CRV Magazine 5 – mei 2016 – regio Zuid-West

BETTER COWS | BETTER LIFE

CRV MAGAZINEU W M A A N D E L I J K S E M A G A Z I N E O V E R U W V E E S TA P E L

MET PASSIE SAMENGESTELD: DE DOCHTERGROEPEN VOOR‘VEESTAPEL NAAR JE HART’

IN DIT NUMMER: SPECIAL OVER HET CRV-EVENT!

nr. 5 | jaargang 18 | mei 2016 | regio Zuid-West

01-vp-ZUIDW-MEI.indd 1 17-05-16 13:13

IN DIT NUMMER...

8 Het plan van: 600 koeien, strak management

3 ColumnArend Steenbergen over modern fokken

11 StierspecialMelkvererver Browning

12 Ik wil boer worden‘Rakker is de beroemdste koe van onze stal’

30 InSire SelectstierenVijf jonge stieren erbij

31 Column Koen Bolscher Verkiezingstijd

24 Bedrijfsreportage: vertrouwen in genetica

SPECIALE BIJLAGE : ‘VEESTAPEL NAAR JE HART’

Op zaterdag 11 juni 2016 organiseert CRV in de IJsselhallen in Zwolle het allereerste CRV-Event ‘Veestapel naar je hart’. Naast de vertrouwde doch-ter- en demogroepen kunt u daar live meegenieten van de fi nales van de verkiezingen van de ‘Beste veestapel van Nederland’ en de ‘Young

herdmanager of the year’. In dit magazine stellen we alle fi nalisten én de dochter- en demogroepen alvast aan u voor.

4 Delta-nucleus, meer kansen met genetische top

22 Veilig insemineren in een veilige stal

In de rubriek ‘Op stap met’ gaan we deze keer een dag op stap met melkveehouders Jan Willems en Ron Timmermans. Zij zijn leden van de selectiecommissie die verantwoordelijk is voor de selectie van de dochter- en demogroepen die tijdens het CRV-Event worden gepresenteerd. Deze selectieprocedure is een serieuze aangelegenheid. Alle dieren die uiteindelijk worden gekozen, zijn meerdere keren en van top tot teen bekeken. Wat komt er allemaal kijken bij die selectie en wanneer zijn de selectieleden tevreden met hun werk? U leest het op pagina 26 en 27. (Foto: Alain Baars)

EN VERDER...

BIJ DE VOORPLAAT...

13

2 CRV MAGAZINE MEI 2016

02-INHOUD-ALG-MEI.indd 2 17-05-16 13:35

MODERN FOKKEN BIJ LAGE MELKPRIJS Onze melkprijs staat al lange tijd fl ink onder druk en het einde is nog niet in zicht. Voor ieder bedrijf zal dat een andere strategie opleveren: maxi-maal melk leveren binnen de mogelijkheden of fl ink snijden in de kosten. In 2009 hebben we ook zo’n periode meegemaakt, maar daar waren we toen vrij snel doorheen. Toen werd er ook fl ink op de fokkerijkosten bezui-nigd, waar veel veehouders enkele jaren later nog de wrange vruchten van plukten.De kunst is daarom om een fokkerijstrategie te vinden die ervoor zorgt dat de volgende generaties wél de beste kwaliteit hebben. Want die generatie moet straks het inkomen verzorgen. Op ons eigen bedrijf zijn we bijvoorbeeld veel kritischer geworden op de aantallen aan te houden jongvee. Dit past ook binnen de ontwikkeling van de melkveehouderij. Om de beste kalveren te vinden laten we alle vaars-kalveren testen op genomics. Daarmee hebben we binnen een maand in beeld welk niveau onze kalveren hebben. We verkopen de kalveren waarvan het niveau te laag is. Daarnaast insemineren we een gedeelte van de veestapel met Belgisch witblauw. De kalveren die daaruit geboren worden hoeven we niet te testen en vertrekken gewoon. Zij hebben wel nog steeds een meeropbrengst ten opzichte van andere kalveren en dat is dus meegenomen. Het gebruik van SiryX op de hoogste dieren en daarnaast een nog grotere inzet van Belgisch witblauw is ook een mogelijke strategie. Wat ik hiermee maar wil zeggen is dat fokkerij heel belangrijk is en dat het zonde is om genetische vooruitgang niet te benutten. Met een strategie die bij je past kom je erachter dat fokkerij niet duur hoeft te zijn en uiteindelijk geld oplevert. Door selectie en bewuste stierkeuze werken we aan de nieuwe generatie, die op basis van levensproductie nog weer beter is.

AREND STEENBERGENVEEHOUDER EN VOORZITTER FOKKERIJRAAD

KOSTEN BESPAREN MET DIGITALE OVERZICHTENHet is mogelijk dat u papieren overzichten ontvangt waar-voor u betaalt, terwijl deze ook in het VeeManager-pakket of een module ervan zitten. Elke mpr-uitslag op papier kost u bijvoorbeeld 5,15 euro. Heeft u de mpr-module in VeeMa-nager, dan kunt u ook daar de uitslag zonder extra kosten opvragen op uw beeldscherm. Ook kunt u oude uitslagen terughalen in VeeManager.

Wilt u de uitslag toch graag in uw papieren archief, dan kunt u deze vanuit VeeManager ook zelf printen. Wilt u weten welke kosten u op deze manier uit kunt sparen? Neem dan contact op met de klantenservice. De medewerker bekijkt dan samen met u welke pakketten u heeft en welke post daarmee kan vervallen.

TELEFOON: 088 00 24 440

E-MAIL: [email protected]

CRV-KLANTENSERVICE

TIP

3CRV MAGAZINE MEI 2016 3

03-commentaar-ALG-MEI.indd 3 17-05-16 10:37

OP NAAR DUBBEL ZOVEEL EMBRYO’S PER DONORHet fokprogramma van CRV schroeft de ambities stevig op. In een notendop: de nieuwbouw in

Wirdum en de uitbreiding van het Delta Satelliet-programma met vijf bedrijven in Tsjechië, met verdere

internationalisering in het vat. Maar vooral de verdubbeling van de embryoproductie per donor in de

Delta-nucleus. Alles met maar één doel: nog meer kansen creëren met de absolute genetische top!

De bouw van het nieuwe onderkomen van de Delta-nucleus in Wirdum is on-langs begonnen. De oude gebouwen zijn gesloopt, kranen hebben het terrein bouwrijp gemaakt. De laadbakken van die kranen markeren de ambitieuze stappen die CRV in haar fokprogramma wil zetten. In het Friese Wirdum verrijst straks een spiksplinternieuw genetisch topcentrum, waar de donoren (pinken) van het Delta-nucleus-programma komen te staan (nu nog in Terwispel). In Wirdum komt ook een nieuw laborato-rium, waar onder andere de eicellen die via opu/ivp (het ‘prikken van eicellen’) zijn gewonnen, worden bevrucht. De embryo’s worden vervolgens ingezet op de Delta Satelliet-bedrijven.

Uitbreiding naar TsjechiëNieuwe stallen, een nieuw laboratorium: het is de buitenkant van een fokpro-gramma waarin nog veel meer ambiti-euze stappen volgen. Een belangrijke stap is onlangs gezet. Op vijf melkveebe-drijven in Tsjechië zijn embryo’s a� om-stig van de donoren in Terwispel ingezet. Naast de 300 Delta Satelliet-bedrijven in Vlaanderen en Nederland gaan de em-bryo’s nu dus ook naar Tsjechië. Gosse Veninga, manager genetic pro-ducts bij CRV, noemt drie redenen waar-om dit is gebeurd. ‘Er zijn in Tsjechië grote bedrijven met honderden koeien. Daar kunnen we per maand vlot tien embryo’s per bedrijf wegzetten. Dit is supere� ciënt.’ Hij noemt als tweede reden dat CRV in Tsjechië zelf de mens-

kracht en expertise heeft om deze inge-zette embryo’s op de voet te volgen. ‘Dat is absoluut noodzakelijk voor een suc-cesvol fokprogramma’, benadrukt hij. Een derde reden is dat deze vijf bedrij-ven als het ware ambassadeurs worden van het CRV-fokprogramma, net zoals de Delta Satelliet-bedrijven dat zijn in Nederland en Vlaanderen. Veninga ziet de vijf bedrijven als een pilot. ‘Na een paar maanden willen we het verder doortrekken in Tsjechië.’ Overigens niet alleen daar. Gosse: ‘We denken serieus na over uitbreiding in andere landen.’

Honderd embryo’s per donorAan een heel belangrijke stap in de Delta-nucleus wordt achter de scher-

Delta Satelliet nu ook in Tsjechië Sinds een paar weken worden er embryo’s uit de Delta-nucleus (Terwispel) ingezet op Delta Satelliet-bedrijven in Tsjechië. Een van die bedrijven is ZD Cechtice (zie foto). Gesitueerd 80 kilometer ten zuidoosten van Praag herbergt het bedrijf 217 fl eckvieh/montbéliarde-koeien en 527 holsteinkoeien. De holsteins hebben een gemiddeld hoge productie van 12.177 kg melk met 3,46% vet en 3,22% eiwit. Een ander bedrijf in de regio Mora-vië is ook een Delta Satelliet-bedrijf geworden. In totaal telt dat bedrijf met, de naam ZD MIR Ratibor, 780 red-holsteinkoeien met gemiddeld 9000 kg melk met 4,2% vet en 3,50% eiwit. Op 14 mei worden hier de eerste tien embryo’s ingezet.

F O K K E R I J


04-05-delta satelliet-ALG-MEI.indd 4 17-05-16 10:10

men hard gewerkt. Gosse: ‘We willen het aantal embryo’s per donor in drie jaar tijd verdubbelen van 50 naar 100.’ In de tijd dat een donorpink in Terwispel staat, worden nu gemiddeld 50 em-bryo’s gewonnen. Op de Delta Satelliet-bedrijven, waar deze worden uitgezet, worden dus in totaal 25 stieren vaars-kalveren geboren bij een drachtigheid van 50 procent. ‘Als we naar 100 em-bryo’s per donor gaan, krijgen we dus 25 stieren 25 vaarskalveren’, zegt Gos-se. ‘Daarmee vergroten we de kans op een genetische topper bij de stierkal� es en ook op een eventueel toekomstige topdonor bij de vaarskal� es.’

Topenetica is topsportDe zoektocht naar topgenetica is top-sport. Elk onderdeel van het team moet draaien als een klok. Met als resultaat een nieuwe stier die nog weer beter scoort dan de huidige stieren. Dat deze competitie het uiterste vergt, is iets wat CRV door haar aanwezigheid in Amerika aan den lijve ondervindt. Gos-se: ‘Het PEAK-programma (samenwer-king van CRV met Alta Genetics en Ac-celerated Genetics, red.) in de VS opereert in een supercompetitieve markt. In dat programma zitten we rond

de honderd embryo’s per donor, daar moeten we hier dus ook naartoe!’

Niet meer donorenEen logische vraag: waarom niet meer donoren in plaats van meer embryo’s per donor? Vergroot dat niet de kansen? Maar dat blijkt niet het geval. ‘Bij meer donoren zakt het gemiddelde niveau van de dieren’, verklaart Gosse. In de fokkerij is de focus natuurlijk gericht op de uitschieters aan de bovenkant. Dus hoe hoger het gemiddelde, hoe groter de kans op die topper. Genetisch hoog-waardige topdonoren waarborgen de grootst mogelijke kans voor een nieuwe topper die daar weer bovenuit stijgt en daar draait het om.

