Dansvoorstelling ‘EVOL’ put inspiratie uit poëzie en muziek van ... · een sprookje met enkel...

1
22 DeMorgen. MAANDAG 24/10/2016 DM. cult ‘Callboys’-fan vindt Jay Vleugels- munt aan Vlooybergtoren Het was een mooi moment: Randy Paret die in de laatste aflevering van Callboys de befaamde munt van Jay Vleugels van de Vlooybergtoren gooide. Maar wie denkt dat de munt enkel in de tv-reeks van de toren werd gegooid en erna mooi werd opgeruimd, heeft het mis: trouwe fan Kasper Taeymans trok na de aflevering gewapend met een metaal- detector richting Tielt-Winge. En met succes. “Ik was er zeker van dat de munt er nog zou liggen. Het feit dat Jan Eelen in het verleden al fictie met non-fictie combi- neerde, overtuigde mij nog meer”, schrijft Taeymans op Facebook. Ondanks een eerste tegenkanting van zijn vriendin trokken ze vanuit Geel samen naar Tielt-Winge, waar ze om middernacht aankwamen. “Ik had gedacht dat er nog wel men- sen op zoek zouden zijn en dat we misschien zelfs te laat zou- den komen”, vertelt Kasper nog. Kasper is bijzonder opgeto- gen met zijn vondst, al heeft hij in ruil voor de hulp van zijn vriendin haar wel moeten belo- ven dat de munt van haar is. “Maar ze is er ook bijzonder blij mee, en hij ligt hier heel mooi te blinken op de kast.” TT PIETER ’T JONCK Hedendaagse dans rijmt zelden met romantiek en grote gevoelens. Tenzij bij Claire Croizé. Haar nieuwe stuk EVOL voert je mee naar een fantasiewereld gebouwd op gedichten van Rainer Maria Rilke en de al net zo romantische songs van David Bowie. Je komt ogen en oren te kort in EVOL. Een lijn van tl-buizen, helemaal seven- ties, scheert over het podium. In dat vale licht staat Claire Godsmark uit alle macht te molenwieken, alsof ze wil opstijgen, al komt ze geen millimeter omhoog of vooruit. Niet zo Emmi Väisänen, die sierlijk en pre- cies over het podium waart. Soms gevoelig en zacht als een elf, maar dan plots stoer en hard, alsof ze een oosters schijngevecht opvoert. Dan volgen Youness Khoukhou en Jason Respilieux. De twee mannen hinderen elkaar meer dan ze elkaar helpen bij rare evenwichts- oefeningen omdat ze elkaars hand maar niet los- sen. Achter hen hopt Godsmark rond als een kik- ker in een zwart kleedje met knalroze ondergoed. Het maakt je wat beduusd. Je komt er niet ach- ter wat de dansers willen zeggen, maar toch voel je dat dit geen abstract bewegingsspel is. Daarvoor is de actie te gericht, te intens, als personages in een sprookje met enkel beeld, zonder klank. Tot ‘Quicksand’ van David Bowie, uit Hunky Dory (1971) weerklinkt. Sombere woorden over een man die het niet meer ziet zitten. De song reso- neert meteen met het beeld: met Bowie zie je plots personages op de dool in een wereld waarvan de zin verloren ging. Grote gevoelens, tragische verscheurdheid, het is er met de muziek ineens helemaal. Toch wordt de song al snel en abrupt onder- broken. Pas later worden vele songs uit Bowies vroegste periode voluit gespeeld. Het theatrale ‘Please Mr. Gravedigger’ uit zijn ondertussen bijna vergeten eerste soloalbum, maar ook zijn eerste grote hit ‘Space Oddity’ (1969), pareltjes als ‘8 line poem’ en ‘Life on Mars’ uit Hunky Dory of de heer- lijke pathetiek van ‘Five Years’ en ‘Rock n Roll Suicide’ uit Ziggy Stardust (1972). Het verscheurde ‘Heroes’ (1977) sluit de rij. De halve wereldbevolking kan die nummers uit het blote hoofd nazingen, maar door een rare magie is het alsof je hier pas voor het eerst de bete- kenis vat van de poëtische, soms nauwelijks te vatten, teksten van Bowie. Dat zit hem helemaal in de manier waarop de dansers door hun intri- gerende ‘verhaal’ nieuwe beelden en gedachten bij de muziek oproepen. Klaagzang beleven Gek genoeg was de muziek van Bowie niet Croizés vertrekpunt. De titel EVOL is zelfs ontleend aan het derde album van Sonic Youth. Omdat het zo mooi paste bij het verlangen om het over love en evolution te hebben. Daarvoor haalde Croizé de mosterd dan weer bij Rainer Maria Rilke. In zijn Duineser Elegien, geschreven tussen 1912 en 1922, heft hij een klaagzang aan over de onttoverde moderne wereld. Voor hem is de mens het spoor bijster. Hij leeft niet meer in een spirituele wereld zoals de engelen. Maar ook het contact met de aarde, dat dieren en vogels als vanzelf kennen, ging teloor. Honderden verzen lang probeert hij met woorden een uitweg te vinden uit die impasse. De dichter, de geliefde, de held of de natuur zijn zijn rolmodellen. “Ik heb het voor die bevlogen romantiek. Altijd al. Daarom greep ik vroeger vaak naar de muziek van Gustav Mahler”, geeft Croizé meteen toe. Toch was dat niet het eerste vertrekpunt van EVOL. Croizé: “Het begon met een zoektocht naar een eigen bewegingstaal voor elk van mijn dansers. Ik liet ze met gesloten ogen bewegen om ze zo dicht mogelijk bij hun diepste, lichamelijke inner- lijke te laten komen. Hun lichaam moest hun ver- haal vertellen. Heel romantisch, zeker. “Pas daarna lazen we samen Rilke, en vroeg ik hen om zijn tekst in hun lichaamstaal te vertalen. Ze beleven die klaagzang echt, elk op zijn manier. Als Claire staat te molenwieken, dan is ze de mis- lukte engel uit het gedicht. Emmi wordt het dier dat in eenklank met de aarde leeft. De voorstelling doet niets anders dan het intuïtieve associeren met hun ‘verhalen’. Je hoeft Rilke niet te kennen om die begeestering te zien.” En Bowie dan? Croizé: “Ik ben dol op zijn vroege muziek. Als kind danste ik samen met mijn moeder en mijn zus op die muziek. Ik liep daar vol van. Hij is zo theatraal. Het zijn altijd hele ver- halen, vol weltschmerz. Dat gevoel kwam terug terwijl ik aan dit stuk werkte. En het bleek elke keer te passen. EVOL is niet bedoeld als een hulde aan Bowie, maar zijn lyriek voegt er wel iets heel bijzonders aan toe.” En daar is geen woord gelogen. Morgen en overmorgen in STUK, Leuven, op 28 en 29/10 in Kaaitheater, Brussel. Alle info: actionscenique.be/evol ‘Bowie is zo theatraal. Het zijn altijd hele verhalen, vol weltschmerz. Dat gevoel kwam terug terwijl ik aan dit stuk werkte’ CLAIRE CROIZÉ CHOREOGRAFE Dansvoorstelling ‘EVOL’ put inspiratie uit poëzie en muziek van legendes op David Bowie Let’s dance Danseres Claire Godsmark beeldt al molenwiekend de mislukte engel uit, afkomstig uit Duineser Elegien van Rainer Maria Rilke. © RV

