12345

fiod-ecd

de opsporingsdienst van de Belastingdienst

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst

Dit is een uitgave van:Belastingdienst/fiod-ecdJuli 008

1 fiod-ecd: preventie en opsporing 4

2 Van fraudemelding tot onderzoek en vervolging 6

3 ondersteuning onderzoek 14

4 Hebt u nog vragen? 15

inhoud

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst4

de meeste mensen en ondernemingen betalen hun

belastingen correct en krijgen daarom nooit te

maken met de fiod-ecd (fiscale inlichtingen- en

opsporingsdienst - economische controledienst). Pas

als iemand fraudeert en belasting ontduikt, treden wij

op. fraudebestrijding is niet alleen financieel belangrijk,

maar ook maatschappelijk; het werkt preventief en

is een duidelijk signaal naar de samenleving dat fraude

wordt aangepakt.

fiod-ecd: preventie en opsporing

In 1999 werden de fiod en de ecd samengevoegd. Sinds 1 januari 00 hoort ook de opsporingstak van Buma/Stemra bij onze organisatie. Ons doel is een bijdrage te leveren aan:• Het strafrechtelijk tegengaan van fiscale,

financiële en economische fraude• Het waarborgen van een integer beroeps-

en bedrijfsleven• De bestrijding van de georganiseerde criminaliteit

Deze brochure laat u kennismaken met onze organisatie. Hoe komen meldingen bij ons binnen? Welke fraudezaken nemen we in behandeling? Wat gaat aan zo’n onderzoek vooraf? Hoe pakken we een onderzoek aan? En hoe werken we samen met het Openbaar Ministerie?

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst5

Het openbaar Ministerie

We werken altijd nauw samen met het Openbaar Ministerie. Uiteindelijk bepalen de officieren van justitie namelijk welke zaken voor de strafrechter komen. Daarom hebben we op verschillende niveaus intensief contact met het Openbaar Ministerie. We overleggen over de inzet van capaciteit, aard en omvang van de zaken, maar ook over de manier waarop we een onderzoek aanpakken. Als we bijvoorbeeld iemand afluisteren, of een verdachte verhoren, doen we dat niet zonder toestemming van het Openbaar Ministerie.

de Belastingdienst

Als fiod-ecd zijn we onderdeel van de Belastingdienst. De ruim 0.000 medewerkers van de Belastingdienst zijn verantwoordelijk voor een groot aantal verschillende taken. Het meest bekend is het heffen en innen van belastingen en premies. Jaarlijks verwerkt de Belastingdienst de verschillende aangiften van zes miljoen particulieren en 1,1 miljoen ondernemers. Ook houdt de Belastingdienst toezicht op de in-, uit- en doorvoer van goederen en is zij verantwoordelijk voor de betaling van de huur-, zorg-, en kinderopvangtoeslag.

Fraudebestrijding rekent de Belastingdienst tot een van de belangrijke taken. Want fraude benadeelt niet alleen de overheid, maar ook iedereen die wél correct belasting betaalt.

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst6

criminele inlichtingen eenheid (cie)

'Als cie krijgen wij informatie binnen van informanten die anoniem willen blijven. Dat wil zeggen dat zij voor de rechtbank niet als getuige kunnen optreden. Wij trekken die informant en zijn informatie na en proberen via andere bronnen aanvullende gegevens te vinden. Op die manier helpen we de opsporingsteams bij hun onderzoeken. We volgen die onderzoeken en voorzien de opsporingsmedewerkers van zoveel mogelijk extra informatie. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, zijn onze onderzoeken heel transparant: alle informatie wordt getoetst en we werken nauw samen met de verantwoordelijke officier van justitie.'

Rechercheur cie

elke dag komen fraudemeldingen bij ons binnen.

die meldingen zijn voornamelijk afkomstig van

de Belastingdienst en de douane, maar ook van

verschillende toezichthouders zoals de Nederlandsche

Bank (dNB), de Autoriteit financiële Markten (AfM)

en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Verder melden

brancheorganisaties, ondernemingen en particulieren

fraude bij ons. een klein deel van de meldingen

komt binnen via de criminele inlichtingen eenheid,

een speciale afdeling van de fiod-ecd.

Van fraudemelding tot onderzoek en vervolging

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst

informatie verzamelen

We beoordelen fraudemeldingen op inhoud. Als het nodig is, verzamelen we actief en op zo’n breed mogelijke schaal informatie over de vermoedelijke verdachte en het delict. Die informatie verwerken we in het projectplan. Daarin staan de feiten en omstandigheden van de fraude.

