Correctie variant MAGAZINE

30
DE NOSTALGIE/NIEUW EDITIE FILM NOUVEAU EEN UITGAVE VAN 1E-JAARS FILMSTUDENTEN VAN DE HKU

description

Adhv deze file graag mij een lijstje sturen met correcties!

Transcript of Correctie variant MAGAZINE

Page 1: Correctie variant  MAGAZINE

D E

N O S TA L G I E / N I E U WE D I T I E

F I L M N O U V E A U

E E N U I T G A V E V A N 1 E - J A A R S F I L M S T U D E N T E N V A N D E H K U

Page 2: Correctie variant  MAGAZINE

1.Van de redactie

2De Filmlook - met slechts één druk op

de knopCaroline Keman

4. Onder water in 3D

Serena Croes & Isabel Groothoff

6.Bakken vol film

Lotte Konijn

8. Het gras is groener...

Sterre de Jong

12.Een musical? Of sciencefiction?

Isabel Groothoff

14. Analoog in een digitale wereld

Lotte Konijn

18.“We zijn nog maar bij het begin”

Isabel Groothoff

20.Found Footage

Malu Keijzer

22.InterviewMalu Keijzer

24.Video.. HD.. 3D.. of toch de

vertrouwde film?Caroline Keman

26.Huiskamer kunstenaar

Serena Croes

I N D E Z E U I T G A V E

Page 3: Correctie variant  MAGAZINE

MaluKeijzer

Sterrede Jong

CarolineKeman

Lotte Konijn

IsabelGroothoff

Serena Croes

VA N D E R E D A C T I E

Men heeft het altijd over het verleden, of over wat er komen gaat.

Bijna nooit over het heden. Waarom?

Het heden is het hier en nu, alleen dit moment. De toekomst weten we nog niet, daar valt nog over te

speculeren. En het verleden ligt achter ons, samen met onze herinneringen. En daar kan men op terug kijken.

In deze nieuwe editie van ons vakblad Film Nouveau kijken wij als redactie terug op het thema 'nostalgie'.

Filmmakers, fotografen en beeldende kunstenaars verwerken dit thema, door de jaren heen, vaak in hun

kunstwerken.

Onze redactie heeft met betrekking tot dit thema, vakmensen geïnterviewd. In dit blad maken we

bijvoorbeeld kennis met Johan Kalee, die een winkel heeft met allemaal oude filmspullen. Een artikel over

Super8 komt voorbij, hipstamatic, titanic 3D en nog veel meer.

Als ik aan nostalgie denk, denk ik persoonlijk aan wat mijn oma altijd zei:

'Nostalgie is de zucht naar de goede oude tijd, waarin niets te lachen viel.'

Misschien is dat ook wel zo! Maar hoe dan ook, het blijft een fascinerend thema.

Ik wens jullie veel leesplezier!

Malu Keijzer

1.

Page 4: Correctie variant  MAGAZINE

We kennen ze allemaal wel, de apps voor mobiele telefoons en tablets. Om maar een paar voorbeelden te geven: Hipstamatic, Instagram, Retro Camera, Magic Bullet Movie Looks HD en iSupr8. Voor wie ze niet kent, met deze apps kun je je foto of filmpje een totale metamorfose geven en daarmee het filmpje tientallen jaren ouder laten lijken. Allemaal leuk en aardig. Maar in hoeverre zijn deze apps te vergelijken in de manier waarop de look tot stand komt en het uiteindelijke resultaat?

We lijken er geen genoeg van te krijgen. Facebook en Twitter raken overstroomt met foto’s en filmpjes die gedeeld worden met vrienden d.m.v. gebruik van de verschillende apps. De ‘Instagram’-app is nu zelfs geïntegreerd in de relatief nieuwe ‘Facebook Timeline’. Als je dus je Facebook-account linkt aan deze app maakt Facebook automatisch een mapje aan waar je ‘Instagram’-foto’s in bewaard worden.

Ik zal in dit artikel vooral de focus leggen op iSupr8 en Magic Bullet Movie Looks HD, omdat de

andere apps vooral gespecialiseerd zijn in ‘analoge’ fotografie. iSupr8 en Magic Bullet Movie Looks HD zijn daarentegen gespecialiseerd in film. Je kunt de apps downloaden op je mobiel of tablet voor slechts een paar euro. De apps zijn altijd en overal beschikbaar, mits je beschikt over een smartphone of tablet natuurlijk!

Op verschillende fora gaat de ronde dat o.a. de app ‘iSupr8’ is bedacht om oude tijden te doen herleven. Om op die manier de nieuwe generatie bewust te maken van het feit dat dit medium in de vergetelheid geraakt is. iSupr8 gebruikt een andere benadering dan Magic Bullet Movie Looks HD. Al weet je bij beiden pas wat het eindresultaat is na het filmen. Iets wat natuurlijk bij het draaien op film ook het geval is. Voordat je kunt monteren, moet het eerst ontwikkeld worden. Bij iSuper8 gaat het veel meer om het gevoel dat het lijkt alsof je met een echte Super8-camera aan het filmen bent en gefilmd hebt. Je doorloopt namelijk precies de stappen die je ook bij echt Super8-materiaal doorloopt (van het kijken door je viewfinder tot het ontwikkelen van de film).

De filmlook met slechts één druk op de knop Door: Caroline Keman

2.

Page 5: Correctie variant  MAGAZINE

Het EYE was tot 2011 gehuisvestigd in het Vondelpark in Amsterdam. Maar mede dankzij de populariteit van het museum en de toenemende collectie films begon in 2009 de bouw van een nieuw gebouw aan het IJ in Amsterdam.

Ontworpen door Architect en architect blinkt het gebouw aan de horizon als men bij Centraal Station richting het water loopt. Het EYE was tot 2011 gehuisvestigd in het Vondelpark in Amsterdam.

Dit proces duurt ook wel redelijk lang voor een kort filmpje. Iets wat typerend is voor de manier van werken bij echt filmmateriaal. Namelijk de tijd die het kost om film te laten ontwikkelen

Voor de rest kun je achteraf vrij weinig aan de st i j l van het toegevoegde ef fect/fi l ter veranderen. Dit in tegenstelling tot de ‘Magic Bullet Movie Looks HD’-app. Bij deze app begint het hier juist mee. Met deze app kun je color

graden d.m.v. het toepassen van al vooraf opgestelde presets. Je kunt kiezen uit 40 verschillende stijlen. Helaas kun je deze presets nauwelijks aanpassen naar eigen smaak. Alleen de ‘strength’ en ‘brightness’ kun je veranderen.

In hoeverre deze apps overeenkomen met de echte filmlook? Als je het mij vraagt zijn het leuke speeltjes, maar niet meer dan dat. De makers van de apps zijn namelijk niet in staat gebleken om de beeldonstabiliteit die juist bij het draaien op Super8 zo typerend is, goed na te bootsen. Daarbij is het hele beeld haarscherp bij het toepassen van de iSupr8. Iets wat bij Super8 eigenlijk nooit het geval is. Bovendien komt de manier waarop kleuren weergegeven worden niet overeen met de werkelijke Super8-film. In werkelijkheid zijn de kleuren namelijk veel beter te onderscheiden.

Het beoogde doel van de makers, namelijk om Super8 te doen herleven (in het geval van iSuper8) is een goed streven maar of het gelukt is óf dat de app slechts een eendagsvlieg is, zal de toekomst moeten uitwijzen. Want wie weet welke app er volgende week weer in de mode is.

3.

Page 6: Correctie variant  MAGAZINE

Door: Isabel Groothoff & Serena Croes

Brilletje op, bak popcorn en een liter cola. Daar zitten we dan, klaar om de romantischte film ooit gemaakt te zien in 3D; "the Titanic". Vol spanning wachten we af wat het 3d effect ons te bieden heeft. Wat zal het effect toevoegen? Wordt de zinkscene nog spectaculairder? komt de film hierdoor beter tot zijn recht? of is het puur een commerciele stunt?

We vertrekken naar de bioscoop met een beetje pessimistische mening over 3D films en ook over de film zelf. Die brillen bezorgen je alleen maar hoofdpijn hadden we ondervonden bij de film "Avatar" die wij ook in 3D in de bioscoop hebben gezien. Achter ons horen we mensen praten over dat de film drie en een half uur duurt. Drie en een half uur!? We krijgen er nu al hoofdpijn van.

