E N

Poppen  hebben  door  de  eeuwen  heen  be‐

staan.  Al  door  de  Egyptenaren  werden 

poppen  gemaakt.  Deze  werden  uiteraard 

geheel met de hand gemaakt. 

De eerste poppen die met mallen werden 

gemaakt, dateren van de vijfde eeuw voor 

Christus en zijn in Griekenland 

gevonden. 

Het maken van "replica antieke poppen" 

zou onzinnig zijn zolang er nog vol‐

doende originele antieke poppen te koop 

zijn. Maar de prijzen van antieke poppen 

zijn de laatste decennia echter zo enorm 

gestegen dat het bijna onmogelijk wordt 

om antieke poppen te verzamel en. 

In het museum te Thorn kan men antieke 

poppen bewonderen en de replica's die 

door kursisten gemaakt werden. 

Het museum is in het bezit van porse‐

leinen poppen, marionettenpoppen, vin‐ 

gerpoppen, handpoppen, enz. In totaal 

ongeveer 700 stuks. 

De openingstijden zijn van april tot en 

met oktober: elke dag van 11.00 uur tot 

18.00 uur; van november tot en met 

januari: elke dag van 12.00 uur tot 

17.00 uur; tijdens de maanden februari 

en maart is het museum gesloten. 

Toegangsprijzen:  volwassenen:  2  gulden 

en kinderen tot en met 16 jaar 1 gulden. 

Adres: Akkerwal 27, NL‐6017 AW TH0RN 

Telefoon: 04756‐2882 

Samenstelling rubriek: Mathieu Kunnen

Kongressen - Jaarvergaderingen - Studiedagen

MOGELIJKHEDEN VOOR GENEALOGISCH ONDERZOEK 

IN NEDERLANDS LIMBURG 

Bovenstaande is de titel van een lezing die 

dhr. Delahaye zal verzorgen voor de 

"Geschied‐ en Heemkundige Kring Het Land 

van Thorn" op MAANDAG 14 APRIL aanstaande 

in het jeugdhuis te Thorn. Aanvang is 20.00 

uur. 

Ook onze geïnteresseerde leden zijn van 

harte we!kom ! 

Beoefening van de genealogie is even oud 

als de mensheid; een Engels beroeps‐

genealoog noemde zijn werk eens "Het oudste 

beroep van de wereld". 

Het Nieuwe Testament begint met een ge‐

nealogie. Eeuwen lang werd genealogie 

slechts uitgeoefend door vorstelijke, 

adellijke of aanzienlijke families. De 

laatste jaren kent de genealogie geluk‐

kigerwijze een demokratische tendens : ook 

de geschiedenis van de "gewone man" is 

interessant. Voorwaarden voor deze 

hedendaagse interesses waren uiteraard de 

openbaarheid van de archieven, de 

aanwezigheid van de belangrijkste gene‐

alogische bronnen (zoals burgerlijke stand 

en kerkregisters) bij deze archief diensten 

en de op ruime schaal ondernomen 

inventarisatie en indicering van de 

archieven en kollekties. 

Op een aantal punten wijkt genealogisch 

onderzoek in Limburg af van wat kol 1e‐ 

ga's elders in den lande kennen. 

Ten eerste zijn er veel eigen bronnen. 

Verder heeft de Limburgse genealoog be‐

duidend meer achtergrondinformatie nodig en 

een grondige kennis van de regionale 

geschiedenis. 

Genealogisch onderzoek kent drie onder‐

scheiden, geheel verschillende periodes: 

*  Het begin van het onderzoek (circa 

1902 tot heden); een periode waarin men 

weinig beschikking heeft over archief‐

bronnen en men het onderzoek vooral in 

familiekring moet verrichten. 

* De periode van de Burgerlijke Stand 

(circa 1796 tot 1902), een periode waarin 

men de beschikking heeft over een 

gigantische hoeveelheid archieven. 

* De periode van het "Ancien Régime" (vóór 

circa 1800), een tijdvak waarin het 

onderzoek een geheel andere aanpak vereist 

dan ten tijde van de Burgerlijke Stand. De 

eerste voor de hand liggende bronnen zijn 

natuurlijk de kerkregisters. Maar men kan 

nog vele andere bronnen aanboren en, 

naargelang het fortuin en de sociale status 

van de familie, de stamboom tot in de late 

Middeleeuwen terugvoeren. 

Om een goed resultaat van het onderzoek 

te waarborgen, behoort men zich echter 

wel te verdiepen in de methodiek van het 

archiefonderzoek en moet men zich een 

goede systematiek van het verwerken van 

de gegevens eiqen maken. 

De "Akademie voor de Streekgeborlden 

Gastronomie v.z.w." organiseert haar 

jaarlijkse algemene vergadering op zaterdag 

26 april 1986 om 14.30 uur te Waregem; het 

akademisch gedeelte wordt gehouden in de 

trouwzaal van het stadhuis, gelegen in het 

Shoppingcentrum. 

Tijdens deze samenkomst zal het "Thomas 

Vander Noot‐eremerk" verleend worden aan 

Mej. Margriet Houbrechts van Heverlee 

voor de studie: "De geschiedenis van de 

stroopfabricage in Borgloon van 1830 tot 

1840" en aan Mej. Marleen Vrancken van 

Landen voor de studie: "Streekgebonden 

waters en frisdranken in Limburg en 

Vlaams‐Bra‐ bant, evenals hun 

toeristisch belang". 

L O 7 .

Aansluitend zijn er enkele voordrach‐

ten: 

‐  "De toekomst en het verleden van ons Belgisch bier" 

‐  "Brouwerijen van ambacht tot indus‐trie". 

Voor een gedetailleerd programma en 

eventuele inschrijving dient men voor 19 

april kontakt te nemen met de Heer J. 

Collen, Abraham Orteliuslaan 4 te 3500 

Hasselt. 

ELFDE GOUWDAG TE GENK OP 10 MEI 1986

Met medewerking van de Heemkring "Heide‐ 

bloemke Genk", organiseert het Verbond voor 

Heemkunde, gouw Limburg, de elfde gouwdag 

in het Kultureel Centrum/Gemeentehuis te 

Genk op zaterdag 10 mei aanstaande . 

Het thema van deze jaarlijkse gouwdag: "Van 

Kempens dorp tot industriecentrum" 

De dag begint om 9.00 uur met de opening 

van het sekretariaat en een heemkundige 

boekenbeurs. De deelnemers ontvangen koffie 

bij aankomst. 

Om 10.00 uur is er een begroeting door 

gouwvoorzitter E.P. Alex Coenen, gevolgd 

door twee referaten. Het eerste heeft 

betrekking op "Het landelijke Genk", door 

A. Geusens (met dia's) en het tweede 

referaat, door B. Van Doorslaer kreeg de 

titel "Steenkoolontginning en haar 

gevolgen", eveneens met dia's. 

In de namiddag is er een film over Genk, 

een receptie aangeboden door het ge‐

meentebestuur van Genk en geleide bezoeken 

per autocar met gids aan Genk (o.a. bezoek 

aan het gemeentelijk museum E. Van Doren en 

het heemmuseum. 

Om 16.30 spreekt de gouwvoorzitter het 

slotwoord. 

Zoals ieder zal ook ditmaal een afvaar‐ 

diging van onze Kring aan deze gouwdag 

deelnemen. Ook U kan deelnemen aan dit 

jaarlijks treffen van "soortgenoten" ! 

Geef even een seintje aan ons sekreta‐ 

riaat (Weertersteenweg 241 te Molen‐ 

beersel ‐ tel. 011/863.856) en wij zor‐ 

gen voor de inschrijving. Deelname kost 

500,‐fr., voor het middagmaal en de be‐ 

zoeken per autocar. 

TWEEDE K0NGRES VAN DE FEDERATIE VAN NE‐

DERLANDSTALIGE VERENIGINGEN VOOR 0UD‐ 

HEIDKUNDE EN GESCHIEDENIS VAN BELGIE 

Dit tweede kongres zal plaatsvinden te 

Kortrijk van 21 tot 24 augustus 1986. 

Zoals tijdens de vorige kongressen wordt 

aan vorsers, akademici, heemkundigen en 

belangstellenden de gelegenheid geboden 

om de resultaten of methodes van eigen 

onderzoek bekend te maken . 