Transcript of Dansvoorstelling ‘EVOL’ put inspiratie uit poëzie en muziek van ... · een sprookje met enkel...

22 DeMorgen.MAANDAG 24/10/2016DM.cult

‘Callboys’-fan vindt Jay Vleugels-munt aan VlooybergtorenHet was een mooi moment:Randy Paret die in de laatsteaflevering van Callboys debefaamde munt van JayVleugels van de Vlooyberg torengooide. Maar wie denkt dat demunt enkel in de tv-reeks van detoren werd gegooid en ernamooi werd opgeruimd, heeft hetmis: trouwe fan KasperTaeymans trok na de afleveringgewapend met een metaal -detector richting Tielt-Winge.En met succes.

“Ik was er zeker van dat demunt er nog zou liggen. Het feitdat Jan Eelen in het verleden alfictie met non-fictie combi-neerde, overtuigde mij nogmeer”, schrijft Taeymans opFacebook. Ondanks een eerstetegenkanting van zijn vriendintrokken ze vanuit Geel samen

naar Tielt-Winge, waar ze ommiddernacht aankwamen. “Ikhad gedacht dat er nog wel men-sen op zoek zouden zijn en datwe misschien zelfs te laat zou-den komen”, vertelt Kasper nog.

Kasper is bijzonder opgeto-gen met zijn vondst, al heeft hijin ruil voor de hulp van zijnvriendin haar wel moeten belo-ven dat de munt van haar is.“Maar ze is er ook bijzonder blijmee, en hij ligt hier heel mooi teblinken op de kast.” (TT)

PIETER ’T JONCK

Hedendaagse dans rijmtzelden met romantiek engrote gevoelens. Tenzij bijClaire Croizé. Haarnieuwe stuk EVOLvoert je mee naar eenfantasiewereld gebouwd op gedichten van RainerMaria Rilke en de al net zoromantische songs van David Bowie.

Je komt ogen en oren te kort in EVOL.Een lijn van tl-buizen, helemaal seven-ties, scheert over het podium. In dat valelicht staat Claire Godsmark uit alle machtte molenwieken, alsof ze wil opstijgen, alkomt ze geen millimeter omhoog of vooruit.

Niet zo Emmi Väisänen, die sierlijk en pre-cies over het podium waart. Soms gevoeligen zacht als een elf, maar dan plots stoer enhard, alsof ze een oosters schijngevechtopvoert.

Dan volgen Youness Khoukhou en JasonRespilieux. De twee mannen hinderen elkaarmeer dan ze elkaar helpen bij rare evenwichts-oefeningen omdat ze elkaars hand maar niet los-sen. Achter hen hopt Godsmark rond als een kik-ker in een zwart kleedje met knalroze ondergoed.