De film begint en we bevinden ons in een wereld onder water. We zien een oud schip op de bodem van de zee. Het alg dat door het water zweeft zien we op ons afkomen. Enthousiast en verbaasd stoten we elkaar aan "eigenlijk best wel mooi dat 3D effect". Doordat het alg op ons afkomt wordt je vanzelf meegezogen in de film. We maken ons klaar voor het grote spektakel voor wanneer de titanic gaat zinken. De popcorn smaakt goed en we zwijmelen weg bij het liefdes verhaal van Jack en Rose. We zijn even vergeten dat we in een 3D film zitten omdat bij deze scènes het 3D effect niks toevoegt. Af en toe zetten we onze bril af om een aantal keer met onze wenkbrauwen te fronzen en hierdoor de hoofdpijn weg te nemen. Dus toch hoofdpijn van een 3Dbril. Zonder de bril valt de film niet de kijken dus met tegen zin zetten we de bril maar weer op. Niet veel later zijn we de bril weer vergeten en zitten we lekker in de film. Het is zover we horen de bel, het

ONDERWATER

in 3D!

Page 7: Correctie variant  MAGAZINE

schip is geraakt door een gigantische ijsrots. Het spektakel kan beginnen. Hier hadden we de hele film op gewacht. Jack zit vastgeketend in een kamer die langzaam volloopt met water. Rose moet Jack bevrijden met een grote brandweerbijl. Nu moet het 3D effect zijn werk gaan doen. Ze vluchten uit de kamer en rennen door de gangen van het schip. Het water achtervolgd hun. Het water barst door de muren en ze moeten rennen voor hun leven. De scène blijft spectaculair maar daar heeft het 3D effect niks mee te maken. Hoewel we hierbij natuurlijk op het moment niet bij stil stonden omdat we helemaal in de film zaten. De film gaat verder en wordt steeds spannender. Wanneer het schip echt gaat zinken zien we een aantal spectaculaire shots vanuit het water en zien we wat mensen van het schip af springen en ze vliegen op ons af. Maar dit ervaar je ook zonder het 3D effect omdat de regisseur in deze film sowieso al heel goed met diepte werkt. De popcorn is allang op en we zitten al bijna drie uur in de bioscoop, maar verveeld zijn we niet want de film heeft zelfs na zo vaak gezien te

hebben nog steeds een betoverende werking op ons oog. Nog een keer worden we verrast door het 3D effect in de laatste scène waarin we voor de laatste keer door het schip geleid worden en alle personages die daar zijn overleden nog een laatste keer zien.

Inmiddels is het twaalf uur en hebben we drie en een half uur op onze kont genoten van een film die we al al te goed kennen. Het 3D effect was af en toe vervelend vanwege de hoofdpijn en naar onze mening heeft het weinig toegevoegd aan de film. Het was te gek de film weer eens op groot doek te hebben gezien maar kijken met zo'n bril is als het kijken door een extra kader terwijl het effect dat toch juist weg moet nemen. De twee scènes die ons wel hadden verrast en verblijd met het 3D effect, waren de toeslag op de entree niet waard.Het zou leuk zijn als er vaker goede oude films terug komen in de bioscoop maar we hoeven hierbij niet verleid te worden door effecten waarvan je verwachtingen schept die niet worden waargemaakt.

5.

Page 8: Correctie variant  MAGAZINE

Als ik op zaterdagmiddag een smalle, nauwe winkel instap, hoor ik dat Johan al druk bezig is met een klant. Met één stap over de drempel wordt het nostalgische gevoel versterkt door de oude filmspoelen en camera’s die om mij heen glinsteren. Johan Kalee is de enige in Amsterdam die nog een filmwinkel heeft die gespecialiseerd is in oude film: 8mm, 16mm, 35 mm, filmcamera’s, projectoren. Noem het maar op en Johan heeft het in zijn winkel. Iedereen die geïnteresseerd is in oude films kent de zaak van Johan.

Johan Kalee: ‘Mensen filmden vroeger alleen bijzondere momenten.’

Johan is rond de 50 jaar oud en was vroeger fotograaf, toen werd hij edelsmid, daarna rommelmarktverkoper en kwam vandaar uit bij de film: ‘Maar de film blijft het wel’, zegt hij. En dat is goed voor te stellen met zoveel in- en uitloop in zijn winkel op donderdag, vrijdag en zaterdagen. Johan is altijd bezig met films verzamelen. Op het moment heeft hij een collectie van 6000 films. Vaak komen mensen films en camera’s bij hem in de winkel langsbrengen en zoekt hij zelf op rommelmarkten naar oude films en oud filmapparatuur.

Johan luistert geïnteresseerd naar het verhaal van zijn klant, die vertelt over zijn opa die in de Tweede Wereldoorlog vanuit Duitsland naar Nederland moest vluchten. Zijn opa filmde graag op 16 mm en dat was heel speciaal in die tijd. Maar in de oorlog waren vele van zijn films verloren gegaan. Toch zijn er nog een paar films bewaard gebleven en de klant wilde deze graag eens bekijken. Johan, die aandachtig naar de klant luisterde, vertelt vervolgens op zijn beurt een enthousiast verhaal aan de klant over de camera’s uit die tijd.

Als ik rondkijk in de winkel zie ik kleine spoeltjes 8mm films in doosjes liggen waarop geschreven staat ‘de bruiloft’, ‘gezellig uitstapje’ en ‘verjaardag Hans.’ En een reeks met grotere spoelen 35 mm waar zo te zien beroemde klassieke speelfilms in zitten zoals ‘King Kong’ en ‘Ben-Hur’. In alle hoeken hangen en staan filmspullen zoals camera’s en filmprojectoren, maar ook filmposters met veel naakte vrouwen erop.

Als Johan klaar is met zijn klant, begint hij mij druk te vertellen over zijn cabaret periode in ‘OT301’ aan de Over toom; hij gebruikte cabaret-voo r s t e l l i n g en waa r mee h i j z i j n fi lm s introduceerde. Hij praat over voorstellingen die hij vroeger met een vriend gaf. Die voorstellingen heetten onder meer: ‘Royalty’s and tits’ waarbij ze seksfilms vertoonden waarin alles nog bedekt

Door: Lotte Konijn

Bakken vol Film

6.

Page 9: Correctie variant  MAGAZINE

moest blijven, met meisjes die in hun jarretels om hulp vroegen aan voorbijgangers. Tijdens het draaien van de films creëerde Johan dan zijn cabaretvoorstellingen en het publiek was er dol op, de zaal zat altijd vol. Ze vertoonden ook propagandafilms uit de DDR, de voormalige Duitse Democratische Republiek oftewel Oost-Duitsland. In één film werd aan huisvrouwen uitgelegd hoe ze moesten schoonmaken. Johan vertelt lachend: ‘Eerst zie je een huisvrouw die heel slordig is. Ze zit heel wanhopig te kijken naar een gigantische puinhoop in de keuken. Dan komt er een schematische titelreeks langs waarop staat hoe je precies moet schoonmaken. En daarna krijg je dan een keurige huisvrouw te zien, die alles voor elkaar heeft. Die filmpjes zijn hoog komisch,’ zegt hij.

Beha l ve fi lms ve r toonde Johan i n z i j n cabaretvoorstelling ook homevideo’s tijdens zijn voorstellingen, die ook in zijn winkel terug te vinden zijn. Zo vertelt hij over een filmpje over drie jongens die tussen zijn verzameling zit: ‘Die jongens zijn daarin behangen met goud en met matjes in hun nek. Het was wel de jaren zeventig, maar dat type dus. En ze filmden razendsnel, alles moest snel op film komen te staan, want zo’n filmpje duurde maar drie minuten en twintig seconden. En ze filmden meiden, zoveel mogelijk als ze maar tegen kwamen. En ze waren bloedgeil, dus filmden ze niet rustig zo’n meisje dat langsliep - dat kan namelijk heel mooi zijn - nee, het ging van whoem, whoem naar zoom, zoom, zoom. Daar word je knettergek van. Ik heb dat toen tien minuten gedraaid en in de pauze vertelden mensen mij dat ze er letterlijk

misselijk van werden.’ Maar in het algemeen vindt Johan homevideo’s een beetje saai. Hij komt zelden goede filmers tegen, meestal zijn het slechte. ‘Mensen filmden vroeger alleen bijzondere momenten, op die manier leer je ze nooit echt kennen,’ zegt hij. Hij kijkt wel naar alle films die bij hem binnenkomen. Zo heeft hij alle hoeken van de Eiffeltoren gezien en duizenden bergen voorbij zien komen. ‘Mijn theorie over Nederlanders is dat ze zo gefascineerd zijn door bergen vanwege hun eigen platte landschap dat ze daardoor een vakantie vol met bergen filmen’, zegt hij. Wie kopen dan deze films? Johan noemt enkele vreemde kopers: Een kunstenares maakte een kunstproject waarbij films afgespeeld werden en daarna spoel na spoel op de grond viel, dus zij had heel veel films nodig. Een ander gebruikte films om op te hangen als decoratie in zijn huis aan het plafond. Nog iemand anders, liet de film beschimmelen en speelde deze daarna af in De Balie waarbij die stukjes schimmel in de lucht tussen publiek door zweefden.