Er zijn verschillende kongressekties : 

oudheidkunde en industriële archeologie ‐ 

kunstgeschiedenis en monumentenzorg ‐ 

kerk‐ en mentaliteitsgeschiedenis ‐ 

geschiedenis van de instel!ingen‐ 

sociaal‐ekonomische geschiedenis ‐ 

kultuurgeschiedenis ‐ volkskunde ‐ di‐ 

alektologie en naamkunde ‐ genealogie, 

wapenkunde en zegelkunde ‐ archief‐en 

bib!iotheekwetenschap. 

Belangstellenden kunnen zich voor verdere 

informatie rechtstreeks richten tot de 

kongressekretaris: P. Thurman, 

Bruyningstraat 67 te 8500 Kortrijk, 

telefoon: 056/22.34.35. 

Samenstelling rubriek: Mathieu Kunnne

Tentoonstellingen

K I E K E 

N A 0 

V R E U G E R 

T E 

K I N R O O I  

Zoals we reeds eerder schreven in dit 

tijdschrift, zal onze vierde tentoon‐

stelling "Kieke nao vreuger" dit jaar 

plaatsvinden in de fanfarezaal aan de 

Breeërsteenweg te Kinrooi. De officiële 

opening en tevens officiële viering van 

ons tienjarig bestaan is voorzien op 

vrijdag 31 oktober. De tentoonstelling 

zal toegankelijk zijn op zaterdag 1 en 

zondag 2 november 1986. 

Enkele voorbereidende vergaderingen 

hebben reeds plaats gehad, anderen zullen 

nog volgen. 

Diverse personen hebben zich reeds aan‐

gemeld om mee te werken aan deze grotere 

aktiviteit van onze Kring, hetzij door 

het beschikbaar stellen van materiaal, 

hetzij door een handje toe te steken 

tijdens voornoemde dagen. 

Bezit U materiaal dat interessant kan 

zijn voor deze tentoonstelling, geef dan 

even een seintje aan ons sekreta‐ riaat: 

Weertersteenweg 241, Molenbeersel ‐ 

telefoon: 011/863.8561 

3de VOORBEREIDENDE VERGADERING !!!

Voor "Kieke nao vreuger" te Kinrooi: op 

DINSDAG 22 APRIL 1986 om 20.00 uur in "De 

Limburger", Breeërsteenweg te Kinrooi. 

Ook U bent welkom !!! 

INTERNATIONALE GRAFIEK VAN A TOT Z

Deze tentoonstelling wordt georganiseerd 

door de "Sint‐Aldegondiskring" in de 

geklasseerde Sint‐Aldegondiskerk te As van 

29 maart tot en met 27 april 1986. 

Exposanten zijn onder andere: Antes ‐ Appel 

‐ Baj ‐ Bogaert ‐ Carzov ‐ Cre‐ mer ‐ 

Cristo ‐ Decock ‐ Folon ‐ Ivens‐ Labisse ‐ 

Masereel ‐ Minnaert ‐ Miro ‐ Raveel ‐ 

Verbeeck ‐ enz., enz. 

Bezoekuren: weekdagen van 14 tot 18 u. 

Op  zon‐  en  feestdagen  van  10  tot  12  u. 

en van 14 tot 18 uur. Maandag en dinsdag 

gesloten. 

"DE SCHATTEN VAN HET MUSEUM"

Naar aanleiding van vijftig jaar Museum 

van Posterijen en Telecommunicatie, 

wordt een jubileumtentoonstelling 

georganiseerd door de Regie der Poste‐

rijen. 

"De schatten van het museum" kan men 

bezichtigen op het adres: Grote Zavel 

40 te 1000 Brussel van 19 april tot 25 

mei 1986, van dinsdag tot zaterdag van 

10 tot 16 uur; op zon‐ en feestdagen 

van 10 tót 12.30 uur. De toegang is 

gratis. 

SECRETARIAAT: KERKPLEIN 1, 3668 AS - TEL. 0Il-657$66

Samenstelling rubriek: Mathieu Kunnen

Nieuwe publikaties

AANBIEDING KANNUNI K DARIS‐BUNDEL

In 1985 werd er in Borgloon een nieuwe 

Geschiedkundige Kring opgericht. Eén van 

de eerste aktiviteiten van deze Kring was 

een huldiging van een befaamd stadsgenoot, 

namelijk Kannunik Daris (1821‐1905). Hij 

was een onverdroten vorser, die de 

geschiedenis van het graafschap Loon en 

van tal van Limburgse dorpen opzocht en te 

boek stelde. 

Een eerste hulde had plaats in 1955. Eind 

april 1985 werd een tweede herdenking op 

touw gezet met een bloemenhulde aan het 

graf en de onthulling van de 

heraangebrachte gedenkplaat aan zijn 

geboorte‐ en tevens sterfhuis aldaar. Een 

akademische zitting en een tentoonstelling 

van zijn werken bekroonde deze herdenking.

Over de vieringen van 1955 en 1985 werd 

door voornoemde Kring een brochure van 55 

pagina's uitgegeven, geïllustreerd met 

dokumenten en fotomateriaal. 

Deze bundel kan verkregen worden door 

overschrijving van 150,‐fr.+ 30,‐fr. voor 

de verzending op bankrekening: 457‐

8032541‐74 t.n.v. Geschiedkundige Kring, 

Kannunik Daris te 3840 Borgloon. 

TIJDSCHRIFT "ONS HEEM"

Géén nieuwe publikatie maar wel een 

lijfblad voor iedere heemkundige! "Ons 

Heem" is namelijk het tweemaandelijks 

tijdschrift van ons "Verbond voor Heem‐

kunde"; dit jaar verschijnt de veertigste 

jaargang. 

Geïnteresseerden kunnen een abonnement 

nemen door overmaking van 475,‐fr. op 

rekening 000‐0495981‐20 t.n.v. Verbond 

voor Heemkunde, Sint‐Martens‐Latem met 

vermelding "Tijdschrift Ons Heem". 

Een  proefnummer  kan  aangevraagd  worden 

bij  Karei  Borstlap,  Veldlei  84  te  2232 

's Gravenwezel. 

*

Joannes Ludovicus PLESSERS

Zeventig jaren na zijn dood bracht de 

Oudheidkundige en Kulturele Kring St.‐ 

Alldegondis As‐Niel hulde aan en herdacht 

het leven van deze vergeten weergaloze 

schrijver, dichter, voordrachtgever, 

strijder tegen het Vlaamse onrecht en 

verknechting en levenswekker der Vlaamse 

Studentenbeweging in Limburg. 

Zij deden dit onder andere door het 

uitgeven van het boek "Lodewijk Ples‐ 

sers", geschreven door onze voorzitter 

Donaat Snijders en Joannes Daamen. 

Plessers werd geboren te Niel‐bij‐As op 7 

maart 1862 en overleed te Amersfoort (NL) 

op 5 augustus 1915. Op achtjarige leeftijd 

was hij reeds ouderloos en werd 

"uitbesteed" bij fami‐ 1 iel eden. 

Hij studeerde te As, Beringen, Saint‐ 

Roch, Sint‐Truiden en Leuven. 

Voor  den  brode  toog  hij  in  1889  naar 

Parijs  als  huisleraar  en  kort  daarna 

scheepte hij in naar Argentinië. 

1 1 0 .

Later aanvaardde hij het ambt van stu‐

diemeester te Hasselt, Antwerpen en 

Brugge. 

Kort na het uitbreken van de eerste 

wereldoorlog deed het gemeentebestuur van 

As beroep op hem om geld over te brengen 

naar Nederland voor gevluchte Assenaren. 

Hij werd door de Nederlandse politie 

aangehouden en verdacht van spionage in 

Amersfoort geïnterneerd, waar hij op 5 

augustus 1915 over! eed. 

Het boek bevat 120 pagina's. Het is 

verdeeld in een biografisch en in een 

letterkundig hoofdstuk en is verrijkt met 

een tiental illustraties met op het 

voorblad een foto van de gevierde. Prijs: 

400,‐fr., over te maken op rekening 235‐

0185620‐71 van de Sint‐Al‐ degondiskring 

te As met vermelding "Boek Plessers". 

WITBOEK: 

"INDUSTRIEEL EN TECHNISCH ERFGOED VAN 

BELGIE" 

In een speciaal nummer van "Technolo‐ gia", 

1986, 9, komt de industriële archeologie 

ruim aan bod in de vorm van een "witboek". 

