Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren...

52
Contactgericht Contactgericht spelen spelen en en leren leren Stichting HoriSon Stichting HoriSon informatiepunt voor informatiepunt voor Contactgericht Contactgericht spelen spelen en leren en leren voor kinderen met autisme voor kinderen met autisme www.horison.nl www.horison.nl 053-4347853 053-4347853

Transcript of Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren...

Page 1: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Stichting HoriSonStichting HoriSon

informatiepunt voor informatiepunt voor

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

voor kinderen met autismevoor kinderen met autisme

www.horison.nlwww.horison.nl053-4347853 053-4347853

Page 2: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Page 3: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelen spelen en lerenen leren

Bronnen:• Son-Rise© programma van

The Autism Treatment Center of America

• Growing Minds programma van Special Solutions

• De Option-methode

• veel Nederlandse ervaring en deskundigheid sinds 1997

Page 4: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Contactgericht spelen en lerenis een volledig programma

maar is ook te combineren met o.a.:• Sensorische integratie• Logopedie• TEACCH• Feuerstein• ABA

Page 5: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Autisme heeft vele gezichtenMensen met autisme hebben moeite met

prikkelverwerking en daardoor:

• zintuiglijke onder- overgevoeligheid• planning- en aansturingproblemen• spraak- en taalproblemen• rituelen• ander sociaal inzicht

Mensen met autisme zijn in de eerste plaatsmensen! Ze hebben net als ieder mens gevoelens. en willen graag contact, maar wel op hun voorwaarden.

Page 6: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Hoe maak je contact met iemand voor wie in-zijn-eigen-wereld-zijn het beste is wat hij kan?

Ons antwoord:onvoorwaardelijke acceptatie.• geen oordelen• geen verwachtingen

Dan is er ingang tot contact en kun je samen verder.

Page 7: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Uit ervaring blijkt:

• dat kinderen met autisme heel sterk aanvoelen of ze onvoorwaardelijk worden geaccepteerd.

• dat ze naar ons toekomenals we ze onvoorwaardelijk accepteren.

• dat ze zich terugtrekkenals we oordelen over ze hebben.

Page 8: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Geen oordelen en verwachtingen hebben betekent níet dat je met je armen over elkaar gaat zitten endat je iemand niet verder zult helpen.

Je kunt alles doen om iemand uit te nodigen om zich te ontwikkelen,maar jij bepaalt niet hoe die ander er uit moet zien.

Page 9: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Hoe kun je onvoorwaardelijk accepteren en zonderoordelen zijn, als je je niet zo voelt?

De Option Methode

Jij kiest jouw emoties en reacties op grond van jouwovertuigingen!!Soms gebeurt er daardoor wat je wilt, en soms juist niet. Dan heb je te maken met een niet-effectieveovertuiging.

Door bewustwording je overtuigingen, heb jij de keuzete blijven wie je bent of te veranderen.

Page 10: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Contactgericht spelen en leren is liefdevol en effectief

Liefdevol: geen oordelen, vanuit hoop en vertrouwen, ontspannen en speels.

Effectief:Als een kind in staat is met jou het contact te maken, heb je de meest effectieve ingang tot leren.

Page 11: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Spelen in een speelkamer heeft veel voordelen.

Die ruimte is prikkelarm, waardoor

• een kind meer ruimte heeft voor contact en leren.

• jij meer ruimte hebt voor contact en werken aan doelen

• een kind zijn eigen veilige wereld kan creëren, in zijn tempo, op zijn voorwaarden. onvoorwaardelijk.

Page 12: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

De speelkamer is:

- prikkelarm- afgeplakte ramen- observatieraam/webcam- speelgoed op planken- vloer die tegen knoeien

kan en zacht is- volspectrum licht

Page 13: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Speeltechnieken om contact te maken:

• oogcontact• expressie• controle • meedoen

Technieken zijn effectiever als ze vanuit de attitudevan onvoorwaardelijke acceptatie en vertrouwenkomen

Page 14: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Oogcontact

• als uitnodiging zonder te dwingen, want dan gaan ze door je heen kijken.

• door alles voor je ogen te houdenen op de juiste hoogte vóór een kind te zitten.

• oogcontact wordt sterker als je er enthousiast op reageert.

Page 15: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Kijk …

Page 16: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Page 17: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Page 18: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Mooigekeken,Jesse!

Page 19: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Expressie:

• om kinderen met autisme te prikkelen en hun aandacht op mensen te laten richten, zodat ze vooral van mensen meer gaan leren.

• expressie is niet druk en luidruchtig, maar is steeds afgestemd op het kind.

Page 20: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Expressie!

Page 21: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Expressief!!

Page 22: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

! Speels !

Page 23: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Controle

Controle geeft kinderen met autisme de ruimte om een wereld te creëren,die voor hen begrijpelijk enoverzichtelijk is.

Kinderen controle geven maaktdat ze zich voor je openen.

Als een kind meer open is en hetcontact stevig, kun je ze lerenook met jou rekening te houden

Page 24: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

MeedoenAls een kind met autisme afgesloten is voorcontact kun je meedoen met wat hij doet. Het is bijzonder om naar de wereld van een kindte gaan, hoe vreemd die soms ook lijkt.Onvoorwaardelijk: “Waar jij bent, ben ik ook!’

Meedoen en hetzelfde ervaren leert je veel overde unieke wereld van je kind.

Page 25: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Charon houdt van badpak luisteren. Hella doet mee.