Hoe homevideo’s er tegenwoordig uitzien heeft Johan geen idee van; mensen schieten vast kilometers vol, meent hij. Hij houdt zich liever niet te veel bezig met de digitale wereld. Hij maakt af en toe gebruik van het internet voor zijn website. Televisie vindt hij bewegend behang, bagger. Hij houdt zich liever bezig met zijn winkel en de inkoop van filmspullen. Hij legt kilometers af, om filmprojectoren op te halen uit garages van oma’s en op andere plekken waar mensen oude filmrommel hebben staan, Johan vindt het fantastisch.

7.

Page 10: Correctie variant  MAGAZINE

Februari 2012. Op de rode loper voor het Kodak theatre in Los Angeles zwermt het van de beroemdheden, voor een muur van fotografen nemen zij hun meest charmante poses aan, er flitsen zoveel camera’s dat ze in één groot spotlicht staan. Het is de avond van de 84e Academy Awards, de Oscars. Vanavond zullen er weer tientallen gouden mannen worden uitgedeeld aan deze helden uit de filmwereld.

Slechts enkelen van de genomineerden zullen morgenochtend de krant halen, maar er is één ding wat hen allen bindt. Een thema lijkt het wel, een nieuwe stroming?

Waar voorheen films als Avatar, Black Swan en Inception een nieuwe weg insloegen op het gebied van technische en naratieve ontwikkelingen, zien we dit jaar een terugkoppeling naar het oude - nostalgie is actueler dan ooit.

We zien het in Woody Allen’s Midnight in Paris, een film die focust op een man, Gill, die verlangt naar de jaren ’20 in Parijs en in zijn nachtelijke avonturen een vrouw uit het verleden ontmoet die zelf ook weer droomt van een eerdere tijdsgeest. Het romantiseren van een vervlogen historie is duidelijk het overkoepelende thema wat Woody Allen voor ogen had, zijn hoofd personage schrijft zelfs een semi-autobiografisch boek waarin het karakter in een ‘nostalgia shop’ werkt.

Door: Sterre de Jong

Het gras is groener...

Page 11: Correctie variant  MAGAZINE

Gill’s verloofde en haar vrienden begrijpen deze verlangens niet. Eén van hen, de zelfingenomen hoogleraar Paul, bestempelt het zelfs als een reactie op angst:

“Nostalgia is denial - denial of the painful present... The name for this denial is golden age thinking - the erroneous notion that a different time period is better than the one ones living in - its a flaw in the romantic imagination of those people who find it difficult to cope with the present.”

De vraag is dan ook of een lust naar een geschiedenis werkelijk een ontkenning van het heden is, of een eerbetoon aan dat wat was? Is Gill iemand die wil vluchten voor zijn eigen leven of is hij van mening dat zijn fantasieën nóg aantrekkelijker zijn? En wat drijft mensen om terug te kijken naar het oude en dit te romantiseren of juist van zich af te werpen?

Dat is een vraag die ook voorkomt in Hugo, een verfilming van het boek The Invention of Hugo Cabret van Brian Selznick waar regisseur Martin Scorsese met indrukwekkende 3D technieken een verassend idyllisch en historisch sprookje schetst in jaren ’30 Parijs. Hugo, een wees-jongetje, woont in het station nadat zijn vader is overleden in een brand. Het enige wat hij nog van hem over heeft is een oude teken-machine in de vorm van een mechanische mens die hij samen met zijn vader probeerde te repareren. Hugo’s passie om de machine te repareren leidt hem uiteindelijk tot de ontdekking van een oude beroemde filmmaker Georges Méliès die door de oorlog gedwongen al zijn filmmateriaal moest afstaan en verbitterd is geraakt door zijn ondergang.Het thema nostalgie is doordrongen in de film, bij zowel Hugo die bijna obsessief de herrinnering aan zijn vader in ere probeert te houden door het repareren van de machine als in de verhaallijn rond Georges Méliès en zijn leven als pionier op het gebied van film. Méliès, een echt bestaande filmmaker uit de eerste helft van de 20e eeuw, en zijn werk worden door Hugo op een goud bekleed podium geplaatst. Hoewel het karakter in de film pas later weer zijn trots en passie voor het vak terugvindt, eert Scorsese het oevre van deze filmmaker regelmatig

door zijn werk, en films uit die tijd in het algemeen, in het verhaal te idealiseren. Hugo en andere karakters komen tijdens hun pogingen om Méliès te ontdooien telkens weer in aanraking met zijn erfgoed en raken in ontroering over hoe mooi alles vroeger was. Uiteindelijk komt ook Méliès tot bezinning en herleven de tijden van de oude cinema zich wederom.

Wat Scorcese met Hugo bereikt, is niet alleen een spectaculair sprookje voor jong en oud over de avonturen van een jongetje, maar plaatst daarmee ook de tijden van de oude cinema op een voetstuk. Door het gebruik van prachtige montages zien we hoe pionier Méliès op zijn beurt ook weer geïnspireerd raakte door de broeders Lumière en hoe hij daarna als één van de eersten een studio bouwde voor het maken van korte fictie films. Aan het einde van de film zien we zelfs hoe Ben Kingsley’s Méliès verdwijnt en de film overgaat in beelden van de échte Georges Méliès.

Al met al creeërt Scorsese met Hugo een prachtig eerbetoon aan de oude cinema, gestoken in een hypermodern jasje door het gebruik van 3D- en CGI-technieken. Iets wat we in een bepaalde manier ook weer terugzien in The Artist van Michel Hazanavicius. Hoewel hier niet gebruik is gemaakt van 3D en CGI, is het zeker een hommage aan de gloriedagen van oud Hollywood. De gehele film is ➝

9.

Page 12: Correctie variant  MAGAZINE

(...) doordrenkt van nostalgie, in zowel de vorm (zwart/wit en grotendeels stom), het thema als het verhaal waar een Franse acteur zijn baan en faam verliest door de opkomst van de ‘talkies’.

De gedachte om een film over een thema in de stijl van dat thema te doen is niet nieuw, maar met The Artist slaat Hazanavicius een homerun omdat hij perfect een film weet te maken die alle elementen bevat waar klassieke filmliefhebbers zo erg van houden.

Het was dan ook niet verwonderlijk dat The Artist grandioos in de prijzen viel bij diverse instanties. De Academy of Motion Pictures Arts and Sciences bestaat grotendeels uit mensen die zelf ook nostalgisch (terug)verlangen naar deze glansrijke Hollywood bloeiperiode. Een eerbetoon als The Artist voedt deze hunkering als geen ander.

Maar hoe kan het dat, in een wereld waar technologie razendstel nieuwe stappen neemt en we meer mogelijkheden hebben dan ooit, we juist weer over onze schouder kijken? Wellicht heeft het te maken met de financiële crisis, oorlogen? Had Woody Allen gelijk toen hij

de tekst van Paul schreef voor Midnight in Paris?Is nostalgie werkelijk een resultaat van een angst om vooruit te kijken? Wil Hollywood wellicht commercieel geen risico’s nemen door remake na prequel na sequel te maken? Hebben we misschien na een periode van ‘toekomst films’, weer behoefte aan ‘historie films’?Misschien is het toeval, misschien is het zo afgesproken. Hoe dan ook, de nostalgie trend is overal om ons heen, en niet alleen op het gebied van film. De psychologische redenen hierachter zullen we maar voorleggen aan een expert, maar we kunnen desondanks zeker concluderen dat het ons in 2011 en 2012 een mooie verzameling films heeft opgeleverd.

En daar kijk ik, persoonlijk, graag op terug.

10.

Page 13: Correctie variant  MAGAZINE

Welke trends zie je op het gebied van nostalgie in de filmwereld? Zijn er op dit moment veel films die als thema iets met het verleden te maken hebben?