Op deze manier wil men aanbevelingen doen 

voor het grote publiek, naar de 

onderwijswereld, betreffende de wettelijke 

beschermingsmaatregelen en met betrekking 

tot de dringende reddingsoperaties . 

Het blijkt immers dat de overheid on‐

voldoende maatregelen neemt om het in‐

dustrieel erfgoed te behouden. 

Claude Gaier legt uit waarom men aan 

industriële archeologie moet doen. Adriaan 

Linters doet een "proeve tot beknopte 

terreinafbakening en begripsomschrijving 

betreffende de industriële archeologie en 

het industrieel erfgoed" . 

Jo De Schepper heeft het over de her‐

waardering van het industrieel erfgoed. 

Verder zijn er nog een tiental bijdragen, 

onder andere over de onderzoeksmethoden en 

over het belang van het 

toerisme voor de industriële archeologie. 

Tot slot is er een algemene bi‐ bl 

iografie. 

90§_ël9ËD.jDdystrieel ^rfgoed^ 

In de gemeente Kinrooi hebben we ‐be‐

houdens onze molens‐ maar weinig meer dat 

getuigt van het industrieel verleden van 

onze voorouders. Gelukkig maar dat er hier 

rond onze molens initiatieven worden 

genomen, al zijn er ook hier nog voldoende 

problemen. 

Elders in het land werden al verschillende 

projekten gerealiseerd of zijn ze in 

oprichting. Zo onder andere het Museum 

voor de Oude Technieken te Grimbergen, het 

Hopmuseum te Poperinge, het VIasmuseum te 

Kortrijk, het Jenevermu‐ seum te Hasselt 

en het Brouwerijmuseum te Bocholt. 

Zelf hebben we in Molenbeersel de moge‐

lijkheid om een Molenmuseum uit te bouwen. 

In de "Zorgvlietmolen" kan men 

bijvoorbeeld de molengeschiedenis uit‐

beelden en in de "Keijersmolen" kan men 

het maal proces nog zelfs volgen ! 

Ook in onzegemeente zijn er dus kansen 

voor de industriële archeologie. De 

toerist kan er hier via de "Modenroute" 

kennis mee maken. 

Wie interesse heeft voor het "witboek" kan 

het vinden in onze heembibliotheek of het 

bestellen bij de V.V.I.A., postbus 30 

Postkantoor Maria Hendrikaplein 9000 Gent 

12 (255,‐fr., port inbegrepen) 

Werner Smet 

DRIE ETSEN VAN HET STRAMPR0YERBR0EK

De Stichting Limburgs Landschap bestaat 15 

jaar. Bij die gelegenheid werden drie 

prachtige etsen uitgegeven, gemaakt door 

kunstenaar Theo Leenders. Theo Leenders is 

geboren en getogen in Lanklaar en stelde 

over zijn dorp enkele prachtige boeken met 

eigen tekeningen samen. 

De  etsen  geven  drie  mooie  hoekjes  van 

het  Stramproyerbroek  weer;  het  eerste 

projekt van de Stichting. 

Ui . 

Van iedere ets werden slechts 30 exem‐

plaren gemaakt: een zeldzaam en uiterst 

verzorgd bezit. Ze werden uitgevoerd op 

mooi, haridgetrokken papier, achter glas, 

in een houten lijst en met verstevigde 

rug. Het formaat is 30x40 cm. De prijs, 

bezorging inbegrepen; 3000,‐ frank. 

De opbrengst is bestemd voor de verwerving 

van terreinen in het Stramproyerbroek . 

Aanvullende inlichtingen zijn te bekomen 

bij Jean‐Pierre De Prins op tele‐

foonnummer: 011/75.54.19. 

86/02 DE KLAS VAN MEESTER SWENNEN

Op de foto, gepubliceerd in de bijdrage 

"De klas van meester Swennen", in "Dao 

raostj gét!", jrg. 4, nr. 1, blz. 27, 

staat ook Renier Tijskens(nr.29). 

Wellicht ook twee van zijn kinderen: 

Frans Arnold, geboren 1895 en/of En‐

gelbert, geboren 1897; laatstgenoemde 

leeft nog. 

De jongen onder nummer 39 is duidelijk 

ouder. Is het mogelijk dat hij hielp bij 

het aanleren van de eerste letters en 

cijfers ?? 

Guido Tijskens Haverstraat 79 ‐ 3590 Hamont‐Achel 

Vraag» en antwoordrubriek

V R A G E N  

86/01 OMZETTINGSTABEL OUDE MATEN

In de bijdrage "Herinneringen aan meester 

Swinnen te Molenbeersel", verschenen in 

"Dao raostj gét!", jrg. 4, nr.l blz. 25, 

beweert men dat meester Swennen een 

omzettingstabel van oude naar tiendelige 

maten maakte. 

Wie van onze leden weet hier meer van ? 

Guido Tijskens, Haverstraat 79 ‐ 3590 Hamont‐Achel 

P.S. Uit een akte van notaris Eggelen kon 

ik afleiden dat één mal der gelijkgesteld 

was met zes vaten. In Maastricht had men 

acht vaten in één mal‐ der. Wat was de 

inhoud van één vat, hoeveel grammen was 

één pond ? 

A N T W O O R D E N

85/04 GENEALOGISCHE GEGEVENS ____________

Voor de "stambomers" die in oud‐Kinrooi 

terecht komen heb ik alle huwelijken van 

1699 tot 1800 en een aantal gegevens over 

de oudste stammen, zoals onder andere: 

Schroijen, Scheijmans, Hi 1 ‐ ven, 

Teeuwen, Hansen, Peters, Eggelen, enz. 

Uit omliggende gemeenten bezit ik nog 

gegevens over de volgende families: 

Reijskens (Beek, Opitter), Janssen 

(Beek), Lipkens (Beek), Kwanten (Ha‐ 

mont), Thys (Bocholt, Peer, Grote Bro‐ 

gel), Geelen of Gielen ( Gruitrode, 

Opoeteren), Thora (Bree), Stienaers 

(Bocholt, Bree, Meeuwen) en Driesen of 

Dreesen (Bocholt, Kaulille). 

Hopenlijk. brengen deze gegevens me in 

kontakt met andere stambomers; twee weten 

trouwens meer dan één ! 

Misschien kunnen de stambomers onder onze 

leden op initiatief van de Kring eens 

samenkomen..?? 

Guido Tijskens 

Haverstraat 79 ‐ 3590 Hamont‐Achel 

112

Uit onze ledenfamilie

HUWELIJK 

Onze hartelijke gelukwensen aan Joset‐ te 

Gielen en Leon Bral, respektievelijk van 

Kessenich en Molenbeersel, die op zaterdag 

1 maart 1986 in het huwelijksbootje 

stapten. 

Leon is de oudste zoon van onze leden Leo 

Bral‐Schrooten, Uffelseweg 6 te 

Molenbeersel. 

Behouden vaart ! 

VERDIENSTELIJKE RODE KRUIS‐KRACHT

Ons lid Mevrouw Ghislaine Van Immissen van 

Ophoven mocht enige tijd geleden de 

medaille van laureaat, geslagen met de 

beeltenis van hare Majesteit Koningin 

Elisabeth, in ontvangst nemen van de 

nationale raad van het Rode Kruis. Deze 

medaille werd toegekend voor haar meer dan 

veertig jaar in dienst staan van deze 

instelling ! 

Met onze welgemeende gelukwensen ! 

Dat Bondsvoorzitter Creemers van "Maas en 

Kempen" zich vereerd voelde met deze 

aanstelling, moet wel niet onderstreept 

worden. Velen kregen deze titel nog niet 

op hun schuttershoed gespeld. Met deze 

bevordering wil het kapittel zijn 

erkentelijkheid onderstrepen voor de 

diensten die Pierre Creemers bewezen 

heeft aan het schutterswezen. 

Met onze hartelijke felicitaties !! 

OVERLIJDEN 

Op 7 maart 1986 overleed te Molenbeersel 

Jaak Neijens, echtgenoot van Anna Janssen 

en vader van ons lid Henri Neijens. De 

overledene werd geboren te Maaseik op 20 

augustus 1899. 

Met onze kristelijke deelneming. 

VOORZITTER BELGISCHE BEUGELBOND

Ons lid Henri Neijens van Molenbeersel is 

geen vreemde in beugel middens, meer 

zelfs: hij was en is nog steeds de grote 

promotor van deze oude volkssport. Niet te 

verwonderen dus dat hij onlangs bij de 

oprichting van de Belgische Beugel bond, 

verkozen werd tot voorzitter ! Henri, van 

harte proficiat en nog veel beugel 

plezier. 