Halvering et-kostenDoor de verdubbeling van het aantal embryo’s per donor moeten er vanzelf-sprekend ook meer embryo’s worden ingezet bij ontvangsterkoeien op prak-tijkbedrijven. Op dit moment worden die beschikbaar gesteld voor € 100 per embryo, terwijl de marktwaarde volgens Gosse al gauw € 600 is. Voorlopig wordt daar niet aan getornd, al voorziet hij wel dat de markt de ko-mende jaren zal veranderen. ‘Je ziet dat

steeds meer melkveehouders, als ge-volg van beperkende milieuregelgeving en onzekerheid door een toenemend fl uctuerende melkprijs, op zoek gaan naar topvaarzen. Ze zien dat als de bes-te garantie voor toprendement.’ Gosse verwacht dus dat de markt voor embryo’s daardoor zal aantrekken. Wat dit proces verder zal versnellen, is volgens hem het CRV-streven om de kosten voor embryotransplantatie, nu nog rond de € 45, te verlagen. ‘Die moeten we de komende jaren toch in ieder geval kunnen halveren, alhoe-wel dat tot nu toe niet gemakkelijk is gebleken.’ Investering in de veestapelAl die ambitie. Al die stappen, ook inter-nationaal. Wat heeft het CRV-lid of de CRV-klant daaraan? Gosse Veninga is daar glashelder over: ‘Het is een inves-tering in je eigen veestapel. In directe zin omdat je relatief goedkoop embryo’s van absoluut genetische topkwaliteit kunt kopen. Indirect omdat we zo als coöperatie topsport kunnen blijven be-drijven met steeds betere stieren en steeds betere donoren, voor nu en de toekomst, waardoor uiteindelijk je vee-stapel beter rendeert.’

2016 2019 (Terwispel) (Wirdum)

totaal aantal embryo’s 9.000 15.000aantal embryo’s per donor 50 100

‘Artist’s impression’ van het nog te bouwen nieuwe onderkomen in Wirdum

5CRV MAGAZINE MEI 2016

04-05-delta satelliet-ALG-MEI.indd 5 17-05-16 10:10

CORRECTIE STIERENAANBODIn het Stieraanbod van april 2016 zijn de artikelcodes van drie stieren niet juist weer-gegeven. Bij deze stieren staat in plaats van hun conventionele artikelcode de SiryX-code. In onderstaande tabel staan de juiste artikelcodes.

STIER (ras, paginanummer) CONVENTIONEEL SIRYX BESCHIKBAARHEID

Paden ( jersey, p. 22) 211780 215341 reserveren Imposant (kruislingstier, p. 26) 201333 201332 vrijEvenlund (kruislingstier, p. 26) 201327 201326 vrij

HARRIET BLOGT OVER ALPE D’HUZESOnder het motto ‘opgeven is geen op-tie’ bedwingen op 2 juni weer duizen-den sporters de berg Alpe d’Huez voor de actie Alpe d’HuZes. Met deze actie willen zij zo veel mogelijk geld ophalen voor kankeronderzoek. In 2016 doet CRV voor de vijfde keer mee, onder leiding van teamcaptain Chris Schroo-ten, onderzoeker bij CRV. Het team van zestien zeer gemotiveerde deelnemers, waarin de melkveehouders opnieuw goed vertegenwoordigd zijn, is al volop in training. Samen willen ze dit jaar mini-

CRV-VROUWENDAG WORDT CRV-BOERINDAGDe CRV-vrouwendag wordt vernieuwd. Er komt een nieuwe invulling én een nieuwe naam: de CRV-boerindag. Ook de datum verschuift. De CRV-boerindagen worden gehouden op de eerste twee dinsdagen van november, dit jaar in de regio’s Noord- en West-Nederland. Hoe het programma eruit gaat zien? Dát blijft nog even een verrassing.

maal € 45.000 bij elkaar fietsen en uiter-aard is uw steun meer dan welkom!

Prestatie van formaatVoor zo’n opbrengst leveren de deelne-mers een enorme prestatie. De tocht van ruim dertien kilometer heeft een hoogteverschil van zo’n 1000 meter en hellingen van gemiddeld acht procent. Deelnemers gaan één tot maximaal zes keer wandelend, lopend of fietsend de berg op. Onder hen goed getrainde sporters, maar ook mensen met kanker.

Een groepje boerinnen uit de ledenraad brainstormt met CRV-medewerkers over de

invulling van de CRV-boerindag

CRV-teamledenVorig jaar bracht Alpe d’HuZes 12 mil-joen euro op, waarvan het CRV-team bijna € 75.000 voor haar rekening nam. Wie zijn de CRV-deelnemers die dit jaar de strijd aangaan? Ga naar deelnemers.opgevenisgeenoptie.nl en zoek op ‘CRV’. Dan komt u alles van ze te weten.

Voor haar buurvrouwEén van de CRV-teamleden is Harriet Middendorp, een 44-jarige boerin uit Foxwolde. Harriet doet mee met de Alpe d’HuZes vanwege haar buurvrouw, bij wie kort nadat zij naast het melkveebe-drijf van Harriet kwam wonen longkan-ker werd geconstateerd. Harriet heeft als doel om de Alpe d’Huez vier keer te beklimmen.

Go Harriet!Wilt u meer weten over Harriets motiva-tie, of bent u benieuwd naar hoe zij zich op deze grote uitdaging voorbereidt? Op www.crv4all.nl/goharriet kunt u de komende weken haar belevenissen volgen.

FLECKVIEHDAGOp 16 juni 2016 organiseren het fleck-viehstamboek en CRV opnieuw de Fleckviehdag, dit jaar op het bedrijf van de familie Roozen in Hilvarenbeek (N.Br.). U kunt die dag het bedrijf van de familie Roozen bekijken en er zijn presentaties over A2-melk. Tijdens dit evenement wordt ook de winnende koe van de verkiezing Fleckviehkoe van het jaar 2016 bekendgemaakt. Meer informatie? Kijk op www.crv4all.nl


N I E U W S B E R I C H T E N

06-nieuws-ALG-MEI.indd 6 17-05-16 12:00

MELKVEEKEURING LOENHOUT De Vlaamse CRV-afdelingen ‘De Noord-hoek’ en ‘Noorderkempen’ organiseren op dinsdag 12 juli hun jaarlijkse melk-veekeuring voor rood- en zwartbont. Deze keuring is op het terrein gelegen aan de Neervenweg te Loenhout, net over de grens bij Breda en Roozendaal. Aanvangstijd is 12.30 uur. Entree is gra-tis, evenals als de catalogus.

HEEFT U ZELF NIEUWS TE MELDEN? MAIL DIT NAAR DE REDACTIE VAN CRV MAGAZINE: [email protected]

AGENDAJUNI ZA. 11 CRV-Event ‘Veestapel naar je hart’, Zwolle

DO. 16 Fleckfiehdag bij familie Roozen, Hilvarenbeek

AUGUSTUSZA. 13 Fokveedag Hellevoetsluis

SEPTEMBERZA. 3 Vebo Rijpwetering

GOED GELUK(T), WELKOM RIETJE 393Van alle zes finalisten van de ‘Beste veestapel van Nederland’ worden foto's en korte bedrijfsfilms gemaakt. Tijdens de opnames bij finalist Henry Pijnenburg

uit Sprundel (N.Br.) had de crew het ge-luk getuige te zijn van de geboorte van een vaarskalf. Een warm welkom voor Rietje 393 (v. Danno).

DRENTHE WINT BOERDERIJ CHAMPIONS LEAGUE 2016De landelijke Boerderij Champions League voor veebeoordelen is, net als in 2015, gewonnen door de pro-vincie Drenthe. Rienk Jonkers, Jan Wouter van Noord en Gert-Jan en Marieke Roseboom verzamelden in totaal 887 punten. Jan Wouter van Noord manifesteerde zich ook als de deelnemer met het beste monde-ling van de dag.

Tweede plek voor Friesland Door de 9,8 die Jan Wouter voor zijn mondeling scoorde, won het Drent-se team het nét van de vertegen-woordigers van de provincie Fries-land. Wierd de Groot, Jaap Jacobi, Pieter Talsma en Durk Zandstra zet-ten een puntentotaal neer van 879 en behaalden daarmee de tweede plek. Herman Kusters, Sander La-mers en Antoon en Martijn Rom-

bouts sleepten met 870 punten het brons binnen voor Noord-Brabant.

Gastprovincie FlevolandElk jaar organiseert een andere provin-

cie deze landelijke veebeoordelings-wedstrijd. Dit jaar was het de beurt aan Flevoland. De wedstrijd vond plaats op het bedrijf van familie Westerneng in Biddinghuizen.

De Drentse winnaars van de Champions League veebeoordelen 2016


R E G I O Z U I D - W E S T

07-regionieuws-ZUIDW-MEI.indd 7 17-05-16 13:40

GROOT KOPPEL VRAAGT STRAK MANAGEMENTIn de status quo in de ontwikkeling van het bedrijf

ziet de familie Van Vilsteren een kans om de

technische prestaties van de veestapel aan te

scherpen. Kleine verbeteringen tikken hard aan

op een bedrijf met meer dan 600 koeien en 450

stuks jongvee. Vaste protocollen en betrokkenheid

leggen de basis voor goede technische resultaten.

Met een simpel voorbeeld geeft Jan van Vilsteren onbedoeld een rake typering van het veestapelmanagement op het groot-schalige familiebedrijf dat hij samen met zijn zoon Christiaan, broer Huub en neef Merijn beheert. ‘We zijn gestopt met het voeren van lokbrok in de melkstal. Hierdoor dwingen we ons-zelf om krachtvoer efficiënt in te zetten. Twee kilo per koe per dag op een koppel van ruim 600 koeien is te veel voer om er uit liefhebberij achteloos mee om te gaan’, vindt hij. De Groninger veehouders zijn en blijven koeienboeren die genieten van volle uiers. Tegelijkertijd zijn ze ondernemers die goed rekenen. De familie zet het werk rond met een team van betrokken medewerkers, maar houdt zelf de touwtjes strak in

lees verder op pag. 10 >

H E T P L A N V A N . . .

handen. Zo staat Christiaan bijna elke melkbeurt in de melkstal en voert Jan iedere dag alle koeien.

INZICHTRuimte in GroningenZe zochten ruimte en vonden die in Groningen. De familie Van Vilsteren boerde oorspronkelijk op verschillende locaties in Zwolle. Daar werd ze in 2005 gedeeltelijk uitgekocht voor stadsuitbreiding. ‘We wilden groeien en zagen daarvoor in de Mastenbroeker polder onvoldoende mogelijkheden’, vertelt Christiaan. In Oostwold – in Noordoost-Groningen — waren die mogelijk-heden er wel. De familie kocht er een akkerbouwbedrijf waar ze in 2008 een stal bouwde voor 400 melkkoeien. In 2014 zijn de gebouwen uitgebreid met nog eens 200 boxen. Het jong-vee bleef altijd op het oude bedrijf en de grond die destijds werd verkocht, hebben de veehouders nog steeds als huur-land in gebruik. Hierdoor beschikken ze in totaal over 170 hec-tare grasland in Overijssel en 270 hectare akkerland in Gronin-gen. Een groot deel van de zware Oldambter klei wordt overigens benut voor de teelt van tarwe en suikerbieten. Ook het werk in deze akkerbouwtak voeren de ondernemers gro-tendeels uit in eigen beheer.Transport is op het bedrijf van de maatschap Van Vilsteren een vast onderdeel van de bedrijfsvoering. ‘In Zwolle hadden we het vee al op meerdere plaatsen gehuisvest. Vee vervoeren waren we dus wel gewend’, vertelt Jan. ‘Alleen is de afstand is


08-09-10-het plan van-ALG-MEI.indd 8 17-05-16 10:34

LEVENSDUUR

PR

OD

UC

TIE

VRUCHTBAARHEI

D

GEZON

DH

EID

1

2

3

4

5

EFFICIËNTIE

4

2

3

1

5

1 = minst belangrijk5 = meest belangrijk

WELKE THEMA’S ZIJN HET MEEST BELANGRIJK VOOR HET VEESTAPELMANAGEMENT VAN DE FAMILIE VAN VILSTEREN?

3 VRUCHTBAARHEIDAls koeien persistent produceren, is een iets langere tussenkalftijd niet bezwaarlijk. Maar hoger dan 420 dagen willen de veehouders het kengetal niet op laten lopen. Activi-teitsmeting ondersteunt hen bij de tochtde-tectie en een CRV-vruchtbaarheidsadviseur komt elke vrijdag scannen op dracht.

1 EFFICIËNTIEEen efficiënte melkproductie vindt de fami-lie Van Vilsteren zeker belangrijk, maar als de koeien veel melk geven, gezond en vruchtbaar zijn en lang meegaan, dan zijn ze vanzelf ook efficiënt. Het programma ‘dynamisch voeren’ wordt gebruikt als hulp-middel om krachtvoer effectief in te zetten.

