Cursuswijzer 2016 - PAOFarmacie · Thema 1 Behandeling hypertensie, atriumfibrilleren, angina...

Cursuswijzer 2016

Apotheekmanagement Kwaliteitszorg

MedicatiebegeleidingFarmacotherapie

Beste cursist, In 2016 zetten we de vernieuwing door die we in 2015 gestart zijn.

U zult dit merken in onze nieuwe communicatie-uitingen en ons

nieuwe cursusaanbod. Daarnaast ontwikkelen we momenteel een

nieuwe curriculumvisie, die een stevig fundament gaat leggen voor

verdere vernieuwing. Over deze visie kunt u verderop in de cursus-

wijzer (zie pagina 4 en 5) meer lezen.

Met ons cursusaanbod voor 2016 willen we u graag ondersteunen

om uw vak als apotheker zo goed mogelijk uit te oefenen en u voor

te bereiden op de toekomst.

PAOFarmacie staat voor maatwerk!

We helpen u daarom graag bij het samenstellen van een cursus-

pakket op maat, zodat u niet alleen uw eigen leemtes in kennis en

competenties opvult, maar ook aan alle competentie-eisen voor een

nieuwe herregistratie kunt voldoen.

U kunt hiervoor een e-mail sturen naar [email protected] of

bellen met één van onze medewerkers, telefoon 030-3040100.

Wij wensen u veel nascholingsplezier!

.......................................................................................... 02

........................................................................................ 04

................................................................ 06

........................................................................................ 13

........................................................ 14

................................................................................................ 17

............................................................................. 17

................................................. 21

..................................................... 22

............................... 27

..................................................................................................... 27

....................................................................... 28

................................................................................................ 31

.................................................................. 33

.................................................... 34

........................................................... 38

................................................................................ 40

InhoudWaar staan we

Curriculumvisie

Cursussen Farmacotherapie

Voor u uitgelicht

Cursussen Medicatiebegeleiding

Nieuwsbrief

Legenda doelgroepen

Cursussen op aanvraag en in de regio

Cursussen Apotheekmanagement

Paofarmcacie biedt mogelijkheid tot intervisie

Symposia

Cursussen Kwaliteitszorg

Opleidingen

Inschrijven voor een cursus

Nascholing apothekersassistenten

PAOFarmacie in een notendop

Achter de schermen

PAOFarmacie | Cursuswijzer 2016 | 3PAOFarmacie | Cursuswijzer 2016 | 2

Dit vergt bijvoorbeeld een andere manier van communiceren en samenwerken. Maar

ook op het gebied van de wetenschap (bijvoorbeeld de ontwikkelingen rond persona-

lized medicine en farmacogenetica) dient de apotheker zich te blijven ontwikkelen.

Om u te helpen uw kwaliteiten als zorgverlener en professional te versterken,

ontwikkelen we aan de hand van de curriculumvisie, met veel enthousiasme, een

nieuw didactisch model waar u veel profijt van zult hebben. Dit doen we op basis

van gevalideerde didactische theorieën en met behulp van wetenschappelijk on-

derzoek naar (postacademisch) farmaceutisch onderwijs.

De eerste onderzoeksresultaten kunt u in posterformat vinden op onze website

www.paofarmacie of de QR-code onder aan de pagina.

U leest meer over ons didactisch model op de volgende pagina.

Sharon Schouten –Tjin A Tsoi

CEO en apotheker

Waar staan we?

In de Focus 2015 hebben wij u bericht over ons project Curriculumvisie 2020.

Via de QR code onderaan deze pagina kunt u de Focus lezen.

Met het project Curriculumvisie 2020 worden de toekomstvisies van de weten-

schappelijke instellingen KNMP, NVZA, NIA, Julius Academy, NHG en andere

partijen, samengesmolten tot één duidelijke lijn voor de benodigde kennis- en

competentieontwikkeling van de apotheker van de toekomst. Langs deze lijn, die

is uitgewerkt in de nieuwe curriculumvisie, zal PAOFarmacie zijn curriculum de

komende jaren vormgeven.

Deze vernieuwing is nodig, omdat de transitie in het gehele zorgstelstel ook stevige

consequenties heeft voor de farmacie.

Zo vereist de verschuiving van aanbodgerichte naar vraaggerichte zorg, nieuwe

competenties van de apotheker. Door zorg in de buurt en zorgintegraliteit zullen

zorgteams ontstaan die zorgarrangementen aanbieden.

Naast de zorgtaak krijgt de apotheker een nadrukkelijke rol als adviseur en mede-

behandelaar in een multidisciplinair verband. Hierdoor krijgen eerstelijns apothe-

kers een grotere rol binnen huisartsenpraktijken en gaan apothekers in ziekenhui-

zen een rol spelen op de afdelingen en aan het bed.

Sharon Schouten-Tjin A TsoiCEO / apotheker

OnderzoeksresultatenFocus!

https://www.paofarmacie.nl/uploads/images/afbeelding%20resultaten%20onderzoek%5B4%5D.JPG

https://www.paofarmacie.nl/uploads/images/afbeelding%2520resultaten%2520onderzoek%255B4%255D.JPG

https://www.paofarmacie.nl/uploads/files/PF_Focus-DEF_240315%255B2%255D.pdf


Op naar een toekomstbestendig PAOFarmacie-curriculum

De conclusies uit het project Curriculumvisie 2020 wijzen op de noodzaak van een

andere nascholing. In de nieuwe curriculumvisie hebben we opgenomen dat na-

scholing niet enkel meer kennisgedreven leren omvat, maar juist ook gericht is op

competentieontwikkeling in de dagelijkse patiëntgerichte handelingspraktijk. Deze

aanpassing vraagt, naast inhoudelijk nieuwe thema’s, ook om andere leervormen.

PAOFarmacie zal daarom een nieuw curriculum ontwikkelen, dat op de eerste

plaats inhoudelijk in lijn is met de vereiste nieuwe KNMP- en NVZA-competenties

en de bijbehorende herregistratieregels.

Verder zal er een didactische aanpak gekozen worden, waarmee bij de verschil-

lende aspecten van nascholing voor specifieke doelgroepen de meest effectieve

leerwegen gevonden kunnen worden.

Naast blended learning kunt u hierbij denken aan elementen als multidisciplinari-

teit, kleinschalig interactief leren, praktijkleren, duaal leren, reflexief en toetsend

leren. Ook het lifelong learning-concept is hierin verwerkt.

In de nieuwe curriculumvisie is ook opgenomen dat PAOFarmacie haar cursisten

intensiever wil betrekken bij de ontwikkeling en monitoring van haar curriculum,

zodat het aanbod ‘real-time’ geactualiseerd kan worden.

Ons nieuwe curriculum in het kort

Sluit aan op maatschappelijke ontwikke-lingen in de zorg.

Ondersteunt de apotheker in zijn nieuwe rol als zorgverlener en farmacothera-peutisch adviseur in een multidisci-plinaire setting.

Voldoet aan de competentie-eisen van de KNMP en de NVZA voor een goede openbaar apotheker-specialist en eengoede ziekenhuisapotheker-specialist.

Wordt permanent geactualiseerd met de nieuwste wetenschappelijke kennis en inzichten op het gebied van farmacie en didactiek.

Heeft multidisciplinariteit en interdis-ciplinariteit als een belangrijk leidend principe.