MEESTER CREEMERS KOMMANDEUR

Onlangs  werd  ons  lid,  "Meester  Pierre 

Creemers*1  van  Molenbeersel,  bevorderd 

tot kommandeur ! 

De investituur van de "Broeders van de 

Edele Eed‐Broederschap van de souverei‐ 

ne orde van de Rode Leeuw van Limburg en 

de H. Sebastianus", had plaats in de 

prachtige kapel van de Kruisheren te 

Maaseik. 

PERSONEELSAANGELEGENHEDEN

* B.T.K.‐PROJEKT "HEEMKUNDIG ONDERZOEK 

MOLENBEERSEL" 

Zoals we reeds aankondigden in het nummer 

4 van de 4de jaargang, kregen we 

goedkeuring voor één voltijdse funktie en 

één halftijdse funktie in bovenstaand 

B.T.K.‐projekt. 

Met ingang van december 1985 kwamen Ma‐ 

rie‐Josee Voortmans (onderwijzeres) en Mia 

Vandersteegen (klerk‐typist) in dienst; 

eerstgenoemde voltijds en laatstgenoemde 

halftijds (iedere voormiddag aanwezig). 

Beiden zullen hoofdzakelijk een "boerden 

j‐onderzoek" doen in Molenbeersel; 

gegevens van zowel verdwenen als nog 

bestaande boerderijen worden opgespoord 

(vermeldingen allerhande, gegevens in het 

bezit van huidige ei genaars/bewoners, 

archiefgegevens, foto's, enz.). Van iedere 

boerderij wordt een dossier aangelegd met 

alle gegevens die gevonden worden. 

113.

Dank zij de medewerking van Mathieu 

Vanderibosch van Molenbeersel, kon men 

reeds onmiddellijk beschikken over 'n 

aantal interessante bijzonderheden met 

betrekking tot verschillende boerderijen. 

Waarvoor nogmaals dank ! 

Beste dank ook aan Peter Roost, gemeen‐

tearchivaris te Thorn. Dank zij zijn 

medewerking kunnen we de gichtregis‐ ters 

van Neeritter volledig fotokopiëren en 

toevoegen aan ons dokumentatie‐ centrum. 

Deze registers zijn zeer de moeite waard, 

temeer omdat een groot gedeelte van het 

huidige Molenbeersel vóór 1845 tot 

Neeritter behoorde. 

Langs deze weg doen we nogmaals een oproep 

tot alle leden: beschikt U over gegevens 

met betrekking tot de Molen‐ beerselse 

boerderijen, hoe gering ook? Geef Marie‐

Josee en Mia dan even een seintje of kom 

eens langs op ons sekre‐ 

tariaat/dokumentatiecentrum aan de 

Weertersteenweg 241 te Molenbeersel 

(Telefoon: 011/863.856). Zij zullen er U 

dankbaar voor zijn ! 

Aan Mia en Marie‐Josee wensen we alvast 

veel sukses met hun opdrachten en een 

aangenaam verblijf in ons heemkundig 

midden. 

* EINDE B.T.K.‐PROJEKT "DOKUMENTATïE‐ 

CENTRUM" 

Einde maart was dit projekt van één jaar 

afgelopen. Marleen Donnê en Jo La‐ 

veaux waren er beiden halftijds in werk 

zaam. Gedurende negen maanden werkte 

Marleen bovendien halve dagen op vrij‐

willige basis (vrijstelling van stem‐ 

pelkontrole) zodat ze tijdens deze periode 

volledige dagen aanwezig was. 

Beiden hebben gedurende één jaar zinvol 

werk kunnen verrichten waarvan al onze 

leden kunnen profiteren die gebruik maken 

van ons dokumentatiecen‐ trum. 

Met onze beste dank voor het gepresteerde 

! 

* AANVRAAG D.A.C.‐PROJEKT “DQKUMENTA‐ 

TIECENTRUM" 

Omdat een dokumentatiecentrum met één jaar 

werken niet "af" is doch een dagelijkse 

uitbreiding kent, werd onlangs een 

aanvraag ingediend voor het bekomen van 

een D.A.C .‐projekt "dokumentatiecentrum" 

als voortzetting van het voornoemde 

B.T.K.‐projekt. 

In  tegenstelling  met  een  B.T.K.‐pro‐

jekt,  is  een  D.A.C.‐projekt  niet  in 

tijd  beperkt.  Met  andere  woorden:  de 

tewerkstel  Ing  in  een  D.A.C  .‐projekt 

is onbeperkt in tijd. 

Onze aanvraag betreft één voltijdse en één 

deeltijdse kracht. 

We wachten af... en hopen het beste i In 

afwachting werken Marleen en Jo halftijds 

verder met vrijstelling van 

stempelkontrole. (Eén van beide is dus 

gedurende de ganse dag aanwezig op het 

gekende adres). 

ONZE GESCHIED‐ EN HEEMKUNDIGE KRING KINROOI ZIT "IN DE LIFT" !!

Dit mag wel gezegd worden want het barst weer van de aktiviteiten én de ledengroei ! 

In de eerste drie maanden van dit jaar noteerden ongeveer hetzelfde aantal nieuwe 

leden als tijdens het volledige werkjaar 1985. Een verheugende vaststelling waarvoor 

ook extra inspanningen werden gedaan door het sekretari‐ aat (toezenden van een 

proefnummer van ons tijdschrift en begeleidend schrijven). Hartelijk welkom aan al 

deze nieuwe leden en., laat ook U ons tijdschrift zien aan familie, vrienden en 

kennissen. Voor het luttele bedrag van 300,‐fr. zijn ook zij lid van onze Kring en 

geven ons meer mogelijkheden onze werking nog uit te breiden. Alvast onze hartelijke 

dank !! 

114 .

IN MEMORIAM

JAAK LEMMENS

Na enige tijd ziek te zijn 

geweest, overleed op 12 ja‐

nuari 1986 te Molenbeersel, 

Jaak Lemmens.. niet onver‐

wacht maar voor velen toch 

te vroeg. 

Jaak Lemmens ‐te Molenbeer‐

sel en omstreken beter ge‐

kend als "meester Lemmens"‐ 

is het eerste lid van onze 

Kring die we verliezen door 

overlijden. 

Meester Lemmens werd geboren te Ophoven 

op 3 juli 1901. Gans zijn leven was hij 

aktief in diverse verenigingen en dit 

reeds op jeugdige leeftijd. 

Als twintigjarige onderwijzer werd hij 

in 1921 lid van de Koninklijke Fanfare 

Sint‐Isidorus Molenbeersel en verant‐

woordelijke van de toenmalige toneel‐ 

Tot blijvend aandenken

en dankbare herinnering aan

DE HEER

JAAK LEMMENS echtgenoot van Mevrouw ALICE VANDIJCK

Ere-Schoolhoofd Ere-Voorzitter van de Fanfare „St.-lsidorus" Voorzitter der Gepensioneerden van C.O.V.

Lid van meerdere godvruchtige genootschappen

geboren te Ophovsn op 3 juli 1901, en godvruchtig in de Heer ontslapen te Molenbeersel op 12 januari 1986, gesterkt door het sacrament der zieken

Meester Lemmens, zo kende heel Molenbeersel hem. Een rijk gevuld leven van 84 jaren is afgesloten, een leven van de dagelijkse plicht, met grote nauwgezetheid, met volle inzet en met liefde verricht.

De vele talenten die de Heer hem schonk, heeft hij gebruikt om Hem en zijn medemensen te dienen, met de inzet van heel zijn persoon en de rijkdom van zijn hart.

Lange jaren heeft hij zijn beste krachten gegeven aan de basisschool, waar ieder kind van zijn vele talenten en zijn ervaren kennis als onderwijzer, mocht leren en delen.

Hij kende de kunst van het juiste woord, met een goedheid en zachtheid die nooit kwetsen kon.