Page 26: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Page 27: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Page 28: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Als je meedoet ontstaat bijna altijd na verloopvan tijd contact. En als je contact hebt, heb jede ingang om weer verder te gaan.

Meedoen maakt het rituele gedrag niet sterker,maar juist minder.Een kind voelt zich begrepen en kan zijnrituelen geleidelijk loslaten.

Page 29: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Onno kan helemaal verdwijnen in de

autootjes

Page 30: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Maar nu wil hij toch wel zien wat Marije doet.

Page 31: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Contactgericht leren

Als er contact is kun je werken aan groeien enleren.• in contactgericht leren leer je kinderen vooral

de liefde voor vaardigheden.

• dat kan alleen als je geen dwang gebruikt. Als je een kind uitnodigt tot leren, doet hij het omdat hij dat zelf wil. Accepteer de ‘nee’.

Page 32: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Kinderen met autisme zeggenvaak ‘nee’.

Zie ‘nee’ niet als een persoonlijkeafwijzing. Als je er ontspannen over kan zijn, heb je de meeste kans dat het een ‘ja’ kan worden.

Page 33: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Contactgericht leren:

• wil veel, zonder het nodig te hebben.

• je kunt je doelen hoog stellen, als je het niet nodig hebt dat je kind ze moet halen.

• maar hoge doelen stellen maakt wel dat je alles aanbiedt en is dus effectief.

Page 34: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Contactgericht leren:

Leren gaat sneller als een kindgemotiveerd is.

Dus koppel je doelen aan de motivatie van het kind.

Page 35: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Onno houdt van auto’s en leert over kleien

Page 36: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Lucia houdt van springen en leert tellen

Onno houdt van auto’sen leert over kleuren

Page 37: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Je kunt spelen afwisselen met tafeltijd.Ook tijdens tafeltijd kan je houding

ontspannen en speels zijn, en tegelijkertijd geef je duidelijke instructies.

Page 38: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Doelen kun je op alle gebieden stellen:

• Contact• Taal• Cognitieve ontwikkeling• Motorische ontwikkeling• Fantasiespel• Sociale vaardigheden• enzovoorts

Page 39: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Onno leert hier o.a.:- over de natuur, - samenwerken,- zijn tactiele weerstand

overwinnen.

Page 40: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Hier leert hij over: - schilderen - verschillende materialen- wachten, kijken,

samenwerken

Page 41: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Hij leert hier o.a. over: • taal• cognitieve informatie uitwisselen• kiezen• luisteren• en fantasiespel

Page 42: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

en als wat hij doet in debuurt komt van dedoelen….

dan is er de

grote reactie!!!!

Page 43: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Waar geef je reactie op?

WEL, en ook afwisselend en interessant:op alle nieuwe stappen

NIET:op gedrag wat je niet wilt aanmoedigen

Page 44: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Ouders kunnen ‘Contactgericht spelen en leren’ thuis gebruiken en zo zelf weer de verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen gezin en kind.

Stichting HoriSon organiseert basiscursussen en ondersteuning om de methode te kunnen gebruiken.

Page 45: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

- Er zijn gezinnen die besluiten alleen hun houding te veranderen en meer effectief te reageren.

- Er zijn gezinnen die besluiten een intensief programma voor hun kind op te zetten.

- Maar wat je ook kiest… je doet het beste wat je kunt.

Page 46: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Een thuisprogramma is alleen goed als het goedis voor het hele gezin, dus ook voor de broertjes en zusjes. De houding en technieken werken ook, en zelfsveel sneller, voor de broertjes en zusjes.

Broertjes en zusjes kunnen meedoen, maarhebben ook behoefte aan aandacht voor zichzelf.Spelen is ook voor hen heerlijk!

Page 47: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

CSL kan ook worden gebruikt buiten het gezin, bv. in een instelling, kinderdagverblijf, bij

logopedie, speltherapie, dagactiviteiten, fysio/ergo/SI therapie,

ter ondersteuning van het contact of als volledig programma.

Stichting HoriSon organiseert basiscursussen en ondersteuning om de methode te kunnen gebruiken

Page 48: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Ouders en begeleiders kunnen, als ze dat willen, het programma nog effectiever maken door spelers te gebruiken.

Spelers leren graag over onvoorwaardelijk contact maken.

Op de basiscursus leer je hoe je spelers kunt werven en opleiden.

Page 49: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en lerenMet dank aan zoveel spelers:Delia, Hella, Sanne,Louise, Astrid, Anne, Jose,Wendy, Annelies, Cindy,Marianne, Viola,Angelique, en nog veel meer…

Page 50: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

De resultaten:

Elk kind ontwikkelt zich vanuit zijn eigen uniekemogelijkheden.

Alle kinderen kunnen meedoen met contactgericht spelen en leren. Er is geen voorselectie.

Page 51: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

De resultaten van de kinderen zijn dus zeerveelzijdig en op alle gebieden, maar vooral in:

• meer contact• meer taal• meer cognitieve ontwikkeling• betere zintuiglijke verwerking• betere emotionele verwerking• meer plezier in sociale omgeving • meer sociaal inzicht• betere motoriek• een meer ontspannen en blij kind

Page 52: Contactgericht spelen en leren Stichting HoriSon informatiepunt voor Contactgericht spelen en leren voor kinderen met autisme  053-4347853.

Contactgericht Contactgericht spelenspelen en leren en leren

Deze diavoorstelling is gemaakt door Anneke Groot en Max van Hooren

Max is 14 jaar en de broer van Onno.