V e e l v e r fi l m i n g e n . D e n k a a n boekve rfi lm ingen , ve rfi lm ingen v an waargebeurde verhalen, verfilming van str ipboeken, ga zo maar door. Échte geschiedenisfilms zul je echter niet zo heel snel terugvinden, dat tijdperk is een beetje voorbij. Want geef toe; wanneer was de l a a t s t e Tweede Were l doo r l o g fi lm verschenen? Inderdaad. Mocht dat laatste dus wel een trend aan het worden zijn, dan zie je ook gelijk films over het verledne.

Waar zou dat aan kunnen liggen denk je?

Mede door de IMAX- en 3D-technologie hebben regisseurs nu meer de neiging omfilms te maken waar vooral actie in voorkomt. Dat zie je ook terug in de verkopen: de prachtige, visueel gevormde én geluidskrachtige films zijn razend populair geworden. Het heeft even tijd nodig tot men gewend raakt aan deze hoge beeld- en geluidskwaliteit van films.

Als je zelf een film als voorbeeld zou mogen noemen voor dit fenomeen,welke is dan uitermate geschikt?

Inception heeft het laten beginnen. Christopher Nolan moet je daarvoor 'bedanken'. Inception liet iets zien wat we eerder onmogelijk vonden; grafische pracht. Vroeger was het een gimmick, nu een ervaring.

Wat denk jij dat mensen ertoe drijft nu zoveel weer naar vroeger te kijken?

Mensen willen, naast de grafische prachtige beelden van films, ook weer iets échts. Iets waar ze vanuit kunnen gaat dat het echt gebeurd is. Daar snakken mensen naar.

Wat maakt films als 'The Artist' volgens jou juist nu zo populair? Waarom nu?

Don't get me wrong; het is commercieel gezien niet zo'n héél groot succes geworden. Maar ja, de mensen die het gezien hebben, vinden het prachtig omdat het iets unieks heeft. Een film zonder geluid. Dat zie je eerlijk gezegd nooit meer. Mensen vinden dat bewonderenswaardig omdat het iets laat zien wat vroeger zo was, maar dat heeft men nooit ervaren. Nu kan dat wel.

INTERVIEWMet Eke Bosman - recensent voor filmpjekijken.com

11.

Page 14: Correctie variant  MAGAZINE

We kennen allemaal het boek "Sjaakie en de chocoladefabriek" van Roald Dahl. Een boek waarin je wordt meegenomen in een snoepwereld waar alles mogelijk is. Een wereld waar elk kind alleen maar van zou kunnen dromen. Niets is in deze snoepwereld te gek. Kauwgom die naar een volledig drie gangen menu smaakt, een waterval van chocola en frisdrank waar je van gaat zweven. Het gaat ieders fantasie te boven. Wie zou geen kijkje willen nemen in deze bizarre wereld. Het is dan ook geen wonder dat het boek is verfilmd. In 1971 kwam de eerste film uit, met in de hoofdrol Gene Wilder. In 2005 is het boek voor de tweede keer verfilmd, met in de hoofdrol niemand minder dan Johny Depp. Maar wat was de beweegreden om het boek nog een keer te verfilmen? wat is het verschil tussen de twee films? en geeft de tweede film een echte meerwaarde? Om deze vragen te kunnen beantwoorden heb ik beide films gekeken, recensies op het internet gelezen en andere mensen om hun mening gevraagd.

Een mus i ca l enerz i j d s en een ex t reem overweldigende film anderzijds. Dit was de conclusie die ik kon trekken na beide films te hebben gezien.

De film uit 1971 doet mij denken aan de film "Mary Poppins". De karakters zijn stereotyperend en om de 10 minuten worden we verrast met een liedje dat word gezongen door een van de personages. Deze stijl maakt de film zoetsappig. Willy Wonka word neergezet als een vriendelijke man die erg om zijn chocolade fabriek geeft. Hij communiceert gemakkelijk met de kinderen. Dit staat in groot contrast met de film uit 2005. Johny Depp zet zijn personage (Willy Wonka) neer als een psychopaat. Een man die trauma's heeft opgelopen uit zijn jeugd. Hij houdt niet van kinderen, ouders of volwassenen. De enige liefde die hij heeft is de liefde voor snoep. Hij komt over als een autist. Telkens verdwijnt er een kind in de fabriek

Willy Wonka probeert in beide films de andere kinderen gerust te stellen dat de kinderen goed terecht zullen komen. Maar bij de oude film vertrouw je dat een stuk meer dan in de nieuwe. De sfeer in de eerste film is sprookjesachting en romantisch, in de nieuwere versie is de fabriek zo mooi en strak dat het meer een science-fictionachtige sfeer heeft. De sfeer in de nieuwe film is erg mechanisch.

EEN MUSICAL?OF SCIENCE FICTION?

12.

Page 15: Correctie variant  MAGAZINE

Naar mijn mening geeft de tweede film beter het boek weer dan de eerste. De boeken van Roald Dahl zijn altijd extreem en gaan ieders fantasie te boven. De personages zijn altijd vreemd en eigenaardig. Het beeld van de tweede film doet daar recht aan. De hele film is extreem, de karakters, de fabriek en de leefomstandigheden van sjakie en zijn familie. Wat mij opvalt is dat de nieuwe film beter in het tijdsbeeld van nu past dan de oude. De oude film is vrij traag en de liedjes zijn heel braaf. De nieuwe film is fris en snel. Je blijft de gehele film geboeid kijken. Het karakter van Willy Wonka heeft een extra laag gekregen in de nieuwe film. In het boek hoor je niks over zijn jeugd. In de film blijkt hij een ingewikkelde relatie met zijn vader, de tandarts te hebben. Dit om Willy Wonka meer diepgang te geven. Ik denk dat de reden waarom het boek nog een keer verfilmd is, is omdat de nieuwe film beter in het tijdsbeeld van nu past. Het zoete van de jaren 70 is niet meer van deze tijd. We zijn gewend aan snelle mooie beelden en extreme verhalen. Omdat Roald Dahl zo fantasievol schrijft is het voor een regisseur een interessante uitdaging om het boek te verfilmen. Ieder heeft zijn eigen interpretatie van het verhaal en een regisseur kan zijn fantasie in de vrijloop laten om het boek op zijn manier te verfilmen. Dat zie je ook terug in beide films. Ze zijn erg verschillend. Ik vind dat de tweede film een echte meerwaarde heeft. Het is een kinderfilm en toch bleef ik de gehele film aandachtig kijken. Zelfs op deze leeftijd zou ik g r a a g een k i j k j e w i l l e n nemen i n de chocoladefabriek terwijl ik dat bij de eerste film

niet had. Daar had ik soms de neiging om stukken door te spoelen. Naar mijn mening is het dus een goede keuze geweest om de film nogmaals te verfilmen en heeft de nieuwe verfilming goed uitgepakt.

Mening van andere personen:

Sabariah Sabaroedin 51 jaarWelke film sprak U meer aan, en waarom?

"Ik ben een grote fan van Johny Depp en vond zijn vertolking van Willy Wonka fantastisch. Daarom kies ik voor de nieuwere versie. Hoewel Willy Wonka eerst koud overkomt is hij later een soort nieuw familie lid van Sjakie en word hij een completer mens. De oude film past erg in het tijdsbeeld van de jaren 70 en doet mij denken aan de verfilmingen van pipi lankous."

Tim van Hout 9 jaarWelke film vond jij het leukst?

"Ik vond de nieuwere film leuker. De eerste was een beetje saai en langzaam. Ook vond ik het snoep in de tweede film specialer. Wel vond ik Willy Wonka een beetje eng."

Isabel Groothoff

Page 16: Correctie variant  MAGAZINE

AnaloogDoor: Lotte Konijn

Toen ik met dit project begon was mijn vraag waarom mensen nog analoog filmen. Ik beschouwde de analoge film als een ingewikkeld oud nostalgisch beeld, dat nog maar weinig mensen gebruiken. Bij digitale film dacht ik aan wat binnen handbereik ligt en waar gemakkelijk mee te werken is. Het verschil tussen deze twee filmtechnieken was voor mij dat het analoge er korrelig en zwart wit uitzag en het digitale scherp en met veel mogelijkheden. Maar wat is echt het verschil?

Wouter Kroeze: ‘8mm is een letterlijke afdruk van een gebeurtenis’

Een paar weken geleden was ik op een expositie waar een film draaide waar mijn vriend aan mee had gewerkt. Mijn vriend had zijn camera bij zich met een oude ‘Pentax’ lens. Toen Wouter Kroeze, de cameraman die de film gedraaid had, de Pentax

lens om zijn nek zag hangen, vertelde hij dat hij ook analoge lenzen had en zich ook met analoge fotografie bezighield. Toen we daar verder over door praatten, zei hij dat hij ook nog analoog filmde. En dat was de aanleiding een afspraak te maken met Wouter. Toen ik hem belde en vertelde dat ik hem graag wilde interviewen, vroeg hij of hij mij en mijn vriend dan kon filmen of fotograferen met een analoge camera. Ik vond het een verrassende vraag en zei hierop ja.