Het maakt je wat beduusd. Je komt er niet ach-ter wat de dansers willen zeggen, maar toch voelje dat dit geen abstract bewegingsspel is. Daarvooris de actie te gericht, te intens, als personages ineen sprookje met enkel beeld, zonder klank.

Tot ‘Quicksand’ van David Bowie, uit HunkyDory (1971) weerklinkt. Sombere woorden overeen man die het niet meer ziet zitten. De song reso-neert meteen met het beeld: met Bowie zie je plotspersonages op de dool in een wereld waarvan dezin verloren ging. Grote gevoelens, tragische verscheurdheid, het is er met de muziek ineenshelemaal.

Toch wordt de song al snel en abrupt onder-broken. Pas later worden vele songs uit Bowiesvroegste periode voluit gespeeld. Het theatrale‘Please Mr. Gravedigger’ uit zijn ondertussen bijnavergeten eerste soloalbum, maar ook zijn eerstegrote hit ‘Space Oddity’ (1969), pareltjes als ‘8 linepoem’ en ‘Life on Mars’ uit Hunky Dory of de heer-lijke pathetiek van ‘Five Years’ en ‘Rock n RollSuicide’ uit Ziggy Stardust (1972). Het verscheurde‘Heroes’ (1977) sluit de rij.

De halve wereldbevolking kan die nummersuit het blote hoofd nazingen, maar door een rare

magie is het alsof je hier pas voor het eerst de bete-kenis vat van de poëtische, soms nauwelijks tevatten, teksten van Bowie. Dat zit hem helemaalin de manier waarop de dansers door hun intri-gerende ‘verhaal’ nieuwe beelden en gedachtenbij de muziek oproepen.

Klaagzang belevenGek genoeg was de muziek van Bowie niet Croizésvertrekpunt. De titel EVOL is zelfs ontleend aanhet derde album van Sonic Youth. Omdat het zomooi paste bij het verlangen om het over love enevolution te hebben. Daarvoor haalde Croizé demosterd dan weer bij Rainer Maria Rilke. In zijnDuineser Elegien, geschreven tussen 1912 en 1922,heft hij een klaagzang aan over de onttoverdemoderne wereld. Voor hem is de mens het spoorbijster. Hij leeft niet meer in een spirituele wereldzoals de engelen. Maar ook het contact met deaarde, dat dieren en vogels als vanzelf kennen,ging teloor. Honderden verzen lang probeert hijmet woorden een uitweg te vinden uit die impasse.De dichter, de geliefde, de held of de natuur zijnzijn rolmodellen.

“Ik heb het voor die bevlogen romantiek. Altijdal. Daarom greep ik vroeger vaak naar de muziekvan Gustav Mahler”, geeft Croizé meteen toe. Tochwas dat niet het eerste vertrekpunt van EVOL.Croizé: “Het begon met een zoektocht naar eeneigen bewegingstaal voor elk van mijn dansers.Ik liet ze met gesloten ogen bewegen om ze zodicht mogelijk bij hun diepste, lichamelijke inner-lijke te laten komen. Hun lichaam moest hun ver-haal vertellen. Heel romantisch, zeker.

“Pas daarna lazen we samen Rilke, en vroeg ikhen om zijn tekst in hun lichaamstaal te vertalen.Ze beleven die klaagzang echt, elk op zijn manier.Als Claire staat te molenwieken, dan is ze de mis-lukte engel uit het gedicht. Emmi wordt het dierdat in eenklank met de aarde leeft. De voorstellingdoet niets anders dan het intuïtieve associerenmet hun ‘verhalen’. Je hoeft Rilke niet te kennenom die begeestering te zien.”

En Bowie dan? Croizé: “Ik ben dol op zijnvroege muziek. Als kind danste ik samen met mijnmoeder en mijn zus op die muziek. Ik liep daarvol van. Hij is zo theatraal. Het zijn altijd hele ver-halen, vol weltschmerz. Dat gevoel kwam terugterwijl ik aan dit stuk werkte. En het bleek elkekeer te passen. EVOL is niet bedoeld als een huldeaan Bowie, maar zijn lyriek voegt er wel iets heelbijzonders aan toe.”

En daar is geen woord gelogen.

Morgen en overmorgen in STUK, Leuven, op 28 en 29/10 in Kaaitheater, Brussel. Alle info: actionscenique.be/evol

‘Bowie is zo theatraal. Het zijn altijd hele verhalen,vol weltschmerz. Dat gevoel

kwam terug terwijl ik aan dit stuk werkte’

CLAIRE CROIZÉCHOREOGRAFE

Dansvoorstelling ‘EVOL’ put inspiratie uit poëzie en muziek van legendes

op David Bowie

Let’s dance

► Danseres Claire Godsmarkbeeldt al molenwiekend de mislukte engel uit, afkomstiguit Duineser Elegien van RainerMaria Rilke. © RV