Vier inhoudelijke thema’s1. Actuele farmaceutische kennis en wetenschap2. Farmacotherapeutisch en farmaceutisch handelen3. Communicatie en samenwerken4. Organisatie en management

Drie pijlers voor een optimale leeromgeving1. Evidence-based didactiek2. Permanente professionalisering van het docentencorps 3. Een eigentijdse ondersteunende ICT-omgeving

DE KRACHT DE BOUWSTENEN MAATWERK: HET BAK-CONCEPT

KADER APOTHEKER

Best to know & show

APOTHEKER SPECIALIST

Good to know & show

BASIS APOTHEKER

Must know & show

HET NIEUWE CURRICULUM VAN PAOFARMACIE

FARMACO

THERAPIE


Farmacotherapie

Thema 3 Benzodiazepinen voor angst en slaapstoornissen bij ouderenblok 1: De keuze van anxiolytica bij ouderenblok 2: Welk slaapmiddel kan ik bij ouderen het beste voorschrijven

Thema 4 SSRI’s en TCA’s voor depressie bij ouderenblok 1: De keuze van SSRI’s voor behandeling van een depressie bij ouderenblok 2: Wanneer TCA’s en welke voor behandeling van een depressie bij ouderen

Thema 5 Behandeling pijn bij ouderenblok 1: De keuze van NSAID’s voor behandeling van pijn bij ouderen blok 2: Omgaan met opioïden bij ouderen

Thema 6 Optimaliseren van polyfarmacie bij ouderenblok 1: Polyfarmacie, probleemanalyse en aanpakblok 2: De stappen van de farmacotherapeutische analyse en shared decision

making

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Samenwerking • Kennis en wetenschap DOCENTEN prof. dr. J.R.B.J. Brouwers, mw. dr. A.C. Drenth-van Maanen, dr. P.A.F. Jansen, mw. dr. W. Knol, dr. R.M. Kok, drs. G.J. Lefeber, dr. R. Pisters, dr. M. Smalbrugge, drs. A.M. Vondeling, dr. A.M.J. van Wijck

Het Expertisecentrum Pharmacotherapie bij Ouderen (Ephor) organiseert, samen met PAOFarmacie en de Werkgroep Deskundigheidsbevordering Huisartsen Midden Nederland, een reeks nascholingen voor artsen en apothekers om zo goed en zo veilig mogelijk voor te schrijven aan kwetsbare ouderen. Hierbij staan de evidence-based geneesmiddelenrapporten van Ephor centraal.

De cyclus Farmacotherapie bij kwetsbare ouderen leert u zo goed en zo veilig mo-gelijk voor te schrijven aan deze patiëntengroep. De nascholingen gaan in op de effectiviteit en de eventuele bijwerkingen van geneesmiddelen. U leert de juiste keuze te maken uit de beschikbare middelen in de juiste dosering en formule-ring. De optimale duur van de behandeling bij de kwetsbare oudere komt aan de orde, evenals de beste manier om weer te stoppen.

De cyclus bestaat uit zes thema’s. Iedere cursus bestaat uit twee blokken van drie uur, elk blok kan ook afzonderlijk worden gevolgd.

Thema 1 Behandeling hypertensie, atriumfibrilleren, angina pectoris en hartfalen bij ouderenblok 1: De keuze van antihypertensiva en antiaritmica bij ouderenblok 2: Voorkeursmiddelen voor behandeling angina pectoris en hartfalen bij

ouderenThema 2 Antipsychotica voor delier en gedragsstoornis bij ouderenblok 1: De keuze van antipsychotica voor behandeling van een delier bij ouderenblok 2: Hoe kunnen gedragsstoornissen bij dementie het beste worden behandeld

Voor u uitgelicht: Farmacotherapie bij kwetsbare ouderen

DOELGROEP OA / ZA

Voor data, prijzen en locatie, zie www.paofarmacie.nl

dr. P.A.F. (Paul) Jansenklinisch geriater, klinisch farmacoloog

Ouderen zijn de grootgebruikers van geneesmiddelen. Maar wat

weten we daarvan af? Meer dan u denkt

Informatie over een optimale farmacotherapie bij kwetsbare ouderen in het Farmacotherapeutisch Kompas en het Informatorium Medicamentorum is maar mondjesmaat te vinden. Het Expertisecentrum Pharmacotherapie bij Ouderen (Ephor) verzamelt systematisch informatie over geneesmiddelen en ouderen. In de reeks interactieve nascholingen bespreken we onder meer:

• De balans tussen effectiviteit en veiligheid bij kwetsbare ouderen• Welke geneesmiddelen uit een groep de voorkeur hebben• Welke dosering moet worden gekozen• Wanneer de middelen gestopt kunnen worden en hoe

Op deze interactieve nascholing is er gelegenheid uw eigen casuïstiek te bespreken.

https://www.paofarmacie.nl/index.php?uid=2

FARMACO

THERAPIE


CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Samenwerking • Kennis en wetenschap

DOCENTEN dr. T. Schalekamp, dr. J. Riezebos De cursus Analyse van medicatieprofielen richt zich op de beoordeling van de medicatie en patiëntgegevens, zoals die in de apotheek bekend zijn. De cursus richt zich dan ook vooral op het formuleren van vragen om goed voorbereid te zijn op een gesprek met arts of patiënt. U leert combinaties van geneesmidde-len herkennen, indicaties afleiden en eventuele ontbrekende geneesmiddelen of contra-indicaties te traceren. Op deze manier raakt u vertrouwd met het analyseren van medicatieprofielen.

Analyse van medicatieprofielen DOELGROEP OA / ZA

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Samenwerking • Maatschappelijk handelen DOCENTEN mw. M. Dankers, MSc Resistente micro-organismen rukken op buiten onze landsgrenzen, maar zijn ook talrijk aanwezig daarbinnen. Ze vormen een belangrijke bedreiging voor de patiëntveiligheid. In de cursus Antimicrobiële resistentie wordt ingegaan op het ontstaan en de risico’s van antibioticaresistentie, de inhoud en het naleven van richtlijnen en de Nederlandse situatie in verhouding tot de internationale gemeenschap. De apotheker heeft hierin een rol te vervullen, waarvoor u in deze cursus achtergrondinformatie en essentiële kennis kunt opdoen.Deze cursus organiseren wij bij voldoende belangstelling.

Antimicrobiële resistentie DOELGROEP OA / ZA

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Samenwerking • Kennis en wetenschap DOCENTEN drs. G. van den Brink, mw. drs. A. Heersche U leert van de meest voorkomende psychofarmaca de effectiviteit, zowel kwalitatief als kwantitatief, te beschrijven en de belangrijkste bijwerkingen te verklaren. Ook wordt afhandeling van veel voorkomende situaties, zoals het switchen tussen psychofarmaca, behandeld. De bespreking van medicatiehis-tories en (zelf ingebrachte) casuïstiek helpt u complexe farmacotherapie te analyseren en te onderkennen wanneer een interventie noodzakelijk is.

Effectief omgaan met psychofarmaca in de eerste lijn

DOELGROEP OA / ZA

Farmacotherapie

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Samenwerking • Maatschappelijk handelen DOCENTEN mw. M. Dankers, MSc, mw. A. Wisse

In deze cursus wordt ingegaan op wat ADHD is en hoe de diagnose wordt ge-steld. Aan de hand van casuïstiek en voorbeelden uit de praktijk wordt u meege-nomen in de epidemiologie van ADHD, de praktische problemen bij kinderen en volwassenen en het onderscheid tussen ADHD en daaraan verwante problema-tiek. Tot slot worden de medicamenteuze en niet-medicamenteuze behandelmo-gelijkheden van ADHD besproken, met inbegrip van de nieuwste ontwikkelingen.Deze cursus organiseren wij bij voldoende belangstelling.

ADHD bij kinderen en volwassenenDOELGROEP OA / ZA



FARMACO

THERAPIE


Farmacotherapie

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Samenwerking • Kennis en wetenschap DOCENTEN prof. dr. J.G.W. Kosterink, prof. dr. B. Wilffert

Farmacotherapie Up-to-Date is bedoeld voor apothekers en overige belangstellen-den. In één dag worden een aantal thema’s op het gebied van farmacotherapie be-handeld. De meest recente ontwikkelingen (incl. nieuwe middelen) worden door ex-perts besproken. Per onderwerp zullen een medicus en een (ziekenhuis)apotheker de deelnemers op de hoogte brengen van de laatste stand van zaken. Daarnaast vindt er een interactieve pro-con discussie plaats over een actueel onderwerp.