Zijn aandacht, bezorgdheid en liefde ging naar iedereen. Als een wijze raadsman of gewoon als vriend, sprak hij met een groot gezag als geen ander, en wat hij zei, werd in de verenigingen spontaan aanvaard, als een wet voor hen. De ziekte die onafwendbaar zijn krachten ver-minderde, heeft hij met veel moed en groot Godsvertrouwen gedragen tot het laatste toe. Stil en gelaten, met de vrede in het hart, is hij naar de Heer toegegaan. Danke, Danke ... waren de laatste afscheidswoorden aan zijn beminde echtgenote, met wie hij 53 jaren geluk, lief en leed delen mocht. Danke ... aan hen die hem tijdens zijn ziekte met de beste zorgen hebben omringd. Danke ... aan de parochie ... als een blijk van genegenheid, waar allen en alles hem zo dierbaar was en waar hij middenin ten dienste stond. Een mensenleven dat helemaal voor anderen 'was, eindigt niet met de dood. Het blijft voortleven in onze herinnering en in .Gods eeuwigheid. Immers, zo zegt de H. Schrift : ,,Zij die zich aan Hem hebben toevertrouwd, zullen de waarheid vatten. Zijn getrouwen zullen in liefde bij Hem blijven, want genade en waarheid zijn voor zijn uitverkorenen.”

(Wijsh. 3,9)

De families LEMMENS en VANDIJCK danken

U voor uw blijken van deelneming en

gebeden.

DRUKK PÉETERS  BSIf- ______

115.

kring. In 1926 werd hij sekretaris en in 

1951 ondervoorzitter. 

Van 1953 tot 1982 was hij voorzitter van 

dezelfde fanfare; een fanfare die 

trouwens in zijn geboortejaar werd op‐

gericht. 

Bijna gans zijn leven stond in het teken 

van de muziek, van ljzijn" fanfare! 

Jaak Lemmens had echter een brede in‐

teresse. Reeds kort na de oprichting van 

onze Kring trad hij toe als lid. Toen de 

gezondheid van hem zelf en van zijn 

echtgenote het nog toelieten was hij een 

zeer regelmatige deelnemer aan onze 

ledenbijeenkomsten, kleine uitstappen in 

eigen streek en zelfs aan onze 

dagreizen. 

Meer dan eens vertelde hij me ‐toen het 

minder goed ging met zijn gezondheid‐ 

dat hij ons gezelschap miste... die 

gezellige avonden met vrienden ondereen. 

Bij onze bezoeken bij hem thuis waren 

zijn afscheidswoorden steevast: "Kom nog 

snel terug, dan kunnen we nog wat 

babbelen over vroeger en ‐zoals ze dat 

toen deden‐ bij een goede borrel!" 

Wat de goede meester voor onze dorps‐

gemeenschap heeft betekend is moeilijk 

in dit kort bestek weer te geven. Zijn 

volledige levensschets geven is voor 

ons ‐mede gezien onze leeftijd‐ moeilijk. 

Wellicht kunnen en zullen gene‐

ratiegenoten van hem dat vroeg of laat 

nog eens doen. 

Waarschijnlijk is het ook wel zo dat we 

eerst beseffen wat iemand betekende, als 

hij er niet meer is... 

Jaak Lemmens heeft het in zijn leven niet 

steeds gemakkelijk gehad; bepaalde jaren 

is hij nooit vergeten. Hij sprak er ook 

niet graag meer over..'t is weer al zo 

lang geleden en het leven gaat verder.. 

Dat de meester een geliefd man was in 

Molenbeersel en bij zeer veel anderen, 

bleek overduidelijk tijdens de uit‐

vaartplechtigheid in zijn Sint‐Leonar‐ 

dus‐parochiekerk op vrijdao 17 januari 

1986. 

Er was de massa mensen en er werden 

ontroerende woorden gesproken namens de 

fanfare en de gepensioneerden van het 

C.O.V. waar hij voorzitter van was. 

Samen met veel andere leden van onze Kring 

hebben we die dag afscheid genomen van een 

trouw mede‐lid, het eerste afscheid in het 

tienjarig bestaan van onze Kring. Voor 

zover we weten ook afscheid van ons oudste 

lid.. 

Meester Lemmens is nu bij zijn Grote 

Meester en zal er zeker loon naar werken 

krijgen ! Rust zacht... 

IN MEMORIAM

THEO VASTMANS

"Thieu, ik kom nog vlug enkele 

boeken halen bij de Heemkring, 

voor ik naar de begrafenis ga 

van meester Lemmens. Ik heb nu 

tjjd om te lezen en ge hebt 

hier interessante boeken". 

Het zijn de laatste woorden die 

wij hoorden van "meester 

Vastmans" van Geistingen... het 

betrof de laatste boeken die 

hij ui tleende... 

Theo Vastmans ging die vrijdag 17 januari 

1986 nog afscheid nemen van zijn kollega 

ereschoo]hoofd Jaak Lemmens; 's 

anderendaags moest hij dringend opgeno‐ 

men worden in het ziekenhuis. Hij overleed 

te Leuven op 22 januari. Eén week na de 

begrafenis van meester Lemmens, stonden we 

aan het graf van meester Vastmans,. 

Theo Vastmans werd geboren te Neeroete‐ 

ren op 27 december 1920. Zijn diploma van 

lager onderwijzer behaalde hij te 

Mechelen‐aan‐de‐Maas in 1940. Onderwijzer 

te El en en daarna te Geistingen. In 1947 

vast schoolhoofd te Geistingen en vanaf 

1975 schoolhoofd van de basisschool 

Kessenich‐Geistingen‐Hees. Pensionering op 

1.1.1982. 

Meester Vastmans !'was er altijd graag bij" 

als we er met onze Kring op uit trokken. 

Als het maar even kon trok hij mee op reis 

of uitstap, Hoe dikwijls hebben we daarbij 

niet geluisterd naar zijn gevatte 

opmerkingen, zijn rake kwinkslagen en zijn 

"moppen" tussen pot en pint ! 

Hij was vooral ook iemand met veel 

waardering voor ons heemkundig werk en 

voor alles wat te maken had met onze 

Kring. Op tijd en stond ontvingen we een 

kaartje met "Proficiat, voor het verzorgde 

werk en de interessante in‐ houd van het 

tijdschrift!" Zelfs bij het overschrijven 

van zijn lidmaat 

schapsbijdrage kon hij niet nalaten enkele 

bemoedigende woorden aan de mededeling toe 

te voegen. Hij wist iemands werk te 

waarderen ! 

Hij vertelde ook graag. Over zijn jeugd‐

jaren, de periode als onderwijzer en de 

oorlogsjaren. Deze laatste periode genoot 

zijn grote belangstelling als hij ons kwam 

vragen of we nog boeken hadden verworven 

"over de oorlog". 

Meester Vastmans genoot ook alom waar‐

dering in zijn geliefd Geistingen. Dit 

bleek overduidelijk tijdens de uit‐

vaartdienst in de Sint‐Lambertuskerk 

aldaar. Lang voor aanvang van de dienst 

zat de kerk nokvol ; zeer velen dienden 

buiten geduldig te wachten.. 

Bij  onze  volgende  uitstap  zullen  we 

niet  meer  moeten  stoppen  op  die  ver‐

trouwde  plek  te  Geistingen  om  meester 

Vastmans  op  te  pikken,  onze  volgende 

uitstap  zal  niet  zijn  zoals  de  vorige 

waar hij aan deel nam.,. 

Onze Kring verloor in goed een week twee 

trouwe leden, twee ereschoolhoofden, twee 

mensen die we zullen missen maar niet 

vergeten. 

Rust zacht meester Theo Vastmans:.. 

Samenstelling rubriek: Mathieu Kunnen

Dierbaar aandenken aan

Theo VASTMANS

echtgenoot van mevrouw Betty Tilmans

Ere ‐ Schoolhoofd 

geboren te Neeroe teren op 27 december

1920 en over leden te Leuven op 22

januar i 1986, gesterkt door he t

sakrament van de z ieken.

De d ie rbare over ledene was voor ons

een goede echtgenoot , een zorgzame

vader , een l ie fhebbende bompa.

Z i jn beroep be lee fde h i j p l ichtsbewust ,

vo l goedheid , met vee l z in voor

rechtvaard ighe id .

A ls een echte vader tussen z i jn lee r-

krachten en z i jn lee r l ingen was hi j

bekommerd om het we lz i jn van ieder .

De her inner ing aan een leven in b l i je

eenvoud en warme vr iendschap voor

k inderen en medemens b l i j f t d iep

bewaard.

Wi j z i jn de Heer dankbaar voor a l he t

goede dat wi j door hem hebben ervaren.

117.