2 GEZONDHEIDGezonde koeien zijn de basis voor een hoge melkproductie, vinden de Van Vilsterens. Om problemen te voorkomen wordt gewerkt met vaste, uitgeschre-ven protocollen voor heel veel aspecten van het veestapelma-nagement. Over het celgetal in de melk (280.000) zijn de vee-houders niet tevreden. Met extra aandacht voor hygiëne en aanpassingen in de melkroutine hopen ze dit de komende tijd te verlagen.

4 LEVENSDUURHoewel levensduur voor de familie Van Vilsteren geen doel op zich is, voeren ze koeien niet snel af. ‘Zo lang de melk in de tank kan en de koe naar de melkstal loopt, mag ze blijven’, stelt Jan. Het vervangingspercentage was afgelopen jaar 21 en de levensproductie bij afvoer 37.000 kilo melk. Tot nu realiseerden 24 koeien op het bedrijf een levensproductie van meer dan 100.000 kilo melk.

5 PRODUCTIEJan, Christiaan en Merijn van Vilsteren zien graag koeien die veel melk met hoge gehal-tes produceren. Ze fokken op Inet en schromen niet om hoogproductieve koeien veel krachtvoer te verstrekken. Dit kan economisch snel uit, is hun redenering. Bovendien is een passende krachtvoergift volgens hen een voorwaarde om koeien met een hoge productieaanleg gezond te houden.

Veehouder: maatschap Van Vilsteren wordt gevormd door de broers Jan (64) en Huub (55) van Vilsteren en hun zonen Christiaan (37) en Merijn (22). Jan en Christiaan wonen en werken op de melkveelocatie in het Groningse Oostwold. Daar zetten ze het werk rond met een vaste medewerker en vier parttime melkers. Huub beheert de jongveelocatie in Zwolle, terwijl Merijn op beide locaties actief is.

Bedrijf: van de 270 hectare Oldambter kleigrond is 70 hec-tare grasland. De overige grond gebruiken de ondernemers voor de teelt van tarwe, suikerbieten en mais. Daarnaast wordt nog mais aangekocht. Op de 170 hectare in Zwolle staat uitsluitend gras.

Veestapel: in Oostwold melkt de familie Van Vilsteren ruim 600 koeien met een rollend jaargemiddelde van: 4.09 jaar 9500 kg melk met 4,39% vet en 3,62% eiwit. Het jongvee (450 stuks) wordt vanaf een leeftijd van veertien dagen tot enkele weken voor afkalven opgefokt op de locatie in Zwolle.



5 PRODUCTIE

2 GEZONDHEID

3 VRUCHTBAARHEID

– Krachtvoerverstrekking volgens programma ‘dynamisch voeren’

– Fokken op Inet– Vierweekse mpr– Bedrijfsinspectie en SAP

– Werken volgens vaste protocollen– Tweewekelijks bezoek klauwbekapper– Hoge gezondheidsstatus – Stieren met goede fokwaarden voor gezondheidskenmer-

ken– Diepstrooiselboxen met gescheiden mest– Veel aandacht voor hygiëne

– Tochtdetectie met behulp van activiteitsmeting– Wekelijks scannen op dracht door CRV-vruchtbaarheids-

adviseur– Maandelijks controle van probleemkoeien door dierenarts

HET PLAN IN ACTIEProtocollen voor strak management

CRV-veestapeladviseur Tiemen Korvemaker (tweede van links) wisselt regelmatig met Jan, Christiaan en Merijn van Vilsteren van gedachte over hun veestapelmanagement. Nu de melkveestapel voorlopig de maximale omvang heeft bereikt, ontstaan er kansen om te optimaliseren

H E T P L A N V A N . . .

groter geworden’, stelt Christiaan met een glimlach vast. We-kelijks gaat een koppeltje vaarskalveren van Oostwold naar Zwolle en gaan hoogdrachtige vaarzen retour. Daarnaast wordt de volledige eerste en tweede snede gras van de jong-veelocatie opnieuw ingekuild op het melkveebedrijf. Ten slotte gaat ook een deel van de mest op transport.

PLANVasthouden aan strakke planningIn de voorlopige status quo in de ontwikkeling van het bedrijf zien de ondernemers een kans om de puntjes op de ‘i’ te zet-ten in het veestapelmanagement. ‘Kleine verbeteringen tikken hard aan als je veel koeien melkt’, geeft Christiaan aan. Hoewel de veehouder elke koe kent en veel stalwerk zelf uitvoert, hecht hij aan een strakke planning van werkzaamhe-den en duidelijke protocollen. ‘We werken zo veel mogelijk preventief en met vaste specialisten, waaronder een vrucht-baarheidsadviseur van CRV. Deze komt iedere vrijdagochtend stipt om acht uur op het bedrijf om te scannen op dracht’, ver-telt Christiaan. ‘Door op deze manier te werken zitten we altijd kort op de vruchtbaarheid en leggen we de basis voor goede resultaten.’ Dat de benadering van maatschap Van Vilsteren werkt, blijkt uit een rij oorkondes in de kantine. Tot nu toe realiseerden 24 koeien op het bedrijf een levensproductie van meer dan 100.000 kilo melk. Het vervangingspercentage schommelt rond de 20 procent.

VERBETERJongvee over. Wat nu?De groei van 400 naar 600 koeien in de afgelopen twee jaar is gerealiseerd vanuit de eigen aanfok. De stal is volledig bezet en de ondernemers hebben voorlopig geen plannen om meer koeien te gaan melken. ‘We waren altijd blij met ieder vaarskalf en hebben er dan ook nooit één verkocht’, vertelt Christiaan. ‘Nu ontstaat er een nieuwe situatie. We houden jongvee over.’De ondernemers zien verschillende mogelijkheden om het extra jongvee tot waarde te brengen. ‘We hebben nu de ruim-te om iets scherper te selecteren in de melkkoeien, bijvoor-beeld op celgetal, wat op ons bedrijf een aandachtspunt is’, geeft Jan aan. ‘Om snel te kunnen groeien hebben we nooit gemakkelijk afscheid genomen van koeien. Ze mochten bij

wijze van spreken blijven zolang ze naar de melkstal konden lopen en de melk de tank in kon.’Vaarskalveren jong verkopen of meer gebruikmaken van Bel-gisch-witblauwsperma vinden de veehouders een minder aantrekkelijke optie. ‘We hebben een veestapel met goede papieren en een hoge gezondheidsstatus. Bovendien zijn de gebouwen, de grond en de arbeid aanwezig om de vaarskal-veren op te fokken. Nu veel veehouders minder jongvee gaan opfokken, is dat misschien wel een kans’, opperen de onder-nemers. ‘Vaarzen konden wel eens duur worden’, voorspellen ze. Om er met een knipoog aan toe te voegen: ‘Soms moet je het net even anders doen en gewoon je eigen kop volgen.’



GEZONDHEID

+3% BL Gezondheid

106 klauwgezondheid

106 uiergezondheid

96 ketose

LEVENSDUUR

405 levensduur dgn.

292 NVI

108 frame

108 type

1 12 uier

107 beenwerk

1 14 totaal exterieur

EFFICIËNTIE

+10% BL Efficiëntie

3.07 voeropn. kg ds/dag

VRUCHTBAARHEID

101 geboortegemak

105 afkalfgemak

98 vruchtbaarheid

PRODUCTIE

1 .894 kg melk

-.07 % vet

-.21 % eiwit

73 kg vet

44 kg eiwit

361 Inet

Met de befaamde Rita’s in zijn stamboom komt Browning uit een van de meest aanspre-kende koefamilies uit Nederland. Zijn moeder is de met 89 punten opgenomen Ramosdoch-ter Rita 331. Zijn grootmoeder is Rita 4706 VG 87 (v. Shottle), gevolgd door de met 92 pun-ten opgenomen Rita 233A (v. Lord Lily). Vervolgens komen we in de pedigree van Browning Rita 221, EX 93 (v. Sunny Boy), en Rita 52, EX 93 (v. F16), tegen, beide goed voor een levensproductie van meer dan 80.000 kilo melk. ‘De Rita’s zijn koeien die altijd vre-ten, veel melk produceren en er ook nog con-ditie bijhouden’, aldus fokker Dick de Jong. De Ramosdochter was een opvallende ver-schijning in de Willem’s Hoevestal en wist ook een flinke schare hooggemerkerde nakome-lingen na te laten, waaronder volle zusters van Browning. ‘Zoals Rita 885’, geeft De Jong

aan. ‘Ze gaf als vaars 14.672 kg melk, met 4,70% vet en 3,32% eiwit in 305 dagen.’ Browning is niet alleen dankzij zijn koefamilie, maar ook dankzij vader Snowman een ras-echte melkstier. ‘Met zijn enorme kilo’s vet- en eiwitvererving én de lange levensduurscore realiseert Browning tien procent Better Life Efficiëntie’, benoemt Marcel Fox, foktechnisch specialist van CRV, de opvallende kenmerken van de Snowmanzoon. ‘Daarbij is hij op alle fronten een fenomenale exterieurstier.’ Want van exterieur weet Browning mee te praten. De vaarzen die momenteel aan de melk zijn, kenmerken zich door een goede ontwikkeling, zeer goede kruizen en prima benen. De uiers zijn helemaal het handelsmerk van de stier. ‘Ze zijn hoog en vast aangehecht en voorzien van een perfecte speenplaatsing’, licht Fox toe. ‘Het is ongekend dat zijn dochters zo veel melk geven uit heel ondiepe uiers.’

Breed gebruik Zijn vererving laat een heel breed gebruik toe, schat Fox in. ‘Zijn hoge productie, topexterieur en sterke gezondheidskenmerken zorgen ervoor dat hij op heel veel koeien past.’ Het eiwitgehalte is wellicht een punt van aan-dacht. ‘Hij past goed op dochters van Stel-lando, Atlantic, Big Winner en Twist’, aldus Fox. Bij fokker De Jong loopt inmiddels ook een met 87 punten opgenomen Browning. ‘Ze geeft heel gemakkelijk veel melk’, vertelt De Jong, die aangeeft dat de stier zorgt voor meer capaciteit in de koeien. ‘En dat met een sterke voorhand en een sterk frame.’

Een échte melkvererver, die fraaie, gezonde uiers, een prima klauwgezondheid

en topexterieur doorgeeft. Browning zorgt met +10% Better Life Efficiëntie voor

een rendabele veestapel. Fokkers Dick, Anneke en Wim de Jong melken ook

Brownings. ‘Het zijn ruime koeien met een sterk frame en harde benen.’

‘Het is ongekend: zo veel melk uit zulke ondiepe uiers’

– Marcel Fox,foktechnisch specialist CRV

Willem’s Hoeve R Browning (Snowman x Ramos)

BROWNING:MELKT FRAAI EN VEEL

Rita 331, moeder van Browning


S T I E R S P E C I A L

11-stierspecial-ALG-MEI.indd 11 17-05-16 14:13

‘RAKKER IS DE BEROEMDSTE KOE VAN ONZE STAL’Met wie woon je op de boerderij?‘Met heit, dat is mijn vader, hij heet Gosse, mem, mijn moeder, Marianne, mijn broertje Jan Jille (10), mijn zusjes Wieke (8) en Marije (5) en mijn pleegzusje Nikita (7).’

Waarom wil je graag boer worden? ‘Omdat je dan veel met de koeien bezig bent. Ik vind het mooi om te zien dat een koe wordt gedekt en dat dan negen maan-den later een kal� e wordt geboren, en om dan te zien hoe dat uitgroeit tot een mooie melkkoe.’

Heb je ook een lievelingskoe?‘Ja, een van mijn lievelingskoeien is Rakker, dat is de be-roemdste koe uit onze stal. Ze is nu een melkkoe, maar toen ze jong was, ben ik met haar op tv geweest. Ik heb Rakker mak gemaakt vanaf dat ze was geboren en daarna heb ik met haar getraind, zodat ze over kleine hindernissen kon sprin-

gen. Omrop Fryslân heeft daar een fi lmpje van gemaakt en ook werd ik toen geïnterviewd. ’‘Nu train ik Femke. Femke is acht maanden oud en kan al over heel hoge hindernissen springen. Ze is zelf 115 centime-ter hoog en springt over hindernissen van 90 centimeter.’