Stap 1 Meldingen selecteren

Wij verwerken inkomende

fraudemeldingen in een projectplan.

in dit projectplan staat welke strafbare

feiten en welke verdachten we willen

gaan onderzoeken. Het projectplan

gaat naar het Tripartiete overleg voor

acceptatie.

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst8

Afweging van een zaak

Om een goede afweging te maken, zijn openbare richtlijnen voor aanmelding en vervolging vastgesteld (de zogenaamde atv-richtlijnen). Deze richtlijnen bevatten een aantal criteria waaraan zaken minimaal moeten voldoen om in onderzoek te mogen worden genomen. Als we een fraudemelding niet verder onderzoeken, handelt de toezichthouder de zaak bestuursrechtelijk af met een heffing en eventueel een boete.

Stap 2

Tripartiete Overleg

Samen met het openbaar Ministerie en

de toezichthouders (Belastingdienst,

de AfM, dNB en de NZa) wegen we

projectplannen (fraudemeldingen)

op verschillende criteria tijdens het

zogenaamde Tripartiete overleg. We

kijken ondermeer naar het financieel

en maatschappelijk belang om te

vervolgen.

" We werken onder andere aan zaken waarin

sprake is van belastingfraude. Daaronder

vallen ook douanezaken, zoals onderzoeken

naar vervalste documenten of naar de illegale

invoer van sigaretten en verdovende middelen"

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst9

Beleid bepalen

Onze opsporingscapaciteit kent grenzen. Daarom maken we elk jaar afspraken met de toezichthouders en het Openbaar Ministerie over de aantallen onderzoeken. Ook stellen we met hen een aantal fraudethema’s vast die extra aandacht krijgen. Dat doen we op basis van ondermeer fraudepatronen, gedragingen waaraan specifieke risico’s zijn verbonden, en risicodoelgroepen. Zo kunnen we ons het ene jaar meer richten op bijvoorbeeld btw-carrouselfraude en buitenlands vermogen, en andere jaren op faillissementsfraude, witwassen en fraude met vastgoed.

Stap 3 Capaciteit inschatten

Voor elke zaak schrijven we eerst

een onderzoeksvoorstel. in dit voorstel

maken we een inschatting van

de capaciteit die wij en het openbaar

Ministerie nodig hebben voor

het onderzoek.

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst10

Het onderzoeksvoorstel

Het onderzoeksvoorstel is een schematisch overzicht van de rechercheactiviteiten, waarin we ook de doorlooptijd en het capaciteitsbeslag vastleggen. Dat plan bespreken we intern en met de officier van justitie. De officier van justitie toetst of het voorgestelde onderzoek voldoende bewijs kan opleveren om over te gaan tot strafrechtelijke vervolging.

Stap 4 Onderzoeksvoorstel accepteren

elk onderzoek bespreken we met

de officier van justitie aan de hand

van het onderzoeksvoorstel. de

officier van justitie beoordeelt het

onderzoeksvoorstel. Als hij zijn

goedkeuring geeft, kan de opsporing

beginnen.

" Bij doorzoekingen is het een kwestie van

op het juiste moment op de juiste

plaats te zijn om de juiste documenten

in beslag te nemen. De verdachte

mag nog niet de gelegenheid hebben om

belastend materiaal te vernietigen."

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst11

Zo weinig mogelijk

Bij een opsporingsonderzoek kunnen we dwangmiddelen inzetten. Deze dwangmiddelen zijn soms noodzakelijk voor het onderzoek, maar hebben grote invloed op het privé-leven van een verdachte. Daarom wegen we de inzet van dwangmiddelen zeer zorgvuldig af. Door een grondige voorbereiding en planning van het onderzoek kunnen we het aantal dwangmiddelen beperken. Alleen als er geen andere mogelijkheden zijn en als de officier van justitie toestemming heeft gegeven, zetten we dwangmiddelen in.

Stap 5 Dwangmiddelen bepalen

Zetten we telefoontaps in, houden we

een verdachte aan voor verhoor, gaan

we observeren of betreden we het

(bedrijfs)pand zonder toestemming

van de eigenaar? Kortom, welke

dwangmiddelen gebruiken we om tot

een onderzoeksresultaat te komen?