Kringwerking

VERSLAG VAN DE ZEVENENVEERTIGSTE LEDENVERGADERING VAN DE GESCHIED‐ EN HEEMKUNDIGE KRING 

KINROOI, GEHOUDEN OP VRIJDAG 14 FEBRUARI 1986 OM 20.00 UUR IN "BUURTHUIS HEES" TE HEES‐

KESSENICH 

Vóór deze jaarvergadering ontvingen alle leden het eerste nummer van de vijfde 

jaargang van ons driemaandelijks tijdschrift "Dao raostj gét!". Daarin was op blz. 

65 de uitnodiging voor deze vergadering alsmede de agenda opgenomen. 

ft AANWEZIGEN : THEO BOSMANS ‐ MEVR. GEVERS‐VAN IMMISSEN ‐ JUF. E. GHIJSEN ‐ THEO 

GIELEN ‐ MATHIEU HENKENS ‐ ELS HEYMANS ‐ HENRI HEYMANS ‐ HUBERT HEYMANS 

‐ MIET HEYMANS ‐ JEAN HOEKEN ‐ MEVR. HOEKEN‐KUNNEN ‐ PIET KNABBEN ‐ 

KRIST KOOLEN ‐ LEON KUNNEN ‐ LILIANE KUNNEN ‐ MATHIEU KUNNEN ‐ JO 

LAVEAUX ‐ HENRI MEULEN ‐ MEVR. NARINX‐MOORS ‐ MEVR. PURNOT‐REYNDERS ‐ 

RENE RAETS ‐ MEVR. RAETS‐MAESSEN ‐ THEO SILKENS‐ JOS SMEETS ‐ WERNER 

SMET ‐ DONAAT SNIJDERS ‐ RENIER SNIJDERS ‐ ERIK TEUWEN ‐ MIA 

VANDERSTEGEN ‐ PIERRE VAN IMMISSEN ‐ GUILLAUME VAN LOON ‐ JUF. MARIE‐

JOSEE VOORTMANS ‐ MATTHIEU WIEERS 

ft VERONTSCHULDIGD: JUF. MARLEEN DONNE ‐ MEVR. HEYMANS‐VOLDERS ‐ MEVR. NIJS‐REYN‐ “

  DERS 

1.  WELKOMSTWOORD DOOR DE VOORZITTER

Voorzitter Donaat Snijders heet iedereen 

hartelijk welkom met buiten een 

verschrikkeVijk vriesweer en binnen 'n 

verschrikkelijke agerida die afgewerkt 

dient te worden. 

Traditiegetrouw doet de voorzitter op 

deze eerste ledenvergadering van het 

nieuwe jaar, lezing van zijn "nieuw‐

jaarsbrief 1986". 

Alvorens aan de eigenlijke agenda te 

beginnen, deelt de voorzitter mee ook 

een ernstig en treurig woordje te moeten 

spreken. Voor het eerst in ons 10‐ jarig 

bestaan zijn ons namelijk twee trouwe 

leden ontvallen: meester Jaak Lemmens 

van Molenbeersel en meester Theo 

Vastmans van Geistingen. 

Hij typeert beide leden op zijn wijze en 

leest  ter  nagedachtenis  aan  beiden  de 

tekst "Vandaag" van Sjeng Kierkels. 

2.  GOEDKEURING VERSLAG VAN DE 45e LE‐ DENVERGADERING VAN 6 SEPTEMBER 1985 

Dit verslag werd opgenomen in het tijd‐

schrift, jrg. 5, nr. 1, blz. 57‐58. De 

voorzitter memoreert de voornaamste 

punten waarna eenparige goedkeuring 

volgt. 

3.  GOEDKEURING VERSLAG VAN DE 46ste LE‐ 

DENVERGADERING VAN 22 NOVEMBER 1985 

Ook dit verslag werd opgenomen in het 

tijdschrift, jrg. 5, nr. 1, blz. 63‐64. 

Ook hierbij stipt de voorzitter de 

voornaamste punten kort aan, waarna 

eenparige goedkeuring volgt. 

4.  INGEKOMEN STUKKEN EN MEDEDELINGEN 

De voorzitter stelt vast dat we elf dagen 

verwijderd zijn van het tienjarig bestaan 

van onze Kring. Burgemeester Theo Schoofs 

van Kinrooi stuurde gelukwensen; de 

voorzitter doet er lezing van. 

Verder komen nog aan de orde : 

‐  uitgave van drie etsen van Theo 

Leenders, door de Stichting Limburgs 

Land‐ 

schap 

‐  het mededelingenblad Verbond voor 

Heemkunde‐gouw Limburg wordt inhoudelijk 

voorgesteld 

‐  aankondiging van de cyclus "Kultu‐ 

reel erfgoed in Limburg ‐ Stokoud maar 

steengoed" 

‐  de prijs "Eregouverneur L. Roppe 

86 (150.000,‐fr.) 

‐  oproep voor medewerking m.b.t. 

verspreiding van de das in Vlaanderen. 

118.

‐  aankondiging  uitgave  hulde‐album 

bij  gelegenheid  van  het  afscheid  van 

algemeen  rijksarchivaris  Dr.  Carlos 

Wyffels 

‐  een oproep van een student voor het 

verstrekken van gegevens met betrekking 

tot volksgerichten. 

‐  aankondiging van een tweedaags 

"Maas‐ symposium" en tentoonstelling te 

Maaseik op 1 en 2 maart. 

Al deze stukken worden ter inzage gelegd 

voor de geïnteresseerden. 

5. BESPREKING EN GOEDKEURING JAARPRO‐ GRAMMA 1986

Het voorstel voor jaarprogramma 1986 van 

het bestuur werd gepubliceerd in het 

tijdschrift, jrg. 5, nr. 1, blz 67. Zoals 

steeds werd het tijdens 'n "kon‐ klaaf" 

van één dag door het bestuur 

klaargestoomd. 

De voorzitter doet er lezing van en 

verstrekt nog enkele toelichtingen bij het 

geheel. 

Dit jaarprogramma wordt eenparig goed‐

gekeurd . 

6.  GOEDKEURING JAARVERSLAG VAN DE SE‐ 

KRETARIS OVER 1985(WERKINGSVERSLAG) 

Konform eerder gemaakte afspraken hebben 

de jaarverslagen, in dit verslag genoemd 

onder de punten 6 tot en met 11 vanaf een 

half uur vóór deze vergadering ter inzage 

gelegen voor alle leden. Zij worden niet 

allemaal meer volledig voorgelezen tijdens 

deze vergadering. 

Sekretaris Mathieu Kunnen geeft een 

overzicht van de hoofdzaken uit dit 

verslag. Hierna volgt eenparige goed‐

keuring voor dit jaarverslag. 

7.  GOEDKEURING FINANCIEEL JAARVERSLAG 

1985 

Penningmeester Mathieu Kunnen geeft een 

overzicht van de verschillende inkomsten 

en uitgaven waarna ook dit verslag 

eenparig goedgekeurd wordt. 

8. GOEDKEURING VAN HET JAARVERSLAG BI‐BLIOTHEEK 1985 

bijzonderheden. Hierbij noteren we dat ons 

dokumentatiecentrum 326 bezoekers telde in 

1985 en dat er 344 uitleningen gebeurden 

aan 110 personen. 

Spreker dankt ook Marleen Donné voor het 

vrijwilligerswerk, deelt mee dat 'n 

D. A.C.‐projekt werd 

ingediend en hoopt dat in de toekomst ons 

dokumentatiecentrum ook op sommige 

zaterdagen kan o‐ pengesteld worden. 

9. GOEDKEURING VAN HET FINANCIEEL JAAR‐VERSLAG BIBLIOTHEEK 1985 

Bibliothekaris Werner geeft een overzicht 

van de aanwending van het budget waarna 

dit verslag eenparig wordt goedgekeurd . 

10. GOEDKEURING VAN HET FINANCIEEL JAAR‐VERSLAG FOTO‐ EN DIA‐ARCHIEF 1985 

Bestuurslid Werner Smet geeft een o‐ 

verzicht van de aanwending van het be‐

schikbaar gestelde budget. Hierna is er 

eenparige goedkeuring. 

11. GOEDKEURING VAN HET FINANCIEEL JAARVERSLAG RESTAURATIEFONDS 1985 

Penningmeester Mathieu Kunnen, beheerder 

van dit fonds, verstrekt de nodige 

toelichtingen. Hierna volgt eenparige 

aoedkeuri ng. 