Waarvoor ben je Femke aan het trainen?‘Ik wil in de zomer met haar meedoen aan een keuring. Dan is het wel handig dat ze mak is en een goede conditie heeft. Ik heb Femke uitgekozen uit het hok met kal� es vanwege haar mooie bouw. Ze heeft een rechte rug en lange, rechte benen.’

Help je vaak op de boerderij?‘Ja, als mijn vader melkt, dan help ik graag. Hij behandelt dan de koeien voor en dan kan ik ze aansluiten. Ik kan er nu net bij, ik ben net groot genoeg. Omdat we melken in een carrousel, konden we er geen krukje bij zetten.’

Naam: Richtsje de Boer Leeftijd: 13Woonplaats: Drachtstercompagnie

Richtsje traint kal� es alsof het paar-den zijn. Daarmee is ze zelfs al eens op de Friese televisie ge-weest (zie facebook.com/bettercowsbetterlife). Binnenkort kan ze haar ervaring inzetten wan-neer ze haar eigen paard krijgt.

Met haar trainingen stoomt Richtsje het kalf Femke klaar voor de keuring deze zomer

I K W I L B O E R W O R D E N


12-ik wil boer worden-ALG-MEI.indd 12 17-05-16 10:52

BESTE VEESTAPEL VAN NEDERLAND

YOUNG HERDMANAGER OF THE YEAR





TIEN DOCHTER- EN DEMOGROEPEN



V E E S T A P E L N A A R J E H A R T


13-20-Event-ALG-MEI.indd 13 17-05-16 10:31

WELKOM OP HET CRV-EVENT ‘VEESTAPEL NAAR JE HART’Op zaterdag 11 juni verwelkomen we u graag in de IJsselhallen in Zwolle voor het allereerste

CRV-Event 2016. Een nieuwe aanpak met vertrouwde elementen. Vanzelfsprekend met dochter-

én demogroepen. Nieuw zijn de verkiezingen de ‘Beste veestapel van Nederland’ en de ‘Young

herdmanager the year’. Het belooft een prachtige fi nale te worden. U bent er toch zeker ook bij?

Young herdmanager of the yearJongeren hebben de toekomst en krijgen daarom volop aandacht op het CRV-Event met een eigen programma én de verkiezing van de ‘Young herdmanager of the year’. Uit alle aanmeldingen voor de Young herdmanager heeft de vakjury drie fi nalisten gekozen. Deze enthousiaste jongemannen zullen hun visie op hun bedrijf en de sec-tor voor nu en in de toekomst presenteren. Naast de verkiezing van de Young herd-manager is er voor de ( jonge) bedrijfsopvolgers een talkshow en een netwerklunch.

Beste veestapel van NederlandDe veestapel is het fundament van elk melkveebedrijf. Reden genoeg om op zoek te gaan naar de best presterende melkveestapel in Nederland. Met 116 inzendingen bleek het animo om de veestapel in de schijnwerpers te zetten groot. De vakjury en de regionale voorrondes leverden – naast veel enthousiasme en trots – zes fi nalisten op die zich op het CRV-Event zullen presenteren met enke-le koeien. We stellen de vraag dan ook aan u: wie heeft de beste veestapel van Nederland?

Tien dochter- en demogroepenVanzelfsprekend kunt u op het CRV-Event dochtergroepen bewonderen. Zeven stieren zullen dochters tonen, waarbij gedegen, bewezen fokstieren afgewisseld worden met jonge, veelbelovende stieren. Twee rasgroepen en een demogroep maken de presentatie compleet en zorgen ervoor dat er voor elke veehouder en elk fokdoel wat te bewonderen valt. Peter Broeckx, voorzitter raad van commissarissen CRV

STEM MEE!Vanaf 27 mei kunt u op de CRV-website video’s vinden van de zes beste veestapels van Nederland (www.crv4allnl/debesteveestapel) én de Young herdmanagers (www.crv4allnl/youngherdmanager). U kunt dan stemmen op uw favorieten. Op het CRV-Event kan het publiek ook nog live stemmen. De stemmen via internet en tijdens het event in Zwolle tellen voor 50 procent mee in de uitslag, de andere 50 procent is voor de vakjury.

GRATIS TICKETS!Wilt u het CRV-Event bezoeken? Of deelnemen aan de talkshow voor ( jonge) bedrijfsopvolgers? Meld u aan via www.crv4all.nl/crvevent voor online tickets.




DE FINALISTEN VOOR ‘YOUN G HERDMANAGER OF THE YEAR’Ze zijn jong, ambitieus en weten wat ze willen: de drie genomineerde jonge veehouders die strijden om

de titel ‘Young herdmanager of the year’. Klaas Wietsma, Emiel Willems en Thijs Neutel stellen zich voor.

Naam: Klaas Wietsma (21)Woonplaats: Ouwsterhaule (Fr.)Werk: bijna klaar met hbo-studie, daarna in maatschap met zijn ouders Jelle en Zwaantje Aantal melkkoeien: 130

Missie‘Binnen vijf jaar gemiddeld 10.000 kilo melk per koe, een bovengemiddeld eiwitgehalte en 83 punten voor exterieur. Genetica, huis-vesting, rantsoen en dierhandelingen zijn de vier thema’s waar in ons bedrijf de focus op ligt.’

Ambitie‘Gezond en gelukkig leven met een pas-send inkomen.’

Naam: Emiel Willems (31)Woonplaats: Vriezenveen (Ov.)Werk: bedrijfsleider op melkveebedrijf Abbink in VriezenveenAantal melkkoeien: 205

Missie ‘Doorgroeien naar 250 koeien om stal, machines en arbeid optimaal te benutten. Voor de middellange termijn: 10.000 kg melk per koe met minimaal 3,50% eiwit, de tussenkalftijd handhaven onder de 400 dagen en maximaal 20 procent vervan-ging om zo de voere� ciëntie hoog te houden.’

Ambitie‘Mijn doelstellingen halen. Dat geeft vol-doening en iets om trots op te zijn.’

Naam: Thijs Neutel (30)Woonplaats: Saaksum (Gr.)Werk: in maatschap met zijn ouders Johan en Trijnie Aantal melkkoeien: 130

Missie‘Op een duurzame en e� ciënte manier de beste kwaliteit melk produceren. Ons bedrijf wordt gewaardeerd door de om-geving en de maatschappij. Iedereen die op het bedrijf werkt, doet dat met plezier en de koeien krijgen een optimale ver-zorging en huisvesting.’

Ambitie‘De beste melkveehouder van Neder-land worden, technisch en fi nancieel, mét waardering van de omgeving en maatschappij vanwege mijn duurzame, diervriendelijke bedrijfsvoering.’

BRENG VANAF 27 MEI UW STEM UIT OP: WWW.CRV4ALL.NL/YOUNGHERDMANAGER



KIJK VOOR DE VIDEO’S VAN ALLE FINALISTEN OP: WWW.CRV4ALL.NL/DEBESTEVEESTAPEL

FIRMA ROOKERAARTSWOUD (N.H.)

Arjan en Saskia kijken ernaar uit om vier koeien in Zwolle in de ring te laten zien. ‘Daar was het ons om te doen, we vinden het een eer.’ Met een gemiddeld algemeen voorkomen van 84 punten haalt hun vee-stapel een hoge exterieurscore. ‘Alleen fraai zouden we onze koeien niet noemen, ze zijn sterk, met conditie erop en geen extreem melk-type.’ Goede benen komen daar dan snel achteraan, zodat de koeien in de twee jaar oude stal gemakkelijk de robots kunnen vinden. De Van Erpkoeien kunnen tegen een stootje. ‘Dat zijn de koeien die de productie lang kunnen volhouden én plezier in het werk geven.’

Al jaren hebben de Rookers koeien met een levensproductie tussen de 40.000 en 50.000 liter melk. Structuur in de bedrijfs-voering en alle dagen hetzelfde rantsoen en dezelfde melk-routine noemen ze als succesfactoren. De in 1972 gebouwde, behoorlijk volle stal is, ondanks vergevorderde nieuwbouw-plannen, voorzien van waterbedden. ‘Durf te investeren in kwaliteit om resultaat te boeken’, luidt hun strategie. Het leverde naast een hoge levensproductie ook een celgetal onder de 100.000 cellen/ml en een dierdagdosering van 1,1 op. ‘En toch vinden we dat het altijd nog beter kan.’

Veehouders: Arjan en Saskia van ErpVeestapel: 169 melkkoeien

Veehouders: Jan-Dirk en zonen Dirk en Frank RookerVeestapel: 154 melkkoeien

MTS. VAN ERPMIDWOLDA (GR.)

WINTER’S FARMVRIEZENVEEN (OV.)

Oude koeien zijn voor de familie Winter een belangrijk streven. De afgelopen acht jaar was de levensproductie per afgevoerde koe ruim 50.000 liter melk, 24 koeien produceerden 100.000 kilo melk en vier koeien haalden de mijlpaal van 10.000 kilo vet en eiwit. Om dat te bereiken moeten ze alles goed doen, vinden Jan en Tiny, die het bedrijf fl ink hebben laten groeien met Laura en Frank als bedrijfsopvolgers. Deelnemen aan fokveedagen noemen ze hob-by, een uniform exterieur, goede uiers en benen noodzakelijk om gemakkelijk te kunnen produceren. ‘Op een groter groeiend bedrijf is gezondheid nog belangrijker.’

Veehouders: Jan, Tiny en kinderen Laura en Frank WinterVeestapel: 230 melkkoeien

WIE HEEFT DE BESTE VEESTAPEL?



MTS. VAN ROSSUM-NIJENHUISNIEUW HEETEN (OV.)

Van 9.000 naar 11.500 kilo melk per koe, van 81 naar ruim 84 punten en een celgetal dat daalde van 200.000 naar minder dan 100.000 cellen/ml. De vooruitgang die Hans van Middelaar met zijn veestapel de afgelopen acht jaar boekte, is vooral het resul-taat van een gestegen genetische aanleg. ‘Fokken met gesloten beurs’ – eigenlijk een uitvinding van Hans toen hij nog bij CRV werkzaam was – levert succes. De emotie in de fokkerij uitscha-kelen en focussen op NVI, noemt Hans zijn strategie. ‘Het werkt en het geeft me een kick dat de koeien zo goed presteren.’

Een vruchtbare, gezonde én productieve veestapel. Frank van Rossum is heel tevreden over de prestaties van zijn roodbonte koeien. ‘We staan in de productielijsten met onze roodbonten al jaren tussen de zwartbonten.’ Melkproductie is een belang-rijk selectiecriterium, waarbij de melkrobot helpt de productie te verhogen. Een koe moet goed in elkaar zitten, met een goe-de ribbenkast om veel voer op te kunnen nemen. Met de koei-en naar de fokveedag gaan ze graag. ‘Maar het gaat in onze fokkerij vooral om makkelijk te managen koeien.’

Veehouders: Hans en Ine van Middelaar, met zonen Bram, Koen en Guus. Veestapel: 102 melkkoeien

Veehouders: Frank en Gerda van Rossum, met hun kinderen Lynn, Jorn en Anne. Veestapel: 90 melkkoeien

MTS. VAN MIDDELAARSTERKSEL (N.BR.)

KIJK VOOR DE VIDEO’S VAN ALLE FINALISTEN OP: WWW.CRV4ALL.NL/DEBESTEVEESTAPEL

VOF PIJNENBURG-CLAASSENSPRUNDEL (N.BR.)

Zo’n 65 procent van de koeien in hun stal stamt af van de Geiskes en de Rietjes. Henry noemt vooral deze koefamilies als belangrijke basis voor hun beste veestapel. ‘Een stier heb je ook nodig, maar koefamilies zijn belangrijker, ze geven kwaliteiten door die je gene-raties later nog herkent.’ Het resulteert in een hoge productie in combinatie met prima gehalten. Economie dus, voegt Henry eraan toe. De melkveehouders streven naar goedgebouwde koeien met weinig problemen. Zo kan de familie Pijnenburg met twee robots circa 1,3 miljoen kilo melk met haar veestapel produceren.