Farmacotherapie Up-to-Date Groningen

DOELGROEP OA / ZA

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Samenwerking • Kennis en wetenschap DOCENTEN prof. dr. A. de Boer, prof. dr. A.F.A.M. Schobben, drs. E.H.H. Wiltink

Farmacotherapie Up-to-Date is bedoeld voor apothekers en overige belangstel-lenden. In een drietal thema’s wordt de laatste stand van zaken op farmaco-therapeutisch gebied doorgenomen door inhoudelijke experts. Een medicus en een (ziekenhuis)apotheker zullen u door de actualiteit leiden. Daarnaast vindt er ’s middags een interactieve pro-con discussie over een actueel onder-werp plaats. Na deze dag bent u op de hoogte van de laatste ontwikkelingen binnen de uitgelichte thema’s.

Farmacotherapie Up-to-Date Utrecht DOELGROEP OA / ZA

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Samenwerking • Kennis en wetenschap DOCENTEN Deze wordt samengesteld door apothekers en/of professionals uit het werkveld.

De Farmacocasus is een digitale onderwijsvorm, waarbij apothekers werkzaam in openbare apotheek of het ziekenhuis, online praktijkgerichte nascho-ling wordt aangeboden, die naar eigen wens, wel of niet gecombineerd kan worden met gerelateerd centraal onderwijs. De cursist kan de basale kennis opfrissen, wordt op de hoogte gebracht van de actuele ontwikkelingen en kan de opgedane kennis virtueel in de praktijk brengen én toetsen.

Farmacocasus DOELGROEP OA / ZA

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Communicatie • Kennis en wetenschap DOCENTEN drs. P. Adhien, dr. T. Schalekamp In deze interactieve nascholing, ontwikkeld in samenwerking met de SIG-Diabetes en de SIG HVZ, staat naast de inhoudelijke kennisupdate met be-trekking tot complicaties, hartfalen, atriumfibrilleren en antistolling, vooral de medicatiebeoordeling van de diabetespatiënt met CVRM-medicatie centraal op basis van de gegevens die in de apotheek standaard bekend zijn. Deze cursus organiseren wij bij voldoende belangstelling.

Diabetes en cardiovasculaire medicatie

DOELGROEP OA



FARMACO

THERAPIE


Farmacotherapie

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Samenwerking • Kennis en wetenschap REDACTIE dr. F. Moolenaar

Al enige tijd biedt PAOFarmacie de Trends nieuwsbrief en kennistoets aan voor apothekers werkzaam in de openbare apotheek en het ziekenhuis. De Trends nieuwsbrief bevat een overzicht van actuele informatie en publicaties die betrekking hebben op het werk in de apotheek. Met de kennistoets kunt u de opgedane kennis meteen toetsen. De toets is geaccrediteerd. Op deze manier wordt u op de hoogte gehouden van nieuwe inzichten, aangepaste richtlijnen en andere belangrijke ontwikkelingen.

Trends nieuwsbrief en kennistoets DOELGROEP OA / ZA

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Kennis en wetenschap • Maatschappelijk handelen DOCENTEN mw. N.J.M. Beijersbergen, MSc mw. drs. L.K. de Munck-Khoe De nascholing Fytotherapie en medicatie gaat in op de aandachtspunten bij fyto-therapeutische producten en de combinatie met reguliere geneesmiddelen. U krijgt een basale inleiding in de farmacognosie, gevolgd door een introductie in de fytotherapie. Daarnaast komen de mogelijke interacties tussen de regu-liere medicatie en fytotherapie aan de orde en het monitoren van bijwerkingen van fytotherapie. Het is mogelijk een casus uit de praktijk in te brengen en te bespreken met de docenten.

Fytotherapie en medicatie DOELGROEP OA / ZA / IA

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Samenwerking • Kennis en wetenschap DOCENTEN mw. A. Kruitwagen, mw. J. Bluemer, drs. J.P. Yska Deze cursus ondersteunt apotheker, diëtist en huisarts in hun zorgverlening aan patiënten die bariatrische chirurgie (BC) hebben ondergaan. Tijdens deze cursus krijgt u te maken met basale kennis rond wijziging van anatomie en fysiologie na BC. De nadruk ligt op begeleiding en nazorg van uw patiënt(en), met bijzondere aandacht voor de invloed van BC op farmacodynamiek en -kinetiek van geneesmiddelen.

Nutriënten- en geneesmiddel-opname na bariatrische chirurgie

DOELGROEP OA / ZA / Artsen / Diëtisten

Voor u uitgelicht

In de BIG-6 cursus wordt niet alleen uw farmacotherapeutische kennis geactualiseerd, maar leert u ook klinisch redeneren en te denken buiten de richtlijnen. Dit alles gecentraliseerd rond de zes grote medische aandachts-gebieden in de eerstelijn (pag 14).

Bij Farmacotherapie bij kwetsbare ouderen verrijkt u uw farmacotherapeuti-sche kennis met belangrijke informatie die niet in de gebruikelijke naslag-werken te vinden is. Middels de thematische modules kunt u zo de zorg voor uw oudere patiënten naar een hoger niveau brengen (pag 6).

Binnenkort verwacht

In Meet the Expert: Update Nieuwe Geneesmiddelen wordt u in één dagdeel door prof. dr. A. de Boer op de hoogte gebracht van de nieuwste introduc-ties van geneesmiddelen en hun plaatsbepaling.



MED

ICATIEBEGELEID

ING


Medicatiebegeleiding

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Communicatie • Kennis en wetenschap DOCENTEN C.F. Ebbelaar, MSc, drs. J.S. Vroegop, dr. M. Lafeber, drs. P. Adhien, dr. G. Tjeerdsma, dr. J. Riezebos, dr. J.J. Luykx, dr. mr. C.H. Vinkers De cyclus BIG-6: klinische farmacotherapiecyclus apothekers leert u uw farma-ceutische expertise in te zetten om de kwaliteit van de farmacotherapie te verhogen. Het BIG-6 programma brengt op een wetenschappelijke, maar praktisch toepasbare wijze, de kennis en competenties van de apotheker up-to-date. In zes nascholingen worden de belangrijkste indicatiegebieden in de eerste lijn behandeld door gespecialiseerde apothekers en artsen, zodat de apotheker optimaal invulling kan geven aan zijn rol als geneesmiddeldes-kundige in de eerste lijn.

U leert klinisch redeneren en richtlijn-overstijgend communiceren met andere zorgverleners. Met deze vaardigheden kunt u op populatieniveau verbeterin-gen aanbrengen in de farmacotherapie. Ook bent u in staat om weloverwogen beslissingen te kunnen nemen over de farmacotherapeutische behandeling bij een medicatiebeoordeling.

De cyclus bestaat uit zes thema’s: COPD, Atherosclerotisch vaatlijden, Dia-betes mellitus, Neurologie & pijn, Antidepressiva & antipsychotica, Cardiaal belast: atriumfibrilleren, hartfalen & stentplaatsing.

De docenten hebben vergaande expertise op het terrein van de individuele on-derwerpen, waarbij de inhoud van de cursussen volledig is afgestemd op toepas-sing door de apotheker in de eerste lijn. Iedere cursus wordt gegeven door een gespecialiseerde praktijk apotheker in combinatie met een medisch specialist.

De modules zijn, daar waar gewenst, ook los af te nemen.

Voor u uitgelicht: BIG-6: klinische farmacotherapiecyclus apothekers

DOELGROEP OA

C.F. (Chiel) Ebbelaar, MScopenbaar apotheker en universitair docentafdeling Farmaco-epidemiologie en Klinische Farmacologie, Universiteit Utrecht

Anno 2016 neemt de rol van de openbare apotheker als geneesmid-deldeskundige alleen maar verder toe

en draagt medeverantwoordelijkheid voor de uitkomsten van de farmacotherapeutische be-handeling, bijvoorbeeld bij de medicatiebeoor-delingen. Hiervoor dient de apotheker in staat te zijn om op hoog niveau klinisch te redene-ren met de voorschrijver. Dit is niet altijd even makkelijk. Daarom heb ik samen met PAOFar-macie de BIG-6 cursus opgezet. Deze brengt op een wetenschappelijke, maar praktisch toe-pasbare wijze, uw kennis van de belangrijkste indicaties in de eerste lijn up-to-date. U leert zo klinisch redeneren en richtlijn-overstijgend te denken, zodat u een significante bijdrage kunt leveren aan de kwaliteit van farmaco-therapie in de eerste lijn.