Bibliothekaris Werner Smet verstrekt

12. VASTSTELLING BUDGET BIBLIOTHEEK 1986 

Het bestuur stelt voor dit budget vast te 

stellen op 15.000,‐fr. Na antwoord op 

enkele vragen van aanwezigen, wordt dit 

voorstel eenparig goedgekeurd. Hierbij 

dient opgemerkt dat men er unaniem mee 

akkoord gaat dat dit budget uitsluitend 

wordt aangewend voor aanschaf van boeken 

en tijdschriften en dat hieruit niet geput 

wordt voor administratieve benodigdheden, 

enz. in verband met de bibliotheek. De 

kosten voor deze laats ten dienen genomen 

te worden uit de algemene kas. 

13. VASTSTELLING BUDGET FOTO‐ EN DIA‐ ARCHIEF 1986 

Het bestuur stelt voor dit budget vast te 

stellen op 5.000,‐fr. Ook hiervoor is er 

eenparige goedkeuring, met dien verstande 

dat de kosten voor aanmaak van de diareeks 

"boerderijen" (in het kader van het 

B.T.K.‐projekt"Heemkun‐ dig onderzoek 

Molenbeersel") niet van dit budget wordt 

genomen maar wel zal gedragen worden door 

de algemene kas. 

14. VASTSTELLING  BUDGET  RESTAURATIE‐

FONDS 1986 

Het bestuur stelt voor dit budget vast te 

stellen op 5.000,‐fr. Dit voorstel wordt 

eenparig goedgekeurd. 

15. BESTUURSHER‐ EN VER‐KIEZING __________  

Voorzitter Donaat Snijders geeft enkele 

inleidende toelichtingen, vooral met 

betrekking tot de oproep voor uitbreiding 

van het bestuur. 

Op deze oproep werden schriftelijke 

kandidaturen ontvangen van volgende leden: 

Theo Gielen (Kinrooi), Mathieu Henkens 

(Kessenich), Jean Hoeken (Molenbeersel), 

Rene Raets (Kessenich) en Guillaume Van 

Loon (Kessenich). 

De voorzitter dankt deze vijf leden reeds 

bij voorbaat voor hun bereidwilligheid om 

mee te werken aan de verdere uitbouw van 

onze Kring. 

Van  het  zittende  bestuur  zijn  uittre‐

dend  en  herkiesbaar:  Donaat  Snijders, 

Els Reynders en Werner Smet. 

Ieder stemgerechtigd aanwezig lid ont 

vangt  een  stembiljet  terwijl  de  voor‐zitter  hierbij  enkele  toelichtingen geeft.  Na  het  beantwoorden  van  enkele vragen  hieromtrent  wordt  de  wijze  van stemmen  aangenomen  en  de  leden  Leon Kunnen  en  Erik  Teuwen  aangeduid  als stemopnemers. 

Na deze schriftelijke stemming doet de 

voorzitter lezing van de resultaten : 

‐  er blijken 33 personen aanwezig te 

zijn waarvan 31 stemgerechtigde leden. 

‐  er werden 31 stembiljetten 

ontvangen en de kandidaten ontvingen 

volgend aantal stemmen: 

(in volgorde van de namen op de stem‐ b i 

1jetten) 

‐  Donaat 

Snijders  29 

‐ E l s  Reynders  28 

‐  Werner 

Smet  28 

‐  Theo 

Gielen  26 

‐  Mathieu 

Alle kandidaten aanvaarden hun verkiezing 

als bestuurslfid. Zoals bij 't begin van 

de stemming door de voorzitter meegedeeld, 

zal het bestuur onderling de verschillende 

funkties verdelen en herverdelen. Hiervan 

zal mededeling gedaan worden tijdens de 

eerstvolgende ledenvergadering (vrijdag 11 

april 86). 

16. VRAGENKWARTIERTJE 

Van deze mogelijkheid tot vragen stellen 

wordt ditmaal vooral dankbaar gebruik 

gemaakt voor onderlinge vragen en 

antwoorden. 

Intussen wordt alles in gereedheid ge‐

bracht voor afwerking van het laatste punt 

van de agenda... 

17. GEZELLIG SAMENZIJN IN HET TEKEN VAN 

ONS TIENJARIG BESTAAN EN DIA‐LEZING "TIEN 

JAAR GESCHIED‐ EN HEEMKUNDIGE KRING 

KINROOI" 

Bestuurslid Werner Smet stelde een dia‐ 

lezing samen met materiaal over ver‐ 

schillende aktiviteiten uit ons tienja‐ 

rig bestaan maar ook afgewisseld met 

mooie beelden uit ons eigen "heem". 

Voor vele aanwezigen is deze dia‐lezing 

het ophalen van herinneringen., zeker voor 

diegenen die er van in den beginne bij 

waren.. i n 1976 ! 

Niet te verwonderen dus dat dit onderdeel 

met applaus wordt afgerond ! 

Dan is het hoog tijd voor het meer ont‐

spannende gedeelte van de avond. Naast de 

gebruikelijke "koffie en vlaai" op deze 

jaarvergaderingen, is ditmaal ook gezorgd 

voor een feestelijk gegarneerde taart, 

weeral in het teken van ons tienjarig 

bestaan. Voorzitter Snijders krijgt de eer 

dit prachtstuk in stukken te snijden; dat 

hij geen taarteter is blijkt maar al te 

vlug..!! 

Tussen het smullen door heeft nog de 

gebruikelijke verloting plaats, ditmaal 

iets anders opgevat dan voorgaande jaren. 

Door het sekretariaat werd namelijk 

opgezocht ‐aan de hand van de verslagen‐ 

welke leden de meeste ledenvergaderingen 

bijwoonden tijdens de voorbije tien jaren.

Twee leden scoorden even hoog, namelijk 

Henri Heymans (Geistingen) en Jean Hoeken 

(Molenbeersel) met elk 40 bij gewoonde 

ledenvergaderingen in die voorbije tien 

jaren ! Zij ontvingen een "waardebon" en 

konden als eersten een keuze maken uit het 

aanwezige boekenpakket. Daarna volgden nog 

een twaalftal leden met hoge score. 

Beurtelings kan op deze wijze iedereen 

zijn of haar keuze maken. 

Tussendoor zijn er nog dankwoorden van de 

sekretaris voor Marie‐Josee Voort‐ mans 

die vele maanden vrijwil 1igers‐ werk deed 

in ons dokumentatiecentrum. Zij kreeg 

hiervoor een aandenken aangeboden . 

Met het. verkrijgbaar stellen van de 

eerste, ingebonden jaargang, van ons 

tijdschrift (toen nog mededelingenblad) 

kcrttit langzaam maar zeker een einde aan 

deze andermaal gezellige samenkomst. 

Enkele kaarsjes van de tien‐jaar‐taart 

konden we nog verzamelen als aandenken... 

waar ze op hadden gestaan was niet veel 

meer van te bespeuren..!! 

Mathieu Kunnen 

Sekretari s 

NAMEN EN ADRESSEN BESTUURSLEDEN

Tijdens de jaarvergadering van 14 fe‐

bruari laatstleden werd het bestuur 

uitgebreid met vijf leden. 

Voor a l l e  duidelijkheid geven we U 

hierna de samenstelling van het volledig 

bestuur. 

In het volgende nummer publiceren we de 

funktieverdeling binnen dit bestuur. 

‐  Donaat SNIJDERS, Pelserstraat 33 

3680 Maaseik ‐ Tel. 011/56.41.73 

‐  Hubert HEYMANS, Venlosesteenw. 73

3688 Geistingen ‐ Tel.011/56.70.58 

‐  Mathieu KUNNEN, Middenstraat 2 

3688 Molenbeersel ‐ Tel.011/86.38.56 

‐  Werner SMET, Venlosesteenweg 133 

3688 Kessenich ‐ Tel. 011/56.67.99 

‐  Els REYNDERS, Maasstraat 12 3688 

Ophoven ‐ Tel. 011/56.46.19 

‐  Theo GIELEN, Breeërsteenweg 55 

3688 Kinrooi ‐ Tel. 011/86.43.47 

‐  Mathieu HENKENS, 

Venlosesteenw.118 3688 Kessenich ‐ Tel. 

011/56.45.97 

‐  Jean HOEKEN, Weertersteenweg 151 

3688 Molenbeersel ‐ Tel.011/86.43.39 

‐  René RAETS, Venlosesteenweg 157 

3688 Kessenich ‐ Tel. 011/56.50.84 

‐  Guillaume VAN LOON, 

Breeërsteenw.5 3688 Kessenich ‐ Tel. 