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst1

Speuren en verhoren

'Het in beslag nemen van de administratie is bijna altijd de eerste stap van onze onderzoeken. Via de administratie moet je dan proberen de fraude te bewijzen. We doorzoeken niet alleen papieren administraties, maar ook digitale gegevens. Voor die digitale bestanden hebben we speciale programma’s. Daarmee kunnen we specifieke, voor ons interessante informatie opsporen, analyseren en combineren. Zo krijgen we meer inzicht in de fraude en hoe iemand die heeft gepleegd.'

'Het horen van de verdachte is een vast onderdeel van ons onderzoek. Een verdachte moet de kans krijgen om met betrekking tot de geconstateerde onregelmatigheden te verklaren over zijn betrokkenheid óf over zijn onschuld. Als je voldoende bewijs hebt verzameld, maak je een proces-verbaal op. Vervolgens is het aan de officier van justitie om de zaak voor te leggen aan de rechter.'

Medewerker Recherche

Stap 6

Het onderzoek

op basis van specifieke competenties

van opsporingsmedewerkers

stellen we een team samen dat het

onderzoek gaat draaien. Nu begint

de daadwerkelijke opsporing:

het vergaren van bewijs en het doen

van waarheidsvinding.

de bevindingen leggen we

vast in een proces-verbaal.

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst1

Kwaliteit proces-verbaal

Omdat het proces-verbaal de juridische basis vormt voor vervolging moeten alle procedures in het onderzoek volgens de letter van de wet zijn uitgevoerd. Daarnaast moet een onderzoek voldoen aan onze eigen kwaliteitseisen. De rechercheurs overleggen daarom regelmatig over de voortgang van het onderzoek, zowel intern als met de officier van justitie.

Stap 7 Overdragen en vervolgen

op basis van het proces-verbaal beslist

het openbaar Ministerie of het tot

vervolging overgaat. de rechter bepaalt

vervolgens of de verdachten schuldig

zijn aan de ten laste gelegde strafbare

feiten.

" Samenwerking tussen opsporingsdiensten

is erg belangrijk. Elke dienst heeft namelijk

een specifiek werkterrein, maar fraudeurs

houden daar geen rekening mee. Je móet

dus wel kennis en informatie uitwisselen."

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst14

In veel opsporingsonderzoeken lopen we tegen andere strafbare feiten aan. Die feiten kunnen we – na toestemming van de officier van justitie – nader onderzoeken en uitwerken. In sommige gevallen leidt dat tot een geheel nieuw onderzoek.

financieel en digitaal rechercheren

Om fraude aan te tonen, is financiële en digitale recherche nodig. Bij financiële recherche volgen we geldstromen die een fraudenetwerk kunnen blootleggen. Met digitale recherche spelen we in op de snelle digitalisering van de maatschappij. Deze digitalisering heeft geleid tot nieuwe fraudepatronen en –methoden, en allerlei vormen van oplichting via internet. Om deze fraudeurs op te sporen, gebruiken we dezelfde digitale mogelijkheden als zij.

Samenwerken tegen fraude

Om fraude zo effectief mogelijk te bestrijden, werken we vaak intensief samen met andere (opsporings)organisaties in Nederland, zoals de aid, siod, de vrom-iod en de politie. Door de toenemende complexiteit van de onderzoeken zoeken we daarbij steeds meer toegang tot elkaars middelen en informatie, voorzover de privacywetgeving en geheimhoudingsverplichtingen dat toelaten.

Internationaal

Fraude is niet gebonden aan grenzen. We kijken dus over de grenzen heen en werken ook internationaal samen. Ontwikkelingen als de uitbreiding van de Europese Unie en open grenzen brengen ruimere fraudemogelijkheden met zich mee en maken internationale samenwerking voor de opsporingsdiensten steeds belangrijker.

de rechercheurs kunnen bij hun werkzaamheden

terugvallen op de teams opsporingsinformatie voor

informatie en advies. deze teams verzamelen, bewerken

en verstrekken relevante informatie, en voeren

analyses en toegepast wetenschappelijk onderzoek uit.

Ze doen ook voorstellen voor opsporingsonderzoeken.

ondersteuning onderzoek

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst15

Hebt u nog vragen?Deze brochure geeft algemene informatie over de opsporingsdienst van de Belastingdienst, de fiod-ecd.

Hebt u na het lezen van deze brochure nog vragen, dan kunt u contact opnemen met de afdeling Externe en interne communicatie van de fiod-ecd:

Belastingdienst/fiod-ecdPostbus 1966

501 Dg Utrechttelefoon: 00 – 95 6 00

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst16

12345

Leuker kunnen we ’t niet maken. Wel makkelijker.

FI 0

50

- 1

Z*3

ED N

ED