Wouter, 38 jaar, is architect en heeft een passie voor fotografie en film, met name de analoge film. ‘Analoog is iets voor jezelf en digitale films is iets om aan anderen te laten zien. Film wordt steeds minder waard, het wordt enorm verdund. Vroeger had je maar één filmpje waar oma opstond en dat je nooit kwijt wilde raken. Terwijl je tegenwoordig een harde schijf vol met oma hebt!‘ zegt Wouter nadat hij mij heeft gevraagd waar ik mijn filmmateriaal opsla.

IN EEN DIGITALE WERELD

14.

Page 17: Correctie variant  MAGAZINE

We spreken af in zijn atelier midden in De Pijp. Zijn vrij grote werkruimte is in de Afrika kerk en heeft een mooie binnenplaats. Wouter heeft bouwkunde gestudeerd en is nu bezig met zijn master te halen in architectuur. Hij werkt hier voor een architectenbureau. De ruimte is gevuld met maquettes van gebouwen, tekeningen en boeken. Hij heeft op zijn bureau netjes een fotoreeks neergelegd om aan mij te laten zien. ‘Ik ben vooral geïnteresseerd in de techniek, vandaar deze reeks’, zegt hij: ‘De eerste zwart wit foto, de eerste kleurenfoto en de eerste digitale foto. Naast de techniek die zich ontwikkelt, interesseert mij ook het object dat gefotografeerd wordt. Van een landschap naar een object, naar een baby. Zo zie je dat de techniek zich ontwikkelt, maar ook de onderwerpen van de foto’s.’

Wouter haalt zijn camera’s tevoorschijn. Hij heeft één van de eerste digitale camera’s, de Apple Quicktake (0.2 megapixel) en Kodak (1.0 megapixel). Daarna laat hij zijn analoge camera’s zien, een Yashica en een Nikon. ‘Maar goed jij kwam voor de film’, zegt hij dan:‘Ik gebruik eigenlijk twee 8mm camera’s. Wouter filmt al sinds de middelbare school: ‘Toen ik begon met filmen op celluloid was het ook al oud.’

De reden was dat z i jn buurman oude filmapparatuur bezat die hij mocht lenen. Hij ging toen toevallig met school naar Oost Duitsland, in de tijd dat de muur net viel en daar filmden ze nog met oude film.‘Ik heb toen stomme familiefilmpjes gedraaid, maar wel met een heel spannend medium'. Hij moest dan weken lang wachten tot zijn filmpjes ontwikkelt waren, voordat hij het eindresultaat kon zien.

Wouter verbaast zich over de grote hoeveelheid filmmateriaal dat met digitale film wordt opgeslagen. ‘Jij hebt over 15 jaar zoveel filmmateriaal, dat als je dat non-stop zou bekijken je dat niet meer in je hele leven zou kunnen bekijken. Dat is een soort van filosofische grens: waarom zou je nog filmen als je materiaal langer is dan de rest van je leven.’ Wouter vraagt zich af wat je met zoveel materiaal moet gaan doen: het ergens anders voor gebruiken of weggooien? ‘De 8mm blijft altijd een afdruk van beeld,’ zegt hij. ‘Een letterlijke afdruk van de gebeurtenis.’

Hij vindt de betekenis van het digitale beeld maar vreemd. ‘De digitale vertaling is een industriële afspraak. Als we dit en dat en zus en zo doen, dan staat er een groen beeldje op beeld.

Als we die vergrendeling kwijt zouden raken, zou al het digitale beeld in de wereld weg zijn, of we zouden het niet meer kunnen ontrafelen. Dus we kunnen niet zonder die code, die ons toegang geeft tot het beeld wat wij kunnen zien. En dat is met 8mm niet zo. Dat is gewoon dat beeld zelf en ook als een niet intelligent wezen of apparaat er naar kijkt en hij zou dit moeten verbeelden, dan krijgt hij gewoon dat strand met die zon te zien, zonder dat hij besef heeft voor wat het is.’’

‘Ik heb hier twee 8mm filmpjes liggen, die niet echt geregisseerd zijn.’ Wouter haalt zijn projector tevoorschijn en zet deze op tafel. Hij heeft een scherm opgesteld waar hij op projecteert. Het apparaat maakt veel lawaai als het wordt aangezet. Op de film zijn strandhuisjes te zien. ‘Ik wilde hier een filmpje maken zonder mensen. ➝

15.

Page 18: Correctie variant  MAGAZINE

(...) Dit zijn strandketens die ik heb gefilmd en dat vind ik op zich toch wel mooie objecten met mooie kleuren’. Hij vertelt verder: ‘Het is toch een experiment, het gaat om het filmen zelf.’ De film komt tot een eind met een pan van de zee en een voetstap. ‘Ik probeer altijd films te maken die ik niet hoef te knippen. Dat is ook een leuke uitdaging, ik probeer voor elk filmpje één thema aan te houden.’ ‘Ik heb hier twee 8mm filmpjes liggen, die niet echt geregisseerd zijn.’ Wouter haalt zijn projector tevoorschijn en zet deze op tafel. Hij heeft een scherm opgesteld waar hij op projecteert. Het apparaat maakt veel lawaai als het wordt aangezet. Op de film zijn strandhuisjes te zien. ‘Ik wilde hier een filmpje maken zonder mensen. Dit zijn strandketens die ik heb gefilmd en dat vind ik op zich toch wel mooie objecten met mooie kleuren’. Hij vertelt verder: ‘Het is toch een experiment, het gaat om het filmen zelf.’ De film komt tot een eind met een pan van de zee en een voetstap. ‘Ik probeer altijd films te maken die ik niet hoef te knippen. Dat is ook een leuke uitdaging, ik probeer voor elk filmpje één thema aan te houden.’

Wouter filosofeer t over hoe de volgende generatie camera’s zal gebruiken: ‘Dan zijn er misschien niet eens meer lenzen nodig’, denkt hij. ‘’Je filmt een situatie en dan bepaal je achteraf hoe je ernaar wilt kijken. Het ziet er alleen nog uit als een camera waar een film in zit.’

‘8mm en wat jij doet, zijn twee hele verschillende dingen. Alleen de afspraken die we erover hebben, het feit dat een beamer lijkt op een projector, maakt dat wij zeggen dat het film is, maar dat is het niet. Ik zeg niet dat je op celluloid moet filmen. Ik ben iemand die zegt dat celluloid gewoon iets heel anders is dan digitaal. En digitaal is weer heel wat anders dan video.’

Ik heb door het interview een ander beeld van de analoge film gekregen. Het is voor mij nog steeds een nostalgisch beeld, maar wel iets wat ik als heel waardevol kan zien. Het gaat om een herinnering

die vast wordt gelegd, die je goed moet bewaren. Bij analoog is dat maar een klein filmpje, terwijl ik met mijn digitale film al drie harde schijven vol heb staan. Na dit interview realiseer ik dat ik meer moet opletten hoe ik mijn beeldmateriaal opsla, dat ik moet zorgen dat ik later niet met kasten vol harde schijven kom te zitten, maar goed mijn filmmateriaal moet sorteren.

Wouter wil na het interview een foto van mij en mijn vriend maken. Hij geeft specifieke instructies over hoe we moeten staan. We gaan naast elkaar in zijn binnentuin staan. ‘Het is erg moeilijk om goede fo to ’s van s te l l e t je s te maken ,’ becommentarieert hij.

16.

Page 19: Correctie variant  MAGAZINE

De foto die Wouter van mijn vriend en mij heeft gemaakt.

17.

Page 20: Correctie variant  MAGAZINE

Door: Isabel Groothoff

Wat doet u precies in de 3D filmwereld?Ik lever de apparatuur om een 3D film te kunnen verwezenlijken. Daarbij moet je denken aan camera's, 3D wricks en monitoren. Wij leveren spullen die tijdens het draaien worden gebruikt. Spullen voor op de set.