Veehouders: Henry en Franka Pijnenburg-ClaassenVeestapel: 125 melkkoeien

BRENG VANAF 27 MEI UW STEM UIT OP: WWW.CRV4ALL.NL/YOUNGHERDMANAGER

STEM OP UW FAVORIET!




ONZE TOPPERS IN DE SPOTLIGHTS

WILLEM’S HOEVE R BROWNING

BRUCHTER PASSE

Hij was de verrassing van de laatste in-dexendraai: Brow-ning. De Snowman-zoon is een échte melken exterieurver-erver. Ondanks een nog beperkt aantal dochters zal er al een vaarzengroep aantre-den in Zwolle. Met een exterieurscore van 114 wordt er reik-halzend naar uitgeke-ken.

Op de HHH-show liet Bruchter Passe (v. Kylian) al een fraaie dochtergroep zien. De goedgebeende en persistente vaarzen ko-men opnieuw in de ring om te laten zien hoe duurzaam ze zich in hun eerste lactatie heb-ben ontwikkeld.

Hoe zullen ze uitge-groeid zijn? G-Force (v. Man-O-Man) be-leefde zijn debuut vorig jaar op de CRV Koe-Expo in Gent. De jeugdige vaarzen met opvallend droog beenwerk straalden aan alle kanten melk (met gehalten) uit. Deze keer is het de beurt aan zijn twee-dekalfsdochters.

DELTA G-FORCE

BOUW SNOWFEVER CD CHEROKEE VAN DE PEULMet 12% Better Life Efficiëntie is Snow- fever (v. Snowman) een van de meest efficiënt fokkende stieren. Omdat hij drager is van het erflijk gebrek cd vraagt hij om gericht gebruik, maar de combinatie van 114 voor exterieur én flink veel melk spreekt aan.

Het afgelopen ki-jaar was hij de tweede meest populaire roodbonte stier. Met een dochtergroep van tweedekalfs- koeien zal Cherokee (v. Fender) laten zien dat hij een betrouw-bare keus is voor veehouders die fok-ken op een hogere efficiëntie.

Hedra D. Lize 449 (v. Passe) van mts. Vernooij, Schalkwijk

Willem’s Hoeve Superstar 1140 (v. Browning) van fa. D. de Jong, Buren

Iperburg Lucy 20 (v. G-Force), tweedekalfs van M. T. M. van Iperen, Berghem

Ellie 109 (v. Cherokee), tweedekalfs van melkveebedrijf De Broekhuizen, Dalfsen

Sterksel Ariane 2 (v. Snowfever) van mts. Van Middelaar, Sterksel



DEMOGROEP: > 75.000 KG MELK

‘Ze produceren gemakkelijk zonder problemen en heb-ben een laag celge-tal.’ Veehouders die kruisen, zijn enthousi-ast over de gezond-heid van hun fleck-viehkoeien. Reden genoeg om dochters te laten zien van de succesvolle krui-singsstieren Vitaly en Rumbo.

Levensduur laten zien is het meest overtuigend met oude koeien. Op het CRV-Event hebben we een hele stand vol zwart- en roodbonte koeien die gemiddeld bijna 100.000 kilo melk hebben geproduceerd. Zij laten zien waar CRV voor staat: makkelijk te managen en efficiënte koeien!

Het aantal dochters is nog klein en een fokwaarde op basis van zijn dochters krijgt hij pas in augus-tus. Maar veehouders die Alonso’s melken, zijn heel enthousiast over de gezonde productie en daarom gunt deze Atlantic-zoon ons alvast een sneakpreview.

DEMOGROEP MRIJ DELTA ATLANTICMet de belangstel-ling voor kruisen is ook de aandacht voor het mrij-ras toegenomen, voor-al dankzij de sterke klauwgezondheid en vruchtbaarheid. De zuivere mrij-koeien zullen laten zien dat ze hele-maal klaar zijn voor de toekomst.

Een stier als Delta Atlantic mag niet ontbreken. De meestgebruikte stier van de afgelo-pen twee jaar heeft al vaker zijn krach-tige, vruchtbare dochters getoond. Eens kijken hoe ze zijn doorontwikkeld tot tweede- en derdekalfskoeien.

Coba 2996 (v. Kian) van mts. Steegink, Okkenbroek

Ans 85 (v. Rumbo) van D. J. Neerlaar, Beltrum

Weinterper Foekje 359 (v. Alonso) van W. C. Faber, Wijnjewoude

Tinie 365 (v. Atlantic) van mts. Lekkerkerker, Harmelen

Irma 440 (v. Martha 287 Rudolf) van P. H. G. Groot Koerkamp, Lettele

DEMOGROEP FLECKVIEH

DELTA ALONSO



Algemeen programma:

09.30 uurStart CRV-Event

09.30-13.00 uur� Ko� e, koek en koeien op het CRV-themaplein� Ontdek het kinderplein� Kom in gesprek met collega's en professionals

13.00-15.30 uurVeestapel naar je hart� Demo van dochter-, ras- en demogroepen� Finale ‘Beste veestapel van Nederland’� Muzikale verrassingsact

15.30-17.00 uur� Napraten op het CRV-themaplein over onze gedeelde passie rond de veestapel

17.00 uurEinde CRV-Event

PROGRAMMA ‘VEESTAPEL NAAR JE HART’ZATERDAG 11 JUNI 2016 IJSSELHALLEN, ZWOLLE

Nevenprogramma exclusief voor jonge veehouders:

9.30 uur tot 10.25 uur� Farmtalk: een talkshow onder leiding van Veeteeltredacteur

Florus Pellikaan, boordevol informatie en debat, met onder anderen Alfred de Vries (directeur CRV), Koen Bolscher (melkveehouder en NAJK-bestuurder), Jan van Weperen (melkveehouder) en Jan Hulsen (dierenarts bij Vetvice).

10.30-11.30 uur� Verkiezing ‘Young herdmanager of the year’

11.30-13.00 uur� Netwerklunch

overige partnershoofdsponsor

Het CRV-Event wordt mede mogelijk gemaakt door:

InschrijvenBen je jonger dan 35 jaar? Ben je veehouder, bedrijfsopvol-ger of heb je gewoon veel interesse in de melkveehouderij? Schrijf je dan in op de CRV-website voor dit unieke jonge-renprogramma. Je bestelt gratis tickets voor het CRV-Event en geeft in één beweging aan dat je ook naar het jongeren-programma komt. Inschrijven kan tot en met 4 juni. Let op: het aantal plaatsen is beperkt.




Tweets

Instagram

Facebook

@CRV4allVroege weidegang (met dit weer) is wat ons betreft een onderscheiding waard! #Koningsdag2016

@harrietmiddendorp@CRV4all @alpedhuzes @BigChallenges goedemorgen. Heel hard aan het trainen voor Alpe d’HuZes. En natuurlijk donaties verzamelen.

@ApeldoornBenWeer op selectie voor CRV event, slecht weer in ’t noorden, wel vriendelijke boeren! @CRV4all

Bedrijfsinspecteurs in actie tijdens het uniformeringsover-leg. #veebeoordelen @DePettershoeve

Linda van Wezel maakte deze mooie taart (met kikkervisjes ;-)) omdat de helft van hun koeien drachtig was. Natuurlijk wilden we deze taart graag delen (digitaal dan wel).

Reacties op: Zijn jouw koeien al de wei in geweest?

facebook.com/bettercowsbetterlife twitter.com/crv4all youtube.com/crv4all instagram.com/crv4all

Emmy van Remoortele: is super leukkk !!!!!Willem Mensink: Dit vraagt om meer. Op ons depot van KI-TEAM Geesteren lusten we ook wel zo’n taart.

Edwin van der Beek: Jazeker! Ging ook vol gas afgelopen dinsdag haha ;-)Anne Muis: 1 april gingen ze bij ons naar buiten!!! :-) Vandaag (22 april) de eerste van het seizoen in de sloot!

S O C I A L M E D I A

En soms maak je hele ‘bijzondere’ taarten....“Als de helft van de koeien drachtig zijn, trakteer ik op taart!” zei manlief.....dus ja...dan krijg je dit! :-)“Maar wat zijn die dingen achter de koe dan, mam?”..... “euhm...kikkervisjes!”... ;-)Hopelijk smaakt hij goed bij CRV!

Reacties op: kikkervisjestaart


21-online-ALG-MEI (13 VLA).indd 21 17-05-16 10:19

VEEHOUDERS WERKEN AAN EEN VEILIGE STALMeestal gaat het goed, maar soms ook niet. Zo’n 25 keer per jaar

maakt een CRV-medewerker een incident mee in de stal. Iemand

maakt een lelijke uitglijder, of een inseminator krijgt te maken met

een koe of pink die in de aanval gaat. Vaak zijn problemen eenvoudig

te voorkomen. In dit artikel een aantal voorbeelden uit de praktijk.

Het probleem van koeien en pinken die in de aanval gaan, werd eind vorig jaar breed opgepikt door de Nederlandse media. De oorzaak wordt gezocht in het feit dat de dieren in moderne stallen meer ruimte hebben en daardoor ook meer natuurlijk gedrag gaan vertonen. Op zich goed nieuws, maar dit gedrag brengt ook risico’s met zich mee. Veehouders krijgen soms zelf te maken met koeien en pinken die territoriumge-drag vertonen, en wanneer er ‘vreemden’ in de stal komen, is de kans hierop nog groter. De dieren zien mensen in de stal

dan als een indringer en kunnen in de aanval gaan. Dan praten we nog niet over stallen waar ook nog een stier tussen het koppel loopt en dat is nooit te vertrouwen.

Gevaarlijke situaties oplossenOp een totaal van ongeveer 1,9 miljoen inseminaties die CRV uitvoert in Neder-land en Vlaanderen, lijken 25 incidenten misschien een klein aantal en is het verlei-delijk om te denken ‘mijn koeien doen zoiets niet’. Maar de incidenten variëren van kneuzingen tot zware verwondingen

en botbreuken en dat zijn zaken die je altijd wilt voorkomen. CRV is in Nederland al enige tijd via de ki-dienstverlening bezig om gevaarlijke situaties in de stal bespreekbaar te ma-ken bij de veehouder, omdat medewer-kers niet in onveilige situaties mogen werken. Vaak is het goed mogelijk om via eenvoudige aanpassingen ervoor te zor-gen dat niemand onnodig risico loopt. Voorbeelden daarvan zijn maatregelen om koeien en pinken goed vast te kun-nen zetten, of koppelgenoten op afstand te houden. Ook maatregelen om de loop-afstand te verkorten tussen de ingang van de stal en het te behandelen dier voorko-men onrust binnen de veestapel. Gelukkig zijn veel veehouders heel be-wust bezig met het creëren van een vei-lige situatie in de stal. Voor medewerkers, gezinsleden, bezoekers en voor zichzelf. Hun maatregelen nemen zorg weg uit de bedrijfsvoering en dat komt de resultaten ten goede. Op de rechterpagina laten we een aantal van hen aan het woord.

D I E N S T V E R L E N I N G

Een koe die apart én vast staat, werkt prettig voor de inseminator. Omdat het dier vlak bij haar koppelgenoten staat, is ze toch op haar gemak


22-23-inseminatoren-ALG-MEI (14-15 VLA).indd 22 17-05-16 12:04

Lagere boxen om er goed bij te kunnen

Antisliplaag om een uitglijder te voorkomen

Aparte ruimte een aanpassing ‘van niks’

Rudie Haarman (48) in Bathmen is duidelijk iemand die aandacht besteedt aan de werkomstandig-heden rond het insemineren. Nog maar een maand geleden scha-kelde hij over op robotmelken en liet daarbij een nieuwe separatie-ruimte bouwen. Deze ruimte is klaar, maar de ligboxen zijn nog

niet zoals hij ze wil hebben. ‘We gaan ze volgende week vervangen door een lager model,’ zegt hij. Haarman vertelt dat hij in de ligboxenstal jaren gewerkt heeft met koematrasssen en dat hij nu overstapt op diep-strooiselboxen. Daarmee komen de koeien ten opzichte van de roostervloer erg hoog te staan en dat zou voor het

insemineren niet praktisch zijn. ‘De inseminator had al eens het signaal afgegeven dat als het nog hoger werd, er bijna een trappetje nodig zou zijn. Dat is natuurlijk niet de bedoeling.’ Om problemen te voorkomen vervangt hij nu de drie be-staande, hergebruikte boxen in de separatieruimte door een prefabtype met een lagere vloer, zodat de insemina-tor er goed bij kan. ‘Ik vind het goed dat dit soort zaken vanuit de ki worden aangegeven, je moet goed kunnen werken’, aldus Haarman, die in de separatieruimte boven-dien een voerhek liet aanbrengen. ‘Hierdoor kunnen de dieren behalve in de ligboxen, ook aan het voerhek vast-gezet worden.’