MED

ICATIEBEGELEID

ING



CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Samenwerken • Maatschappelijk handelen DOCENTEN prof. dr. E.P. van Puijenbroek, mw. drs. R. van Eekeren-Buiten, mw. drs. A.G.W. te Winkel, mw. drs. B.N.B.S.G. Cuppers-Maarschalkerweerd

Deze cyclus wordt georganiseerd in samenwerking met Lareb en geeft u inzicht in de farmacologische principes van ongewenste effecten van genees-middelen op de diverse orgaansystemen.

Dag 1 Herkennen en handelenIn deze module wordt ingegaan op basisprincipes die ten grondslag liggen aan het ontstaan van bijwerkingen. U krijgt inzicht in de praktische vragen rond bijwerkingen, verschillende pathofysiologische principes waardoor deze kunnen optreden en het oorzakelijk verband tussen klacht en geneesmiddel.

Dag 2 Bijwerkingen in de praktijkDeze cursus richt zich op bijwerkingen die effect hebben op verschillende orgaansystemen. Er wordt ingegaan op symptomen en op de ontstaanswijze van veel voorkomende bijwerkingen. Deskundigen op het gebied van genees-middelenveiligheid en klinische farmacologie geven de nodige achtergrond-informatie en laten met praktijkvoorbeelden zien wat de juiste handelswijze is wanneer één van uw patiënten een bijwerking ervaart.

Dag 3 Geneesmiddelen tijdens zwangerschap en lactatieGeneesmiddelen worden uitvoerig onderzocht, voordat ze op de markt komen, maar over het gebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding is vaak weinig bekend. Toch gebruikt in Nederland bijna 80% van de vrouwen op een moment tijdens de zwangerschap een geneesmiddel. Deze module leert u omgaan met praktische vragen rond geneesmiddelgebruik bij zwangerschap en lactatie.


Bijwerkingen cyclus DOELGROEP OA / ZA / Artsen

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Kennis en wetenschap • Maatschappelijk handelen DOCENTEN dr. F.G.A. Jansman In deze cursus komen de belangrijkste aspecten van de medicamenteuze be-handeling van kanker aan de orde, waaronder de indeling van oncolytica, de werking en mogelijke interacties. Aan de hand van casuïstiek wordt aandacht besteed aan de doseringscontrole van oncolytica, eventuele bijwerkingen en veel voorkomende klachten van de oncologische patiënt. Na afloop kunt u de (farmaceutische) problemen van deze patiënten identificeren en een plan maken om de problemen aan te pakken.

Farmaceutische patiëntenzorg van de oncologische patiënt

DOELGROEP OA / ZA

Nieuwsbrief

Met de nieuwsbrief ontvangt u op regelmatige basis ons actuele cursusaan-bod en u wordt op de hoogte gehouden van de nieuwste ontwikkelingen. Ontvangt u de nieuwsbrief niet? Ga naar www.paofarmacie.nl en schrijf u in voor de nieuwsbrief.

Legenda doelgroepen

IA industrie apotheker OAA openbaar apothekersassistenteOA openbaar apotheker ZAA ziekenhuisapothekersassistenteZA ziekenhuis apotheker PP pharmacy practitioner




MED

ICATIEBEGELEID

ING



CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Kennis en wetenschap DOCENTEN dr. A. Huisman, dr. M.J. ten Berg, dr. H. Kemperman, dr. E.G.W.M. Lentjes, dr. M. Oostendorp, dr. M. Treskes, mw. dr. K.M.K. de Vooght, dr. C. van de Water, dr. J. van der Weide In de cyclus Klinische Chemie kunt u in vijf modules kennismaken met een aantal aspecten en achtergronden van de klinische chemie en laboratoriumge-neeskunde. De modules kennen een overkoepelend thema waarin verschillen-de klinisch chemische parameters en hun achtergronden worden behandeld.

Module 1 Hart- en vaatziekten Behandelt hart- en vaatziekten, waarbij onder andere wordt ingegaan op de biomarkers bij diagostiek van het acuut coronair syndroom en hartfalen.

Module 2 Maag-darm-leverproblematiek Gaat in op maag-, darm- en leverproblematiek, waarin er aandacht is voor far-macogentische polymorfismen in leverenzymen en kenmerkende parameters bij leverfunctiestoornissen.

Module 3 Endocrinologische afwijkingen Is opgezet rond endocrinologische afwijkingen en hierin leert u welke laborato-riumwaarden relevant zijn bij het initiëren en monitoren van therapie.

Module 4 Hematologie en ontsteking Geeft meer inzicht in hematologie en ontsteking en zal onder andere uw kennis van het stollingssyteem, de functie van rode en witte bloedcellen, het functioneren van bloedplaatjes en ontstekingsmediatoren vergroten.

Module 5 Nierfunctie diagnostiek en bloedgassen Gaat over nierfunctiediagnostiek en bloedgassen en biedt u handvatten voor medicatiebewaking op verminderde nierfunctie. Daarnaast wordt ingegaan op de functie van bloedgassen bij het behoud van een fysiologische pH en overige facetten van de homeostase.


Klinische Chemie cyclus DOELGROEP OA / ZA

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Samenwerking • Kennis en wetenschap DOCENTEN mw. drs. M. W.H. van der Schalk, mw. drs. M.S.A. Boddaert, drs. M.M.P.M. Jansen

In deze ééndaagse cursus leert u, aan de hand van casuïstiek te kijken naar de farmaceutische zorg voor patiënten in de palliatieve fase. Pijn en palliatieve pijn-bestrijding komen aan de orde, evenals gastro-intestinale problemen, palliatieve sedatie en delier. U krijgt veel praktische tips over hoe u aan palliatieve zorg invulling kan geven.

Patiëntenzorg gezien door een palliatieve bril

DOELGROEP OA / ZA

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Kennis en wetenschap • Professionaliteit CURSUSLEIDING mw. drs. L.G.M. Mulder-Wildemors Door hervormingen in de langdurige zorg zal een groot deel hiervan extramu-raal moeten worden georganiseerd. Mensen met een lichte of matige verstan-delijke beperking (MVB) zullen vaker zelfstandig of bij familie gaan wonen. Deze cursus heeft als doel om apothekers de benodigde kennis en handvatten te geven, zodat zij de farmaceutische zorg voor MVB in hun verzorgingsgebied kunnen verbeteren.

Farmaceutische zorg voor mensen met een verstandelijke beperking

DOELGROEP OA / ZA



MED

ICATIEBEGELEID

ING



CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Kennis en wetenschap • Professionaliteit DOCENTEN drs. B. Bruines, dr. A.F.J. Geerts

De nascholing Laboratoriumwaarden, wat moet en doe ik er mee in mijn praktijk? gaat kort in op de theorie rond de zes belangrijkste laboratoriumwaarden, maar legt vooral de nadruk op de praktische invulling in uw apotheekpraktijk. U leert onder andere op een gestructureerde wijze omgaan met laboratoriumwaarden binnen het apotheekteam en wat voor u de beste aanpak is voor een regionale uitwisseling van laboratoriumwaarden.

Laboratoriumwaarden, wat moet en doe ik er mee in mijn praktijk?

DOELGROEP OA

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Samenwerking • Kennis en wetenschap DOCENTEN dr. T. Schalekamp De cursus Interacties van geneesmiddelen biedt, aan de hand van een aantal casussen, inzicht in de farmacologische achtergronden van een aantal belang-rijke farmacokinetische en farmacodynamische interacties. Aspecten die aan bod komen zijn het mechanisme dat aan een bepaalde interactie ten grond-slag ligt, het inschatten van de relevantie van de interactie en de afhandeling van het medicatiebewakingsignaal.