Wat vind u zelf van het 3D effect, wat voegt het volgens u toe aan een film?Mits het goed is uitgevoerd kan het een echte meewaarde geven. Als het 3D effect op het juiste gebied is toegepast is het een toegevoegde waarde. Het is belangrijk dat de maker wel weet wat hij doet. Het mooiste is als je een film aan het kijken bent en vergeet dat het een 3D film is. Dan zit je goed in de beleving en speelt de techniek geen rol en zit je het verhaal te volgen. Dat voegt natuurlijk wat toe aan de kijkervaring. Als je naar een normale

film kijkt zie je ook diepte maar de diepte van 3D trekt je (mits het goed gedaan is) meer het verhaal in. Maar er moet nog veel gebeuren voordat 3D echt perfect is, we zijn nog maar bij het begin.

Heeft uw een voorbeeld waar bij 3D volgens u mening goed is toegepast?De Avatar was een goed begin. Als kijker werd je gemakkelijk in deze bizarre wereld getrokken. Het effect was precies op de juiste manier toegepast. De film kreeg hierdoor echt meer diepgang. Zelf hebben we Nova Zembla gedaan die 3D technisch heel mooi was. Voor de rest worden onderwijs filmpjes versterkt door 3D. Dit omdat het dynamischer is voor de kinderen en daardoor meer in het verhaal zitten.

Heeft uw ook nog een voorbeeld waarbij 3D slecht was toegepast volgens u mening?De "Clash of thé titans" is hier een goed voorbeeld van. Het 3D effect was weinig subtiel toegepast en veel te overheersend. Het overheerste de film

“We zijn nog maar bij het begin...”Interview met Yrke Erkens

18.

Page 21: Correctie variant  MAGAZINE

terwijl het juist een toegevoegde waarde zou moeten zijn. Hierdoor viel het verhaal helemaal weg.

Wat vind u ervan dat oude films opnieuw worden uitgebracht in 3D?Leuk voor de verkopende partij maar het werkt niet altijd. Het is duur om een oude film op een mooie manier in 3D te maken. Het is duur om het goed te doen. Dus als er niet genoeg geld in is gestoken zal de kwaliteit ook tegen vallen.

Wat vind u ervan dat de "Titanic" in 3D is uitgebracht?Bij de "Titanic" hebben ze wel veel geld uitgegeven om hem in 3D te vertonen. Ze kunnen in de titanic relatief makkelijke dingen uitknippen. Maar ik heb hem zelf nog niet gezien, dus kan nog niet beoordelen of die goed is of niet.

Hoe zit het met de 3D wereld in Nederland?Die wereld is relatief heel klein.

Maar is die wel in opkomst nu 3D steeds populairder wordt?Het heeft meer met de techniek te maken. De techniek word steeds beter dus gemakkelijker naar groot publiek te brengen en prettiger om

naar te kijken. Maar momenteel word de 3D wereld niet groter in Nederland.

In welke landen is 3D dan wel groot?In Amerika is het erg groot en dan vooral in Hollywood natuurlijk. In Engeland is de industrie ook al een stuk groter dan in Nederland. Daar heb je ook 3D zenders.

Denkt u dat we in de toekomst meer 3D gaan kijken?Ja dat zit er dik in. Over een aantal jaren kijken we op onze iPads, mobiele telefoons en tablets naar 3D films. De techniek zal dan ook verbeterd zijn en het 3D kijken zal dan voor meerdere mensen toegankelijk zijn. Er zijn nu nog mensen die geen 3D kunnen waarnemen maar dat zal dan helemaal verdwenen zijn. We gaan een wereld tegemoet vol met 3D.

Page 22: Correctie variant  MAGAZINE

FOUND FOOTAGE

EYE is hét nieuwe filminstituut/museum. Deze collectie laat de gehele filmgeschiedenis zien van stille films uit eind negentiende eeuw, tot en met de nieuwste digitale producties. Er ligt een verzameling van ruim 62.000 kilometer film opgeslagen. Een enorme verzameling dus! Ook worden er in dit filminstituut veel tentoo-nstellingen gegeven. Van 5 april is de expositie met het thema found footage te zien in de EYE.

Voor ons vakblad ben ik naar de expositie over 'found footage' van Cinema Exposed geweest. In deze tentoonstelling krijg je de fascinatie te zien van kunstenaars en experimentele filmmakers die d o o r m i d d e l v a n o u d e ' g e v o n d e n ' beeldfragmenten een nieuwe originele film of installatie maken. Het in filmarchieven, opgedoken beeld krijgt nu een hele andere betekenis.

'Het is regenachtig. Ik sta op de kade en kijk naar het grote gebouw aan de overkant. De EYE. 'Het' filmmuseum van Amsterdam. Indrukwekkend, zou je zeggen. Al had ik het gebouw iets groter verwacht. Ik loop naar het toch niet zo grote witte gebouw. Loop de ongemakkelijk trap met net iets lange treden op, en loop naar binnen. Er staat een lange

rij. Ouders met kinderen,oudere mensen, maar ook jongeren zoals ik. Van alles 'wat'.’

'Een kaartje voor de tentoonstelling found footage alstublieft.'

‘Ik haal mijn gratis kaartje met mijn museumkaart aan de balie, en loop naar de tweede verdieping. Er staat daar een man achter een hoog bureau die mijn kaartje scheurt, en een deur open doet, die mij de weg naar de tentoonstelling vrijmaakte. 'Installatie nummer twee is helaas uitgevallen.', zegt de oude aardige man een beetje teleurgesteld. 'Ach, wat verwacht je dan ook van die oude troep?', grap ik. De oude aardige, man glimlacht flauwtjes en gaat weer achter zijn bureautje staan. Ik weet nou niet of hij mijn grapje over de expositie 'found footage' kon waarderen. Ach ja...’

De term 'found footage' komt van experimentele en avant-garde cinema. Het is een specifiek subgenre waarin deze film- en videokunstenaars bestaand materiaal, dat ze zelf niet geschoten hebben, verknippen en/of over elkaar heen plakken om zo een nieuwe film te maken. Historisch beeldmateriaal wordt dus hergebruikt. Dit 'remixen' van beeldmateriaal is niet nieuw. Deze kunstvorm begon in de jaren ’30. Dit is de laatste jaren weer actueel door de digitalisering van

Door: Malu Keijzer

20.

Page 23: Correctie variant  MAGAZINE

bijvoorbeeld beeldtechnieken. Het is namelijk uitgegroeid tot een populaire techniek op videosites als YouTube.

'Zonder enige verwachting stap ik de wereld binnen van het 'oude gevonden materiaal.'

Found footage belicht een historisch gebruik van gevonden beeldmateriaal. De kunstenaars onderzoeken door middel van complexe technieken en motivaties bewegend beeld te ontleden, naar een taal die iedereen 'kent'. De EYE heeft een traditie om archiefmateriaal in een nieuwe context te presenteren. In de jaren ’80 en ’90 nam het instituut het voortouw om filmmakers opdrachten te geven waarbij ze n ieuwe fi lms maken van onbekende filmfragmenten uit de collectie.

'Alleen en geconcentreerd loop ik langs alle kunstwerken. De ruimtes zijn allen erg stil, strak, wit en donker. Op de achtergrond hoor ik oude projectoren zoemen. Een kind hoor ik zeggen: 'Waarom is het hier zo stil?' Op een best harde toon, waarop wat oudere mensen een beetje geïrriteerd omkeken. 'Omdat het een museum is.', antwoordde de waarschijnlijke moeder van het kind. Ja, dat is best logisch.'

De filmmakers uit deze tentoonstelling zijn een nieuwe generatie 'knutselaars'. De traditionele snijtafels en anologe filmrollen worden compleet losgelaten. Ze leggen zich toe aan digitale bestanden en montage programma's. Dit in tegenstelling tot de found footage

filmmakers van vroeger. Deze makers vonden hun materialen in vergeten archieven. Zelfs in vuilnisbakken! Hoewel digitale technieken de ‘avant-gardistische ‘kunstvorm enorm heeft veranderd, bestaan er nog wel een aantal found footage filmmakers die het op de oude manier bewerken.

'Mijn eerste indruk van deze 'found footage' expositie was dat ik het mooi vond. Gewoon mooi. De netheid en de precisie van het tentoongestelde werk beviel mij. Bij elk werk kon je een kleine biografie van de kunstenaar lezen, en een verantwoording van het werk. Het leukste stuk vond ik de compilatie van allemaal Hollywood cliché. Een bepaald cliché’s (bijvoorbeeld een vrouw die haar haar doet voor de spiegel) werd getoond door middel van een snelle montage van dit gegeven uit verschillende films.’