011/56.72.38 

* * * * 

Het sekretariaat/dokumentatiecentrum, 

Weertersteenweg 241 te 3688 Molen‐ 

beersel‐Kinrooi, is dagelijks geopend op 

werkdagen van 8.00 uur tot 12.00 uur en 

van 13.00 uur tot 17.00 uur. 

Telefonisch te bereiken onder nummer: 011/863.856. 

Op dit adres en telefoonnummer zijn ook 

de aangestelden in het B.T.K.‐ 3rojekt 

"Heemkundig Onderzoek Molen‐ )eersel" 

(boerderij‐onderzoek) dage‐ ijks te 

bereiken. 

Komende aktïviteïfen van onze kring

U I T N O D I G I N G E N !!!! ________

We hebben het genoegen U vriendelijk 

uit te nodigen op onze 48ste ledenver‐ 

gaderi ng 

‐  op : VRIJDAG 11 APRIL 1986 om 20 uur 

‐  in : BUURTHUIS "HEES", Schoolstraat 

te Hees‐Kessenich. 

AGENDA 

1.  Welkomstwoord door de voorzitter 

2.  Goedkeuring verslag van de 47ste le‐

denvergadering (zie elders in dit 

nummer) 

3.  Ingekomen stukken en mededelingen 

4.  VOORDRACHT:  "De  Berg  te  Kessenich  ‐

vroeger  en  nu",  door  lid  Frans  Par‐

ren van Kessenich 

5.  Vragenkwartiertje 

6.  Allerlei 

Ook tijdens deze 1 edenvergadering weer 

een interessante voordracht op het 

programma. Frans Parren is reeds jaren 

begaan met de geschiedenis van Kessenich 

en met "de Berg" in het bijzonder. In 

"Ter Eiken" (jrg. 8, nr. 1, 15 augustus 

1983) publiceerde hij onder andere "Van 

Burchttoren tot grafkapel ‐ het wel en 

wee van de historische kern van 

Kessenich". 

In zijn voordracht voor onze Kring zal 

Frans trachten het belang van de oude 

mottoren uit te leggen. Hij zal het 

echter niet alleen hebben over het ver‐

leden, maar ook over de plannen die be‐

staan om het geheel te konserveren. 

We hopen ook U te mogen begroeten op 

deze 1edenvergadering ! 

VOORBEREIDENDE VERGADERING "KIEKE NAO 

VREUGER" TE KINROOI 

Iedereen die wil of kan meehelpen bij de 

voorbereidingen van onze vierde 

tentoonstelling "Kieke nao vreuger" 

die we dit jaar organiseren in Kinrooi, 

nodigen we langs deze weg uit op de 

volgende voorbereidende vergadering. 

Deze heeft plaats op DINSDAG 22 APRIL om 

20.00  uur  in  "De  Limburger"  aan  de 

Breeërsteenweg te Kinrooi. 

Bezit U materiaal dat kan dienen voor 

deze tentoonstelling, geef dan even een 

seintje aan ons sekretariaat. 

Ook in Kinrooi moet deze aktiviteit van 

onze Kring lukken !! 

Wij zetten weer onze deuren open...

PARKFEEST VILLA PAX 1986 ! 

Degenen die er vorig jaar bij waren 

zullen zich zeker onze "open‐deur‐dag" 

herinneren!! Het liep gesmeerd, lekker 

veel volk en buiten op en top gezel‐

ligheid... tot die vreselijke storm kwam 

opzetten. Zelfs het podium stortte in 

elkaar ! 

Dit jaar hopen we dat de weergoden ons 

niet in de Steek zullen laten want er 

werd een uitgebreid programma uitgewerkt 

voor het "Parkfeest Villa Pax". 

ZONDAG 4 MEI AANSTAANDE leiden alle wegen 

naar de Weertersteenweg 239 en 241 te 

Molenbeersel. 

Vanaf 13.00 uur zetten volgende diensten 

en verenigingen hun deuren open: 

‐  de gemeentelijke informatiedienst 

en gemeentelijke drukkerij Kinrooi 

‐  de gemeentelijke bibliotheek 

‐  onze Geschied‐ en Heemkundige 

Kring 

‐  de V.V.V.‐Infodienst Kinrooi 

Er is echter veel meer! 

De gemeentelijke groendienst Kinrooi 

organiseert een "bloemenmarkt". In het 

park aan Villa Pax zullen plaatselijke 

bloemisten hun standen opgesteld hebben 

en een groot gamma bloemen te koop 

aanbieden. 

De groendienst zelf pakt uit met een 

infostand, er worden enkele diareeksen 

122.

vertoond, er wordt informatie gegeven over 

de bebloemingsaktie, erfbeplan‐ ting, enz. 

De officiële opening met enkele toespraken 

in verband met deze bebloemingsak‐ tie is 

voorzien om 15,00 uur, 

In de lokalen van " V i l l a  Pax" kan men 

verder een bezoek brengen aan het "dop‐

persatelier" en de postzegelvereniging "De 

Postmolen Molenbeersel" (tentoonstel 

11'ng). 

Rond V i l l a  Pax zullen verschillende 

marktkraampjes te vinden zijn; diverse 

Kinrooier verenigingen stellen zich hier 

voor. 

We denken hierbij aan V.T.B./V.A.B., v.z.w. 

Radio Grensland Kinrooi, het B.T. K.‐

projekt "Kuituur" van Kinrooi die een 

vlaamse kermis organiseren, volksspelen, 

enz. 

Om 16.00 uur en 17.00 uur is er een op‐

treden van akkordeonk]ub "Amicitia Mo‐ 

1enbeersel". 

Er wordt gezorgd voor eten en drinken. 

Ditmaal stellen we het "drinken" in 't 

teken van het "Jaar van het Bier". Zo zal 

er een speciale stand zijn met onze 

streekbieren "Bokkereyer" en "Se‐ zoens" 

en een biertentoonstell ing ( v i deo ). 

Er zal nog veel meer zijn: we kunnen hfet 

niet allemaal opnoemen in dit kort bestek. 

Vanzelfsprekend hopen we dat IJ ook eens 

een kijkje komt nemen op ons sekretari‐ 

aat/dokumentatiecentrum; personeel en 

bestuursleden zijn van de partij en zullen 

U graag a l l e  gewenste inlichtingen geven. 

Vooral voor onze leden die anders niet in 

de mogelijk zijn een bezoek te brengen, is 

dit wel een ideale gelegenheid! Breng uw 

familie, vrienden en kennissen ook maar 

mee! 

Wie er vorige jaren bij was, weet dat. 

' t   er  g e z e l l i g  aan toe gaat. Graaa dus 

tot ZONDAG 4 MEI 1986 VANAF 13.00 UUR 

Samenstelling r u b r i e k : M a t h i e u K u n ne n

Niets uit deze uitgave mag worden ver-menigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, mikrofilm, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaandelijke schriftelijke toestemming van de uitgever en van de auteur(s).

1 2 3 .

ISSN 0774‐0Q0X

Dao raostj gét!

Dnemaandel i jks 

Heemkundig Tijdschrift 

van de 

Geschied‐ en Heemkundige 

Kring Kinrooi 

*  Leverden bijdragen: ‐  Joe BENFON ‐  Jan BERGHS ‐  Marleen DONNE ‐  P i e t  HENKENS ‐  Mathieu KUNNEN ‐  Jo LAVEAUX ‐  Jos SMEETS ‐  Werner SMET ‐  Donaat SNIJDERS ‐  Guido TIJSKENS ‐  Matthieu WIEERS 

*  Omslagontwerp: ‐  Jan HERMANS 

*  Typwerk: ‐  Marleen DONNE ‐  Mathieu KUNNEN ‐  Jo LAVEAUX 

*  Lay‐out/vormgeving: ‐  Mathieu KUNNEN 

*  Offsetdruk: ‐  Gem. Drukkerij Kinrooi 

*  Afwerking/verzending: ‐  Sekretariaat 

*  Redaktieraad: ‐ H e t  Bestuur 

*  REDAKTIEADRES: 

‐  Sekr./Dokumentatiecentrum Weertersteenweg 241 3688 

KINROOI 

TEL. 011/863.856 

*  Verantw. uitgever: ‐  E.H. Donaat Snijders Pelserstraat 33 3680 

MAASEIK 

JAARGANG 5 ‐ NUMMER 2 

APRIL 1986