Nieuwbouw en renovatie zijn uitgelezen momenten om stil te staan bij eventuele verbeteringen van de veiligheid. Maatschap Beukeveld in Holthone kan er-over meepraten. Bij de uitbreiding van het melkveebedrijf bouwden ze een nieuw gedeelte aan de oude ligboxenstal. Daarbij werd

slim omgegaan met de bestaande ruimtes. Zo werd onder andere het oude tanklokaal omgebouwd tot een gedegen hygiënesluis waar bezoekers schone bedrijfskleding kun-nen aantrekken. Vanuit de sluis is het maar een paar meter lopen over de voergang naar de nieuwe separatieruimte, maar Gerwin Beukeveld (39) liet juist die meters behande-

len met een antisliplaag. ‘Als de jongens van de ki met natte laarzen de stal inkomen, kunnen ze net een uitglijder maken, dat wil ik voorkomen’. De separatieruimte werd gebouwd als onderdeel van de omschakeling naar melken met robots. Beukeveld: ‘De koeien kunnen via de melkrobots gesepareerd worden naar een strohok, of naar een apart gedeelte met gewone roosters met antisliplaag. Ik stel dat ’s avonds in, zodat de koeien ’s morgens vroeg al staan te wachten voor insemi-natie. Dat werkt hartstikke gemakkelijk.’ Voor het insemi-neren worden de koeien apart gezet in het gedeelte met voerhek, waar ze vastgezet kunnen worden. Beukeveld had geen aansporing nodig voor de maatregelen die hij getroffen heeft. ‘Ik vind dat iedereen veilig moet kunnen werken. Ik denk dat het de resultaten ten goede komt.’

‘Zal ik het eerlijk zeggen? Ik heb er gewoon niet bij stilgestaan, terwijl ik deze stal al minstens 25 jaar heb.’ Jos van de Burgwal heeft onlangs zijn stal ‘insemina-torvriendelijk’ gemaakt. ‘Goed beschouwd was het een aanpas-sing van niks’, vertelt hij. ‘Ik heb wat bouten opgezocht, een paar

ijzeren stangen en nu is er een aparte ligplaats achter in de stal waar drie koeien terecht kunnen en de inseminator rustig zijn ding kan doen.’ De veehouder uit Bunschoten zegt ‘helemaal tevreden’ te zijn met deze aanpassing. ‘Voorheen was het nog wel eens een “feest” om in de stal te komen en de tochtige koeien

uit het koppel te halen. Koeien kunnen nou eenmaal schrikken van mensen die ze niet kennen of ze worden onrustig.’ Geen ideale omstandigheden. Totdat CRV-inseminator Dick Groenewoudt de veehouder een tip gaf: waarom geen aparte ruimte maken voor de koeien die geïnsemi-neerd moeten worden? Jos van de Burgwal: ‘Had dat maar eerder gezegd, dacht ik bij mezelf. Het werkt voor de inseminator een stuk prettiger en als ik weet dat een ander zijn werk veilig kan doen, is dat voor mij ook een zorg minder. Kijk, verplichten kun je zoiets niet, maar je kunt het als CRV wel stimuleren.’ Met een knipoog: ‘Geef elke boer een lekkere taart, moet jij ’ns kijken!’


22-23-inseminatoren-ALG-MEI (14-15 VLA).indd 23 17-05-16 12:04

De prestaties van de dochters van Delta G-Force gaven Nees Kon

vertrouwen in de techniek van genoomselectie. Van ieder vaarskalf

neemt de veehouder nu een haarmonster voor een test.

Het idee om te investeren in een tweede melkrobot verdween snel van tafel toen de consequenties werden doordacht en doorgerekend. ‘Op dit moment is groei-en voor ons niet interessant’, maakt Nees Kon (64) duidelijk. Met zijn vrouw Coby (60), dochter Corine (32) en schoonzoon Remco (35) vormt hij een vof onder de naam Konru. In Kamerik, in het veenwei-degebied, heeft de familie een melkvee-bedrijf met 37 hectare grasland, 70 melk-koeien en 40 stuks jongvee. Nu nog zijn Nees en Coby de boer en boerin die de dagelijkse bedrijfsvoering voor hun rekening nemen en werkt de jongere generatie buiten de deur. Op

termijn zal het stokje geleidelijk worden overgedragen. ‘Voorlopig kunnen we gezamenlijk meer verdienen met twee banen en het optimaliseren van ons management dan met uitbreiding van het melkveebedrijf’, legt Nees uit. ‘Opti-maliseren van het bedrijf betekent dat we eraan werken om onze grond, melk-robot en veestapel zo efficiënt mogelijk in te zetten.’

Gezondheid komt eerstScherp op de prestaties van hun veesta-pel zijn de maten van Konru altijd al ge-weest. Met een gemiddeld economisch jaarresultaat van 2872 euro stond de vof

in het boekjaar 2014-2015 in de produc-tiestatistieken op de tweede plaats in de provincie Utrecht. Het jaar ervoor voerde het bedrijf de provinciale ranglijst zelfs aan. ‘Met melken moeten we het verdie-nen’, motiveert Nees zijn strategie. ‘Om een hoge melkproductie met goede gehalten te realiseren moet alles in de bedrijfsvoering kloppen: van het gras-landbeheer tot de samenstelling van het rantsoen en van de huisvesting tot de fokkerij. Maar de gezondheid van de koeien is en blijft het allerbelangrijkst’, benadrukt hij. ‘Want de dieren kunnen wel de erfelijke aanleg hebben om veel melk te produceren, als ze niet gezond zijn, komt het er nooit uit.’Na enkele jaren volledig op stal te heb-ben gestaan, zijn de melkkoeien vorig jaar voor het eerst weer naar buiten ge-gaan. ‘Dat heeft ons wel wat melk ge-kost’, zegt Nees met lichte spijt in zijn stem. ‘Maar we vinden het belangrijk om

MET GENOOMONDERZOEK HEEL GERICHT SELECTEREN

Na drie jaar volledig opstallen zijn de melkkoeien in 2015 voor het eerst weer naar buiten gegaan

B E D R I J F S R E P O R T A G E


24-25-bedrijfsrepo-ALG-MEI (16-17 VLA).indd 24 17-05-16 10:32

tegemoet te komen aan de wensen van de maatschappij en onze melkafnemer. Bovendien is weidegang gezond voor de koeien, met name voor de klauwen’, heeft hij als gediplomeerd klauwverzor-ger ervaren.

Selecteren op robotkenmerkenEen belangrijke stap in het optimaliseren van het veestapelmanagement van de familie Kon is inkrimpen van het koppel kalveren en pinken in verband met de Nederlandse fosfaatregelgeving. ‘In het aantal stuks jongvee zit nog ruimte om de fosfaatkorting gedeeltelijk te com-penseren. Bovendien kunnen we be-sparen op de kosten voor de afvoer van mest’, legt Nees uit.Tot voor kort werden op het Utrechtse bedrijf vrijwel uitsluitend holsteinstieren ingezet en werd het grootste deel van de vaarskalveren zelf opgefokt. Selecte-ren deed de veehouder als de vaarzen aan de melk kwamen. ‘We hebben nu

nog veertig stuks jongvee en willen dat terugbrengen tot maximaal dertig’, geeft hij aan. ‘Daarom insemineren we zo’n veertig procent van de koeien met sper-ma van Belgisch-witblauwstieren en daarnaast kijken we al op jonge leeftijd kritisch naar de vaarskalfjes die we aan-houden.’Om beter inzicht te krijgen in de potentie van het jongvee laat de vof van alle die-ren genoomfokwaarden bepalen. ‘Voor een paar tientjes per kalf krijgen we een veel betrouwbaarder beeld van de ge-netische aanleg’, motiveert Nees de investering in genoomonderzoek. ‘Zo kunnen we gerichter selecteren op die-ren die goed passen op ons bedrijf.’ Naast productie, gezondheidskenmer-ken, uier – met name achterspeenplaat-sing – en beenwerk zijn melksnelheid, melkrobotefficiëntie, melkrobotinterval en melkrobotgewenning kenmerken die de veehouder meeweegt in zijn fokkerij-beslissingen.

‘Onze robot is maximaal bezet. Koeien die niet goed functioneren in het sys-teem kunnen we niet gebruiken’, legt hij uit. ‘Ik denk dat genoomonderzoek ons kan helpen om met meer betrouwbaar-heid in het jongvee te selecteren op dit soort kenmerken. Nu ontdekken we pas dat een vaars taaimelks is als ze veel te lang in de robot staat.’

G-Force geeft vertrouwenGenoomonderzoek helpt Nees Kon ook bij het maken van paringen. De veehou-der gebruikt hiervoor al meer dan dertig jaar naar volle tevredenheid het SAP als hulpmiddel. De adviezen volgt hij altijd blindelings. ‘De aanzienlijk hogere be-trouwbaarheid van genoomfokwaarden in vergelijking met verwachtingswaar-den maakt het mogelijk om bij de pinken en vaarzen veel betere combinaties te maken’, stelt de veehouder. Om maximale genetische vooruitgang te realiseren maakt hij gebruik van de hoogste InSire-stieren, zoals Buisweerd Mobile, Apina Health, Delta Galore en De Volmer Brasil rf. Ook Bouw Finder staat inmiddels op het inseminatielijstje. Om ook via de vrouwelijke lijn nieuwe genetica in de veestapel te halen koopt de familie regelmatig een aantal em-bryo’s aan uit het CRV-fokprogramma.‘De praktijk zal uitwijzen of met de selec-tie op basis van genoomfokwaarden de beste vaarzen aan de melk komen’, houdt Nees nog even een slag om de arm. Maar de verwachtingen zijn hoog-gespannen. ‘De stier Delta G-Force heeft ons vertrouwen gegeven in de techniek van genoomselectie’, stelt hij. ‘We hebben hem als InSire-stier al veel gebruikt en de dochters bewijzen nu dat dit een goede beslissing was. Ze produ-ceren gemakkelijk en noteren op de mpr-uitslag de hoogste lactatiewaarden.’

Wilt u ook maximaal profiteren van de genetische aanleg van uw jongvee? Kijk op www.crv4all.nl/jongvee-potentieel of informeer bij uw veestapeladviseur.

Genoomonderzoek geeft Nees Kon vroegtijdig inzicht in de potentie van zijn vaarskalveren

Optimaliseren van het veestapelmanagement is voor de komende jaren de strategie voor de vof Konru in Kamerik. Genoomonderzoek helpt daarbij

BEDRIJFSPROFIELKONRU VOF, NEES, COBY EN CORINE KON EN REMCO OSKAM, KAMERIKVeestapel: 65 melkkoeien en 40 stuks jongveeGrond: 37 hectare graslandRollend jaargemiddelde: 4.06 jaar, 10.416 kilo melk, 4,56% vet en 3,52% eiwit


24-25-bedrijfsrepo-ALG-MEI (16-17 VLA).indd 25 17-05-16 10:32

DOCHTERGROEPEN SAMENSTELLEN MET PASSIE

1

Tijdens het nieuwe CRV-Event ‘Veestapel naar je hart’ presenteert CRV zeven dochtergroepen.

Maar wie bepaalt eigenlijk welke dieren voor zo’n dochtergroep in de ring komen? We gaan op stap met

Jan Willems en Ron Timmermans, de selectiecommissie voor de dochtergroep van Bruchter Passe.

E E N D A G O P S T A P M E T . . .


26-27-op stap met-ALG-MEI (18-19 VLA).indd 26 17-05-16 10:13

2 3

4 5

Melkveehouders Jan Willems (48) en Ron Timmermans (47) zijn als selectiecommissie op pad om dochters van Bruchter Passe te bekijken. Het uitzoeken van de dochtergroep ge-beurt in twee rondes. Ron vertelt: ‘In de eerste ronde ga je in je eentje op pad en bezoek je in het toegewezen gebied alle dochters van alle beoogde stieren voor dochtergroepen. De betere dieren gaan door naar de tweede ronde.’ In de tweede ronde gaan de selecteurs met twee man sterk op pad en be-zoeken ze alleen nog dochters van één bepaalde stier.