‘Ook was er een kunstwer k dat mi j intrigeerde.. Dit was een visueel bewegend stuk dat bestond uit één take. Hierop zag je een man, uit de Eerste Wereldoorlog, in een kale ruimte op de grond liggen. Deze man was zo getraumatiseerd was dat ie niet meer zelfstandig op kon staan. Dit shot werd alsmaar opnieuw gedraaid als een soort loop. Het werd hierdoor meer een bewegend beeldend kunstwerk. ‘

De tentoonstelling is te zien tot en met 3 juni in de EYE in Amsterdam.

eye

Page 24: Correctie variant  MAGAZINE

Hans Keyzer heeft sinds 1989 een AV productie bedrijf. Hij maakt films voor verschillende bedrijven. Voor de ‘leuk’ bewerkt hij voor een keer 8 millimeter film materiaal uit ‘63.

Hoelang zit je al in het film-vak?

‘Vanaf mijn 17e heb ik een aantal jaar als vrijwilliger bij de ziekenomroep ‘Radio Fu’ als technicus gewerkt. Ik kreeg na deze ervaringen interesse in het audiovisuele vak. Vanaf mijn 22ste werkte ik bij Emma TV. Via Emma TV ben ik in contact gekomen met V&D bij de afdeling audiovisueel voor interne bedrijfsfilms. Mijn interesse voor film werd steeds groter. Uiteindelijk ben ik mijn videoproductie bedrijf in ’89 begonnen.’

Wat voor soort materiaal ga je monteren?

‘Het materiaal wat ik nu heb is 8 millimeter film materiaal van Ajax uit ’63. Hierop staan beelden van oud Ajax en bijvoorbeeld Johan Cruijff. Best uniek dus. Dit materiaal is gemaakt door Louis van Schoonhoven,een oom van mijn vrouw. Hij is onlangs november overleden. Voor zijn overlijden hebben we ooit een afspraak gemaakt dat we samen het filmmateriaal nog zouden bekijken. Dit was er nooit meer van gekomen. Aangezien ik de enige in de familie ben die een beetje verstand heeft met het bewerken en digitaliseren van oud materiaal, heb ik het materiaal gekregen.

INTERVIEWDoor: Malu Keijzer

22.

Page 25: Correctie variant  MAGAZINE

Waarom dit materiaal?

Dit materiaal is geschoten in de Meer, het eerste voetbal stadium in Amsterdam. Nu is de Arena hét voetbal stadium van Amsterdam

Ik heb een tijdje vast gewerkt bij de Amsterdam Arena als technicus. Nu word ik ingehuurd bijvoetbalwedstrijden en evenementen door bij de Arena. Ik heb voor hun ook een aantal bedrijfsfilmsgemaakt, waaronder een ICT film. Dit beeldmater iaal zou misschien nog wel interessant kunnen zijn voor Ajax. Verder is dit materiaal, zo maar zeggen, toevallig opgedoken. Ik zou er zelf niet naar op zoek gaan. Maar dit is wel natuurlijk wel leuk om te doen.

Hoe bewerk je dit materiaal?

Ik ga het eerst digitaliseren: digitaal scannen. Dit kan ik niet zelf thuis doen. Dit laat ik doen door eenprofessioneel bedrijf die gespecialiseerd is in digitaliseren van oud materiaal. Dat is mooier dan dat je het bijvoorbeeld projecteert op de muur, en dat dan filmt met een digitale camera. Dat kan namelijk ook. En dat doen veel mensen. Alleen dit kost natuurlijk veel meer tijd. En het resultaat is minder mooi. Je kan het beter laten doen, en het materiaal editen op de computer. De echte die-hards kunnen het materiaal (als je de juiste apparatuur hebt) ook monteren met de hand. Dus echt ouderwets

knippen en plakken. Het nadeel is alleen dat je het oude materiaal direct bewerkt, en dat niet meer ongedaan kan maken.

Oke, dan ga je het eerst digitaliseren, maar hoe doe je dat?

Het digitaliseren van oud materiaal is helemaal niet moeilijk. Je kan het tegenwoordig ook laten doen.Onder digitaliseren verstaat men het omzetten, converteren of overzetten van beeldmateriaal. Je levert het materiaal in bij bijvoorbeeld de Mediamarkt. Je vult dan een orderformulier, en levert dit in, plus het beeldmateriaal. Je kiest daarop in welke kwaliteit je het materiaal wil laten overzetten. In bijvoorbeeld HD of SD. Dan kies je op wat voor beelddrager je het materiaal wilt hebben (dvd, harde schijf etc.) Je k i e s t d a n é é n v a n d e s t a n d a a r d bestandsformaten: AVI (SD) of mpeg2-hd (HD) (dit is voor je harde schijf). Als je het op DVD wilt krijg je hem op mpeg2 formaat. Deze keuze wordt dan gemaakt aan de hand van de beelddrager natuurlijk. Verder moet je de volgorde van je filmpjes aangeven.

Dit inleveren van materiaal is erg handig voor mensen die thuis nog oude 8 millimeter familie filmpjes heeft liggen. Je hoeft er zelf niks voor te doen, behalve het betalen natuurlijk.

23..

Page 26: Correctie variant  MAGAZINE

! VIDEO, HD, 3D... Of toch de vertrouwde film?

Door: Caroline Keman

We beschikken over de nieuwste middelen, maar toch ontbreekt het de nieuwste stomme film ‘The Artist’ niet aan publiek. Hoe komt het toch dat de oude film blijft bestaan. Wat is het dat het zo speciaal maakt?

Onlangs is ‘The Artist’ uitgekomen, een stomme film van regisseur Michel Hazanavicius. Onlangs is misschien een verkeerde term aangezien het ‘alweer’ een jaar geleden is sinds de film in Frankrijk in premiere ging. In een tijd waarin alles snel moet gaan en er constant nieuwe technologische ontwikkelingen zijn is het moeilijk bij de tijd te blijven. Zo is ook Frank Bruinsma van mening.

Sinds mei 2000 heeft Frank zijn eigen bedrijf, genaamd ‘Super8 Reversal Lab’, gevestigd in Den Haag. Dit lab ontwikkelt film en in het bijzonder

Super8 filmstock. Dit doet hijvoor zowel amateurs als professionals. Dit lab is één van de weinige bedrijven die deze dienst nog aanbiedt. Ook monteert hij handmatig filmmateriaal en verhuurt hij filmcamera’s en bijbehorende accessoires. Hij verkoopt zelfs nog vele verschillende soorten filmrollen.

Frank is afgestudeerd in de ‘Beeldende Kunst’ aan de AKI, de kunstacademie in Enschede. Hij vertelde mij dat op het moment dat hij studeerde iedereen wilde filmen met de nieuwste techniek, wat destijds Hi8 (video) was. Hij ging tegen die tendens in en begon te experimenteren met het filmen op Super8. En daar is vrije tijd hij eigenlijk nooit meer mee gestopt. In zijn doet hij het nog. Hij vindt dan ook dat elke filmstudent een keer een analoge film zou moeten maken. “Het doet zoveel goed voor je gedachtegang, ordening en voor je bewustwording van wat film werkelijk inhoudt.

24.

Page 27: Correctie variant  MAGAZINE

En bovendien bereik je met draaien op film altijd een stijl die verassend is.” Zo weet je nooit of je het goed belicht hebt of goed hebt scherp gesteld. En zelfs als het dan eenmaal gefilmd is ben je nog niet zeker van een goed resultaat, want ook het ontwikkelen van de film speelt een grote factor op het uiteindelijke eindresultaat.

Het voordeel van het draaien op film is dat het hem beter leert kijken naar hetgeen je precies wilt filmen (qua inhoud en compositie). “Het Super8 medium is voor mij dwingend in de manier vanhoe ik tegen dingen aankijk en hoe ik met dingen omga. Dit pas ik ook toe in gewone dingen, bijvoorbeeld in hoe ik mijn bedrijf run”, zegt Frank. Super8 geeft hem gedwongen rust. Het materiaal moet namelijk eerst ontwikkeld worden en dus kun je niet gelijk monteren of zelfs het materiaal ongemonteerd op Youtube of Vimeo plaatsen.

Ik vroeg hem hoe hij denkt over het lijken te herleven van de oude stomme film in de vorm van

‘The Artist’. Hij zei dat het een film is die door mensen gemaakt is die van wanten weten op het gebied van filmgeschiedenis. ‘The Artist’ gaat namelijk over de komst van de geluidsfilm. Iets wat dramatische gevolgen had voor de acteurs van de stomme film destijds.Zo zie je maar, zelfs in die tijd was er sprake van technologische vernieuwing. Al ging het toen geleidelijk aan. En zo komen we terug op het punt van het begin, de technologie haalt ons in. Terwijl soms die middelen van vroeger nog zo slecht niet zijn. Het kan zelfs helpen om je benadering ten opzichte van het film maken te veranderen.