Interacties van geneesmiddelen

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Kennis en wetenschap • Maatschappelijk handelen DOCENTEN drs. R.E. de Backer, S.F. Chavoushi, MSc

Na het volgen van deze cursus bent u weer op de hoogte van gezonde voeding, voeding in relatie tot ziekte en zinvolle suppletie van micronutriënten. U doet tevens kennis op van interacties tussen geneesmiddelen en voedingsmiddelen, zowel op farmacodynamisch als -kinetisch niveau. U weet wanneer een wissel-werking tussen voeding en geneesmiddel klinisch relevant is en wat het onderlig-gend mechanisme is.

Invloed van voeding op geneesmiddelen

DOELGROEP OA / ZA

DOELGROEP OA / ZA / Artsen / Diëtisten

Cursussen op aanvraag en in de regio

Wilt u één van onze cursussen op eigen locatie of in uw regio georgani-seerd hebben, dan kunnen we dit op uw verzoek organiseren. Mist u een onderwerp, dan vernemen we dit graag! Wij zijn u graag van dienst om samen met u uw cursusprogramma samen te stellen! Naast het hierboven vermelde zijn er een vijftal cursussen die bij voldoen-de aanmeldingen worden georganiseerd. Dit zijn de volgende cursussen:• ADHD bij kinderen en volwassenen blz. 08• Antimicrobiële resistentie blz. 09• Diabetes en cardiovasculaire medicatie blz. 10• Effectieve communicatie met de patiënt blz. 24• Effectieve communicatie met zorgprofessionals blz. 24

Voor het aanmelden of meer informatie kunt u zich richten tot Luciënne Nagtegaal per e-mail [email protected] of per telefoon 030-3040105.



APO

THEEKM

ANAG

EMEN

T


Apotheekmanagement

CANMEDS • Organisatie • Communicatie • Samenwerking DOCENTEN mr. J.A.Th. Bollerman, mw. drs. J.L. Douwes Dekker

De cyclus Proactief leiding geven gaat in op alle mogelijke benaderingen die de motivatie van uw medewerkers kunnen optimaliseren.

Module 1 Motiveren van de medewerker Er wordt ingegaan op de factoren die bijdragen aan motivatie en demotivatie van medewerkers en op het omgaan en in goede banen leiden van verwach-tingen. Ook strategieën bij demotivatieproblematiek en leiderschapsvereisten komen aan bod. Deze module gaat in op alle mogelijke benaderingen, die de motivatie van uw medewerkers kunnen helpen te optimaliseren.

Module 2 Interventiestrategieën U krijgt praktische handvatten die ondersteuning kunnen bieden bij de praktijk van alledag. Niet alleen krijgt u een overzicht van interventiestrategieën, maar u leert ook de verschillen en overeenkomsten kennen. U leert ook te selecteren, zodat u uw strategie en wijze van leidinggeven kunt aanpassen aan de doelstel-ling of situatie. Kortom, deze module gaat in op de meest effectieve manieren om de meer lastige situaties in de apotheek aan te pakken.

Module 3 Verandermanagement Factoren als persoonlijke invloed, het groepsprofiel en overtuigingskracht spelen een belangrijke rol bij veranderen. U krijgt inzicht in de psychologische verklaringen van verlieservaring, weerstand en dwarsliggers, maar ook krijgt u handreikingen op het gebied van timing en betrokkenheid.


Management cyclus Pro-actief Leiding Geven

CANMEDS • Communicatie • Organisatie DOCENTEN mr. J.A.Th. Bollerman, mw. drs. J.L. Douwes Dekker

De workshop Manage uw tijd en energie verschaft u op alle mogelijke niveaus inzichten en handvatten om met overzicht en rust het juiste plan van aanpak uit te voeren. De fundamentele oorzaken van een opgejaagd gevoel komen aan de orde, evenals kennis van timemanagement. Zo leert u overzicht hou-den en de juiste actie ontwikkelen.

Zomercursus Manage uw Tijd en Energie

DOELGROEP OA / ZA

DOELGROEP OA / ZA

mw. drs. J.L. Douwes Dekker mr. J.A.Th. Bollermancommunicatie advies bureau

Management skills en psychologi-sche inzichten zijn een must voor de

moderne leidinggevende apotheker. Voor alle gesprekssituaties en veranderingsprocessen bestaan aanbevolen structuren. Het is de kunst de opbrengst van deze situaties te optimaliseren teneinde een opti-maal werkend team te verkrijgen en een goede werksfeer te bewerkstelligen.



APO

THEEKM

ANAG

EMEN

T


Apotheekmanagement

CANMEDS • Communicatie • Professionaliteit DOCENTEN R.A. Bes, MSc, J. Postma Tijdens deze training leert u om snel en vlot contact te hebben met uw patiën-ten en om hun intrinsieke motivatie aan te spreken. Dit helpt u om, ondanks de hectiek en de tijdsdruk in de apotheek, uw rol als zorgverlener optimaal in te vullen. Aan het einde van de training beschikt u over praktische vaardighe-den waarmee u de volgende dag direct aan de slag kunt.Deze cursus organiseren wij bij voldoende belangstelling.

Effectieve communicatie met de patiënt

DOELGROEP OA

CANMEDS • Communicatie

• Samenwerking DOCENTEN R.A. Bes, MSc, J. Postma Deze training helpt u redenen identificeren waarom u uw professionele mening niet altijd succesvol op uw zorgpartners kunt overbrengen. U leert ver-schillende eenvoudig toepasbare concepten om uw boodschap wel efficiënt en effectief over het voetlicht te brengen en daarbij de relatie met uw zorgpart-ners te optimaliseren. U gaat aan het einde van de training naar huis met een praktische set bruikbare vaardigheden, waarmee u direct aan de slag kunt.Deze cursus organiseren wij bij voldoende belangstelling.

Effectieve communicatie met de zorgprofessional

DOELGROEP OA

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Communicatie • Samenwerking DOCENTEN mr. J.A.Th. Bollerman, mw. drs. J.L. Douwes Dekker

De toenemende druk op de apotheker om zijn toegevoegde waarde te bewij-zen heeft tot een grote variëteit aan activiteiten en projecten geleid. De patiënt mag echter niet uit het oog worden verloren en ook het leiding geven aan het apotheekteam kost de nodige energie. De cyclus Manage Jezelf geeft inzicht in de fundamentele factoren die invloed hebben op uw tijd en energie. In drie in-teractieve workshops krijgt u mogelijke oplossingen aangereikt voor manage-ment van uw tijd en energie en leert u efficiënt lezen. Bij elke module wordt u gevraagd om casuïstiek, problemen en voorbeelden in te brengen. Module 1 Tijdmanagement voor apothekers Verschaft een totaal overzicht aan opties om uw tijdmanagement te optimali-seren. Onderwerpen die aan bod komen zijn de persoonlijke invloedsfeer en de beleving van de cliënt.

Module 2 Efficiënt lezen U leert hoe u al uw literatuur twee tot drie maal sneller kunt lezen met behoud van een optimaal opnameresultaat. U doet een persoonlijke leessnelheid meting en u krijgt verschillende methoden gepresenteerd om vakliteratuur te lezen, maar ook vergaderverslagen, boeken en kranten.

Module 3 Energiemanagement Verschaft u inzicht in uw persoonlijke energiemanagement en de wijze waarop u die het beste kunt optimaliseren. U leert over energie-slurpers en energie-gevers, u analyseert uw eigen profiel en maakt een persoonlijk actieplan.


Management cyclus Manage Jezelf DOELGROEP OA / ZA



APO

THEEKM

ANAG

EMEN

T


Apotheekmanagement

CANMEDS • Communicatie • Samenwerking • Organisatie DOCENTEN mr. J.A.Th. Bollerman, mw. drs. J.L. Douwes Dekker Deze cyclus gaat in op de dynamiek van het werken in een apotheek. Com-municatieproblemen, spanningsvelden en de bijzondere dynamiek van een apotheekteam komen aan de orde.