Deze ochtend vertrekt Jan al om half 8 van huis. Om half 9 pikt hij Ron op in Moergestel om te beginnen aan hun ronde door heel Nederland. Ze gaan vandaag negen dochters van Bruchter Passe beoordelen. De auto van Jan is niet alleen vervoermiddel, maar ook de plek waar de twee heren elke koe uitgebreid en met veel passie bespreken.

Vlaams fokkerijraadslid Jan maakt van elke vaars die ze bezoeken een foto. Zo kan hij ze later sneller voor de geest halen. Jan en Ron gaan twee dagen op pad om dochters van deze stier te bekijken. Ze moeten twaalf dieren selecteren voor de catalogus. Eind mei bezoeken ze die dieren nog-maals. Dan beslissen ze welke zes koeien in de ring komen.

Alle veehouders die vandaag worden bezocht, hebben de bewuste vaars of vaarzen netjes klaargezet. Sommige veehou-

ders lopen even met het dier aan het halster, zodat Ron en Jan het dier aan alle kanten goed kunnen bekijken. Op dit bedrijf staat de vaars klaar in het voerhek. Ron is voormalig lid van de fokkerijraad en is door CRV als selecteur gevraagd. Dat hij kijk op koeien heeft, blijkt ook uit de vele uitnodigingen die hij krijgt als jurylid voor keuringen.

Van elke vaars krijgen de heren een formulier mee met diverse gegevens. Dat vullen ze aan met hun eigen bevindin-gen, zodat ze uiteindelijk de beste dochters kunnen selecte-ren voor een uniforme groep.

Jan en Ron bespreken de koe maar summier met de eige-naar. Zeker aan het begin van de route, als ze nog maar weinig koeien hebben gezien. Ron: ‘Als we nu al tegen een veehou-der zeggen dat dit een topdochter is, maar we gaan nog veel meer betere dieren zien, dan is de veehouder teleurgesteld dat zijn dier niet is geselecteerd.’

Elke koe wordt van top tot teen bekeken. De selecteurs nemen hun taak bijzonder serieus. Voor hen is het spannend-ste moment de presentatie van de dochtergroep. Jan: ‘We zien straks in Zwolle de zes dieren voor het eerst bij elkaar. Is de groep zo goed als we hoopten, welk dier zetten we op kop? En we hopen natuurlijk op mooie reacties vanuit het publiek. Dan hebben we ons werk goed gedaan.’


26-27-op stap met-ALG-MEI (18-19 VLA).indd 27 17-05-16 10:14

Peter Haagen heeft de cijfers duidelijk in beeld en gebruikt deze

nadrukkelijk om te sturen binnen de bedrijfsvoering. Een optimale

stierkeuze, een uitgekiend rantsoen en een goedkope opfok zijn

voor hem de sleutels tot succes.

‘Groei is voor 50 procent genetisch be-paald’, vertelt Peter Haagen (48) uit Pop-pel. ‘Daarom besteed ik veel aandacht aan de stierkeuze.’ Vooral gestalte (hoogte) en groei zijn voor hem door-slaggevend. Zo moeten de stieren mini-maal +7 hebben voor gestalte. Werd vroeger het vleesvee meer als hobby beschouwd, sinds 2012 haalt Peter zijn inkomen volledig uit de vlees-veetak.’ Het is de bedoeling om via eigen opfok te groeien naar 90 kalvingen, zodat de stal optimaal benut wordt. ‘Al mag deze zeker niet te vol zitten.’

‘Als een veehouder geld wil verdienen, moet hij zich op-en-top professioneel gedragen. Cijfers gebruiken is volgens mij essentieel’, vertelt Peter vol passie. ‘Als we niet tellen en rekenen, hebben we geen idee van de kosten op ons be-drijf en ziet de toekomst er weinig roos-kleurig uit.’ Uiteindelijk komt het erop aan om zo veel mogelijk vlees te produceren in een zo kort mogelijke periode. Om de groei te monitoren worden alle dieren regelmatig gewogen. De gemid-delde a� alfl eeftijd ligt op 22 maanden, bij een gewicht van 700 kg, inclusief het

kalf. Insemineren gebeurt vanaf een lichaamsgewicht van 420 à 450 kg. De tussenkalftijd ligt op 366 dagen. ‘Mijn ogen maken zes keer per dag de ronde in de stal. Als ik dieren acht weken na het a� alven niet bronstig zie, worden ze onderzocht door de dierenarts en wordt, indien nodig, ingegrepen’, zegt Peter. ‘Vaarzen met een correct gewicht krijgen een spiraal als ik ze niet bronstig zie. Bij de kalender liggen vier kleurstif-ten, elk met een bepaalde betekenis. Alles wordt zeer nauwgezet genoteerd.’

Foutloos rantsoen Sinds enkele jaren besteedt de vlees-veehouder extra aandacht aan het rant-soen. Peter benadrukt het belang daar-van en vergelijkt het met een Formule 1-wagen. ‘Een klein stuurfoutje kan ern-stige gevolgen hebben.’ Het basisrantsoen van de zoogkoeien en de kalveren bestaat uit stro, gras,

‘ALS JE NIET REKENT, HAAL JE HET NIET’

De veestapel van Peter Haagen uit Poppel groeide in vijf jaar van 50 naar 75 kalvingen. Op termijn wil hij groeien naar 90 kalvingen, zodat hij de stal optimaal benut

B E D R I J F S R E P O R T A G E


28-28-bedrijfsrepo haagen-ZUIDW-MEI.indd 28 17-05-16 13:09

hakselmais, bierdraf, perspulp, suikerbie-ten, mineralen, vitaminen en krijt. Na het spenen wordt dit voor het jongvee aan-gevuld met lijnzaadschilfers, extra bier-draf, perspulp en soms suikerbieten. Peter: ‘De keuze voor lijnzaadschilfers is eenvoudig te verklaren. Het zijn im-mers de best bruikbare eiwitten voor runderen.’ Zodra het vrouwelijk jongvee bevrucht is, krijgen ze weer het basis-rantsoen. Bij stieren blijft het rantsoen hetzelfde. De laatste twee maanden van de afmest wordt maismeel toegevoegd en extra eiwit. Voeren gebeurt eenmaal daags, met de mengvoerwagen. ‘Het gebruik van een mengvoerwagen kan voor een verschil van 100 gram groei per dag zorgen!’

Geen krachtvoer nodigDoor gebruik te maken van optimaal ruwvoer wordt krachtvoer uitgesloten. Drie jaar geleden kwam er jaarlijks 80 ton krachtvoer op het bedrijf. Nu wordt er naast het ruwvoer enkel nog 20 ton lijn-zaadschilfers en maismeel aangevoerd. ‘Door daarbij voldoende vitaminen en

mineralen te voeren stijgen de vrucht-baarheid en vitaliteit’, vertelt Peter. ‘Mine-ralen zijn van essentieel belang en dra-gen bij aan het resultaat dat ik nu haal.’ Dieren komen pas in de wei als dracht is geconstateerd. Ze blijven drie maanden buiten. Een halve maand voor het afkal-ven gaan ze terug naar de stal, zodat ze opnieuw wennen aan het rantsoen. De vrouwelijke kalfjes kunnen zowel binnen als buiten. Bij hen is de opname van kwalitatief ruwvoer nog erg belangrijk.

Goedkope opfokOp het bedrijf van Peter Haagen blijven de kalveren zes maanden bij de koe. Doordat het rantsoen in orde is, zijn de zoogkoeien in staat om tot 12 liter melk te geven, wat de ontwikkeling van de kalveren ten goede komt. Dat vertaalt zich in een dagelijkse groei van 1,2 kg. ‘Wij hebben een goedkope manier in opfok’, zegt Peter en staaft dit met cijfers. ‘Kalveren laten zuigen kost zo’n 0,90 euro per dag aan extra voeding voor de koe. Bij het spenen op zes maanden komt de kostprijs neer op minder dan 200 euro per kalf.’

Volgens Peter Haagen ligt de jaarlijkse kostprijs voor het houden van een zoog-koe op 700 euro. Reken hier nog een keizersnede van 100 euro bij en het wordt duidelijk dat je als veehouder net break-even draait als het kalf nuchter wordt verkocht. Peter vindt het ook belangrijk dat een afgekalfd dier blijft groeien. Koeien die niet meer groeien, hebben een grote kans om snel afgevoerd te worden. Net als dieren waarbij de verwachte tussen-kalftijd boven de 400 dagen ligt.

Selecteren op gevoel‘Selectie gebeurt een beetje op het gevoel’, aldus Peter. ‘Ik gebruik de stie-ren die volgens mij passen op mijn type dieren. Niet alle stieren geven namelijk dezelfde resultaten op verschillende bedrijven.’ Als Peter een nieuwe stier gebruikt, insemineert hij een vijftal koei-en en wacht de eerste resultaten af. Hij ziet zijn koeien het liefst twee keer kal-ven om op 3,5 jaar een slachtgewicht van minstens 550 kg te halen. Jeugd-groei is dus ook erg belangrijk. ‘Om goe-de resultaten te behalen, moet een kalf heel vitaal zijn en gemakkelijk zuigen. Bij nakomelingen van Kubitus is dit zeker het geval.’

Hoge verwachtingenInboeten op beenwerk en vitaliteit is geen optie. Deze twee kenmerken moe-ten perfect zijn. Stieren die voor extreem dikke nakomelingen zorgen, wil Peter Haagen ook niet. De veehouder heeft een groot assorti-ment aan rietjes. Stieren die aan zijn verwachtingen voldoen, zijn: Puissant, Langoureux, Nayakou, Virgile, Farouk, Kubitus, een zoon van Fringant (eigen dekstier), Empire, Immense en Goveur. ‘Onze jongste dekstier is een Harpon-zoon waar ik veel potentieel in zie en die in de toekomst voor goede nakomelin-gen kan zorgen.’

Dieren komen pas op de wei als dracht wordt geconstateerd. Ze blijven dan drie maanden buiten, tot een halve maand voor het afkalven

Voldoende mineralen in het rantsoen dragen bij tot de huidige resultaten

BEDRIJFSPROFIELPETER HAAGEN, POPPEL

Kalvingen per jaar: 75Grond: 30 ha: 9 ha mais, 21 ha grasRas: Belgisch witblauwAfkalfleeftijd vaarzen: 22 maandenTussenkalftijd: 366


28-28-bedrijfsrepo haagen-ZUIDW-MEI.indd 29 17-05-16 13:09

KENMERKEN VOOR EEN EFFICIËNTE PRODUCTIEVijf jonge stieren worden per 1 juni toe-gevoegd aan het aanbod van InSire Selectstieren.Eiwitpercentage en dochtervruchtbaar-heid zijn sterke troeven in het verer-vingspatroon van Lowlands Skylander. Zijn dochters zijn bovendien laatrijp (104) en produceren persistent (106). Nako-melingen van Skylander komen makke-lijk ter wereld (109 geboortegemak) en kalven later zelf ook weer gemakkelijk af (108 afkalfgemak). De moeder van Skylander is Delta Atlanticdochter Roos-je 37 van stal Van Rooij bv in Sint Mi-chielsgestel. Zijn vader is Weelder Solu-tion (Vero Goliath x Laudan).Met 1518 kilo melk, 88 kilo vet en eiwit en 302 Inet doet Delta Milkyway zijn naam meer dan eer aan. Zijn dochters hebben een gemiddelde hoogtemaat (101) en zijn relatief licht (95 lichaamsge-wicht), smal (94 voorhand) en ondiep (95 inhoud). Ze produceren persistent (103), zijn laatrijp (104) en blijven lang lopen (+653 dagen levensduur). Milkyway-dochters hebben daarmee alle eigen-schappen voor een efficiënte levenspro-

ductie. De nieuwe InSirestier scoort dan ook een fenomenale +14 procent Better Life Efficiëntie. Aan de hoge levensduur van zijn dochters zullen het sterke been-werk (o.a. 108 beengebruik) en de uitste-kende klauwgezondheid (105) ongetwij-feld een belangrijke bijdrage leveren.Een verervingspatroon zonder één en-kele fout kenmerkt Delta Semper. Hij scoort voor zowel Better Life Gezond-heid als voor Better Life Efficiëntie hoog met +7 procent. De stier blinkt daar-naast uit in de kenmerken celgetal (111) en persistentie (108). Daarbij is hij een pinkenstier (109 geboortegemak). Sem-per is, via moeder Delta Lady, een half-broer van de eerder ingezette InSire Selectstier Delta Levator.Met 108 beenwerk, 110 uier en 111 totaal exterieur is De Vlog Chrisboy een uit-gesproken exterieurverbeteraar. De zoon van Barnkamper Epochal (Epic x Planet) scoort met name sterk op been-stand achteraanzicht (109), beengebruik (109) en klauwgezondheid (106). Chris-boy stamt uit de Machel Jonikoefamilie van Albert Dankelman uit Arriën.