Frank Bruinsma aan de Super8 montage-tafel

Page 28: Correctie variant  MAGAZINE

Jeremy La, is een autonoom kunstenaar die na het afronden van zijn studie een tijd is opgeslokt door een bedrijf. Opgeleid met analoge vaardigheden wil hij nu weer aan de slag met fotografie en film. Enthousiast over Hipstamatic en nieuwe techniek gaat hij nu weer aan de slag met zijn creatief brein.

Inmiddels belde ik voor de vierde keer aan  (we hadden een afspraak om 4 uur en ik was er 5 minuutjes te vroeg) Hij lijkt te wonen in een kleine studio in het centrum van Amsterdam. Wanneer er open wordt gedaan verschijnt er een lange man voor mij met een middelmatige baard geheel gekleed in spijkerstof. We schudden elkaar de hand en  hij verontschuldigde zich gelijk voor late open doen van de deur, hij zat op toilet en

maakte daar geen geheim van, hij ratelde wat door over de lucht verfrisser en die hij  vanwege mijn vroege komst nogal overvloedig had gebruikt. Bijna vergast door ''dennen geur'' wanneer ik de kamer binnen loop. Het is er erg donker met wat vreemde lichten in de hoeken en langs de muur staan een stuk of 6 chesterfield banken naast elkaar. Aan de muren hangen vele foto's hele grote mooi ingelijst maar ook kleine gewoon los gepind aan de muur. We gaan zitten op een groot kleed dat midden in de kamer ligt. Hij bied me een kopje thee aan.

Jeremy als wat voor kunstenaar zou je jezelf omschrijven?

Ik ben onlangs weer begonnen met mijn vrije werk na een lange tijd te hebben gewerkt voor een reclame bureau. Ik werk nog steeds bij een reclame bureau maar een stuk minder omdat ik mij graag weer wil storten op mijn eigen werk.

Op welke disciplines richt jij je?

Ik deed voornamelijk voor een lange tijd film omdat ik dit ook studeerde in Montreal. Toen ik mijn BA had gehaald ging ik ook door voor mijn Master en ben daarna gelijk gaan werken voor een reclame bureau. Dit beviel mij wel. Het bood ook telkens nieuwe uitdagingen en ik zat in een heel leuk team. Op een gegeven moment brak dus de crisis uit en werd ik weggebonjourd. Het bedrijf ging niet veel later ten onder en ondertussen kreeg ik nergens nieuw werk. Ik besloot noodgedwongen voor mezelf te beginnen. Dit was in het begin nogal wennen.

Door: Serena Croes

HUISKAMER Kunstenaar

26..

Page 29: Correctie variant  MAGAZINE

Hoezo?

Ik had helemaal geen inspiratie. Ik wilde me zo graag van anderen onderscheiden dat ik mezelf creatief blokkeerde. Dit klinkt misschien wat zwaar, maar dat was het ook. Ik zat letterlijk op een brood-met-pindakaasdieet en een nieuwe weg leek ver te zoeken.

Kwam daar verandering door jou emigratie naar Nederland?

Ik ben niet gelijk naar Nederland gekomen, maar na mijn ontslag nog een tijd verbleven in Montreal om eigen werk te produceren.Na drie maanden die alleen maar uitliepen op mislukte pogingen waar ik erg ontevreden over was besloot ik een pauze te nemen en vertrok voor een paar weken naar mijn neef in California. Even niks anders dan relaxen, van de zon genieten en feesten. Het had toch allemaal even geen zin meer. Mijn droom om verder te gaan en als autonoom kunstenaar te leven werd steeds minder 'apealing' en  wat ik anders wilde bleef een raadsel.

Waarom ben je naar Nederland gekomen en hoe heb je hier toch weer inspiratie gekregen?

Ik ben daarna naar Nederland geëmigreerd omdat ik hier een mooie baan kreeg aangeboden, weer bij een reclame bureau. Op een avond ontmoete ik Natalia. Een Italiaanse studente die hier fotografie studeerde. Toen we elkaar beter begonnen te leren kennen gaf ik toe ook een 'ver verleden' in de film en fotografie te hebben gehad. Vanaf dat moment betrok ze me steeds vaker in haar brainstorm sessies. Ik kwam erachter dat ik toch weer mooie ideeën kreeg. Natalia stimuleerde mij enorm en nam me eigenlijk een beetje onder haar hoede zeg maar. 

Is zei de dame met het rode haar die veel op jouw foto's terug komt?

Nee dat is een goede vriendin van mij. Ik maak graag portretten in allerlei vormen. 

Vertel eens meer over je werkwijze.Wat is het verschil in je werk voor en na je samenwerking met Natalia?

In het verleden deed ik veel experimenteel en filmde ik met een Bolex 16 mm.Veel van mijn inspiratie komt van films die gemaakt werden door George Méliès. Hij was een van de eerste film makers en maakte fantasy films, ik filmde in zijn stijl en gaf daar een moderne twist aan. Ik speelde veel met geluid en beeld en gaf daar grote contrasten aan.

Dat contrast komt in mijn werk van nu terug in de manier waarop ik film en fotografeer en op de manier hoe het eruit komt te zien. Ik heb nu sinds 2 jaar een iphone en verschillende apps die je films en foto's er zo uit kunnen ten zien alsof ze zijn gemaakt in de jaren 60.

Ik was zo verrast door deze nieuwe vorm van fotograferen omdat ik ontdekte dat ik prachtige foto's kon schieten en simpelweg overal en altijd supersnel een foto of film kon schieten met mijn telefoon die ik toch altijd bij mij heb. Dit resulteerde in een aantal foto's die zelfs mij verrassen. Natalia is voor mij een grote steun geweest weer te gaan doen wat ik wil maar ik

27.

Page 30: Correctie variant  MAGAZINE

moet toegeven dat ik op het moment nog niet echt een vast project heb staan. Ik had een jaar geleden het idee te gaan exposeren met foto's en film gemaakt met mijn iphone en al die ''vintage'' apps maar heb daar blijkbaar te lang mee gewacht want op dit moment is er dus al een expositie met Hipstamatic foto's in de kunsthal in Rotterdam. 

Ja grappig, ik wilde je daar net naar gaan vragen..

Ja helaas, soms pis je als kunstenaar naast de pot. Ook al gaat de expositie niet over één specifieke fotograaf maar een verzameling foto's van verschillende mensen.Ik vind het wel heel leuk dat het er is, foto's uit het dagelijks leven van nu kunnen bijna net zo'n magisch gevoel geven als vroeger ik vind dat een mooi gegeven.Ik heb in het verleden natuurlijk eigelijk alleen maar analoge films gemaakt waarbij ik werkte met rollen film en hierdoor ook heel specifiek van tevoren moest weten wat ik moest schieten. Dat was heel spannend en ik ben hier veel liever mee bezig. Maar ik moet eerlijk toegeven dat de vrijheid die je hebt met digitaal filmen vele voordelen met zich mee brengt. Ik ben zelf erg fan van analoog maar digitaal begint mij nu ook uit te dagen doormiddel van photoshop en al dat soort programmas. Ook omdat het analoog filmen en fotograferen steeds meer gaat kosten is dat eigelijk bijna niet meer te doen.

IK; Vind je niet dat het nu heel makkelijk is geworden voor iedereen om een mooie interesante foto te maken, door al die bewerking programma's?

Ik vind het alleen maar mooi als mensen dit doen, ik kijk vaak op blogs over fotografie en daar komen soms de mooiste amateur foto's langs en dan ben ik blij dat iedereen lekker aan het fotograferen is, ook al worden sommige dingen flink bewerkt. Ik weet niet veel van de nieuwe mogelijkheden maar ik ben er wel heel nieuwsgierig naar en probeer zo veel mogelijk

Hij laat me voor de rest nog wat mappen zien met werk erin van hem, en op een computer

wat films die hij vroeger heeft gemaakt. Hij praat enthousiast over zijn studenten tijd en ik luister en vergeet bijna de tijd. Ik moest om 6 uur werken en moest echt weg, maar had graag nog even willen luisteren. Ik trek mijn jas weer aan hij leid me naar de deur, hij vertelt me dat hij het erg gezellig vond en dat het niet echt voelde als een interview maar als een leuk gesprek.Een huiskamer kunstenaar vind ik hem. Hij weet veel van film en fotografie maar is hierna de reclame ingerold maar wil nog altijd zelf eigen kunst maken.

28.