Module 1 Communiceren in spanningsveldenDagelijkse communicatie is een gecompliceerd proces met vele valkuilen en potentiële struikelblokken. Zodra er spanning bij dat proces aanwezig is, verslechtert het resultaat. Die spanning kan ontstaan door een veelheid van oorzaken. Deze cursus biedt handvatten om daar mee om te gaan en er toch een positief gevoel bij te houden.

Module 2 TeamontwikkelingIn de moderne bedrijfsvoering wordt teamwork steeds belangrijker. Een team kent altijd een bijzondere dynamiek, waar continue op moet worden inge-speeld. Een rustige periode wordt altijd weer opgevolgd door vaak onver-wachte verstoringen. Deze module geeft u tools en materialen ter beschikking om hierop als leidinggevende in te spelen en hierbij gebruik te maken van teamontwikkelingsstrategieën. Module 3 OnderhandelenAlles is onderhandelbaar en dat weet uw omgeving ook, van patiënt, mede-werker, huisarts tot zorgverzekeraar. U moet opgewassen zijn tegen tal van methodieken en strategieën: van naïeve tot doordachte aanpakken. Deze module is gericht op de praktisch dagelijkse aspecten van het onderhandelen en alle mogelijke bijbehorende gesprekstechnieken.


Management cyclus Samenwerken in spanningsvelden

DOELGROEP OA / ZA

PAOFarmacie biedt mogelijkheid tot intervisie

Om aan de herregistratie-eis te vol-doen, dienen apothekers sinds 1 januari 2015 minimaal 10 uur accreditatie met behulp van toetsing te behalen. Met toetsing wordt interdis-ciplinair leren en zelfreflectie bedoeld. Dit kan bereikt worden met behulp van intervisie.

Bent u alleen of samen met andere collega’s op zoek naar professionele intervisiebegeleiding? Wij kunnen u die bieden. Meer informatie hierover is te vinden op www.paofarmacie.nl

Symposia

Ook in 2016 organiseren wij voor u weer diverse symposia. Naast de vertrouwde Farmacotherapie Up-to-Date in Groningen en Utrecht, zal in het voorjaar het symposium Kleine Mensen, Grote Zorg(en) plaatsvinden. Hierin staat farmacotherapie bij kinderen centraal.

Experts zullen ingaan op de behandeling van gastro-intestinale aandoenin-gen en pijn en de pediatrische, farmaceutische zorg hier omheen.

In het najaar organiseren we, in samenwerking met PAO-H, een multidiscipli-nair symposium voor huisartsen en apothekers over een actueel onderwerp. Tot slot zal in het derde kwartaal, gezamenlijk met klinisch chemici, een symposium worden georganiseerd rond de meerwaarde van gegevensuit-wisseling tussen laboratoria en de (ziekenhuis)apotheek.

https://www.paofarmacie.nl/index.php?uid=3&sid=43

KWALITEITSZO

RG


CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Maatschappelijk handelen • Organisatie CURSUSLEIDING drs. P.W. Lebbink De Geneesmiddelenwet kent aan apothekers een bijzondere positie toe. De apotheker mag een geneesmiddel ontwerpen, bereiden en afleveren zonder voorafgaande productregistratie. Niet-geregistreerde geneesmiddelen wor-den steeds minder in de openbare apotheek bereid. Ze worden tegenwoordig meestal vervaardigd door regionale of landelijk bereidende apotheken. De Themadag Bereidingen gaat in op de actualiteit rond bereidingen voor de niet-be-reidende apotheker en behandelt de meest relevante vragen die bij apothekers spelen, wanneer zij een recept krijgen voor een ongeregistreerd geneesmiddel.

Themadag Bereidingen

Kwaliteitszorg

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Communicatie • Samenwerking CURSUSLEIDING mw. dr. C. Oussoren De cursus geeft inzicht in de voorwaarden, waaronder aseptische handelin-gen die uitgevoerd moeten worden en in de uitvoering van deze handelingen zelf. In een aantal interactieve lezingen wordt ingegaan op de samenstelling, bereiding en kwaliteit van steriele preparaten die in de apotheek voor toedie-ning gereed worden gemaakt. Na deze cursus kunt u als apotheker uw taak als kwaliteitsbewaker van de farmacotherapie en eigen bereidingen waarborgen.

De eigenbereiding als maatwerk: aseptische handelingen

DOELGROEP OA / ZA/ IA

DOELGROEP OA

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Communicatie • Samenwerking CURSUSLEIDING mw. dr. C. Oussoren

De cursus gaat in op de praktische problematiek rond de toediening van ge-neesmiddelen aan kinderen. Er wordt ingegaan op de registratie van kinderfor-muleringen, het vermalen van tabletten en het formuleren van dranken. In een workshop gaan de deelnemers ’s middags zelf met deze materie aan de slag. Na deze cursus kunt u als apotheker uw taak als kwaliteitsbewaker van de farmaco-therapie en eigen bereidingen specifiek voor kinderen waarborgen.

De eigen bereiding als maatwerk: kinderformuleringen

DOELGROEP OA / ZA

drs. P.W. (Paul) Lebbinkopenbaar apotheker

De zorg vanuit de apotheek richt zich steeds nadrukkelijker op bege-

leiding van de patiënt. De apotheker moet zich dan niet alleen meer verdiepen in de patiënt, maar ook in diens gebruikerservaringen. Zonder adequate kennis van de producten die we de patiënt aanreiken, kunnen we onvoldoen-de begeleiding bieden om de optimale zorg voor die patiënt te leveren. Actuele kennis rond productzorg en zorg voor het pro-duct zijn randvoorwaarden om de patiënt optimaal te kunnen begeleiden.



KWALITEITSZO

RG


Kwaliteitszorg

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Communicatie • Professionaliteit DOCENTEN dr. J.J. Hoogeterp, drs. L.G.M. Mulder-Wildemors, dr. S.D. Borgsteede In de Professionele Standaard Farmaceutische Zorg staan niet langer de apo-theekprocessen centraal, maar de farmaceutische zorg. De cursus Professionele farmaceutische zorg geeft u een opfrissing van de bekende zorg zoals ter hand stellen, geïndividualiseerde distributievormen en het bijhouden van een patiëntendossier aan de hand van de laatste versie van de richtlijnen. U krijgt ook de gelegenheid na te gaan in welke mate uw kennis en kwaliteits-systeem voldoen aan de standaard en de bijbehorende richtlijnen.

Professionele farmaceutische zorg

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Kennis en wetenschap • Organisatie DOCENTEN mw. drs. M. Heringa, mw. dr. A. Floor-Schreudering, mw. drs. A.C.A.M. Lelie-van der Zande, drs. J. Dik Deze cursus laat zien op welke manier MFB’s de medicatiebewaking kunnen ver-beteren. Ook wordt uitgelegd hoe een MFB is ontworpen, zodat u de voordelen én de valkuilen kent. U hoort voor welke onderwerpen MFB’s zijn ontwikkeld en nog worden ontwikkeld. U leert welke patiëntparameters u moet vastleggen en u krijgt handvatten om de implementatie van MFB’s in uw apotheek goed te laten verlopen.

Het toepassen van MFB’s in de openbare apotheek

DOELGROEP OA

DOELGROEP OA

CANMEDS • Farmaceutisch handelen • Organisatie • Professionaliteit DOCENTEN mw. drs. L.G.M. Mulder-Wildemors, B.J. Mertens, MSc Tijdens de cursus Geïndividualiseerde distributievormen (GDV) leert u hoe het GDV-proces in uw eigen apotheek kan worden verbeterd. U krijgt inzicht in de risico’s, zowel organisatorisch als gericht op medicatiebewaking, uw verant-woordelijkheden en het verstrekken van informatie aan de gebruiker. Ook vergelijkt u uw eigen protocollen en die van uw collega’s aan de hand van de KNMP-richtlijn. U schrijft een plan van aanpak om uw GDV-proces hierop, waar nodig, aan te passen.

Geïndividualiseerde distributievormen DOELGROEP OA

Opleidingen

Naast het herregistratie-aanbod organiseren we voor de KNMP, de NVZA en de NIA de vervolgopleidingen en registratieopleidingen.