De roodbonte InSire Selectstier Delta Mercator heeft in zijn genenpakket kenmerken die welkom zijn voor het ras. Zo vererft hij 102 voor dochtervrucht-baarheid en 105 voor kruisligging. Mer-catordochters stappen vlot (beenge-bruik 106, beenstand achteraanzicht 108) en hebben gezonde klauwen (105). Robotmelkers zullen weinig werk aan ze hebben (108 melkrobot interval). Merca-tor is een zoon van Delta Megamix (Mai-con x Impuls) uit een dochter van Molen-kamp Jego (Jerudo x Goldwyn).

PRODUCTIE MANAGEMENT EXTERIEUR

inzet-datum

stier-code naam N

VI

effici

ëntie

gezo

ndhe

id

kg m

elk

% v

et

% e

iwit

kg v

et

kg e

iwit

Inet

leve

nsdu

ur (d

gn.)

vruc

htba

arhe

id

klau

wge

zond

heid

uier

gezo

ndhe

id

fram

e

type

uier

been

wer

k

besp

ierin

g

tota

al e

xter

ieur

InSire Selectstieren zwartbont1 -6 - ’ 16 941527 LOWLANDS SKYLANDER

Solution x Atlantic 261 +5% +8% 436 +.01 +.23 19 36 194 563 106 103 107 99 101 107 104 – 106

1 -6 - ’ 16 941534 DELTA MILKYWAYMobile x Gibor 252 +14% +4% 1518 -.25 -.05 40 48 302 653 101 105 101 92 96 104 107 – 103

1 -6 - ’ 16 941580 DELTA SEMPERSolution x Stellando 253 +7% +7% 785 -.06 +.04 28 31 198 574 102 103 109 99 101 106 105 – 106

1 -6 - ’ 16 941609 DE VLOG CHRISBOYEpochal x Titanium 260 +7% +5% 960 +.05 -.07 46 27 220 582 99 106 105 102 106 1 10 108 – 1 1 1

beschik-baar 941473 DELTA DAILY

Danno x Augustus 268 +6% +8% 1 191 -.27 -.08 25 34 210 549 103 103 1 10 99 103 108 104 – 107

InSire Selectstieren roodbont1 -6 - ’ 16 941618 DELTA MERCATOR

Megamix x Jego 248 +8% +5% 737 -.04 +.12 30 37 225 579 102 105 105 101 100 107 107 – 108

beschik-baar 941533 DELTA MULTIMATE

Debutant x Stellando 253 +9% +4% 1076 -.20 +.00 31 38 234 697 103 105 108 99 99 108 102 – 105

beschik-baar 941573 PLATAAN SUMMER P

Kanu P x Levi 204 +10% +2% 1507 -.20 -.14 49 41 292 462 101 102 102 103 103 107 101 – 106

Proefstieren mrij (verwachtingswaarde)besch ik-baar 941675 MEERVELDER ALEX

Menno x Diman 122 +3% -1% 572 +.22 +.03 40 23 184 143 98 103 102 100 103 102 107 102 105

besch ik-baar 941628 JELMER

Jaron x Menno 92 +4% +0% 891 +.05 -.01 43 32 234 59 96 103 100 103 104 101 104 103 104

besch ik-baar 941517 RENZO

Remco x Baltimore 98 +4% +1% 187 +.38 +.21 32 20 149 175 99 98 102 101 104 102 102 100 103

besch ik-baar 941590 REX 161

Ewald x Mark 44 66 +5% -1% 425 -.03 +.04 17 18 1 14 212 97 101 100 103 104 104 101 100 104

besch ik-baar 941601 MARIDON

Ewald x Mark 44 71 +2% +2% 207 +.20 +.01 22 8 80 92 102 101 102 101 103 102 101 101 102

KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP WWW.CRV4ALL.NL > BESTELLEN > MELKRASSEN

I N S I R E S E L E C T S T I E R E N

Machel Joni 3, moeder van De Vlog Chrisboy


30-InSire-ALG-MEI.indd 30 17-05-16 13:43

De strijd in verschillende verkiezingen is volop losgebarsten. Allereerst is er natuurlijk de ‘Young herdmanager of the year’, dan de ‘Beste veestapel van Nederland’ en last but not least de Amerikaanse presidentsverkiezin-gen. In Amerika draaien de verkiezingscampagnes op volle toeren. Geen middel wordt geschuwd om een betere uitgangspositie te genereren dan de tegenstander. De strijd lijkt straks te gaan tussen Clinton en Trump. Heeft dit voor ons ook nog invloed? Jazeker! Met name het buitenlandbe-leid dat Trump voorstaat, kan veel invloed hebben op de handel van onze producten. Zo is er nu al veel commotie over TTIP, de handelsovereen-komst tussen Europa en de VS, tussen en over verschillende sectoren. Dan terug naar eigen land. De campagnes voor de twee verkiezingen in de Nederlandse fokkerijwereld moeten nog op gang komen. Of nemen we deze keer niet het voorbeeld van Amerika en gaat het over inhoud? Na-tuurlijk komt door deze verkiezingen niet het beste bedrijf of de beste young herdmanager op alle fronten naar voren. Wél geven ze inzicht in het doel dat we met z’n allen na zouden moeten streven: bedrijven die klop-pen, waar processen op elkaar zijn afgestemd en waar met inzet van de ondernemer e� ciënt wordt geproduceerd, met oog voor toekomst. De winnaars mogen zich ten minste één jaar verblijden met een nieuwe titel. Dat betekent niet dat ze dan klaar zijn. Het moet een stimulans zijn om door te gaan en zich verder te ontwikkelen. Want stilstand is achteruitgang, daar geloof ik in. Stilstand is er wat mij betreft als de focus niet ligt op het constant verbeteren van resultaten per dier of per liter. Een verbetering die ook nog hoog scoort op duurzaamheid heeft dubbel e� ect. Allereerst in het directe bedrijfsresultaat, daarna in de prijs die we maken op de wereld-markt voor ons bovengemiddeld te waarderen product. Hierin ligt een duidelijke keuze voor elke ondernemer: bent u op zoek naar meer werk, of naar meer werkplezier en een betere marge?

Koen Bolscher is binnen het dagelijks bestuur van NAJK verantwoor-delijk voor de portefeuille melkveehouderij. In Bornerbroek runt Koen met zijn ouders een melkveebedrijf met 200 koeien.

CRV Magazine is een uitgave voor de klanten en leden

van CRV BV. E-mail: [email protected]

REDACTIE

Bertil Muller (hoofdredacteur), José Buijs, Geert Luiten,

Margreet Pasman, Ivonne Stienezen, Wim Veulemans.

EINDREDACTIE/VORMGEVING

CRV Uitgeverij

AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE

Alice Booij, Ko van den Boom, Wichert Koopman,

Olga Kruidhof, Hanne Vandenberghe.

FOTOGRAFIE

Foto’s zijn van de eigen fotodienst van CRV Uitgeverij. Uit-

zonderingen (voor zover niet op of bij de foto aangegeven)

zijn de foto’s van Alex Arkink, Alain Baars, Eveline van Elk,

Han Hopman, Els Korsten, Alger Meekma, Mark Pasveer.

COLOFON

COLUMN KOEN BOLSCHER VERKIEZINGSTIJD

CRV

Postbus 454, 6800 AL Arnhem

Tel.: (088) 00 24 400

ABONNEMENTSPRIJS/JAAR

CRV Magazine kost € 12,95 per jaar (per regio, excl. 6% btw).

Abonnementen zijn per kalenderjaar en worden jaarlijks in

februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk per kwartaal.

De CRV Klantenservice beheert de abonnementen:

088 00 24 440 of [email protected]

MEER INFORMATIE

Bezoek www.CRV4all.nl of www.CRV4all.be voor contact-

gegevens van CRV, CRV-nieuws en informatie over stieren,

fokwaarden, diensten en producten. Ook voor VeeManager

en onze webshop bent u hier aan het juiste adres.

DRUK

Senefelder Misset, Doetinchem

Overname van artikelen is alleen toegestaan na toe-

stemming van de redactie. Hoewel aan de samenstel-

ling van de inhoud de meeste zorg is besteed, kan

de redactie geen aansprakelijkheid aanvaarden voor

mogelijke onjuistheden of onvolledigheden.

Alle auteursrechten en overige intellectuele eigen-

domsrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze

uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze

rechten berusten bij CRV BV c.q. de betre� ende

auteurs. Artikelen uit CRV Magazine mogen uitsluitend

verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt na

schriftelijke toestemming van CRV.

ISSN 1388-4077


31-column colofon-ALG-MEI.indd 31 17-05-16 14:01

BETTER COWS | BETTER LIFE CRV4ALL.NL/CRVEVENT

Programma09.30 uur Aanvang CRV-Event: ko� e, koek en koeien op het

CRV-themaplein en kom in gesprek met collega’s en professionals

09.30-10.30 uur Farmtalk: symposium exclusief voor ( jonge) bedrijfsopvolgers

10.30-11.30 uur Verkiezing ‘Young herdmanager of the year’ (showpiste)11.30-13.00 uur Netwerklunch exclusief voor de ( jonge) bedrijfsopvolgers13.00-15.30 uur Veestapel naar je hart

– Demonstratie van zeven dochtergroepen, twee rasgroepen en een demogroep ‘levensproductie’

– Finale ‘Beste veestapel van Nederland’ – Muzikale verrassingsact en huldiging

200-tonner Big Boukje 192 15.30-17.00 uur Napraten op het CRV-themaplein

Het CRV-Event wordt mede mogelijk gemaakt door:

CRV-Event 2016

U BENT VAN HARTE WELKOM OP ZATERDAG 11 JUNI AANVANG: 09.00 UUR, IJSSELHALLEN IN ZWOLLE

VERKIEZING ‘BESTE VEESTAPEL VAN NEDERLAND’ ENVERKIEZING ‘YOUNG HERDMANAGER OF THE YEAR’

CRV organiseert ‘Veestapel naar je hart’, een uniek event voor iedereen die met hart en ziel werkt aan een veestapel die past bij zijn bedrijfsdoelen. Tijdens dit event is er een dochtergroepenpresentatie en wordt de ‘Beste veestapel van Nederland’ gekozen. Speciaal voor de jonge generatie veehouders is er de verkiezing ‘Young herdmanager of the year’.

BESTEL ONLINE UW GRATIS KAARTENWilt u op zaterdag 11 juni het CRV-Event bezoeken of deelnemen aan het symposium voor ( jonge) bedrijfsopvolgers?

Meld u aan via www.crv4all.nl/crvevent voor gratis kaarten!

UW STEM TELT!

Vanaf 27 mei kunt u op www.crv4all.nl/crvevent video’s van de zes beste veestapels van Nederland én de young herdmanagers vinden. U kunt dan stemmen op uw favorieten. Op het CRV-Event kan ook het publiek meestemmen. De stemmen via internet en in Zwolle tellen voor 50 procent mee in de uitslag, de andere 50 procent is voor de vakjury.

263-16 Alg. adv. CRV-Event.indd 1 17-05-16 16:48

CRV Magazine 5 – mei 2016 – regio Zuid-West

Documents

Transcript of CRV Magazine 5 – mei 2016 – regio Zuid-West