Vervolgopleiding tot openbaar apotheker specialist, i.s.m. KNMP (ApIOS)Deze opleiding duurt ca. 2 jaar. Eens per maand wordt centraal georganiseerd onderwijs gevolgd. Na afronding bent u openbaar apotheker specialist.

Kwalitatief hoogwaardig onderwijs voor ziekenhuisapothekers, i.s.m. PUOZDe Stichting Post-Universitair Onderwijs Ziekenhuisfarmacie (PUOZ) organi-seert kwalitatief hoogwaardig onderwijs ten behoeve van ziekenhuisapothe-kers (in opleiding).

Registratie tot Industrieapotheker, i.s.m. NIA (StRIA)De NIA participeert in de Stichting Registratie Industrie Apothekers (StRIA), die cursussen organiseert voor de (her)registratie van apothekers tot in-dustrieapotheker.



KWALITEITSZO

RG


Kwaliteitszorg

DOCENTEN mw. dr. V.L.C. Moffat, prof, dr. H.W. Frijlink, dr. L.G.J. de Leede, drs. J.H.A. Mathôt, drs. A.C.A.J. van de Leur Module 1 Quality Management, the role of the Qualified PersonGaat in op de rol van de qualified person (QP) als bewaker van het kwaliteits-systeem in, zowel industrie als kliniek, op basis van (internationale) richtlijnen en best practices. Hierbij komen alle taken en verantwoordelijkheden van de QP aan bod.

Module 2 Medicinal chemistry, pharmaceutical formulations, large scale productionVolgt de kwaliteitszorg vanaf de ontwikkeling van een active pharmaceutical ingredient (API) bij R&D, via quality by design die voldoet aan GMP-richtlijnen, naar preklinische ontwikkeling, toxicologie en GLP tot de klinische ontwikkeling die voldoet aan GCP-eisen.

Module 3 Sterile manufacturingRicht zich op de ontwikkeling en productie van steriele geneesmiddelen. Hierbij speelt kennis van microbiologie en de vaardigheid om deze kennis te implemen-teren bij ontwerp en beheersing van farmaceutische productie een belangrijke rol. Ook omgevingsfactoren en de kwaliteit van water hebben invloed op ver-schillende stappen in het productieproces en komen uitgebreid aan bod.

Module 4 Quality and safety for the manufacturing of biopharmaceuticals: from cell line development to downstream processing and formulationGaat in op de ontwikkeling van biopharmaceuticals. Er wordt onder meer stilgestaan bij kritische stappen van preproductie in cellijnen, ontwikkeling en commerciële productie tot eiwitanalyse. Uiteraard is er ook aandacht voor stabiliteit, zuivering en immunogeniciteit, die extra aandacht vergen in vergelij-king met API’s van niet-biologische oorsprong.

De modules zijn daar waar gewenst, ook los af te nemen.

Training Course Quality Management in Pharma and Biotech

DOELGROEP IA / ZA

Inschrijven voor een cursus

Inschrijven voor een van onze cursussen gaat via www.paofarmacie.nl.Nadat u zich geregistreerd heeft kunt u inloggen en bij CURSUSOVERZICHT zoeken op titel (of deel daarvan) of op thema’s. Naast de hoofdthema’s farmacotherapie, medicatiebegeleiding, apotheekmanagement en kwali-teitszorg, kunt u o.a. zoeken op apotheekbedrijf, apotheekbereiding, com-municatie, voorlichting, epidemiologie, praktijkonderzoek, onderwijzen, coaching en patiëntenzorg.

Tevens vindt u hier de meest actuele informatie, data, locatie en prijzen van alle cursussen.

CyclusBij inschrijving voor een gehele cyclus ontvangt u een éénmalige korting. Indien gewenst kunt u modules ook los afnemen.

Wij willen u graag van dienst zijn om samen met u uw cursusprogramma samen te stellen!

Voor meer informatie en/of vragen kunt u een email sturen naar [email protected] of u belt naar 030-3040100 om één van onze mede-werkers te spreken.

VoorwaardenOp al onze cursussen zijn de algemene voorwaarden van toepassing. Deze kunt u vinden op www.paofarmacie.nl. PAOFarmacie is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. Er kunnen geen rechten aan de inhoud ontleend worden.


mailto:info%40paofarmacie.nl?subject=

https://www.paofarmacie.nl/uploads/files/ALGEMENE%20VOORWAARDEN%20PAOFARMACI%201-1-2015%5B1%5D.pdf

https://www.paofarmacie.nl/uploads/files/ALGEMENE%2520VOORWAARDEN%2520PAOFARMACI%25201-1-2015%255B1%255D.pdf


PAOFarmacie | Cursuswijzer 2016 | 34 PAOFarmacie | Cursuswijzer 2016 | 35

APO

THEKERSASSISTEN

TEN

Apothekersassistenten

DOCENTEN Tijdens de terugkomdagen worden de lessen verzorgt door apothekers en of professionals uit het werkveld. De opleiding tot pharmacy practitioner is bestemd voor apothekersassistenten werkzaam in het ziekenhuis of poliklinische apotheek. De opleiding bestaat uit vijf modules van drie – vier maanden, waarin farmacotherapeutische en be-roepsgerichte onderwerpen aan bod komen. Tevens is er veel aandacht voor communicatie en voorlichting.

Praktijk en theorie zijn binnen de opleiding geïntegreerd in verschillende werk-vormen: e-learning via internet, praktijkopdrachten op de werkplek en studie-bijeenkomsten met medestudenten.

Opleiding Pharmacy practitioner

Het werkgebied van de apothekersassis-

tenten in het ziekenhuis verschuift meer

en meer van de apotheek naar de afde-

ling. De richtlijn medicatieoverdracht in

de keten vraagt om nieuwe en praktisch

toepasbare kennis. Zijn uw apothekers-

assistenten voldoende opgeleid om deze

nieuwe taken op zich te nemen?

Opleiding Pharmacy Practitioner

Sinds 2008 zet PAOFarmacie zich in om ook

voor deze doelgroep scholing te verzorgen.

De opleiding Pharmacy Practitioner draagt bij

aan de ontwikkeling van de apothekersas-

sistenten, waardoor ze knelpunten en risi-

co’s kunnen signaleren, problemen kunnen

aankaarten en mee kunnen helpen oplossen.

Lifelong learning

Naast de basisopleiding tot Pharmacy Practitioner kunnen ziekenhuisapo-

thekersassistenten hun kennis en vaardigheden actueel houden door de Lifelong

Learning (LLL) modules te volgen. Een LLL module is een korte E-learning module

van 2-3 maanden met praktijkopdrachten en aansluitend een terugkomdag. De

modules zijn gericht op de farmaceutische patiëntenzorg en dan met name op

de medicatiebewaking. De modules Interacties en Clinical rules, Voor Toediening

Gereed Maken (VTGM) en Oncologie sluiten mooi aan op de opleiding Pharmacy

Practitioner, maar kunnen ook los gevolgd worden.

Vervolgonderwijs apothekersassistenten DOELGROEP

ZAA

DOCENTEN Tijdens de terugkomdagen worden de lessen verzorgt door apothekers en of professionals uit het werkveld. Zowel afgestudeerde pharmacy practitioners als apothekersassistenten werkzaam in het ziekenhuis of poliklinische apotheek, kunnen door de Lifelong Learning modules te volgen zich specialiseren. Een LLL module bestaat uit e-learning , praktijkopdrachten en één terugkomdag.De drie lifelong learning modules die u kunt volgen zijn:1. LLL: Oncologie2. LLL: Voor Toediening Gereed Maken (VTGM)3. LLL: Interacties en Clinical rules

Lifelong learning modules (LLL)DOELGROEP ZAA



APO

THEKERSASSISTEN

TEN

PAOFarmacie | Cursuswijzer 2016 | 36 PAOFarmacie | Cursuswijzer 2016 | 37

Apothekersassistenten Voor data, prijzen en locatie, zie www.paofarmacie.nl

DOCENTEN Tijdens de terugkomavond wordt de les verzorgd door een apotheker en of professional uit uw regio.

Regionaal vervolgonderwijsIn de hectiek van alle dag komen de farmacotherapielessen nogal eens in het gedrang. De klankbordgroep, vervolgonderwijs voor apothekersassistenten, heeft de afgelopen twee jaar gewerkt aan het opzetten van een toegankelijk, re-gionaal en laaggeprijsd scholingsmodel voor en door ziekenhuisapotheken. Het format bestaat uit een e-learning gecombineerd met een fysieke bijeenkomst in de avond. Hiermee verlaagt u de werkdruk bij uw apothekers en leidinggevende en wordt de continuïteit en kwaliteit van de scholing gewaarborgd.

Deze onafhankelijke, regionale nascholing bestaat uit verschillende modules en is gebaseerd op een samenwerking tussen PAOFarmacie en de deelnemen-de ziekenhuizen. Elke module omvat een korte e-learning, inclusief een toets en een fysieke bijeenkomst bij u in de regio.

Samen optrekken Het regionale scholingsmodel vraagt om een actieve inbreng van de zieken-huisapotheek. PAOFarmacie zorgt voor de organisatie van de bijeenkomsten in de regio en levert het format voor de nascholing. U levert de docent en de cursusruimte en denkt mee met de ontwikkeling van nieuwe modules. Zo blijft de cursusprijs laag en de continuïteit van het cursusaanbod gewaarborgd.

Beschikbare modules: • Farmacokinetiek & -dynamiek; • Antistolling • Pijn en pijnbehandeling • Infectieziekten en antibiotica.

Regionaal vervolgonderwijs voor apothekersassistenten in ziekenhuizen

DOELGROEP ZAA

REDACTIE dr. F. Moolenaar, drs. R.E. de Backer, mw. drs. R. Muller, mw. drs. B.I.M. Klijnstra-Stakelbeek

De Trends nieuwsbrief voor apothekersassistenten geeft een compleet overzicht uit relevante farmacotherapeutische literatuur. Na het lezen van de Trends maakt u online de Trends Kennistoets om de informatie uit de nieuws-brief te toetsen. Wanneer u zich abonneert op de Trends, ontvangt u 5 x per jaar een Trends Nieuwsbrief aangevuld met een kennistoets.

Trends nieuwsbrief en kennistoets DOELGROEP OAA / ZAA

drs. J.J.W. (Hans) Ros ziekenhuisapotheker

Hoe geef je jouw frontoffice taken een goede invulling? De opleiding tot

Pharmacy Practitioner (PP-er) stoomt apothe-kersassistentes klaar die tijdens de opleiding al zo vaak op de afdeling zijn geweest, dat ze de organisatie en de mensen daar kennen. Bovendien hebben ze op hoog niveau farmacothera-peutische kennis. De PP-er ondersteunt hiermee de overige assis-tentes. Bovendien herkent zij de risicopatiënt tijdens opnamege-sprekken, bij wie een volledige review van de medicatie zinvol is. En dan komt de ziekenhuisapotheker in beeld.




PAOFarmacie in een notendop

PAOFarmacie is een non-profit organisatie, die in 2001 is opgezet als een stichting

zonder winstoogmerk. We zijn ondertussen een topinstituut geworden, dat hoog-

waardig, onafhankelijk postacademisch onderwijs verzorgt voor apothekers.

Wat is onze missie?

PAOFarmacie wil postacademisch onderwijs zo aanbieden, dat apothekers en

andere zorgverleners op een gemakkelijke manier toegang hebben tot kwalitatief

hoogwaardig, actueel en praktijkgericht onderwijs. Dit onderwijs is gericht op het

constant versterken van uw kennis, vaardigheden en rol als zorgprofessional. Zo

dragen we bij aan een continue verbetering van de farmaceutische patiëntenzorg.

Om u dit kwalitatief hoogwaardige onderwijs te kunnen bieden, ontwikkelen we

kennis over het creëren van motiverende leeromgevingen, die u een hoog leer-

rendement opleveren. Onze visie op optimale leeromgevingen baseren we op

door PAOFarmacie zelf geïnitieerd wetenschappelijk onderzoek op dit terrein.

Wat doen we?

Op het bureau van PAOFarmacie werken dertien mensen, die dag-in-dag-uit

actief zijn met het ontwikkelen en organiseren van nascholing voor apothekers

(herregistratie). Zij realiseren zich dat u als apotheker altijd de beste manier zoekt

om uw patiënten te helpen en dat hierbij kennis van de nieuwste ontwikkelingen

op uw vakgebied onmisbaar is. Vanuit dit vertrekpunt levert PAOFarmacie u actu-

eel en hoogwaardig postacademisch onderwijs.

Voor wie werken we?

PAOFarmacie is er in de eerste plaats voor apothekers, maar sinds een paar

jaar richten we ons ook op apothekersassistenten, farmaceutisch consulenten,

huisartsen, medisch specialisten en andere bij farmacotherapie betrokken

zorgprofessionals.

Wat leveren we?

PAOFarmacie organiseert jaarlijks 250 cursusdagen verspreid over 50 tot 60 verschil-

lende thema’s. Deze thema’s bevatten veel farmaceutisch-inhoudelijke onderwer-

pen, maar - als gevolg van de transitie in de zorg en de farmacie - ook steeds meer

onderwerpen die te maken hebben met uw (nieuwe) rol als zorgverlener, met de

organisatie van de zorg en met het management van het werk. Jaarlijks verkopen wij

ca. 5000 cursusplaatsen. Hiermee zijn wij de grootste aanbieder op het gebied van

postacademisch onderwijs voor apothekers.

Met wie werken we samen?

PAOFarmacie is een samenwerkingsverband tussen het Departement Farmaceu-

tische Wetenschappen van de Universiteit Utrecht (UU), het Universitair Centrum

voor Farmacie van de Rijksuniversiteit Groningen (RuG), de Koninklijke Neder-

landse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP), de Vereniging van

Nederlandse Industrieapothekers (NIA) en de Nederlandse Vereniging van Zieken-

huisapothekers (NVZA). Vertegenwoordigers van deze partijen vormen samen het

Bestuur van PAOFarmacie. De organisatie beschikt verder over een Adviesraad, die

is samengesteld uit vertegenwoordigers van de genoemde partijen.

Wij kunnen onze bijdrage aan een hoog niveau van onderwijs enkel leveren door

goede samenwerkingsrelaties te onderhouden met deze en andere relevante

organisaties in het farmaceutische en didactische veld. Wij zijn steeds op zoek naar

partners die van toegevoegde waarde zijn voor ons hoogwaardig onderwijs.

Met deze samenwerkingsverbanden zijn we in staat een nog beter en completer

aanbod te ontwikkelen.

Zo kunnen wij onze cursisten helpen hun kwaliteiten als zorgverlener en professional

te versterken!

Het team van PAOFarmacie bestaat uit de volgende mensen:

Sharon Schouten-Tjin A Tsoi CEO/apothekerHans van Son General Manager/apothekerKarin Smits Management AssistantSaskia Schiffelers Manager Quality & FinanceAns Jacobs Finance AssistantAlice Bruggeman Project ManagerMiriam Huisman Project ManagerLuciënne Nagtegaal Project ManagerLonneke van Bezooijen Project AssistantHans Noordhuis Project AssistantJacqueline Pouw Project AssistantRalph de Backer Project PharmacistRebecca Muller Project Pharmacist

Achter de schermen

PAOFarmacie | Cursuswijzer 2016 | 40

PAOFarmacieBroederplein 393703 CD ZEISTTelefoon: 030 - 30 40 100E-mail: [email protected]: www.paofarmacie.nl

mailto:info%40paofarmacie.nl?subject=

https://www.paofarmacie.nl/

Cursuswijzer 2016 - PAOFarmacie · Thema 1 Behandeling hypertensie, atriumfibrilleren, angina...

Documents

Transcript of Cursuswijzer 2016 - PAOFarmacie · Thema 1 Behandeling hypertensie, atriumfibrilleren, angina...